Spis treści. Gaelic Football 3. Gaelic Football w Polsce 9. Opis zasad gry dostosowanych do Orlika 11

Transkrypt

1

2 Opis zasad gry w Futbol Gaelicki dostosowany do warunków Orlika Opis kilku ćwiczeń obrazujących przepisy oraz podstawowe techniki stosowane podczas gry Autor : Dawid Pomorski Treść poradnika jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa Na tych samych warunkach 3.0 Polska. Warunki licencji są do zapoznania się na stronie Spis treści Gaelic Football 3 Gaelic Football w Polsce 9 Opis zasad gry dostosowanych do Orlika 11 Ćwiczenia nauczające technik stosowanych podczas gry 14

3 Jest coś magicznego w futbolu gaelickim (lub gaelic football) - to niesamowicie wciągający sport, kiedy zapoznasz się z zasadami i włączysz sobie mecz, wtedy ciężko będzie odciągnąć Ciebie od monitora komputera bądź telewizora. Zanim przejdziemy do wyjaśnienia zasad, warto przypomnieć, że w połowie XIX wieku piłka nożna (jako najpopularniejszy sport na świecie) miała niewiele wspólnego z jej współczesnym kształtem. Jeszcze w latach sześćdziesiątych XIX wieku futbol przypominał połączenie rugby z piłką kopaną. Dopiero kiedy powstały krajowe ZPN-y (English oraz Scottish Football Association), wtedy z czasem zasady gry stawały się coraz bardziej uniwersalne. Na marginesie należy dodać, że w Glasgow, gdzie w 1872 roku odbył się pierwszy oficjalny mecz międzypaństwowy w piłkę nożną: Szkocja - Anglia. Obecnie znajduje się tam boisko do krykieta: _47582.jpg Powinien tam być jakiś pomnik, jakieś muzeum, pielgrzymi futbolu z całego świata powinni odwiedzać to miejsce. Nie ma niczego. Wróćmy jednak do gaelic football... Futbol gaelicki przeszedł podobną drogę co piłka nożna, i obecnie przypomina pomieszanie piłki nożnej, rugby, piłki ręcznej, koszykówki, itp. Ten sport jest popularny wszędzie tam, gdzie są Irlandczycy lub potomkowie irlandzkich imigrantów, czyli Stany, Australia (chociaż tam mają swój Australian Football, ale to inna historia), ale też w innych krajach, gdzie ludzie zarazili się magią gaelic football, czyli Holandia, Francja, Japonia, itp. Najważniejsze zawody gaelic football odbywają się oczywiście w Irlandii co roku pod auspicjami GAA (Gaelic Athletic Association): All-Ireland Senior Football Championship, między późnym majem a wczesnym wrześniem. Są to jedyne zawody w Irlandii z kategorii seniorskiego gaelic football - w ciągu roku grają juniorzy i kobiety. Można powiedzieć, że Irlandczycy nie mogą się nudzić

4 - kiedy kończą się Ligi Mistrzów, Premiership i inne, mają swój sport narodowy, który jest jednocześnie najpopularniejszym i najchętniej oglądanym w TV sportem w Irlandii. Irlandczycy nie gęsi i swój futbol mają i mimo, iż mają bardzo dobre drużyny rugby i piłki nożnej, nie dali się do końca zanglicyzować (chociaż warto dodać, że piłkarze i rugbyści czasami "po godzinach" grają w drużynach gaelic football, ale to rzadkie przypadki). Piłka nożna to u nich "soccer" (jak w Stanach), 1/3 Irlandczyków zna język irlandzki (w Ulsterze w szkołach katolickich język irlandzki jest nawet ważniejszy od angielskiego, dzieci uczą się modlitw w tym języku, msze święte są również po irlandzku), a gaelic football fascynuje Irlandczyków z całej wyspy (z wyjątkiem lojalistów) i stanowi ważną część ich tożsamości narodowej. Przed każdym meczem z serii All-Ireland grany jest hymn Republiki Irlandii (który jest śpiewany tylko i wyłącznie w języku irlandzkim). Drużyny należące do GAA podzielone są według historycznych prowincji Irlandii: Munster (Kerry, Cork, Tipperary, Limerick, Clare, Waterford) Leinster (Dublin, Meath, Wexford, Kildare, Offaly, Louth, Carlow, Kilkenny, Laois, Longford, Westmeath, Wicklow) Ulster (Cavan, Down, Tyrone, Armagh, Derry, Donegal, Antrim, Fermanagh, Monaghan) Connacht (Galway, Mayo, Roscommon, Leitrim, Sligo, w tym drużyny z Londynu i Nowego Jorku) Pod koniec maja zawody zaczynają się na poziomie prowincji. Zwycięzcy prowincji - 4 drużyny - grają w ćwierćfinałach All-Ireland. Pozostała czwórka wyłoniona jest z szesnastu pozostałych drużyn w kwalifikacjach, które rozłożone są na cztery rundy. Ćwierćfinały (po kwalifikacjach) odbywają się zwykle pod koniec lipca. Finał - w połowie września. Nie ma meczu o trzecie miejsce. Najbardziej utytułowane drużyny w tych zawodach to Kerry i Dublin, których mecze przyciągają ponad 80,000 widzów i są transmitowane w wielu krajach na całym świecie.

