Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie. Wytyczne dla Wnioskodawców w ramach I i II Osi Priorytetowej RPO WL

Transkrypt

1 Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie Wytyczne dla Wnioskodawców w ramach I i II Osi Priorytetowej RPO WL

2 Załącznik nr 8 Wytyczne dla Wnioskodawców SPIS TREŚCI I. INFORMACJE WSTĘPNE Ogólne informacje o Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego Cele Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata Podstawowe regulacje prawne wdraŝania I Osi Priorytetowej: Przedsiębiorczość i innowacje i II Osi Priorytetowej: Infrastruktura ekonomiczna Podstawowe pojęcia Ocena oddziaływania projektu na środowisko naturalne tzw. Postępowanie OOŚ Beneficjenci I Osi Priorytetowej: Przedsiębiorczość i innowacje Beneficjenci II Osi Priorytetowej: Infrastruktura ekonomiczna Pomoc Publiczna Regionalna Pomoc Inwestycyjna Specjalna Strefa Ekonomiczna Pomoc de minimis Oś Priorytetowa I: Przedsiębiorczość i innowacje oraz Oś Priorytetowa II: Infrastruktura ekonomiczna (opis działań, podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie, przykładowe rodzaje projektów) Informacje o Działaniach w ramach Osi Priorytetowej I: Przedsiębiorczość i innowacje Linia demarkacyjna Informacje o Działaniach w ramach Osi Priorytetowej II: Infrastruktura ekonomiczna Wydatki kwalifikowalne Zasady kwalifikowania wydatków Zakres stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych (Pzp) w ramach RPO WL Strona 2 z 157

3 6.3. Wydatki kwalifikowalne w ramach I Osi Priorytetowej: Przedsiębiorczość i innowacje Wydatki niekwalifikowalne w ramach I Osi Priorytetowej: Przedsiębiorczość i innowacje Wydatki kwalifikowalne i niekwalifikowalne w ramach II Osi Priorytetowej: Infrastruktura ekonomiczna II. NABÓR I OCENA PROJEKTÓW Plan Projektu Preselekcja Nabór wniosków o dofinansowanie Procedura oceny wniosków o dofinansowanie Ocena formalna wniosku o dofinansowanie Ocena merytoryczna wniosku o dofinansowanie Procedura odwoławcza Protest Skarga i skarga kasacyjna Zatwierdzenie projektów do dofinansowania Podpisanie umowy o dofinansowanie projektu Zabezpieczenie prawidłowej realizacji umowy Wprowadzanie zmian do umowy o dofinansowanie III. REALIZACJA I KONTROLA PROJEKTU Wniosek o płatność Szczegóły dotyczące sposobu przygotowania dokumentów załączników do wniosku o płatność: Etapy weryfikacji wniosku o płatność Przyjęcie wniosku o płatność Sprawdzenie terminowości złoŝenia wniosku o płatność Weryfikacja wniosku o płatność Niekompletność wniosku o płatność Wynik weryfikacji wniosku o płatność Sprawozdawczość Konsekwencje niedopełnienia obowiązków rozliczeniowych i sprawozdawczych Strona 3 z 157

4 7. Rozwiązanie umowy o dofinansowanie Kontrola Rodzaje kontroli Kontrola na miejscu Informacja i promocja IV. PODSUMOWANIE V. INFORMACJE DODATKOWE Konflikt interesów Obszary atrakcyjne turystycznie Strategiczne dla rozwoju regionu dziedziny badań VI. ZAŁĄCZNIKI Strona 4 z 157

5 I. INFORMACJE WSTĘPNE 1. Ogólne informacje o Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata jest podstawowym narzędziem prowadzonej przez samorząd województwa polityki regionalnej. Jest dokumentem strategicznym o charakterze długofalowym, wyznaczającym cele i kierunki rozwoju województwa lubelskiego do roku Celem nadrzędnym Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata jest osiąganie trwałego i zrównowaŝonego rozwoju społeczno-gospodarczego Lubelszczyzny poprzez zwiększenie konkurencyjności województwa oraz optymalne wykorzystanie jego wewnętrznych potencjałów rozwojowych. W celu realizacji Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata ustanowiono Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata Cele Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata obejmuje okres programowania Jest jednym z 16 regionalnych programów operacyjnych, których zadaniem jest realizacja Strategii Rozwoju Kraju oraz Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia , wspierających wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Głównym celem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata jest: Podniesienie konkurencyjności Lubelszczyzny prowadzące do szybszego wzrostu gospodarczego oraz zwiększenia zatrudnienia z uwzględnieniem walorów naturalnych i kulturowych regionu. Cel Programu jest spójny z celem nadrzędnym Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata i jest dostosowany do odpowiednio krótszego okresu realizacji RPO WL Zorientowany jest na przełamanie występujących barier rozwojowych i stanowi podstawę modernizacji struktury gospodarczej z uwzględnieniem zasady zrównowaŝonego rozwoju. Do realizacji celu głównego przyczyni się osiągnięcie następujących celów szczegółowych: 1. Zwiększenie konkurencyjności regionu poprzez wsparcie rozwoju sektorów nowoczesnej gospodarki oraz przez stymulowanie innowacyjności, 2. Poprawa warunków inwestowania w województwie z poszanowaniem zasady zrównowaŝonego rozwoju, 3. Zwiększenie atrakcyjności Lubelszczyzny jako miejsca do zamieszkania, pracy i wypoczynku. Strona 5 z 157

