Wykorzystanie metod immunocytochemicznych w diagnostyce medycznej PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI (BT 206, BT 231)
|
|
- Łukasz Adamczyk
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wykorzystanie metod immunocytochemicznych w diagnostyce medycznej PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI ()
2 Wykorzystanie metod immunocytochemicznych w diagnostyce medycznej Immunocytochemia zajmuje się wykrywaniem i lokalizacją w komórkach (czy też w szerszym rozumieniu w tkankach) substancji o charakterze antygenowym, za pomocą znakowanych przeciwciał. U podstaw metod immunnocytochemicznych leży zjawisko wiązania antygenu przez swoiste i charakterystyczne przeciwciała. Takie wiązanie cechuje wysoka specyficzność, ponieważ cząsteczka przeciwciała rozpoznaje i wiąże antygen (zazwyczaj białko lub jego fragment) o ściśle określonej konfiguracji przestrzennej. Najczęściej stosowanym typem metod immunocytochemicznych są metody pośrednie, które polegają ona na stosowaniu nieznakowanego pierwszorzędowego przeciwciała wykrywającego interesujący badacza antygen, a w następnej kolejności przeciwciała drugorzędowego, które jest znakowane odpowiednim znacznikiem umożliwiającym wizualizację poszukiwanego kompleksu antygenprzeciwciało. Najczęściej stosowanymi znacznikami w tych metodach są fluorochromy lub enzymy. Znacznikami przeciwciał używanych do wykrywania antygenów w preparatach do mikroskopii elektronowej są białka zawierające metal ciężki (ferrytyna) lub metale ciężkie (zazwyczaj złoto koloidalne). Schemat metody immunocytofluorescencji pośredniej Obecnie metody immunocytochemii pośredniej stosuje się na szeroką skalę nie tylko w badaniach podstawowych biologii komórki, biochemii, biologii molekularnej (do wykrywania składników komórek, badania ich funkcji, poznawania procesów zachodzących komórkach w stanach fizjologicznych i patologicznych organizmu), ale także w medycynie i diagnostyce medycznej. Z ich pomocą można m.in. prowadzić diagnostykę obecności wielu wirusów (np. HIV, WZW), diagnostykę chorób tarczycy, ciąży i płodności, uszkodzeń mięśnia sercowego, niedokrwistości, wielu wrodzonych chorób genetycznych i chorób metabolicznych. Metody immunocytochemiczne używane są również w toksykologii i transplantologii. Dla wielu w w/w jednostek chorobowych scharakteryzowano i opisano szereg markerów (do których należą białka pełniące w komórkach różnorodne funkcje, zarówno białka strukturalne jak i funkcjonalne, np. enzymy, hormony, białka receptorowe), których detekcja w badanym materiale stanowi podstawę diagnozy medycznej. Metody immunocytochemiczne są również bardzo często wykorzystywane w diagnostyce nowotworów - określanie typu oraz stopnia zróżnicowania nowotworu cech bardzo ważnych z punktu widzenia prognostyki i wyboru metod leczenia. Jednymi z ważniejszych markerów oceny procesu nowotworzenia oraz rozsiewania komórek nowotworowych w organizmie (przerzuty nowotworowe) są białka budujące filamenty pośrednie. Filamenty pośrednie (FP) to elementy cytoszkieletu stabilizujące komórki i tkanki zwierzęce, a także determinujące lokalizację poszczególnych struktur wewnątrzkomórkowych. FP są zbudowane z wielu (specyficznych tkankowo) skręconych razem białek włóknistych i charakteryzują się dużą wytrzymałością zarówno na stres mechaniczny (zgniatanie, rozciąganie) jak i na działanie substancji chemicznych. Białka FP składają się z globularnej głowy na N-końcu łańcucha polipeptydowego, globularnego ogona 2
3 na C-końcu i domeny środkowej, która posiada charakter helisy α, umożliwiający dwóm filamentom owinąć się wokół siebie w strukturę superhelisy. Monomery białek FP łączą się ze sobą w dimery dzięki strukturze domeny środkowej, a dwa dimery zestawiają się tworząc dachówkowato ułożony tetrametr. Tetramery łączą się wiązaniami niekowalencyjnymi (koniec do końca i bok do boku) i tworzą ostatecznie helikalne, linopodobne FP. Obecnie, na podstawie homologii sekwencji aminokwasowej domen centralnych oraz struktury drugorzędowej białek, wyróżnia się sześć klas (typów) białek FP: Typ I - kwaśne keratyny - w nabłonkach, Typ II - obojętne/zasadowe keratyny - w nabłonkach, Typ III wimentyny i białka wimentynopodobne: wimentyny - w komórkach mezenchymalnych, desminy - w komórkach mięśniowych, GFP (glejowe białka włókienkowe) - w komórkach glejowych, Typ IV - białka neurowłókienkowe - w neuronach, Typ V laminy (grupa niespecyficzna) białka otoczki jądrowej we wszystkich komórkach jądrzastych, Typ VI - nestyna - w komórkach endodermalnych. W zasadzie każdy typ filamentów pośrednich cytoplazmatycznych jest charakterystyczny dla danej tkanki. Tę właściwość filamentów pośrednich wykorzystuje się przy lokalizacji przerzutów nowotworów. Oznaczając markery specyficzne tkankowo, m. in. białka filamentów pośrednich można wykryć obecność komórek nowotworowych w wycinkach tkankowych, a także oszacować pochodzenie danego nowotworu. Cel doświadczenia: Celem ćwiczenia jest wykorzystanie metod immunocytofluorescencji do identyfikacji komórek nowotworowych w kokulturach z komórkami prawidłowymi (w hodowlach in vitro).. Przebieg doświadczenia: (Praca w trzech zespołach) 1. Oglądnąć w mikroskopie odwróconym komórki wysiane na szkiełkach umieszczonych w szalkach hodowlanych trzy różne rodzaje hodowli komórkowych (zestawy nr 1-3). 2. Wybrać (każdy zespół) do barwienia 4 szkiełka z takimi samymi komórkami (jeden zestaw). 3. Zlać pożywkę z szalek znad szkiełek z komórkami i przepłukać dokładnie szkiełka roztworem PBS z jonami Ca 2+ i Mg 2+, o temp. 37 C. 4. Zlać PBS i zalać komórki 3,7% roztworem formaldehydu w PBS o temp.37 C i utrwalać komórki przez 15 min w cieplarce. 5. Zlać utrwalacz znad komórek i przepłukać szkiełka 2 razy roztworem PBS. 6. Zlać PBS i zalać komórki 0.1% roztworem Tritonu X-100 i pozostawić na 7 min w temperaturze pokojowej. 3