5 ZASADY Zamieszczone filmiki są doskonałą możliwością poznania oryginalnych przepisów gry w futbol gealicki Boisko do gry jest większe od piłkarskiego - długość to mniej więcej metrów długości na metrów szerokości. - Piłka swoimi rozmiarami jest zbliżona do futbolowej, a z wyglądu przypomina piłkę do siatkówki. - Mecz trwa 70 minut i podzielony jest na dwie połowy po 35 minut. Podobnie jak w piłce nożnej, sędzia może doliczyć kilka minut do spotkania. Przerwa trwa 15 minut. W przypadku remisu jest czas doliczony - 2 x 10 minut, w finałach All-Ireland w przypadku remisu często dochodzi do powtórki. Mecz sędziuje - główny arbiter, dwóch liniowych, techniczny oraz czterech stojących za bramkami, po dwóch za każdą bramką, którzy podnoszą chorągiewki kiedy pada gol. - Punktacja. Jak pewnie zauważyliście, są dwa rodzaje punktów w wyniku meczu. Po lewej stronie znajduje się liczba goli strzelonych do siatki, po prawej stronie liczba punktów zdobytych przez strzelenie piłki między słupki ponad bramką. Gole strzelone do siatki równają się trzem punktom. Dlatego, jeśli w meczu drużyna X ma 2-5, a drużyna Y 0-12, to wygrywa ta druga. Bramki/punkty zdobywa się poprzez kopnięcie, lub poprzez uderzenie górną częścią zaciśniętej pięści. - Drużyna futbolu gaelickiego liczy 15 zawodników w tradycyjnym ustawieniu , zaczynając od bramki: bramkarz; stoper i dwóch "rożnych" obrońców po bokach; środkowy obrońca i dwóch bocznych obrońców; dwóch pomocników; środkowy pomocnik oraz prawy i lewy środkowy pomocnik; środkowy napastnik i dwóch atakujących skrzydłowych.

6 - Mecz zaczyna sędzia, który wyrzuca piłkę między czterech pomocników - po dwóch z obu drużyn (to ta dwójka z powyższego ustawienia). - Jeśli zawodnik atakujący strzeli gola, zdobędzie punkt lub przestrzeli, wtedy grę wznawia bramkarz z drużyny przeciwnej z 13 metrów od linii końcowej (z ziemi). W momencie wznawiania gry wszyscy piłkarze muszą znaleźć się za linią dwudziestego metra. - Jeśli obrońca wybije piłkę kiedy drużyna przeciwna przeprowadza atak, wtedy drużyna atakująca wznawia grę z linii 45ego metra. - W przypadku faulu przyznawany jest rzut wolny, który może zostać wybity z rąk jak i z trawy. Można strzelać bezpośrednio do bramki (między słupki lub do siatki). - Kiedy piłka przekroczy linię boczną, wtedy drużyna ma aut, który może być wybity z rąk lub z wykopany z linii. - Kiedy zawodnik jest sfaulowany w polu karnym, wtedy przyznawana jest rzut karny. I wygląda to jak w piłce nożnej - piłka ustawiana jest na jedenastym metrze, przed piłkarzem wykonującym rzut karny stoi jedynie bramkarz.

