Warszawskie Dzieci. Powstanie Warszawskie w oczach dziecka. Aleksandra Lampart z kl. 6b Szkoła Podstawowa nr 72 im. Przyjaciół Grochowa w Warszawie

Transkrypt

1 Warszawskie Dzieci Powstanie Warszawskie w oczach dziecka Autorka prezentacji: Aleksandra Lampart z kl. 6b Szkoła Podstawowa nr 72 im. Przyjaciół Grochowa w Warszawie Warszawa 2016

2 Powstanie Warszawskie wybuchło 1 sierpnia 1944 roku. Do walki stanęło 50 tysięcy żołnierzy z różnych zgrupowań konspiracyjnych. Obok dorosłych dzielnie walczyły warszawskie dzieci. Zgodnie z rozkazami nie brały bezpośrednio udziału w walkach. Pełniły one funkcje sanitariuszy, łączników, przenosiły pocztę polową. Zdarzały się jednak wyjątki, gdzie przez swoją determinację i chęć walki z okupantem dzieci były przyjmowane do oddziałów szturmowych i walczyły na pierwszej linii. Za udział w powstaniu wiele dzieci zapłaciło najwyższą cenę oddając życie za ojczyznę. Tą pracą chciałabym oddać hołd najmłodszym Powstańcom Warszawskim. Aleksandra Lampart.

3 Zbyszek Około połowy sierpnia dostaliśmy legitymacje żołnierza Armii Krajowej. Mimo swych trzynastu lat poczułem się bardzo dorosły. Miałem taką samą legitymację jak ci, którzy bronią Starówki! - wspomnienia Zbigniewa Tyszko ps. Budrys. Wówczas lat 13,5.

4 Grzegorz ( ) zobaczyłem napis: Zapisz się do walki z Armią Krajową, więc tam wszedłem, zapisałem się. Zaraz była zrobiona grupa i na podwórku złożyliśmy przysięgę wojskową. ( ) Poszedłem do domu powiedzieć matce, że jestem w wojsku. ( ) Byłem nawet trochę zdziwiony, że nie sprzeciwiła się mojej decyzji, tylko powiedziała: Zabiją cię, synku, uważaj. Zaraz więc poszedłem zameldować się w kompanii porucznika Szczerby - wspomnienia Grzegorza Kielaka ps. Orzeł. Wówczas lat 14.

5 Andrzej Na początku sierpnia pełniłem funkcję gońca, a jednocześnie pilnowaliśmy barykady( ). Byłem z tego bardzo dumny, bo miałem w czasie służby karabin z czterema sztukami amunicji. Oczywiście później musiałem przekazać karabin koledze, który mnie zmieniał. Prawie na własność miałem granat- sidolówkę. Około 10 sierpnia otrzymałem legitymację Armii Krajowej. wspomnienia Andrzeja Łysakowskiego ps. Kozak. Wówczas lat 13.

6 Michał A wszystko przez to, że miałem tylko 12 lat i choć byłem wysoki, to miałem dziecinną buzię i wszyscy traktowali mnie jak szczeniaka. ( ) a jak bym miał hełm i filipinkę to może wreszcie uwierzyli, że ja też walczę. Sama opaska to za mało. - wspomnienia Michała Gradowskiego ps. Miś. Wówczas lat 12.

7 Róża Róża Maria Goździewska - Była najmłodszą sanitariuszką w Powstaniu Warszawskim. 8- letnia Różyczka pomagała w szpitalu polowym. Róża bardzo przeżyła śmierć taty, który w 1943 r. został zabity przez gestapo. Miała osiem lat, gdy w czasie powstania wyszłyśmy z palącego się domu przy ul. Kredytowej 16. Doszłyśmy do ul. Moniuszki 9/11. W piwnicach tego budynku mieścił się powstańczy szpital wspominała jej starsza siostra Zofia Goździewska. Róża była zawsze bardzo uparta - koniecznie chciała pomagać w szpitalu. I pomagała. Np. podawała rannym wodę, odganiała muchy, które były prawdziwą plagą... I przywoływała uśmiech na twarzach.

