(12) OPIS PATENTOWY (19) PL

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (51) IntCl6: A61G5/02 B60B 11/06 Składany wózek inwalidzki (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 20/92 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 07/95 ( 7 3 ) Uprawniony z patentu: CARBON VALLEY Ltd. Spółka z 0.0., Warszawa, PL Twórcy wynalazku: Józef J. Kukliński, Warszawa, PL Jan Chłopek, Kraków, PL Roman Pampuch, Kraków, PL Stanisław Błażewicz, Kraków, PL Emil Staszków, Kraków, PL Tadeusz Czajkowski, Wraszawa, PL (74) Pełnomocnik: Bucyk Jan PL B1 (57) 1. Składany wózek inwalidzki posiadający siedzisko w kształcie fotela, podnóżek z parą małych kółek skrętnych, bezpiecznik tylny oraz dwa duże koła nośne, znamienny tym, że koła nośne (5) składają się z dwóch koncentrycznych pierścieni, wewnętrznego (6) i zewnętrznego (7) bez piast i szprych, które są zamocowane za pomocą zatrzasków (8) do elementów wózka stanowiących siedzisko (1), podnóżek (2) i bezpiecznik tylny (4), wykonanych z materiału, którego podstawowym składnikiem jest kom pozyt węglowy, zw łaszcza w łókno węglowe. Fig 1

2 Składany wózek inwalidzki Zastrzeżenia patentowe 1. Składany wózek inwalidzki posiadający siedzisko w kształcie fotela, podnóżek z parą małych kółek skrętnych, bezpiecznik tylny oraz dwa duże koła nośne, znamienny tym, że koła nośne (5) składają się z dwóch koncentrycznych pierścieni, wewnętrznego (6) i zewnętrznego (7) bez piast i szprych, które są zamocowane za pomocą zatrzasków (8) do elementów wózka stanowiących siedzisko (1), podnóżek (2) i bezpiecznik tylny (4), wykonanych z materiału, którego podstawowym składnikiem jest kompozyt węglowy, zwłaszcza włókno węglowe. 2. Wózek według zastrz. 1, znamienny tym, że zatrzask (8) cylindryczną częścią (9) z jednej strony zamocowany jest w otworach znajdujących się w czterech punktach wiązań wózka (A); (B); (C) i (D) stanowiących siedzisko (1) podnóżek (2) i bezpiecznik tylny (4), natomiast z drugiej strony wprowadzony jest w gniazdo (10) znajdujące się w pierścieniach wewnętrznych (6) kół nośnych (5), przy czym z boku posiada on dźwigienkę (11) służącą do zwalniania połączenia z pierścieniem wewnętrznym (6). 3. Wózek według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że pierścień wewnętrzny (6) kół nośnych (5) posiada zróżnicowany profil poprzeczny, który w zależności od położenia kątowego przekroju posiada w strefie swobodnej (a); (b) i (c) kształt zbliżony do soczewki obustronnie wypukłej, a w strefie nośnej (α); (β) i (y) ma tak samo kształt soczewki dwustronnie wypukłej posiadającej dodatkowo od strony pierścienia zewnętrznego (7) odcinek (13) w kształcie półkolistym, natomiast pierścień zewnętrzny (7) posiada jednolity profil poprzeczny na całym swym obwodzie, gdzie obwód zewnętrzny tego pierścienia stanowi obręcz dla ogumienia (12) kół nośnych (5), zaś obwód wewnętrzny stanowi bieżnia ślizgowa, przy czym bezpośredni kontakt pierścienia zewnętrznego (7) i wewnętrznego (6) kół nośnych (5) jest realizowany tylko w strefie nośnej (α); (β) i (y). 4. Wózek według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienny tym, że elementem nośnym pierścienia wewnętrznego (6) są wycinki pierścienia (13) o kształcie półkolistym przylegające do bieżni wewnętrznej pierścienia zewnętrznego (7) tylko w zakresie kątów stanowiących strefy nośne (a); (β) i (y). 