Z powodzeniem działamy na rynku

Transkrypt

1 ruszyła III edycja str. 11 Wyniki finansowe banków spółdzielczych po I połowie 2015 roku str.16 Sukces z Bankiem Spółdzielczym Łączy nas zaufanie str. 24 Magazyn Grupy BPS str. 4 Z powodzeniem działamy na rynku Rozmawiamy z Czesławem Swachą, Prezesem Warszawskiego Banku Spółdzielczego ISSN NR 9/2015 WRZESIEŃ

2 Konkursy w Programie edycja 2015/2016 Talenty dodajemy Szkoły podstawowe Konkurs Oszczędzanie w SKO procentuje w Banku Spółdzielczym" Talenty mnożymy Szkoły gimnazjalne Konkurs Spółdzielnia Dobrych Serc Talenty potęgujemy Szkoły ponadgimnazjalne Konkurs Inkubator szkolnych Biznesów" Szczegóły konkursów na TalentowiSKO.pl w zakładkach Szkoła/Bank Znajdź nas na Facebooku: facebook.com/talentowisko

3 Spis treści: ROZMOWA BWS AKTUALNOŚCI Z powodzeniem działamy na rynku Spółdzielnia Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS Forum Liderów Banków Spółdzielczych 2015 TalentowiSKO ruszyła III edycja Zarząd komisaryczny w SK banku Analitycy Banku BPS w Bs.net.pl Umowa Banku BPS z ŚFP NASZA GRUPA SUKCES Z BANKIEM 24 Łączy nas zaufanie NASZE BANKI Sytuacja finansowa w Grupie BPS w pierwszej połowie 2015 roku O krok przed cyberzłodziejem Płatności mobilne gadżet czy nieunikniona przyszłość? Nadsański Bank Spółdzielczy na dożynkach Nowa Filia w Łęcznej Szkoła na Bank Zaprzęgi konne w Klukowie Bieg na 1 milę w Limanowej Dni Gorczańskie Na dożynkach w Wąsewie 40-lecie Banku w Jonkowie Białoruski Festyn Ludowy Orlańskie Spotkania Święto Róż w Końskowoli American Cars Mania w Miliczu Bankomat w okienku Allan Rzepka w Galerii KBS Kruszec Biznesu dla Banku w Tworogu Młodzieżowy Mistrz w Skierniewicach Miasto Dzieci w Miliczu Świętokrzyskie zmagania rowerowe Dożynki Powiatu Niżańskiego TBS na Festynie Białczańskim Koncert w Limanowej Dni Kraśnika Wojsko na swojsko Nowa siedziba Banku w Lubaczowie Karta Udziałowca w Płońsku Express Elixir w Podkarpackim Banku Spółdzielczym Wielki folklor z Etno Bankiem To idzie młodość! Pielgrzymka rowerowa na Jasną Górę Dni Chorzel Półkolonie z Iskierką i BS w Chorzelach Dni Piwnicznej Nadzieja Cup z Hexa Bankiem Dzieci w Banku w Zgierzu Miodobranie w Myszyńcu Powożenie zaprzęgami w Ujanowicach FUNDUSZE UNIJNE Inteligentne specjalizacje warunkiem skutecznego ubiegania się o środki unijne MEDIA O NAS 45 Media o nas Kontakt z redakcją: bws@bankbps.pl fot. na okładce: Maciej Gillert 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ 3

4 ROZMOWA BWS Z powodzeniem działamy na rynku Warszawski Bank Spółdzielczy skończył 90 lat. To doskonała okazja do podsumowania osiągnięć i przyjrzenia się obecnej kondycji sektora spółdzielczego przez pryzmat Banku, który działa nie tylko na stołecznym rynku, ale ma także swoje placówki w mniejszych miejscowościach. Rozmowa z Czesławem Swachą, Prezesem Warszawskiego Banku Spółdzielczego Bank skończył 90 lat Tak, to piękny wiek i wyjątkowe święto, które należy uczcić. Za nami właśnie jubileuszowe uroczystości i spotkania. Była okazja, by pochwalić się osiągnięciami i powspominać w gronie pracowników i przyjaciół Banku ostatnie lata. A jest co wspominać? Oczywiście! Jako spółdzielcza instytucja finansowa, z najbardziej uspołecznionym i narodowym w swoim charakterze kapitałem, przetrwaliśmy II wojnę światową. Przezwyciężyliśmy kryzysy ekonomiczne i społeczne, zmiany i reformy, których podłożem często były decyzje o charakterze politycznym. Nie przestawaliśmy wspierać działalności gospodarczej ludności polskiej i jako sektor spółdzielczy wnieśliśmy niepodważalny wkład do historii gospodarczej i do rozwoju społecznego kraju. Dziś stanowimy ważną część współczesnego sektora bankowego. Przygotowywaliście się do tego wydarzenia? Z okazji 90-lecia wydaliśmy nasz kwartalnik Kurier Bankowy w zwiększonej objętości i wprowadziliśmy Lokatę Jubileuszową z korzystnym oprocentowaniem. Informacje o jubileuszu rozpowszechniliśmy w lokalnych środowiskach, ponieważ stanowią one nasz główny obszar działania. No i oczywiście przygotowaliśmy uroczyste obchody. Jak przebiegały uroczystości? Główne obchody odbyły się 12 września w Warszawie. Odwiedziło nas wielu znakomitych gości: samorządowcy, przyja- Czesław Swacha rozpoczął pracę w Spółdzielczym Banku Ogrodniczym (Od 2010 roku Warszawski Bank Spółdzielczy) w 1991 roku, na stanowisku Inspektora w zespole kredytów. W 2003 roku został Prezesem Banku. Ukończył Wydział Ekonomiczno - Rolniczy w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Ma także doktorat z nauk rolniczych. fot. Maciej Gillert ciele z sektora bankowości spółdzielczej i klienci, którzy są z nami od wielu lat. Były przemówienia, gratulacje, życzenia. Jednym z ważniejszych momentów było przyznanie odznaczeń i wyróżnień dla naszych najlepszych pracowników i spółdzielców. Wcześniej nagrodę otrzymał też Bank. To tytuł Jakość Roku Złoto za wysoki poziom usług bankowych. Nagrodę Jakość Roku otrzymaliśmy po raz trzeci. Jest to dla nas ważne wyróżnienie. Nie tylko podnosi prestiż Banku i zwiększa zaufanie dotychczasowych klientów, ale także ułatwia pozyskanie nowych. To wszystko zapewnia nam spokojny, długofalowy i stabilny rozwój. Pod koniec ubiegłego roku otrzymaliśmy też wyróżnienie dla Najlepszego Banku Spółdzielczego A.D w Grupie BPS. Zostaliśmy też odznaczeni tytułem Firma 25-lecia Wolności RP oraz otrzymaliśmy Złotego Orła Polskiej Przedsiębiorczości 2014 w związku z udziałem w tym plebiscycie. Z takimi wyróżnieniami chyba nie trzeba się obawiać o przyszłość? Gdyby przyszłość zależała tylko od nagród Niestety sytuacja w gospodarce, niskie marże i regulacje Unii Europejskiej nie sprzyjają spółdzielcom. Ten rok będzie więc trudniejszy, a wynik finansowy może być niższy. Pierwszym istotnym powodem jest znaczący wzrost opłaty na Bankowy Fundusz Gwarancyjny. W przypadku naszego banku opłata ta wzrośnie w br. o ok. 75%, tj. o ok. 600 tys. zł. W bieżącym roku będziemy musieli z tytułu opłaty na BFG zapłacić ok. 1,4 mln zł, co stanowi ponad 18% planowanego zysku netto. To bardzo dużo 4 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ

5 ROZMOWA BWS prawie tyle, ile wynosi podatek dochodowy. W innych krajach europejskich i w Stanach Zjednoczonych rządy wyłożyły olbrzymie kwoty z publicznych środków na ratowanie banków, a u nas to sektor bankowy musi zapłacić za błędy innych. Poza tym liczymy się z tym, że niskie stopy procentowe będą się utrzymywać przez długi okres. Spowoduje to dalsze obniżenie marży, a więc niższy wynik odsetkowy, który jest głównym źródłem dochodu w bankach spółdzielczych. Spadającym zyskom można zaradzić? Wcale nie jest to takie proste. Dla ograniczenia negatywnych skutków spadku marży konieczne jest przede wszystkim zwiększanie kredytowania i racjonalizacja kosztów operacyjnych. Ale wiele banków odczuwa ograniczony popyt na kredyty. Próba ratowania się nadmiernym łagodzeniem warunków kredytowania może się negatywnie odbić na wynikach ze względu na rosnące ryzyko. Przy niskiej marży kredytowej trzeba udzielić więcej nowych i dobrych kredytów, by odrobić stratę. Można też obniżać koszty funkcjonowania, a przy wzrastającej skali działania trzeba ograniczać tempo przyrostu tych kosztów oraz starać się zwiększać pozaodsetkowe dochody banku. Łatwo jest wskazać kierunki pożądanych działań. W praktyce sytuacja jest bardziej skomplikowana, wymaga zmiany dotychczasowego modelu biznesowego, innego rozłożenia akcentów w zakresie strategicznych i krótkookresowych celów i środków ich realizacji, często poniesienia dodatkowych znacznych nakładów inwestycyjnych, kosztów szkoleń pracowników oraz zacieśnienia współpracy z innymi bankami spółdzielczymi i Bankiem Zrzeszającym. Ograniczeniu kosztów sprzyja rozwój usług internetowych? Jak to wygląda w WBS Banku? W wyniku przejścia do obsługi internetowej od początku 2012 roku do końca 2014 roku, a więc w okresie 3 lat, liczba przelewów tzw. ladowych spadła aż o 40%, a operacji kasowych o prawie 30%. Między innymi dzięki temu od kilku lat, mimo zwiększania skali działalności, zatrudnienie pozostaje na tym samym poziomie. Obecnie zatrudniamy łącznie z centralą ok. 140 osób, które w 20 jednostkach operacyjnych obsługują ponad 850 mln aktywów, w tym ok. 640 mln obliga kredytowego. To dobre wskaźniki jak na sektor spółdzielczy. Jest też druga strona tego zjawiska. Przechodzenie do obsługi internetowej zmniejsza przychody pozaodsetkowe. Większe banki spółdzielcze są odporniejsze na kryzys? Tak, ponieważ łatwiej mogą racjonalizować koszty operacyjne, lepiej wykorzystywać efekty skali oraz korzystać z efektów synergii. Nasz bank działa w zróżnicowanych środowiskach: wielkomiejskim, miejskim i wiejskim. Są oddziały przede wszystkim depozytowe pozawarszawskie, które u siebie w kredytach zagospodarowują 40 60% tych depozytów, i oddziały kredytowe, które korzystają z tych nadwyżek. W efekcie w skali całego banku mamy ponad 85% depozytów ulokowanych w kredytach i jest to przykład wzajemnego uzupełniania się i efekt synergii. Negatywne konsekwencje niskich stóp procentowych najdotkliwiej mogą odczuć banki małe i średnie działające w regionach o niewystarczającym popycie na kredyt. Duże natomiast mogą fot. Maciej Gillert mieć problemy wynikające głównie ze struktury i charakteru prowadzonej działalności (nadmierne koncentracje w obszarze kredytowania) oraz z błędów w zarządzaniu (np. wysoka niezrównoważona dynamika wzrostu). W warunkach wielkomiejskich jest też duża konkurencja. Konkurencja nie jest dla nas nowością, ani zagrożeniem. W takich warunkach funkcjonujemy od 1989 roku. Nie mogę powiedzieć, że nie mieliśmy z nią żadnych kłopotów czy też że nie odczuwamy jej skutków. Jednak różnorodność środowisk, w których działamy, i wynikające z tego korzyści, relatywnie niskie zatrudnienie i względnie wysoka wydajność pracy oraz racjonalizacja kosztów operacyjnych przy umiarkowanym, chociaż nie najniższym apetycie na ryzyko, pozwala nam z powodzeniem działać na warszawskim rynku. W ostatnich latach nasz wskaźnik C/I kształtuje się poniżej 55%. Nie jesteśmy konkurencyjni pod względem oprocentowania kredytów gospodarczych, z których żyjemy, bo stanowią one ponad 75% obliga kredytowego. Ale mamy wyższą sprawność działania wynikającą z bliskich partnerskich relacji z klientami i to jest naszą przewagą. No dobrze, ale w Warszawie działa też ok. 30 innych placówek banków spółdzielczych. Banki spółdzielcze szukają w Warszawie możliwości zagospodarowania swoich depozytów, kiedy kończą się możliwości intensywnego rozwoju na dotychczasowym terenie działania. Rozwijająca się 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ 5