4 7. Zlać Triton X-100 znad komórek i przepłukać szkiełka 3 razy PBS. Dwa szkiełka przeznaczyć do wykrywania poszukiwanych białek metodą immunofluorescencji pośredniej (inkubacja komórek kolejno z pierwszo- i drugorzędowym przeciwciałempozostałe dwa szkiełka z utrwalonymi komórkami pozostawić w PBS (inkubacja tylko z drugorzędowym przeciwciałem- kontrola) 8. Zlać PBS i zalać komórki roztworem 3% BSA (albuminy surowicy wołowej) w PBS i inkubować w temperaturze pokojowej około 15 min. 9. Przygotować komory wilgotnościowe do barwienia komórek: Małe szalki szklane umieścić w dużych szalkach wyłożonych wilgotną watą (komory wilgotnościowe), aby krople przeciwciała nie wysychały. 10. Inkubacja komórek z pierwszorzędowym przeciwciałem: Na suchą małą szalkę położyć pasek parafilmu o wielkości około 2cm x 2cm, na środek każdego kawałka parafilmu nakropić 20µl pierwszego przeciwciała (przeciwciało otrzymane od asystenta jedno z poniższych): monoklonalne mysie przeciwciało przeciwko: wimentynie IgM cytokeratynie IgG; (Każdy zespół wykonuje barwienie cytokeratyny i wimentyny). 11. Wyjąć szkiełko z utrwalonymi komórkami szalki z roztworu BSA w PBS, osuszyć brzegi szkiełka bibułą i położyć je na parafilmie, tak aby komórki dotykały kropli przeciwciała. Inkubować komórki z pierwszym przeciwciałem 45 min w temperaturze pokojowej. 12. Po inkubacji komórek z przeciwciałem pierwszorzędowym szkiełko umieścić w szalce wypełnionej roztworem PBS i przepłukać starannie 3 razy. 13. Inkubacja komórek z przeciwciałem drugorzędowym znakowanym fluorescencyjnie i z barwnikami fluorescencyjnymi do wybarwienia jąder komórkowych: Na szalkę położyć dwa paski parafilmu o wielkości około 2cm x 2cm i na środek każdego nakropić 20µl mieszaniny barwników (mieszanina barwników otrzymana od asystenta), która zawiera odpowiednio rozcieńczone: kozie przeciwciało anty-mysie IgG znakowane Alexa-488 przeciwciało anty-mysie IgM znakowane Alexa-546 roztwór barwnika Hoechst 33258, o stężeniu 500ng/ml 14. Wybarwione szkiełka z komórkami położyć kolejno na paskach parafilmu tak, aby komórki dotykały kropli mieszaniny barwników i barwić komórki 35 min, w ciemności, w temperaturze pokojowej, w szalkach wyłożonych wilgotną watą. 15. Po zakończonym barwieniu zdjąć każde ze szkiełek z parafilmu i przenieść do szalek z H 2 O destylowaną i wypłukać szkiełka starannie 5 razy. 16. Wyczyścić szkiełko podstawowe i nakropić na nie 2 razy po 10µl H 2 O destylowanej. Na krople wody nałożyć kolejno szkiełka z wybarwionymi komórkami (preparat własciwy i kontrola), osuszyć brzegi szkiełek bibułą i okleić je lakierem do paznokci. 17. Tak przygotowane preparaty oglądnąć w mikroskopie fluorescencyjnym. Dla struktur barwionych: Hoechst światło wzbudzające: 4
5 UV (max 352nm), a emisja - światło niebieskie Aleksa-Fluor 488:światło wzbudzenia: niebieskie (max 488 nm), a emisja światło zielone Aleksa-Fluor 546: światło wzbudzenia: zielone (max 546 nm), a emisja światło czerwone 18. Na podstawie obserwacji fluorescencji komórek w wykonanych preparatach należy odpowiedzieć na pytania: Jakie są różnice w wyglądzie wybarwionych elementów cytoszkieletu? Czy otrzymane do barwienia komórki stanowiły heterogenną populację komórek tego samego typu czy kokulturę różnych typów komórek? Jakie jest pochodzenie tkankowe poszczególnych typów komórek? 19. Na podstawie analizowanych obrazów fluorescencyjnych (obecności lub braku filamentów cytokeratynowych i/lub wimentynowych w komórkach) ocenić ekspresję określonego typu filamentów i procent komórek nowotworowych w kokulturze (uwaga: należy skorzystać z barwienia jąder komórkowych). 20. Porównać fluorescencyjne obrazy tak samo barwionych komórek w różnych zespołach. Temat referatu: Zagadnienia: Wykorzystanie metod immunocytochemicznych w diagnostyce medycznej Typy tkanek ssaków i współdziałanie komórek w tkankach. Przyczyny i mechanizmy powstawania i rozprzestrzeniania nowotworów (przerzuty). Specyficzność tkankowa filamentów pośrednich w komórkach. Metody immunocytochemiczne w diagnostyce nowotworów. Zalecana literatura: B. Alberts i inni. Podstawy Biologii Komórki, PWN 2005; rozdz. 21. B. Alberts et al. Molecular biology of the cell; 5th edition Red. M. Zabel Immunocytochemia, PWN Red. I. Kątnik-Prastowska Immunochemia w biologii medycznej, PWN
Wykorzystanie metod immunocytochemicznych w diagnostyce medycznej PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI (BT 206, BT 231)
Wykorzystanie metod immunocytochemicznych w diagnostyce medycznej PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI (BT 206, BT 231) Wykorzystanie metod immunocytochemicznych w diagnostyce medycznej Immunocytochemia zajmuje
Bardziej szczegółowoMetody immunocytochemiczne. Barwienie fluorescencyjne komórek prawidłowych i nowotworowych PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI (BT 106)
