Załącznik do uchwały nr 293/XXX/2014 z dnia 10 stycznia 2014r. PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII DLA GMINY MYKANÓW na rok 2014

Transkrypt

1 Załącznik do uchwały nr 293/XXX/2014 z dnia 10 stycznia 2014r. PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII DLA GMINY MYKANÓW na rok

2 1. Wstęp Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2014 opracowany został zgodnie z treścią Ustawy o przeciwdziałaniu Narkomanii z dnia 29 lipca 2005r. oraz założeniami Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii. Program został opracowany w ramach projektu Wsparcie województw i społeczności lokalnych w zapobieganiu narkomanii na poziomie lokalnym, realizowanego przez Fundację Demokracji Lokalnej na zlecenie Fundacji Fundusz Współpracy i Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii w ramach Projektu Transition Facility. Program został opracowany przez zespół w składzie: koordynator Żaneta Kosela, Magdalena Brewczyńska, Anna Pietrasz-Sikorska, Urszula Sąsiadek, Adriana Bugara, Katarzyna Kupczak-Rowicka, Paweł Puchała, Anna Rusiniak, Agata Minkisiewicz, Alicja Bińkowska oraz wójt Jacek Staniewski w ramach udziału w programie : Tworzenie gminnych programów przeciwdziałania narkomanii Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii opracowany został w oparciu o ankietę ewaluacyjną w szkołach podstawowych w klasach IV-VI, przeprowadzoną w okresie: listopad 2013 przez zespół: pedagogów i psychologów szkolnych. Problem narkomanii W ostatnich latach obserwujemy w naszym kraju znaczny wzrost rozmiarów problemu narkomanii. Szczególnie szybko rośnie problem eksperymentalnego i okazjonalnego używania narkotyków przez młodzież miejską ale również i wiejską. Przyczyn należy upatrywać zarówno wśród zwiększonej dostępności narkotyków na rynku, ich przystępnej ceny a także swoistej mody na branie. Narkotyki używane są często jako tzw. pomoc naukowa przez młodzież szkolną. Jakość obecnych narkotyków sprawia, że bardzo szybko uzależniają one od siebie. Regularne używanie narkotyków powoduje poważne problemy natury psychicznej i fizycznej. W Polsce, w ciągu ostatnich dwudziestu lat, przeprowadzono wiele lokalnych i regionalnych badań ankietowych wśród młodzieży szkolnej na temat używania różnych substancji psychoaktywnych. Zrealizowano również kilka badań na próbach ogólnopolskich. 2

3 Pierwszym ogólnopolskim badaniem spełniającym warunki międzynarodowej porównywalności i jednocześnie podjętym z intencją śledzenia trendu było badanie ESPAD zrealizowane w 1995 r. na próbie losowej uczniów klas I i III szkół ponadpodstawowych. Badanie to zostało powtórzone w 1999 r. i 2003 r. Celem badania był przede wszystkim pomiar natężenia zjawiska używania przez młodzież substancji psychoaktywnych Wśród substancji nielegalnych relatywnie najwyższym rozpowszechnieniem cechują się konopie indyjskie. Chociaż raz w ciągu całego życia używało ich 14,2% młodszych uczniów i 31,5% starszych uczniów. Na drugim miejscu wśród substancji nielegalnych znajduje się amfetamina (3,6% uczniów młodszych i 12,4% uczniów starszych). Kolejne miejsca zajmują amfetamina i ecstasy. W czasie ostatnich 30 dni przed badaniem 4,3% uczniów klas trzecich gimnazjów i 10,5% uczniów klas drugich szkół ponadgimnazjalnych używało marihuany lub haszyszu. 2 Opis zjawiska na podstawie ankiety Gmina Mykanów w obecnym kształcie trwa od 1973 r. Obszar liczy 141 km, zamieszkuje około 14 tys. osób. Gmina położona jest na północ od Częstochowy. Diagnoza lokalna problemu uzależnienia od narkotyków została dokonana w oparciu o ankietę anonimową skierowana do uczniów klas IV VI szkół podstawowych oraz analizę dokumentacji gminy w zakresie profilaktyki. Przedmiotem oceny były: dostępność narkotyków na terenie gminy, rodzaje środków psychotropowych, powody sięgania po narkotyk, wielkość zjawiska narkomanii wśród uczniów z terenu gminy, rozmiary palenia papierosów wśród uczniów, rozmiary picia alkoholu wśród uczniów, wiek inicjacji nikotynowej i alkoholowej oraz formy spędzania wolnego czasu przez młodzież. Ankietowanie uczniów dostarczyło informacji o rozmiarze zjawiska wśród młodzieży, postawach wobec narkotyków, źródłach zaopatrywania się, rozmiarach używania przez młodzież alkoholu i papierosów. Wywiady dostarczyły konkretnych danych liczbowych. Wyniki badań: 1.Zażywanie środków odurzających przez uczniów: papierosy 8 % narkotyki 0 % tabaka 2 % 3

