Akademia Morska w Szczecinie. Laboratorium paliw, olejów i smarów
|
|
- Marta Wysocka
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny Kaedra Fizyki i Chemii Laboraorium paliw, olejów i smarów Ćwiczenie laboraoryjne Pomiar gęsości oraz wyznaczanie emperaurowego współczynnika gęsości produków nafowych Opracowali: dr inż. Jan Krupowies mgr inż. Czesław Wiznerowicz Szczecin 2014
2 2
3 KARTA ĆWICZENIA 1 Powiązanie z przedmioami: ESO/25, 27 DiRMiUO/25, 27 EOUNiE/25, 27 Efeky kszałcenia Szczegółowe efeky kszałcenia Specjalność/Przedmio dla przedmiou dla przedmiou ESO/26 Chemia wody, EKP SEKP12 Wykonywanie oznaczeń paliw i smarów K_U014, K_U0, wybranych wskaźników jakości DiRMiUO/26 Chemia wody, paliw i smarów EOUNiE/26 Chemia wody, paliw i smarów K_U016. EKP K_U014, K_U0, K_U016. EKP K_U014, K_U0, K_U016. produków nafowych; SEKP12 Wykonywanie oznaczeń wybranych wskaźników jakości produków nafowych; SEKP12 Wykonywanie oznaczeń wybranych wskaźników jakości produków nafowych; 2 Cel ćwiczenia: nauczenie sudena samodzielnego wykonywania pomiaru gęsości oraz wyznaczania emperaurowego współczynnika gęsości dla produków nafowych, przeliczania gęsości z danej emperaury na emperaurę żądaną z wykorzysaniem współczynnika emperaurowego gęsości oraz za pomocą normaywnych abel przeliczeniowych gęsości; Wymagania wsępne: suden jes przeszkolony w zakresie regulaminu BHP na sanowisku laboraoryjnym, co swierdza własnoręcznym podpisem na odpowiednim formularzu, zna rodzaje i jednoski gęsości, meody pomiaru, znaczenie eksploaacyjne parameru, zależność gęsości od emperaury; 4 Opis sanowiska laboraoryjnego: ulraermosa, zesaw areomerów, ermomer, specjalny cylinder sosowany przy pomiarach gęsości, sanowisko do mycia szkła laboraoryjnego benzyną eksrakcyjną, próbki produków nafowych; 5 Ocena ryzyka*: konak z benzyną eksrakcyjną sosowaną do mycia przyrządów pomiarowych i szkła laboraoryjnego prawdopodobieńswo powsania zagrożenia pożarowego w związku z obecnością pary benzyny ławopalnej zagrożenie bardzo małe ze względu na sprawnie działającą wenylację i małe sężenie lonych par benzyny. Końcowa ocena ZAGROŻENIE MAŁE Wymagane środki zabezpieczenia: a. faruchy ochronne, b. środki czysości BHP, czyściwo, ręczniki papierowe, c. pojemnik na odpady produków nafowych (do uylizacji), d. pojemnik na zlewki brudnej benzyny (do regeneracji); 6 Przebieg ćwiczenia: a. Zapoznać się z insrukcją sanowiskową (załącznik 1) oraz zesawem laboraoryjnym do ćwiczenia, b. Wykonać pomiary gęsości produku nafowego w emperaurze ooczenia oraz przeprowadzić dodakowo 6 kolejnych pomiarów gęsości po każdorazowym podwyższeniu emperaury badanego produku w ulraermosacie o C; 7 Sprawozdanie z ćwiczenia: a. Opracować ćwiczenie zgodnie z poleceniami zawarymi w insrukcji sanowiskowej,
4 b. Na podsawie przeprowadzonych pomiarów gęsości w emperaurach najniższej i najwyższej, obliczyć emperaurowy współczynnik gęsości, c. Na podsawie uzyskanych wyników pomiarów oznaczonej gęsości w różnych emperaurach sporządzić wykres zależności gęsości od emperaury, sosując w ym celu aproksymację liniową; 8 Archiwizacja wyników badań: Sprawozdanie z wykonanego ćwiczenia złożyć w formie pisemnej prowadzącemu zajęcia. 9 Meoda i kryeria oceny: a. EKP1, EKP2 zadania polecone do samodzielnego rozwiązania i opracowania: ocena 2,0 nie ma podsawowej wiedzy fizykochemicznej i eksploaacyjnej doyczącej gęsości produków nafowych oraz umiejęności rozwiązywania zadań prosych z ego zakresu; ocena,0 posiada podsawową wiedzę fizykochemiczną i eksploaacyjną doyczącą gęsości produków nafowych oraz umiejęność obliczeń i rozwiązywania zadań prosych z ego zakresu; ocena,5-4,0 posiada poszerzoną wiedzę fizykochemiczną i eksploaacyjną doyczącą oznaczanego parameru użykowego badanych produków nafowych oraz umiejęność rozwiązywania zadań złożonych z ego zakresu; ocena 4,5-5,0 posiada umiejęność sosowania złożonej wiedzy fizykochemicznej i eksploaacyjnej do cząskowej oceny jakości i przydaności eksploaacyjnej badanych produków nafowych ze względu na oznaczany paramer użykowy oraz umiejęność podejmowania na ej podsawie decyzji eksploaacyjnych. b. EKP prace konrolne: ocena 2,0 nie ma umiejęności analizy i oceny wyników wykonanych analiz i oznaczeń oraz wyciągania wniosków; ocena,0 posiada umiejęność analizy uzyskanych wyników, inerpreacji praw i zjawisk, przekszałcania wzorów, inerpreacji wykresów i ablic; ocena,5-4,0 posiada umiejęność poszerzonej analizy wyników, sosowania praw, konsruowania monogramów i wykresów; ocena 4,5-5,0 posiada umiejęność kompleksowej analizy uzyskanych wyników, dokonywania uogólnień, wykrywania związków przyczynowo-skukowych oraz podejmowania właściwych decyzji eksploaacyjnych. 10 Lieraura: 1. Krupowies J., Wiznerowicz Cz.: Pomiar gęsości oraz wyznaczanie emperaurowego współczynnika gęsości produków nafowych. Insrukcja sanowiskowa do ćwiczenia, AM, Szczecin Barcewicz K.: Ćwiczenia laboraoryjne z chemii wody, paliw i smarów. Wyd. AM w Gdyni, Gdynia Podniało A.: Paliwa oleje i smary w ekologicznej eksploaacji. WNT, Warszawa Przemysłowe środki smarne. Poradnik. TOTAL Polska Sp. z o.o., Warszawa Urbański P.: Paliwa i smary. Wyd. FRWSzM w Gdyni, Gdańsk Normy PN/EN/ISO doyczące badania produków nafowych. 7. Kaalogi produków nafowych firm olejowych. 8. Dudek A.: Oleje smarowe Rafinerii Gdańskiej. MET-PRESS, Gdańsk Baczewski K., Bierna K., Machel M.: Samochodowe paliwa, oleje i smary. Leksykon, Wydawnicwa Komunikacji i Łączności, Warszawa Herdzik J.: Poradnik moorzysy okręowego. Wydawnicwo TRADEMAR, Gdynia Uwagi 4