Metody immunocytochemiczne. Barwienie fluorescencyjne komórek prawidłowych i nowotworowych PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI (BT 106) Metody immunocytochemiczne. Barwienie fluorescencyjne komórek prawidłowych
Bardziej szczegółowoMetody immunocytochemiczne. Barwienie fluorescencyjne komórek prawidłowych i nowotworowych PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI (BT 206, BT 231)
Metody immunocytochemiczne. Barwienie fluorescencyjne komórek prawidłowych i nowotworowych PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI () Metody immunocytochemiczne... Metody immunocytochemiczne. Barwienie fluorescencyjne
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI KOMÓRKI EUKARIOTYCZNE W MIKROSKOPIE ŚWIETLNYM JASNEGO POLA I KONTRASTOWO- FAZOWYM; BARWIENIA CYTOCHEMICZNE KOMÓREK
BIOLOGIA KOMÓRKI KOMÓRKI EUKARIOTYCZNE W MIKROSKOPIE ŚWIETLNYM JASNEGO POLA I KONTRASTOWO- FAZOWYM; BARWIENIA CYTOCHEMICZNE KOMÓREK KOMÓRKI EUKARIOTYCZNE W MIKROSKOPIE ŚWIETLNYM JASNEGO POLA I KONTRASTOWO-FAZOWYM;
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI. Mikroskopia fluorescencyjna -2 Przyżyciowe barwienia organelli wewnątrzkomórkowych
BIOLOGIA KOMÓRKI Mikroskopia fluorescencyjna -2 Przyżyciowe barwienia organelli Wstęp Komórki eukariotyczne, w odróżnieniu od komórek prokariotycznych (bakterie, archeony) posiadają wysoce skomplikowaną
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI. Mikroskopia fluorescencyjna -2 Przyżyciowe barwienia organelli wewnątrzkomórkowych
BIOLOGIA KOMÓRKI Mikroskopia fluorescencyjna -2 Przyżyciowe barwienia organelli Wstęp Komórki eukariotyczne, w odróżnieniu od komórek prokariotycznych (bakterie, archeony) posiadają wysoce skomplikowaną
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI. Podstawy mikroskopii fluorescencyjnej -1 Barwienia przyżyciowe organelli komórkowych
BIOLOGIA KOMÓRKI Podstawy mikroskopii fluorescencyjnej -1 Barwienia przyżyciowe organelli komórkowych Wstęp Komórka eukariotyczna posiada zdolność przeprowadzenia bardzo dużej liczby procesów biochemicznych
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI. Techniki generowania heterokariontów
BIOLOGIA KOMÓRKI Techniki generowania heterokariontów Zjawisko fuzji łączenia dwóch lub więcej komórek w jedną strukturę występuje w przyrodzie w czasie wielu procesów fizjologicznych. Dotyczy ono głównie
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI ANALIZA AKTYWNOŚCI ENDOCYTARNEJ KOMÓREK
BIOLOGIA KOMÓRKI ANALIZA AKTYWNOŚCI ENDOCYTARNEJ Wstęp Powszechny w komórkach eukariotycznych proces endocytozy to ustawiczne pobieranie ze środowiska zewnętrznego do wnętrza komórki zarówno płynu, małych
Bardziej szczegółowoBadanie dynamiki białek jądrowych w żywych komórkach metodą mikroskopii konfokalnej
Badanie dynamiki białek jądrowych w żywych komórkach metodą mikroskopii konfokalnej PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI () ćwiczenie prowadzone we współpracy z Pracownią Biofizyki Komórki Badanie dynamiki białek
Bardziej szczegółowoKomórki macierzyste zastosowania w biotechnologii i medycynie BT Metody identyfikacji i fenotypowania populacji komórek macierzystych
Metody identyfikacji i fenotypowania populacji komórek macierzystych 1 Wstęp Szpik kostny zawiera hematopoetyczne (HSC) oraz niehematopoetyczne komórki macierzyste (KM). Do niehematopoetycznych KM należą:
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI DLA BIOCHEMIKÓW. Podstawy mikroskopii fluorescencyjnej -1 Barwienia przyŝyciowe organelli komórkowych
BIOLOGIA KOMÓRKI DLA BIOCHEMIKÓW Podstawy mikroskopii fluorescencyjnej -1 Barwienia przyŝyciowe organelli komórkowych Wstęp Komórka eukariotyczna posiada zdolność przeprowadzenia bardzo duŝej liczby procesów
Bardziej szczegółowoPODSTAWY IMMUNOHISTOCHEMII. Determinanty antygenowe (epitopy) Surowice. Antygeny. Otrzymywanie przeciwciał poliklonalnych. poliwalentne monowalentne
PODSTAWY IMMUNOHISTOCHEMII Antygeny substancje obce dla organizmu, najczęściej o strukturze wielkocząsteczkowej zdolne do wywołania odpowiedzi immunologicznej (tu: produkcji przeciwciał) - IMMUNOGENNOŚĆ
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI BANKOWANIE KOMÓREK
BIOLOGIA KOMÓRKI BANKOWANIE KOMÓREK WSTĘP Jedną z rutynowych metod laboratoryjnych stosowanych we współczesnej biologii jest długotrwałe przechowywanie żywych komórek w obniżonej temperaturze. Metoda ta
Bardziej szczegółowoMolekularne podstawy diagnostyki chorób genetycznych - ćwiczenia
UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ WYDZIAŁ BIOLOGII I BIOTECHNOLOGII ZAKŁAD BIOLOGII MOLEKULARNEJ Molekularne podstawy diagnostyki chorób genetycznych - ćwiczenia dla studentów I roku II 0 biotechnologii
Bardziej szczegółowoCYTOSZKIELET CYTOSZKIELET
CYTOSZKIELET Sieć włókienek białkowych; struktura wysoce dynamiczna Filamenty aktynowe Filamenty pośrednie Mikrotubule Fibroblast CYTOSZKIELET 1 CYTOSZKIELET 7nm 10nm 25nm Filamenty pośrednie ich średnica
Bardziej szczegółowoSubstancje o Znaczeniu Biologicznym
Substancje o Znaczeniu Biologicznym Tłuszcze Jadalne są to tłuszcze, które może spożywać człowiek. Stanowią ważny, wysokoenergetyczny składnik diety. Z chemicznego punktu widzenia głównym składnikiem tłuszczów
Bardziej szczegółowoImmunologia komórkowa
Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 3. Poznanie sposobów i typów hodowli komórek i tkanek zwierzęcych oraz metodyki pracy w warunkach sterylnych.