7 - Nie wolno dotykać bramkarza, kiedy ten znajduje się w polu bramkowym. Sam bramkarz może wybiegać z bramki. - Jak w koszykówce, istnieje rzut sędziowski/sporny, kiedy nie wiadomo kto go sfaulował jako pierwszy. FAULE I PRZEWINIENIA Aby zrozumieć jak zawodnicy poruszają się na boisku, warto zapoznać się z listą fauli, w tym fauli technicznych. Faule techniczne - Kiedy piłkarz wykonuje solowy rajd, niedozwolone jest kozłowanie dwa razy z rzędu. Piłka może być na przemian - kozłowana i "podbita" stopą w taki sposób, że wraca z powrotem do rąk. W koszykówce można zrobić 2 kroki bez kozłowania. W gaelic football - cztery (bez kozłowania/podbicia stopą). - Nie można przerzucać piłki z ręki do ręki. Albo obie ręce trzymają piłkę, albo jedna. Ta zasada może wydawać się niezrozumiała, ale gaelic football to gra bardzo kontaktowa (bardziej kontaktowa od piłki nożnej) i niektórzy zawodnicy uciekają się do niedozwolonych zwodów. - Nie wolno rzucać piłki do kolegi z drużyny. Należy ją podać górną częścią pięści lub kopnąć. - Kiedy przeciwna drużyna straci piłkę lub koledze z drużyny piłka wypadnie z rąk i upadnie na boisko, to piłki nie po prostu podnieść. Kiedy zawodnik schyla się do piłki, wtedy musi być ona kopnięta (podbita) prosto do rąk. Pozostałe faule Nie wolno: - blokować strzału przeciwnika stopą - ciągnąć za koszulkę

8 - popychać przeciwnika - robić wślizgów na przeciwniku - dotykać bramkarza drużyny przeciwnej kiedy znajduje się w polu bramkowym - wyszarpywać piłki z rąk przeciwnika - można ją wybić ręką Jak widzicie, gaelic football jest trochę podobny do piłki nożnej. Jest jednak bardziej kontaktowym sportem od futbolu, ale mniej kontaktowym od rugby. Piłkarze gaelic football grają za darmo więc zupełnie inaczej niż w najpopularniejszych sportach w Polsce. Przez cały rok pracują/studiują, po pracy trenują i grają w swoich lokalnych klubach, a latem - podczas finałów All-Ireland - stają się bohaterami Irlandczyków. Ten sport jest równie fascynujący co magiczny i mając na uwadze kontekst polityczny - bardzo romantyczny.

9 Pierwszym w Polsce klubem, w którym można uprawiać Futbol Gaelicki jest Cumann Warszawa. W 2009 roku zrodził się pomysł, ale oficjalnie powstał w marcu 2010 roku i został założony przez Colm Murphy, Dubliner Eoin Sheedy, Clareman The Rebel Eoin Vaughan & Yellow Bellied Janet Fleming. Na walnym zebraniu członków, wybrano władze klubu w składzie: Eoin Sheedy (przewodniczący), Colm Murphy (sekretarz) i Janet Fleming (skarbnik). Pierwszy występ w historii klubu miał miejsce na turnieju we Wiedniu dwudziestego czwartego kwietnia 2010 roku. Gaelikowy zespół z Polski zajął tam miejsca 3-4 przegrywająć o wejście do finału z gospodarzami Vienna Gaels 1:2. Największym sukcesem klubu Cumann Warszawa było jednak wygranie dziewiątego października 2010 roku All-Europe Shield. Miało to miejsce w Budapeszcie na turnieju o nazwie Pan-European. Ten sukces został uznany jako niewiarygodny, tym bardziej, że węgierski turniej był polskiej drużyny drugim w historii klubu. W drodze do mistrzostwa w pokonanym boju

10 pozostawili zespoły z Frankfurtu, Belgii, a w finale po rzutach karnych z Pragi. Finałowe zwycięstwo było rewanżem na porażkę w meczu otwarcia w fazie grupowej. Celem klubu oprócz aspektu czysto sportowego jest promowanie dyscypliny i irlandzkiej kultury w Polsce. Ponadto umożliwienie społeczności obojga narodów zacieśnienie więzów i integracji poprzez sport. Cumann Warszawa prowadzi również zajęcia z harling i piłki nożnej raz w tygodniu w czwartki o godzinie na Polu Mokotowskim w pobliżu pubu Lolek. Zimową porą treningi prowadzone są o na hali przy stadionie Skry Warszawa.