5 ZAŁĄCZNIK 1 INSTRUKCJA 1. ZAKRES ĆWICZENIA zapoznanie się z insrukcją sanowiskową do ćwiczenia, samodzielny pomiar gęsości próbek oleju smarowego w różnych emperaurach, sporządzenie wykresu zależności gęsości od emperaury na podsawie przeprowadzonych pomiarów oraz wyznaczenie emperaurowego współczynnika gęsości, obliczanie, jaką objęość paliwa lub oleju należy przyjąć na saek, jeżeli wiadomo jaka jes jego gęsość w emp. sandardowej oraz wiadomo, w jakiej emperaurze nasępuje podawanie na saek. 2. WPROWADZENIE TEORETYCZNE DO ĆWICZENIA 2.1. Zasada oznaczania gęsości Jedną z charakerysycznych cech ropy nafowej i jej produków jes gęsość. W prakyce 2 oznacza się zwykle gęsość względną d : 1 d gdzie: 2 gęsość badanego produku w emperaurze 2 [g/cm ], 1 gęsość wody desylowanej w emperaurze 1 [g/cm ]. 1 Uwaga! Jako emperaury odniesienia najczęściej sosowane są: 2 = o C, 20 o C, 60 o F; 1 = 4 o C, o C, 60 o F; (60 o F =,6 o C) Przy czym gęsość d 4 i d 20 4 równa jes liczbowo gęsości (masy właściwej) [g/cm ]. W krajach anglosaskich firmy nafowe nadal częso posługują się skalą ermomeryczną Fahrenheia. Przyjmuje się, że: d o 60 F d o : 60 F d 4 = 0,999 d W uproszczeniu częso określa się: d 4 20 d 4 d d 60 F 60 F o o 5
6 Świaowe firmy nafowe częso posługują się oznaczeniem gęsości w umownych, bezwymiarowych jednoskach zw. o API (American Peroleum Insiue). Przeliczenia na o API można dokonać, posługując się nasępującym wzorem: o API 14, 60 F 60 F d o o 1, Produky nafowe charakeryzują się dużą zmianą gęsości z równoczesną zmianą emperaury, co ma isone znaczenie prakyczne. Dla większości produków nafowych z dosaeczną dokładnością można przyjąć, że zależność a jes funkcją liniową wyrażoną równaniem: ( 1 0 ) gdzie: 1 gęsość produku nafowego w emperaurze 1 [g/cm ], gęsość produku nafowego w emperaurze 0 [g/cm ], współczynnik emperaurowy gęsości [g/cm o C] (warość o jaką zmienia się gęsość jeżeli emperaura zmienia się o 1ºC). UWAGA! Ponieważ gęsość wody desylowanej w emp. 4 o C wynosi 1 g/cm, dlaego 1 4 i 0 4 równe są liczbowo gęsości bezwzględnej danego produku nafowego. W abeli 1 podano warości współczynnika emperaurowego gęsości w zależności od gęsości. Tabela 1 Warości średniego współczynnika emperaurowego gęsości Zakres gęsości [g/cm ] Warości współczynnika emperaurowego gęsości [g/cm o C] Zakres gęsości [g/cm ] Warości współczynnika emperaurowego gęsości [g/cm o C] 0,69000,6999 0, ,85000,8599 0, ,70000,7099 0, ,86000,8699 0, ,71000,7199 0, ,87000,8799 0, ,72000,7299 0, ,88000,8899 0, ,7000,799 0, ,89000,8999 0, ,74000,7499 0, ,90000,9099 0,0006 0,75000,7599 0, ,91000,9199 0, ,76000,7699 0, ,92000,9299 0, ,77000,7799 0, ,9000,999 0, ,78000,7899 0, ,94000,9499 0, ,79000,7999 0, ,95000,9599 0, ,80000,8099 0, ,96000,9699 0, ,81000,8199 0, ,97000,9799 0, ,82000,8299 0, ,98000,9899 0, ,8000,899 0, ,99001,0000 0,0005 0,84000,8499 0,
7 Gęsość można określić kilkoma meodami. Wybór meody zależy od ilości produku nafowego, jego lepkości, wymaganej dokładności oznaczenia i czasu przeznaczonego na analizę. Najprosszym przyrządem do oznaczania gęsości ciekłych produków nafowych jes areomer, kóry cechuje się według gęsości wody desylowanej w emperaurze 4C, a więc jego wskazania odpowiadają zapisowi d 4. Za pomocą areomeru można oznaczyć gęsość ylko z dokładnością do 0,001 g/cm, dla produków o małej lepkości i z dokładnością do 0,005 g/cm dla produków o dużej lepkości. W celu oznaczenia gęsości produku nafowego o dużej lepkości (ponad 200 mm 2 /s w emperaurze 50C) należy sosować meodę rozcieńczeń nafą. Dla małych ilości produku nafowego (kropli) lub dla subsancji (smarów, parafin, asfalów) można sosować meodę wyrównywania gęsości lub meodę kropli zawieszonej (meoda eksploaacyjna przybliżona). Jednak najdokładniejsze wyniki uzyskuje się przy oznaczaniu gęsości piknomerem (do 0,00005 g/cm ). W zależności od sanu skupienia produku nafowego, jego ilości i wymaganej dokładności ważenia, sosuje się piknomery o różnych kszałach i różnej pojemności. Najczęściej sosowane ypy wyżej omówionych przyrządów pokazano na rysunkach nr 1 i 2, w dalszej części insrukcji do ćwiczenia Oznaczanie gęsości ermoareomerem Gęsość produków nafowych o lepkości nie przekraczającej 200 mm 2 /s, wykonuje się za pomocą ermoareomeru lub areomeru (rys. 1) w sposób nasępujący: Do cylindra miarowego o pojemności 250 cm wlać około 170 cm próbki badanej. Osrożnie zanurzyć areomer o akim zakresie, aby spodziewana warość przypadała w środku skali przyrządu i po usaleniu jego położenia odczyać (w jednakowych odsępach czasu, np. po 2, 4, 6 minuach) z podziałki przyrządu (według górnego menisku) gęsość oraz emperaurę w przypadku korzysania z areomeru emperaurę należy zmierzyć ermomerem. W przypadku oznaczenia gęsości olejów przepracowanych lub ciemnych, przy odczyywaniu emperaury należy ermoareomer nieco unieść ak, aby podziałka ermomeru była widoczna, a zbiorniczek ręci pozosawał zanurzony w badanym produkcie lub użyć osobnego ermomeru. Wykonać rzy pomiary w danej emperaurze. Rys. 1. Termoareomer i areomer 7
8 Opracowanie wyników Obliczyć warość średnią gęsości z orzymanych pomiarów. 2.. Oznaczanie gęsości produków nafowych meodą kropli zawieszonej Do zlewki o pojemności 00 cm wlać 200 cm cieczy o gęsości < 1,0g/cm (np.: alkohol izopropylowy) i dodać kroplę badanego oleju. W przypadku oznaczania gęsości smaru sałego wykonać z niego kulkę o jak najmniejszej średnicy i umieścić w zlewce. Nasępnie dodawać z pipey do zlewki rozwór chlorku sodu w akiej ilości, aby badana próbka zawisła w cieczy. W akim przypadku gęsość produku nafowego jes równa gęsości rozworu, kórą należy oznaczyć areomerem. W ym celu przelać zawarość zlewki do cylindra miarowego o pojemności 250 cm, wsawić areomer i rzykronie dokonać pomiaru gęsości. Opracowanie wyników Obliczyć średnią warość gęsości z orzymanych pomiarów Oznaczanie gęsości produków nafowych za pomocą piknomeru W razie porzeby, próbkę produku nafowego odwodnić przed zasadniczym oznaczaniem, przez dodanie bezwodnego siarczanu(vi) sodu i przesączyć przez bibułę filracyjną. Jeżeli badany produk nafowy jes w posaci sałej, należy go rozdrobnić przed wykonaniem oznaczenia. Czysy wysuszony piknomer (rys. 2) o znanej sałej, napełnić osrożnie za pomocą pipey badanym produkem nafowym o emperaurze 20 5ºC. W przypadku piknomeru z kreską (rys. 2) napełnić go nieco powyżej kreski, a w przypadku piknomeru z oworem włoskowaym całkowicie. Piknomer zamknąć korkiem, umieścić w ermosacie i w ciągu 0 minu urzymywać w emp. 20ºC. Po upływie ego czasu wyjąć piknomer z ermosau i w pierwszym przypadku usunąć za pomocą pipey nadmiar cieczy, a w drugim (piknomer z oworem włoskowaym) nadmiar próbki wypłynie samoczynnie, wedy szybko wyrzeć piknomer i zważyć na wadze analiycznej. Pomiar powórzyć rzykronie. Pominąć wyniki, kóre różnią się między sobą o więcej niż 0,0004 g/cm. Rys. 2. Piknomery 8
