GOPR w Beskidach Zachodnich

Transkrypt

1 Kurs Przodownika Turystyki Górskiej PTTK 2012 GOPR w Beskidach Zachodnich Janusz Paczesny

2 Sprzęt - GOPR Obiekty będące własnością GOPR: 7 Stacji Centralnych, w których pełnione są całodobowe dyżury ratownicze (Szczyrk, Sanok, Podlesie, Jelenia Góra, Krynica Zdrój, Rabka Zdrój, Wałbrzych), 33 Stacji Ratunkowych, w których pełnione są całodobowe dyżury Obiekty nie będące własnością GOPR: 77 sezonowych Stacji Ratunkowych, 23 punktów ratunkowych. Środki transportu: samochody terenowe - 34 samochody osobowe - 15 pojazdy czterokołowe TRX - 37 skutery śnieżne - 43

3 GOPR - Rota 'Dobrowolnie przyrzekam pod słowem honoru, że póki zdrów będę, na każde wezwanie Naczelnika lub Jego Zastępcy - bez względu na porę roku, dnia i stan pogody - stawię się w oznaczonym miejscu i godzinie i udam się w góry celem niesienia pomocy ludziom jej potrzebującym. Postanowienia statutu GOPR będę przestrzegał ściśle, polecenia Naczelnika, jego zastępców, kierowników wypraw i akcji będę wykonywał rzetelnie, pamietając, że od mego postępowania zależy zdrowie i życie ludzkie. W pełnej świadomości przyjętych na siebie trudnych obowiązków i na znak dobrej woli, powyższe przyrzeczenie przez podanie ręki Naczelnikowi potwierdzam'. Tekst 'Przyrzeczenia Ratowniczego', ułożonego 14 czerwca 1910 roku przez Mariusza Zaruskiego, pozostał do dziś niemal w nie zmienionej formie.

4 Liczby GOPR Obszar, jaki zabezpiecza GOPR to pasma gór polskich od Karkonoszy poprzez Jurę Krakowsko-Częstochowską do Bieszczad, o łącznej powierzchni km2. To ok km szlaków turystycznych i 425 urządzeń narciarskich. GOPR zatrudnia 105(61) ratowników etatowych, a wspomaga ich 1363 ratowników ochotników (1078) i (298) kandydatów na ratowników. (w nawiasach stan na 2008rok).

5 Liczby, akcje - GOPR Akcje, wyprawy interwencje ( ) ogółem: w tym - wypadki śmiertelne: 1001 w tym - z użyciem śmigłowca: 2233 Stan członków (na 31.XI.2001): 1504

6 Art. Historia - GOPR Artykuł opracowany przez Adama Janaka: 50 lat GOPR Towarzystwo Tatrzańskie - powstałe w 1873 r. zajęło się udostępnieniem gór przez budowę ścieżek, tyczeniem szlaków, budową schronisk i organizacją przewodnictwa. Spowodowało to zwiększenie ruchu turystycznego i udawanie się w góry coraz częściej bez przewodnika ale również coraz częściej słychać było w górach wołanie o pomoc. Narastającym coraz bardziej problemem poszukiwań zaginionych w górach ludzi i udzielania im fachowej pomocy zajęli się przebywającym na stałe w Zakopanem Mieczysław Kartowicz i Mariusz Zaruski - turyści, taternicy i narciarze, członkowie i działacze T. T. Dzięki działaniom Zaruskiego, Komisji Klimatycznej w Zakopanem oraz Towarzystwa Tatrzańskiego utworzone zostało w 1909 roku Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, a Naczelnikiem Straży Ratunkowej TOPR wybrano Mariusza Zaruskiego. W czasie okupacji Hitlerowskiej w latach członkowie TOPR kontynuowali swoją działalność pod narzuconą przez okupanta nazwą Tatra- Bergwacht, a nadzór nad Pogotowiem sprawował Austriak Edward Hirsch, dyrektor Kriminalpolizei w Krakowie.