Załącznik nr 4 do Zarządzenia Nr.. KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. HODOWLE KOMÓREK I TKANEK CELL AND TISSUE CULTURE Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator dr Anna Barbasz Zespół dydaktyczny dr Anna Barbasz
Bardziej szczegółowoSeparacja komórek w gradiencie gęstości PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI (BT 231)
Separacja komórek w gradiencie gęstości PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI () Separacja komórek Separacja komórek w gradiencie gęstości W wielu dziedzinach nauk przyrodniczych istnieje potrzeba stosowania określonej
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek
Fakultet: Cytometria zastosowanie w badaniach biologicznych Wprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek Nadzieja Drela Zakład Immunologii WB UW ndrela@biol.uw.edu.pl Przygotowanie
Bardziej szczegółowoTechniki immunoenzymatycznego oznaczania poziomu hormonów (EIA)
Techniki immunoenzymatycznego oznaczania poziomu hormonów (EIA) Wstęp: Test ELISA (ang. Enzyme-Linked Immunosorbent Assay), czyli test immunoenzymatyczny (ang. Enzyme Immunoassay - EIA) jest obecnie szeroko
Bardziej szczegółowoOcena jakościowa reakcji antygen - przeciwciało. Mariusz Kaczmarek
Ocena jakościowa reakcji antygen - przeciwciało Mariusz Kaczmarek Antygeny Immunogenność - zdolność do wzbudzenia przeciwko sobie odpowiedzi odpornościowej swoistej; Antygenowość - zdolność do reagowania
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI. Testy witalności komórek
BIOLOGIA KOMÓRKI Testy witalności komórek WSTĘP Każda komórka jest układem termodynamicznie otwartym wymieniającym ze swym otoczeniem materię i energię. Wymiana ta odbywa się poprzez błonę komórkową, której
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek
Fakultet: Cytometria zastosowanie w badaniach biologicznych Wprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek Nadzieja Drela Zakład Immunologii WB UW ndrela@biol.uw.edu.pl Przygotowanie
Bardziej szczegółowoNanotechnologie w diagnostyce
Nanotechnologie w diagnostyce Diagnostyka endoskopowa Nanotechnologie mogą być przydatne w diagnostyce niedostępnych miejsc w badaniach endoskopowych. Temu mogą służyć mikrokamery wielkości antybiotyku,
Bardziej szczegółowoCYTOSZKIELET CYTOSZKIELET Cytoplazma podstawowa (macierz cytoplazmatyczna) Komórka eukariotyczna. cytoplazma + jądro komórkowe.