6 ROZMOWA BWS fot. Maciej Gillert Warszawa i okolice to duży rynek, który z pewnością może jeszcze pomieścić kolejne placówki banków spółdzielczych. Nie wszyscy jednak potrafią sobie dobrze radzić na tym dość wymagającym rynku. Jak wyglądała sytuacja finansowa banku w ubiegłym roku? To był dobry rok. Depozyty wzrosły o 8%, a kredyty o ponad 12%, z wynikiem finansowym na poziomie 2013 roku. Przy spadku stóp procentowych należy uznać to za dobry rezultat. Bank wypracował zysk netto ok. 9 mln zł i utworzył też ponad 6 mln zł rezerw, głównie celowych, na zagrożone należności. Częściowo zgromadziliśmy te środki z myślą o przyszłości, ponieważ utworzyliśmy rezerwę na ryzyko ogólne, od której nie płacimy podatku. W kolejnym roku o te środki będziemy mogli powiększyć fundusze własne. To rozwiązanie ma jednak pewne ograniczenia, ponieważ suma rezerw na ryzyko ogólne nie może być wyższa niż 1,25% aktywów ważonych ryzykiem kredytowym. Realizujecie politykę zrównoważonego rozwoju? Staramy się zachować w dynamice właściwe proporcje między podstawowymi wielkościami, czyli funduszami własnymi, sumą depozytów i obligiem kredytowym. Nasza dynamika rozwoju na poziomie od 7 do 15% rocznie w dłuższym okresie nie tworzy zagrożeń dla banku i jest pożądana. Tu wspomnę, że w przeszłości bank forsował bardzo wysokie tempo wzrostu i w efekcie skończyło się to koniecznością wdrożenia programu naprawczego. Będzie dywidenda dla udziałowców? Mamy niewielki fundusz udziałowy. To zaledwie około 2 mln zł, przy łącznych funduszach wynoszących ponad 90 mln zł. Staramy się wypełniać kryteria KNF pozwalające wypłacać naszym członkom oprocentowanie udziałów. Jeżeli wypłacimy dywidendę w wysokości 10%, to przeznaczymy na nią tylko ok. 200 tys. zł, czyli niecałe 2,5% zysku netto. To dużo? Nie. Ale proszę zauważyć, że banki spółdzielcze, akumulując ponad 95% zysku na cele rozwojowe i dzisiaj utrzymując udział w rynku bez środków z zewnątrz, mają jako sektor podobną do banków komercyjnych adekwatność kapitałową. Wprowadzenie IPS rzeczywiście poprawi bezpieczeństwo sektora? W obecnych uwarunkowaniach prawnych IPS to przede wszystkim konieczność, ale i szansa, jeżeli zdołamy z niej efektywnie skorzystać, minimalizując zagrożenia. W trakcie wielomiesięcznych dyskusji nad tymi zagadnieniami wskazywano, że wdrożenie IPS spowoduje ograniczenie samodzielności banków spółdzielczych, a wzajemne gwarancje wypłacalności i płynności będą prowadzić do nieodpowiedzialnych zachowań poszczególnych jego uczestników i przenoszenia ich skutków na całą grupę. Z drugiej strony ujednolicone podejście do ryzyka będzie prowadzić do limitowania działalności, wzrostu kosztów i w konsekwencji do konsolidacji finansowej sektora. Wydaje 6 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ

7 ROZMOWA BWS się, że w świetle dokonanych rozstrzygnięć prawnych i opracowanych na ich podstawie projektów dokumentów tak daleko idące obawy mają niewielkie uzasadnienie. W praktyce chodzi o takie ukształtowanie i stopniowe udoskonalanie systemu ochrony, by zapewniał on niezbędną równowagę między jego stroną nadzorczo-restrykcyjną a możliwościami w miarę swobodnego rozwoju bez obciążania grupy ponadprzeciętnym ryzykiem. Jak Pana zdaniem unijne regulacje ostrożnościowe wpłyną na rozwój banków spółdzielczych i na ich udział w rynku? To trudne pytanie. Ten udział wynosi obecnie w kredytach ok. 8% i 10% w depozytach. Ponieważ udziały te utrzymują się od wielu lat, a ostatnio nawet nieco wzrosły, możemy powiedzieć, że banki spółdzielcze, opierając się na rodzimym kapitale, rozwijają się co najmniej w takim samym tempie jak cały sektor bankowy. Jeżeli wspólnie uda nam się w ciągu kilku lat stworzyć zrównoważony system ochrony, to będzie można liczyć nie tylko na utrzymanie dotychczasowego udziału w rynku, ale także na jego umiarkowany wzrost. Warunkiem jest jednak wyhamowanie, a najlepiej odwrócenie niekorzystnego trendu spadku efektywności działania sektora bankowości spółdzielczej. Będzie to możliwe, jeśli indywidualną aktywność uda nam się połączyć z korzyściami wspólnego działania i wspólnego bezpieczeństwa. Młodzi klienci są szczególnie ważni dla banków. Jak ich zdobywać? Z różnych badań wynika, że klientami banków spółdzielczych w większym stopniu niż w przypadku banków komercyjnych są osoby starsze. Dotyczy to także naszego banku. Dlatego też ważne jest, by podejmować różne działania dla pozyskiwania klientów młodych. Najmłodszym, już od 13 lat, proponujemy konto młodzieżowe, dla młodych, ale już samodzielnych, mamy usługi i rachunki pakietowe, w tym także dla młodych klientów rozpoczynających i prowadzących działalność gospodarczą. Istotnym elementem tych oddziaływań muszą być atrakcyjna forma, nowoczesne technologie czy też wielopokoleniowe korzystanie z usług banku. Czym jest wspólna identyfikacja banków spółdzielczych, zwłaszcza w dużym mieście? Wspólna identyfikacja banków spółdzielczych w dużym mieście jest szansą wzrostu rozpoznawalności tego sektora. Pojedynczy bank, nawet taki jak nasz, działający w stolicy od 90 lat, ze względu na ograniczoną liczbę placówek i ograniczone środki na reklamę nie jest w stanie samodzielnie dotrzeć do świadomości znaczącej liczby mieszkańców tak dużej aglomeracji. Konieczne są zatem wspólne przedsięwzięcia wizerunkowo- -reklamowe działających tu banków spółdzielczych koordynowane przez Bank Zrzeszający. Jakie działania w środowiskach lokalnych podejmuje WBS Bank? Są to działania podobne do podejmowanych przez inne banki spółdzielcze. Ponieważ połowa banków jest poza Warszawą, to ze względu na lokalność tych środowisk tam koncentrują Czesław Swacha odbiera gratulacje z rąk Zdzisława Kupczyka z okazji jubileuszu 90-lecia WBS Banku. fot. WBS Bank się nasze działania. Są to między innymi: uczestnictwo i udział w finansowaniu różnych przedsięwziąć lokalnych, festynów, imprez sportowych i kulturalnych, miejscowych stowarzyszeń i klubów, a także wspieranie finansowe osób będących z różnych powodów, najczęściej losowych, w bardzo trudnej sytuacji. Na stulecie 100 placówek banku? Jaki będzie WBS Bank w 2025 roku? Dla ułatwienia można spojrzeć wstecz i zobaczyć, co udało się osiągnąć w ostatnim dziesięcioleciu. Nie wchodząc w szczegóły, można powiedzieć, że w tym okresie pod względem sumy aktywów bank powiększył się ponadtrzykrotnie, pod względem liczby placówek prawie dwukrotnie, zwiększając zatrudnienie tylko o 15 osób, czyli o 12%. Sądzę, że w okresie najbliższych 10 lat suma aktywów ulegnie co najmniej podwojeniu, przybędzie pięć siedem nowych małych placówek, a zatrudnienie wzrośnie w niewielkim stopniu z obecnych 140 osób do 150. Bank będzie działał w ramach sprawnie funkcjonującego systemu ochrony (IPS) w oparciu o wspólną platformę programową (informatyczną) i wykorzystywanie nowoczesnych kanałów komunikacji, które będą dominowały przy korzystaniu z usług i produktów bankowych. Nie będzie więc 100 placówek na stulecie. Jeżeli będą takie oczekiwania i potrzeby, Bank będzie otwarty na połączenie się z innym bądź też na przyłączenie do nas innych banków. Dziękuję za rozmowę. Igor Morye Dziennikarz 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ 7

8 AKTUALNOŚCI Spółdzielnia Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS 31 sierpnia br. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy zarejestrował Spółdzielnię Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS. Zebranie Założycieli Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS. fot. Maciej Gillert W Warszawie 10 sierpnia br. odbyło się Zebranie Założycieli Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS. Bank Polskiej Spółdzielczości oraz banki spółdzielcze uczestniczące w Zebraniu założyli Spółdzielnię, dzięki podjęciu stosownej uchwały oraz przyjęciu statutu. Po podpisaniu Umowy Systemu Ochrony obowiązkiem Spółdzielni będzie zarządzanie tym systemem. W trakcie zebrania założycielskiego dokonano wyboru pierwszej rady nadzorczej i pierwszego zarządu Spółdzielni. Podstawowym zadaniem tych organów będzie przygotowanie i spełnienie wymagań związanych z organizacją nowego podmiotu, które zapewnią efektywne podjęcie przez jednostkę zarządzającą swoich obowiązków. Tym samym w Zrzeszeniu Banku Polskiej Spółdzielczości został wykonany pierwszy ważny krok do powołania Systemu Ochrony Instytucjonalnej. Zawarte przez uczestniczące w nim banki spółdzielcze i Bank Polskiej Spółdzielczości porozumienie o gwarancjach płynności i wypłacalności ma podnieść bezpieczeństwo prowadzenia działalności poszczególnych banków. Rozwiązania ustawowe, zakładające przekierowanie części wpłat uczestników na Bankowy Fundusz Gwarancyjny do systemu ochrony instytucjonalnej, istotnie wpłynie na budowanie systemu wsparcia płynności i wypłacalności w sektorze bankowości spółdzielczej. W efekcie nastąpi umocnienie stabilności finansowej banków spółdzielczych, Od lewej: Zdzisław Kupczyk, Adam Dudek, Jolanta Rożek (Bank Spółdzielczy w Piasecznie ) Sekretarz Zebrania. fot. Maciej Gillert czyniąc je jeszcze bardziej bezpiecznymi i nowoczesnymi instytucjami. BFG w dalszym ciągu będzie zapewiał klientom banków spółdzielczych bezpieczeństwo ich depozytów. Podjęte w Zrzeszeniu BPS działania wynikają z wprowadzania nowych rozwiązań regulacyjnych, których celem jest zapewnienie stabilności sektora finansowego w Polsce i w Europie. 31 sierpnia br. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy dokonał rejestracji Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS. 8 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ

9 AKTUALNOŚCI Forum Liderów Banków Spółdzielczych 2015 Oswoić zmiany oto jest zadanie. To zdanie, wypowiedziane przez Prezes Banku Spółdzielczego w Płońsku Teresę Kudlicką, może posłużyć za najbardziej zwięzłe i lapidarne podsumowanie tegorocznego Forum Liderów Banków Spółdzielczych, które odbyło się 14 i 15 września w Warszawie. W trakcie obrad, które w tym roku przebiegały pod hasłem Czas kluczowych decyzji organizacyjnych i biznesowych w bankowości spółdzielczej, kwestia postaw sektora spółdzielczego wobec zmieniającego się świata pojawiała się w szerokim kontekście od perspektyw wdrożenia systemu ochrony instytucjonalnej aż po tak odległe od siebie zagadnienia, jak walka z cyberprzestępczością czy bancassurance. Przyjacielskie relacje z klientem Jaka jest polska bankowość spółdzielcza i gdzie szukać jej atutów? Uczestnicy tegorocznego spotkania byli zgodni co do jednego: zakorzenienie w społecznościach lokalnych to dziś kapitał cenniejszy od tego, jaki można wykreować wskutek udanych inwestycji na rynku kapitałowym czy agresywnej akcji kredytowej. Nie jest to wyłącznie ocena samych przedstawicieli sektora bankowego jak choćby prezesa Związku Banków Polskich Krzysztofa Pietraszkiewicza, który przypomniał misyjną rolę lokalnej bankowości: Dzięki bankom spółdzielczym usługi bankowe dostępne są w odległych miejscowościach, niekiedy placówki banków spółdzielczych są jedynymi dostępnymi bankami. Trudno bowiem o lepsze potwierdzenie wizji prezesa ZBP niż opinia zewnętrznego eksperta, Tomasza Tarasiuka z Deloitte, który na podstawie przeprowadzonych badań potwierdza, że Polacy wciąż potrzebują człowieka po drugiej stronie, jeśli chodzi o usługi bankowe. Kiedy Philippe Saffray, przedstawiciel francuskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, jako największą zaletę współpracy z sektorem spółdzielczym wskazuje troskę o zadowolenie klienta końcowego, kiedy wreszcie przedstawiciel innej ubezpieczeniowej korporacji Paweł Bisek oświadcza wprost: Relacje między bankami spółdzielczymi a klientami mają charakter przyjacielski. Tego nie ma nikt okazuje się jasne, że misja banków spółdzielczych ma również wartość jak najbardziej finansową, że zaangażowanie w rozwój gospodarczy społeczności lokalnych może mieć dla biznesu partnera znaczenie nie mniejsze niż jakość portfela kredytowego. Dlatego banki spółdzielcze nie mogą sobie pozwolić na zmarginalizowanie owej wartości dodanej, muszą podnosić jej jakość przez jeszcze większe zaangażowanie w funkcjonowanie gmin i powiatów. Jak to trafnie podsumował przedstawiciel Związku Gmin Wiejskich RP Paweł Tomczak: Musimy spotykać się w szerszym gronie, nie działać silosowo, wykorzystać efekt synergii. Owa synergia musi się odnosić również a może nawet w pierwszej kolejności do samych banków spółdzielczych i zrzeszających. Panel moderowany przez Krzysztofa Pietraszkiewicza, w którym uczestniczyła m.in. Teresa Kudlicka. fot. Marzena Stokłosa/ZBP 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ 9

10 AKTUALNOŚCI Teresa Kudlicka, Prezes Banku Spółdzielczego w Płońsku. fot. Marzena Stokłosa/ZBP Zdzisław Kupczyk, Prezes Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. fot. Marzena Stokłosa/ZBP Samodoskonalenie Zrzeszenia Prezes Banku Polskiej Spółdzielczości Zdzisław Kupczyk, omawiając stan prac związanych z wdrożeniem IPS-u w Zrzeszeniu BPS, zwrócił uwagę na inny aspekt. Zasadniczym celem systemu ma być zarówno utrzymanie przez banki wysokiego poziomu zaufania społecznego, jak również pogłębianie zaufania i relacji pomiędzy bankami zrzeszonymi w Grupie BPS. Skoro tak, to wszystkie działania realizowane w ramach systemu, nawet te o charakterze prewencyjnym, dyscyplinującym i naprawczym, które wymienił Prezes Banku BPS, należy postrzegać w kategorii raczej samodoskonalenia się Zrzeszenia niż odgórnej kontroli. Prezes Banku Polskiej Spółdzielczości przypomniał również wszystkim, że System Ochrony jest w warunkach polskich instytucją zupełnie nową i trudno znaleźć osoby i instytucje, które mogą wykazać się w tym zakresie podobnym doświadczeniem. IPS-u po prostu muszą się nauczyć wszyscy. Trzecia grupa finansowa Również wiceprzewodniczący KNF Wojciech Kwaśniak w swoim wystąpieniu wskazał na konieczność przezwyciężania barier stojących na drodze integracji banków należących do jednego zrzeszenia. W opinii przedstawiciela nadzoru właściwie rozumiany i wdrożony system ochrony może zmienić pozycję przetargową polskiego sektora spółdzielczego w rywalizacji z bankami komercyjnymi. Sektor spółdzielczy przy IPS i współdziałaniu obu zrzeszeń buduje trzecią grupę finansową w Polsce podkreślił Wojciech Kwaśniak. Aby tak się stało, IPS nie może być postrzegany jako jedyny i wystarczający element integrujący banki w ramach zrzeszenia. Należy budować jednolity obraz wszystkich uczestników Zrzeszenia na zewnątrz, dobrą reputację, jego markę wśród dotychczasowych klientów, ale również klientów dopiero pozyskiwanych zaznaczył wiceprzewodniczący KNF, podkreślając, że poszczególne banki nie mogą działać na swoją szkodę. Konkurencja bowiem nie śpi i to nie tylko ta w postaci komercyjnych gigantów. Wśród potencjalnych rywali, oferujących usługi analogiczne do banków, znajdują się choćby biura płatnicze czy instytucje pożyczkowe. Ustawa otworzyła przed bankami spółdzielczymi Forum Liderów Banków Spółdzielczych co roku cieszy się olbrzymim zainteresowaniem bankowców. fot. Marzena Stokłosa/ZBP szanse. Trzeba się zastanowić, dokąd spółdzielczość ma zmierzać powiedział Wojciech Kwaśniak. Z kolei inny przedstawiciel KNF, Bogdan Furtak, przypomniał zebranym, że z kilku form, które rozporządzenie CRR wskazuje jako możliwe, IPS wydaje się formą łagodną. O tym, co zostanie wpisane w owe ramy prawne, ostatecznie będą decydować przedstawiciele sektora spółdzielczego o czym przypomniała podczas debaty prezes Teresa Kudlicka. Aby ten IPS, który tworzymy, spełnił swoją rolę, bardzo dużo będzie zależało od ludzi, których wybierzemy i którzy będą kierować tym systemem, wejdą do rady nadzorczej. Ważne są zasady, które wypracujemy. Pozwoli nam to dostosować nasz biznes do reguł, jakie zostaną określone w grupie. Karol Jerzy Mórawski 10 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ

11 AKTUALNOŚCI Po raz trzeci zapraszamy banki spółdzielcze i szkoły do udziału w Programie TalentowiSKO. Uczniowie, którzy realizują Program TalentowiSKO, mają szansę w przyszłości aktywnie uczestniczyć nie tylko w życiu społecznym, ale i gospodarczym. Program zorientowany jest bowiem na rozwijanie przedsiębiorczych postaw, kreowanie umiejętności radzenia sobie w życiu. Służą temu celowi kolejne lekcyjne scenariusze, już od września dostępne na stronie internetowej Programu. Pomagają one w kształceniu sprawności dyskusji, przekonywania do swoich racji, uczą oszczędzania, zarabiania pieniędzy i uczestniczenia w planowaniu wydatków, wspierają ruch SKO. Hasło Programu TalentowiSKO: Rozwijaj talent, gdyż dzięki niemu będziesz mógł realizować swoje marzenia, zyskuje dopełnienie w tezie: Dzięki marzeniom osiągniesz życiowy sukces osobisty i finansowy. Na stronie Talentowisko.pl dostępne są nowe scenariusze lekcji dla uczniów szkół podstawowych (klasy I-III i klasy IV-VI), szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Lekcje dla pierwszaków Uczniów wstępnych klas szkół podstawowych pedagodzy, osoby prowadzące działania SKO, panie pracujące w szkolnych bibliotekach czy świetlicach mogą zainteresować kwestią oszczędzania pojmowanego jako ważna społeczna misja. Lekcja, pomyślana interdyscyplinarnie, pokazuje potencjał wyrazu oszczędzanie. Dzieci uczestniczą w ćwiczeniach semantycznych, dochodząc do wniosku, że oszczędza się nie tylko pieniądze, ale i czas, energię, wodę, a nawet zdrowie dbając np. o właściwe odżywianie, czy złe uczucia, by nie przysparzać kłopotów rodzicom. Uczniowie klas niższych szkoły podstawowej stają w sytuacjach problemowych dyskutują o tym, jak dzieci mogą oszczędzać i co warto robić w domu, w szkole, na podwórku, by przyniosło to ważne efekty. Maluchy rozwiązują krzyżówkę, uczestniczą w dramie, odgrywając powierzone im role, układają historyjki, zadają pytania, rysują schematy logiczne problemów, rysują obrazki, ćwiczą sylabizowanie i czytanie, a także pracują w grupach. Każda lekcja składa się z modułów możliwych do wykorzystania w różnych zespołach i konfiguracjach. Może obejmować jedno lub kilka spotkań z uczniami. Wyzwania dla trochę starszych Uczniowie klas IV VI szkół podstawowych mają szansę uczestniczyć w zajęciach dotyczących motywacji do pracy: by bardziej się chciało chcieć. W trakcie dwugodzinnych zajęć przyglądają się kwestii zapłaty za pracę, tzw. kieszonkowemu, analizują swoje codzienne czynności pod kątem pracowania we wspólnym, rodzinnym gospodarstwie, np. porządkowanie pokoju, opieka nad rodzeństwem. Uświadamiają sobie, że podobne zadania można umieszczać w swoim dorosłym CV. Składnikiem lekcji jest karta pracy dotycząca motywacji do działania, która może posłużyć nauczycielowi w trakcie rozwiązywania problemów wychowawczych w klasie, jak również wpłynąć na uświadomienie sobie przez uczniów ich najważniejszych motywatorów i demotywatorów. Ważnym aspektem zajęć są również ćwiczenia w planowaniu 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ 11

