WYZNACZANIE POŁOŻENIA GŁOWICY OPTOELEKTRONICZNEJ Z WYKORZYSTANIEM CZUJNIKÓW MEMS
|
|
- Dariusz Madej
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Justyna SOKOŁOWSKA Janusz BŁASZCZYK Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych PRACE NAUKOWE ITWL Zeszyt 36, s , 2015 r /afit WYZNACZANIE POŁOŻENIA GŁOWICY OPTOELEKTRONICZNEJ Z WYKORZYSTANIEM CZUJNIKÓW MEMS W pracy opisano wykorzystanie czujników MinIMU-9 v3 do określania zmian położenia taniej, stabilizowanej głowicy optoelektronicznej, przeznaczonej do bezzałogowych systemów powietrznych. Przedstawiono proces kalibracji czujników, wpływ zmian temperatury na ich odczyty oraz zalecenia, które należy uwzględnić przy montażu. Słowa kluczowe: MEMS, kalibracja, głowica optoelektroniczna. 1. Wprowadzenie Szybki rozwój bezzałogowych systemów powietrznych i ich coraz większa przystępność cenowa zwiększają zapotrzebowanie na tanie i niezawodne sensory przenoszone na ich pokładach. Sensory, najczęściej kamery światła widzialnego i podczerwieni, są często instalowane na platformach stabilizujących, w wielu wypadkach mających postać zamkniętej głowicy, chroniącej sensory przed działaniem środowiska zewnętrznego. Aby przekazywany z głowicy obraz był stabilny, niezbędne jest zapewnienie, by układ sterujący w sposób dynamiczny odpracowywał każdy niepożądany ruch kamery. W tym celu wymagane jest określenie nie tylko jej pochylenia, przechylenia i odchylenia względem układu odniesienia, ale również prędkości i kierunku dokonywanych zmian położenia dla każdej z płaszczyzn. Wieloosiowe czujniki typu MEMS (ang. Micro Electro-Mechanical System) pozwalają na pomiar tych parametrów z błędem pomiarowym rzędu dziesiątych części stopnia. Należy zdawać sobie sprawę, że dokładność ta pozwala na znaczne ograniczenie wpływu drgań, jednak nie całkowitą ich niwelację. Mimo to w tanich konstrukcjach, w których wykorzystywane są czujniki optyczne o krótkiej ogniskowej, stanowią one oczywisty wybór ze względu na cenę, wymiary i łatwość implementacji.
2 132 Justyna Sokołowska, Janusz Błaszczyk 2. Wyznaczanie zmian położenia obiektu Do skutecznego szacowania zmiany orientacji obiektu w trójwymiarowej przestrzeni kartezjańskiej niezbędna jest fuzja danych pomiarowych z sensorów różnych typów żyroskopu, akcelerometru oraz magnetometru. Pomiar prędkości kątowej dostarcza wiarygodnych danych o ruchu w przypadku dynamicznych zmian położenia, jednakże ze względu na wyraźną składową dryftów czasowego oraz temperaturowego cechuje się małą dokładnością przy powolnym ruchu. Dla powolnego ruchu niezbędne jest zastosowanie, w zależności od osi obrotu, czujnika prędkościowego lub natężenia pola magnetycznego. W celu wyznaczania zmian pochylenia φ (rys.1) i przechylenia θ dokonuje się pomiarów składowych przyspieszenia ziemskiego. Chwilowe pochylenie i przechylenie głowicy jest wyznaczane z własności (1), (2) [5]. Rys. 1. Pochylenie i odchylenie dwuosiowej głowicy optoelektronicznej tg φφ xxxxxx = GG yy GG zz (1) tg θθ xxxxxx = GG xx GG 2 yy +GG2 zz (2) gdzie: φ kąt pochylenia, θ kąt przechylenia, G x, G y, G z składowa przyspieszenia ziemskiego w skali ± 1 g 1. 1 g = 9,80665 mm ss 2
3 Wyznaczanie położenia głowicy optoelektronicznej z wykorzystaniem czujników Odchylenie w funkcji czasu jest uzyskiwane w procesie scalania scałkowanej prędkości kątowej, uzyskanej z żyroskopu oraz chwilowej pozycji w przestrzeni, wyznaczonej ze składowych przyspieszenia ziemskiego. Za pomocą akcelerometru nie można określić odchylenia w polu grawitacyjnym, z tego względu do wyznaczenia przesunięcia w płaszczyźnie Z wykorzystuje się czujnik natężenia pola magnetycznego. Jego pozycję określa własność (3) [4]. tg ψψ xxxxxx = BB yy BB xx (3) gdzie: ψ kąt odchylenia, B x, B y skalibrowane odczyty z poszczególnych osi czujnika ziemskiego pola magnetycznego. Pozyskane z czujników MEMS sygnały poddawane są filtracji górnoi dolnoprzepustowej. Na wejście filtru dolnoprzepustowego podawana jest informacja o kątach wyznaczonych na podstawie czujnika przyspieszeń oraz natężenia pola magnetycznego, natomiast na wejście filtru górnoprzepustowego informację o kątach wyliczonych na podstawie czujnika obrotu kątowego (rys. 2) [3]. Do scalenia uzyskanych wartości wykorzystywany jest filtr komplementarny. Pozwala on na precyzyjne wyznaczenie przesunięcia obiektu niezależnie od jego położenia w przestrzeni oraz wykonywanego manewru. Sumowanie poszczególnych składowych odbywa się według zależności (4). αα nn = ηη(αα nn 1 + ωω nn Δtt) + (1 ηη )aa nn (4) gdzie: α n kąt wychylenia w iteracji n, η waga pomiaru, ω prędkość kątowa, Δt okres próbkowania, a kąt rotacji akcelerometru/magnetometru. IMU Żyroskopy ω α G HPF α G α Akcelerometry a Magnetometry m α GM LPF α GM Rys. 2. Schemat blokowy estymacji kąta wychylenia z wykorzystaniem filtra komplementarnego
4 134 Justyna Sokołowska, Janusz Błaszczyk 3. Kalibracja sensorów Wykorzystanie czujników inercyjnych typu MEMS do wyznaczenia zmian położenia obiektu w przestrzeni wymaga ich wcześniejszej kalibracji, mającej na celu przypisanie uzyskiwanym odczytom konkretnych wartości przyspieszenia, odchylenia kątowego oraz natężenia pola magnetycznego. Na wskazania wpływ ma szereg czynników [1, 2], takich jak: dryft czasowy oraz temperaturowy, przesunięcie względem zerowego poziomu, zmiana czułości względem pozostałych osi, rozpiętość szumów, nieliniowość pomiaru, zakłócenia zewnętrzne. Każdą z osi czujników należy poddać osobnym testom na obecność wyżej wymienionych zakłóceń. Podczas kalibracji żyroskopu należy przede wszystkim uwzględnić przesunięcie względem zerowego poziomu oraz zależności temperaturowe. Dla każdej z osi, w celu ustalenia błędu kalibracji poziomu zerowego, należy wykonać serię pomiarów w temperaturze 25ºC. W zależności od typu czujnika, uzyskaną wartość należy wprowadzić do rejestru urządzenia lub dokonać programowej korekcji. Zmiana czułości żyroskopów L3GD20H w zależności od temperatury, wedle dokumentacji układu [1], wynosi ±2% w przedziale temperaturowym -40 o C 85 o C oraz odchylenie względem zera na poziomie ±0,04 /s na każdy 1 o C. Dryft temperaturowy testowanego sensora obrazuje rys ,05 Prędkość kątowa [ /s] -0,1-0,15-0,2-0,25 Czas [s] Surowy odczyt Odczyt po korekcji Rys. 3. Przykładowy błąd kalibracji osi żyroskopu L3GD20H