6 Realizacja RPO WL będzie przebiegała poprzez wdraŝanie dziewięciu Osi Priorytetowych. Przy ich konstrukcji dąŝono do tego, by w sposób spójny i wyczerpujący przyczyniały się one do realizacji celów szczegółowych, a co za tym idzie takŝe celu głównego RPO WL Osiąganie celu szczegółowego 1 Zwiększenie konkurencyjności regionu poprzez wsparcie rozwoju sektorów nowoczesnej gospodarki oraz przez stymulowanie innowacyjności będzie przebiegać między innymi poprzez wdraŝanie Osi Priorytetowej I: Przedsiębiorczość i innowacje, która przyczyni się do podniesienia konkurencyjności przedsiębiorstw w regionie w powiązaniu z Osią Priorytetową II: Infrastruktura ekonomiczna, przyczyniającą się do stworzenia przyjaznego otoczenia dla prowadzenia działalności gospodarczej Podstawowe regulacje prawne wdraŝania I Osi Priorytetowej: Przedsiębiorczość i innowacje i II Osi Priorytetowej: Infrastruktura ekonomiczna Rozporządzenie Rady (WE) Nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające Rozporządzenie (WE) Nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. (Dz. Urz. UE L 210/25), Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz Rozporządzenia (WE) Strona 6 z 157

7 Nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (Dz. Urz. UE L 371), Rozporządzenie (WE) Nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające Rozporządzenie (WE) Nr 1783/1999 (Dz. Urz. UE L 210/25), Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. Urz. UE L 214 z ), Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzeniu polityki rozwoju (Dz. U. Nr 227, poz ze zm.), Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 164, poz.1163 ze zm.), Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 76, poz. 694 ze zm.), Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.), Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 129, poz. 902 ze zm.), Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane ( Dz. U. Nr 89, poz. 414 ze zm.), Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz ze zm.), Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 157, poz. 1240), Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko ( Dz. U. Nr 129, poz. 1227), Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 11 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy na usługi doradcze dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. Nr 193, poz z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. Nr 185, poz i 1317 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 11 października 2007 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. Nr 193, poz z późn. zm.), Strona 7 z 157

8 Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 20 maja 2009 r. w sprawie udzielania pomocy na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. Nr 85, poz. 719), Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 7 grudnia 2009 r. w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie: energetyki, infrastruktury telekomunikacyjnej, infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej, lecznictwa uzdrowiskowego w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. Nr 214 poz. 1661), Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 7 września 2007 r. w sprawie wydatków związanych z realizacją programów operacyjnych (Dz. U. Nr 175, poz. 1232), Dodatkowymi dokumentami określającymi zasady wdraŝania RPO są Wytyczne Ministerstwa Rozwoju Regionalnego dotyczące Funduszy Strukturalnych (znajdują się na stronie internetowej Podstawowe pojęcia INSTYTUCJA ZARZĄDZAJĄCA (IZ) naleŝy przez to rozumieć Zarząd Województwa Lubelskiego, INSTYTUCJA POŚREDNICZĄCA II STOPNIA (IP II) / INSTYTUCJA WDRAśAJĄCA naleŝy przez to rozumieć Lubelską Agencję Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie (LAWP), INSTYTUCJA KONTROLUJĄCA naleŝy przez to rozumieć Instytucję Pośredniczącą II stopnia, Instytucję Zarządzającą oraz wszelkie inne podmioty, organy i instytucje upowaŝnione na podstawie przepisów prawa do przeprowadzenia kontroli u Beneficjenta (w tym równieŝ Instytucję Pośredniczącą w Certyfikacji IPOC), WNIOSKODAWCA naleŝy przez to rozumieć podmiot ubiegający się o dofinansowanie realizacji projektu w ramach danego Działania, BENEFICJENT naleŝy przez to rozumieć Wnioskodawcę, z którym Instytucja Pośrednicząca II stopnia zawarła umowę o dofinansowanie realizacji projektu, DZIAŁANIE naleŝy przez to rozumieć poszczególne Działania w ramach Osi Priorytetowych np. Działanie 1.2: Dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata , realizowane w ramach Osi Priorytetowej I: Przedsiębiorczość i Innowacje, PODDZIAŁANIE naleŝy przez to rozumieć poszczególne Poddziałania w danym Działaniu w ramach Osi Priorytetowej, np. Poddziałanie 2.1.1: Dokapitalizowanie i tworzenie funduszy poŝyczkowych Działanie 2.1. Instrumenty poŝyczkowe i poręczeniowe dla przedsiębiorstw Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata , realizowane w ramach II Osi Priorytetowej: Infrastruktura ekonomiczna, Strona 8 z 157

