Wyznaczanie i ocena jakości orbit sztucznych satelitów Ziemi z wykorzystaniem obserwacji GNSS i SLR. Krzysztof Sośnica

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wyznaczanie i ocena jakości orbit sztucznych satelitów Ziemi z wykorzystaniem obserwacji GNSS i SLR. Krzysztof Sośnica"

Transkrypt

1 Wyznaczanie i ocena jakości orbit sztucznych satelitów Ziemi z wykorzystaniem obserwacji GNSS i SLR Krzysztof Sośnica

2 Techniki obserwacyjne do wyznaczania orbit

3 Techniki obserwacyjne Orbity precyzyjne GNSS Aktywna technika Pomiary fazowe i kodowe Istotna wysoka stabilność zegara pokładowego SLR Technika pasywna Wymaga retroreflektorów na satelicie Ograniczona bezpośrednią widocznością pomiędzy satelitami a stacjami naziemnymi DORIS Technika aktywna (pomiary Dopplerowskie) Pozwala dokładniej wyznaczyć prędkość niż pozycję Wykorzystywana głównie w misjach francuskich (Jason, TOPEX, SPOT, itp..)

4 Global Navigation Satellite Systems (GNSS) Systemy autonomiczne globalne GPS (USA), a właściwie NAVSTAR-GPS (Navigation Signal Timing and Ranging Global Positioning System) - w pełni operacyjny GLONASS (ZSRR/Rosja) ГЛОНАСС (Глобальная навигационная спутниковая система) - w pełni operacyjny Galileo (Unia Europejska+ESA) BeiDou-2 (Chiny) poprzednia nazwa - COMPASS Systemy regionalne QZSS (Japonia) Quasi-Zenith Satellite System IRNSS (Indie) Indian Regional Navigation Satellite System Systemy wspomagające Wide Area Augmentation System (WAAS, USA) European Geostationary Navigation Overlay Service (EGNOS, EU) inne

5 Satellite Laser Ranging (SLR) SLR dostarcza bardzo dokładnych pomiarów odległości (na poziomie kilku mm) pomiędzy stacjami naziemnymi a satelitami. Geodezyjne satelity kuliste posiadają zminimalizowany stosunek przekroju poprzecznego do masy, przez co perturbacje ich orbit są minimalne. Satelity geodezyjne orbitują znacznie wyżej niż misje grawitacyjne (GRACE, GOCE). Dotychczas satelity geodezyjne były wykorzystywane jedynie do definicji stałej grawitacji lub spłaszczenia Ziemi. Tutaj są wykorzystywane do wyznaczenia potencjału grawitacyjnego Ziemi z rozwinięciem do stopnia i rzędu 10/10. SLR station at Zimmerwald, Switzerland

6 Zalety i wady obserwacji GNSS i SLR GNSS Obserwacje ciągłe Wiele satelitów obserwowanych jednocześnie Obserwacje na wielu częstotliwościach Obserwacje niezależne od pogody Biasy: kodowe, międzyczęstotliwościowe, międzysystemowe Offsety i zmienności centrów fazowych anten odbiorników i transmiterów (na satelicie) Opóźnienie jonosferyczne Znaczne opóźnienie troposferyczne Parametry opóźnienia troposferycznego muszą być estymowane Offsety zegarów albo są estymowane albo korzysta się z podwójnych różnic Wielodrożność sygnału Nieoznaczoności fazowe SLR Obserwacje dyskretne (nieciągłe) Kilkaset obserwacji w ciągu kilku dni Zazwyczaj tylko 1 częstotliwość Maksymalnie 1 satelita może być śledzony równocześnie Zależność od zachmurzenia (Rzadko) biasy dystansu Offsety retroreflektorów są dobrze znane (ale występuje efekt sygnatury satelity) Brak opóźnienia jonosferycznego Refrakcja troposferyczna łatwa w modelowaniu 70x mniejsze opóźnienie ze względu na zawartość pary wodnej Brak konieczności estymacji troposfery Brak konieczności estymacji zegarów Brak wielotorowości Brak nieoznaczoności fazowych

7 Orbity satelitów geodezyjnych

8 AJISAI (Experimental Geodetic Satellite)

9 Orbits Rozwiązania SLR w Bernese GNSS Software Estimated parameters Osculating elements SLR solutions LAGEOS-1/2, Starlette, Stella, AJISAI, LARES, Blits, Larets, Beacon-C a, e, i, Ω, ω, u 0 (LAGEOS: 1 set per 10 days, LEO: 1 set per 1 day) Dynamical parameters Pseudo-stochastic pulses LAGEOS-1/2 : S 0, S S, S C (1 set per 10 days) Sta/Ste/AJI : C D, S C, S S, W C, W S (1 set per day) LAGEOS-1/2 : no pulses Sta/Ste/AJI : once-per-revolution in along-track only Earth rotation parameters X P, Y P, UT1-UTC (Piecewise linear, 1 set per day) Geocenter coordinates 1 set per 30 days Earth gravity field Estimated up to d/o 10/10 (1 set per 30 days) Station coordinates 1 set per 30 days Other parameters Range biases for all stations (LEO) and for selected stations (LAGEOS) W rozwiązaniach uwzględnia się do 9 satelitów na różnych wysokościach i pod różnymi kątami inklinacji. Dla LAGEOS-1/2: 10-dniowe łuki orbit są generowane, dla satelitów niskich: 1-dniowe łuki. Stosuje się różne wagi: od 8mm dla LAGEOS-1/2 do 50mm dla Beacon-C. Układy równań normalnych są stabilizowane poprzez warunki na niewiadome (nałożone na harmoniczne sferyczne, pulsy, EOPs).

10 Porównanie rozwiązań SLR i GRACE Na podstawie analizy perturbacji orbit satelitów SLR można odtworzyć czasowe zmiany kształtu geoidy. Zmiany wiekowe deformacji geoidy wyznaczone przez SLR wykazują wysoki topień spójności w porównaniu do rozwiązań GRACE, jednakże z ograniczoną rozdzielczością przestrzenną. Ubytek mas na obszarze Grenlandii, Zachodniej Antarktydy oraz w Patagonii również jest widoczny w rozwiązaniach SLR. Sośnica, K., A. Jäggi, U. Meyer, D. Thaller, G. Beutler, D. Arnold, R. Dach, 2015: Time variable Earths gravity field from SLR satellites. Journal of Geodesy, vol. 89(10), pp

11 Orbity satelitów LEO

12 Satelity niskoorbitujące Orbity kinematyczne Oparte na technice GNSS Efemerydy w dyskretnych epokach obserwacyjnych Całkowicie niezależne od modeli siłowych używanych dla satelitów LEO (orbita nie podlega całkowaniu numerycznemu) (Zredukowane) orbity dynamiczne Oparte na GNSS lub SLR Orbita podlega całkowaniu numerycznemu, dzięki czemu jest ciągła i zależna od modelu siłowego Nieznane perturbacje orbit mogą być modelowane poprzez parametry empirycznych lub stochastycznych przyspieszeń

13 Satelity niskoorbitujące GNSS dostarcza ciągłych obserwacji do wielu satelitów na wielu częstotliwościach. GNSS zapewnia również pośrednie powiązanie z ziemskimi układani odniesienia (ITRF). SLR stanowi niezależne narzędzie do walidacji orbit wyznaczonych z wykorzystaniem GNSS. SLR zapewnia bezpośrednie powiązanie z ziemskimi układami odniesienia (ITRF).