5 Wyznaczanie położenia głowicy optoelektronicznej z wykorzystaniem czujników ,3 0,8 Prędkość kątowa [º/s] 0,3-0, ,7-1,2-1,7-2,2-2,7 x y z Temperatura [ºC] Rys. 4. Przykładowy dryft temperaturowy w przedziale 22 42ºC żyroskopu L3GD20H Kalibracja akcelerometru polega na ustawianiu każdej z osi czujnika w linii działania przyspieszenia ziemskiego i powolnym obrocie. Dla uzyskanych wyników wyznacza się minimum oraz maksimum (rys. 5). Na tej podstawie oblicza się stopień przesunięcia skali oraz zmianę czułości odczytów. Przyspieszenie [g] 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0-0,2-0,4-0,6-0,8-1 -1,2 Czas [s] Rys. 5. Badanie minimum i maksimum osi akcelerometru LSM303D Temperatura otoczenia ma zauważalny wpływ na otrzymywane wartości. Wedle dokumentacji układu [2] zmiana położenia zerowego w zależności od temperatury dla akcelerometru LSM303D wynosi ±0,6 mg/ C, natomiast czułości ±0,01%/ C. Dryft temperaturowy uzyskany na podstawie badanego modelu obrazuje rys. 6.
6 136 Justyna Sokołowska, Janusz Błaszczyk Przyspieszenie [g] 1,04 1,035 1,03 1,025 1,02 1,015 1,01 1, ,995 0, Temperatura [ C] Rys. 6. Przykładowy dryft temperaturowy dla akcelerometru LSM303D Podczas montażu magnetometru należy się upewnić, że płytka z czujnikami nie zostanie umieszczona w bezpośrednim sąsiedztwie materiałów ferromagnetycznych, ze względu na wytwarzane przez nie stałe pole magnetyczne. Celem wyznaczenia dysproporcji względem poszczególnych osi oraz przesunięcia środka, płasko ułożony sensor należy obracać wokół osi o 270º, wskazując kolejno północ, wschód, południe i zachód. Odczyt na kanale X powinien być maksymalny, gdy kompas jest skierowany na północ, a minimalny, gdy pokazuje południe. Odczyt Y powinien być minimalny w kierunku wschodnim, a maksymalny w kierunku zachodnim (rys. 7, 8), wartości na osi Z powinny pozostać niezmienne. Proces należy powtórzyć po odwróceniu czujnika. 1,5 Natężenie pola magnetycznego [Gs] 1 0, ,5 0 0,5 1 1,5 2-0,5-1 -1,5 Natężenie pola magnetycznego [Gs] Rys. 7. Wskazania magnetometru przed kalibracją
7 Wyznaczanie położenia głowicy optoelektronicznej z wykorzystaniem czujników ,5 Natężenie pole magnetycznego [Gs] 1 0,5 0-1,5-1 -0,5 0 0,5 1 1,5-0,5-1 -1,5 Natężenie pola magnetycznego [Gs] Rys. 8. Skalibrowane wskazania magnetometru Podobnie jak w przypadku akcelerometru i żyroskopu temperatura otoczenia ma również istotny wpływ na pracę czujnika natężenia pola magnetycznego. Odchylenie względem zera magnetometru LSM303D wedle dokumentacji układu [2] wynosi ±0,9 mgs/ºc, natomiast zmiana czułości ±0,05%/ºC. Wpływ temperatury na badany czujnik obrazuje rys. 9. Natężenie pola magnetycznego [gauss] -0,63-0, ,64-0,645-0,65-0,655-0,66-0,665-0,67-0,675-0,68-0,685 Temperatura [ C] Rys. 9. Przedstawienie poglądowe wpływu temperatury na wskazania magnetometru LSM303D
8 138 Justyna Sokołowska, Janusz Błaszczyk 4. Podsumowanie Żaden z przybliżonych sensorów nie dostarcza pełnej informacji o położeniu obiektu. Każdy z nich przekazuje częściowe dane o orientacji w przestrzeni, które tylko w określonych warunkach są wiarygodne. Przy niewielkich wartościach prędkości kątowych szum, dryft temperaturowy oraz czasowy będą niepomijalnymi składowymi danych przekazywanych przez żyroskop. Zakłócenia te należy minimalizować, jednak nie usunie się ich w pełni. Na przyspieszenie grawitacyjne nakłada się także przyspieszenie obiektu, zatem w przypadku dynamicznego ruchu wiarygodność pomiaru akcelerometru jest niska. W przypadku magnetometru możliwe jest szacowanie wartości pola magnetycznego wprowadzanego przez ferromagnetyki i kompensowanie go programowo, jednakże wskazane jest zmniejszenie wpływu interferencji materiałów występujących w okolicy czujnika pomiarowego ograniczenie liczby przewodów znajdujących się w jego bezpośredniej okolicy lub odpowiednie ich ekranowanie. Przewód, przez który płynie prąd, wytwarza cylindryczne pole magnetyczne, które słabnie odwrotnie proporcjonalnie do kwadratu odległości. Dopiero odpowiednia kalibracja każdego z czujników oraz połączenie ich pomiarów za pomocą filtrów, pozwala na precyzyjne wyznaczanie położenia obiektu, niezależnie od wykonywanego przez niego manewru. Literatura 1. Datasheet, L3GD20H: MEMS motion sensor: three-axis digital output gyroscope, STMicroelectronics, marzec 2013, Doc ID Rev Datasheet, LSM303D: Ultra compact high performance e-compass 3D accelerometer and 3D magnetometer module, STMicroelectronics, czerwiec 2012, Doc ID Rev Grygiel R., Bieda R., Wojciechowski K.: Metody wyznaczania kątów z żyroskopów dla filtru komplementarnego na potrzeby określenia orientacji IMU, Przegląd Elektrotechniczny 2014, nr Ozyagilar T.: Implementing a Tilt-Compensated ecompass using Accelerometer and Magnetometer Sensors, Freescale Semiconductor, AN4248, Rev. 3, 01/ Pedley M.: Tilt Sensing Using a Three-Axis Accelerometer, Freescale Semiconductor, AN3461, Rev. 6, 03/2013.