7 Art. Historia - GOPR W 1945 roku zaraz po wyzwoleniu Zakopanego TOPR wznowił swoją działalność. Rozwój masowego ruchu turystycznego, który objął po wojnie również pozostałe - poza Tatrami - grupy górskie Karpat i Sudetów spowodował potrzebę objęcia ratownictwem także tych rejonów. Zarząd Główny PTTK - w którego ramach organizacyjnych działał wówczas TOPR - w dniu 15 kwietnia 1952 roku zatwierdził Regulamin GOPR - PTTK przygotowany i opracowany przez TOPR. Zarząd TOPR sprawujący obowiązki Zarządu GOPR doprowadził do zorganizowania w jesieni 1952 r kursów ratownictwa górskiego w Szczyrku, Krynicy i schronisku PTTK 'Samotnia' w Karkonoszach. Kierownikiem tych kursów był Kierownik TOPR Tadeusz Pawłowski a instruktorami ratownicy: Tadeusz Gąsienica Giewont, Stanisław Grendys, Roman Hoty, Eugeniusz Strzeboński, Henryk Wojas, Zygmunt Wójcik. Na zakończenie kursów odbyły się zebrania założycielskie ratowniczych sekcji terenowych GOPR, które przyjęły nazwy: 24.XI.1952 Beskidzkie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe - Bielsko-Biała 1.XII.1952 Krzynickie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe - Krynica 14.XII.1952 Sudeckie Ochotnicze Pogotowie Ratownicze - Jelenia Góra Walny Zjazd Delegatów Sekcji Terenowych GOPR PTTK oraz TOPR PTTK, który odbył się 21.XII.1952 r. w Zakopanem wybrał Zarząd, którego Prezesem został Stefan Zwoliński, Sekretarzem Jak Cybulski, Skarbnikiem Tadeusz Gąsienica Giewont, Kierownikiem GOPR Tadeusz Pawłowski, Z-cą kierownika Zygmunt Wójcik, wybrano również członków zarządu spośród delegatów poszczególnych Sekcji Terenowych. W sezonie zimowym 1952/53 pełniono dyżury ratownicze w poszczególnych obiektach górskich, stałe przez ratowników zawodowych i sobotnio-niedzielne oraz świąteczne przez ratowników ochotników.

8 Art. Historia - GOPR W grudniu 1954 rozpoczęła działalność następna sekcja terenowa GOPR - Rabczańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe z siedzibą w Rabce. Po czterech latach działalności opracowano nowy Regulamin GOPR - zatwierdzony przez ZG PTTK w dniu 17 kwietnia 1956 r. - w którym w miejsce dotychczasowych sekcji terenowych powołano grupy regionalne, mianowicie: Grupę Tatrzańską z siedzibą w Zakopanem Grupę Beskidzką z siedzibą w Bielsku-Białej Grupa Krynicka z siedzibą w Krynicy Grupa Rabczańska z siedzibą w Rabce W 1957 roku GOPR nawiązał kontakt z powstałą w 1955 r. Międzynarodową Komisją dla Ratownictwa Alpejskiego - IKAR - w wyniku tego przedstawiciele GOPR w październiku 1957 r. wzięli udział jako obserwatorzy w zgromadzeniu IKAR w Baden Baden w Szwajcarii. Państwo Wiktoria i Olgiers Pewitzowie w 1958 r. przekazali 20 tysięcy franków szwajcarskich na zakup sprzętu ratowniczego. Kwota jaką przekazali była odszkodowaniem z tytułu ubezpieczenia córki Ewy, która zginęła w katastrofie samolotu w Szwajcarii. Ze środków tych zakupiono min. 'akie' i zestaw alpejski z szelkami Grammingera.