14 Orbity kinematyczne oraz zredukowane orbity dynamiczne Orbity kinematyczne oraz zredukowane dynamiczne dostarczają informacji na temat pola grawitacyjnego Ziemi oraz układów odniesienia. Różnica pomiędzy orbitami kinematycznymi oraz zredukowanymi dynamicznymi z transformacji Helmerta odpowiada ruchom geocentrum. Ruch geocentrum wyznaczony na podstawie obserwacji GRACE Referencja: Tseng T-P., Hwang C., Sośnica K., Kuo C-Y., Liu Y-C., Yeh W-H. (2016) Geocenter motion estimated from GRACE orbits: the impact of F10.7 solar flux. Advances in Space Research

15 Orbity satelitów GNSS

16 Yaw-steering Satelity GNSS orbitują w większości w trybie yaw-steering, który zakłada, że panele słoneczne są zawsze prostopadłe do kierunku Słońca, a anteny nadawcze skierowane są w stronę geocentrum. Autor filmów: dr inż. Maciej Kalarus

17 Różnice kształtu i wielkości satelitów GNSS GPS Block-IIa GPS Block-IIRM GLONASS-M Przez wiele lat model ECOM (Empiryczny Model Orbit CODE) był wykorzystywany do wyznaczania orbit satelitów GPS przez większość centrów analiz IGS. W 2014 okazało się jednak, iż model nie działa właściwie dla nowych systemów takich jak Galileo, QZSS, czy też GLONASS-M. Dlatego na przełomie lat 2014/2015 został opracowany nowy rozszerzony model ECOM (Arnold D., Meindl M., Beutler G., Dach R., Schaer S., Lutz S., Prange L., Sośnica K., Mervart L., Jäggi A.2015, J Geod, vol. 89(8), pp ).

18 Modelowanie orbit satelitów GNSS Klasyczny model ECOM Beutler et al., (1994) Rozszerzony (nowy) model ECOM, Arnold et al., (2015)

19 Retroreflektory SLR na satelitach GNSS GPS-35/36 GLONASS-M GLONASS-K1 GLONASS Galileo (84 CCRs) Galileo (60 CCRs)

20 Walidacja orbit satelitów GNSS z wykorzystaniem obserwacji SLR Jakość orbit Galileo ulega znaczącemu polepszeniu z wykorzystaniem nowego modelu ECOM (~44% rezyduów SLR) BeiDou wykazuje niewielką degradację w stosunku do starego modelu ECOM (~15%) Orbity QZSS są znacząco poprawione (z RMS=160 mm do RMS=65 mm) z wykorzystaniem nowego modelu ECOM dla β >20 deg (ze względu na normalne położenie orbitalne poniżej 20 stopni)

21 Galileo - 101, 102, 103, 104 Stary ECOM Nowy ECOM Systematyczne efekty związane z ograniczeniami modelowania wpływu ciśnienia słonecznego dla wszystkich satelitów Galileo są znacząco zredukowane w przypadku nowego modelu ECOM.

22 Galileo -102 Stary ECOM Nowy ECOM W przypadku starego modelu ECOM: Rezydua nocnych obserwacji SLR są przesunięte w stronę negatywnych wartości (-150mm) Dzienne obserwacje mają pozytywne rezydua SLR (+30 mm) Rozsiew rezyduów jest znacząco większy dla niskich kątów β W przypadku nowego modelu ECOM wszystkie te efekty są znacząco zredukowane, a rozsiew rezyduów nie zależy od kąta β.

23 BeiDou/COMPASS-M3 (C11) Stary ECOM Nowy ECOM Dla BeiDou-M3 (na orbicie MEO): Rezydua SLR są na poziomie~40 mm co świadczy o stosunkowo wysokiej jakości orbit mimo ograniczeń w liczbie naziemnych stacji Stary model ECOM jest nieco lepszy niż nowy (15%), Duże rezydua dla β <4 deg (z powodu normalnej orientacji satelitów zamiast orientacji yaw-steering).

24 Czy można perturbacje orbit GNSS mierzyć bezpośrednio? cień Ziemi cień Ziemi Projekt ESA: GALAC: Galileo Accelerometry Projekt koordynowany przez Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk, którego celem jest znalezienie odpowiedzi na pytanie: Czy warto zainstalować akcelerometry na pokładzie satelitów Galileo drugiej generacji?

25 Efekty systematyczne w obserwacjach SLR

26 Sośnica K.:Determination of Precise Satellite Orbits and Geodetic Parameters using Satellite Laser Ranging, University of Bern, 7 th of April 2014 Obciążenia atmosferyczne L H The Blue-Sky Effect efekt niebieskiego nieba

27 Sośnica K.:Determination of Precise Satellite Orbits and Geodetic Parameters using Satellite Laser Ranging, University of Bern, 7 th of April 2014 The Blue-Sky Effect Reference: Sośnica, K., D. Thaller, R. Dach, A. Jäggi, G. Beutler; 2013: Impact of loading displacements on SLR-derived parameters and on the consistency between GNSS and SLR results. Journal of Geodesy, vol. 87(8), pp

28 Efekt sygnatury satelitów Detektory Single-photon Emisja słabego sygnału Oczekuje się, że pojedynczy foton powróci do detektora Prawdopodobieństwo odbicia się fotonu jest takie samo dla wszystkich pryzmatów na satelicie Multi-photon Silny sygnał (wiele fotonów) zostaje wysłany do satelity Wiele fotonów powraca do detektora Pierwszy zarejestrowany sygnał pochodzi zawsze od najbliższej krawędzi retroreflektora

29 Efekt sygnatury satelitów dla GLONASS-M single-photon single-photon Zgodność skali pomiędzy rozwiązaniami GNSS i SLR jest na poziomie ~1 mm! (dla detektorów single-photon) Reference: Sośnica, K., Thaller, D., Dach, R., Steigenberger, P., Beutler, G., Arnold, D., Jäggi, A. (2015). Satellite Laser Ranging to GPS and GLONASS. J Geod 89(7), pp

30 Podsumowanie Każda z technik obserwacyjnych (SLR i GNSS) posiada własne zalety i wady. Właściwe modelowanie efektów systematycznych, takich jak efekt niebieskiego nieba, poprawia spójność rozwiązań SLR i GNSS. Najlepszym rozwiązaniem jest integracja różnych technik przy wyznaczaniu orbit sztucznych satelitów Ziemi.

31 Dziękuję za uwagę

Co mierzymy w geodezji?