Aplikacje Systemów. Nawigacja inercyjna. Gdańsk, 2016
Aplikacje Systemów Wbudowanych Nawigacja inercyjna Gdańsk, 2016 Klasyfikacja systemów inercyjnych 2 Nawigacja inercyjna Podstawowymi blokami, wchodzącymi w skład systemów nawigacji inercyjnej (INS ang.
Bardziej szczegółowoSensory i Aktuatory Laboratorium. Mikromechaniczny przyspieszeniomierz i elektroniczny magnetometr E-kompas
Sensory i Aktuatory Laboratorium Mikromechaniczny przyspieszeniomierz i elektroniczny magnetometr E-kompas Zagadnienia do samodzielnego przygotowania przed laboratorium. 1. Zasada działania, konstrukcja
Bardziej szczegółowoZiemskie pole magnetyczne
Ćwiczenie nr 27 Ćwiczenie nr 08 (27). Pomiar natężenia pola magnetycznego ziemskiego. Ziemskie pole magnetyczne Cel ćwiczenia. Wyznaczenie indukcji magnetycznej ziemskiego pola magnetycznego. Zagadnienia
Bardziej szczegółowoCzujnik położenia katowego AS5040
Wybrane czujniki i ich obsługa Marek Wnuk < marek.wnuk@pwr.wroc.pl > KCiR K7/W4 PWr MW:SteRo6 p.1 Czujnik położenia katowego AS5040 MW:SteRo6 p.2 Odczyt szeregowy AS5040 Odczyt licznikowy AS5040 MW:SteRo6
Bardziej szczegółowoWyznaczanie składowej poziomej natężenia pola magnetycznego Ziemi za pomocą busoli stycznych
Ćwiczenie E12 Wyznaczanie składowej poziomej natężenia pola magnetycznego Ziemi za pomocą busoli stycznych E12.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie wartości składowej poziomej natężenia pola
Bardziej szczegółowoMODEL STANOWISKA DO BADANIA OPTYCZNEJ GŁOWICY ŚLEDZĄCEJ
Mgr inż. Kamil DZIĘGIELEWSKI Wojskowa Akademia Techniczna DOI: 10.17814/mechanik.2015.7.232 MODEL STANOWISKA DO BADANIA OPTYCZNEJ GŁOWICY ŚLEDZĄCEJ Streszczenie: W niniejszym referacie zaprezentowano stanowisko
Bardziej szczegółowoWyznaczanie współczynnika załamania światła
Ćwiczenie O2 Wyznaczanie współczynnika załamania światła O2.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie współczynnika załamania światła dla przeźroczystych, płaskorównoległych płytek wykonanych z
Bardziej szczegółowoMechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Sensory (czujniki)
Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne Sensory (czujniki) 1 Zestawienie najważniejszych wielkości pomiarowych w układach mechatronicznych Położenie (pozycja), przemieszczenie Prędkość liniowa,
Bardziej szczegółowoDrgania wymuszone - wahadło Pohla
Zagadnienia powiązane Częstość kołowa, częstotliwość charakterystyczna, częstotliwość rezonansowa, wahadło skrętne, drgania skrętne, moment siły, moment powrotny, drgania tłumione/nietłumione, drgania
Bardziej szczegółowoNewsletter 1/2017. Liniowe przetworniki pozycji dla siłowników pneumatycznych. elektronika w pneumatyce.
Newsletter /07 Liniowe przetworniki pozycji dla siłowników pneumatycznych elektronika w pneumatyce www.pneumax.pl Opis produktu ezstykowy, liniowy przetwornik pozycji, z innowacyjną technologią wykorzystującą
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIA INERCJALNA
KATALOG 2016/2017 TECHNOLOGIA INERCJALNA rozwiązania firmy VectorNav GPS.PL ul. Jasnogórska 23 31-358 Kraków tel. (012) 637 71 49 fax (012) 376 77 27 www.gps.pl C e n t r u m T e c h n i k L o k a l i
Bardziej szczegółowoWyposażenie Samolotu
P O L I T E C H N I K A R Z E S Z O W S K A im. Ignacego Łukasiewicza Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Awioniki i Sterowania Wyposażenie Samolotu Instrukcja do laboratorium nr 2 Przyrządy żyroskopowe
Bardziej szczegółowoNazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 1: Wahadło fizyczne. opis ruchu drgającego a w szczególności drgań wahadła fizycznego
Nazwisko i imię: Zespół: Data: Cel ćwiczenia: Ćwiczenie nr 1: Wahadło fizyczne opis ruchu drgającego a w szczególności drgań wahadła fizycznego wyznaczenie momentów bezwładności brył sztywnych Literatura
Bardziej szczegółowoSensory i systemy pomiarowe Prezentacja Projektu SYNERIFT. Michał Stempkowski Tomasz Tworek AiR semestr letni 2013-2014
Sensory i systemy pomiarowe Prezentacja Projektu SYNERIFT Michał Stempkowski Tomasz Tworek AiR semestr letni 2013-2014 SYNERIFT Tylne koła napędzane silnikiem spalinowym (2T typu pocket bike ) Przednie
Bardziej szczegółowoPomiar drogi koherencji wybranych źródeł światła
Politechnika Gdańska WYDZIAŁ ELEKTRONIKI TELEKOMUNIKACJI I INFORMATYKI Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych Pomiar drogi koherencji wybranych źródeł światła Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego
Bardziej szczegółowo(54) (13)B1 PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)165054
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)165054 (13)B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 289981 (22) Data zgłoszenia: 19.04.1991 (51) IntCl5: B63B 39/14 (54)
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE. ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej
LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie metody
Bardziej szczegółowoLDPY-11 LISTWOWY DWUPRZEWODOWY PRZETWORNIK POŁOŻENIA DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA. Wrocław, czerwiec 1997 r.
