Organizacje pozarządowe III Sektor w Polsce

Transkrypt

1 Organizacje pozarządowe III Sektor w Polsce Marek Oramus

2 Prowadzący Marek Oramus tel Konsultacje: Czwartki 10:00-11:00 Rakowicka 16, pok. 22

3 Wprowadzenie Z czym kojarzą się Państwu organizacje pozarządowe? Inne określenia? organizacje non-profit, not for profit organizacje wolontarystyczne organizacje społeczne, organizacje użyteczności publicznej organizacje pożytku publicznego organizacje społeczeństwa obywatelskiego NGO, QANGO, GONGO trzeci sektor

4 Definicja Jak zdefiniowaliby Państwo organizację pozarządową? Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, art. 3 ust. 2: Organizacjami pozarządowymi są: 1) niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi, 2) niedziałające w celu osiągnięcia zysku osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4 (partie polityczne, związki zawodowe i organizacje pracodawców, samorządy zawodowe, fundacje utworzone przez partie).

5 Organizacje pozarządowe wąska i szeroka definicja Szeroka definicja Fundacje, Stowarzyszenia i ich związki, Federacje, porozumienia, Partie polityczne, Organizacje działające na mocy odrębnych przepisów (PCK, LOK, OSP, komitety społeczne itp.) Związki zawodowe, Związki pracodawców, Organizacje samorządów różnych grup zawodowych, Organizacje kościelne, Kółka rolnicze, koła gospodyń wiejskich Wąska definicja Fundacje Stowarzyszenia (bez Ochotniczych Straży Pożarnych)

6 Sektor organizacji pozarządowych w Polsce Ile funkcjonuje w Polsce organizacji pozarządowych? Ok 120 tys. (wąska definicja) + ok. 50 tys. (szeroka definicja) Jakie są najpopularniejsze formy prawne organizacji pozarządowych? Stowarzyszenia (ok. 100 tys.) i fundacje (ok. 20 tys.) Klon/Jawor, Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2015

7 Stowarzyszenia i fundacje Stowarzyszenie Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach Stowarzyszenie jest dobrowolnym, trwałym i samorządnym zrzeszeniem o celach niezarobkowych, które samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności, opierając ją na pracy społecznej członków Fundacja - Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach Instytucja prawna, której podstawą jest majątek przeznaczony przez jej założyciela (fundatora) na określony cel niegospodarczy.

8 Wolontariat w Polsce Czy pracowali Państwo kiedyś woluntarystycznie? Jak Państwo oceniają swoje wrażenia? Jaki odsetek Polaków pracuje nieodpłatnie na rzecz organizacji pozarządowych? 18%. Kolejne 22% działa społecznie poza organizacjami. Częściej angażują się w wolontariat kobiety czy mężczyźni? Po równo (ok. 18%). Częściej osoby młode czy starsze? Częściej młode (26% w wieku do 26 lat). Częściej osoby gorzej czy lepiej wykształcone? Lepiej wykształcone (30% z wyższym wykształceniem). Gorzej czy lepiej zarabiające? Lepiej zarabiające (24% z gospodarstw domowych o dochodzie ponad 4000 zł/m-c).

9 Sektor organizacji pozarządowych w Polsce Jakie są najpopularniejsze obszary działalności organizacji pozarządowych? Klon/Jawor, Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2015

10 Funkcje organizacji pozarządowych Jakie funkcje pełnią organizacje pozarządowe? (praca w grupach) zaspokajanie potrzeb społecznych, których nie mogą zaspokoić ani państwo, ani rynek przeciwdziałanie społecznej marginalizacji i wykluczeniu obniżanie kosztów świadczenia niektórych usług społecznych mobilizowanie inicjatywy jednostek i grup powiększanie kapitału społecznego pobudzanie dyskursu społecznego i innowacyjności na wszystkich poziomach struktury społecznej socjalizacja obywatelska społeczna kontrola funkcjonowania państwa i biznesu ułatwianie zmian instytucjonalnych (systemowych)

11 Role organizacji pozarządowych Rola awangardy Rola strażników wartości Rola rzeczników Rola usługodawców Przykłady?

12 Problemy organizacji pozarządowych Z jakimi problemami borykają się organizacje pozarządowe? (praca w grupach) Raport: Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2015

13 Problemy organizacji pozarządowych Klon/Jawor, Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2015

14 Problemy organizacji pozarządowych Klon/Jawor, Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2015

15 Organizacje pożytku publicznego Czym są organizacje pożytku publicznego? Elita polskich organizacji pozarządowych (w założeniu) Konieczność spełnienia dodatkowych wymagań (działalność na rzecz ogółu społeczności lub szczególnej wykluczonej grupy, organy kontroli i nadzoru, statut z obostrzeniami dot. majątku, wpis do KRS, sprawozdawczość i jej jawność etc.) Ile mamy obecnie w Polsce OPP? 8558 (uprawnione do 1% w 2017 r.)

16 Organizacje pożytku publicznego Przywileje: użytkowanie nieruchomości będących własnością Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego na preferencyjnych warunkach, prawo do otrzymywania 1-proc. podatku dochodowego od osób fizycznych, zwolnienie od: podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od nieruchomości, opłat od czynności cywilnoprawnych (np. umów), opłat skarbowych i sądowych w odniesieniu do prowadzonej działalności pożytku publicznego, możliwość zwolnienia z podatku VAT możliwość nieodpłatnego informowania o prowadzonej działalności poprzez jednostki publicznej radiofonii i telewizji, korzystanie z pracy poborowych skierowanych do odbycia służby zastępczej.

17 Mechanizm 1 % Na czym polega mechanizm 1%? Jaka jest różnica między zwykłym przekazaniem datków na NGO a mechanizmem 1%? Ile mln podatników przekazało 1% w 2016 r.? 13,178 mln Jaką kwotę przekazano w ramach mechanizmu 1% w 2016 r.? 560 mln zł

18 Mechanizm 1 % Jakie problemy wiążą się z mechanizmem 1%? Co sądzą Państwo o tzw. Indywidualnych kontach? Które OPP otrzymały najwięcej wsparcia finansowego w ramach mechanizmu 1% w 2016 r.?

19 Mechanizm 1 % Główni beneficjenci mechanizmu 1% w 2016 r. wg informacji Ministra Finansów:

20 Dziękuję za uwagę Marek Oramus