Co mierzymy w geodezji? Wyznaczanie geodezyjnych parametrów rotacji, geometrii i pola grawitacyjnego Ziemi z wykorzystaniem laserowych pomiarów odległości do sztucznych satelitów Krzysztof Sośnica Co mierzymy w geodezji? III

Bardziej szczegółowo

Analiza współrzędnych środka mas Ziemi wyznaczanych technikami GNSS, SLR i DORIS oraz wpływ zmian tych współrzędnych na zmiany poziomu oceanu

Analiza współrzędnych środka mas Ziemi wyznaczanych technikami GNSS, SLR i DORIS oraz wpływ zmian tych współrzędnych na zmiany poziomu oceanu Analiza współrzędnych środka mas Ziemi wyznaczanych technikami GNSS, SLR i DORIS oraz wpływ zmian tych współrzędnych na zmiany poziomu oceanu Agnieszka Wnęk 1, Maria Zbylut 1, Wiesław Kosek 1,2 1 Wydział

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie satelitarnego systemu Galileo oraz innych systemów nawigacyjnych w badaniach geodezyjnych i geofizycznych

Wykorzystanie satelitarnego systemu Galileo oraz innych systemów nawigacyjnych w badaniach geodezyjnych i geofizycznych Wykorzystanie satelitarnego systemu Galileo oraz innych systemów nawigacyjnych w badaniach geodezyjnych i geofizycznych Krzysztof Sośnica, Grzegorz Bury, Radosław Zajdel, Tomasz Hadaś, Kamil Kaźmierski,

Bardziej szczegółowo

The impact of the global gravity field models on the orbit determination of LAGEOS satellites

The impact of the global gravity field models on the orbit determination of LAGEOS satellites models on the Satelitarne metody wyznaczania pozycji we współczesnej geodezji i nawigacji, Poland 2-4.06.2011 Krzysztof Sośnica, Daniela Thaller, Adrian Jäggi, Rolf Dach and Gerhard Beutler Astronomical

Bardziej szczegółowo

Tel. (71) ,

Tel. (71) , Prof. dr hab. inż. Bernard Kontny Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji Instytut Geodezji i Geoinformatyki Ul. Grunwaldzka 53, 50-357 Wrocław, Tel.

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA program podstawowy 2017 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu W 1968 roku Departament Obrony USA podjął decyzję o połączeniu istniejących programów, w

Bardziej szczegółowo

Alternatywne do GNSS metody obserwacji satelitarnych

Alternatywne do GNSS metody obserwacji satelitarnych Alternatywne do GNSS metody obserwacji satelitarnych [na podstawie Seeber G., Satellite Geodesy ] dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Przegląd operacyjnych technik obserwacji satelitarnych:

Bardziej szczegółowo

Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej

Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej [na podstawie Seeber G., Satellite Geodesy ] dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie cirm.am.szczecin.pl Literatura: 1. Januszewski J., Systemy

Bardziej szczegółowo

Ultra szybkie pozycjonowanie GNSS z zastosowaniem systemów GPS, GALILEO, EGNOS i WAAS

Ultra szybkie pozycjonowanie GNSS z zastosowaniem systemów GPS, GALILEO, EGNOS i WAAS Ultra szybkie pozycjonowanie GNSS z zastosowaniem systemów GPS, GALILEO, EGNOS i WAAS Jacek Paziewski Paweł Wielgosz Katarzyna Stępniak Katedra Astronomii i Geodynamiki Uniwersytet Warmińsko Mazurski w

Bardziej szczegółowo

Powierzchniowe systemy GNSS

Powierzchniowe systemy GNSS Systemy GNSS w pomiarach geodezyjnych 1/58 Powierzchniowe systemy GNSS Jarosław Bosy Instytut Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu e-mail: jaroslaw.bosy@up.wroc.pl Systemy GNSS

Bardziej szczegółowo

OPRACOWANIE DANYCH GPS CZĘŚĆ I WPROWADZENIE DO GPS

OPRACOWANIE DANYCH GPS CZĘŚĆ I WPROWADZENIE DO GPS OPRACOWANIE DANYCH GPS CZĘŚĆ I WPROWADZENIE DO GPS Bernard Kontny Katedra Geodezji i Fotogrametrii Akademia Rolnicza we Wrocławiu ZAGADNIENIA Ogólny opis systemu GPS Struktura sygnału Pomiar kodowy i fazowy

Bardziej szczegółowo

Nawigacja satelitarna

Nawigacja satelitarna Paweł Kułakowski Nawigacja satelitarna Nawigacja satelitarna Plan wykładu : 1. Zadania systemów nawigacyjnych. Zasady wyznaczania pozycji 3. System GPS Navstar - architektura - zasady działania - dokładność

Bardziej szczegółowo

WIELOFUNKCYJNY SYSTEM PRECYZYJNEGO POZYCJONOWANIA SATELITARNEGO ASG-EUPOS

WIELOFUNKCYJNY SYSTEM PRECYZYJNEGO POZYCJONOWANIA SATELITARNEGO ASG-EUPOS GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII DEPARTAMENT GEODEZJI KARTOGRAFII I SYSTEMÓW INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ WIELOFUNKCYJNY SYSTEM PRECYZYJNEGO POZYCJONOWANIA SATELITARNEGO ASG-EUPOS SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE

Bardziej szczegółowo

Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej. dr hab. inż. Paweł Zalewski, prof. AM Centrum Inżynierii Ruchu Morskiego

Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej. dr hab. inż. Paweł Zalewski, prof. AM Centrum Inżynierii Ruchu Morskiego Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej dr hab. inż. Paweł Zalewski, prof. AM Centrum Inżynierii Ruchu Morskiego http://cirm.am.szczecin.pl Literatura: 1. Curtis H. : Orbital Mechanics for Engineering

Bardziej szczegółowo

Systemy przyszłościowe. Global Navigation Satellite System Globalny System Nawigacji Satelitarnej

Systemy przyszłościowe. Global Navigation Satellite System Globalny System Nawigacji Satelitarnej Systemy przyszłościowe Global Navigation Satellite System Globalny System Nawigacji Satelitarnej 1 GNSS Dlaczego GNSS? Istniejące systemy satelitarne przeznaczone są do zastosowań wojskowych. Nie mają

Bardziej szczegółowo

Globalny Nawigacyjny System Satelitarny GLONASS. dr inż. Paweł Zalewski

Globalny Nawigacyjny System Satelitarny GLONASS. dr inż. Paweł Zalewski Globalny Nawigacyjny System Satelitarny GLONASS dr inż. Paweł Zalewski Wprowadzenie System GLONASS (Global Navigation Satellite System lub Globalnaja Nawigacjonnaja Sputnikowaja Sistiema) został zaprojektowany

Bardziej szczegółowo

GNSS ROZWÓJ SATELITARNYCH METOD OBSERWACJI W GEODEZJI

GNSS ROZWÓJ SATELITARNYCH METOD OBSERWACJI W GEODEZJI GNSS ROZWÓJ SATELITARNYCH METOD OBSERWACJI W GEODEZJI Dr inż. Marcin Szołucha Historia nawigacji satelitarnej 1940 W USA rozpoczęto prace nad systemem nawigacji dalekiego zasięgu- LORAN (Long Range Navigation);

Bardziej szczegółowo

Spis treści PRZEDMOWA DO WYDANIA PIERWSZEGO...