LISTWOWY DWUPRZEWODOWY PRZETWORNIK POŁOŻENIA DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA Wrocław, czerwiec 1997 r. 50-305 WROCŁAW TEL./FAX (+71) 373-52-27 ul. S.JARACZA 57-57A TEL. 0-602-62-32-71 str.2 SPIS TREŚCI
Bardziej szczegółowoŻyroskopy w technice lotniczej. Żyroskopem nazywamy także różne typy czujników mierzących prędkość kątową (np. żyroskopy laserowe i światłowodowe).
Żyroskopy w technice lotniczej Klaudia Magda Żyroskop - każde ciało sztywne wirujące z dużą prędkością kątową wokół osi chwilowego obrotu przechodzącej przez to ciało, które jest wykorzystywane do pomiaru
Bardziej szczegółowoĆw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych II
Wydział: EAIiE Kierunek: Imię i nazwisko (e mail): Rok:. (2010/2011) Grupa: Zespół: Data wykonania: Zaliczenie: Podpis prowadzącego: Uwagi: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych
Bardziej szczegółowo1. Właściwości urządzenia
Instrukcja obsługi Spis treści 1. Właściwości urządzenia 2. Specyfikacje 2.1. Specyfikacje ogólne 2.2. Specyfikacje elektryczne 2.3. Charakterystyka widmowa czujnika światła 3. Opis panelu czołowego 3.1.
Bardziej szczegółowoWyniki pomiarów okresu drgań dla wahadła o długości l = 1,215 m i l = 0,5 cm.
2 Wyniki pomiarów okresu drgań dla wahadła o długości l = 1,215 m i l = 0,5 cm. Nr pomiaru T[s] 1 2,21 2 2,23 3 2,19 4 2,22 5 2,25 6 2,19 7 2,23 8 2,24 9 2,18 10 2,16 Wyniki pomiarów okresu drgań dla wahadła
Bardziej szczegółowoSkuteczna kompensacja rezystancji przewodów.
Skuteczna kompensacja rezystancji przewodów. Punkty pomiarowe, np. na mostach lub skrzydłach samolotów często znajdują się w większej odległości od przyrządów pomiarowych. Punkty pomiarowe, które nie są
Bardziej szczegółowoKinematyka: opis ruchu
Kinematyka: opis ruchu Wstęp do Fizyki I (B+C) Wykład III: Pojęcia podstawowe punkt materialny, układ odniesienia, układ współrzędnych tor, prędkość, przyspieszenie Ruch jednostajny Pojęcia podstawowe
Bardziej szczegółowoSymulacja sygnału czujnika z wyjściem częstotliwościowym w stanach dynamicznych
XXXVIII MIĘDZYUCZELNIANIA KONFERENCJA METROLOGÓW MKM 06 Warszawa Białobrzegi, 4-6 września 2006 r. Symulacja sygnału czujnika z wyjściem częstotliwościowym w stanach dynamicznych Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika
Bardziej szczegółowoTematy prac dyplomowych w Katedrze Awioniki i Sterowania. Studia: I stopnia (inżynierskie)
Tematy prac dyplomowych w Katedrze Awioniki i Sterowania Studia I stopnia (inżynierskie) Temat: Skalowanie czujników prędkości kątowej i orientacji przestrzennej 1. Analiza właściwości czujników i układów
Bardziej szczegółowoPolitechnika Wrocławska
Politechnika Wrocławska Instytut Cybernetyki Technicznej Wizualizacja Danych Sensorycznych Projekt Kompas Elektroniczny Prowadzący: dr inż. Bogdan Kreczmer Wykonali: Tomasz Salamon Paweł Chojnowski Wrocław,
Bardziej szczegółowoKOMPONENTY INERCJALNE
KATALOG 2016/2017 KOMPONENTY INERCJALNE rozwiązania firmy KVH (USA) GPS.PL ul. Jasnogórska 23 31-358 Kraków tel. (012) 637 71 49 fax (012) 376 77 27 www.gps.pl C e n t r u m T e c h n i k L o k a l i z
Bardziej szczegółowoSystemy Ochrony Powietrza Ćwiczenia Laboratoryjne
POLITECHNIKA POZNAŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA PROWADZĄCY: mgr inż. Łukasz Amanowicz Systemy Ochrony Powietrza Ćwiczenia Laboratoryjne 3 TEMAT ĆWICZENIA: Badanie składu pyłu za pomocą mikroskopu
Bardziej szczegółowoTutaj powinny znaleźć się wyniki pomiarów (tabelki) potwierdzone przez prowadzacego zajęcia laboratoryjne i podpis dyżurujacego pracownika obsługi
Tutaj powinny znaleźć się wyniki pomiarów (tabelki) potwierdzone przez prowadzacego zajęcia laboratoryjne i podpis dyżurujacego pracownika obsługi technicznej. 1. Wstęp Celem ćwiczenia jest wyznaczenie
Bardziej szczegółowoPiotr Janas, Paweł Turkowski Zakład Fizyki, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Do użytku wewnętrznego ĆWICZENIE 30
Piotr Janas, Paweł Turkowski Zakład Fizyki, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Do użytku wewnętrznego ĆWICZENIE 30 POMIAR NATĘŻENIA ZIEMSKIEGO POLA MAGNETYCZNEGO Kraków, 08.02.2016 -2- CZĘŚĆ TEORETYCZNA ZAKRES
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 4 WYZNACZANIE INDUKCYJNOŚCI WŁASNEJ I WZAJEMNEJ
Ćwiczenie 4 WYZNCZNE NDUKCYJNOŚC WŁSNEJ WZJEMNEJ Celem ćwiczenia jest poznanie pośrednich metod wyznaczania indukcyjności własnej i wzajemnej na podstawie pomiarów parametrów elektrycznych obwodu. 4..