8 Zbyszek Nasze główne zadanie polegało na roznoszeniu poczty ( ). Jakże było przyjemnie wręczać ludziom tak oczekiwane wtedy listy. Dostawałem czasem nawet jakieś smakołyki (kostki cukru, suszone śliwki itp.) od uszczęśliwionych odbiorców. Czasami zajmowaliśmy się kolportażem powstańczej prasy, a niekiedy wysyłano nas jako łączników z rozkazami. - Wspomnienia Zbigniewa Tyszko ps. Budrys. Wówczas lat 13,5.

9 Anna Weszłam w piasek tego leju po bombie i ujrzałam w półmroku zmierzchu, że Niemcy ( ) strzelają do mnie. Świecące kulki sypią się jak koraliki wokół mnie, a piasek, który się wzbija, sypie się szumem po mojej spódnicy. - wspomnienia Anny Szymańskiej ps. Hanusia. Wówczas lat 16.

10 Ewa Nasze życie upływało między nalotami i ostrzejszą strzelaniną, w okropnym strachu, że każdy nalot może być ostatni. Ja tak się czasami bałam, że zwijałam się w kłębek, zamykając oczy i zatykałam uszy. Trochę pomagało przytulanie się do mamy i babuni. - wspomnienia Ewy Olszewskiej. Wówczas lat 12.

11 Wanda Przyglądałam się chłopcom niesionym na noszach. Jeden z nich, ranny chyba w nogę, miał uśmiechniętą twarz, a w ramionach trzymał pluszowego misia-maskotkę. Odrzucał do tyłu długie, spadające na oczy włosy i ufnie patrzył na opiekujących się nim ludzi. Ile on może mieć lat - myślałam- chyba nie jest dużo starszy ode mnie. - wspomnienia Wandy Szemplińskiej. Wówczas lat 12.

12 Witold Witold Modelski. W czasie Powstania nie miał jeszcze ukończonych 12 lat. Jego rodzice zginęli pierwszego dnia Powstania, zasypani podczas bombardowania. Chłopak był sam, bez domu i rodziny. Do oddziału przyszedł z własnym karabinem. Teraz, razem z żołnierzami miał większe szanse przeżycia, niżby nadal pozostawał samotny. Teraz miał przynajmniej co jeść. Okazało się, że chłopak jest niesamowicie dzielny. Wkrótce awansował na kaprala, stając się tym samym najmłodszym podoficerem Powstania. 23 sierpnia został odznaczony Krzyżem Walecznych. Poległ 20 września na Wybrzeżu Czerniakowskim. Używał pseudonimu Warszawiak.

13 Andrzej Andrzej Szwajkert ps. Jędruś - sanitariusz W czasie powstania został łącznikiem i sanitariuszem punktu opatrunkowego. W wolnych chwilach grał na harmonijce, śpiewał patriotyczne piosenki rannym powstańcom i cywilom dodając im otuchy. 29 września 1944 roku w godzinach przedpołudniowych w trakcie ewakuacji ludności cywilnej Żoliborza został ciężko ranny odłamkiem pocisku czołgowego. Umarł po kilku godzinach niesiony na rękach ojca podczas konwojowania przez Niemców ludności cywilnej na Wolę. Pochowany spoczywa kwaterze Batalionu Zośka i Parasol na Cmentarzu na Powązkach.

14 Wojtek Wojtek Zalewski ps. Orzeł Biały - od 1 sierpnia był żołnierzemłącznikem. Miał zostać odznaczony Krzyżem Walecznych, za to, że wyprowadził oddział z niemieckiego okrążenia. Nie zdążono... Chłopiec poległ. Wojtek miał 11 lat.

15 Będziemy pamiętać Elegia o...[chłopcu polskim] Krzysztof Kamil Baczyński ( ) I wyszedłeś, jasny synku, z czarną bronią w noc, I poczułeś jak się jeży w dźwięku minut - zło, Zanim padłeś, jeszcze ziemię przeżegnałeś ręką. Czy to była kula, synku, czy to serce pękło?

16 Źródła: 1. Dzieci 44 Wstęp i opracowanie Jerzy Milewski, Wyd.Bellona Tygodnik Polityka z dnia r. 3. Strona internetowa Muzeum Powstania Warszawskiego 4. Strona internetowa 5. Strona internetowa 6. Strona internetowa Stowarzyszenia Pamięci Powstania Warszawskiego