Spis treści PRZEDMOWA DO WYDANIA PIERWSZEGO... Spis treści PRZEDMOWA DO WYDANIA PIERWSZEGO....................... XI 1. WPROWADZENIE DO GEODEZJI WYŻSZEJ..................... 1 Z historii geodezji........................................ 1 1.1. Kształt

Bardziej szczegółowo

Precyzyjne pozycjonowanie multi-gnss, meteorologia GNSS oraz modelowanie orbit Galileo w grupie badawczej GNSS&Meteo UP we Wrocławiu

Precyzyjne pozycjonowanie multi-gnss, meteorologia GNSS oraz modelowanie orbit Galileo w grupie badawczej GNSS&Meteo UP we Wrocławiu SPOTKANIE SPECJALNE ZESPOŁU DS. SYSTEMU GALILEO KOMITETU BADAŃ KOSMICZNYCH I SATELITARNYCH PAN 12 MAJA 2017 R., WARSZAWA Precyzyjne pozycjonowanie multi-gnss, meteorologia GNSS oraz modelowanie orbit Galileo

Bardziej szczegółowo

Differential GPS. Zasada działania. dr inż. Stefan Jankowski

Differential GPS. Zasada działania. dr inż. Stefan Jankowski Differential GPS Zasada działania dr inż. Stefan Jankowski s.jankowski@am.szczecin.pl DGPS koncepcja Podczas testów GPS na początku lat 80-tych wykazano, że błędy pozycji w dwóch blisko odbiornikach były

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program rozszerzony

GEOMATYKA program rozszerzony GEOMATYKA program rozszerzony 2015-2016 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu 1. Układ wysokości tworzą wartości geopotencjalne podzielone przez przeciętne wartości

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI I DANE OBSERWACYJNE

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI I DANE OBSERWACYJNE WSPÓŁCZESNE TECHNIKI I DANE OBSERWACYJNE TECHNIKI OBSERWACYJNE Obserwacje: - kierunkowe - odległości - prędkości OBSERWACJE KIERUNKOWE FOTOGRAFIA Metody fotograficzne używane były w 1964 do 1975. Dzięki

Bardziej szczegółowo

Analiza dokładności modeli centrów fazowych anten odbiorników GPS dla potrzeb niwelacji satelitarnej

Analiza dokładności modeli centrów fazowych anten odbiorników GPS dla potrzeb niwelacji satelitarnej Analiza dokładności modeli centrów fazowych anten odbiorników GPS dla potrzeb niwelacji satelitarnej Konferencja Komisji Geodezji Satelitarnej Komitetu Badań Kosmicznych i Satelitarnych PAN Satelitarne

Bardziej szczegółowo

Geodezja i geodynamika - trendy nauki światowej (1)

Geodezja i geodynamika - trendy nauki światowej (1) - trendy nauki światowej (1) Glob ziemski z otaczającą go atmosferą jest skomplikowanym systemem dynamicznym stały monitoring tego systemu interdyscyplinarność zasięg globalny integracja i koordynacja

Bardziej szczegółowo

GEODEZYJNE TECHNIKI SATELITARNE W REALIZACJI UKŁADU ODNIESIENIA

GEODEZYJNE TECHNIKI SATELITARNE W REALIZACJI UKŁADU ODNIESIENIA GEODEZYJNE TECHNIKI SATELITARNE W REALIZACJI UKŁADU ODNIESIENIA Jarosław Bosy Instytut Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Systemy i układy odniesienia System odniesienia (reference

Bardziej szczegółowo

Systemy nawigacji satelitarnej. Przemysław Bartczak

Systemy nawigacji satelitarnej. Przemysław Bartczak Systemy nawigacji satelitarnej Przemysław Bartczak Systemy nawigacji satelitarnej powinny spełniać następujące wymagania: system umożliwia określenie pozycji naziemnego użytkownika w każdym momencie, w

Bardziej szczegółowo

1.1. Kształt Ziemi. Powierzchnie odniesienia. Naukowe i praktyczne zadania geodezji. Podział geodezji wyższej... 18

1.1. Kształt Ziemi. Powierzchnie odniesienia. Naukowe i praktyczne zadania geodezji. Podział geodezji wyższej... 18 : Przedmowa...... 11 1. WPROWADZENIE DO GEODEZJI WYŻSZEJ Z historii geodezji... 13 1.1. Kształt Ziemi. Powierzchnie odniesienia. Naukowe i praktyczne zadania geodezji. Podział geodezji wyższej... 18 1.2.

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program rozszerzony. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA program rozszerzony. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA program rozszerzony 2017 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu SPUTNIK 1 (4 października 1957, ZSRR) pierwszy sztuczny satelita. MINITRACK (1958, NAVSPASUR

Bardziej szczegółowo

Wykład 14. Technika GPS

Wykład 14. Technika GPS Wykład 14 Technika GPS Historia GPS Z teoretycznego punktu widzenia 1. W roku 1964, I. Smith opatentował pracę: Satelity emitują kod czasowy i fale radiowe, Na powierzchni ziemi odbiornik odbiera opóźnienie

Bardziej szczegółowo

Moduł modelowania i predykcji stanu troposfery projekt ASG+ Budowa modułów wspomagania serwisów czasu rzeczywistego systemu ASG-EUPOS

Moduł modelowania i predykcji stanu troposfery projekt ASG+ Budowa modułów wspomagania serwisów czasu rzeczywistego systemu ASG-EUPOS Moduł modelowania i predykcji stanu troposfery projekt ASG+ Budowa modułów wspomagania serwisów czasu rzeczywistego systemu ASG-EUPOS Jarosław BOSY Witold ROHM Jan KAPŁON Jan SIERNY Instytut Geodezji i

Bardziej szczegółowo

PORÓWNANIE PARAMETRÓW RUCHU PŁYT TEKTONICZNYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE STACJI WYKONUJĄCYCH POMIARY TECHNIKĄ LASEROWĄ I TECHNIKĄ DORIS

PORÓWNANIE PARAMETRÓW RUCHU PŁYT TEKTONICZNYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE STACJI WYKONUJĄCYCH POMIARY TECHNIKĄ LASEROWĄ I TECHNIKĄ DORIS PORÓWNANIE PARAMETRÓW RUCHU PŁYT TEKTONICZNYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE STACJI WYKONUJĄCYCH POMIARY TECHNIKĄ LASEROWĄ I TECHNIKĄ DORIS Katarzyna Kraszewska, Marcin Jagoda, Miłosława Rutkowska STRESZCZENIE

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA 2018 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Linie siatki topograficznej (kilometrowej) dzielą każdą strefę odwzorowania na słupy o szerokości 64 km oraz

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2018/2019 Kod: DGI s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Rok akademicki: 2018/2019 Kod: DGI s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Nazwa modułu: Numeryczne opracowanie obserwacji GNSS Rok akademicki: 2018/2019 Kod: DGI-1-616-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Geoinformacja Specjalność: Poziom