4 nie używają 90 % 2.Kontakt uczniów z używkami: alkohol 5 % papierosy 12 % narkotyki 0 % tabaka 5 % nigdy nie używałem 78 % 3.Wiedza związana z możliwością pochodzenia i składem środków odurzających tak 5 % nie 95 % 4.Wiedza związana z możliwością zakupu środków odurzających na terenie gminy: tak 3 % nie 97 % 5.Do kogo zwrócisz się o pomoc w przypadku zaproponowania Ci środków odurzających: rodzice 29 % inni członkowie rodziny 5 % kolega/koleżanka 25 % pedagog 29 % wychowawca lub innego nauczyciela 10 % dyrektor szkoły 2 % Niepokojącym jest duży procent młodzieży zażywającej alkohol i sięgających po nikotynę. Nie jest dla młodzieży wielkim problemem zdobycie papierosów i alkoholu oraz tabaki, na terenie gminy. Niepokojącym faktem jest to, iż kilku z ankietowanych uważa, że spożywanie alkoholu poprawia humor i ułatwia nawiązywanie kontaktów towarzyskich co może mieć ujemny wpływ na dalszy rozwój uzależnienia od używek. Większość ankietowanych jest świadoma tego, że picie alkoholu i zażywanie środków odurzających prowadzi do uzależnień i jest wyniszczające dla organizmu. 3. Zdiagnozowane obszary problemowe Zdiagnozowano dwa obszary problemowe : 1.Wczesne sięganie dzieci i młodzieży po środki odurzające 2.Wysoka dostępność środków psychoaktywnych Przyczynami zdiagnozowanych problemów są następujące sytuacje: 4

5 1.zbyt mały kontakt dzieci z rodzicami i kontrola nad dziećmi, spowodowane zapracowaniem rodziców oraz nieumiejętnością nawiązywania dialogu ze swoimi dziećmi 2.presja środowiska rówieśniczego 3.uciekanie od problemów 4.coraz niższe ceny środków psychoaktywnych 5.zbyt mała kontrola policji 6.zbyt mała ilość zajęć profilaktycznych 7.małe zaangażowanie ośrodków zdrowia 8.niska świadomość o zagrożeniu ze strony narkotyków wśród społeczności lokalnej 9.moda na branie 4. Definicja celów Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii Po etapie analizy i diagnozy zostały określone problemy główne oraz ich przyczyny. Następnie dokonano wyboru problemów, których rozwiązanie będzie celami programu. Głównym problemem wynikającym z diagnozy jest zapobieganie narkomanii. Badania przeprowadzone na terenie gminy wykazały, że problem narkomanii występuje w niewielkim zakresie. Położenie gminy Mykanów w pobliżu dużego miasta Częstochowy może wpłynąć na wzrost zagrożenia narkomanią, ponieważ wiąże się to z łatwiejszym dostępem do środków psychoaktywnych. Sformułowane cele są wynikiem procesu identyfikacji problemów oraz opartej na kryteriach decyzji, rozwiązanie, których z nich będzie celem programu Przeciwdziałania Narkomanii. Cel główny/ogólny: Profilaktyka przeciwdziałania narkomanii na terenie gminy Mykanów- wskaźnik- liczba osób sięgających po narkotyki, Cele szczegółowe/operacyjne: Cel szczegółowy Wskaźnik Źródło pozyskania wskaźnika Zwiększenie wykrywalności problemu narkomanii i dostępu do pomocy dla osób zagrożonych Ograniczenie liczby młodzieży sięgającej po środki psychoaktywne Liczba osób zgłaszająca się do Punktu Informacyjnego Liczba osób sięgających po środki psychoaktywne 5 Dane ewidencyjne punktu Wyniki badania ankietowego uczniów klas IV VI szkoła podstawowa