9 PROJEKT naleŝy przez to rozumieć przedsięwzięcie realizowane w ramach Działania, będące przedmiotem umowy o dofinansowanie realizacji projektu pomiędzy Beneficjentem a Instytucją WdraŜającą, PRESELEKCJA - naleŝy przez to rozumieć procedurę naboru Planów Projektów (PP) w celu oceny, czy przedsięwzięcia w nich opisane kwalifikują się do uzyskania pomocy w ramach Działań objętych I Osią Priorytetową: Przedsiębiorczość i innowacje, PLAN PROJEKTU naleŝy przez to rozumieć uproszczoną postać wniosku o dofinansowanie składaną przez Wnioskodawcę w trakcie procedury Preselekcji, w celu wstępnej kwalifikacji projektu do dofinansowania w ramach danego Działania, WNIOSEK O DOFINANSOWANIE naleŝy przez to rozumieć wniosek składany w celu uzyskania dofinansowania na realizację projektu, DOFINANSOWANIE naleŝy przez to rozumieć wartość wsparcia udzielonego ze środków publicznych Beneficjentowi w formie dotacji rozwojowej na podstawie umowy o dofinansowanie realizacji projektu, UMOWA O DOFINANSOWANIE REALIZACJI PROJEKTU naleŝy przez to rozumieć umowę zawartą pomiędzy Beneficjentem a Instytucją WdraŜającą, na podstawie której Beneficjent realizuje projekt współfinansowany w ramach RPO WL , NIEPRAWIDŁOWOŚĆ naleŝy przez to rozumieć jakiekolwiek naruszenie przepisu prawa wspólnotowego wynikające z działania lub zaniechania Beneficjenta, które powoduje lub mogłoby spowodować szkodę w budŝecie ogólnym Unii Europejskiej w drodze finansowania nieuzasadnionego wydatku z budŝetu ogólnego. Nieprawidłowość ma równieŝ miejsce w przypadku naruszenia przepisów prawa krajowego koniecznych do zapewnienia odpowiedniego stosowania prawa wspólnotowego, NIERUCHOMOŚĆ GRUNTOWA NIEZABUDOWANA (GRUNT) - część powierzchni ziemskiej stanowiąca odrębny przedmiot własności z wyłączeniem budynków, budowli, obiektów małej architektury oraz tymczasowych obiektów budowlanych, NIERUCHOMOŚĆ GRUNTOWA ZABUDOWANA - część powierzchni ziemskiej stanowiąca odrębny przedmiot własności (grunty), jak równieŝ budynki, budowle, obiekty małej architektury, jeŝeli są trwale związane z gruntem, NIERUCHOMOŚĆ BUDYNKOWA - trwale związany z gruntem budynek, który na podstawie przepisów szczególnych nie stanowi części składowej nieruchomości gruntowej, lecz jest odrębnym od gruntu przedmiotem własności. Powstaje gdy uŝytkownik wieczysty wybuduje budynek na gruncie oddanym mu w uŝytkowanie wieczyste albo gdy uŝytkownik wieczysty nabędzie budynek przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w uŝytkowanie wieczyste, Strona 9 z 157