Komórka eukariotyczna cytoplazma + jądro komórkowe (układ wykonawczy) cytoplazma podstawowa (cytozol) Cytoplazma złożony koloid wodny cząsteczek i makrocząsteczek (centrum informacyjne) organelle i kompleksy
Bardziej szczegółowoSpółka z o.o. UCZESTNICY WARSZTATÓW: Lekarze rezydenci i specjaliści, technicy w pracowniach diagnostycznych i histopatologicznych
e-mail: kawaska@kawaska.pl WARSZTATY: TECHNIKI MIKROSKOPOWE I INFORMATYCZNE W BADANIU PRÓBEK BIOLOGICZNYCH, CZ. 1 Objęte patronatem Polskiego Towarzystwa Patologów pod przewodnictwem Prezes Zarządu Głównego
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI. Ocena końcowa z kursu będzie liczona jako: 20% oceny z ćwiczeń 80% oceny z egzaminu
BIOLOGIA KOMÓRKI Ocena końcowa z kursu będzie liczona jako: 20% oceny z ćwiczeń 80% oceny z egzaminu Charakterystyka kursu: 30 godzin wykładów 60 godzin ćwiczeń Ćwiczenia - zasady zaliczenia: uczestniczenie
Bardziej szczegółowodata ĆWICZENIE 12 BIOCHEMIA MOCZU Doświadczenie 1
Imię i nazwisko Uzyskane punkty Nr albumu data /3 podpis asystenta ĆWICZENIE 12 BIOCHEMIA MOCZU Doświadczenie 1 Cel: Wyznaczanie klirensu endogennej kreatyniny. Miarą zdolności nerek do usuwania i wydalania
Bardziej szczegółowoLabowe know-how : ELISA
Labowe know-how : ELISA Test immunoenzymatyczny ELISA (Enzyme-Linked ImmunoSorbent Assay) jest jedną z najpowszechniejszych metod stosowanych w badaniach diagnostycznych i naukowych. Jej zadaniem jest
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek
Fakultet: Cytometria zastosowanie w badaniach biologicznych Wprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek Nadzieja Drela Zakład Immunologii WB UW ndrela@biol.uw.edu.pl Przygotowanie
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA
Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA Zakład Biologii Molekularnej Wydział Farmaceutyczny, WUM ul. Banacha 1, 02-097 Warszawa Ćwiczenie 3 Izolacja i rozdział
Bardziej szczegółowoEndogenous Transcription Occurs at the 1-Cell Stage in the Mouse Embryo
Endogenous Transcription Occurs at the 1-Cell Stage in the Mouse Embryo Christine Bouniol, Eric Nguyen, Pascale Debey 1995r Opracowała: Magdalena Barbachowska Wstęp: U większości gatunków zwierząt początek
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Strukturalne podstawy biologii komórki Rok akademicki: 2030/2031 Kod: EIB-2-206-BN-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Kierunek: Inżynieria
Bardziej szczegółowo1. Barwienie przeglądowe ogólna struktura mózgu i płatów wzrokowych Drosophila
1. Barwienie przeglądowe ogólna struktura mózgu i płatów wzrokowych Drosophila Drosophila melanogaster - barwienie Richardsona (1% błękit metylenowy w 1% boraksie) Techniki używane w histologii: mikroskopia
Bardziej szczegółowoMateriały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl
Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą byd wykorzystywane przez jego Użytkowników
Bardziej szczegółowoZ47 BADANIA WŁAŚCIWOŚCI ELEKTROFIZJOLOGICZNYCH BŁON KOMÓRKOWYCH
Z47 BADANIA WŁAŚCIWOŚCI ELEKTROFIZJOLOGICZNYCH BŁON KOMÓRKOWYCH I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawową wiedzą na temat pomiarów elektrofizjologicznych żywych komórek metodą Patch
Bardziej szczegółowoJAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?
Podstawowe miary masy i objętości stosowane przy oznaczaniu ilości kwasów nukleinowych : 1g (1) 1l (1) 1mg (1g x 10-3 ) 1ml (1l x 10-3 ) 1μg (1g x 10-6 ) 1μl (1l x 10-6 ) 1ng (1g x 10-9 ) 1pg (1g x 10-12
Bardziej szczegółowoDNA musi współdziałać z białkami!
DNA musi współdziałać z białkami! Specyficzność oddziaływań między DNA a białkami wiążącymi DNA zależy od: zmian konformacyjnych wzdłuż cząsteczki DNA zróżnicowania struktury DNA wynikającego z sekwencji
Bardziej szczegółowoXXV. Grzyby cz I. Ćwiczenie 1. Wykonanie i obserwacja preparatów mikroskopowych. a. Candida albicans preparat z hodowli barwiony metoda Grama
XXV. Grzyby cz I. Ćwiczenie 1. Wykonanie i obserwacja preparatów mikroskopowych a. Candida albicans preparat z hodowli barwiony metoda Grama Opis preparatu: b. Saccharomyces cerevisiae preparat z hodowli
Bardziej szczegółowoPrezentuje: Magdalena Jasińska
Prezentuje: Magdalena Jasińska W którym momencie w rozwoju embrionalnym myszy rozpoczyna się endogenna transkrypcja? Hipoteza I: Endogenna transkrypcja rozpoczyna się w embrionach będących w stadium 2-komórkowym
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 5 MECHANIZMY PROMUJĄCE WZROST ROŚLIN
ĆWICZENIE 5 MECHANIZMY PROMUJĄCE WZROST ROŚLIN CZĘŚĆ TEORETYCZNA Mechanizmy promujące wzrost rośli (PGP) Metody badań PGP CZĘŚĆ PRAKTYCZNA 1. Mechanizmy promujące wzrost roślin. Odczyt. a) Wytwarzanie
Bardziej szczegółowoIzolacja komórek szpiku kostnego w celu identyfikacji wybranych populacji komórek macierzystych technikami cytometrycznymi
Izolacja komórek szpiku kostnego w celu identyfikacji wybranych populacji komórek macierzystych technikami cytometrycznymi PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI DLA BIOLOGÓW (BT 216) TEMAT ĆWICZENIA: "Izolacja
Bardziej szczegółowoetyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy
Temat: Białka Aminy Pochodne węglowodorów zawierające grupę NH 2 Wzór ogólny amin: R NH 2 Przykład: CH 3 -CH 2 -NH 2 etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy
Bardziej szczegółowoPodział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie
Tkanka mięśniowa Podział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana poprzecznie prążkowana serca gładka Tkanka mięśniowa Podstawową własnością
Bardziej szczegółowoMikroskopia fluorescencyjna
Mikroskopia fluorescencyjna Mikroskop fluorescencyjny to mikroskop świetlny, wykorzystujący zjawisko fluorescencji większość z nich to mikroskopy tzw. epi-fluorescencyjne zjawisko fotoluminescencji: fluorescencja
Bardziej szczegółowoSKUTECZNOŚĆ IZOLACJI JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?