6 5 Zadania gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii Realizacji każdego z celów służą zadania/projekty. Opis Wskaźniki Źródła weryfikacji Koszty Odpowiedzialny Termin realizacji Cel szczegółowy 1 Zwiększenie wykrywalności problemu narkomanii i dostępu Liczba osób zgłaszająca się do Dane ewidencyjne punktu do pomocy dla osób zagrożonych Punktu Informacyjnego Rezultat 1 Podniesienie poziomu wiedzy rodziców na temat objawów i skutków zażywania narkotyków oraz dostępnych form pomocy Liczba uczniów, których rodzice otrzymali ulotkę w stosunku do liczby wszystkich uczniów gimnazjum na terenie gminy Informacja ze szkół - Pedagodzy i psycholodzy - Liczba szkół, które otrzymały ulotki do rozpowszechniania Lista szkół otrzymujących ulotki Projekt 1 Udział w kampanii Narkotyki? To mnie nie kręci Ilość rozwieszonych plakatów oraz rozdanych ulotek dla dzieci i rodziców Faktura za pakiet 1230 zł Pedagodzy i psycholodzy Styczeń

7 Rezultat 2 Projekt 2 Rezultat 3 Projekt 3 Zwiększenie dostępu do fachowej porady Współpraca z punktem konsultacyjnym Zwiększenie dostępu do informacji o instytucjach świadczących pomoc w trudnych sytuacjach życiowych Informacja na plakatach o dostępnych formach pomocy w trudnych sytuacjach Ilość udzielonych porad Liczba zgłaszających się osób 2 godziny w tygodniu Ilość miejsc na terenie gminy, gdzie stale dostępna jest taka informacja Plakaty informacyjne - Prowadzenie rejestru i notatek z odbytych spotkań Informacja z rozpowszechnienia plakatów 0 zł Alicja Bińkowska - - Pedagodzy i psycholodzy Rezultat 4 Projekt 4 Rezultat 5 Podniesienie poziomu wiedzy pedagogów na temat skutków i mechanizmów uzależnienia od narkotyków oraz procedury postępowania w sytuacji podejrzenia zażycia narkotyków przez ucznia Przeszkolenie pedagogów i psychologów szkolnych w zakresie zażywania środków odurzających przez młodzież Podniesienie wiedzy rodziców z zakresu rozpoznawania objawów zażycia narkotyków i postępowania w sytuacji podejrzenia, że dziecko jest pod wpływem narkotyku Liczba osób, które ukończyły szkolenie z poszczególnych zakresów tematycznych Liczba osób skierowanych na szkolenie Poziom wiedzy 7 Zaświadczenia o ukończeniu szkolenia Faktura za przeprowadzenie szkolenia oraz lista obecności Samoocena w ankiecie po szkoleniu 1000 zł Pedagodzy i psycholodzy Maj-czerwiec 2014

8 Projekt 5 Rezultat 6 Warsztaty dla rodziców dotyczące profilaktyki uzależnień Zwiększenie wiedzy społeczności odnośnie zagrożeń związanych z inicjacją narkotykową i mechanizmów uzależnienia Według potrzeb Liczba uczestników Wielkość rozpowszechnione go nakładu gazety Informacja od psychologów prowadzących warsztaty w formie konspektów z przeprowadzonych warsztatów oraz listy obecności Informacja od wydawcy 0 zł Psycholodzy - - Kwiecień czerwiec 2014 Projekt 6 Zamieszczenie artykułów w lokalnej prasie na temat narkomanii i problemów z nią powiązanych artykuły egzemplarze archiwalne biuletynu BIM - Urszula Sąsiadek Adriana Bugara Rezultat 7 Podniesienie wiedzy nauczycieli z zakresu rozpoznawania objawów zażywania narkotyków i postępowania w sytuacji podejrzenia, że uczeń jest pod wpływem narkotyków Poziom wiedzy Projekt 7 Szkolenie Rad Pedagogicznych Według potrzeb Liczba uczestników Samoocena w ankiecie po szkoleniu Faktura za przeprowadzenie szkoleń oraz lista obecności 1800 zł Pedagodzy i psycholodzy Anna Rusiniak 8