10 NIERUCHOMOŚĆ LOKALOWA (LOKAL WYODRĘBNIONY, SAMODZIELNY LOKAL) - nieruchomość, która została wyodrębniona z nieruchomości macierzystej (gruntowej lub budynkowej), w celu ustanowienia odrębnej własności lokalu, ŚRODKI TRWAŁE naleŝy przez to rozumieć rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej uŝyteczności dłuŝszym niŝ rok, kompletne, zdatne do uŝytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności: nieruchomości w tym grunty, budowle i budynki, a takŝe będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu uŝytkowego, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, ulepszenia w obcych środkach trwałych, WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE naleŝy przez to rozumieć nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do uŝywania: autorskie lub pokrewne prawa majątkowe; licencje; prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (przed 1 stycznia 2007 r. prawa do: wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów uŝytkowych, wzorów zdobniczych); wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how) o przewidywanym okresie uŝywania dłuŝszym niŝ rok, ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII źródło wykorzystujące w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalną, fal, prądów i pływów morskich, spadku rzek oraz energię pozyskiwaną z biomasy, biogazu wysypiskowego, a takŝe biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i zwierzęcych (Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. prawo energetyczne), NOŚNIK ELEKTRONICZNY naleŝy przez to rozumieć płytę CD lub DVD jednokrotnego nagrywania lub z zakończoną sesją nagrywania, która uniemoŝliwia dokonywanie jakichkolwiek zmian na tym nośniku w zakresie zapisanych plików, RACHUNEK BANKOWY naleŝy przez to rozumieć rachunki bankowe (złotowy, jak równieŝ walutowy) w tym wskazany w umowie, na który dokonywana będzie płatność w ramach dofinansowania oraz z których to rachunków, w myśl zapisów umowy, Beneficjent będzie dokonywał wszelkich płatności związanych z realizacją projektu (w walucie polskiej lub obcej). W ramach Działania 2.1 Beneficjent jest zobowiązany do ustanowienia dwóch wyodrębnionych rachunków bankowych na potrzeby realizacji projektu. ROZPOCZĘCIE REALIZACJI PROJEKTU naleŝy przez to rozumieć termin określony we wniosku o dofinansowanie jako rozpoczęcie rzeczowej realizacji projektu. Data ta określona zostanie w umowie o dofinansowanie realizacji projektu, Strona 10 z 157

11 ZAKOŃCZENIE RZECZOWE REALIZACJI PROJEKTU naleŝy przez to rozumieć datę podpisania przez Beneficjenta protokołu ostatecznego odbioru lub wystawienia świadectwa wykonania lub innego dokumentu równowaŝnego w ramach realizacji Projektu, stwierdzającego rzeczowe zakończenie realizacji projektu. Data ta określona zostanie w umowie o dofinansowanie realizacji projektu, ZAKOŃCZENIE FINANSOWE REALIZACJI PROJEKTU naleŝy przez to rozumieć datę poniesienia przez Beneficjenta ostatniego wydatku w ramach realizacji projektu. Data ta określona zostanie w umowie o dofinansowanie realizacji projektu, PROGRAM POMOCOWY naleŝy przez to rozumieć program określający zasady postępowania w sprawach dotyczących pomocy państwa spełniającej przesłanki określone w art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, WYŁĄCZENIA GRUPOWE (BLOKOWE) naleŝy przez to rozumieć wyłączenia wskazane w zbiorze rozporządzeń, które określają w jakich przypadkach i na jakich warunkach pomoc moŝe być udzielana bez obowiązku uzyskania uprzedniej zgody Komisji Europejskiej (bez notyfikacji). Najbardziej istotne wyłączenia grupowe określone są w: Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis, Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. Urz. UE L 214 z ), Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw, Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 68/2001 z dnia 12 stycznia 2001r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy szkoleniowej. Udzielenie pomocy publicznej w oparciu o wyłączenia grupowe ma tę zaletę, Ŝe moŝe nastąpić niezwłocznie po ustanowieniu przez państwo członkowskie środka pomocowego, bez oczekiwania na stanowisko Komisji Europejskiej, gdyŝ stanowisko takie nie jest wymagane. Pomoc publiczna nie moŝe być udzielona na inwestycje dotyczące prowadzenia działalności w sektorach: rybołówstwa, budownictwa okrętowego, węgla kamiennego, stali, włókien syntetycznych, produkcji, przetwarzania i marketingu produktów rolnych; natomiast w przypadku sektora transportu, pomoc nie moŝe być wykorzystana na zakup środków transportu. 1.5 Ocena oddziaływania projektu na środowisko naturalne tzw. Postępowanie OOŚ W związku z współfinansowaniem przedsięwzięć ze środków Unii Europejskiej naleŝy zapewnić przeprowadzenie postępowania OOŚ uwzględniając zasadę pierwszeństwa prawa Strona 11 z 157