SKUTECZNOŚĆ IZOLACJI Wydajność izolacji- ilość otrzymanego kwasu nukleinowego Efektywność izolacji- jakość otrzymanego kwasu nukleinowego w stosunku do ilości Powtarzalność izolacji- zoptymalizowanie procedury
Bardziej szczegółowoPODSTAWY IMMUNOHISTOCHEMII. Odpowiedź immunologiczna. Determinanty antygenowe (epitopy) Surowice. Antygeny
PODSTAWY IMMUNOHISTOCHEMII Odpowiedź immunologiczna zachodzi pomiędzy antygenem, a układem odpornościowym wyróżniamy dwa rodzaje odpowiedzi: humoralną i komórkową Antygeny substancje obce dla organizmu,
Bardziej szczegółowoPODSTAWY BIOLOGII KOMÓRKI. Bankowanie komórek i ocena ich żywotności
PODSTAWY BIOLOGII KOMÓRKI Wstęp Jedną z rutynowych metod laboratoryjnych stosowanych we współczesnej biologii jest długotrwałe przechowywanie żywych komórek w obniżonej temperaturze. Metoda ta jest szczególnie
Bardziej szczegółowoWydział Lekarski Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu 4. Kod przedmiotu/modułu
OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) Załącznik Nr 4 1. Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim Immunochemia 2. Nazwa przedmiotu/modułu w języku angielskim Immunochemistry 3. Jednostka prowadząca
Bardziej szczegółowoTechnika fluorescencyjnego oznaczania aktywności enzymów. Wstęp:
Technika fluorescencyjnego oznaczania aktywności enzymów Wstęp: Wśród technik biologii molekularnej jedną z najczęściej stosowanych jest technika fluorescencyjna. Stosując technikę fluorescencyjną można
Bardziej szczegółowopaździernika 2013: Elementarz biologii molekularnej. Wykład nr 2 BIOINFORMATYKA rok II
10 października 2013: Elementarz biologii molekularnej www.bioalgorithms.info Wykład nr 2 BIOINFORMATYKA rok II Komórka: strukturalna i funkcjonalne jednostka organizmu żywego Jądro komórkowe: chroniona
Bardziej szczegółowoEKSTRAHOWANIE KWASÓW NUKLEINOWYCH JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?
EKSTRAHOWANIE KWASÓW NUKLEINOWYCH Wytrącanie etanolem Rozpuszczenie kwasu nukleinowego w fazie wodnej (met. fenol/chloroform) Wiązanie ze złożem krzemionkowym za pomocą substancji chaotropowych: jodek
Bardziej szczegółowoPODSTAWY BIOLOGII KOMÓRKI. Bankowanie komórek i ocena ich żywotności
PODSTAWY BIOLOGII KOMÓRKI Wstęp Jedną z rutynowych metod laboratoryjnych stosowanych we współczesnej biologii jest długotrwałe przechowywanie żywych komórek w obniżonej temperaturze. Metoda ta jest szczególnie
Bardziej szczegółowoMETODYKA STOSOWANA W ZAKŁADZIE BIOLOGII ROZWOJU ROŚLIN
METODYKA STOSOWANA W ZAKŁADZIE BIOLOGII ROZWOJU ROŚLIN Immunolokalizacja wybranych białek i polisacharydów Ksyloglukan u Arabidopsis Kaloza w gametofiach mszaków Immunocytochemia białek cytoszkieletu kortykalnego
Bardziej szczegółowoStayRNA bufor zabezpieczający RNA przed degradacją wersja 0215
StayRNA bufor zabezpieczający RNA przed degradacją wersja 0215 100 ml, 250 ml, 500 ml Nr kat. 038-100, 038-250, 038-500 Nietosyczny roztwór wodny do przechowywania i zabezpieczania różnego rodzaju tkanek
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE. WYDZIAŁ Kultury Fizycznej i Ochrony Zdrowia
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ Kultury Fizycznej i Ochrony Zdrowia Katedra Morfologicznych i Czynnościowych Podstaw Kultury Fizycznej Kierunek: Wychowanie Fizyczne SYLABUS Nazwa przedmiotu
Bardziej szczegółowobiologia w gimnazjum UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA
biologia w gimnazjum 2 UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA SKŁAD KRWI OSOCZE Jest płynną częścią krwi i stanowi 55% jej objętości. Jest podstawowym środowiskiem dla elementów morfotycznych. Zawiera 91% wody, 8%
Bardziej szczegółowoProgram zajęć z biochemii dla studentów kierunku weterynaria I roku studiów na Wydziale Lekarskim UJ CM w roku akademickim 2013/2014
Program zajęć z biochemii dla studentów kierunku weterynaria I roku studiów na Wydziale Lekarskim UJ CM w roku akademickim 2013/2014 S E M E S T R II Tydzień 1 24.02-28.02 2 03.03-07.03 3 10.03-14.03 Wykłady
Bardziej szczegółowoDr. habil. Anna Salek International Bio-Consulting 1 Germany
1 2 3 Drożdże są najprostszymi Eukariontami 4 Eucaryota Procaryota 5 6 Informacja genetyczna dla każdej komórki drożdży jest identyczna A zatem każda komórka koduje w DNA wszystkie swoje substancje 7 Przy
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 4
Załącznik nr 4 do Zarządzenia Nr.. KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Cytologia i genetyka Cytology and Genetics Kod Punktacja ECTS* 4 Koordynator prof. dr hab. Zbigniew Miszalski Zespół dydaktyczny dr
Bardziej szczegółowoMikroskopia konfokalna: techniki obrazowania i komputerowa analiza danych.