Bardziej szczegółowo

Sygnały okresowe w zmianach współrzędnych GPS i SLR

Sygnały okresowe w zmianach współrzędnych GPS i SLR Sygnały okresowe w zmianach współrzędnych GPS i SLR Janusz Bogusz 1), Mariusz Figurski 1), Anna Kłos 1), Stanisław Schillak 2),3), Karolina Szafranek 1) 1) Wojskowa Akademia Techniczna 2) Centrum Badań

Bardziej szczegółowo

Analiza IWV wyznaczonego z wysoką rozdzielczością czasową z obserwacji GNSS w programie G-Nut/Tefnut case study

Analiza IWV wyznaczonego z wysoką rozdzielczością czasową z obserwacji GNSS w programie G-Nut/Tefnut case study Analiza IWV wyznaczonego z wysoką rozdzielczością czasową z obserwacji GNSS w programie G-Nut/Tefnut case study Paweł GOŁASZEWSKI*, Paweł WIELGOSZ, Katarzyna STĘPNIAK Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 12

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 12 SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 12 1 Redukcje obserwacji GPS i zaawansowane pakiety programów redukcyjnych Etapy procesu redukcji obserwacji GPS Procesy obliczeniowe prowadzące od zbiorów obserwacji

Bardziej szczegółowo

przygtowała: Anna Stępniak, II rok DU Geoinformacji

przygtowała: Anna Stępniak, II rok DU Geoinformacji przygtowała: Anna Stępniak, II rok DU Geoinformacji system nawigacji składa się z satelitów umieszczonych na orbitach okołoziemskich, kontrolnych stacji naziemnych oraz odbiorników satelity wysyłają sygnał

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS)

OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS) OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne: 1 Nazwa modułu kształcenia Geodezja satelitarna 2 Kod modułu kształcenia 04-ASTR1-GEOD45-3Z 3 Rodzaj modułu kształcenia do wyboru 4 Kierunek studiów

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 5

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 5 SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 5 1 K. Czarnecki, Geodezja współczesna w zarysie, Wiedza i Życie/Gall, Warszawa 2000/Katowice 2010. 2 Obserwacje fazowe satelitów GPS są tym rodzajem pomiarów, który

Bardziej szczegółowo

Problem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych

Problem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych Problem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych Realizacja Osnów Geodezyjnych a Problemy Geodynamiki Grybów, 25-27 września 2014 Ryszard Szpunar, Dominik Próchniewicz, Janusz Walo Politechnika

Bardziej szczegółowo

Walidacja globalnych modeli geopotencjału pochodzących z misji satelitarnych w oparciu o naziemne dane grawimetryczne

Walidacja globalnych modeli geopotencjału pochodzących z misji satelitarnych w oparciu o naziemne dane grawimetryczne Walidacja globalnych modeli geopotencjału pochodzących z misji satelitarnych w oparciu o naziemne dane grawimetryczne Wydział Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej Katedra Geodezji i Astronomii

Bardziej szczegółowo

ZAŁOŻENIA I STAN AKTUALNY REALIZACJI

ZAŁOŻENIA I STAN AKTUALNY REALIZACJI ZAŁOŻENIA I STAN AKTUALNY REALIZACJI PROJEKTU ASG+ Figurski M., Bosy J., Krankowski A., Bogusz J., Kontny B., Wielgosz P. Realizacja grantu badawczo-rozwojowego własnego pt.: "Budowa modułów wspomagania

Bardziej szczegółowo

Integracja stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS z podstawową osnową geodezyjną kraju

Integracja stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS z podstawową osnową geodezyjną kraju Integracja stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS z podstawową osnową geodezyjną kraju Leszek Jaworski, Anna Świątek, Ryszard Zdunek, Janusz B. Zieliński Centrum Badań Kosmicznych PAN, Warszawa Stanisław

Bardziej szczegółowo

Podstawy Geomatyki. Wykład III Systemy GNSS

Podstawy Geomatyki. Wykład III Systemy GNSS Podstawy Geomatyki Wykład III Systemy GNSS NAVSTAR GPS Najnowocześniejszy z satelitarnych systemów nawigacyjnych, satelitarny system nawigacyjny Navstar(NavigationalSatelliteTime and Ranging) znany pod

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia związane z pomiarami satelitarnymi w systemie ASG-EUPOS

Podstawowe pojęcia związane z pomiarami satelitarnymi w systemie ASG-EUPOS GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII Departament Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej Podstawowe pojęcia związane z pomiarami satelitarnymi w systemie ASG-EUPOS Szymon Wajda główny

Bardziej szczegółowo

PROBLEMY EKSPLOATACYJNE NAWIGACYJNYCH SYSTEMÓW SATELITARNYCH, ICH KOMPATYBILNOŚĆ I MIĘDZYOPERACYJNOŚĆ

PROBLEMY EKSPLOATACYJNE NAWIGACYJNYCH SYSTEMÓW SATELITARNYCH, ICH KOMPATYBILNOŚĆ I MIĘDZYOPERACYJNOŚĆ PRACE WYDZIAŁU NAWIGACYJNEGO nr 22 AKADEMII MORSKIEJ W GDYNI 2008 JACEK JANUSZEWSKI Akademia Morska w Gdyni Katedra Nawigacji PROBLEMY EKSPLOATACYJNE NAWIGACYJNYCH SYSTEMÓW SATELITARNYCH, ICH KOMPATYBILNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

Moduły ultraszybkiego pozycjonowania GNSS

Moduły ultraszybkiego pozycjonowania GNSS BUDOWA MODUŁÓW WSPOMAGANIA SERWISÓW CZASU RZECZYWISTEGO SYSTEMU ASG-EUPOS Projekt rozwojowy MNiSW nr NR09-0010-10/2010 Moduły ultraszybkiego pozycjonowania GNSS Paweł Wielgosz Jacek Paziewski Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie systemu EGNOS w nawigacji lotniczej w aspekcie uruchomienia serwisu Safety-of-Life

Wykorzystanie systemu EGNOS w nawigacji lotniczej w aspekcie uruchomienia serwisu Safety-of-Life UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI w Olsztynie Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Dęblinie Wykorzystanie systemu

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA program podstawowy 2017 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Wyznaczenie pozycji anteny odbiornika może odbywać się w dwojaki sposób: na zasadzie pomiarów

Bardziej szczegółowo

Globalny Geodezyjny System Obserwacyjny jako element Globalnego Systemu Systemów Obserwacji Ziemi

Globalny Geodezyjny System Obserwacyjny jako element Globalnego Systemu Systemów Obserwacji Ziemi Globalny Geodezyjny System Obserwacyjny jako element Globalnego Systemu Systemów Obserwacji Ziemi Jarosław BOSY Instytut Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 4

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 4 SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 4 1 K. Czarnecki, Geodezja współczesna w zarysie, Wiedza i Życie/Gall, Warszawa 2000/Katowice 2010. 2 Można skorzystać z niepełnej analogii do pomiarów naziemnymi

