Cele badań. Analiza sposobów wykorzystywania świadczenia finansowego przez rodziny objęte programem Rodzina

Transkrypt

1 Program Rodzina 5+ w pierwszych miesiącach funkcjonowania w opiniach przedstawicieli rodzin objętych świadczeniem wychowawczym oraz pracowników instytucji zaangażowanych w realizację programu d Komunikat z badań

2 Cele badań Analiza sposobów wykorzystywania świadczenia finansowego przez rodziny objęte programem Rodzina 5 +. Określenie znaczenia programu Rodzina 5 + z perspektywy funkcjonowania współczesnych rodzin. Określenie znaczenia programu Rodzina 5 + z perspektywy planów prokreacyjnych współczesnych rodzin. Skonfrontowanie ww. z poglądami pracowników samorządowych

3 Problemy badawcze 1. W jaki sposób rodziny objęte programem wykorzystują świadczenia finansowe? 2. Jak jest rola programu 5 + dla planów prokreacyjnych rodzin? Jakie formy wsparcia preferowane są przez rodziny w perspektywie polityki prorodzinnej? Jaka jest zależność pomiędzy świadczeniami programu a planami prokreacyjnymi w opiniach badanych? Jakie są postawy członków rodzin wobec programu Rodzina 5+? Jakie są poglądy pracowników samorządowych nt. efektywności programu

4 Założenia metodologiczne badań Typ badań: badanie diagnostyczne. Strategia badawcza: badanie ilościowe. Metoda: sondaż diagnostyczny. Technika badań: ankieta. Narzędzie: kwestionariusz ankiety (ankieta tradycyjna). Próba badawcza: Badanie pośród pracowników instytucji N=145 (dobór celowy); badanie pośród beneficjentów programu N= 96 (dobór losowy) Miejsce badań: Siemianowice Śląskie.

5 Obszary badawcze ujęte kwestionariuszu ankiety Subiektywne poczucie statusu materialnego rodziny (subiektywna ocena jakości życia) Hierarchizacja potrzeb materialnych Modele konsumowania świadczeń Oczekiwania wobec pomocy państwa Preferowany i rzeczywisty model rodziny

6 Płeć respondenta Wiek respondenta 24,4 kobieta 39,6 5,6 13, lat 3 34 lat 68 mężczyzna lat 41,5 4 lat i więcej Wykształcenie 3,8 24,5 wyższe licencjackie/magisterskie pomaturalne/policealne 71,2 ponadgimnazjalne (liceum, technikum)

7 Rodzaj zamieszkiwanego lokalu 15 13,2 Mieszkanie spółdzielcze 17 24,5 Mieszkanie spółdzielcze własnościowe Mieszkanie własnościowe lub własny dom 3,2 Mieszkanie komunalne Struktura gospodarstwa Mieszkanie lub dom wynajmowane , ,2 gospodarstwo z jednym rodzicem (opiekunem) i dziećmi gospodarstwo domowe z obojgiem rodziców (opiekunów) i dziećmi 3,7 gospodarstwo domowe kilkupokoleniowe

8 4 3 3, ,6 11, ,6 9,4 do 5 PLN 51 8 PLN PLN PLN PLN 1,9 3, PLN 31 4 PLN powyżej 4 PLN Serie1 Wolny zawód 1,9 Samozatrudniony 5,7 Ojciec (opiekun prawny) Zatrudniony w oparciu o umowę cywilną (zlecenie/dzieło) 3,8 13,2 matka (opiekunka prawna) Zatrudniony w oparciu umowę o pracę 6,4 88,

9 Potrzeby materialne rodzin zaspokajane dzięki realizacji programu 5+ (dystrybucja środków w gospodarstwach) Inne Będę odkładać Alkohol, papierosy Remont mieszkania/domu Zakup urządzeń elektronicznych, RTV, AGD ,7 Zakup mebli Wyjazd dziecka (np. kolonijny, wakacyjny, sportowy) 43,4 Wspólne (rodzinne) spędzanie wolnego czasu: rekreacja, wyjazd 37,7 Ochrona zdrowia dzieci (pokrycie kosztów leczenia, zajęcia 26,4 Zaspokojenie potrzeb edukacyjnych dzieci 52,8 Zakup zabawek 11,3 Spłata zobowiązań kredytowych, pożyczek, zobowiązań itp. 3,8 Zaspokojenie podstawowych potrzeb rodziny (żywność, odzież, leki, 39,6 Żłobek, opiekunka dziecięca 3,8

10 Potrzeby materialne rodzin związane z wychowaniem dzieci, zaspokajane dzięki realizacji programu Rodzina 5+ (dystrybucja środków w gospodarstwach) Nie planuję 5,7 Inne 3,8 Leczenie, rehabilitacja itp. 9,4 Sprzęt elektroniczny dla dziecka 28,3 Dodatkowe, hobbystyczne zajęcia dla dzieci (np. zajęcia w domu kultury, zajęcia sportowe, kino) 67,9 Pozaszkolne zajęcia edukacyjne (kursy językowe, konwersacje językowe, korepetycje) 58,5 Materiały szkolne i przedszkolne (wyprawka, książki, materiały papiernicze) 45,3 Żłobek, opiekunka 13,

11 Określenie znaczenia świadczenia w perspektywie jakości życia (pytanie ankietowe: Czy świadczenia programu Rodzina 5+ przełożą się na jakość życia Pani/Pana rodziny?) 35 32, ,5 24, ,7 7,5 Zdecydowanie nie Raczej nie Trudno jest to określić Raczej tak Zdecydowanie tak