Bardziej szczegółowoObliczenia polowe silnika przełączalnego reluktancyjnego (SRM) w celu jego optymalizacji
Akademia Górniczo Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Studenckie Koło Naukowe Maszyn Elektrycznych Magnesik Obliczenia polowe silnika
Bardziej szczegółowoPOMIARY KĄTÓW I STOŻKÓW
WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji Ćwiczenie nr 4 TEMAT: POMIARY KĄTÓW I STOŻKÓW ZADANIA DO WYKONANIA:. zmierzyć trzy wskazane kąty zadanego przedmiotu kątomierzem
Bardziej szczegółowoWpływ pól magnetycznych na rotację materii w galaktykach spiralnych. Joanna Jałocha-Bratek, IFJ PAN
Wpływ pól magnetycznych na rotację materii w galaktykach spiralnych. Joanna Jałocha-Bratek, IFJ PAN c Czy pola magnetyczne mogą wpływać na kształt krzywych rotacji? W galaktykach spiralnych występuje wielkoskalowe,
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI POMIAR PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ TRANSPORTU KATEDRA LOGISTYKI I TRANSPORTU PRZEMYSŁOWEGO NR 1 POMIAR PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO Katowice, październik 5r. CEL ĆWICZENIA Poznanie zjawiska przesunięcia fazowego. ZESTAW
Bardziej szczegółowoLIV OLIMPIADA FIZYCZNA 2004/2005 Zawody II stopnia
LIV OLIMPIADA FIZYCZNA 004/005 Zawody II stopnia Zadanie doświadczalne Masz do dyspozycji: cienki drut z niemagnetycznego metalu, silny magnes stały, ciężarek o masie m=(100,0±0,5) g, statyw, pręty stalowe,
Bardziej szczegółowoPRZETWORNIKI POMIAROWE
PRZETWORNIKI POMIAROWE PRZETWORNIK POMIAROWY element systemu pomiarowego, który dokonuje fizycznego przetworzenia z określoną dokładnością i według określonego prawa mierzonej wielkości na inną wielkość
Bardziej szczegółowomgr inż. Grzegorz Glonek Łódź, 1 maja 2017 Promotor: dr hab. inż. Adam Wojciechowski STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ
mgr inż. Grzegorz Glonek Łódź, 1 maja 2017 Promotor: dr hab. inż. Adam Wojciechowski STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Hybrydowa metoda śledzenia ruchu człowieka w czasie rzeczywistym Teza: Zastosowanie
Bardziej szczegółowoRÓWNANIA MAXWELLA. Czy pole magnetyczne może stać się źródłem pola elektrycznego? Czy pole elektryczne może stać się źródłem pola magnetycznego?
RÓWNANIA MAXWELLA Czy pole magnetyczne może stać się źródłem pola elektrycznego? Czy pole elektryczne może stać się źródłem pola magnetycznego? Wykład 3 lato 2012 1 Doświadczenia Wykład 3 lato 2012 2 1
Bardziej szczegółowokierowanych pojazdów podwodnych
Systemy wspomagające obsługę zdalnie kierowanych pojazdów podwodnych Łukasz Józefowicz, 228934 ROV, czyli zdalnie kierowane pojazdy podwodne Skrót ROV pochodzi z języka angielskiego (Remotely Operated
Bardziej szczegółowoMECHANIKA 2 KINEMATYKA. Wykład Nr 5 RUCH KULISTY I RUCH OGÓLNY BRYŁY. Prowadzący: dr Krzysztof Polko
MECHANIKA 2 KINEMATYKA Wykład Nr 5 RUCH KULISTY I RUCH OGÓLNY BRYŁY Prowadzący: dr Krzysztof Polko Określenie położenia ciała sztywnego Pierwszy sposób: Określamy położenia trzech punktów ciała nie leżących
Bardziej szczegółowoĆwiczenie EA9 Czujniki położenia
Akademia Górniczo-Hutnicza im.s.staszica w Krakowie KATEDRA MASZYN ELEKTRYCZNYCH Ćwiczenie EA9 Program ćwiczenia I. Transformator położenia kątowego 1. Wyznaczenie przekładni napięciowych 2. Pomiar napięć
Bardziej szczegółowoDYNAMIKA ŁUKU ZWARCIOWEGO PRZEMIESZCZAJĄCEGO SIĘ WZDŁUŻ SZYN ROZDZIELNIC WYSOKIEGO NAPIĘCIA
71 DYNAMIKA ŁUKU ZWARCIOWEGO PRZEMIESZCZAJĄCEGO SIĘ WZDŁUŻ SZYN ROZDZIELNIC WYSOKIEGO NAPIĘCIA dr hab. inż. Roman Partyka / Politechnika Gdańska mgr inż. Daniel Kowalak / Politechnika Gdańska 1. WSTĘP
Bardziej szczegółowoĆw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych II
Wydział: EAIiIB Kierunek: Imię i nazwisko (e mail): Rok: Grupa: Zespół: Data wykonania: Zaliczenie: Podpis prowadzącego: Uwagi: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych II Celem
Bardziej szczegółowo_PL_ VIBTRANSMITTER VT1000 INSTRUKCJA OBSŁUGI SYSTEMS FOR MODERN INDUSTRY
INSTRUKCJA OBSŁUGI _PL_ VIBTRANSMITTER VT1000 SYSTEMS FOR MODERN INDUSTRY VIBTRANSMITTER VT1000 EC SYSTEMS 2 INSTRUKCJA OBSŁUGI _PL_ SPIS TREŚCI I. Wstęp... 4 II. Informacje ogólne... 5 III. Opis modułu...
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA OPOLSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji POMIARY KĄTÓW I STOŻKÓW
POLITECHNIKA OPOLSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji TEMAT: Ćwiczenie nr 4 POMIARY KĄTÓW I STOŻKÓW ZADANIA DO WYKONANIA:. zmierzyć 3 wskazane kąty zadanego przedmiotu
Bardziej szczegółowoSkręcenie wektora polaryzacji w ośrodku optycznie czynnym
WFiIS PRACOWNIA FIZYCZNA I i II Imię i nazwisko: 1.. TEMAT: ROK GRUPA ZESPÓŁ NR ĆWICZENIA ata wykonania: ata oddania: Zwrot do poprawy: ata oddania: ata zliczenia: OCENA Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia
Bardziej szczegółowoW polskim prawodawstwie i obowiązujących normach nie istnieją jasno sprecyzowane wymagania dotyczące pomiarów źródeł oświetlenia typu LED.