11 Futbol gaelicki na Orliku będzie najdynamiczniejszą grą w jaką do tej pory mieliście okazję zagrać. Jest efektowny ze względu na dużą ilość zdobywanych punktów. Trzyma w napięciu i wymaga wszechstronności jak w piłce nożnej. Uczy zręczności jak piłka - ręczna, koszykowa czy siatkowa. Mogą w niego grać drużyny seniorskie jak i młodzieżowe. Implementuje do współpracy, gdyż jest odpowiedni dla dziewczynek, chłopców oraz grup mieszanych. Oryginalna wersja, zawiera wiele elementów walki wręcz i jest dość brutalna, ale nasza modyfikacja wyeliminowała te aspekty. Dzięki temu stała się: przyjazną, bezkontaktową, koedukacyjną formą zespołowej rywalizacji. Można rozgrywać spotkania na boisku trawiastym ze sztuczną murawą oraz boisku wielofunkcyjnym. Zalecamy by mecz trwał 2x15 minut - z 5 minutową przerwą na zmianę stron i odpoczynek. W każdej z drużyn na placu gry może przebywać max. po 6 graczy w polu plus bramkarz. Rekomendowane ustawienie zawodników na boisku przedstawiamy poniżej. Do gry używa się piłki o obwodzie ok. 65 cm (najlepiej gumowej lub piankowej). Dobrze jak byłaby miękka, gdyż w trakcie gry uderzamy ją dłonią lub blokujemy uderzenia ciałem. Ponadto dozwolone jest operowanie piłką poprzez: kopanie, kozłowanie, prowadzenie oraz podbijanie ręką lub nogą. Gracze podają między sobą piłkę przez kopnięcie lub odbicie piłki górną częścią dłoni. Celem ustalenia wyniku spotkania, są strzelone gole przeliczane na punkty:

12 za uderzenie z powietrza: stopą lub górną częścią dłoni trzy punkty, za uderzenie stopą z ziemi dwa punkty, za celne uderzenie z rzutu karnego 1 punkt. Podczas rozgrywki można wykonać z piłką w ręku cztery kroki. Aby poruszać się dalej, należy podbić ją stopą do rąk lub zakozłować, ale z założeniem, że nie można jednego z tych elementów wykonać dwa razy pod rząd. Piłkę można również prowadzić po ziemi stopą jak w piłce nożnej, lecz po czwartym kontakcie należy ją: podnieść z podłoża, oddać uderzenie lub podać. Leżącą lub toczącą się piłkę po ziemi należy podnieść do rąk tylko stopą sobie lub partnerowi z drużyny.

13 Strata piłki następuje poprzez: przechwycenie jej w locie przez przeciwnika, doprowadzenie przeciwnika do popełnienia przewinienia. Przewinieniem jest: rzucenie piłki, wyrywanie piłki z rąk, kontakt przeciwnika (przepychanie, trzymanie, ciągnięcie itp.) Dozwolone jest: blokowanie podań, blokowanie uderzeń na bramkę (oprócz nogą), wybijanie piłki w locie: w trakcie podania, gdy przeciwnik kozłuje lub podbija piłkę nogą. Grę wznawiamy: z powietrza poprzez uderzenie stopą oraz górną częścią dłoni, nogą z ziemi z miejsca przewinienia. Takie same zasady dotyczą wznawiania gry ze: środka, autu, z rzutu rożnego, od bramki oraz wykonywania rzutu karnego. Za przewinienie w polu karnym przyznaje się rzut karny, który egzekwuje się z tego samego miejsca co w piłce nożnej. Obowiązują kary jak w piłce nożnej w postaci żółtej i czerwonej kartki.