12 wspólnotowego oraz obowiązek prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego. W szczególności naleŝy zapewnić, Ŝe zostały uwzględnione wszystkie elementy OOŚ wymagane przez dyrektywę Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (dalej: dyrektywa OOŚ), dyrektywę Rady nr 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (dalej: dyrektywa Siedliskowa) i dyrektywę Rady nr 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (dalej: dyrektywa Ptasia), zgodnie z wykładnią ustaloną przez właściwe orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich. Zgodnie z prawem wspólnotowym oraz krajowym, postępowanie OOŚ stanowi istotny element procesu inwestycyjnego. W ramach RPO WL wsparcie moŝe być udzielone jedynie dla przedsięwzięć, które przeprowadziły postępowanie OOŚ (jeśli jest wymagane) w zgodzie z przepisami wspólnotowymi dyrektywy unijne, jak przepisami krajowymi. Ocena poprawności zostanie przeprowadzona na podstawie dokumentacji złoŝonej przez Wnioskodawcę potwierdzającej przeprowadzenie procedury OOŚ. Prawidłowo przeprowadzone postępowanie OOŚ powinno wykazać całościowy wpływ przedsięwzięcia inwestycyjnego na środowisko. Elementy procedury OOŚ, zapewniające prawidłową jej realizację to: przeprowadzenie procedury tzw. screeningu, czyli kwalifikowania przedsięwzięcia do sporządzenia raportu dla przedsięwzięć wymienionych w Aneksie II dyrektywy OOŚ przez właściwe organy administracji publicznej; przeprowadzenie przez organ wydający decyzję, konsultacji z właściwymi organami administracji publicznej zgodnie z art. 6 ust. 1 dyrektywy OOŚ dotyczących kwalifikowania przedsięwzięcia do sporządzenia raportu oraz zakresu tego raportu, o ile raport jest wymagany; sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko w sposób odpowiadający wymogom określonym w art. 5 ust 3 dyrektywy OOŚ oraz w jej Aneksie IV, o ile raport jest wymagany; przeprowadzenie konsultacji społecznych zgodnie z art. 6 ust. 2-6 dyrektywy OOŚ, o ile są wymagane; wskazanie w uzasadnieniu decyzji w sprawie przedsięwzięcia, sposobu uwzględnienia uwag i informacji zgromadzonych w toku postępowania lub poinformowanie o braku uwag i wniosków zgodnie z art. 8 i 9 dyrektywy OOŚ; wskazanie, czy przedsięwzięcie moŝe znacząco oddziaływać na gatunki i siedliska chronione w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 i czy w związku z moŝliwością Strona 12 z 157

13 znaczącego oddziaływania zostało przeprowadzone stosowne postępowanie zgodnie z art. 6 ust 3 i 4 dyrektywy Siedliskowej. ZagroŜenia wynikające z nieprawidłowego przeprowadzenia postępowania OOŚ: zaskarŝenia decyzji przez strony postępowania i opóźnienia przygotowania projektu; niedoszacowanie kosztów, które Wnioskodawca będzie musiał ponieść w związku z wdraŝaniem rozwiązań minimalizujących lub kompensujących oddziaływanie projektu na środowisko; odmowa przyznania dofinansowania przez właściwą instytucję albo wstrzymanie finansowania projektu i zobligowanie do zwrotu środków. Ocena zgodności dokumentacji potwierdzającej przeprowadzone postępowanie OOŚ będzie przeprowadzana w oparciu o dokumenty składane w dwóch etapach: etap I składanie obowiązkowej dokumentacji OOŚ będącej załącznikiem do wniosku o dofinansowanie, etap II składanie pozostałej, obowiązkowej dokumentacji OOŚ w terminie najpóźniej na 30 dni przed dniem podpisania umowy o dofinansowanie. Wykaz dokumentacji potwierdzającej postępowanie OOŚ dla poszczególnych grup przedsięwzięć został opisany w Instrukcji wypełniania załączników do wniosku o dofinansowanie w ramach I i II Osi Priorytetowej RPO WL na lata Nie moŝna jednoznacznie wykluczyć, Ŝe pomimo stosowania procedury postępowania OOŚ zawartej w Wytycznych, zostanie wszczęte postępowanie w sprawie nieprawidłowego stosowania dyrektywy OOŚ przed sądem krajowym bądź wspólnotowym. 2. Beneficjenci I Osi Priorytetowej: Przedsiębiorczość i innowacje Beneficjentami I Osi Priorytetowej są przedsiębiorcy z sektora MSP (mikroprzedsiębiorstwa, małe przedsiębiorstwa, średnie przedsiębiorstwa). Wyjątkowo w Działaniu 1.5. Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki Beneficjentami mogą być duŝe przedsiębiorstwa spełniające łącznie następujące warunki: wielkość projektu poniŝej 8 mln zł, wykazanie wyraźnych i znacznych korzyści dla regionu jako efekt realizacji projektu w powyŝszym zakresie. Wsparcie dla duŝych przedsiębiorstw nie przekroczy 10% środków przeznaczonych na wsparcie bezpośrednie przedsiębiorstw.. Strona 13 z 157