5. Wózek według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienny tym, że elementem nośnym są kulki (14) osadzone ślizgowo w gniazdach pierścienia wewnętrznego (6) tylko w zakresie kątów stanowiących strefy nośne (α); (β) i (y). 6. Wózek według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo4, albo 5, znamienny tym, że koła skrętne (3) zbudowane są z dwóch pierścieni koncentrycznych, stałego (15) i obrotowego (16) bez piasty i szprych i są zamocowane za pom ocą widelca (17) do podnóżka (2) wózka. * * * Przedmiotem wynalazku jest składany wózek inwalidzki służący jako podręczny fotel na kółkach dla inwalidów oraz osób niepełnosprawnych. W stanie techniki znanych jest wiele rozwiązań wózków inwalidzkich różniących się między sobą drobnym i szczegółami konstrukcyjnymi posiadają jednak zawsze duże koła nośne zam ontowane na osi, do której mocowane są różnego rodzaju metalowe ramy siedzisk. Znany jest z polskiego opisu patentowego nr wózek inwalidzki dla dzieci niepełnosprawnych składający się z siedziska, w skład którego wchodzi rama, poduszka do siedzenia, podnóżek i boczki charakteryzujący się tym, że zawiera podwozie składające się z dwóch napędowych kół szprychowych zamontowanych na osi oraz dwóch mniejszych kół zwrotnych zam ontowanych też na osi za pomocą widelca. Znany jest też z polskiego wzoru użytkowego nr wózek inwalidzki sportowy, zawierający ramę, do której zamocowane na osiach są pary dużych i małych kół jezdnych, przy czym duże koła jezdne nachylone są do płaszczyzny symetrii wózka pod kątem ostrym zbieżnością zwróconą do góry.

3 Ponadto znany jest z polskiego zgłoszenia wynalazku nr P wózek inwalidzki wyczynowy zbudowany z głównych kół jezdnych, mniejszych kół kierunkowych i posadowionej na nich ramy tworzącej kubełkowe siedzisko, charakteryzujący się tym, że osie kół kierunkowych są sprzężone ze sobą i połączone poprzez elementy sprężyste z ramą. Natom iast główne koła jezdne mają przymocowane do szprych współosiowe koła do ręcznego napędu o średnicy mniejszej niż średnica koła jezdnego. W następnym opisie polskiego wzoru użytkowego nr Ru wózek inwalidzki charakteryzuje się tym, że do ramy dołączone są wsporniki pionowe, do których przymocowane są płytki zawierające otwory. W otworach tych osadzone są osie szybkorozłączalnych dużych kół jezdnych, przy czym duże koła jezdne na powierzchni czołowej połączone są rozłącznie z obręczami napędowymi. Znane też ze stanu techniki są różnego rodzaju koła jezdne, ich konstrukcja, wygląd i zamocowanie do urządzenia jezdnego. I tak, znane jest z polskiego wzoru użytkowego nr koło jezdne składające się z tworzywowej piasty oraz z metalowej tulei umieszczonej w środku piasty, charakteryzuje się tym, że między dwoma płaskimi wzniesieniami obrzeża piasty jest uformowane wzdłużne wybranie o płaskim dnie, oraz na tych wzniesieniach wykonane są poprzeczne półkoliste wybrania. W adą dotychczas znanych rozwiązań konstrukcyjnych wózków inwalidzkich jest ich stosunkowo duży ciężar, wynikający z wykonania wielu elementów wózka z metalu, co dodatkowo naraża go na korozję. Ponadto zastosowanie we wszystkich znanych