9 Art. Historia - GOPR Jesienią 1961 r. powołano do życia Grupę Bieszczadzką GOPR w Sanoku. Nawiązując do międzywojennych obchodów 'Dnia Niebieskiego Krzyża' odbywających się w Zakopanem, 30 listopada 1963 r. w schronisku PTTK na Turbaczu zorganizowano centralne uroczystości 'Dnia Ratownika', na które przybyły delegacje wszystkich grup regionalnych GOPR. Powrócono wtedy do tradycyjnego składania przyrzeczeniaprzez ratowników, co praktykowano do owej chwili jedynie w Grupie Tatrzańskiej. W 1965 roku dokonano zmiany w dotychczasowej nomenklaturze służbowej, zastępując określenie 'kierownik' grupy GOPR nazwą 'naczelnik' a Walny Zjazd Delegatów GOPR podjął uchwałę o organizowaniu w grupach terenowych 'Dnia Ratownika', połączonego z przyrzeczeniem nowych członków i wprowadzeniem 'Ksiąg ślubowań'. Podczas 14 zgromadzenia IKAR w 1968 r. w schronisku 'Manzina' na południowych stokach Mont Blanc, GOPR zostaje przyjęty na członka zwyczajnego IKAR co rozpoczyna stałą współpracę i coroczne delegowanie przedstawicieli na zgromadzenia. W latach doprowadzono do powołania sieci radio-łączności GOPR poprzez zlecenie wykonania radiotelefonów stacjonarnych 'Wawa' i radiotelefonów przenośnych 'Klimek', co znacznie usprawniło działalność służby ratowniczej i przeprowadzenie wypraw ratunkowych.

10 Art. Historia - GOPR Współpraca GOPR z lotnictwem sanitarnym - ZLS - w latach poprzednich pozwoliła na rozpoczęcie w marcu 1975 r. sezonowego stacjonowania śmigłowca sanitarnego z Krakowa w Zakopanem i rozpoczęcia stałej współpracy grup regionalnych z lotnictwem sanitarnym. W 1976 w miejsce dotychczasowej Grupy Sudeckiej powołuje się do życia nowe grupy terenowe: Grupa Karkonoska z siedzibą w Jeleniej Górze oraz grupę Wałbrzysko- Kłodzką z siedzibą w Wałbrzychu. W porozumieniu pomiędzy ZG PTTK a GOPR, 21 grudnia 1977 roku następuje rejestracja GOPR jako samodzielnej organizacji, a I Zjazd Delegatów GOPR odbył się w dniach IV 1978 w Zakopanem. W latach zrealizowano budowę własnych siedzib Grup Regionalnych a pierwszy obiekt został wybudowany w Jeleniej Górze dla Grupy Karkonoskiej, którego otwarcia dokonano 11 XI 1978r. Celem ujednolicenia i usprawnienia szkolenia ratowników w 1978 r. opracowano i wydrukowano czterotomowy 'Poradnik ratownika GOPR', było to pierwsze tego rodzaju i tak obszerne wydawnictwo.

11 Art. Historia GOPR W 1990 r. ratownicy tatrzańscy podejmują decyzję o wystąpieniu ze struktur organizacyjnych GOPR powracając do tradycyjnej nazwy: Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, a rejestracja stowarzyszenia następuje 13 listopada 1991 r., otrzymując w 1998 r. od GOPR nieodpłatnie obiekt siedziby w Zakopanem. VI Zjazd Delegatów GOPR w 1998 r. podjął uchwałę o włączeniu Jurajskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego - powstałego w 1996 r. - w strukturę organizacyjną GOPR jako Grupę Jurajską z siedzibą w Podlesicach. Delegaci VI Zjazdu wybrali Zarząd GOPR na kadencje w składnie: prezes - Władysław Mirota (Grupa Beskidzka), I v-prezes - Piotr Snopczyński (Grupa Wałbrzysko-Kłodzka), II v-prezes - Marek Luty (Grupa Podhalańska), sekretarz - Jacek Dębicki (Grupa Bieszczadzka), członkowie - Maciej Abramowicz (Grupa Karkonoska), Jerzy Czarnecki (Grupa Karkonoska), Henryk Kubis (Grupa Wałbrzysko-Kłodzka), Jan Łuszczewski (Grupa Krynicka), Jerzy Siodłak (Grupa Beskidzka), Piotr Van der Gohen (Grupa Jurajska). Naczelnikiem GOPR został wybrany Jacek Dębicki (Grupa Bieszczadzka).