14 Status Wnioskodawcy jako MSP jest badany dwukrotnie: na etapie składania wniosku o dofinansowanie oraz na etapie podpisywania umowy o dofinansowanie, tj. w dniu udzielenia wsparcia. Przez mikroprzedsiębiorstwo, małe przedsiębiorstwo, średnie przedsiębiorstwo naleŝy rozumieć podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na jego formę prawną. Zalicza się tu w szczególności osoby prowadzące działalność na własny rachunek oraz firmy rodzinne zajmujące się rzemiosłem lub inną działalnością, a takŝe spółki lub konsorcja prowadzące regularną działalność gospodarczą. Szczegółowe definicje: 1. Mikroprzedsiębiorstwo to przedsiębiorstwo, które: zatrudnia mniej niŝ 10 pracowników i jego roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 2 milionów euro, 2. Małe przedsiębiorstwo to przedsiębiorstwo, które: zatrudnia mniej niŝ 50 pracowników i jego roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 milionów euro, 3. Średnie przedsiębiorstwo to przedsiębiorstwo, które: zatrudnia mniej niŝ 250 pracowników i jego roczny obrót nie przekracza 50 milionów euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 43 milionów euro, 4. DuŜe przedsiębiorstwo to przedsiębiorstwo, które: zatrudnia co najmniej 250 pracowników i jego roczny obrót przekracza 50 milionów euro lub całkowity bilans roczny przekracza 43 miliony euro. Kategorie przedsiębiorstw Definicje MSP rozróŝniają trzy kategorie przedsiębiorców ze względu na ich wzajemne stosunki z innymi przedsiębiorstwami w zakresie własności kapitału, prawa głosu lub prawa do wywierania decydującego wpływu (w skrócie udziałów). Są to przedsiębiorstwa: samodzielne, partnerskie oraz powiązane. 1. Za przedsiębiorstwo samodzielne uwaŝa się przedsiębiorstwo, które: - nie posiada 25% lub więcej kapitału lub praw głosu innego przedsiębiorstwa, - inne przedsiębiorstwo albo kilka przedsiębiorstw powiązanych nie jest właścicielem 25% lub więcej jego kapitału lub praw głosu, - nie ma obowiązku sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych i nie jest uwzględniane w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych innego przedsiębiorstwa, Strona 14 z 157

15 który posiada obowiązek ich sporządzania, przez co nie jest traktowane jako przedsiębiorstwo powiązane. Gdy wartość procentu odnosząca się do kapitału lub praw głosu jest róŝna, naleŝy zastosować wartość wyŝszą. Przedsiębiorstwo moŝna nadal zakwalifikować jako samodzielne, nawet jeśli niŝej wymienieni inwestorzy osiągnęli lub przekroczyli pułap 25 % posiadania kapitału lub praw głosu, pod warunkiem Ŝe nie są oni powiązani indywidualnie ani wspólnie z danym przedsiębiorstwem: a) publiczne korporacje inwestycyjne, spółki kapitałowe podwyŝszonego ryzyka, osoby fizyczne lub grupy osób prowadzące regularną działalność inwestycyjną podwyŝszonego ryzyka, które inwestują w firmy nienotowane na giełdzie (tzw. anioły biznesu ), pod warunkiem, Ŝe całkowita kwota inwestycji tych inwestorów w jedno przedsiębiorstwo nie przekroczy EUR, b) uczelnie wyŝsze lub ośrodki badawcze nienastawione na zysk, c) inwestorzy instytucjonalni 1, w tym regionalne fundusze rozwoju, d) niezaleŝne władze lokalne jednostki administracyjnej z rocznym budŝetem poniŝej 10 milionów EUR oraz liczbą mieszkańców poniŝej 5 tysięcy. Poza przypadkami określonymi powyŝej przedsiębiorstwa nie moŝna uznać za mikroprzedsiębiorstwo, małe lub średnie przedsiębiorstwo, jeŝeli 25% lub więcej kapitału lub praw głosu kontroluje bezpośrednio lub pośrednio, wspólnie lub indywidualnie, co najmniej jeden organ państwowy. 2. Za przedsiębiorstwa partnerskie uwaŝa się przedsiębiorstwa posiadające kapitał lub prawa głosu w innych przedsiębiorstwach, ale Ŝadne z nich nie sprawuje rzeczywistej, bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad drugim przedsiębiorstwem. Partnerskimi są przedsiębiorstwa, które nie są samodzielne, ale takŝe które nie są ze sobą powiązane. Przedsiębiorstwo uwaŝa się za partnerskie względem innego przedsiębiorstwa, jeŝeli: a) posiada 25% lub więcej, ale mniej niŝ 50% kapitału lub praw głosu innego przedsiębiorstwa, b) inne przedsiębiorstwo posiada 25% lub więcej, ale mniej niŝ 50% kapitału lub praw głosu przedsiębiorstwa, o którym mowa, c) przedsiębiorstwo, o którym mowa nie ma obowiązku sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zawierających dane dotyczące innego przedsiębiorstwa, jak równieŝ nie jest on uwzględniany w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych innego przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstwa związanego z tym przedsiębiorstwem, jeśli posiadają oni obowiązek sporządzania takich sprawozdań. Gdy wartość procentu odnosząca się do kapitału lub praw głosu jest róŝna, naleŝy zastosować wartość wyŝszą. Przedsiębiorstwami partnerskimi będą więc wszystkie przedsiębiorstwa, które nie zostały zakwalifikowane jako przedsiębiorstwa powiązane i które pozostają w następującym wzajemnym Strona 15 z 157