9 Cel szczegółowy 2 Rezultat 1 Projekt 1 Opis Wskaźniki Źródła weryfikacji Koszty Odpowiedzialny Termin realizacji Ograniczenie liczby młodzieży Liczba osób Wyniki badania sięgającej po środki wskazująca na ankietowego psychoaktywne sięganie po środki uczniów klas I Podniesienie wiedzy uczniów na temat skutków używania środków psychoaktywnych Zakup materiałów (np. scenariuszy zajęć, materiałów piśmienniczych, książki i filmy edukacyjne) dla gimnazjum i szkół podstawowych psychoaktywne Liczba zakupionych materiałów Ilość sztuk poszczególnych materiałów III gimnazja Informacja ze szkół Faktura zakupu materiałów do szkół 250 zł Żaneta Kosela Magdalena Brewczyńska Październik grudzień 2014 Rezultat 2 Zwiększenie dostępu do pomocy psychologicznej Ilość zgłaszających się osób Ilość udzielonych porad Ewidencja psychologa Projekt 2 Usługa psychologiczna dyżur w tygodniu Umowa za świadczenie usługi Rezultat 3 Podniesienie wiedzy młodzieży na temat uzależnień Liczba uczestników konkursu Prezentacja prac w GOK Mykanów i druk w BIM 0 zł Alicja Bińkowska - - Projekt 3 Konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży na temat uzależnień Bezpieczne wakacje - klasy I III szkoła podstawowa; Wakacje bez nałogów - klasy IV VI szkoła podstawowa, klasy I III gimnazjum Liczba prac biorących udział w konkursie 9 Faktura za nagrody dla uczestników oraz lista nagrodzonych uczestników 250 zł Żaneta Kosela Magdalena Brewczyńska Listopad - Grudzień 2014

10 Rezultat 4 Zwiększenie wiedzy młodzieży szkolnej na temat uzależnień Liczba uczniów uczestnicząca w przedstawieniu Informacja ze szkół na podstawie dzienników Projekt 4 Rezultat 5 Teatr Profilaktyczno- Wychowawczy ( kl. IV-VI szkoły podstawowe) Uwrażliwienie dzieci na istniejące zagrożenia w otaczającym świecie Postawa wobec problemu Liczba uczniów biorących udział w teatrze Liczba uczniów uczestnicząca w przedstawieniu Umowa i faktura za realizację teatru Informacja ze szkół na podstawie dzienników 1300 zł Żaneta Kosela Teatr profilaktyczny Projekt 5 Rezultat 6 Projekt 6 Rezultat 7 Teatr Profilaktyczno- Wychowawczy (przedszkola) Zwiększenie wiedzy młodzieży na temat bezpieczeństwa Przeprowadzenie prelekcji dotyczącej szeroko pojętego bezpieczeństwa Podniesienie wiedzy młodzieży nt. skutków prawnych wynikających z zażywania i posiadania środków odurzających Postawa wobec problemu Liczba uczniów biorących udział w teatrze Ilość uczestników prelekcji Prelekcje dla rodziców, uczniów i Rad Pedagogicznych Lista obecności na prelekcji 10 Umowa i faktura za realizację przedstawienia Informacje z dzienników i dokumentacji szkolnej Informacje z dzienników i dokumentacji szkolnej, faktura za artykuły z logo programu Informacja w dziennikach pedagogów 1600 zł Żaneta Kosela Teatr profilaktyczny 270 zł Dariusz Rowicki Kwiecień Czerwiec 2013