12 Art. Historia - GOPR W listopadzie 2000 r. GOPR i TOPR podpisały porozumienie ze Strażą Graniczną mające na celu usprawnienie prowadzenia akcji i wypraw ratunkowych w pasie granicy państwa bez uciążliwych formalności związanych z przekroczeniem granicy państwowej. Ratownicy z Grupy Karkonoskiej opracowali drugi podręcznik szkoleniowy GOPR pt. 'Ratownictwo górskie. Wybrane zagadnienia', który ukazał się w 2001 r. Obchody jubileuszów 50-lecia GOPR odbyły się 21 września 2002 r. w Krynicy z udziałem przedstawicieli władz państwowych, górskich służb ratowniczych i przedstawicieli IKAR. W 2003 r. ukazała się monografia GOPR pt. 'Na Każde wezwanie...' 50 lat działalności GOPR r. jako praca zbiorowa. Opracował: Adam Jonak Kraków 7.IV.2003

13 Historia - GOPR lipiec TOPR rozpoczyna działalność ratowniczą w Tatrach. Naczelnikiem Straży Ratunkowej zostaje Mariusz Zaruski, z-cą Naczelnika Klemens Bachleda. 29 październik Wysokie c.k. Namiestnictwo reskryptem XIII 2135 nie zakazuje zawieszenia stowarzyszenia. Tą decyzją zatwierdzony zostaje statut TOPR. 11 grudnia Pierwsze Walne Zgromadzenie członków TOPR, wybór zarządu TOPR. 11 członków składa ślubowanie wg roty ślubowania ułożonej przez M. Zaruskiego i składają podpisy w Księdze Ślubowań.

14 Historia - GOPR 1910, 6 sierpnia W czasie wyprawy ratunkowej na Małym Jaworowym zginął Klemens Bachleda. Pierwszy ratownik TOPR, który zginął na służbie.

15 Historia - GOPR 5 sierpnia 1914 M. Zaruski przekazuje obowiązki Naczelnika Straży Ratunkowej TOPR Józefowi Oppenheimowi, który pełni tę funkcję do śmierci, 28 I 1946; 22 czerwca 1927 Walne zgromadzenie członków TOPR uchwaliło wejście TOPR w skład Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego.

16 1933 Historia - GOPR TOPR-PTT i Towarzystwo Krzewienia Narciarstwa Polskiego Związku Narciarskiego powołują wspólną Komisję Porozumiewawczą i rozpoczynają zakładanie stacji ratunkowych w schroniskach PTT.

17 Historia - GOPR marca 1937 W porozumieniu z Oddziałem PTT w Stanisławowie TOPR organizuje na Zaroślaku pod Howerką kurs ratownictwa górskiego, który prowadzi Józef Oppenheim, Stanisław Gąsienica z Lasa i dr. Stanisław Janicki. Powstaje Sekcja Ratownictwa PT - Czarnohorskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe w Stanisławowie. 30 listopad - 3 grudzień W porozumieniu z Oddziałem PTT w Żywcu TOPR przeprowadza Kurs ratownictwa górskiego w Żywcu. Powstaje Sekcja Ratunkowa PTT - Babiogórskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe w Żywcu. Przy Oddziale PTT w Szczawnicy powstaje Sekcja Ratunkowa PTT - Pienińskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe. 16 grudnia Powstaje Zimowe Górskie Pogotowie TKN w Zawoi, 20 grudnia Powstaje Zimowe Górskie Pogotowie TKN w Ustroniu i Wiśle, 20 grudnia Powstaje Zimowe Górskie Pogotowie TKN w Krynicy, 1 stycznia Powstaje Zimowe Górskie Pogotowie TKN w Rabce, grudzień Powstaje Zimowe Górskie Pogotowie TKN w Zakopanem (współtworzące TOPR).

18 Historia - GOPR 1939 Wybuch II Wojny Światowej przerywa działalność ratowniczą wszystkich organizacji Ratownicy tatrzańscy prowadzą swoją działalność pod narzuconą przez okupanta hitlerowskiego nazwą 'Tatra-Bergwacht', luty Ratownicy TOPR przeprowadzają jedną z najtrudniejszych wypraw ratunkowych po rannych partyzantów znajdujących się w szałasie na stokach Salatyna poza linią frontu, na tereny zajęte przez hitlerowców. 28 kwietnia 1945 Walne zgromadzenie członków TOPR wznawia działalność ratowniczą i wybiera zarząd TOPR, powierzając funkcję Naczelnika Józefowi Oppenheimowi.