Pomiary natężenia oświetlenia LED za pomocą luksomierzy serii Sonel LXP W polskim prawodawstwie i obowiązujących normach nie istnieją jasno sprecyzowane wymagania dotyczące pomiarów źródeł oświetlenia
Bardziej szczegółowoNazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 41: Busola stycznych
Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 41: Busola stycznych Cel ćwiczenia: Wyznaczenie składowej poziomej ziemskiego pola magnetycznego. Literatura [1] Kąkol Z., Fizyka dla inżynierów, OEN Warszawa,
Bardziej szczegółowoBŁĘDY W POMIARACH BEZPOŚREDNICH
Podstawy Metrologii i Technik Eksperymentu Laboratorium BŁĘDY W POMIARACH BEZPOŚREDNICH Instrukcja do ćwiczenia nr 2 Zakład Miernictwa i Ochrony Atmosfery Wrocław, listopad 2010 r. Podstawy Metrologii
Bardziej szczegółowoREJESTRACJA PARAMETRÓW RUCHU OBIEKTU PRZY UŻYCIU CZUJNIKÓW Z RODZINY MEMS OBJECT MANEUVER REGISTRATION USING MEMS SENSORS
Dr hab. inż. Jan PIETRASIEŃSKI, prof. WAT Mgr inż. Kamil DZIĘGIELEWSKI Wojskowa Akademia Techniczna REJESTRACJA PARAMETRÓW RUCHU OBIEKTU PRZY UŻYCIU CZUJNIKÓW Z RODZINY MEMS Streszczenie: W niniejszym
Bardziej szczegółowo- ustawienie przesunięć żyroskopu cyfrowego (kalibrowanie żyroskopu) - konfigurowanie częstotliwości próbkowania poszczególnych sensorów
PORTFOLIO (na wniosek firmy F16) Analiza i raport z badań nad zoptymalizowanymi procedurami zliczania pozycji i ułożenia kątowego w elektronicznych modułach orientacji przestrzennej. Autor: Michał Turek
Bardziej szczegółowoTDWA-21 TABLICOWY DWUPRZEWODOWY WYŚWIETLACZ SYGNAŁÓW ANALOGOWYCH DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA. Wrocław, listopad 1999 r.
TABLICOWY DWUPRZEWODOWY WYŚWIETLACZ SYGNAŁÓW ANALOGOWYCH DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA Wrocław, listopad 1999 r. 50-305 WROCŁAW TEL./FAX (+71) 373-52-27 ul. S. Jaracza 57-57a TEL. 602-62-32-71 str.2
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia jednopłaszczyznowe wyważanie wirników
Instrukcja do ćwiczenia jednopłaszczyznowe wyważanie wirników 1. Podstawowe pojęcia związane z niewyważeniem Stan niewyważenia stan wirnika określony takim rozkładem masy, który w czasie wirowania wywołuje
Bardziej szczegółowoWideoSondy - Pomiary. Trzy Metody Pomiarowe w jednym urządzeniu XL G3 lub XL Go. Metoda Porównawcza. Metoda projekcji Cienia (ShadowProbe)
Trzy Metody Pomiarowe w jednym urządzeniu XL G3 lub XL Go Metoda Porównawcza Metoda projekcji Cienia (ShadowProbe) Metoda Stereo Metoda Porównawcza Metoda Cienia - ShadowProbe Metoda Stereo Metoda Porównawcza
Bardziej szczegółowoTEORIA MASZYN I MECHANIZMÓW ĆWICZENIA LABORATORYJNE
MiBM. Teoria maszyn i mechanizmów. Ćwiczenie laboratoryjne nr 5 str. 1 MiBM TMiM Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Mechaniki i Wibroakustyki TEORIA MASZYN I
Bardziej szczegółowopobrano z serwisu Fizyka Dla Każdego - http://fizyka.dk - zadania fizyka, wzory fizyka, matura fizyka
7. Pole magnetyczne zadania z arkusza I 7.8 7.1 7.9 7.2 7.3 7.10 7.11 7.4 7.12 7.5 7.13 7.6 7.7 7. Pole magnetyczne - 1 - 7.14 7.25 7.15 7.26 7.16 7.17 7.18 7.19 7.20 7.21 7.27 Kwadratową ramkę (rys.)
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Podstawy Automatyki Przygotowanie zadania sterowania do analizy i syntezy zestawienie schematu blokowego
Bardziej szczegółowoO 2 O 1. Temat: Wyznaczenie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego
msg M 7-1 - Temat: Wyznaczenie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego Zagadnienia: prawa dynamiki Newtona, moment sił, moment bezwładności, dynamiczne równania ruchu wahadła fizycznego,
Bardziej szczegółowoGWIEZDNE INTERFEROMETRY MICHELSONA I ANDERSONA
GWIEZNE INTERFEROMETRY MICHELSONA I ANERSONA Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zestawienie i demonstracja modelu gwiezdnego interferometru Andersona oraz laboratoryjny pomiar wymiaru sztucznej gwiazdy.