12 AKTUALNOŚCI jakimi elementami można byłoby je wzbogacić. Uświadamiają sobie, jak bardzo cenione przez pracodawców są wszelka ich aktywność, uczestnictwo w kursach i szkoleniach, realizowanie indywidualnych pasji, które kształtują wartościowe postawy i cechy charakteru. Pracując w zespołach, nastolatki tworzą CV osób aplikujących o pracę w charakterze: kelnerki/ kelnera; asystentki/ asystenta biurowego; praktykantki/ praktykanta w firmie informatycznej; sprzedawczyni/ sprzedawcy w sklepie sportowym. Wszystkie zajęcia można przeprowadzić w pracowni komputerowej. Mamy wtedy dodatkową szansę na graficzną kreację dokumentów aplikacyjnych. Ze scenariusza dla szkół ponadgimnazjalnych mają możliwość skorzystania nie tylko wychowawcy czy nauczyciele przedsiębiorczości, ale również pedagodzy realizujący zastępstwa. wydatków, by zakupy były rozsądne. Lekcja kończy się hipotetyczną umową z rodzicami dotyczącą przewidywanego dziecięcego kieszonkowego. Zawiera ona czynności, za które dziecko staje się odpowiedzialne w domu i tryb rozliczenia jego pracy. Gimnazjalna droga do podejmowania decyzji Od września uczniowie gimnazjów przyjrzą się na TalentowiSKOwych lekcjach swoim potrzebom i towarzyszącym im uczuciom, by następnie je zhierarchizować i wyodrębnić dla nich najważniejsze. W trakcie pracy zespołowej będą dyskutować o swoich marzeniach i sposobach ich realizacji. Dzięki kartom pracy przećwiczą przekonywanie innych do swoich racji. Rozwiną umiejętności szukania najlepszych opcji zakupowych. Staną w sytuacji dotyczącej codziennych problemów: właściwego wyboru przedmiotu lub usługi czy przedsięwzięcia, które uznają za ważne i pragną je realizować. Wykonanie wszystkich zadań wymaga pracy w zespole, negocjowania, argumentowania, poszukiwania rozwiązań satysfakcjonujących wszystkich członków grupy. Te właśnie kompetencje są jednymi z priorytetowych we współczesnej rzeczywistości, nie tylko ekonomicznej, ale i społecznej. Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych i ich przygotowania do pracy Najstarsi uczestnicy Programu w czasie dwóch godzin lekcyjnych piszą swoje CV oraz list motywacyjny. Ćwiczenia lekcyjne pozwalają im określić swoje mocne i słabsze strony, spojrzeć na siebie w perspektywie wartości, uświadomić sobie, że aplikacje do różnych firm wymagają specjalnie zbudowanego CV, gdyż dokument ten, wraz z listem motywacyjnym, otwiera drogę do rozmowy kwalifikacyjnej. Uczniowie analizują schematyczne CV i określają, Atuty Programu TalentowiSKO Banki spółdzielcze to w wielu miastach i miasteczkach instytucje zaufania społecznego. Program TalentowiSKO wzmacnia ten wizerunek ukazuje banki jako przedsiębiorstwa rozwijające szkolny program edukacyjny i wzbogacające go o aspekt praktyczny. Wszystkie proponowane w nowym roku szkolnym zadania TalentowiSKa, podobnie jak wcześniejsze, są zgodne z Podstawą Programową Kształcenia Ogólnego i wspierają ministerialny program nauczania w zakresie nabywania praktycznych umiejętności, gdyż wyrastają z rzeczywistości, w której obraca się każde dziecko i każdy młody człowiek. Rozwijają w dzieciach i młodzieży przekonanie o własnej wartości i pokazują drogę do indywidualnej działalności, opartej na kompetencjach komunikacyjnych i wiedzy ekonomicznej. Ewa Piechota Ekspert ds. edukacji 12 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ

13 AKTUALNOŚCI TalentowiSKO jak to działa Banki spółdzielcze, które uczestniczą w Programie TalentowiSKO, powinny poinformować szkoły ze swojego regionu o rozpoczęciu nowej edycji Programu. Zachęcamy do pozyskiwania nowych szkół do udziału w Programie. Banki spółdzielcze, które obecnie nie mają w swojej ofercie Programu TalentowiSKO, zapraszamy do przystąpienia do Programu. Bank spółdzielczy, który chce przystąpić do Programu, zgłasza taką potrzebę na adres talentowisko@bankbps.pl. Bank, po zgłoszeniu, otrzymuje login i hasło do logowania na stronie Bank spółdzielczy na adres talentowisko@bankbps.pl zgłasza potrzebę wygenerowania loginu i hasła dla szkoły. W sklepiku internetowym Grupy BPS banki spółdzielcze mogą zamawiać materiały do realizacji Programu TalentowiSKO: książeczki SKO, karty ewidencji wpłat, plakaty, naklejki na drzwi dla banków i szkół: Bank/ Szkoła w Programie TalentowiSKO, gadżety promocyjne z logo Programu. Scenariusze zajęć Przygotowaliśmy nowe scenariusze lekcji dla szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Są one dostępne na talentowisko.pl w panelu dla szkół i banków. Do dyspozycji pozostają tam także scenariusze z poprzednich edycji Programu oraz foldery informacyjne dla banku i szkoły. O tegorocznych scenariuszach lekcji piszemy na str. 11. Konkursy dla uczniów Zadania związane z organizacją konkursów w siedmiu regionach przeprowadzi w całości Centrala Banku BPS. Harmonogram przebiegu konkursów przedstawia się następująco: 30 września start konkursów do 30 października szkoła zgłasza chęć przystąpienia do konkursu do właściwego banku spółdzielczego do 8 kwietnia szkoła składa sprawozdanie z zadań konkursowych do właściwego banku spółdzielczego do 25 maja rozstrzygnięcie I etapu do 10 czerwca rozstrzygnięcie II etapu Wszelkie pytania dotyczące Programu TalentowiSKO prosimy kierować na adres: talentowisko@bankbps.pl oraz pod numer tel Serdecznie zapraszamy do udziału w III edycji Programu TalentowiSKO Banków Spółdzielczych! Agnieszka Barbrich Zespół Komunikacji Bank BPS S.A. Konkursy w Programie TalentowiSKO 30 września wystartują konkursy Programu TalentowiSKO. Odbędę się one w siedmiu regionach Polski (zgodnie z podziałem regionalnym w Grupie BPS). W finale wybierzemy laureatów ogólnopolskich. W obu etapach komisje konkursowe porównają i ocenią prace w kategoriach dostosowanych do poziomu kształcenia, a więc wśród uczniów szkół podstawowych, z rozróżnieniem na szkoły małe i szkoły duże, wśród gimnazjów i placówek ponadgimnazjalnych. Dla szkół podstawowych Oszczędzanie w SKO procentuje w Banku Spółdzielczym Oceniane będą zarówno wyniki działalności SKO, jak i udział członków SKO w popularyzacji oszczędzania w trzech formach: 1. Zorganizowanie i przeprowadzenie ogólnoszkolnego konkursu o oszczędzaniu. 2. Napisanie i zaprezentowanie przedstawienia związanego z oszczędzaniem i rozwijaniem talentów na forum większym niż jedna klasa szkolna. 3. Zorganizowanie zbiórki pieniędzy lub aukcji na określony cel. 4. Kronika przedsięwzięć oraz szkolny blog. Dla szkół gimnazjalnych Spółdzielnia Dobrych Serc Uczniowie będą zobowiązani zorganizować zbiórkę pieniędzy lub aukcję na wybraną akcję społeczną. Komisja Konkursowa oceni organizację działań oraz ich udokumentowanie w postaci prezentacji Power Point i na blogu szkoły, promocję i popularyzację działań konkursowych i SKO oraz aktywność gimnazjum na blogu. Dla szkół ponadgimnazjalnych Inkubator Szkolnych Biznesów Oceniany będzie zgłoszony do konkursu biznesplan jego innowacyjność, kompletność, perspektywiczność, potencjał rozwojowy. Dodatkowo brany pod uwagę będzie sposób prezentacji projektu. Regulaminy Konkursów dostępne są na Talentowisko.pl 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ 13

14 AKTUALNOŚCI Zarząd komisaryczny w SK banku Komisja Nadzoru Finansowego na posiedzeniu 10 sierpnia br. jednogłośnie podjęła decyzję o ustanowieniu zarządu komisarycznego w Spółdzielczym Banku Rzemiosła i Rolnictwa w Wołominie (SK bank). Decyzja KNF weszła w życie 11 sierpnia br. Jak podała w komunikacie Komisja, Spółdzielczy Bank Rzemiosła i Rolnictwa w Wołominie nie wykonał ustawowego obowiązku opracowania programu postępowania naprawczego, który mógłby być zaakceptowany przez KNF. Bank nie zrealizował odpowiednio zaleceń wynikających z inspekcji, w szczególności w obszarze ryzyka kredytowego. Powołany zarząd komisaryczny został zobowiązany m.in. do przygotowania i uzgodnienia z KNF oraz bankiem zrzeszającym procesu restrukturyzacji banku, w tym opracowania programu postępowania naprawczego. Wprowadzenie go nie ma wpływu na relacje bank klient, dotyczy wyłącznie obszaru zarządzania instytucją i ma zapewnić realizację wskazówek KNF. Z punktu widzenia klientów deponentów istotne jest to, że ich oszczędności objęte są ochroną Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Wkłady do wysokości 100 tys. euro na osobę są całkowicie bezpieczne. Bank BPS będzie wspierał działania restrukturyzacyjne SK banku podejmowane przez zarząd komisaryczny. Przed tą decyzją BPS, działając w interesie pozostałych 358 banków zrzeszonych w Grupie i w ramach swoich kompetencji monitorował działania zarządu SK banku w zakresie zapewnienia zachwianej wcześniej płynności. Pozostawał w tej sprawie w stałym kontakcie z Komisją. W interesie klientów SK banku oraz całej Grupy BPS niezbędne stało się przyspieszenie działań naprawczych przez wprowadzenie zarządu komisarycznego. Podkreślić jednak należy, że kłopoty jednego banku spółdzielczego spośród 359 zrzeszonych w Grupie BPS nie naruszają stabilności Zrzeszenia i wchodzących w jego skład banków. Sytuacja ekonomiczna-finnasowa Zrzeszenia BPS i wchodzących w jego skład banków spółdzielczych, oceniana na podstawie danych finansowych za I półrocze br., jest dobra. Zapewnia ciągłą i sprawną obsługę podmiotów gospodarczych korzystających z finansowania banków spółdzielczych oraz bieżącą obsługę depozytów klientów. Mimo utrzymujących się od wielu miesięcy niskich stóp procentowych, powodujących zmniejszenie wpływów odsetkowych, Banki Spółdzielcze zrzeszone w Grupie BPS osiągają dodatnie wyniki finansowe. Mają także wysoki współczynnik wypłacalności, który kształtuje się na poziomie ponad 16%, tj. wyższym, niż wymagany przez KNF. Dzięki racjonalnej polityce dywidendowej prowadzonej przez zarządy poszczególnych banków tworzących Zrzeszenie ich kapitały własne są adekwatne do skali prowadzonej działalności. Potwierdzeniem stabilności sektora banków spółdzielczych jest fakt, że od czasu powstania Zrzeszenia BPS, to jest od 2002 roku, mimo wielu negatywnych zjawisk występujących w tym czasie w gospodarce, nie zdarzyła się upadłość banku spółdzielczego. Zrzeszenie BPS dąży obecnie do stworzenia Systemu Ochrony Instytucjonalnej, który zagwarantuje płynność i wypłacalność banków spółdzielczych w nim uczestniczących. Podjęte w tej sprawie decyzje i rozpoczęte działania zgodne są z dyrektywą unijną i wbudowują się w proces wprowadzania rozwiązań regulacyjnych, których celem jest zapewnienie stabilności sektora finansowego w Polsce i w Europie. Analitycy Banku BPS w Bs.net.pl Piotr Lebiedziński oraz Daniel Piekarek, analitycy Banku BPS, którzy zajęli 3. miejsce w rankingu dziennika Parkiet na najlepszego analityka w 2014 roku, rozpoczęli współpracę z portalem Bs.net.pl. Co tydzień prezentują na stronie portalu najciekawsze informacje gospodarcze i prognozy makroekonomiczne. Piotr Lebiedziński. fot. Rafał Meszka/BWS Daniel Piekarek. fot. Rafał Meszka/BWS 14 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ

15 AKTUALNOŚCI Umowa Banku BPS z ŚFP Bank BPS podpisał umowę o współpracy ze Świętokrzyskim Funduszem Poręczeniowym z siedzibą w Kielcach. Umowa dotyczy wydawania przez Fundusz poręczeń indywidualnych transakcji kredytowych zawieranych przez Bank BPS z klientami z sektora MŚP. Współpraca z Funduszami w zakresie poręczeń kredytowych może być traktowana jako alternatywa do Umowy Portfelowej Linii Gwarancyjnej PLD zawartej z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Dokument podpisano 31 lipca br. Świętokrzyski Fundusz Poręczeniowy jest spółką utworzoną z inicjatywy Urzędu Marszałkowskiego województwa świętokrzyskiego we współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, w ramach realizacji rządowego programu Kapitał dla Przedsiębiorczych, dotyczącego rozbudowy systemu funduszy pożyczkowych i poręczeniowych dla małych i średnich przedsiębiorstw. Kapitał zakładowy Spółki (opłacony w całości) wynosi zł. Spełniając swoją misję, Spółka od grudnia 2011 roku realizuje program poręczeniowy finansowany ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego województwa świętokrzyskiego o wartości dofinansowania zł. Świętokrzyski Fundusz Poręczeniowy jest również jednym z udziałowców Krajowej Grupy Poręczeniowej, której zadaniem jest wspieranie funduszy poręczeniowych. Przejawem jej działalności jest udostępnianie nowoczesnego systemu zarządzania procesami poręczeniowymi Ogólnopolskiego Systemu Wsparcia Udzielania Poręczeń. Od 2012 roku Spółka rozpoczęła wdrażanie nowych, wystandaryzowanych produktów finansowych, tj. poręczenia leasingu, poręczenia portfelowego PLD PLUS, poręczenia wadialnego i poręczenia faktoringu. Dzięki podpisanej umowie Bank BPS może proponować zabezpieczenie transakcji poręczeniem Funduszu przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą na terenie województwa świętokrzyskiego. Fundusz przewiduje możliwość przystępowania do zawartej umowy o współpracy przez Banki Spółdzielcze. Jacek Iwaniuk Departament Zarządzania Produktami Bank BPS S.A. materiały do programu ulotki plakaty materiały reklamowe Oferta dla Banków Spółdzielczych i Oddziałów Banku BPS Internetowy sklepik grupy BPS 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ 15

16 NASZA GRUPA Sytuacja finansowa w Grupie BPS w pierwszej połowie 2015 roku G enerowane zyski wykazują tendencję spadkową pomimo wzrostu aktywności kredytowej będącej głównym źródłem przychodów. Według stanu na 30 czerwca br. działalność prowadziło 561 banków spółdzielczych zrzeszonych w dwóch strukturach (Banku BPS S.A. i SGB-Banku) oraz Krakowski Bank Spółdzielczy działający samodzielnie i współpracujący z Bankiem BPS S.A. W porównaniu do czerwca ub.r. liczba banków spółdzielczych zmniejszyła się o pięć, co było wynikiem połączenia się dwóch jednostek w Zrzeszeniu BPS z podmiotami silniejszymi kapitałowo i organizacyjnie oraz trzech jednostek w SGB-Banku. Liczbę banków spółdzielczych i ich placówek oraz stan zatrudnienia w sektorze i w poszczególnych zrzeszeniach przedstawia tabela zamieszczona poniżej. Dynamiczny wzrost kredytowania przedsiębiorstw Aktywa bilansowe banków spółdzielczych Grupy BPS na 30 czerwca br. wynosiły mln zł i w okresie 12 miesięcy wzrosły o 4612 mln zł (o 7,30%). W zrzeszonych bankach spółdzielczych podstawową pozycję w strukturze aktywów stanowiły tradycyjnie kredyty i inne należności od podmiotów sektora niefinansowego oraz sektora instytucji rządowych i samorządowych, które na koniec czerwca br. wynosiły 61,22%. Wartość tej pozycji w ciągu 12 miesięcy zwiększyła się o 3783 mln zł (o 10,03%), osiągając poziom mln zł na dzień 30 czerwca br. Obserwuje się szybsze tempo wzrostu kredytów niż sumy aktywów. W portfelu kredytowym dominowały kredyty udzielone sektorowi niefinansowemu (wykres nr 1). Ich wielkość ukształtowała się na poziomie mln zł i stanowiła 89,98% łącznego obliga kredytowego. Najwyższe tempo wzrostu w tej grupie kredytów wykazywały kredyty dla przedsiębiorstw (13,70%), w dalszej kolejności kredyty instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych (11,50%) oraz kredyty osób prywatnych (10,31%). W nieco mniejszym stopniu wzrosły kredyty dla przedsiębiorców indywidualnych (5,61%) i rolników indywidualnych (3,98%). Przygotowanie do wdrożenia nowej normy płynnościowej (LCR) skutkujące wzrostem zaangażowania w instrumenty płynne Środki pieniężne ulokowane w innych bankach, jako druga pod względem wielkości pozycja aktywów bilansowych banków spółdzielczych, stanowiły 17,15% aktywów ogółem. Lokaty międzybankowe w wartości nominalnej wynosiły mln zł i w porównaniu z końcem czerwca ub.r. zmniejszyły się o 465 mln zł, tj. o 3,85%. Środki te w 99,50% zdeponowane były w Banku Zrzeszającym. Kolejną pod względem wielkości pozycję w aktywach zajmowały instrumenty dłużne i kapitałowe, które stanowiły 14,15%. Na przestrzeni 12 miesięcy ich wartość wzrosła o 1310 mln zł, tj. o 15,80%, do 9594 mln zł. Na portfel tych papierów składały się instrumenty kapitałowe w kwocie 896 mln zł oraz dłużne o wartości 8698 mln zł. Główną pozycję pozostałych aktywów stanowiły rzeczowe aktywa trwałe w kwocie 1458 mln zł, których udział w aktywach ogółem wyniósł 2,06%. Podstawowym źródłem finansowania działalności banków spółdzielczych były zobowiązania wobec sektora niefinansowego, które stanowiły 79,56% pasywów bilansowych ogółem. Udział kapitałów w pasywach wynosił 9,95%, zobowiązań wobec sektora instytucji rządowych i samorządowych 6,54%, zobowiązań wobec sektora finansowego 1,90%, pozostałych pasywów 2,06%. W porównaniu ze stanem na koniec czerwca ub.r. w strukturze pasywów zmniejszył się udział zobowiązań wobec instytucji rządowych i samorządowych na rzecz zobowiązań wobec sektora niefinansowego. Umiarkowany rozwój bazy depozytowej Depozyty w bankach spółdzielczych Grupy BPS w porównaniu ze stanem sprzed roku wzrosły o 4115 mln zł (o 7,62%) i na koniec czerwca br. wyniosły mln zł. Wyszczególnienie Sektor banków spółdzielczych BPS SGB BPS Udział w sektorze (w %) SGB Liczba banków Zatrudnienie Placówki ,88 61,11 59,23 35,94 36,04 39,06 Tab. 1. Liczebność, sieć placówek i zatrudnienie stan na 30 czerwca br. 16 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ

17 Kredyty sektora niefinansowego NASZA GRUPA Kredyty sektora niefinansowego Przedsiębiorstwa Przedsiębiorcy indywidualni Osoby prywatne Przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwa Rolnicy indywidualni Przedsiębiorcy indywidualni Przedsiębiorcy indywidualni Osoby prywatne Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych Osoby prywatne Rolnicy indywidualni Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych Rolnicy indywidualni Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych Wykres nr 1. Kredyty sektora niefinansowego Na bazę depozytową składały się depozyty sektora niefinansowego mln zł, oraz sektora instytucji rządowych i samorządowych 4396 mln zł. O wysokiej dynamice jej rozwoju zdecydowały między innymi depozyty przedsiębiorców indywidualnych środki tych podmiotów wzrosły o 15,89%. W mniejszym stopniu wzrosły depozyty przedsiębiorstw (o 12,06%), osób prywatnych (o 9,41%) i rolników indywidualnych (o 6,67%). Środki ulokowane przez instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych uległy zmniejszeniu (o 1,79%). Zobowiązania wobec sektora instytucji rządowych i samorządowych w ciągu ostatnich 12 miesięcy zmniejszyły się o 9,37%. Istotnym źródłem finansowania w zrzeszonych bankach spółdzielczych były kapitały, które pokrywały aktywa bilansowe w 9,95%. Na koniec czerwca br. osiągnęły poziom 6747 mln zł i były ponad 4,5-krotnie wyższe od wartości rzeczowych aktywów trwałych. Pogłębiający się spadek osiąganych wyników finansowych Wynik finansowy netto banków spółdzielczych wypracowany w pierwszym półroczu br. wyniósł 235,7 mln zł i był o 30,0 mln zł (o 11,26%) niższy niż w analogicznym okresie ub.r. Wynik odsetkowy, podstawowa pozycja wyniku działalności bankowej (stanowił 74,40%), w pierwszym półroczu br. był o 3,35% niższy niż rok wcześniej. Wynik z tytułu opłat i prowizji drugie pod względem wielkości źródło wyniku działalności bankowej, stanowiące 23,44% zmniejszył się o 2,45%. Na poziom wyniku finansowego istotny wpływ miały dokonane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości aktywów finansowych. Na koniec czerwca br. saldo rezerw celowych było niższe o 6,35% niż w pierwszym półroczu ub.r. W ujęciu nominalnym saldo tych odpisów wynosiło 77,7 mln zł. W pierwszym półroczu br. pogorszyła się efektywność kosztowa banków. Wskaźnik kosztów operacyjnych (C/I) wyniósł 70,50% i był wyższy niż w analogicznym okresie ub.r. o 3,33 p.p. Na 30 czerwca br. wskaźnik rentowności aktywów (ROA) wynosił 0,70%, a wskaźnik rentowności funduszy (ROE) osiągnął poziom 7,80%. Pogorszenie jakości portfela kredytowego i spadek poziomu orezerwowania W ujęciu rocznym nastąpiło pogorszenie jakości portfela kredytowego mierzonej wielkością nominalną, jak również udziałem kredytów zagrożonych. Kredyty z rozpoznaną utratą wartości wzrosły o 687,5 mln zł, tj. o 30,23%. Udział kredytów z rozpoznaną utratą wartości z odsetkami w całym portfelu kredytowym zwiększył się z 6,03% na koniec czerwca ub.r. do 7,13% na 30 czerwca br., natomiast wskaźnik ten liczony bez odsetek wzrósł odpowiednio z 5,04% do 6,19%. Odpisy na rezerwy celowe wzrosły o 50,5 mln zł na przestrzeni 12 miesięcy i na koniec czerwca br. ich stan ukształtował się na poziomie 661,5 mln zł. Stopień zabezpieczenia kredytów Struktura depozytów sektora niefinansowego zagrożonych rezerwami celowymi wynosił 22,33%. Depozyty przedsiębiorstw 8,74% 2,86% 8,25% 4,60% 75,55% Depozyty przedsiębiorców indywidualnych Depozyty osób prywatnych Depozyty rolników indywidualnych Depozyty instytucji niekomercyjnych dział na rzecz gospodarstw domowych Struktura depozytów sektora niefinansowego 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ 17