19 Historia - GOPR 1950, 6-10 listopada W kursie ratownictwa górskiego TOPR w Zakopanem uczestnicy pięciu Kandydatów z Oddziału Bielskiego PTT celem objęcia ratownictwem terenów Beskidów Zarząd TOPR i PTTK podejmują działania zmierzające do utworzenia zorganizowanego ratownictwa górskiego w Beskidach i Sudetach.

20 Historia - GOPR 1952, 15 września Zarząd Główny PTTK zatwierdza regulamin GOPR PTTK, a Zarząd TOPR pełni obowiązki Zarządu GOPR listopada W Szczyrku odbył się kurs ratownictwa górskiego, na zakończenie kursu zebranie założycielskie Sekcji Terenowej GOPR - Beskidzkie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe z Siedzibą w Bielsku- Białej. 27 listopada - 1 grudnia W Krynicy odbył się kurs ratownictwa górskiego, na zakończenie kursu zebranie założycielskie Sekcji terenowej GOPR - Krynickie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe z siedzibą w Krynicy grudnia W schronisku 'Samotnia' odbył się kurs ratownictwa górskiego, na zakończenie zebranie założycielskie Sekcji Terenowej GOPR - Sudeckie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe z siedzibą w Jeleniej Górze. 21 grudnia W Zakopanem Walne Zebranie Delegatów Sekcji Terenowych GOPR i TOPR wybiera Zarząd GOPR dając początek nowej strukturze organizacyjnej ratownictwa górskiego w Polsce.

21 Historia - GOPR 1955, 30 stycznia Na zakończenie kursu ratownictwa górskiego w Rabce odbywa się zebranie założycielskie Sekcji Terenowej GOPR - Rabczańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe z siedzibą w Rabce. 1956, 17 kwietnia Zarząd Główny PTTK zatwierdza nowy regulamin GOPR-PTTK, który w miejsce dotychczasowych sekcji terenowych powołuje grupy regionalne: Grupę Beskidzką GOPR PTTK - z siedzibą w Bielsku-Białej, Grupę Krynicką GOPR PTTK - z siedzibą w Krynicy, Grupę Rabczańską GOPR PTTK - z siedzibą w Rabce, Grupę Sudecką GOPR PTTK - z siedzibą w Jeleniej Górze, Grupę Tatrzańską GOPR PTTK - z siedzibą w Zakopanem.

22 Historia - GOPR 1961, 28 lutego Pierwszy lot ratunkowy śmigłowca Zespołu Lotnictwa Sanitarnego w Katowicach, na wezwanie Grupy Beskidzkiej GOPR po dwoje turystów uległych zaczadzeniu w schronisku na Hali Rysianka. 21 września Powołano do życia Grupę Bieszczadzką GOPR z siedzibą w Sanoku obejmującą swoją działalnością Bieszczady i część Beskidu Niskiego.

23 1965, 9 maja Historia - GOPR Dokonano zmiany w standardowej dotąd nomenklaturze służbowej, zastępując określenie 'kierownik' grupy GOPR nazwą 'naczelnik'. 1975, marzec Śmigłowiec ZLS w Krakowie rozpoczyna sezonowe stacjonowanie w Zakopanem.

24 Historia - GOPR 1976, 19 września W miejsce dotychczasowej Grupy Sudeckiej powołano Grupę Karkonoską z siedzibą w Jeleniej Górze, oraz Grupę Wałbrzysko- Kłodzką z siedzibą w Wałbrzychu GOPR występuje ze struktur organizacyjnych PTTK i decyzją Wydziału Spraw Wewnętrznych Urzędu Wojewódzkiego w Nowym Sączu z dnia 21 grudnia 1977 r. zarejestrowany jako samodzielne stowarzyszenie

25 Historia - GOPR Ratownicy z Grupy Tatrzańskiej GOPR podjęli decyzję o wystąpieniu ze struktur organizacyjnych GOPR, powołaniu własnego stowarzyszenia i powróceniu do dawnej historycznej nazwy TOPR.