Mikroskopia konfokalna: techniki obrazowania i komputerowa analiza danych. Pracownia Mikroskopii Konfokalnej Instytut Biologii Doświadczalnej PAN Jarosław Korczyński, Artur Wolny Spis treści: Co w konfokalu
Bardziej szczegółowoBIOTECHNOLOGIA STUDIA I STOPNIA
BIOTECHNOLOGIA STUDIA I STOPNIA OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA 1) Tabela odniesień kierunkowych efektów kształcenia (EKK) do obszarowych efektów kształcenia (EKO) SYMBOL EKK KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI. Analiza żywotności komórek w warunkach in vitro
BIOLOGIA KOMÓRKI Analiza żywotności komórek w warunkach in vitro Wstęp Każda komórka jest układem termodynamicznie otwartym wymieniającym ze swym otoczeniem materię i energię. Wymiana ta odbywa się poprzez
Bardziej szczegółowoPlan studiów obowiązujący od roku akademickiego 2019/2020
Specjalność: bioanalityka 4 Metody statystyczne w biologii 2 20 20 20 zal. 2 5 2 30 15 15 15 15 zal. 2 6 Analiza bioinformatyczna 3 30 30 30 zal. 3 7 Biologicznie aktywne substancje roślinne 6,5 75 30
Bardziej szczegółowoDiagnostyka wirusologiczna w praktyce klinicznej
Diagnostyka wirusologiczna w praktyce klinicznej Ponad 60% zakażeń w praktyce klinicznej jest wywołana przez wirusy. Rodzaj i jakość materiału diagnostycznego (transport!) oraz interpretacja wyników badań
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA Farmacja 2016
Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA Farmacja 2016 Zakład Biologii Molekularnej Wydział Farmaceutyczny, WUM ul. Banacha 1, 02-097 Warszawa farmacjamolekularna@wum.edu.pl
Bardziej szczegółowoBiologia molekularna
Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Program kształcenia Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Analityka Medyczna, studia jednolite magisterskie, studia stacjonarne i niestacjonarne
Bardziej szczegółowoWydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej Katedra Technologii Leków i Biochemii. Biologia komórki nowotworowej: Ćwiczenie B
Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej Katedra Technologii Leków i Biochemii Biologia komórki nowotworowej: Ćwiczenie B Badanie zmian w budowie błony cytoplazmatycznej komórek wybranych linii nowotworowych
Bardziej szczegółowoZP/220/106/17 Parametry wymagane dla zadania nr 1 załącznik nr 4 do formularza oferty PO MODYFIKACJI
Zadanie nr 1 odczynniki do badań serologicznych UWAGA: wszystkie metodyki badań opracowane przez producentów powinny być zgodne z obowiązującymi przepisami. Lp. Nazwa PARAMETRY WYMAGANE TAK / NIE Reagujący
Bardziej szczegółowoMetody badania ekspresji genów
Metody badania ekspresji genów dr Katarzyna Knapczyk-Stwora Warunki wstępne: Proszę zapoznać się z tematem Metody badania ekspresji genów zamieszczonym w skrypcie pod reakcją A. Lityńskiej i M. Lewandowskiego
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA DLA CZĘŚCI NR 8
OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA DLA CZĘŚCI NR 8 1. IIFT: Mozaika: Hep-2/Wątroba(Małpa) - zestaw testowy do badania in vitro autoprzeciwciał przeciwko: jądra komórkowe(ana) w ludzkiej surowicy lub plazmie 10
Bardziej szczegółowoOcena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego
Aleksandra Sałagacka Ocena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego Pracownia Biologii Molekularnej i Farmakogenomiki
Bardziej szczegółowoKomórka eukariotyczna organizacja
Komórka eukariotyczna organizacja Centrum informacyjne jądro Układ wykonawczy cytoplazma cytoplazma podstawowa (cytozol) organelle cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma Komórka eukariotyczna organizacja
Bardziej szczegółowoKomórka eukariotyczna organizacja
Komórka eukariotyczna organizacja Centrum informacyjne jądro Układ wykonawczy cytoplazma cytoplazma organelle podstawowa (cytozol) cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma Komórka eukariotyczna organizacja
Bardziej szczegółowoGeny, a funkcjonowanie organizmu
Geny, a funkcjonowanie organizmu Wprowadzenie do genów letalnych Geny kodują Białka Kwasy rybonukleinowe 1 Geny Występują zwykle w 2 kopiach Kopia pochodząca od matki Kopia pochodząca od ojca Ekspresji
Bardziej szczegółowoWłaściwości białek. 1. Cele lekcji. 2. Metoda i forma pracy. a) Wiadomości. b) Umiejętności. c) Postawy
Właściwości białek 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń: zna pojęcia: peptyd, wiązanie peptydowe, białko, wysalanie, koagulacja, peptyzacja, denaturacja, roztwór koloidalny, zol, żel. wie, jakie czynniki
Bardziej szczegółowo[2ZPK/KII] Inżynieria genetyczna w kosmetologii
[2ZPK/KII] Inżynieria genetyczna w kosmetologii 1. Ogólne informacje o module Nazwa modułu Kod modułu Nazwa jednostki prowadzącej modułu Nazwa kierunku studiów Forma studiów Profil kształcenia Semestr
Bardziej szczegółowooporność odporność oporność odporność odporność oporność
oporność odporność odporność nieswoista bierna - niskie ph na powierzchni skóry (mydła!) - enzymy - lizozym, pepsyna, kwas solny żołądka, peptydy o działaniu antybakteryjnym - laktoferyna- przeciwciała
Bardziej szczegółowoSpecjalność (studia II stopnia) Oczyszczanie i analiza produktów biotechnologicznych
Specjalność (studia II stopnia) Oczyszczanie i analiza produktów biotechnologicznych Studia magisterskie przedmioty specjalizacyjne Bioinformatyka w analizie genomu Diagnostyka molekularna Elementy biosyntezy
Bardziej szczegółowoIndukowane pluripotencjalne komórki macierzyste
Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste Nagroda Nogla w dziedzinie medycyny i fizjologii z roku 2012 dla Brytyjczyka John B.Gurdon oraz Japooczyka Shinya Yamanaka Wykonały: Katarzyna Białek Katarzyna
Bardziej szczegółowoOpis efektów uczenia się dla kierunku studiów
Załącznik nr 1 do Uchwały nr 116/2018-2019 Senatu UP w Lublinie z dnia 28 czerwca 2019 r. Opis efektów uczenia się dla kierunku studiów Nazwa kierunku studiów: Biotechnologia Poziom : studia pierwszego
Bardziej szczegółowoScenariusz lekcji chemii w klasie III gimnazjum. Temat lekcji: Białka skład pierwiastkowy, budowa, właściwości i reakcje charakterystyczne
Scenariusz lekcji chemii w klasie III gimnazjum Temat lekcji: Białka skład pierwiastkowy, budowa, właściwości i reakcje charakterystyczne Czas trwania lekcji: 2x 45 minut Cele lekcji: 1. Ogólny zapoznanie
Bardziej szczegółowoIdea przyłączenie chromoforu (fluoryzującego) do biomolekuły
markery, nanocząstki, kropki kwantowe Idea przyłączenie chromoforu (fluoryzującego) do biomolekuły sondy fluorescencyjnej wizualizacja przez oświetlenie odpow. światłem obrazowanie (możliwe poniżej dyfrakcyjnego
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Molekularnej, Wydział Farmaceutyczny, WUM.
Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: TERAPIA GENOWA Plan ćwiczeń Ćwiczenie 1: Przygotowanie warsztatu terapii genowej 1. Kontrola jakościowa preparatów plazmidowych paav/lacz,
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA Z BIOCHEMII
ĆWICZENIA Z BIOCHEMII D U STUDENTfiW WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Pod redakcją Piotra Laidlera, Barbary Piekarskiej, Marii Wróbel WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO ĆWICZENIA Z BIOCHEMII DLA STUDENTÓW WYDZIAŁU
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Molekularnej, Wydział Farmaceutyczny, WUM.
Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: TERAPIA GENOWA Plan ćwiczeń Ćwiczenie 1: Przygotowanie warsztatu terapii genowej 1. Kontrola jakościowa preparatów plazmidowych paav/lacz,
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA
Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA Zakład Biologii Molekularnej Wydział Farmaceutyczny, WUM ul. Banacha 1, 02-097 Warszawa IZOLACJA DNA Z HODOWLI KOMÓRKOWEJ.
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA
Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA Zakład Biologii Molekularnej Wydział Farmaceutyczny, WUM ul. Banacha 1, 02-097 Warszawa tel. 22 572 0735, 606448502
Bardziej szczegółowoTechniki histologiczne barwienie
Struktury histologiczne są optycznie obiektami fazowymi nie zmieniają ani amplitudy fali światła (obiekty nie są ciemniejsze ani jaśniejsze), ani jej długości (barwa), a jedynie powodują załamanie światła
Bardziej szczegółowoWyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski
III rok Wydział Lekarski Immunologia ogólna z podstawami immunologii klinicznej i alergologii rok akademicki 2016/17 PROGRAM WYKŁADÓW Nr data godzina dzień tygodnia Wyklady IIIL 2016/2017 tytuł Wykladowca
Bardziej szczegółowoWydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej Katedra Technologii Leków i Biochemii. Biologia komórki nowotworowej: Ćwiczenie E
Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej Katedra Technologii Leków i Biochemii WSTĘP Biologia komórki nowotworowej: Ćwiczenie E Autofagia w komórkach nowotworowych obserwacje mikroskopowe obecności tzw.
Bardziej szczegółowoEukariota - błony wewnątrzkomórkowe. Błony wewnętrzne stanowiące granice poszczególnych. przedziałów komórki i otaczające organelle komórkowe
Błona komórkowa (błona plazmatyczna, plazmolema) Występuje u wszystkich organizmów żywych (zarówno eukariota, jak i prokariota) Stanowią naturalną barierę między wnętrzem komórki a środowiskiem zewnętrznym
Bardziej szczegółowoBudowa i rodzaje tkanek zwierzęcych
Budowa i rodzaje tkanek zwierzęcych 1.WskaŜ prawidłową kolejność ukazującą stopniowe komplikowanie się budowy organizmów. A. komórka tkanka organizm narząd B. organizm narząd komórka tkanka C. komórka
Bardziej szczegółowoS YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA - WIEDZA KLINICZNA W L ABORATORIUM) I nformacje ogólne. Nie dotyczy
S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA - WIEDZA KLINICZNA W L ABORATORIUM) I nformacje ogólne Nazwa modułu: wiedza kliniczna w laboratorium Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom
Bardziej szczegółowoWIEDZA. wskazuje lokalizacje przebiegu procesów komórkowych
Załącznik nr 7 do zarządzenia nr 12 Rektora UJ z 15 lutego 2012 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: Medycyna Molekularna w Praktyce Klinicznej Typ studiów:
Bardziej szczegółowoAE/ZP-27-03/16 Załącznik Nr 6
AE/ZP--0/ Załącznik Nr Wymagania dla przedmiotu zamówienia oferowanego w Pakietach Nr - Lp Parametry wymagane Wymagania dla przedmiotu zamówienia oferowanego w Pakiecie Nr poz..... Surowica antyglobulinowa
Bardziej szczegółowoTechnika radioimmunologicznego oznaczania poziomu hormonów (RIA) dr Katarzyna Knapczyk-Stwora
Technika radioimmunologicznego oznaczania poziomu hormonów (RIA) dr Katarzyna Knapczyk-Stwora Warunki wstępne: Proszę zapoznać się z tematem Radioimmunologiczne metody oznaczania hormonów steroidowych
Bardziej szczegółowoSkładniki cytoszkieletu. Szkielet komórki
Składniki cytoszkieletu. Szkielet komórki aktynowe pośrednie aktynowe pośrednie 1 Elementy cytoszkieletu aktynowe pośrednie aktynowe filamenty aktynowe inaczej mikrofilamenty filamenty utworzone z aktyny
Bardziej szczegółowo