18 NASZA GRUPA Depozyty przedsiębiorstw Depozyty rolników indywidualnych Depozyty przedsiębiorców indywidualnych Depozyty instytucji niekomercyjnych dział na rzecz gospodarstw domowych Wykres nr 2. Depozyty sektora niefinansowego Utrzymuje się dobry poziom płynności Sytuację banków spółdzielczych w zakresie płynności należy uznać za zadowalającą. W skali Zrzeszenia wzrasta nadpłynność, a nadwyżki środków deponentów niewykorzystanych w działalności kredytowej lokowane są w banku zrzeszającym bądź inwestowane w instrumenty dłużne i kapitałowe. Na przestrzeni roku odnotowano wzrost aktywów płynnych o 749 mln zł, tj. o 3,22%. Ich średni udział w aktywach ogółem wyniósł 35,77%. Jednocześnie nastąpiło zwiększenie o 9,41% poziomu stabilnych środków obcych. Nadwyżka depozytów nad kredytami wzrosła o 515 mln zł do kwoty mln zł, natomiast relacja depozytów do kredytów wyniosła 140,06% i zmniejszyła się w ciągu 12 miesięcy o 2,65 p.p. Poziom tego wskaźnika, pomimo nieznacznego obniżenia, świadczy o nadpłynności, a tym samym o dalszych możliwościach rozwojowych banków. Wzmocnienie adekwatności kapitałowej Zrzeszenia w wyniku zasilenia funduszy rocznym zyskiem Fundusze własne ogółem, zapewniające bezpieczeństwo ekonomiczne banków, na koniec czerwca br. wyniosły 6803 mln zł i w okresie 12 miesięcy zwiększyły się o 6,86%. Z łącznej kwoty funduszy własnych ogółem 92,51% przypadało na kapitał Tier 1 i 7,49% na kapitał Tier 2. Całkowity wymóg kapitałowy zwiększył się w porównaniu ze stanem na koniec czerwca ub.r. o 219,01 mln zł, tj. o 6,98% do poziomu 3357 mln zł. Z tej kwoty 87,61% przypadało na wymóg z tytułu ryzyka kredytowego, 12,37% ryzyka operacyjnego, a tylko 0,02% ryzyka rynkowego. Nadwyżka funduszy własnych nad całkowitym wymogiem kapitałowym na koniec czerwca br. wyniosła 3446 mln zł. Średni całkowity współczynnik kapitałowy na koniec czerwca br. wynosił 16,19%. Spostrzeżenia i wnioski W drugim kwartale br. odnotowano wyższe niż w sektorze tempo wzrostu skali działania Banków Spółdzielczych Zrzeszenia BPS, mierzonej wartością sumy bilansowej. Dynamiczny wzrost kredytowania działalności MŚP skutkuje umocnieniem dominacji tego portfela w strukturze kredytów ogółem. Zaniepokojenie budzi obniżanie się jakości portfela kredytowego oraz poziomu zabezpieczenia kredytów zagrożonych rezerwami celowymi. Przygotowania do wdrożenia normy LCR skutkują angażowaniem części nadwyżek zgromadzonych środków w aktywa płynne w rozumieniu CRR. Dynamika rozwoju bazy depozytowej zrzeszonych banków spółdzielczych przewyższa przyrost osiągnięty w sektorze banków komercyjnych. Kurcząca się marża negatywnie wpływa na poziom wyniku finansowego, który po dwóch kwartałach br. był znacznie niższy niż rok wcześniej. Kapitały Banków Spółdzielczych Zrzeszenia BPS, zasilane w pierwszym półroczu br. zyskiem wygenerowanym w ub.r., stanowią podstawę bezpieczeństwa funkcjonowania i dalszego rozwoju działalności. Helena Banaśkiewicz Dyrektor Departamentu Bankowości Spółdzielczej Bank BPS S.A. 18 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ

19 Bezpieczna Gotówka Mała rata, wielkie plany Kredyt Bezpieczna Gotówka to bezpieczny i elastyczny kredyt gotówkowy, który możesz przeznaczyć na dowolny cel. KREDYT BEZPIECZNA GOTÓWKA to: wysoka kwota kredytu do zł minimum formalności, bez poręczycieli okres kredytowania nawet do 8 lat dwa pakiety ubezpieczeń do wyboru możliwość wyboru dnia, w którym będziesz spłacać ratę możliwość wyboru sposobu spłaty: raty malejące lub stałe atrakcyjne oprocentowanie niskie raty Stać Cię na kredyt! Sprawdź też szeroką ofertę pozostałych kredytów dostępnych w Grupie BPS

20 NASZA GRUPA O krok przed cyberzłodziejem Hakerzy dotarli pod strzechy. Dosłownie każdy z nas może znaleźć się na celowniku internetowych oszustów, których liczba systematycznie się powiększa. Cyberprzestępczość przestała być już domeną zbuntowanych geniuszy czy złowrogich gangów; przeprowadzenie udanego ataku leży w zasięgu zwykłego studenta informatyki. W efekcie każdego dnia można spotkać się z najróżniejszymi zagrożeniami najczęściej, rzecz jasna, nie zdając sobie z tego sprawy. Otrzymałeś z informacją o atrakcyjnej wygranej, chociaż nigdy nie uczestniczyłeś w żadnym konkursie? Z reguły nie jest to tylko nachalny i denerwujący spam. Otwarcie takiej wiadomości a w szczególności zawartego w niej załącznika może skutkować zainstalowaniem na komputerze złośliwego oprogramowania (malware). Spora część oprogramowania malwarowego ma za cel przejęcie kontroli nad kontami bankowymi użytkowników, z reguły poprzez przechwycenie kodów dostępu do rachunku. Zdarzają się i takie programy, które są w stanie bez wiedzy użytkownika podmienić numer rachunku bankowego na inny. Jeżeli, wysyłając przelew, uzupełniasz numer konta odbiorcy metodą kopiuj-wklej, malware wstawi rachunek należący do cyberprzestępcy. O dokonanym oszustwie dowiesz się z reguły z chwilą otrzymania wezwania do zapłaty za usługi od właściwego usługodawcy. Inną dość popularną formą elektronicznej przestępczości jest phishing. Istotą ataku phishingowego jest rozsyłanie i z adresu internetowego do złudzenia przypominającego domenę należącą do instytucji zaufanych. Cyberzłodzieje podszywają się pod banki, biura pośrednictwa pracy, a nawet urzędy skarbowe. Jeśli drogą mailową otrzymamy podejrzaną fakturę za usługi, z których nie korzystaliśmy, czy wezwanie do zapłaty z tytułu niesprecyzowanego zadłużenia niemal na pewno mamy do czynienia z próbą wyłudzenia. Bardziej zaawansowane formy phishingu mają skłonić odbiorcę trefnej przesyłki do przesłania numeru karty kredytowej, jej daty ważności i kodu CVC w konsekwencji złodziej, dysponując wyłudzonymi danymi, może dokonywać zakupów na koszt właściciela karty. Bardziej zaawansowaną grupą phishingu jest spear phishing; o ile tradycyjny atak phishingowy polega na masowym mailingu metodą chybił-trafił, to spear phishing ukierunkowany jest na określone osoby lub środowiska. Takie e mogą być adresowane imieniem, nazwiskiem oraz adresem odbiorcy, nazwą prowadzonej przez niego firmy, jak również zawierać dodatkowe dane (np. numer rejestracyjny samochodu należącego do właściciela skrzynki mailowej w fikcyjnym blankiecie polisy ubezpieczeniowej). Dość powszechną formą przestępczości internetowej są również wyłudzenia dokonywane w transakcjach handlowych. Z reguły polegają one na wyłudzaniu przedpłaty za towary lub usługi w internetowych serwisach aukcyjnych i ogłoszeniowych. Niekiedy w ten sam sposób złodzieje wyłudzają na przykład dane karty kredytowej. W jaki sposób uniknąć oszustwa? Zabezpieczenia dostarczane wraz z produktami bankowymi, jak tokeny, karty kodów jednorazowych czy uwierzytelnianie SMS, choć spełniają najbardziej wyśrubowane standardy i wymogi prawno-regulacyjne (określone między innymi w Rekomendacji D KNF), nie są w stanie zapewnić pełnego bezpieczeństwa,bez współpracy ze strony klienta. Praktycznie żaden system zabezpieczający nie jest w stanie skutecznie zapobiec phishingowi. Dokonanie oszukańczej transakcji jest w tym przypadku głównie efektem psychologicznego zmanipulowania użytkownika bez udziału złośliwego oprogramowania. Banki z reguły blokują wprawdzie rachunki podejrzane, wykorzystywane do wyłudzeń w sieci, a międzybankowy System Wymiany Ostrzeżeń o Zagrożeniach ułatwia przekazywanie informacji do innych placówek bankowych jednak w miejsce jednego rachunku zidentyfikowanego jako niebezpieczny z reguły pojawia się kilka nowych. Również w przypadku złośliwego oprogamowania o wystarczającym poziomie zabezpieczeń mówić można jedynie w sytuacji, kiedy użytkownik zachowuje zasady bezpieczeństwa w korzystaniu z bankowości elektronicznej czy też mobilnej. Do zwiększenia bezpieczeństwa transakcji dokonywanych online możemy się przyczynić na dwa sposoby. Pierwszy z nich to ostrożność i rozwaga podczas korzystania z sieci. Odradza się korzystanie z systemu transakcyjnego bankowości elektronicznej w przypadkowych miejscach, takich jak 20 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ

21 NASZA GRUPA internetowe kawiarenki, komputery w ośrodkach wczasowych czy sprzęt rodziny i kolegów zwłaszcza w sytuacji, kiedy nie uzyskamy informacji o zainstalowanych zabezpieczeniach. Szczególną ostrożność zaleca się zachować w odbieraniu poczty elektronicznej; podejrzanie wyglądającą wiadomość lepiej od razu skasować, aniżeli doprowadzić do zainfekowania systemu. Analogiczna zasada dotyczy pobierania oprogramowania z sieci; umieszczone na popularnych torrentach filmy czy utwory muzyczne nie tylko pochodzą z nielegalnego źródła, ale też dodatkowo mogą być zainfekowane złośliwym oprogramowaniem. Zalecane jest korzystanie tylko z pewnych i sprawdzonych źródeł pobierania plików na przykład oficjalnych stron rekomendowanych przez dystrybutorów (dotyczy to również oprogramowania darmowego!). Kończąc pracę w systemie bankowości elektronicznej, należy bezwzględnie się wylogować; zamknięcie okna przegladarki powoduje, że jeszcze przez kilka minut istnieje dostęp z poziomu urządzenia do rachunku bankowego co ułatwia życie złodziejom. Nie należy wysyłać tzw. przelewów autoryzujących, jeżeli nie mamy pewności co do odbiorcy przelewu. Przestępcy domagają się wysłania takiego przelewu pod pozorem weryfikacji danych klienta na przykład przy zamieszczaniu ogłoszenia o poszuki waniu pracy. W rzeczywistości dokonanie przelewu skutkuje otwarciem rachunku bankowego a pełną kontrolę nad tym kontem przejmuje tylko i wyłącznie złodziej. Konto takie może posłużyć do wyłudzenia kredytu bankowego bądź też dokonywania innych przestępstw, jak choćby oszustw w handlu internetowym, a wszelkie kroki prawne będą w pierwszej kolejności kierowane przeciwko osobie figurującej w dokumentach jako właściciel konta! Drugim, nie mniej istotnym kierunkiem działań jest zapewnienie bezpieczeństwa posiadanego sprzętu. Minimalnym wymaganym zabezpieczeniem jest oczywiście system antywirusowy, a jeśli korzystamy z programu pocztowego, jak Mozilla Thunderbird czy Microsoft Outlook również odpowiedni filtr antyspamowy. Bezpieczeństwo urządzeń elektronicznych, w tym smartfonów, w istotny sposób zwiększa regularne instalowanie aktualizacji systemów operacyjnych, przeglądarek internetowych oraz wszystkich aplikacji, które służą do przeprowadzania operacji bankowych. Aktualizacji musi podlegać również system antywirusowy. Karol Jerzy Mórawski 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ 21

22 NASZA GRUPA Płatności mobilne gadżet czy nieunikniona przyszłość? Rynek płatności elektronicznych coraz bardziej zainteresowany jest kanałem mobilnym i to nie tylko w zakresie podstawowych natywnych aplikacji bankowych instalowanych na telefonach komórkowych, ale także szeroko rozumianych płatności mobilnych zwanych też m-płatnościami. Są to rozwiązania wykorzystujące całkowicie różne technologie, ale łączy je to, że płatność dokonywana jest za pomocą urządzenia przenośnego typu smartfon czy tablet. Naturalne jest zadanie sobie pytania czy na pewno bankowość mobilna, w tym płatności mobilne, będzie z sukcesem zdobywać rynek, czy pozostanie w kwestii nowinek technologicznych. Biorąc jednak pod uwagę np. raport Interaktywnie.com, to w 2015 roku ok. 54% Polaków będzie dokonywać płatności online, a aż 34% będzie płacić poprzez urządzenia mobilne. Dlatego słuszne wydaje się założenie, że klienci zdecydowanie zainteresowani są tego typu płatnościami. Wśród argumentów za rozwojem m-płatności najczęstszymi są takie, jak; telefon mam zawsze przy sobie, nie muszę nosić ze sobą karty płatniczej czy nie muszę nosić ze sobą portfela. Jednak są też argumenty przeciw, m.in. brak standaryzacji form m-płatności, wielość biznesowych i technologicznych rozwiązań nie zawsze w pełni zrozumiałych dla klienta. Jest wiele różnych form m-płatności, a najczęściej dzieli się je ze względu na sposób komunikowania się urządzenia mobilnego z centrum przetwarzania danych mogą być to więc płatności mobilne zdalne (np. tzw. Premium SMS) oraz płatności mobilne zbliżeniowe (np. w technologii Near Field Communications Komunikacja Bliskiego Zasięgu czy HCE). Telefonem komórkowym możemy płacić więc np. przy kasie, w internecie, a nawet możemy zapłacić przez telefon za parking czy przejazd tramwajem. BLIKomania W tym roku w zakresie płatności mobilnych zdecydowanie najwięcej mówi się o płatnościach typu BLIK oferowanych przez Polski Standard Płatności. BLIK umożliwia użytkownikom smartfonów dokonywanie płatności w sklepach, kawiarniach i punktach usługowych, a także dokonywanie płatności w internecie, czy nawet wypłacanie gotówki w bankomatach. Polega na wprowadzeniu kodu wyświetlanego przez urządzenie mobilne do np. terminalu płatniczego i zaakceptowania. Jednak najpierw klient musi w swoim telefonie mieć zainstalowaną aplikację banku uczestniczącego w tym standardzie. Obecnie są to m.in. Alior Bank, Bank Millennium, Bank Zachodni WBK, ING Bank Śląski, mbank (również Orange Finanse), PKO Bank Polski oraz Inteligo (PSP wspiera zarówno system ios, jak i Android). Jak podaje Polski Standard Płatności, z tej formy płatności mobilnych korzysta w Polsce już ponad 800 tys. klientów. Według danych z sierpnia 2015 roku zakupy za pomocą płatności BLIK można zrobić w ponad 100 tys. terminalach płatniczych (obsługiwanych przez eservice i First Data Polska), zapłacić BLIK-iem można w kilkudziesięciu tysiącach sklepów internetowych, a gotówkę wypłacić można w ponad 11 tys. bankomatów (wypłaty we wszystkich bankomatach pod marką własną Euronet i w bankomatach: Alior Banku, Banku Millennium, Banku Zachodniego WBK, ING Banku Śląskiego, mbanku, PKO Banku Polskiego Credite Agricole, Getin Banku, Idea Banku, oraz we wpłato- -bankomatach Euronet i bankomatach, które umożliwiają wypłatę w obcej walucie). Podczas dziesiątej edycji Kongresu Gospodarki Elektronicznej w Warszawie 18 czerwca br. system płatności mobilnych BLIK zdobył tytuł Projekt Roku W TYM ROKU W ZAKRESIE PŁATNOŚCI MOBILNYCH ZDECYDOWANIE NAJWIĘCEJ MÓWI SIĘ O PŁATNOŚCIACH TYPU BLIK OFEROWANYCH PRZEZ POLSKI STANDARD PŁATNOŚCI NFC czyli telefon jest moją kartą płatniczą Technologia NFC oparta na modelu SIM-centric nie przyjęła się w Polsce (jednak jej następca HCE ma szansę stać się popularną metodą wśród płatności mobilnych). NFC jest bezprzewodową technologią opierającą się na wykorzystaniu fal radiowych w celu wymiany danych na bliską odległość. Może być ona zastosowana jako element karty płatniczej, którą zbliża się do urządzenia autoryzującego, ale technologia NFC działa także w telefonach komórkowych. Zasada działania jest analogiczna jak w przypadku kart płatniczych, tzn. telefon przykłada się do terminalu w celu dokonania płatności (tzw. płatność zbliżeniowa). Polski Standard Płatności dostarczający powyżej opisane m-płatności BLIK deklaruje, że prowadzi prace nad wdrożeniem standardu NFC. Oznacza to, że klient korzystający z płatności BLIK będzie mógł zapłacić kodem, przykładając smartfon do terminala, a nie jedynie wpisując kod wyświetlony przez aplikację. 22 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ

23 NASZA GRUPA HCE, czyli NFC bez karty SIM HCE (Host Card Emulation) to technologia umożliwiająca wykonywanie bezpiecznych zbliżeniowych płatności mobilnych z wykorzystaniem komunikacji NFC pomiędzy telefonem a terminalem płatniczym. Jednak w odróżnieniu od wdrożonych wcześniej rozwiązań w oparciu o technologię NFC pozwala płacić zbliżeniowo bez konieczności wiązania się z konkretnym operatorem komórkowym (nie jest więc SIMcentryczna tzn. dane karty nie są przechowywane na karcie SIM, lecz na serwerach banku). M-płatności oparte o NFC wymagają wymiany karty SIM, natomiast technologia HCE idzie krok dalej i pozwala emulować kartę SIM z obsługą NFC, co oznacza, że dzięki niej można płacić telefonem zbliżeniowo bez specjalnej karty SIM. Minusem tej technologii jest to, że jest wpierana jedynie przez system operacyjny Android (od wersji 4.4 w górę) jednak liczba tego typu urządzeń stale rośnie i dla porównania liczba urządzeń z system Android poniżej wersji 2.3 to obecnie dużo poniżej 1%. W Polsce jako pierwszy uruchomił tego typu m-płatności Bank Pekao, we współpracy z MasterCard, a jako drugi BZ WBK dzięki aplikacji BZWBK24 mobile. W planie wdrożenie HCE mają Getin Bank w aplikacji Getin Mobile (październik br. oraz PKO BP w aplikacji IKO (grudzień br.). Warto wspomnieć, że kapituła ekspertów plebiscytu Złoty Bankier za innowację 2014 roku w branży bankowej uznała płatności mobilne HCE, które wdrożył Bank Pekao SA. Ciekawostki ze świata Od 2008 roku działa w Kenii system płatności mobilnych M-Pesa oparty na SMS-ach, który wdrożył (jako pierwszy na świecie) operator telefonii komórkowej Safaricom (własność rządu kenijskiego i brytyjskiego Vodafone). Klient korzystając z telefonu komórkowego (nie koniecznie nawet typu smartfon) można dokonywać wpłat, pobierać pieniądze lub przesyłać je innemu posiadaczowi telefonu komórkowego w Kenii (niekoniecznie zarejestrowanemu w systemie M-Pesa). Transakcje inicjowane są komunikatami SMS i autoryzowane numerem telefonu i kodem PIN. System zdobył wielkie uznanie w Kenii, gdyż w kraju tym nie wszyscy mają szybki i łatwy dostęp do internetu, a inne formy bankowości elektronicznej również nie są bardzo popularne. Natomiast przesyłanie SMS-em kodów umożliwiających wypłaty w wielu punktach w całym kraju jest dla wszystkich proste i dlatego chętnie wykorzystywane przez Kenijczyków. Banki spółdzielcze W bankach spółdzielczych z Grupy BPS w zakresie płatności mobilnych popularne może się stać rozwiązanie oparte na technologii HCE ze względu na ofertę firmy ITCARD współpracującej z bankami spółdzielczymi. Na konferencji Mobile & Internet Banking Security w Giżycku w sierpniu br. Pan Waldemar Częścik, przedstawiciel Powiślańskiego Banku Spółdzielczego w Kwidzynie, zaprezentował rozwiązanie mobilnych płatności zbliżeniowych telefonem w technologii HCE, gdyż ten bank spółdzielczy prowadzi pilotaż takiego rozwiązania. Natomiast Polski Standard Płatności podaje, że pracuje nad uniwersalną aplikacją White Label, którą będzie oferował bankom nieposiadającym aplikacji mobilnej, z nastawieniem na banki spółdzielcze (jeden z banków spółdzielczych z grupy SGB, NeoBank, już zdecydował się na m-płatności typu BLIK). Klienci banków spółdzielczych SGB mogą od niedawna dokonywać płatności zbliżeniowych smartfonami wyposażonymi w technologię NFC. Płatności mobilne w oparciu o tę technologię zostały wdrożone we współpracy z MasterCard i są dostępne dla klientów, którzy korzystają z usług operatorów T-Mobile lub Orange. Klienci coraz częściej korzystają z usług bankowych za pomocą swoich urządzeń mobilnych, cenią sobie wygodę i szybkość dostępu do swoich środków finansowych. Banki zawsze starają się nie tylko wychodzić naprzeciw oczekiwaniom klientów, ale także wyprzedzać ich oczekiwania, by w ten sposób zachęcić klientów do korzystania ze swoich usług. Technologia sprzyja innowacyjnym rozwiązaniom bankowym, także ta związana bezpośrednio z urządzeniami mobilnymi, pozwalająca np. płacić zbliżeniowo telefonem, bez fizycznego posiadania karty bankowej. Wiemy jednak, że nie zawsze innowacyjne rozwiązania są wygodne, jak np. sama technologia NFC w modelu SIM-centrycznym. W najbliższych miesiącach na pewno przekonamy się, czy HCE i BLIK będą szeroko wykorzystywane przez klientów. Jedno jest pewne banki będą musiały oferować klientom rozwiązania z zakresu płatności mobilnych, gdyż w przeciwnym razie tę część tortu zabiorą inne instytucje oferujące usługi typu mobilne portmonetki, np. Apple (Apple Pay), Google (Google Wallet), Samsung (Samsung Pay) czy PayPal. Daria Pawęda Dyrektor Departamentu Bankowości Internetowej i Mobilnej Bank BPS S.A. 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ 23