9 Opracowanie wyników Obliczyć przybliżoną warość gęsości badanej próbki w emperaurze 20ºC z zależności: 2 m 1 m k gdzie: przybliżona gęsość badanej próbki [g/cm ], k sała piknomeru [cm ] (wielkość ę podaje prowadzący ćwiczenia), m1 masa pusego piknomeru [g], m2 masa piknomeru z badaną próbką [g]. Warość obliczona z równania, jes przybliżona z uwagi na o, że pomiaru dokonano w powierzu, a nie w próżni. Dodakowo sałą piknomeru wyznaczono względem wody desylowanej w emperaurze 20ºC, a gęsość oblicza się w sosunku do gęsości wody w emperaurze 4ºC: R gdzie: 4 gęsość badanej próbki w emperaurze ºC [g/cm ], przybliżona gęsość wyznaczona z równania [g/cm ], R poprawka odczyana z abeli 2 [g/cm ]. 4 Poprawki do wyznaczania warości gęsości 20 4 Tabela 2 Przybliżona warość gęsości [g/cm ] Poprawka R [g/cm ] Przybliżona warość gęsości [g/cm ] Poprawka R [g/cm ] 0,69000,6999 0,0009 0,85000,8599 0,001 0,70000,7099 0,0009 0,86000,8699 0,0014 0,71000,7199 0,0009 0,87000,8799 0,0014 0,72000,7299 0,0010 0,88000,8899 0,0014 0,7000,799 0,0010 0,89000,8999 0,00 0,74000,7499 0,0010 0,90000,9099 0,00 0,75000,7599 0,0010 0,91000,9199 0,00 0,76000,7699 0,0011 0,92000,9299 0,00 0,77000,7799 0,0011 0,9000,999 0,0016 0,78000,7899 0,0011 0,94000,9499 0,0016 0,79000,7999 0,0012 0,95000,9599 0,0016 0,80000,8099 0,0012 0,96000,9699 0,0017 0,81000,8199 0,0012 0,97000,9799 0,0017 0,82000,8299 0,001 0,98000,9899 0,0017 0,8000,899 0,001 0,99000,9999 0,0018 0,84000,8499 0,001 1,0000 0,0018 9
10 . WYKONANIE ĆWICZENIA Wykonać pomiar gęsości wg punku.2 niniejszej insrukcji, a nasępnie cylinder z olejem i areomerem oraz ermomerem umieścić w ermosacie. Włączyć ermosa i dokonać, ą samą meodą, kolejnych 5 pomiarów gęsości, co 4 ºC przyrosu emperaury. 4. OPRACOWANIE ĆWICZENIA 1. Przedsawić na wykresie zależność gęsości od emperaury. 2. Z pomiarów w skrajnych emperaurach (najniższej i najwyższej), obliczyć emperaurowy współczynnik gęsości ().. Porównać orzymaną warość z abelaryczną. 4. Obliczyć różnicę w objęości, jaką zajmie 1000 kg oleju w emperaurze ºC i w emperaurze 50ºC. 5. FORMA I WARUNKI ZALICZENIA ĆWICZENIA LABORATORYJNEGO 1. zaliczenie zw. wejściówki przed przysąpieniem do wykonania ćwiczenia. 2. złożenie poprawnego sprawozdania pisemnego z wykonanego ćwiczenia, kóre powinno zawierać: króki wsęp eoreyczny, znaczenie eksploaacyjne mierzonego parameru, opracowanie uzyskanych wyników wg insrukcji sanowiskowej.. zaliczenie końcowe na kolokwium pod koniec semesru. 10
11 I. Przykład zadania z rozwiązaniem Na saek dosarczono paliwa ciężkiego o gęsości = 992 kg/m w emp ºC. Obliczyć, jaką objęość zajmie paliwo w emperaurze sandardowej ºC oraz ile m należy przyjąć ego paliwa na saek, wiedząc, że bunkrowanie odbywa się w emperaurze 60ºC. Obliczyć akże sray finansowe wynikające z nieuwzględnienia zmiany gęsości paliwa, spowodowanej wzrosem jego emperaury do 60ºC, zakładając, że 1 ona paliwa koszuje 600 $. Objęość paliwa w emperaurze ºC wynosi: V kg 992 kg/m m m Nasępnie obliczamy gęsość paliwa ( 60 ) w emperaurze bunkrowania 60ºC. W ym celu porzebny emperaurowy współczynnik gęsości 0, 0005 [g/cm ºC], [/m ºC] odczyujemy z abeli 1 insrukcji. Korzysamy z nasępującej zależności: 1 0 ( ) 10 gdzie: 1 gęsość paliwa w emperaurze 1 [g/cm ], 0 gęsość paliwa w emperaurze 0 [g/cm ], współczynnik emperaurowy gęsości [g/cm o C]. Po podsawieniu danych z zadania orzymujemy: 60 0,992 /m 0,0005 / m C (60C /m 0,02 /m 0,969 /m 60 czyli 0,969 /m 0,992 C) Objęość, jaką zajmie paliwa w emperaurze 60ºC obliczamy ze wzoru: V kg 969 kg/m m 60 m Różnica objęości, kóra wynika pomiędzy objęością jakie zajmie paliwo w emperaurze bunkrowania (60 C), a jego objęością w ( C) wynosi: V V 2 V1 102 m 1008 m 24 m odpowiadająca powyższej różnicy objęości V, różnica mas paliwa m wyniesie: m 24 m 0,969 /m 2,26 sąd sray finansowe wyniosą: 2, $ $ 11
12 II. Zadania i pyania do samodzielnego wykonania przez sudena Zadania 1. Obliczyć jaką objęość zajmie paliwo ciężkie o masie w emperaurze 55 C, wiedząc, że jego gęsość w emperaurze C wynosi 0,995 g/cm, a współczynnik emperaurowy gęsości 0,0005 g/cm C. Odpowiedź: on ego paliwa w emperaurze 55 C zajmie objęość 1 21,5 m. 2. Zapas objęości zbiorników paliwa na saku wynosi 960 m. Jaką maksymalną ilość paliwa ciężkiego w onach należy zamówić, wiedząc, że gęsość ego paliwa w emperaurze 20 C wynosi 0,992 g/cm, współczynnik emperaurowy gęsości 0,0005 g/cm C, a bunkrowanie będzie się odbywało w emperaurze 5 C. Odpowiedź: Należy zamówić maksymalnie 96 on paliwa.. Obliczyć emperaurowy współczynnik gęsości () oleju smarowego wiedząc, że gęsość ego oleju w emp. 18 C wynosi 0,882 g/cm, naomias w emperaurze 6 C wynosi 0,870 g/cm. Odpowiedź: Współczynnik emperaurowy gęsości 0, g/cm C. Pyania 1. Zdefiniować nasępujące pojęcia: gęsość bezwzględna, gęsość względna i ciężar właściwy oraz podać ich jednoski. 2. Jaki jes wzór do przeliczania gęsości produku nafowego z danej emperaury na emperaurę żądaną?. Jaka jes zależność gęsości od emperaury i czy zachodzi korelacja pomiędzy lepkością produku nafowego i jego gęsością? 4. Co o jes emperaurowy współczynnik gęsości produku nafowego, w jakich jednoskach wyraża się go i jak się wyznacza? 5. Jakie ma znaczenie zmiana gęsości produków nafowych w eksploaacji urządzeń siłowni okręowej oraz przy rozliczeniach zużycia ych produków na sakach? 6. Podać meody pomiaru gęsości produków nafowych. 7. Jaka jes rola znajomości gęsości produku nafowego przy jego idenyfikacji? 12
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Skręcalność właściwa sacharozy. opiekun ćwiczenia: dr A. Pietrzak
Kaedra Chemii Fizycznej Uniwersyeu Łódzkiego Skręcalność właściwa sacharozy opiekun ćwiczenia: dr A. Pierzak ćwiczenie nr 19 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Akywność opyczna a srukura cząseczki.