Bardziej szczegółowo

Globalny system i układ wysokościowy stan obecny i perspektywy

Globalny system i układ wysokościowy stan obecny i perspektywy Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej Katedra Geodezji Szczegółowej Globalny system i układ wysokościowy stan obecny i perspektywy Adam Łyszkowicz, Joanna

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII DEPARTAMENT GEODEZJI KARTOGRAFII I SYSTEMÓW INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE CZĘŚĆ 1a. WPROWADZENIE DO POMIARÓW SATELITARNYCH Opracowanie: Leszek

Bardziej szczegółowo

ASG EUPOS w państwowym systemie odniesień przestrzennych

ASG EUPOS w państwowym systemie odniesień przestrzennych ASG EUPOS w państwowym systemie odniesień przestrzennych Marcin Ryczywolski Departament Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej II Konferencja Użytkowników ASG EUPOS Katowice, 20 21 listopada

Bardziej szczegółowo

Systemy odniesienia pozycji w odbiornikach nawigacyjnych. dr inż. Paweł Zalewski

Systemy odniesienia pozycji w odbiornikach nawigacyjnych. dr inż. Paweł Zalewski Systemy odniesienia pozycji w odbiornikach nawigacyjnych dr inż. Paweł Zalewski Wprowadzenie Terestryczne systemy odniesienia (terrestrial reference systems) lub systemy współrzędnych (coordinate systems)

Bardziej szczegółowo

Typowe konfiguracje odbiorników geodezyjnych GPS. dr hab. inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie

Typowe konfiguracje odbiorników geodezyjnych GPS. dr hab. inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Typowe konfiguracje odbiorników geodezyjnych GPS dr hab. inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie 1) RTK (Real Time Kinematics) Wymaga dwóch pracujących jednocześnie odbiorników oraz łącza radiowego

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU WSPOMAGANIA POZYCJONOWANIA QZSS-ZENITH

CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU WSPOMAGANIA POZYCJONOWANIA QZSS-ZENITH 58 IAPGOŚ 4/2016 p-issn 2083-0157, e-issn 2391-6761 DOI: 10.5604/01.3001.0009.5191 CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU WSPOMAGANIA POZYCJONOWANIA QZSS-ZENITH Kamil Krasuski 1,2 1 Zespół Technik Satelitarnych, Dęblin;

Bardziej szczegółowo

AKTUALNY STAN REALIZACJI PROJEKTU ASG+

AKTUALNY STAN REALIZACJI PROJEKTU ASG+ AKTUALNY STAN REALIZACJI PROJEKTU ASG+ Figurski Mariusz Centrum Geomatyki Stosowanej WAT Wydział Inżynierii Lądowej i Geodezji WAT Realizacja grantu badawczo-rozwojowego własnego pt.: "Budowa modułów wspomagania

Bardziej szczegółowo

Badania dokładności pozycjonowania techniką PPP w zależności od długości sesji obserwacyjnej oraz wykorzystanych systemów pozycjonowania satelitarnego

Badania dokładności pozycjonowania techniką PPP w zależności od długości sesji obserwacyjnej oraz wykorzystanych systemów pozycjonowania satelitarnego Bi u l e t y n WAT Vo l. LXI, Nr 1, 2012 Badania dokładności pozycjonowania techniką PPP w zależności od długości sesji obserwacyjnej oraz wykorzystanych systemów pozycjonowania satelitarnego Katarzyna

Bardziej szczegółowo

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH MAGISTERSKICH STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH MAGISTERSKICH STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013 STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013 Instytut Geodezji GEODEZJA GOSPODARCZA PROMOTOR Dr hab. Zofia Rzepecka, prof. UWM Dr inż. Dariusz Gościewski Analiza możliwości wyznaczenia

Bardziej szczegółowo

Dokładność wyznaczenia prędkości europejskich stacji permanentnych EPN

Dokładność wyznaczenia prędkości europejskich stacji permanentnych EPN Dokładność wyznaczenia prędkości europejskich stacji permanentnych EPN Anna Kłos, Janusz Bogusz, Mariusz Figurski, Maciej Gruszczyński Wojskowa Akademia Techniczna 1/24 We współczesnej geodezji wiarygodne

Bardziej szczegółowo

Przegląd metod zwiększania precyzji danych GPS. Mariusz Kacprzak

Przegląd metod zwiększania precyzji danych GPS. Mariusz Kacprzak Przegląd metod zwiększania precyzji danych GPS Mariusz Kacprzak Plan prezentacji: 1) Omówienie podstaw funkcjonowania GPS 2) Zasada wyznaczenie pozycji w GPS 3) Błędy wyznaczania pozycji 4) Sposoby korekcji

Bardziej szczegółowo

Patronat nad projektem objęły: ESA (Europejska Agencja Kosmiczna), Komisja Europejska (KE),

Patronat nad projektem objęły: ESA (Europejska Agencja Kosmiczna), Komisja Europejska (KE), Początki Dynamiczny rozwój systemów nawigacji satelitarnej i ich wykorzystania w bardzo wielu dziedzinach życia codziennego, przyczynił się do faktu, że także w Europie zaczęto myśleć nad stworzeniem własnego

Bardziej szczegółowo

Wybrane zagadnienia z urządzania lasu moduł: GEOMATYKA

Wybrane zagadnienia z urządzania lasu moduł: GEOMATYKA Wybrane zagadnienia z urządzania lasu moduł: GEOMATYKA 2014-2015 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Katedra Urządzania Lasu Kolegium Cieszkowskich, parter, p.

Bardziej szczegółowo

Wyznaczenie wspólnych oscylacji we współrzędnych środka mas Ziemi obserwowanych technikami SLR, GNSS i DORIS

Wyznaczenie wspólnych oscylacji we współrzędnych środka mas Ziemi obserwowanych technikami SLR, GNSS i DORIS Wyznaczenie wspólnych oscylaci we współrzędnych środa mas Ziemi obserwowanych techniami SLR GNSS i DORIS W. Kose 12 W.Popińsi 3 A.Wnę 1 M. Zbylut 1 1 Wydział Inżynierii Środowisa i Geodezi Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program rozszerzony

GEOMATYKA program rozszerzony GEOMATYKA program rozszerzony 2014-2015 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu źródło: http://www.esa.int/our_activities/observing_the_earth/goce Satelita GOCE Orbita:

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 6

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 6 SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 6 1 K. Czarnecki, Geodezja współczesna w zarysie, Wiedza i Życie/Gall, Warszawa 2000/Katowice 2010. 2 Równanie pseudoodległości odległość geometryczna satelity s s

Bardziej szczegółowo

Kartografia - wykład

Kartografia - wykład prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz KATEDRA ANALIZ ŚRODOWISKOWYCH, KARTOGRAFII I GEOLOGII GOSPODARCZEJ Kartografia - wykład Systemy nawigacji satelitarnej i ich wykorzystanie w kartografii Systemy nawigacji

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program podstawowy

GEOMATYKA program podstawowy GEOMATYKA program podstawowy 2014-2015 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu W celu ujednolicenia wyników pomiarów geodezyjnych, a co za tym idzie umożliwienia tworzenia