14 Metodologia: 1. Słowne instrukcje wykonywania poszczególnych ćwiczeń przed i w trakcie ich trwania 2. Fizyczne wykonanie ćwiczeń przez uczestników 3. Wprowadzenie elementu rywalizacji 4. Stopniowanie trudności ćwiczeń 5. Ćwiczenia indywidualne 6. Ćwiczenia wykonywane w parach lub w grupach Przebieg zajęć: 1. Wprowadzenie: a. Historia gaelic football na świecie i w Polsce b. Bezpieczeństwo podczas zajęć c. Używany sprzęt d. Przepisy i zasady gry Czas trwania: 5 min. 2. Ćwiczenia przygotowujące do realizacji zadań treningu: a. Trucht w poprzek boiska z piłką dołączając: Podrzut piłki i chwyt Kozłowanie piłki lewą ręką/prawą ręką/oburącz Prowadzenie piłki lewą nogą /prawą nogą Prowadzenie piłki nogą i zatrzymanie na sygnał podeszwą

15 Krążenie piłką wokół bioder Przekładanie piłki pod kolanami w podskokach z nogi na nogę, Bieg bokiem krokiem odstawno-dostawnym z chwytem piłki w ramionach uniesionych na wysokości barków Bieg bokiem krokiem skrzyżnym z chwytem piłki w ramionach uniesionych na wysokości barków uderzanie piłki podrzuconą z ramion lewą nogą/prawą nogą, z powrotem do ramion uderzanie piłki ściśniętą w pięść lewą dłonią/prawą dłonią do góry i chwyt w ramiona b. Podania piłki w parach: Uderzając piłkę po ziemi nogą, Podnoszenie piłki z ziemi stopą, Uderzając piłkę nogą z powietrza, Uderzając piłkę górną częścią dłoni ściśniętej w pięść c. Stretching: o Rozciąganie dynamiczne danego ścięgna/mięśnia w marszu o Rozciąganie dynamiczne danego ścięgna/mięśnia w truchcie i podskokach o Naciąganie statyczne kolejnych partii ścięgien/mięśni rozpoczynając od górnych partii kończąc na dolnych partiach Czas trwania: 20 min. 3. Ćwiczenie wprowadzające w tajniki przepisów gry w futbol gaelicki: a. Podział uczestników na trzy grupy i gra na utrzymanie się przy piłce dwóch drużyn na jedną z założeniem, że trzymamy piłkę w rękach i podajemy piłkę górną częścią dłoni ściśniętą w pięść b. Rozpoczynamy grę w podziale grupy jak wyżej ale prowadzimy i podajemy piłkę po ziemi nogą z założeniem, że dozwolone są tylko cztery kontakty pod rząd

16 c. Gra toczy się z połączeniem dwóch poprzednich reguł z założeniem, że aby przejść z prowadzenia piłki po ziemi do chwytu w dłonie, należy to wykonać stopą d. Podczas gry uproszczonej, którą toczymy w takiej formie jak wyżej na utrzymanie się przy piłce w trzech drużynach, dodajemy kolejne utrudnienie, o wykonaniu tylko czerech kroków z piłką w rękach. Aby poruszać się dalej, należy podbić ją stopą do rąk lub zakozłować, ale z założeniem, że nie można jednego z tych elementów wykonać dwa razy pod rząd Czas trwania: 20 min. 4. Ćwiczenia techniki gry: a. Uderzenie górną częścią dłoni ściśniętą w pięść do bramki: W czerech grupach po 5 zawodników naprzeciwko bramek doskonalenie techniki uderzenia w marszu W początkowej fazie ćwiczeń uderzenie wykonujemy podchodząc blisko bramki z pominięciem przepisu o czterech krokach z piłką w rękach Następnie przed uderzeniem na bramkę zachowujemy najważniejszą regułę gry w futbol gaelicki i po czterech krokach wykonujemy na zmianę - uderzenie piłki stopą do rąk i zakozłowanie W kolejnych fazach ćwiczenia nabiegamy truchtem a potem szybszym biegiem otrzymując piłkę podrzuconą przez asystenta b. Uderzenie piłki trzymanej w ramionach do bramki stopą z powietrza: W czerech grupach po 5 zawodników naprzeciwko bramek doskonalenie techniki uderzenia w marszu W początkowej fazie ćwiczeń uderzenie wykonujemy podchodząc blisko bramki z pominięciem przepisu o czterech krokach z piłką w rękach Następnie przed uderzeniem na bramkę zachowujemy jedną z najważniejszych reguł gry w futbol gaelicki i po czterech krokach wykonujemy na zmianę - uderzenie piłki stopą do rąk i zakozłowanie