Bardziej szczegółowoWymagania konieczne i podstawowe Uczeń: 1. Wykonujemy pomiary
ocena dopuszczająca Wymagania podsawowe ocena dosaeczna ocena dobra Wymagania dopełniające ocena bardzo dobra 1 Lekcja wsępna 1. Wykonujemy pomiary 2 3 Wielkości fizyczne, kóre mierzysz na co dzień wymienia
Bardziej szczegółowoĆwiczenie XII: PRAWO PODZIAŁU NERNSTA
Ćwiczenie XII: PRAWO PODZIAŁU NERNSTA opracowanie: Wojciech Solarski Wprowadzenie Prawo podziału sformułowane przez Walera H. Nensa opisuje układ rójskładnikowy, z czego dwa składniki o rozpuszczalniki
Bardziej szczegółowoDobór przekroju żyły powrotnej w kablach elektroenergetycznych
Dobór przekroju żyły powronej w kablach elekroenergeycznych Franciszek pyra, ZPBE Energopomiar Elekryka, Gliwice Marian Urbańczyk, Insyu Fizyki Poliechnika Śląska, Gliwice. Wsęp Zagadnienie poprawnego
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych. i rocznych ocen klasyfikacyjnych z fizyki dla klasy 1 gimnazjum
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z fizyki dla klasy 1 gimnazjum Semesr I 1. Wykonujemy pomiary Tema zajęć Wielkości fizyczne, kóre
Bardziej szczegółowoDYNAMIKA KONSTRUKCJI
10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 1 10. 10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 10.1. Wprowadzenie Ogólne równanie dynamiki zapisujemy w posaci: M d C d Kd =P (10.1) Zapis powyższy oznacza, że równanie musi być spełnione w każdej
Bardziej szczegółowoPaństwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Kaliszu
Pańswowa Wyższa Szkoła Zawoowa w Kaliszu Ć wiczenia laboraoryjne z fizyki Ćwiczenie Wyznaczanie współczynnika rozszerzalności objęościowej cieczy za pomocą piknomeru Kalisz, luy 25 r. Opracował: Ryszar
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH
POLIECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGEYKI INSYU MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGEYCZNYCH IDENYFIKACJA PARAMERÓW RANSMIANCJI Laboraorium auomayki (A ) Opracował: Sprawdził: Zawierdził:
Bardziej szczegółowoBadanie funktorów logicznych TTL - ćwiczenie 1
adanie funkorów logicznych TTL - ćwiczenie 1 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z podsawowymi srukurami funkorów logicznych realizowanych w echnice TTL (Transisor Transisor Logic), ich podsawowymi paramerami
Bardziej szczegółowoDOBÓR PRZEKROJU ŻYŁY POWROTNEJ W KABLACH ELEKTROENERGETYCZNYCH
Franciszek SPYRA ZPBE Energopomiar Elekryka, Gliwice Marian URBAŃCZYK Insyu Fizyki Poliechnika Śląska, Gliwice DOBÓR PRZEKROJU ŻYŁY POWROTNEJ W KABLACH ELEKTROENERGETYCZNYCH. Wsęp Zagadnienie poprawnego
Bardziej szczegółowoDendrochronologia Tworzenie chronologii
Dendrochronologia Dendrochronologia jes nauką wykorzysującą słoje przyrosu rocznego drzew do określania wieku (daowania) obieków drewnianych (budynki, przedmioy). Analizy różnych paramerów słojów przyrosu
Bardziej szczegółowo4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego
4.. Obliczanie przewodów grzejnych meodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego Meodą częściej sosowaną w prakyce projekowej niż poprzednia, jes meoda dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego. W
Bardziej szczegółowoTemat: Wyznaczanie charakterystyk baterii słonecznej.
Ćwiczenie Nr 356 Tema: Wyznaczanie charakerysyk baerii słonecznej. I. Lieraura. W. M. Lewandowski Proekologiczne odnawialne źródła energii, WNT, 007 (www.e-link.com.pl). Ćwiczenia laboraoryjne z fizyki
Bardziej szczegółowoII PRACOWNIA FIZYCZNA część: Pracownia Jądrowa
II PRCOWI FIZYCZ część: Pracownia Jądrowa Ćwiczenie nr 2 Pomiar skażeń promieniowórczych ypu wody lub ierza Cel ćwiczenia, opis: Wyznaczenie akywności pierwiasków -promieniowórczych w środowisku nauralnym
Bardziej szczegółowo20. Wyznaczanie ciepła właściwego lodu c pl i ciepła topnienia lodu L
20. Wyznaczanie ciepła właściwego lodu c pl i ciepła opnienia lodu L I. Wprowadzenie 1. Ciepło właściwe lodu i ciepło opnienia lodu wyznaczymy meodą kalorymeryczną sporządzając odpowiedni bilans cieplny.