rozwiązaniach wózków inwalidzkich kół jezdnych posiadających piasty i szprychy utrudnia ich całkowite złożenie w mały i wygodny bagaż. Istotą wózka inwalidzkiego według wynalazku jest to, że posiada on koła nośne składające się z dwóch koncentrycznych pierścieni, wewnętrznego i zewnętrznego bez piast i szprych, które są zamocowane za pomocą zatrzasków do elementów wózka stanowiących siedzisko, podnóżek i bezpiecznik tylny wykonanych z materiałów, którego podstawowym składnikiem jest kompozyt węglowy, zwłaszcza włókna węglowe. Zatrzask wózka ma z jednej strony cylindryczną część, którą zamocowany jest w otworach znajdujących się w czterech punktach wiązań wózka stanowiących siedzisko, podnóżek i bezpiecznik tylny. Z drugiej strony zatrzask wprowadzony jest w gniazda znajdujące się w pierścieniach wewnętrznych kół nośnych, przy czym z boku posiada on dźwigienkę służącą do zwalniania połączenia z pierścieniem wewnętrznym. N atom iast sam pierścień wewnętrzny kół nośnych posiada zróżnicowany profil poprzeczny, który w zależności od położenia kątowego przekroju posiada w strefie swobodnej kształt zbliżony do soczewki obustronnie wypukłej, a w strefie nośnej ma tak samo kształt soczewki obustronnie wypukłej posiadającej dodatkowo od strony pierścienia zewnętrznego odcinek w kształcie półkolistym, zaś pierścień zewnętrzny posiada jednolity profil poprzeczny na całym swym obwodzie, gdzie obwód zewnętrzny tego pierścienia stanowi obręcz dla ogumienia kół nośnych, zaś obwód wewnętrzny stanowi bieżnia ślizgowa. Bezpośredni kontakt pierścienia zewnętrznego i wewnętrznego jest realizowany tylko w strefie nośnej. Elementem nośnym pierścienia wewnętrznego są wycinki pierścienia o kształcie półkolistym, przylegające do bieżni wewnętrznej pierścienia zewnętrznego, tylko w zakresie kątów stanowiących strefy nośne. Odmienną wersję łożyskowania stanowi to, że elementem nośnym są kulki osadzone ślizgowo w gniazdach pierścienia wewnętrznego koła nośnego też tylko w zakresie kątów stanowiących strefy nośne. Przednie koła skrętne wózka zbudowane są z dwóch pierścieni koncentrycznych, stałego i obrotowego bez piasty i szprych, i są zamocowane za pomocą widelca do podnóżka wózka. Zaletą wózka inwalidzkiego według wynalazaku jest jego prosta i nieskomplikowana budowa oraz niewielki ciężar całkowity wózka. Wykonanie podstawowych elementów wózka z tworzywa sztucznego zapewnia, że nie jest on narażony na korozję i może być używany pod prysznicem i w basenie. Zastosowanie kół bez piast i szprych pozwoliło uzyskać wolną przestrzeń zawartą wewnątrz dużych kół nośnych i wykorzystanie jej dla umieszczenia pozostałych elementów wózka w stanie złożonym. Przedmiotem wynalazku jest przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia składany wózek inwalidzki w widoku z przodu, fig. 2 - przekrój poprzeczny koła