Bardziej szczegółowo

1. Wstęp. 2. Budowa i zasada działania Łukasz Kowalewski

1. Wstęp. 2. Budowa i zasada działania Łukasz Kowalewski 01.06.2012 Łukasz Kowalewski 1. Wstęp GPS NAVSTAR (ang. Global Positioning System NAVigation Signal Timing And Ranging) Układ Nawigacji Satelitarnej Określania Czasu i Odległości. Zaprojektowany i stworzony

Bardziej szczegółowo

Satelity użytkowe KOSMONAUTYKA

Satelity użytkowe KOSMONAUTYKA Satelity użytkowe KOSMONAUTYKA Wykład nr. 14 Wykład jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego SATELITY METEOROLOGICZNE Satelita meteorologiczny jest sztucznym

Bardziej szczegółowo

GLOBALNE SYSTEMY NAWIGACJI SATELITARNEJ

GLOBALNE SYSTEMY NAWIGACJI SATELITARNEJ GLOBALNE SYSTEMY NAWIGACJI SATELITARNEJ 27 Władysław Góral GLOBALNE SYSTEMY NAWIGACJI SATELITARNEJ Wprowadzenie W roku 2007 mija 50 lat od wprowadzenia na orbitę okołoziemską pierwszego sztucznego satelity.

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 2 SYSTEMY WSPOMAGANIA SATELITARNEGO I NAZIEMNEGO IAG GGOS PORTAL, INTERNATIONAL SERVICE GNSS (IGS) ALTERNATYWNE DO GNSS METODY OBSERWACJI SATELITARNYCH 1 SYSTEMY SBAS

Bardziej szczegółowo

Źródła błędów w pomiarach GNSS (na podstawie Bosy J., 2005) dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie

Źródła błędów w pomiarach GNSS (na podstawie Bosy J., 2005) dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Źródła błędów w pomiarach GNSS (na podstawie Bosy J., 2005) dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Źródła błędów w pomiarach GNSS: Błędy wyznaczania pozycji w systemach zaliczanych do GNSS

Bardziej szczegółowo

Zmiany w czasie pola siły ciężkości mechanizmy, monitorowanie, zastosowania, perspektywy Jan Kryński

Zmiany w czasie pola siły ciężkości mechanizmy, monitorowanie, zastosowania, perspektywy Jan Kryński Zmiany w czasie pola siły ciężkości mechanizmy, monitorowanie, zastosowania, perspektywy Jan Kryński Instytut Geodezji i Kartografii Treść prezentacji 1. Mechanizmy zmian w czasie pola siły ciężkości 2.

Bardziej szczegółowo

Przedstawiona rozprawa doktorska stanowi spójny tematycznie zbiór trzech artykułów opublikowanych w czasopismach naukowych:

Przedstawiona rozprawa doktorska stanowi spójny tematycznie zbiór trzech artykułów opublikowanych w czasopismach naukowych: Dr hab. inż. Paweł Wielgosz, prof. UWM Instytut Geodezji Wydział Geodezji, Inżynierii Przestrzennej i Budownictwa Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Olsztyn, 20.06.2015r. Recenzja rozprawy doktorskiej

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie pomiarów GPS do wyznaczania deformacji terenu na obszarze Głównego i Starego Miasta Gdańska

Zastosowanie pomiarów GPS do wyznaczania deformacji terenu na obszarze Głównego i Starego Miasta Gdańska UNIWERSYTET WARMIŃSKO MAZURSKI w OLSZTYNIE Zastosowanie pomiarów GPS do wyznaczania deformacji terenu na obszarze Głównego i Starego Miasta Gdańska Radosław Baryła 1), Stanisław Oszczak 1), Paweł Wielgosz

Bardziej szczegółowo

GIS MOBILNY 3. Pozycjonowanie satelitarne

GIS MOBILNY 3. Pozycjonowanie satelitarne GIS MOBILNY 3. Pozycjonowanie satelitarne Dr inż. Jan Blachowski Politechnika Wrocławska Instytut Górnictwa Zakład Geodezji i GIS Pl. Teatralny 2 tel (71) 320 68 73 GIS MOBILNY WYKŁAD.3 - SYLLABUS Parametry

Bardziej szczegółowo

Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Systemy pozycjonowania i nawigacji Nazwa modułu w języku angielskim Navigation

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 8

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 8 SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 8 1 J. Lamparski, Navstar GPS: od teorii do praktyki, Wyd. UW-M, Olsztyn 2001. K. Czarnecki, Geodezja współczesna w zarysie, Wiedza i Życie/Gall, Warszawa 2000/Katowice

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie sieci ASG EUPOS w zadaniach związanych z realizacją systemu odniesień przestrzennych

Wykorzystanie sieci ASG EUPOS w zadaniach związanych z realizacją systemu odniesień przestrzennych Wykorzystanie sieci ASG EUPOS w zadaniach związanych z realizacją systemu odniesień przestrzennych Marcin Ryczywolski 1, Tomasz Liwosz 2 1 Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Departament Geodezji, Kartografii

Bardziej szczegółowo

Nawigacyjne Systemy Satelitarne

Nawigacyjne Systemy Satelitarne Nawigacyjne Systemy Satelitarne architektura dr inż. Stefan Jankowski s.jankowski@am.szczecin.pl Nawigacyjne systemy satelitarne Sysetmy regionalne QZSS / JRNSS NavIC / IRNSS Systemy globalne GPS GLONASS

Bardziej szczegółowo

Rozkład poprawek EGNOS w czasie

Rozkład poprawek EGNOS w czasie KAŹMIERCZAK Rafał 1 GRUNWALD Grzegorz 1 Rozkład poprawek EGNOS w czasie EGNOS, DGPS, nawigacja Streszczenie Tematyką niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie: w jaki sposób zmienia się wartość poprawki

Bardziej szczegółowo

Wstępne wyniki opracowania kampanii GNSS Integracja stacji referencyjnych systemu ASG- EUPOS z podstawową osnową geodezyjną kraju

Wstępne wyniki opracowania kampanii GNSS Integracja stacji referencyjnych systemu ASG- EUPOS z podstawową osnową geodezyjną kraju Wstępne wyniki opracowania kampanii GNSS Integracja stacji referencyjnych systemu ASG- EUPOS z podstawową osnową geodezyjną kraju Leszek Jaworski, Anna Świątek, Ryszard Zdunek, Janusz B. Zieliński Kampania

Bardziej szczegółowo

Sieciowe Pozycjonowanie RTK używając Virtual Reference Stations (VRS)

Sieciowe Pozycjonowanie RTK używając Virtual Reference Stations (VRS) Sieciowe Pozycjonowanie RTK używając Virtual Reference Stations (VRS) Mgr inż. Robert Dudek GEOTRONICS KRAKÓW GSI Japan - 21st of June 1999 Wprowadzenie u Dlaczego Sieci stacji referencyjnych GPS? u Pomysł

Bardziej szczegółowo

Sieci Satelitarne. Tomasz Kaszuba 2013 kaszubat@pjwstk.edu.pl

Sieci Satelitarne. Tomasz Kaszuba 2013 kaszubat@pjwstk.edu.pl Sieci Satelitarne Tomasz Kaszuba 2013 kaszubat@pjwstk.edu.pl Elementy systemu Moduł naziemny terminale abonenckie (ruchome lub stacjonarne), stacje bazowe (szkieletowa sieć naziemna), stacje kontrolne.