Bardziej szczegółowo( 3 ) Kondensator o pojemności C naładowany do różnicy potencjałów U posiada ładunek: q = C U. ( 4 ) Eliminując U z równania (3) i (4) otrzymamy: =
ROZŁADOWANIE KONDENSATORA I. el ćwiczenia: wyznaczenie zależności napięcia (i/lub prądu I ) rozładowania kondensaora w funkcji czasu : = (), wyznaczanie sałej czasowej τ =. II. Przyrządy: III. Lieraura:
Bardziej szczegółowoSprawność pompy ciepła w funkcji temperatury górnego źródła ciepła
POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA Wydział Budownicwa i Inżynierii Środowiska Kaedra Ciepłownicwa, Ogrzewnicwa i Wenylacji Insrukcja do zajęć laboraoryjnych Ćwiczenie nr 6 Laboraorium z przedmiou Alernaywne źródła
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE
GIMNAZJUM NR W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z FIZYKI w klasie II gimnazjum sr. 1 4. Jak opisujemy ruch? oblicza średnią
Bardziej szczegółowoWskazówki projektowe do obliczania nośności i maksymalnego zanurzenia statku rybackiego na wstępnym etapie projektowania
CEPOWSKI omasz 1 Wskazówki projekowe do obliczania nośności i maksymalnego zanurzenia saku rybackiego na wsępnym eapie projekowania WSĘP Celem podjęych badań było opracowanie wskazówek projekowych do wyznaczania
Bardziej szczegółowoPolitechnika Częstochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki. Sprawozdanie #2 z przedmiotu: Prognozowanie w systemach multimedialnych
Poliechnika Częsochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informayki Sprawozdanie #2 z przedmiou: Prognozowanie w sysemach mulimedialnych Andrzej Siwczyński Andrzej Rezler Informayka Rok V, Grupa IO II
Bardziej szczegółowoĆw. S-II.2 CHARAKTERYSTYKI SKOKOWE ELEMENTÓW AUTOMATYKI
Dr inż. Michał Chłędowski PODSAWY AUOMAYKI I ROBOYKI LABORAORIUM Ćw. S-II. CHARAKERYSYKI SKOKOWE ELEMENÓW AUOMAYKI Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes zapoznanie się z pojęciem charakerysyki skokowej h(),
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ
INSTTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WDZIAŁ INŻNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSTRUKCJA LABORATORJNA Tema ćwiczenia: WZNACZANIE WSPÓŁCZNNIKA PRZEWODZENIA CIEPŁA CIAŁ STAŁCH METODĄ STANU UPORZĄDKOWANEGO
Bardziej szczegółowoWymagania konieczne i podstawowe Uczeń: 1. Wykonujemy pomiary
Plan wynikowy Klasa 7 Tema lekcji i podsawowe 1. Wykonujemy pomiary 1 4 Wielkości fizyczne, kóre mierzysz na co dzień wymienia przyrządy, za pomocą kórych mierzymy długość, emperaurę, czas, szybkość i
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 7 WYZNACZANIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA. Wprowadzenie
ĆWICZENIE 7 WYZNACZIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA Wprowadzenie Ciało drgające w rzeczywisym ośrodku z upływem czasu zmniejsza ampliudę drgań maleje energia mechaniczna
Bardziej szczegółowoWyznaczanie temperatury i wysokości podstawy chmur
Wyznaczanie emperaury i wysokości podsawy chmur Czas rwania: 10 minu Czas obserwacji: dowolny Wymagane warunki meeorologiczne: pochmurnie lub umiarkowane zachmurzenie Częsoliwość wykonania: 1 raz w ciągu
Bardziej szczegółowoFizyka Klasa VII Szkoły Podstawowej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE Opinia PPP.4320/81/12/13
Fizyka Klasa VII Szkoły Podsawowej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE Opinia PPP.4320/81/12/13 1. Wykonujemy pomiary 1.1. Wielkości fizyczne, wymienia przyrządy, za pomocą kórych kóre mierzysz
Bardziej szczegółowoFizyka Klasa VII Szkoły Podstawowej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE Opinia PPP./43201/81/13/14
Fizyka Klasa VII Szkoły Podsawowej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE Opinia PPP./43201/81/13/14 1. Wykonujemy pomiary 1.1. Wielkości fizyczne, wymienia przyrządy, za pomocą kórych kóre mierzysz
Bardziej szczegółowoWymagania z fizyki, klasa 7
Wymagania z fizyki, klasa 7 Nr Tema lekcji Wymagania konieczne i podsawowe 1 4 Wielkości fizyczne, kóre mierzysz na co dzień 5 6 Pomiar warości siły ciężkości 7 8 Wyznaczanie gęsości subsancji 1. Wykonujemy
Bardziej szczegółowoPOMIAR PARAMETRÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH METODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁU
Pomiar paramerów sygnałów napięciowych. POMIAR PARAMERÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH MEODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZEWARZANIA SYGNAŁU Cel ćwiczenia Poznanie warunków prawidłowego wyznaczania elemenarnych paramerów
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne i system oceniania z fizyki dla klasy 7
Wymagania edukacyjne i sysem oceniania z fizyki dla klasy 7 1. Ocenie podlegają: a) wiedza, b) umiejęności, c) akywność na lekcji, d) wkład pracy i zaangażowanie. 2. Wiedza i umiejęności są sprawdzane
Bardziej szczegółowoAkademia Morska w Szczecinie. Laboratorium paliw, olejów i smarów
Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny Katedra Fizyki i Chemii Laboratorium paliw, olejów i smarów Ćwiczenie laboratoryjne Pomiar temperatury zapłonu w tyglu otwartym (metodą Marcussona) i w
Bardziej szczegółowoLaboratorium z PODSTAW AUTOMATYKI, cz.1 EAP, Lab nr 3
I. ema ćwiczenia: Dynamiczne badanie przerzuników II. Cel/cele ćwiczenia III. Wykaz użyych przyrządów IV. Przebieg ćwiczenia Eap 1: Przerzunik asabilny Przerzuniki asabilne służą jako generaory przebiegów
Bardziej szczegółowoPlan wynikowy Klasa 7
Plan wynikowy Klasa 7 1. Wykonujemy pomiary 1 4 Wielkości fizyczne, kóre mierzysz na co dzień 5 6 Pomiar warości siły ciężkości wymienia przyrządy, za pomocą kórych mierzymy długość, emperaurę, czas, szybkość
Bardziej szczegółowoPlan wynikowy Klasa 7
Plan wynikowy Klasa 7 Nr Tema lekcji Wymagania konieczne 1 4 Wielkości fizyczne, kóre mierzysz na co dzień 5 6 Pomiar warości siły ciężkości 7 8 Wyznaczanie gęsości subsancji wymienia przyrządy, za pomocą
Bardziej szczegółowo8. Zakładane osiągnięcia ucznia (Plan wynikowy)
Fizyka Świa fizyki Klasy 7 8 Szkoła podsawowa 8. Zakładane osiągnięcia ucznia (Plan wynikowy) Klasa 7 Tema lekcji 1 4 Wielkości fizyczne, kóre mierzysz na co dzień 5 6 Pomiar warości siły ciężkości 7 8
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z FIZYKI W KLASIE I GIMNAZJUM
WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z FIZYKI W KLASIE I GIMNAZJUM ROK SZKOLNY: 2016/2017 Wymagania na ocenę dopuszczająca: wymienia przyrządy, za pomocą kórych mierzymy długość, emperaurę, czas, szybkość i
Bardziej szczegółowoBADANIE WŁAŚCIWOŚCI DYNAMICZNYCH REZYSTANCYJNYCH CZUJNIKÓW TEMPERATURY
BADANIE WŁAŚCIWOŚCI DYNAMICZNYCH REZYSANCYJNYCH CZUJNIKÓW EMPERAURY. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes eksperymenalne wyznaczenie charakerysyk dynamicznych czujników ermomerycznych w różnych ośrodkach
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny przy realizacji programu i podręcznika Świat fizyki 1. Wykonujemy pomiary
Wymagania na poszczególne oceny przy realizacji i podręcznika Świa fizyki 1. Wykonujemy pomiary Tema według 1.1. Wielkości fizyczne, kóre mierzysz na co dzień 1.2. Pomiar warości siły ciężkości 1.3. Wyznaczanie
