Przedsiębiorca w obliczu zmian polityki fiskalnej państwa. dr Kalina Kunowska - doradca podatkowy

Transkrypt

1 Przedsiębiorca w obliczu zmian polityki fiskalnej państwa dr Kalina Kunowska - doradca podatkowy

2 Każdemu, co mu się należy Marek Porcjusz Katon Starszy

3 Zalecenia Rady ds. Gospodarczych i Finansowych ECOFIN z dnia 12 lipca 2016r. w sprawie Polski Wieloletni Plan Finansowy Państwa na lata przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 25 kwietnia 2017 r. vide: art. 104 ustawy z dnia r. o finansach publicznych - t.j. Dz.U. z 2016, poz Załącznik: Działania uszczelniające system podatkowy w latach OGRANICZENIE LUKI PODATKOWEJ W ZWIĄZKU Z WYŁUDZENIAMI VAT I ZAPOBIEGANIE UNIKANIU PŁACENIA TEGO PODATKU; 1. Obowiązek przekazywania przez podatnika co miesiąc organowi podatkowemu ewidencji zakupu i sprzedaży VAT (JPK) 2. Analiza i identyfikacja zagrożeń związanych z wykorzystywaniem działalności banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do działań przestępczych w zakresie wyłudzeń skarbowych w podatku VAT 3. Wprowadzenie tzw. mechanizmu podzielonej płatności (split payment)

4 USZCZELNIENIE SYSTEMU VAT W OPARCIU O AKTUALNE PRZEPISY 1. Uszczelnienie poboru podatku VAT w odniesieniu do paliw sprowadzanych z innych państw członkowskich Unii Europejskiej poprzez wprowadzenie tzw. pakietu paliwowego 2. Egzekwowanie innych znowelizowanych przepisów mających na celu uszczelnienie podatku od towarów i usług oraz systemu jego poboru poprzez ograniczenie oszustw, przeciwdziałanie wyłudzeniom i nadużyciom UTWORZENIE SYSTEMU MONITOROWANIA DROGOWEGO PRZEWOZU TOWARÓW WPROWADZENIE KLAUZULI PRZECIWKO UNIKANIU OPODATKOWANIA USZCZELNIENIE SYSTEMU PODATKÓW DOCHODOWYCH ZWIĘKSZENIE SKUTECZNOŚCI DZIAŁANIA ADMINISTRACJI SKARBOWEJ WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA 1. Automatyczna wymiana informacji podatkowych 2. Wdrożenie regulacji unijnych w zakresie przeciwdziałania praktykom unikania opodatkowania * Działania uszczelniające system podatkowy w latach c.d.

5 Czy ona coś zmieni? Konstytucja Biznesu w procesie legislacyjnych Wszystkie urzędy będą respektować zasady, które przewiduje Konstytucja Biznesu podczas rozpatrywania spraw z udziałem przedsiębiorców, m.in.: co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone, domniemanie uczciwości przedsiębiorcy, udzielanie informacji i przyjazna interpretacja przepisów, proporcjonalność (urząd nie może nakładać na przedsiębiorcę nieuzasadnionych obciążeń, np. nie będzie mógł żądać dokumentów, którymi już dysponuje), uczciwa konkurencja (walka z patologiami gospodarczymi), szybkość działania. Vide: Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela, Konstytucja, Ordynacja podatkowa, Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów.

6 Czy będzie po staremu? 6

7 Zmiany ustrojowe polskiej administracji skarbowej To połączenie: Służby celnej Kontroli skarbowej Administracji podatkowej Dla dobra podatników?

8 Ustawa z dnia 16 listopada 2016r. o Krajowej Administracji Skarbowej - Dz.U z późn. zm. 279 artykułów, 75 stron, 9 działów + 36 aktów wykonawczych wydanych na 88 delegacji ustawowych (na dzień 04 maja 2017r.) Rozporządzenia Rady Ministrów, Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów, Zarządzenia Ministra Rozwoju i Finansów. Ustawa z dnia 16 listopada 2016r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej - Dz.U z póżn. zm 260 artykułów, 124 strony, 3 rozdziały oraz zmiany w 156 ustawach. Od 1 marca 2017r. (z wyjątkami określonymi w ww. ustawach).