Bardziej szczegółowoKOMPENSACJA TEMPERATUROWA WYBRANYCH AKCELEROMETRÓW ANALOGOWYCH MEMS
POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 92 Electrical Engineering 2017 DOI 10.21008/j.1897-0737.2017.92.0009 Aleksander SAWICKI* KOMPENSACJA TEMPERATUROWA WYBRANYCH AKCELEROMETRÓW ANALOGOWYCH
Bardziej szczegółowoKOOF Szczecin: www.of.szc.pl
Źródło: LI OLIMPIADA FIZYCZNA (1/2). Stopień III, zadanie doświadczalne - D Nazwa zadania: Działy: Słowa kluczowe: Komitet Główny Olimpiady Fizycznej; Andrzej Wysmołek, kierownik ds. zadań dośw. plik;
Bardziej szczegółowoTematy prac dyplomowych w Katedrze Awioniki i Sterowania Studia I stopnia (inżynierskie)
Tematy prac dyplomowych w Katedrze Awioniki i Sterowania Studia I stopnia (inżynierskie) Temat: Pomiar prędkości kątowych samolotu przy pomocy czujnika ziemskiego pola magnetycznego 1. Analiza właściwości
Bardziej szczegółowoDRGANIA SWOBODNE UKŁADU O DWÓCH STOPNIACH SWOBODY. Rys Model układu
Ćwiczenie 7 DRGANIA SWOBODNE UKŁADU O DWÓCH STOPNIACH SWOBODY. Cel ćwiczenia Doświadczalne wyznaczenie częstości drgań własnych układu o dwóch stopniach swobody, pokazanie postaci drgań odpowiadających
Bardziej szczegółowoZastosowanie deflektometrii do pomiarów kształtu 3D. Katarzyna Goplańska
Zastosowanie deflektometrii do pomiarów kształtu 3D Plan prezentacji Metody pomiaru kształtu Deflektometria Zasada działania Stereo-deflektometria Kalibracja Zalety Zastosowania Przykład Podsumowanie Metody
Bardziej szczegółowoWyznaczanie zależności współczynnika załamania światła od długości fali światła
Ćwiczenie O3 Wyznaczanie zależności współczynnika załamania światła od długości fali światła O3.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie zależności współczynnika załamania światła od długości fali
Bardziej szczegółowoKatedra Fizyki Ciała Stałego Uniwersytetu Łódzkiego. Ćwiczenie 1 Badanie efektu Faraday a w monokryształach o strukturze granatu
Katedra Fizyki Ciała Stałego Uniwersytetu Łódzkiego Ćwiczenie 1 Badanie efektu Faraday a w monokryształach o strukturze granatu Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest pomiar kąta skręcenia płaszczyzny polaryzacji
Bardziej szczegółowoCzujnik ultradźwiękowy serii DBK 4+
Produkty Czujniki i enkodery Czujniki ultradźwiękowe Czujnik ultradźwiękowy serii DBK 4+ Odległość nadajnik- odbiornik: 20-60mm Detekcja jednego i wielu arkuszy Możliwość patrzenia bokiem Możliwość ustawienia
Bardziej szczegółowo(zwane również sensorami)
Czujniki (zwane również sensorami) Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Czujniki Czujniki służą do
Bardziej szczegółowoBADANIE EFEKTU HALLA. Instrukcja wykonawcza
ĆWICZENIE 57C BADANIE EFEKTU HALLA Instrukcja wykonawcza I. Wykaz przyrządów. Hallotron umieszczony w polu magnetycznym wytworzonym przez magnesy trwałe Magnesy zamocowane są tak, by możliwy był pomiar
Bardziej szczegółowoBADANIE SILNIKA SKOKOWEGO
Politechnika Warszawska Instytut Maszyn Elektrycznych Laboratorium Maszyn Elektrycznych Malej Mocy BADANIE SILNIKA SKOKOWEGO Warszawa 00. 1. STANOWISKO I UKŁAD POMIAROWY. W skład stanowiska pomiarowego
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 41 POMIARY PRZY UŻYCIU GONIOMETRU KOŁOWEGO. Wprowadzenie teoretyczne
ĆWICZENIE 4 POMIARY PRZY UŻYCIU GONIOMETRU KOŁOWEGO Wprowadzenie teoretyczne Rys. Promień przechodzący przez pryzmat ulega dwukrotnemu załamaniu na jego powierzchniach bocznych i odchyleniu o kąt δ. Jeżeli
Bardziej szczegółowoModelowanie, sterowanie i symulacja manipulatora o odkształcalnych ramionach. Krzysztof Żurek Gdańsk,
Modelowanie, sterowanie i symulacja manipulatora o odkształcalnych ramionach Krzysztof Żurek Gdańsk, 2015-06-10 Plan Prezentacji 1. Manipulatory. 2. Wprowadzenie do Metody Elementów Skończonych (MES).
Bardziej szczegółowoBadanie współczynników lepkości cieczy przy pomocy wiskozymetru rotacyjnego Rheotest 2.1
Badanie współczynników lepkości cieczy przy pomocy wiskozymetru rotacyjnego Rheotest 2.1 Joanna Janik-Kokoszka Zagadnienia kontrolne 1. Definicja współczynnika lepkości. 2. Zależność współczynnika lepkości
Bardziej szczegółowoLSPX-21 LISTWOWY MODUŁ WEJŚĆ ANALOGOWYCH DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA. Wrocław, październik 2003 r.
LISTWOWY MODUŁ WEJŚĆ ANALOGOWYCH DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA Wrocław, październik 2003 r. 50-305 WROCŁAW TEL./FAX (+71) 373-52-27 ul. S.JARACZA 57-57A TEL. 0-602-62-32-71 str.2 SPIS TREŚCI 1.OPIS TECHNICZNY...3
Bardziej szczegółowoIndukcyjny czujnik kąta z wyjściem analogowym Ri360P1-QR14-ELiU5X2-0,3-RS5
Prostopadłościenny, tworzywo sztuczne Różne możliwości montażowe W zestawie element pozycjonujący P1- Ri-QR14 Wskazania LED zakresu pomiarowego Odporność na zakłócenia elektromagnetyczne Rozdzielczość
Bardziej szczegółowoLASERY I ICH ZASTOSOWANIE
LASERY I ICH ZASTOSOWANIE Laboratorium Instrukcja do ćwiczenia nr 3 Temat: Efekt magnetooptyczny 5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą modulowania zmiany polaryzacji światła oraz
Bardziej szczegółowoCzujnik ultradźwiękowy serii DBK 4+
Produkty Czujniki i enkodery Czujniki ultradźwiękowe Czujnik ultradźwiękowy serii DBK 4+ Odległość nadajnik- odbiornik: 20-60mm Detekcja jednego i wielu arkuszy Możliwość patrzenia bokiem Możliwość ustawienia
Bardziej szczegółowoMetody optyczne z wykorzystaniem światła koherentnego do monitorowania i wysokoczułych pomiarów inżynierskich obiektów statycznych i dynamicznych