4 nośnego w miejscu zamocowania zatrzasku, fig. 3 - łożyskowanie ślizgowe koła nośnego w strefie nośnej w przekroju poprzecznym, fig. 4 - łożyskowanie toczne koła nośnego w strefie nośnej w przekroju poprzecznym, a fig. 5 - koło nośne w strefie swobodnej w przekroju poprzecznym. Przedstawiony na fig. i składany wózek inwalidzki składa się z prostego regulowanego siedziska 1, podnóżka 2 zawierającego dwa skrętne małe kółka 3, bezpiecznika tylnego 4 oraz z dwóch dużych kół nośnych 5. Wszystkie podstawowe elementy konstrukcyjne wózka wykonane są z materiału, którego podstawowym składnikiem jest kompozyt węglowy, zwłaszcza włókno Węglowe. Koła nośne 5 wózka nie posiadają piast ani też szprych i zbudowane są z dwóch koncentrycznych pierścieni, wewnętrznego 6 i zewnętrznego 7. Połączenie kół nośnych 5 z podstawowymi elementami wózka realizowane jest za pomocą zatrzasków 8. Zatrzask 8 łączy i wspiera pierścień wewnętrzny 6 koła nośnego 5 w czterech punktach wiązań A; B; C i D stanowiących siedzisko 1 w dwóch punktach B i C, podnóżek 2 w punkcie A i bezpiecznik tylny 4 w punkcie D. Na figurze 2 przedstawiono konstrukcję zamocowania zatrzasku 8 w wózku inwalidzkim, gdzie cylindryzna część 9 zatrzasku 8 umieszczona jest w otworach znajdujących się w siedzisku 1, podnóżku 2 i bezpieczniku tylnym 4 stanowiąc połączenie bagnetowe. Natom iast z drugiej strony zatrzask 8 wprowadzony jest w gniazda 10 znajdujące się w pierścieniach wewnętrznych 6 kół nośnych 5. Zwolnienie zatrzasku 8, a tym samym rozłączenie elementów wózka z kołami nośnymi 5 następuje po naciśnięciu dźwigienki 11 zatrzasku 8, która znajduje się z boku zatrzasku 8. Oba pierścienie 6 i 7 kół nośnych 5 tworzą razem rodzaj prowadnic ślizgowych, umożliwiając obrót pierścienia zewnętrznego 7 w stosunku do nieruchomego pierścienia wewnętrznego 6. Pierścień wewnętrzny 6 kół nośnych 5 posiada zróżnicowany profil poprzeczny, który w zależności od położenia kątowego przekroju zawiera strefę swobodną a; b i c, i strefę nośną α; β i y łożyskowania. Natomiast pierścień zewnętrzny 7 kół nośnych 5 posiada jednolity profil poprzeczny na całym swym obwodzie. Obwód zewnętrzny tego pierścienia stanowi obręcz dla ogumienia 12 kół nośnych 5, zaś obwód wewnętrzny stanowi bieżnia ślizgowa. Bezpośredni kontakt pierścienia zewnętrznego 7 i wewnętrznego 6 jest realizowany tylko w strefie nośnej α; β i y. Elementem nośnym pierścienia wewnętrznego 6 kół nośnych 5 jak to pokazano na fig. 3 są wycinki pierścienia 13 o kształcie półkolistym przylegające do bieżni wewnętrznej pierścienia zewnętrznego 7 tylko w zakresie kątów stanowiących strefy nośne α, β i y. W obszarze tej strefy następuje przenoszenie siły ciążenia i siły tarcia. Odmienną wersję łożyskowania kół nośnych 5 pokazano na fig. 4, gdzie elementem nośnym są kulki 14 osadzone ślizgowo w gniazdach pierścienia wewnętrznego 6 kół nośnych 5 też tylko w zakresie kątów stanowiących strefy nośne α, β i y. Tarcie toczne występuje tylko w miejscach styku kulek 14 i bieżni pierścienia zewnętrznego 7 kół nośnych 5. małe kółka skrętne 3 znajdujące się u dołu podnóżka 2 zbudowane są z dwóch pierścieni koncentrycznych, stałego 15 i obrotowego 16 bez piast i szprych, i są zamocowane za pomocą widelca 17 i pierścienia stałego 15 do podnóżka 2 wózka, przy czym na pierścieniu obrotowym 16 zamocowane jest ogumienie 18 kółka 3. Budowa wózka stanowi zwartą i sztywną konstrukcję, w której brak jest piast i szprych w kołach nośnych 5 pozwala na wykorzystanie powstałej wolnej przestrzeni do umieszczenia pozostałych elementów wózka w stanie złożonym.

5 Fig

6 Fig. 1. Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 1,50 zł