16 związku: przedsiębiorstwo działające na rynku wyŝszego szczebla (typu upstream ) posiada, samodzielnie lub wspólnie z co najmniej jednym przedsiębiorstwem powiązanym, 25% lub więcej kapitału lub praw głosu innego przedsiębiorstwa działającego na rynku niŝszego szczebla (typu downstream ). 3. Za przedsiębiorstwa powiązane uwaŝa się przedsiębiorstwa, które pozostają w jednym z poniŝszych związków: a) przedsiębiorstwo ma większość praw głosu w innym przedsiębiorstwie w roli udziałowca/akcjonariusza lub członka, b) przedsiębiorstwo ma prawo wyznaczyć lub odwołać większość członków organu administracyjnego, zarządzającego lub nadzorczego innego przedsiębiorstwa, c) przedsiębiorstwo ma prawo wywierać dominujący wpływ na inne przedsiębiorstwo zgodnie z umową zawartą z tym przedsiębiorstwem lub postanowieniami w jego statucie lub umowie spółki, d) przedsiębiorstwo będące udziałowcem/akcjonariuszem lub członkiem innego przedsiębiorstwa kontroluje samodzielnie, zgodnie z umową z innymi udziałowcami/akcjonariuszami lub członkami tego przedsiębiorstwa, większość praw głosu udziałowców/akcjonariuszy lub członków w tym przedsiębiorstwie. Zakłada się, Ŝe dominujący wpływ nie istnieje, jeśli inwestorzy wymienieni w punkcie 2 akapit drugi nie angaŝują się bezpośrednio lub pośrednio w zarządzanie danym przedsiębiorstwem, bez uszczerbku dla ich praw jako udziałowców/akcjonariuszy. Za przedsiębiorstwa powiązane uwaŝa się przedsiębiorstwa pozostające we wskazanym powyŝej związku z: 1) jednym lub kilkoma przedsiębiorstwami, 2) podmiotami, o których mowa w punkcie 2 akapit drugi, 3) osobą fizyczną lub grupą osób fizycznych działających wspólnie, jeŝeli wykonują swoją działalność lub część swojej działalności na tym samym odpowiadającym rynku lub rynku pokrewnym, 4) ma obowiązek sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zawierających dane innych przedsiębiorstw lub jest objęty skonsolidowanymi sprawozdaniami finansowymi innych przedsiębiorstw lub przedsiębiorstw pozostających w stosunku do niego w charakterze przedsiębiorstwa powiązanego. Za rynek pokrewny uwaŝa się rynek dla danego produktu lub usługi znajdujący się bezpośrednio na wyŝszym lub niŝszym szczeblu rynku w stosunku do właściwego rynku. W przypadku, gdy Wnioskodawca pozostaje z innym przedsiębiorstwem w związku przedsiębiorstw partnerskich bądź powiązanych dokonuje obliczenia odpowiednio skumulowanych danych tych przedsiębiorstw ze swoimi danymi w następujący sposób: Strona 16 z 157