26 Historia - GOPR 1998, listopada Walny Zjazd Delegatów GOPR podjął uchwałę o włączeniu Jurajskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w strukturę organizacyjną GOPR jako Grupę Jurajską z siedzibą w Podlesicach. 16 grudnia Zarząd Główny GOPR powołał Służbę Śniegowo- Lawinową GOPR w celu prognozowania i ostrzegania przed zagrożeniami śniegowo-lawinowymi.

27 Grupa beskidzka Grupa krynicka Grupa podhalańska Grupy Regionalne GOPR Grupa bieszczadzka Grupa jurajska Grupa karkonoska Grupa wałbrzysko-kłodzka

28 Grupy Regionalne GOPR Grupa beskidzka Szczyrk, 1952 Grupa krynicka Krynica Zdrój, 1952 Grupa podhalańska Rabka Zdrój, 1955 Grupa bieszczadzka Sanok, 1961 Grupa jurajska Podlesie, 1998 Grupa karkonoska Jelenia Góra, 1976/1952* Grupa wałbrzysko-kłodzka Wałbrzych 1976 *GK, w latach Grupa Sudecka

29 Beskidzka Grupa GOPR Terenem działania Grupy Beskidzkiej GOPR jest obszar Beskidu Śląskiego, Beskidu Żywieckiego, Beskidu Małego oraz zachodniej części Beskidu Makowskiego. Jest to obszar około 2500 km2. Cały ten obszar jest podzielony na 6 rejonów podlegających właściwym sekcjom operacyjnym. Sekcja Operacyjna Cieszyn z siedziba w Cieszynie swym działaniem obejmuje Pasmo Stożka i Czantorii, Pasmo Równicy, zachodnie zbocza Pasma Błatniej, Pasmo Baraniej Góry...

30 Beskidzka Grupa GOPR

31 Podhalańska Grupa GOPR Gorce, Pieniny, Beskid Wyspowy, pasmo Polic, Orawa oraz część Beskidu Sądeckiego Powierzchnia: 4200 km2, 1500 km szlaków turystycznych ponad 50 wyciągów narciarskich

32 Podhalańska Grupa GOPR

33 Krynicka Grupa GOPR Granice obszaru działania zamknięte są nastepującymi odcinkami: 1. granica państwa (Polska - Słowacja) od przełęczy Gromadzkiej nad Obidzą Granica do przełączy Beskid na Ożenną 2. szlak niebieski na odcinku Beskid - Ożenna 3. droga Ożenna - Krempna - Żmigród Nowy 4. droga nr 993 na odcinku Żmigród Nowy - Gorlice 5. droga nr 28 na odcinku Gorlice-Grybów-Nowy Sącz 6. droga nr 87 Nowy Sącz - Stary Sącz 7. droga nr 969 Stary Sącz - Łącko - Tylmanowa 8. szlak zielony na odcinku Tylmanowa - Jaworzynka 9. szlak żółty na odcinku Jaworzynka - Dzwonkówka 10. szlak czerwony na odcinku Dzwonkówka - Prehyba - Radziejowa - Wielki Rogacz 11. szlak niebieski na odcinku Wielki Rogacz - przełęcz Gromadzka nad Obidzą

34 Krynicka Grupa GOPR 1. Beskid Sądecki: pasmo Radziejowej pasmo Jaworzyny Krynickiej góry grybowskie pasmo leluchowskie (gniazdo Zimnego-Dubnego) 2. Beskid Niski -cześc zachodnia pasmo Hańczowskie pasmo Magurskie (Magura Małastowska, Magura Wątkowska) pasmo graniczne Wyżej wymienione granice mają charakter umowny w rejonie Pasma Radziejowej Grupa Krynicka graniczy z Grupą Podhalańska oraz w Beskidzie Niskim graniczy z Grupą Bieszczadzką. Działania ratownicze w tych terenach prowadzone są wspólnie.

35 Krynicka Grupa GOPR

36 Bibliografia