24 SUKCES Z BANKIEM SPÓŁDZIELCZYM Łączy nas zaufanie Najważniejsze dla nas jest to, że mamy bardzo dobry kontakt z bankami i osobami decyzyjnymi. To potwierdza zaufanie i daje poczucie bezpieczeństwa w relacjach i we współpracy mówi Edward Kuchta, wiceprezes zarządu Bukowiańskiego Towarzystwa Geotermalnego Sp. z o.o., prezes Fundacji BUKOVINA. Krzysztof Olszewski: Czytając historię powstania Państwa przedsiębiorstwa, można odnieść wrażenie, że założyli je sąsiedzi. To zaskakujący początek tak potężnej dziś firmy. Edward Kuchta, Trochę tak jest. W 1998 roku postanowiliśmy wspólnie, w gronie przyjaciół i mieszkańców Bukowiny Tatrzańskiej, zainwestować w przyszłość tej miejscowości i zakupiliśmy odwiert wód termalnych. Bukowina potrzebowała w tym czasie nowego pomysłu na rozwój i skutecznego sposobu na przyciągnięcie turystów. Zależało nam, by odzyskała swój status górskiego kurortu. Odwiert wraz z działką kupiliśmy w 2000 roku. To był odważny pomysł, ale mieliśmy doświadczenie w prowadzeniu biznesów i wizję, by zbudować coś, co nie będzie tylko zwykłym ciepłym basenem. Stąd w 2001 roku powstał pomysł, by stworzyć cały kompleks wielu basenów termalnych, zarówno wewnątrz obiektu, jak i na zewnątrz. Gotowy projekt udało się zrealizować cztery lata później. Do przedsięwzięcia dołączyły Bank Polskiej Spółdzielczości, Bank Spółdzielczy Rzemiosła w Krakowie, Małopolski Bank Spółdzielczy w Wieliczce i Tatrzański Bank Spółdzielczy. Banki te stworzyły konsorcjum i udzieliły nam na budowę basenów 60 mln zł kredytu. Wartość całej inwestycji to 80 mln zł. Bank nie miał wątpliwości? To była pierwsza taka inwestycja w Polsce. Byliśmy pewni sukcesu, ale ze strony kredytodawców, do których zgłaszaliśmy się na początku, pojawiło się wiele wątpliwości. Wiele banków stawiało warunki trudne do spełnienia, wręcz zaporowe. Nie było możliwości ich zrealizowania. Rozmowa z Bankiem Spółdzielczym była łatwiejsza, bo członkowie naszej firmy od lat korzystają z jego usług. Sam korzystam ze wsparcia tej instytucji, prowadząc drugą działalność biznesową w segmencie motoryzacyjnym. To wzajemne zaufanie sprawiło, że bank postanowił nas wesprzeć. Uwierzył, że ta inwestycja jest przemyślana i solidnie przygotowana. Ilu udziałowców liczy Państwa spółka? Pierwsza grupa wspólników liczyła 30 osób udziałem każdej z nich były wniesione działki. Uzyskanie w Bukowinie Tatrzańskiej kolejnych niezbędnych pod budowę gruntów nie było łatwe, gdyż poszczególne działki były małe. Dlatego do spółki dołączały kolejne osoby, które wniosły własne grunty potrzebne do rozbudowy Term BUKOVINA. Spółka zwiększyła się Edward Kuchta, wiceprezes Bukowiańskiego Towarzystwa Geotermalnego i prezes Fundacji BUKOVINA. fot. mat. własne w ten sposób do 51 osób, z których każda powierzyła nam znaczącą część swojego majątku. Kiedy udało się uruchomić kompleks basenów termalnych? Otwarcie Term BUKOVINA nastąpiło w grudniu 2008 roku. Rok później zapadła decyzja o budowie czterogwiazdkowego Hotelu BUKOVINA, który został postawiony tuż przy Termach. Ponownie zwróciliśmy się o kredyt do tych samych banków spółdzielczych. Tym razem potrzebowaliśmy 118 mln zł. Bank nie miał wątpliwości, że warto nam pożyczyć pieniądze na korzystnych warunkach. Inwestycja okazała się strzałem w dziesiątkę, a obroty potwierdziły sukces przedsięwzięcia. Wzajemne zaufanie ponownie przyniosło pozytywny efekt. Co wyróżnia baseny termalne w Bukowinie? Rocznie odwiedza nas ponad 800 tys. klientów. Nasze baseny a jest ich 20 są największe w Polsce. Jednorazowo latem na terenie obiektu może przebywać 1,8 tys. osób, a zimą 1,5 tys. osób, bo wówczas działa mniej basenów zewnętrznych. 24 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ

25 SUKCES Z BANKIEM SPÓŁDZIELCZYM Baseny i termy bukowiańskie. fot. mat. własne Osiągnęliśmy sukces także dlatego, że inwestujemy w reklamę i marketing, m.in. włączając się, jako jeden z głównych sponsorów, w wyścig kolarski Tour de Pologne. Cały czas podnosimy również standard obiektu, wprowadzamy nowe atrakcje oraz udoskonalamy jakość obsługi gości Term BUKOVINA. Tak ogromna inwestycja wymaga potężnej kadry. Tak. Obecnie zatrudniamy 250 osób i jesteśmy największym pracodawcą w powiecie tatrzańskim. Większość naszych pracowników to mieszkańcy Bukowiny Tatrzańskiej i jej okolic. Współpracuje także z nami wiele firm podwykonawczych, co daje kolejne 70 miejsc pracy. Pracowników zatrudniamy na umowę o pracę, bo zależy nam na ludziach dobrze zmotywowanych, którzy pracują u nas cały rok, a nie tylko w szczycie sezonu. Postawiliśmy również na ludzi młodych, których nieustannie szkolimy. Więcej klientów odwiedza termy latem czy zimą? Liczba gości jest podobna. Zimą gościmy narciarzy, a latem osoby, które korzystają w górach z takich aktywności, jak wędrówka, bieganie czy jazda na rowerze. Prowadzimy również centrum wellness z rozbudowanym programem odnowy biologicznej. Oferujemy zaawansowane treningi sportowe z ekspertami, dzięki którym budujemy bazę stałych gości, dla których ważne są aktywność fizyczna i dbanie o kondycję. Mając do dyspozycji 152 pokoje, Hotel BUKOVINA może przyjąć jednorazowo 437 gości. Plany na przyszłość? Basenów termalnych w Polsce jest coraz więcej, co oznacza większą konkurencję na rynku. Pracujemy nad modyfikacją naszej strategii i nad planem jej wdrożenia. Na pewno chcemy jeszcze więcej inwestować w działalność turystyczną, bo na tym najlepiej się znamy. Będziemy chcieli zaproponować klientom usługi innowacyjne i unikalne w skali Polski, ale o szczegółach jeszcze nie mogę mówić. Jeśli zaś chodzi o rosnącą liczbę basenów termalnych, to dzisiaj każdy, kto posiada infrastrukturę wykorzystującą wodę cieplejszą niż 30 st. C, komunikuje, że ma wodę termalną. Jest to zgodne z prawem, ale warto przy tej okazji zawsze podkreślać, że miejsc z naturalnie gorącą, wysoko zmineralizowaną wodą termalną takich jak Termy BUKOVINA jest w Polsce niewiele. Termy BUKOVINA odróżniają się od konkurencji mniej masowym, bardziej prestiżowych charakterem. Naszą unikalną cechą jest też lokalizacja kompleks mieści się na granicy Tatrzańskiego Parku Narodowego. W takiej skali i w takiej formie nikt podobnego biznesu w Polsce nie prowadzi. Obrót spółki za 2014 rok to ponad 46 mln zł. W naszej działalności nie korzystamy z dotacji czy ulg podatkowych. Uważamy, że biznes musi być po prostu rentowny. 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ 25

26 SUKCES Z BANKIEM SPÓŁDZIELCZYM Hotel BUKOVINA. fot. mat. własne Wymarzony klient dla banku. Jak po latach oceniają Państwo współpracę z Bankiem Spółdzielczym w Bukowinie oraz krakowskim BPS? Najważniejsze dla nas jest to, że mamy bardzo dobry kontakt z bankami i osobami decyzyjnymi. To potwierdza zaufanie oraz zapewnia bezpieczeństwo w relacjach i we współpracy. Nie obawiamy się sytuacji, że bank zmieni priorytety lub orientację na inny niż polski rynek, co może się zdarzyć w przypadku instytucji, która funkcjonuje na rynku globalnym. Do tego bank spółdzielczy działa na naszym terenie już ponad 100 lat i, jak widać na naszym przykładzie, dzieli się swoim kapitałem, by lokalne firmy mogły się rozwijać. Termy bukowiańskie. fot. mat. własne odwiertu z Tatr poprzez szczeliny w skałach. Z badań Państwowego Instytutu Geologicznego wynika, że nie grozi nam jej brak, a podziemne lustro wody wciąż jest na odpowiednio wysokim poziomie. Od początku założyliśmy bowiem jej zrównoważone i mądre wykorzystywanie to w końcu nasz wspólny skarb, o który musimy się troszczyć. Będąc w pracy, korzysta Pan również z dobroczynnych właściwości wód termalnych? Oczywiście. To doskonały relaks. Przy okazji można spojrzeć na biznes oczami klienta. Banki spółdzielcze nie są być może tak nowoczesne jak niektóre banki komercyjne. Nie oferują zaawansowanych usług przez internet. Państwa firmie to nie przeszkadza? Być może nowoczesne technologie pojawiają się w bankach spółdzielczych z opóźnieniem, ale dla nas nie jest to najważniejszy czynnik decydujący o współpracy. Ważniejsze są bezpieczeństwo obsługi klienta, a także zrozumienie specyfiki naszych inwestycji i zaangażowanie w rozwój społeczności lokalnej. Obsługa przelewów czy rachunków odbywa się bez żadnego problemu. Współpraca z bankami spółdzielczymi trwa od lat. Źródło, z którego czerpią Państwo gorącą wodę, również jest tak trwałe i wydajne? Woda termalna, którą wydobywamy z głębokości ponad 2 km, ma ponad 70 st. C. Wykorzystujemy ją nie tylko do napełniania basenów, ale również ogrzewania i schładzania hotelu. Woda ta ma również doskonałe właściwości, bo nie powoduje uczuleń, zawiera przy tym bardzo dużą liczbę składników mineralnych, które pozytywnie wpływają na zdrowie i samopoczucie. Ważną jej właściwością jest również to, że jest wodą odnawialną, która dostaje się do naszego Krzysztof Olszewski Dziennikarz 26 9/2015 BANK WSPÓLNYCH SIŁ