9 Zadania KAS Skonsolidowana Krajowa Administracja Skarbowa to większy nacisk przede wszystkim na: 1. zapobieganie przestępczości (głównie wyłudzeniom VAT -u) - Nowy Pion kontroli i zwalczania przestępczości ekonomicznej do likwidacji szarej strefy wykroczeń i przestępstw karnych skarbowych 2. obsługę dużych podatników - Departament Obsługi Klientów oraz Kluczowych Podmiotów - nowoczesne standardy obsługi dużych klientów.

10 Jednolita informacja podatkowa i celna Powstanie ogólnopolskiej Krajowej Informacji Skarbowej, która zapewni jednolite indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego oraz informację podatkową i celną, dostępnej przez telefon lub Ostrzegające pisma Ministerstwa Finansów; m.in. dotyczy agresywnej optymalizacji podatkowej z wykorzystaniem wartości firmy, obligacji czy FIZ-ów

11 Wzmocnienie ochrony prawnej podatników (tzw. klauzula pewności prawa) - zmiany Ordynacji podatkowej od 1 stycznia 2017r. Ochrona prawna działa w sytuacji, gdy podatnicy zastosują się do zawartego stanowiska organów podatkowych z : objaśnień podatkowych wydawanych z urzędu przez ministra rozwoju i finansów, tj. do ogólnych wyjaśnień przepisów prawa podatkowego, dotyczących stosowania tych przepisów i ich zmiany (art. 14a 1 oraz art. 14e 1 O.P. i zamieszczanych w Biuletynie Informacji Publicznej utrwalonej praktyki interpretacyjnej ministra rozwoju i finansów (art. 14n 4-7 O.P.).

12 Dla dobra podatników? Klauzuli pewności prawa nie stosuje się! Art. 14na. Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; (dot. klauzuli obejścia prawa z O.P.) 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Od 1 stycznia 2017r. wyłączenie ochrony prawnej, wynikającej z interpretacji indywidualnej, ma zastosowanie również do interpretacji indywidualnych wydanych przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, jeżeli korzyść podatkowa wynikająca ze stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, który jest przedmiotem interpretacji indywidualnej, została uzyskana od 1 stycznia 2017r.

13 Klauzula pewności prawa a klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania Podatnicy mogą pytać fiskusa o to, czy interpretacja, którą otrzymali przed dniem 15 lipca 2016r. chroni ich także od tej daty uznał WSA w Krakowie (wyrok z dnia 11 kwietnia 2017r., sygn. akt I SA/Kr 115/17) * - por. wyrok WSA w Krakowie z dnia 13 stycznia 2017r., sygn. akt. I SA/Kr 1380/16. Nie ma odpowiedzi - czy chroni w okresie przejściowym? Jest odpowiedź, że fiskus nie może uchylać się od odpowiedzi na to pytanie w interpretacji indywidualnej. Podatnik nie musi występować z wnioskiem o opinię zabezpieczającą. * na dzień r wyrok nieprawomocny.

14 Najistotniejsze zmiany Zmiany prawa proceduralnego - procedura kontrolni celno-skarbowej, - nowe regulacje z Ordynacji podatkowej, Zmiany dotyczące zobowiązań podatkowych w VAT - zmiany w ustawie VAT (m.in. klauzula obejścia prawa, wykreślenie z rejestru VAT, nowe sankcje) - zmiany w kodeksie k.k. i w k.p.k. (nowe sankcje), Rozszerzenie stosowania wykładni profiskalnej do materialnego i proceduralnego prawa podatkowego - postępowanie dowodowe, - klauzula obejścia prawa, - fikcja klauzuli in dubio pro tributario.

15 Najistotniejsze zmiany Kontrola celno-skarbowa tzw. kontrola twarda obejmująca działalność zorganizowanych grup przestępczych, karuzele podatkowe itp., Dodatkowe uprawnienia do wykonywania tzw. czynności operacyjnorozpoznawczych, które będą wykorzystywane przy: zwalczaniu oszustw podatkowych i celnych - VAT, podatek akcyzowy, podatek od gier, zwalczaniu przestępstw korupcyjnych popełnianych przez osoby zatrudnione lub pełniące służbę w KAS.