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE. Ćwiczenia 2. mgr Dawid Doliński
Ćwiczenia 2 mgr Dawid Doliński Modele szeregów czasowych sały poziom rend sezonowość Y Y Y Czas Czas Czas Modele naiwny Modele średniej arymeycznej Model Browna Modele ARMA Model Hola Modele analiyczne
Bardziej szczegółowoZAKŁAD POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I SILNIKÓW SPALINOWYCH ZPSiSS WYDZIAŁ BUDOWY MASZYN I LOTNICTWA
ZAKŁAD POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I SILNIKÓW SPALINOWYCH ZPSiSS WYDZIAŁ BUDOWY MASZYN I LOTNICTWA POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. IGNACEGO ŁUKASIEWICZA Al. Powstańców Warszawy 8, 35-959 Rzeszów, Tel: 854-31-1,
Bardziej szczegółowoPobieranie próby. Rozkład χ 2
Graficzne przedsawianie próby Hisogram Esymaory przykład Próby z rozkładów cząskowych Próby ze skończonej populacji Próby z rozkładu normalnego Rozkład χ Pobieranie próby. Rozkład χ Posać i własności Znaczenie
Bardziej szczegółowoWskaźnik szybkości płynięcia. Masowy wskaźnik szybkości płynięcia (Melt Flow Rate) Objętościowy wskaźnik szybkości płynięcia
Wskaźnik szybkości płynięcia Jes o liczba wyraŝająca masę / (objęość) worzywa przepływającego przez dyszę o znormalizowanym kszałcie i wymiarach w ciągu usalonego czasu i pod określonym ciśnieniem i w
Bardziej szczegółowoANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA / Ćwiczenia 1
ANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA / Ćwiczenia 1 mgr inż. Żanea Pruska Maeriał opracowany na podsawie lieraury przedmiou. Zadanie 1 Firma Alfa jes jednym z głównych dosawców firmy Bea. Ilość produku X,
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI PROSTOWNIKI
ZESPÓŁ LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU ZAKŁAD TELEKOMUNIKJI W TRANSPORCIE WYDZIAŁ TRANSPORTU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 5 PROSTOWNIKI DO UŻYTKU
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Technika ważenia oraz wyznaczanie błędów pomiarowych. Ćwiczenie 2. Sprawdzanie pojemności pipety
II. Wagi i ważenie. Roztwory. Emulsje i koloidy Zagadnienia Rodzaje wag laboratoryjnych i technika ważenia Niepewność pomiarowa. Błąd względny i bezwzględny Roztwory właściwe Stężenie procentowe i molowe.
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z fizyki do klasy 7. Klasyfikacja śródroczna
Wymagania edukacyjne z fizyki do klasy 7 Klasyfikacja śródroczna Ocena dopuszczająca i dosaeczna wymienia przyrządy, za pomocą kórych mierzymy długość, emperaurę, czas, szybkość i masę (1.3, 4.1, 4.2)
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania Klasa 7
Fizyka Świa fizyki Klasy 7 8 Szkoła podsawowa Klasa 7 1. Wykonujemy pomiary Tema według programu 1.1. Wielkości fizyczne, wymienia przyrządy, za pomocą kórych kóre mierzysz na co dzień mierzymy długość,
Bardziej szczegółowoFizyka Klasa VII Szkoły Podstawowej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE
Fizyka Klasa VII Szkoły Podsawowej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE 1. Wykonujemy pomiary 1.1. Wielkości fizyczne, wymienia przyrządy, za pomocą kórych kóre mierzysz na co dzień mierzymy długość,
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA NA OCENY Z FIZYKI KLASA 7
WYMAGANIA NA OCENY Z FIZYKI KLASA 7 Tema lekcji Wielkości fizyczne, kóre mierzysz na co dzień Pomiar warości siły ciężkości Ocena - dopuszczający i dosaeczny wymienia przyrządy, za pomocą kórych mierzymy
Bardziej szczegółowoE5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO
E5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO Marek Pękała i Jadwiga Szydłowska Procesy rozładowania kondensaora i drgania relaksacyjne w obwodach RC należą do szerokiej klasy procesów relaksacyjnych. Procesy
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAWY ELEKTRONIKI Badanie Bramki X-OR
LORTORIUM PODSTWY ELEKTRONIKI adanie ramki X-OR 1.1 Wsęp eoreyczny. ramka XOR ramka a realizuje funkcję logiczną zwaną po angielsku EXLUSIVE-OR (WYŁĄZNIE LU). Polska nazwa brzmi LO. Funkcję EX-OR zapisuje
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA UCZNIÓW KLAS I
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA UCZNIÓW KLAS I Wymagania konieczne ocena dopuszczająca wie że długość i odległość mierzymy w milimerach cenymerach merach lub kilomerach
Bardziej szczegółowoWymagania podstawowe (dostateczna)
Klasa 7 1. Wykonujemy pomiary Tema według programu 1.1. Wielkości fizyczne, wymienia przyrządy, za pomocą kórych kóre mierzysz na co dzień mierzymy długość, emperaurę, czas, szybkość i masę mierzy długość,
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne oceny Klasa 7
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny Klasa 7 1. Wykonujemy pomiary 1.1. Wielkości fizyczne, wymienia przyrządy, za pomocą kórych kóre mierzysz na co dzień mierzymy długość, emperaurę, czas, szybkość
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 43 U R I (1)
ĆWCZENE N 43 POMY OPO METODĄ TECHNCZNĄ Cel ćwiczenia: wyznaczenie warości oporu oporników poprzez pomiary naężania prądu płynącego przez opornik oraz napięcia na oporniku Wsęp W celu wyznaczenia warości
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe Zasady Oceniania Z wymaganiami Edukacyjnymi Fizyka Gimnazjum Kl I
Zespół Szkół w Wielowsi Przedmioowe Zasady Oceniania Z wymaganiami Edukacyjnymi Fizyka Gimnazjum Kl I Opracował Dariusz Majewski I Cele edukacyjne 1. Wykorzysanie wielkości fizycznych do opisu poznanych
Bardziej szczegółowoUZUPEŁNIA UCZEŃ PESEL
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momenu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 KOD UCZNIA UZUEŁNIA UCZEŃ ESEL miejsce na naklejkę z kodem EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM CZĘŚĆ
Bardziej szczegółowo2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1)
Wykład 2 Sruna nieograniczona 2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego Równanie gań sruny jednowymiarowej zapisać można w posaci 1 2 u c 2 2 u = f(x, ) dla x R, >, (2.1) 2 x2 gdzie u(x, ) oznacza
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania Klasa 7
Klasa 7 1. Wykonujemy pomiary Tema według programu Wymagania konieczne 1.1. Wielkości fizyczne, wymienia przyrządy, za pomocą kórych kóre mierzysz na co dzień mierzymy długość, emperaurę, czas, szybkość
Bardziej szczegółowoE k o n o m e t r i a S t r o n a 1. Nieliniowy model ekonometryczny
E k o n o m e r i a S r o n a Nieliniowy model ekonomeryczny Jednorównaniowy model ekonomeryczny ma posać = f( X, X,, X k, ε ) gdzie: zmienna objaśniana, X, X,, X k zmienne objaśniające, ε - składnik losowy,
Bardziej szczegółowoPOMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH
Program ćwiczeń: Pomiary częsoliwości i przesunięcia fazowego sygnałów okresowych POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes poznanie: podsawowych
Bardziej szczegółowoAkademia Morska w Szczecinie. Laboratorium paliw, olejów i smarów. Ćwiczenie laboratoryjne Oznaczanie zawartości wody w produktach naftowych
Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny Katedra Fizyki i Chemii Laboratorium paliw, olejów i smarów Ćwiczenie laboratoryjne Oznaczanie zawartości wody w produktach naftowych Opracowali: dr inż.