17 W kolejnych fazach ćwiczenia nabiegamy truchtem a potem szybszym biegiem otrzymując piłkę podrzuconą przez asystenta c. Uderzenie piłki stopą z ziemi do bramki: W grupach po 5 zawodników przed bramką z miejsca Wykonanie uderzeń w lekkim truchcie stopniując prędkość do szybkiego biegu W kolejnych fazach ćwiczenia nabiegamy truchtem a potem szybszym biegiem otrzymując piłkę podaną nogą przez asystenta d. Uderzenie piłki do bramki łącząc poznane elementy techniki: W grupach czterech grupach pięciu zawodników przed bramką prowadzenie piłki stopą po ziemi, po czterech kontaktach podniesienie ramionami do rąk i uderzenie na bramkę górną częścią dłoni ściśniętej w pięść Prowadzenie piłki stopą po ziemi, po czterech kontaktach podniesienie ramionami do rąk i uderzenie na bramkę stopą z powietrza Prowadzenie piłki stopą po ziemi, po czterech kontaktach zastosowanie jednej z najważniejszych reguł gry w futbol gaelicki podniesienie piłki nogą do rąk i uderzenie na bramkę górną częścią dłoni ściśniętej w pięść Prowadzenie piłki stopą po ziemi, po czterech kontaktach zastosowanie jednej z najważniejszych reguł gry w futbol gaelicki podniesienie piłki nogą do rąk i uderzenie na bramkę stopą z powietrza W początkowej fazie ćwiczenia poruszamy się trzymając piłkę w ramionach zachowując zasadę czterech kroków, a następnie upuszczamy piłkę na ziemię i uderzamy stopą na bramkę e. Stałe fragmenty gry: - W parach jedna osoba na linii bocznej z wykorzystaniem dwóch stron boiska, a druga oddalona o 3-5 metrów, wykonujemy wprowadzenie piłki z autu

18 - W czterech grupach po 5 zawodników w odległości metrów od bramki wykonujemy rzut wolny - W czterech grupach po 5 zawodników u narożnikach boiska i wykonujemy rzut rożny - W dwóch grupach po 10 zawodników pod bramką doskonalenie techniki rzutu karnego Czas trwania: 30 min. 5. Funkcje zawodników na boisku: a. Obrona: broniący, wyprowadzający akcję b. Atak: utrzymujący się przy piłce/ asystujący / uderzający c. Przekazanie informacji oraz pokaz pozycji na boisku i poruszania się przy każdej z funkcji d. Gra szkolna 7:7 na dwóch połowach z zastosowaniem - poznanych ustawień na boisku, przepisów, technik poruszania się i uderzeń oraz wykorzystaniem pozostałych nie biorących udziału w grze zawodników na liniach bocznych Czas trwania: 20 min. 6. Mecz na dwa bramki gra właściwa: a. Gra Żółci na Pomarańczowych na całym boisku jedną piłką w futbol gaelicki z wykorzystaniem poznanych technik i funkcji zawodników w strefie ataku, pomocy i obrony Czas trwania: 2x 5 min. 7. Podsumowanie: a. Orliki idealnie nadają się do prowadzenia zajęć z futbolu gaelickiego ze względu na wielkość boiska, możliwość gry na zewnątrz oraz łatwość przygotowania placu do gry b. Ze względu na to, że futbol gaelicki jest grą zespołową koedukacyjną; zajęcia są z jednej strony atrakcyjne, a z drugiej

19 strony uczą współpracy dziewcząt z chłopcami czy mężczyzn z kobietami c. Futbol gaelicki to sport posiadający w sobie elementy zaczerpnięte z różnych gier zespołowych, przez co jest bardziej urozmaicony d. Futbol gaelicki to z założenia gra bezkontaktowa i dlatego jest bardzo przyjazna zarówno dla dzieci jak, dorosłych i starszych e. Można również prowadzić zajęcia w mniejszych grupach np. 4-8 osobowych wykorzystując połowę boiska, ale potrzebna jest w takim wypadku chociaż jedna przenośna bramka, którą ustawiamy na linii środkowej. Kontakt: Fundacja Rozwoju Kultury Fizycznej Dawid Pomorski kom d.pomorski@frkf.pl