12 Inne 6,9 Będą odkładać 6, ,5 Alkohol, papierosy 1,3 44,8 Remont mieszkania/domu Zakup urządzeń elektronicznych, RTV, AGD 5,7 6, ,8 27,6 58,6 Rodziny pobierające świadczenie 5+ Zakup mebli 3,5 31 Wyjazd dziecka (np. kolonijny, wakacyjny, sportowy) Wspólne (rodzinne) spędzanie wolnego czasu: rekreacja, wyjazd wakacyjny, wypoczynek rodzinny Ochrona zdrowia dzieci (pokrycie kosztów leczenia, zajęcia rehabilitacyjne, inne) 6,9 6,9 13,8 13, ,4 37,7 43,4 Beneficjent korzystający ze świadczeń OPS w opinii prac samorz Zaspokojenie potrzeb edukacyjnych dzieci 1,4 41,3 52,8 Zakup zabawek Spłata zobowiązań kredytowych, pożyczek, zobowiązań itp. 6,9 3,5 3,8 11,3 17,2 14 Beneficjent niekorzystający ze świadczeń OPS w opini prac sam Spłata zaległości w opłatach (czynsz, ogrzewanie mieszkania, prąd, rachunki, etc.) 1 34,5 Zaspokojenie podstawowych potrzeb rodziny (żywność, odzież, leki, czynsze, opłaty) 39, ,2 Żłobek, opiekunka dziecięca 3,

13 Zestawienie: Skutki, jakie może przynieść program Rodzina 5+ - w opinii pracowników samorządowych Uzależnienie się od świadczeń społecznych części rodziców/opiekunów 75,7 Wycofanie się z aktywności zawodowej części rodziców (opiekunów) 86,2 Ożywienie krajowej gospodarki 31 Wzmocnienie funkcji opiekuńczych i wychowawczych rodzin Wzmacnianie potencjału ekonomicznego rodzin 27,7 Powrót osób, które wyemigrowały z Polski w celach zarobkowych 3,

14 Preferencje dotyczące kontroli wydatkowania środków wypłacanych w ramach Programu Rodzina ,5 26,4 2 18, ,2 15,9 1 5 Zdecydowanie nie Raczej nie Trudno jest to określić Raczej tak Zdecydowanie tak

15 Preferencje dotyczące sytuacji [przyczyn], w których dopuszczalne jest kontrolowanie wydatkowania świadczeń 5+ zgłoszeń niepokojących zdarzeń rodzinnych przez pedagoga nadzoru kuratorskiego nad rodziną/opiekunami innych zdarzeń losowych i sytuacji kryzysowych [w wystąpienia w rodzinie zjawiska uzależnienia, np. trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z niewydolności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych przemocy w rodzinie; długotrwałej lub ciężkiej choroby rodziców/opiekunów; niepełnosprawności rodziców/opiekunów; utrzymującego się bezrobocia członków rodziny; bezdomności jednego z rodziców/opiekunów; ubóstwa (niewielkich przychodów) rodziny; 3,4 1,9 3,4 1,9 3,7 11,3 1,2 7,5 17, ,2 17,2 35,8 34, , ,3 41,4 43,4 48, ,2 6, Opinia - Pracownicy samorządowi (w %) Respondenci pobierający świadczenie 5+ (w %)

16 Preferencje dotyczące form wsparcia rodzin elastycznego czasu pracy rodziców (opiekunów), pracy dzielonej, pracy zdalnej itp ,2 dodatkowych urlopów 17,2 37,7 pomocy rzeczowej 7,5 37,9 usługi społecznej nieodpłatnej lub dofinansowywanej ze środków publicznych (żłobki, przedszkola, zakładowe przedszkola, instytucje 58,5 75,7 ulgi podatkowej (odpisy, zwolnienia z podatku, etc.) 27,6 62,3 bezgotówkowej: bony/kupony (np. na wybrane towary/usługi) 24,5 44,8 finansowej: obligacje 1,9 finansowej: gotówka 17,2 3, Opinia - Pracownicy samorządowi (w %) Respondenci pobierający świadczenie 5+ (w %)

17 Deklarowane znaczenie świadczeń Programu w kontekście indywidualnych planów prokreacyjnych rodzin 6 54, ,7 5,7 Zdecydowanie nie Raczej nie Trudno jest to określić Raczej tak Zdecydowanie tak

18 Czynniki decydujące o braku decyzji o posiadaniu kolejnego dziecka w gospodarstwach domowych odpowiada mi obecny model rodziny 45,3 trudności w zajściu w ciążę (bezpłodność) 3,8 ograniczone wsparcie rodziny (babcia, dziadek) brak wystarczającego wsparcia samorządu i państwa brak wystarczającej infrastruktury usług społecznych na rzecz rodzin i ukierunkowanie na pracę zawodową i karierę 9,4 11,3 7,5 11,3 przewlekła choroba członka rodziny 1,9 niski dochód w rodzinie obawy o utratę pracy ograniczenia powierzchni w zajmowanym lokalu 13,2 15,1 15,1 brak perspektyw stabilnej przyszłości 32 wiek posiadanych dzieci 9,

19 Poziom akceptacji kosztów realizacji programu Rodzina , zdecydowanie nie akceptuję raczej nie akceptuję trudno określić raczej akceptuję zdecydowanie akceptuję

20 d dziękuję za uwagę Zespół badawczy Przewodniczący Zespołu Badawczego - prof. zw. dr hab. Julian Auleytner Kierownik Zespołu dr Michał Szyszka Członkowie Zespołu: prof. nadzw. dr hab. Mirosław Grewiński, dr Anna Zasada-Chorab, dr Rajmund Morawski, dr Joanna Golonka-Legut, dr Joanna Lizut, dr Sylwia Turzańska, dr Arkadiusz Wąsiński, mgr Dariusz Polakowski, mgr Piotr Czech.