Bardziej szczegółowoPomiar współczynników sprężystości i lepkości skórki ogórka.
Pomiar współczynników sprężysości i lepkości skórki ogórka. Przyrządy. Uniwersalna maszyna wyrzymałościowa serownie esem i rejesracja wyników. Główną częścią maszyny wyrzymałościowej jes czujnik siły umieszczony
Bardziej szczegółowoBADANIE DYNAMICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH
BADANIE DYNAMICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes poznanie właściwości przyrządów i przeworników pomiarowych związanych ze sanami przejściowymi powsającymi po
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE I SYMULACJE. mgr Żaneta Pruska. Ćwiczenia 2 Zadanie 1
PROGNOZOWANIE I SYMULACJE mgr Żanea Pruska Ćwiczenia 2 Zadanie 1 Firma Alfa jes jednym z głównych dosawców firmy Bea. Ilość produku X, wyrażona w ysiącach wyprodukowanych i dosarczonych szuk firmie Bea,
Bardziej szczegółowoSilniki cieplne i rekurencje
6 FOTO 33, Lao 6 Silniki cieplne i rekurencje Jakub Mielczarek Insyu Fizyki UJ Chciałbym Pańswu zaprezenować zagadnienie, kóre pozwala, rozważając emaykę sprawności układu silników cieplnych, zapoznać
Bardziej szczegółowo4. OBLICZANIE REZYSTANCYJNYCH PRZEWODÓW I ELEMENTÓW GRZEJ- NYCH
4. OBLICZANIE REZYSTANCYJNYCH PRZEWODÓW I ELEMENTÓW GRZEJ- NYCH Wybór wymiarów i kszału rezysancyjnych przewodów czy elemenów grzejnych mających wchodzić w skład urządzenia elekroermicznego zależny jes,
Bardziej szczegółowoKombinowanie prognoz. - dlaczego należy kombinować prognozy? - obejmowanie prognoz. - podstawowe metody kombinowania prognoz
Noaki do wykładu 005 Kombinowanie prognoz - dlaczego należy kombinować prognozy? - obejmowanie prognoz - podsawowe meody kombinowania prognoz - przykłady kombinowania prognoz gospodarki polskiej - zalecenia
Bardziej szczegółowoAnaliza rynku projekt
Analiza rynku projek A. Układ projeku 1. Srona yułowa Tema Auor 2. Spis reści 3. Treść projeku 1 B. Treść projeku 1. Wsęp Po co? Na co? Dlaczego? Dlaczego robię badania? Jakimi meodami? Dla Kogo o jes
Bardziej szczegółowoUkłady sekwencyjne asynchroniczne Zadania projektowe
Układy sekwencyjne asynchroniczne Zadania projekowe Zadanie Zaprojekować układ dwusopniowej sygnalizacji opycznej informującej operaora procesu o przekroczeniu przez konrolowany paramer warości granicznej.
Bardziej szczegółowoRys.1. Podstawowa klasyfikacja sygnałów
Kaedra Podsaw Sysemów echnicznych - Podsawy merologii - Ćwiczenie 1. Podsawowe rodzaje i ocena sygnałów Srona: 1 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jes zapoznanie się z podsawowymi rodzajami sygnałów, ich
Bardziej szczegółowolicencjat Pytania teoretyczne:
Plan wykładu: 1. Wiadomości ogólne. 2. Model ekonomeryczny i jego elemeny 3. Meody doboru zmiennych do modelu ekonomerycznego. 4. Szacownie paramerów srukuralnych MNK. Weryfikacja modelu KMNK 6. Prognozowanie
Bardziej szczegółowoWAGI I WAŻENIE. ROZTWORY
Ćwiczenie 2 WAGI I WAŻENIE. ROZTWORY Obowiązujące zagadnienia: Dokładność, precyzja, odtwarzalność, powtarzalność pomiaru; Rzetelność, czułość wagi; Rodzaje błędów pomiarowych, błąd względny, bezwzględny
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI DLA KLASY SIÓDMEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI DLA KLASY SIÓDMEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ Klasy: 7AP, 7BP Nauczyciel: Jusyna Kurczab Podręcznik: Świa fizyki podręcznik dla klasy siódmej szkoły podsawowej. Auorzy: B. Sagnowska,
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE WZMACNIACZY OPERACYJNYCH DO LINIOWEGO PRZEKSZTAŁCANIA SYGNAŁÓW. Politechnika Wrocławska
Poliechnika Wrocławska Insyu elekomunikacji, eleinformayki i Akusyki Zakład kładów Elekronicznych Insrukcja do ćwiczenia laboraoryjnego ZASOSOWANIE WZMACNIACZY OPEACYJNYCH DO LINIOWEGO PZEKSZAŁCANIA SYGNAŁÓW
Bardziej szczegółowoOcena płynności wybranymi metodami szacowania osadu 1
Bogdan Ludwiczak Wprowadzenie Ocena płynności wybranymi meodami szacowania osadu W ubiegłym roku zaszły znaczące zmiany doyczące pomiaru i zarządzania ryzykiem bankowym. Są one konsekwencją nowowprowadzonych
Bardziej szczegółowoMatematyka ubezpieczeń majątkowych r. ma złożony rozkład Poissona. W tabeli poniżej podano rozkład prawdopodobieństwa ( )
Zadanie. Zmienna losowa: X = Y +... + Y N ma złożony rozkład Poissona. W abeli poniżej podano rozkład prawdopodobieńswa składnika sumy Y. W ejże abeli podano akże obliczone dla k = 0... 4 prawdopodobieńswa
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA Do ćwiczenia nr 5
MITR Wydział Chemiczny Poliechnika Łódzka INSTRUKCJA Do ćwiczenia nr 5 Semesr leni 2009/2010 Pomiar rozkładu średnic i poencjału zea hydrofilowych nanocząsek polimerowych Wersja insrukcji: 28.02.2010 WPROWADZENIE
Bardziej szczegółowoPROPOZYCJA NOWEJ METODY OKREŚLANIA ZUŻYCIA TECHNICZNEGO BUDYNKÓW
Udosępnione na prawach rękopisu, 8.04.014r. Publikacja: Knyziak P., "Propozycja nowej meody określania zuzycia echnicznego budynków" (Proposal Of New Mehod For Calculaing he echnical Deerioraion Of Buildings),
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 13. Stanisław Lamperski WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI ORAZ ENTROPII I ENTALPII AKTYWACJI
Ćwiczenie 3 Sanisław Lampersi WYZNACZANIE SAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI ORAZ ENROPII I ENALPII AKYWACJI Zagadnienia: Pojęcie szybości reacji, liczby posępu reacji. Równanie ineyczne, rzędowość a cząseczowość
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne fizyka klasa VII
Wymagania edukacyjne fizyka klasa VII ocena dopuszczająca wymienia przyrządy, za pomocą kórych mierzymy długość, emperaurę, czas, szybkość i masę mierzy długość, emperaurę, czas, szybkość i masę wymienia
Bardziej szczegółowoTRANZYSTORY POLOWE JFET I MOSFET
POLTECHNKA RZEZOWKA Kaedra Podsaw Elekroiki srukcja Nr5 F 00/003 sem. lei TRANZYTORY POLOWE JFET MOFET Cel ćwiczeia: Pomiar podsawowych charakerysyk i wyzaczeie paramerów określających właściwości razysora
Bardziej szczegółowoSpis treści ZASTOSOWANIE PAKIETU MATLAB W OBLICZENIACH ZAGADNIEŃ ELEKTRYCZNYCH I41
Ćwiczenie I4 Poliechnika Białosocka Wydział Elekryczny Kaedra Elekroechniki Teoreycznej i Merologii Spis reści Insrukcja do pracowni specjalisycznej INFORMTYK Kod zajęć ESC 9 Tyuł ćwiczenia ZSTOSOWNIE
Bardziej szczegółowoEKONOMETRIA wykład 2. Prof. dr hab. Eugeniusz Gatnar.