Metody optyczne z wykorzystaniem światła koherentnego do monitorowania i wysokoczułych pomiarów inżynierskich obiektów statycznych i dynamicznych Kierownik: Małgorzata Kujawioska Wykonawcy: Leszek Sałbut,
Bardziej szczegółowoBADANIE WYMUSZONEJ AKTYWNOŚCI OPTYCZNEJ. Instrukcja wykonawcza
ĆWICZENIE 89 BADANIE WYMUSZONEJ AKTYWNOŚCI OPTYCZNEJ Instrukcja wykonawcza 1. Wykaz przyrządów Polarymetr Lampa sodowa Solenoid Źródło napięcia stałego o wydajności prądowej min. 5A Amperomierz prądu stałego
Bardziej szczegółowoĆw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych II
Wydział: EAIiE Kierunek: Imię i nazwisko (e mail): Rok:. (../..) Grupa: Zespół: Data wykonania: Zaliczenie: Podpis prowadzącego: Uwagi: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych
Bardziej szczegółowoMETODA POMIARU DOKŁADNOŚCI KINEMATYCZNEJ PRZEKŁADNI ŚLIMAKOWYCH
METODA POMIARU DOKŁADNOŚCI KINEMATYCZNEJ PRZEKŁADNI ŚLIMAKOWYCH Dariusz OSTROWSKI 1, Tadeusz MARCINIAK 1 1. WSTĘP Dokładność przeniesienia ruchu obrotowego w precyzyjnych przekładaniach ślimakowych zwanych
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie B-2 POMIAR PROSTOLINIOWOŚCI PROWADNIC ŁOŻA OBRABIARKI
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN Ćwiczenie B-2 Temat: POMIAR PROSTOLINIOWOŚCI PROWADNIC ŁOŻA OBRABIARKI Opracowanie: dr inż G Siwiński Aktualizacja i opracowanie elektroniczne:
Bardziej szczegółowoĆw. nr 31. Wahadło fizyczne o regulowanej płaszczyźnie drgań - w.2
1 z 6 Zespół Dydaktyki Fizyki ITiE Politechniki Koszalińskiej Ćw. nr 3 Wahadło fizyczne o regulowanej płaszczyźnie drgań - w.2 Cel ćwiczenia Pomiar okresu wahań wahadła z wykorzystaniem bramki optycznej
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE PROMIENIA KRZYWIZNY SOCZEWKI I DŁUGOŚCI FALI ŚWIETLNEJ ZA POMOCĄ PIERŚCIENI NEWTONA
Ćwiczenie 81 A. ubica WYZNACZANIE PROMIENIA RZYWIZNY SOCZEWI I DŁUGOŚCI FALI ŚWIETLNEJ ZA POMOCĄ PIERŚCIENI NEWTONA Cel ćwiczenia: poznanie prążków interferencyjnych równej grubości, wykorzystanie tego
Bardziej szczegółowoDIG-420 miernik programowalny 4-20mA
DIG-420 miernik programowalny 4-20mA INSTRUKCJA OBSŁUGI DANE PODSTAWOWE zakres 4-20mA!" dokładność 0.1%!" charakterystyka liniowa pierwiastkowa!"!!!! zasilanie z pętli pomiarowej sterowanie mikroprocesorowe
Bardziej szczegółowoWpływ nieliniowości elementów układu pomiarowego na błąd pomiaru impedancji
Wpływ nieliniowości elementów układu pomiarowego na błąd pomiaru impedancji Wiesław Miczulski* W artykule przedstawiono wyniki badań ilustrujące wpływ nieliniowości elementów układu porównania napięć na
Bardziej szczegółowoNIWELATORY TECHNICZNE
NIWELATORY TECHNICZNE NIWELATORY TECHNICZNE Niwelatory służą też do wyznaczania kierunku poziomego lub pomiaru małych kątów odchylenia osi celowej cc od poziomu. Podział niwelatorów: ze względu na zasadę
Bardziej szczegółowoPrzetwornik ciśnienia do precyzyjnych pomiarów Model P-30, wersja standardowa Model P-31, wersja z membraną czołową
Elektroniczny pomiar ciśnienia Przetwornik ciśnienia do precyzyjnych pomiarów Model P-30, wersja standardowa Model P-31, wersja z membraną czołową Karta katalogowa WIKA PE 81.54 Zastosowanie Stanowiska
Bardziej szczegółowoAutomatyka i pomiary wielkości fizykochemicznych. Instrukcja do ćwiczenia III. Pomiar natężenia przepływu za pomocą sondy poboru ciśnienia
Automatyka i pomiary wielkości fizykochemicznych Instrukcja do ćwiczenia III Pomiar natężenia przepływu za pomocą sondy poboru ciśnienia Sonda poboru ciśnienia Sonda poboru ciśnienia (Rys. ) jest to urządzenie
Bardziej szczegółowo1.1 Przegląd wybranych równań i modeli fizycznych. , u x1 x 2
Temat 1 Pojęcia podstawowe 1.1 Przegląd wybranych równań i modeli fizycznych Równaniem różniczkowym cząstkowym rzędu drugiego o n zmiennych niezależnych nazywamy równanie postaci gdzie u = u (x 1, x,...,
Bardziej szczegółowo14th Czech Polish Workshop ON RECENT GEODYNAMICS OF THE SUDETY MTS. AND ADJACENT AREAS Jarnołtówek, October 21-23, 2013
14th Czech Polish Workshop ON RECENT GEODYNAMICS OF THE SUDETY MTS. AND ADJACENT AREAS Jarnołtówek, October 21-23, 2013 Zastosowanie zestawu optoelektronicznego do pomiarów przemieszczeń względnych bloków
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE
CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE Do opisu członów i układów automatyki stosuje się, oprócz transmitancji operatorowej (), tzw. transmitancję widmową. Transmitancję widmową () wyznaczyć można na podstawie
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH. Nr 2
Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH Nr 2 POMIAR I KASOWANIE LUZU W STOLE OBROTOWYM NC Poznań 2008 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest
Bardziej szczegółowostr.1 Procedurę skalowania należy wykonywać przy rozprogramowanym przetworniku WAGOMAT.
str.1 1. SKALOWANIE PRZETWORNIKA WAGOMAT Uwaga!! Procedurę skalowania należy wykonywać przy rozprogramowanym przetworniku WAGOMAT. 1.1 Załączyć napięcie a.) jeżeli przetwornik WAGOMAT nie jest zaprogramowany
Bardziej szczegółowoPomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i prędkości.
Zakład Napędów Wieloźródłowych Instytut Maszyn Roboczych CięŜkich PW Laboratorium Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie E3 - protokół Pomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i
Bardziej szczegółowoKRÓTKA INFORMACJA Czujniki kąta skrętu Czujniki proste i podwójne
KRÓTKA INFORMACJA Czujniki kąta skrętu Czujniki proste i podwójne Czujniki proste lub ilorazowe Duża dokładność dzięki wewnętrznej rozdzielczości 14 bitów Wysoka stabilność temperaturowa i liniowość Duża
Bardziej szczegółowo