16 Najistotniejsze zmiany W ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych w odniesieniu do: podmiotów kontrolowanych lub wobec których istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa albo przestępstwa skarbowego funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej będą mogli m.in.: uzyskiwać, gromadzić, przetwarzać i wykorzystywać informacje zawierające dane osobowe, informacje o dochodach, obrotach, rzeczach i prawach majątkowych, bilingi oraz niektóre dane pocztowe i internetowe, prowadzić obserwację w miejscach publicznych oraz rejestrować obraz i dźwięk, wnioskować do sądu o zarządzenie kontroli operacyjnej, w tym założenie podsłuchu, dokonywać zakupów i sprzedaży kontrolowanych.

17 ustawy o VAT. )!!! Wyrok NSA z r. (I FSK 578/15) Zmiany w ustawie VAT od 15 lipca 2016r. W uzasadnieniu projektu ustawy wprowadzającej ww. art. 5 ust. 4 i 5 (klauzula obejścia prawa) wskazano, że Koncepcja ta jest wystarczająco kompletnym i nadającym się do stosowania w polskim porządku prawnym środkiem zwalczania nadużyć podatkowych w podatku od towarów i usług. Przykład zastosowania tej koncepcji przez sądownictwo administracyjne - stanowisko NSA w sprawie spółki Welmory spółka z o. o, że już same złożenie wniosku o interpretację indywidualną należy uznać za próbę nadużycia prawa; ( Sztuczne umieszczenie siedziby spółki powiązanej kapitałowo poza Polską skutkowałoby uzyskaniem korzyści podatkowej, której nie można było przyznać, ponieważ byłoby to nadużyciem prawa sprzecznym z celem przepisów

18 Klauzula obejścia prawa podatkowego (klauzula antyabuzywna) jest zapisem prawnym (ustawowym), który uprawnia organy administracji podatkowej do kwestionowania skutków podatkowych zawieranych transakcji, które pozostają zgodne z dosłownym brzmieniem przepisów lecz są sformułowane w taki sposób, by osiągnąć efekt inny od zamierzonego przez ustawodawcę 18

19 Uchylanie się od opodatkowania obejściu prawa podatkowego 19

20 Agresywne planowanie podatkowe (czynności legalne zwane pozornymi) = obejście prawa podatkowego 20

21 Art. 2a. Ordynacji podatkowej Klauzula in dubio pro tributario Niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika. Cel ustawodawcy: ochrona podatnika przed negatywnymi skutkami nieprecyzyjnych przepisów, których ciężar interpretacyjny przerzucany był na podatnika. INTERPRETACJA OGÓLNA MINISTRA FINANSÓW z dnia 29 grudnia 2015r Nr PK

22 Narzędzia budowania strategii przedsiębiorcy Wiedza Profilaktyka

23 Narzędzia budowania strategii przedsiębiorcy Obrona Profesjonalna pomoc

24 Pojedynczo czy razem?! W kwestiach takich jak m.in.: powołanie Rzecznika Praw Przedsiębiorcy projekt poselski nr 537 odrzucony przez Sejm 22 czerwca 2016r. udział przy stanowieniu prawa (konsultacje i inicjatywa ustawodawcza) zbieranie sygnałów o naruszeniach prawa przez organy administracji skarbowej i reagowanie na te zjawiska

25 ?

26 Mówi się, że system podatkowy jest bardzo korzystny dla małych przedsiębiorstw. To prawda tyle, że wcześniej to były duże przedsiębiorstwa. B. Brzeziński: Wstęp do nauki prawa podatkowego, Wyd. Dom Organizatora. Toruń 2001.

27 Dziękuję dr Kalina Kunowska - doradca podatkowy Wszelkie prawa zastrzeżone: (kopiowanie, rozpowszechnianie w całości lub w części bez zgody autora zabronione).