EKONOMERIA wykład Prof. dr hab. Eugeniusz Ganar eganar@mail.wz.uw.edu.pl Przedziały ufności Dla paramerów srukuralnych modelu: P bˆ j S( bˆ z prawdopodobieńswem parameru b bˆ S( bˆ, ( m j j j, ( m j b
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL AUTOR: ŻANETA PRUSKA
1 PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 AUTOR: mgr inż. ŻANETA PRUSKA DODATEK SOLVER 2 Sprawdzić czy w zakładce Dane znajduję się Solver 1. Kliknij przycisk Microsof Office, a nasępnie kliknij przycisk Opcje
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 5: Wyznaczanie lepkości właściwej koloidalnych roztworów biopolimerów.
Gęstość 1. Część teoretyczna Gęstość () cieczy w danej temperaturze definiowana jest jako iloraz jej masy (m) do objętości (V) jaką zajmuje: (1) Gęstość wyrażana jest w jednostkach układu SI. Gęstość cieczy
Bardziej szczegółowoESTYMACJA KRZYWEJ DOCHODOWOŚCI STÓP PROCENTOWYCH DLA POLSKI
METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XIII/3, 202, sr. 253 26 ESTYMACJA KRZYWEJ DOCHODOWOŚCI STÓP PROCENTOWYCH DLA POLSKI Adam Waszkowski Kaedra Ekonomiki Rolnicwa i Międzynarodowych Sosunków
Bardziej szczegółowoCałka nieoznaczona Andrzej Musielak Str 1. Całka nieoznaczona
Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Sr Całka nieoznaczona Całkowanie o operacja odwrona do liczenia pochodnych, zn.: f()d = F () F () = f() Z definicji oraz z abeli pochodnych funkcji elemenarnych od razu
Bardziej szczegółowoimei 1. Cel ćwiczenia 2. Zagadnienia do przygotowania 3. Program ćwiczenia
CYFROWE PRZEWARZANIE SYGNAŁÓW Laboraorium Inżynieria Biomedyczna sudia sacjonarne pierwszego sopnia ema: Wyznaczanie podsawowych paramerów okresowych sygnałów deerminisycznych imei Insyu Merologii Elekroniki
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA
POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: Towaroznawstwo Kod przedmiotu: LS03282; LN03282 Ćwiczenie 1 WYZNACZANIE GĘSTOSCI CIECZY Autorzy:
Bardziej szczegółowoDYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 2007 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Pior Fiszeder Uniwersye Mikołaja Kopernika
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4 Badanie stanów nieustalonych w obwodach RL, RC i RLC przy wymuszeniu stałym
ĆWIZENIE 4 Badanie sanów nieusalonych w obwodach, i przy wymuszeniu sałym. el ćwiczenia Zapoznanie się z rozpływem prądów, rozkładem w sanach nieusalonych w obwodach szeregowych, i Zapoznanie się ze sposobami
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE TESTU OSTERBERGA DO STATYCZNYCH OBCIĄŻEŃ PRÓBNYCH PALI
Prof. dr hab.inż. Zygmun MEYER Poliechnika zczecińska, Kaedra Geoechniki Dr inż. Mariusz KOWALÓW, adres e-mail m.kowalow@gco-consul.com Geoechnical Consuling Office zczecin WYKORZYAIE EU OERERGA DO AYCZYCH
Bardziej szczegółowoChemia Analityczna. Autor: prof. dr hab. inż Marek Biziuk
Cheia Analiyczna Auor: pro. dr hab. inż Marek Biziuk Kaedra Cheii Analiycznej Wydział Cheiczny Poliechnika Gdańska 21 ANALIZA MIARECZKOWA (dział analizy objęościowej - woluerii) Meody iareczkowe służą
Bardziej szczegółowoWydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej STUDIA DZIENNE. Przełącznikowy tranzystor mocy MOSFET
Wydział Elekroniki Mikrosysemów i Fooniki Poliechniki Wrocławskiej STUDIA DZIENNE LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH Ćwiczenie nr 5 Przełącznikowy ranzysor mocy MOSFET Wykonując pomiary PRZESTRZEGAJ
Bardziej szczegółowoSzybkość reakcji chemicznej jest proporcjonalna do iloczynu stężeń. reagentów w danej chwili. n A + m B +... p C + r D +... v = k 1 C A n C B m...
9 KINETYKA CHEMICZNA Zagadnienia eoreyczne Prawo działania mas. Szybość reacji chemicznych. Reacje zerowego, pierwszego i drugiego rzędu. Cząseczowość i rzędowość reacji chemicznych. Czynnii wpływające
Bardziej szczegółowoDrgania elektromagnetyczne obwodu LCR
Ćwiczenie 61 Drgania elekromagneyczne obwodu LCR Cel ćwiczenia Obserwacja drgań łumionych i przebiegów aperiodycznych w obwodzie LCR. Pomiar i inerpreacja paramerów opisujących obserwowane przebiegi napięcia
Bardziej szczegółowoSformułowanie Schrödingera mechaniki kwantowej. Fizyka II, lato
Sformułowanie Schrödingera mechaniki kwanowej Fizyka II, lao 018 1 Wprowadzenie Posać funkcji falowej dla fali de Broglie a, sin sin k 1 Jes o przypadek jednowymiarowy Posać a zosała określona meodą zgadywania.
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA
POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: Towaroznawstwo Kod przedmiotu: LS03282; LN03282 Ćwiczenie 2 WYZNACZANIE GĘSTOSCI CIAŁ STAŁYCH Autorzy:
Bardziej szczegółowo