11 Projekt 7 Rezultat 8 Projekt 8 Rezultat 9 Projekt 9 Rezultat 10 Przeprowadzenie prelekcji nt. posiadania i zażywania środków odurzających przez przedstawiciela Komisariatu Policji w Kłomnicach Uwrażliwienie młodzieży na temat problemu uzależnień środkami odurzającymi oraz związane z tym konsekwencje Organizacja Klubu Dyskusyjnego nt. uzależnień Organizacja wieczór filmowych dla uczniów gimnazjum i szkoły podstawowej Zwiększenie wiedzy dzieci na temat uzależnień Zabawa choinkowa teatr profilaktyczny z konkursem Zwiększenie wiedzy na temat skali i struktury problemu narkomanii w gminie Prelekcje dla uczniów szkół Liczba uczestników w klubie dyskusyjnym Liczba reprezentacji biorących udział w klubie dyskusyjnym Ilość uczestników Ilość uczestników Liczba uczniów objętych badaniem Zakres badania Informacje ze szkół i dzienników szkolnych Informacja ze szkół Rachunek za materiały wykorzystane do organizacji wieczoru filmowego Prezentacja przedstawienia profilaktycznego Faktura za przedstawienie oraz przewóz dzieci, faktura za nagrody Informacja w BIM - Dzielnicowy 600 zł Psycholodzy Magdalena Brewczyńska Katarzyna Rowicka Maj Czerwiec Grudzień zł Pedagodzy i psycholodzy Ewaluacja ankiety Grudzień 2014 Projekt 10 Przeprowadzenie badań ankietowych w gimnazjach Liczba uczniów biorących udział w ankiecie Ewaluacja ankiety - Wszyscy pedagodzy Listopad - Grudzień

12 6 System monitoringu i ewaluacji Głównym zadaniem monitoringu jest zbieranie informacji, które dostarczą podstaw do planowania działań profilaktycznych na lata następne oraz przesłanek do oceny ich skuteczności. Monitorowane będą wszystkie zaplanowane projekty. Celem monitoringu będzie kontrola następujących aspektów- czy realizacja programu przebiega w założonym czasie ( wg. harmonogramu ), czy mieści się w założonych ramach finansowych ( wg. budżetu ) oraz czy zaplanowane rezultaty są osiągane. Informacje będą dostarczane przez realizatorów projektów w porozumieniu z osobami odpowiedzialnymi za ich przeprowadzenie. Będą one dostarczane w terminie do 14 dni po ich wykonaniu, w postaci sprawozdania. Dokumenty te będą zbierane przez zespół koordynujący powołany przez wójta gminy Mykanów. Zespół ten będzie przeprowadzał analizę danych co pół roku i na tej podstawie sporządzał sprawozdanie z postępu prac. W sprawozdaniu zawarte będą informacje na temat aktualnego stanu projektu w stosunku do założonych działań i rezultatów, aktualnych i przewidywanych problemów z realizacją programu oraz planowanych działań korygujących i niwelujących. Wyniki analizy danych będą co pół roku przekazywane wójtowi gminy Mykanów. Zadaniem ewaluacji jest zbadanie, czy cele programu- cel główny i cele szczegółowe zostały osiągnięte. Jest to ocena skuteczności i efektywności podejmowanych działań w kategoriach pozytywnych efektów społecznych związanych z wprowadzonym programem oraz dalsze promowanie działań podjętych przez społeczność lokalną. Celem przeprowadzonej ewaluacji będzie zwiększenie przejrzystości działań publicznych w celu ich społecznej kontroli, zwiększenie skuteczności i efektywności programu oraz wyznaczanie i kształtowanie dalszych kierunków działalności publicznejpodatnicy będą wiedzieć jakie są efekty tego programu i czy fundusze nie są marnotrawione. Raport w związku z tym będzie rozpowszechniony i publicznie dostępny. Aby osiągnąć cele ewaluacji należy odpowiedzieć następujące pytania: 1.Czy realizacja programu przebiegała prawidłowo- w założonych ramach czasowych, finansowych 2.Ile działań zostało zrealizowanych- godziny i liczby 3.Ilu było uczestników wszystkich działań 4.Jakie były koszty działań 12

13 5.Czy zakładane rezultaty zostały osiągnięte 6.Czy realizacja programu przybliżyła osiągnięcie celu głównego. Dane do ewaluacji będą pochodziły z systemu monitoringu, analizy dokumentów, wizyt kontrolnych oraz wyników przeprowadzonych badań ankietowych uczniów klas I III gimnazjów. Ewaluacja zostanie przeprowadzona w terminie jednego miesiąca po zakończeniu programu przez powołany wcześniej zespół koordynujący. Raport zostanie przedstawiony Radzie Gminy i zamieszczony w BIM-ie publicznie Przewodniczący Rady Gminy Mykanów Krzysztof Nabiałczyk 13