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE RĘCZNYCH ODBIORNIKÓW GNSS DO POMIARÓW POWIERZCHNI DZIAŁEK ROLNYCH USING THE HANDHELD GNSS RECEIVER FOR LAND PARCELS AREA MEASUREMENTS

WYKORZYSTANIE RĘCZNYCH ODBIORNIKÓW GNSS DO POMIARÓW POWIERZCHNI DZIAŁEK ROLNYCH USING THE HANDHELD GNSS RECEIVER FOR LAND PARCELS AREA MEASUREMENTS Wykorzystanie ręcznych odbiorników... INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH INFRASTRUCTURE AND ECOLOGY OF RURAL AREAS Nr 6/2010, POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddział w Krakowie, s. 157 166 Komisja Technicznej

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie serwisu ASG-EUPOS do badania i modyfikacji poprawek EGNOS na obszarze Polski

Wykorzystanie serwisu ASG-EUPOS do badania i modyfikacji poprawek EGNOS na obszarze Polski Wykorzystanie serwisu ASG-EUPOS do badania i modyfikacji poprawek EGNOS na obszarze Polski Leszek Jaworski Anna Świątek Łukasz Tomasik Ryszard Zdunek Wstęp Od końca 2009 roku w Centrum Badań Kosmicznych

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie programu GAPS do pozycjonowania kinematycznego

Wykorzystanie programu GAPS do pozycjonowania kinematycznego PROBLEMY MECHATRONIKI UZBROJENIE, LOTNICTWO, INŻYNIERIA BEZPIECZEŃSTWA ISSN 2081-5891 7, 2 (24), 2016, 117-130 Wykorzystanie programu GAPS do pozycjonowania kinematycznego Kamil KRASUSKI * Zespół Technik

Bardziej szczegółowo

Modelowanie stanu atmosfery z obserwacji GNSS i meteorologicznych

Modelowanie stanu atmosfery z obserwacji GNSS i meteorologicznych Modelowanie stanu atmosfery z obserwacji GNSS i meteorologicznych Jarosław BOSY (1) Witold ROHM (1,2) Jan KAPŁON (1) Jan SIERNY(1) Tomasz HADAŚ (1) Karina WILGAN (1) (1) Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Bardziej szczegółowo

Analiza dokładności pozycjonowania statku powietrznego na podstawie obserwacji GLONASS

Analiza dokładności pozycjonowania statku powietrznego na podstawie obserwacji GLONASS PROBLEMY MECHATRONIKI UZBROJENIE, LOTNICTWO, INŻYNIERIA BEZPIECZEŃSTWA ISSN 2081-5891 5, 4 (18), 2014, 33-44 Analiza dokładności pozycjonowania statku powietrznego na podstawie obserwacji GLONASS Kamil

Bardziej szczegółowo

Aplikacje Systemów. Nawigacja inercyjna. Gdańsk, 2016

Aplikacje Systemów. Nawigacja inercyjna. Gdańsk, 2016 Aplikacje Systemów Wbudowanych Nawigacja inercyjna Gdańsk, 2016 Klasyfikacja systemów inercyjnych 2 Nawigacja inercyjna Podstawowymi blokami, wchodzącymi w skład systemów nawigacji inercyjnej (INS ang.

Bardziej szczegółowo

Cospa Cos s pa - Sa - Sa a rs t

Cospa Cos s pa - Sa - Sa a rs t Od 1982 r. system centrów koordynacji ratownictwa Re Center (RCC), punktów kontaktowyc Rescue Points Of Contacts (SPOC) i koordynacji. satelity na orbitach geo tworzące system GEOSA przeszkody mogące

Bardziej szczegółowo

Rozwój satelitarnych metod obserwacji w geodezji

Rozwój satelitarnych metod obserwacji w geodezji Szkolenie nt. Wykorzystanie systemu wspomagania pomiarów satelitarnych i nawigacji ASG-EUPOS, Wrocław 7 października 2014 Rozwój satelitarnych metod obserwacji w geodezji dr inż. Jan Kapłon Instytut Geodezji

Bardziej szczegółowo

Urządzenia peryferyjne GPS. Wykład 6

Urządzenia peryferyjne GPS. Wykład 6 Urządzenia peryferyjne GPS Wykład 6 Urządzenia nawet w telefonach 2 Global Positioning System US DoD NAVSTAR Global Positioning System System bazuje na satelitach 3 segmenty Kontrola Master Control Station

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE DANE SYSTEMU GPS

PODSTAWOWE DANE SYSTEMU GPS NAWIGACJA GNSS NAWIGACJA GNSS GNSS Global Navigation Satellite System jest to PODSTAWOWY sensor nawigacji obszarowej. Pojęcie to obejmuje nie tylko GPS NAVSTAR (pierwszy w pełni funkcjonujący globalny

Bardziej szczegółowo

Wpływ niezamodelowanych efektów w częstotliwościach subdobowych na stabilność rozwiązań GPS. Janusz Bogusz, Mariusz Figurski

Wpływ niezamodelowanych efektów w częstotliwościach subdobowych na stabilność rozwiązań GPS. Janusz Bogusz, Mariusz Figurski S e m i n a r i u m W s p ó ł c z e s n e p r o b l e m y p o d s t a w o w y c h s i e c i g e o d e z y j n y c h, a p r o b l e m y d e f i n i o w a n i a k r a j o w y c h u k ł a d ó w o d n i e

Bardziej szczegółowo

WYBRANE ELEMENTY GEOFIZYKI

WYBRANE ELEMENTY GEOFIZYKI WYBRANE ELEMENTY GEOFIZYKI Ćwiczenie 3: Wyznaczanie współczynników TEC (Total Electron Content) i ZTD (Zenith Total Delay) z obserwacji GNSS. prof. dr hab. inż. Janusz Bogusz Zakład Geodezji Satelitarnej

Bardziej szczegółowo

GPS Global Positioning System budowa systemu

GPS Global Positioning System budowa systemu GPS Global Positioning System budowa systemu 1 Budowa systemu System GPS tworzą trzy segmenty: Kosmiczny konstelacja sztucznych satelitów Ziemi nadających informacje nawigacyjne, Kontrolny stacje nadzorujące

Bardziej szczegółowo

Skale czasu. dr inż. Stefan Jankowski

Skale czasu. dr inż. Stefan Jankowski Skale czasu dr inż. Stefan Jankowski s.jankowski@am.szczecin.pl Definition of Time Co mierzą zegary (przyp. fizykom Albert Einstein, Donald Ivey, and others) Coś co zapobiega aby wszystko nie działo się

Bardziej szczegółowo