17 - W przypadku przedsiębiorstwa samodzielnego dane dotyczące liczby pracowników oraz dane dotyczące wielkości przychodów i całkowitego bilansu tego przedsiębiorstwa ustalane są wyłącznie na podstawie jego ksiąg rachunkowych, - W przypadku przedsiębiorstw partnerskich, do danych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, dotyczących liczby pracowników oraz danych dotyczących wielkości przychodów i całkowitego bilansu, naleŝy dodać dane kaŝdego przedsiębiorstwa partnerskiego, znajdującego się bezpośrednio na wyŝszym lub niŝszym szczeblu rynku w stosunku do danego przedsiębiorstwa, proporcjonalnie do procentowego udziału w kapitale lub w prawach głosu (w zaleŝności od tego, która tych wartości jest większa) po uwzględnieniu pełnych danych ewentualnych przedsiębiorstw powiązanych przedsiębiorstwa partnerskiego Wnioskodawcy. W przypadku przedsiębiorstw posiadających nawzajem akcje/udziały/prawa głosu (typu cross-holding) stosuje się większy udział procentowy, - W przypadku przedsiębiorstw powiązanych, do danych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy dotyczących liczby pracowników oraz danych dotyczących wielkości przychodów i całkowitego bilansu dodaje się w 100% dane przedsiębiorstwa powiązanego, po uwzględnieniu proporcjonalnie do procentowego udziału w kapitale lub w prawach głosu danych ewentualnych przedsiębiorstw partnerskich przedsiębiorstwa powiązanego z przedsiębiorstwem Wnioskodawcy, znajdujących się na wyŝszym lub niŝszym szczeblu rynku w stosunku do tego przedsiębiorstwa. W przypadku, gdy kapitał jest rozdrobniony w stopniu uniemoŝliwiającym określenie właściciela, przedsiębiorstwo w dobrej wierze oświadcza, Ŝe w sposób prawnie uzasadniony moŝe przyjąć, iŝ 25% lub więcej jego kapitału nie jest w posiadaniu innego przedsiębiorstwa ani we wspólnym posiadaniu większej liczby powiązanych przedsiębiorstw. Oświadczenia takie nie wykluczają kontroli i postępowań wyjaśniających przewidzianych w przepisach krajowych lub wspólnotowych. Dane stosowane do określania liczby pracowników i kwot finansowych to dane odnoszące się do ostatniego zatwierdzonego okresu obrachunkowego i obliczane w skali rocznej. Uwzględnia się je począwszy od dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. Kwota wybrana jako obrót jest obliczana z pominięciem podatku VAT i innych podatków pośrednich. JeŜeli w dniu zamknięcia ksiąg rachunkowych dane przedsiębiorstwo stwierdza, Ŝe w skali rocznej przekroczyło pułapy zatrudnienia lub pułapy finansowe dla mikroprzedsiębiorstwa, małego lub średniego przedsiębiorstwa lub spadło poniŝej tych pułapów, uzyskanie lub utrata statusu średniego, małego lub mikroprzedsiębiorstwa następuje tylko wówczas, gdy zjawisko to powtórzy się w ciągu dwóch kolejnych zatwierdzonych okresów obrachunkowych. W przypadku nowoutworzonych przedsiębiorstw, których księgi rachunkowe jeszcze nie zostały zatwierdzone, odpowiednie dane pochodzą z oceny dokonanej w dobrej wierze w trakcie roku obrachunkowego. Liczba zatrudnionych osób odpowiada liczbie rocznych jednostek roboczych (RJR), to jest Strona 17 z 157

18 liczbie pracowników zatrudnionych na pełnych etatach w obrębie danego przedsiębiorstwa lub w jego imieniu w ciągu całego uwzględnianego roku referencyjnego. Praca osób, które nie przepracowały pełnego roku, które pracowały w niepełnym wymiarze godzin bez względu na długość okresu zatrudnienia lub pracowników sezonowych jest obliczana jako część ułamkowa RJR. W skład personelu wchodzą: a) pracownicy, b) osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegające mu i uwaŝane za pracowników na mocy przepisów prawa krajowego, powszechnie obowiązującego, c) właściciele kierownicy, d) partnerzy prowadzący regularną działalność w przedsiębiorstwie i czerpiący z niego korzyści finansowe. Praktykanci lub studenci odbywający szkolenie zawodowe na podstawie umowy o praktyce lub szkoleniu zawodowym nie wchodzą w skład personelu. Okres trwania urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego nie jest wliczany. Przy obliczaniu progów finansowych określających status przedsiębiorstwa naleŝy stosować pełny kurs EURO, tzn. 4 miejsca po przecinku. JeŜeli w dniu zamknięcia ksiąg rachunkowych dane przedsiębiorstwo stwierdza, Ŝe w skali rocznej przekroczyło pułapy zatrudnienia lub pułapy finansowe dla mikroprzedsiębiorstwa, małego lub średniego przedsiębiorstwa lub spadło poniŝej tych pułapów, uzyskanie lub utrata statusu średniego, małego lub mikroprzedsiębiorstwa następuje tylko wówczas, gdy zjawisko to powtórzy się w ciągu dwóch kolejnych zatwierdzonych okresów obrachunkowych Dane stosowane do określania liczby pracowników i kwot finansowych to dane odnoszące się do ostatniego zatwierdzonego okresu obrachunkowego i obliczane w skali rocznej. Uwzględnia się je począwszy od dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. Kwota wybrana jako obrót jest obliczana z pominięciem podatku VAT i innych podatków pośrednich. W przypadku nowoutworzonych przedsiębiorstw, których księgi rachunkowe jeszcze nie zostały zatwierdzone, odpowiednie dane pochodzą z oceny dokonanej w dobrej wierze w trakcie roku obrachunkowego. Wnioskodawcy ubiegający się o dofinansowanie w ramach Działań oraz 2.4 Schemat A muszą spełniać kryterium kwalifikowalności typu Beneficjenta - statusu MSP na dzień składania wniosku o dofinansowanie oraz w momencie podpisywania umowy o dofinansowanie realizacji projektu, tj. w dniu udzielenia pomocy. W sytuacji, gdy Wnioskodawca w dniu składania wniosku o dofinansowanie posiadał odpowiedni,,status przedsiębiorstwa uprawniający do aplikowania do poszczególnego Działania w ramach RPO WL , lecz na Strona 18 z 157

19 dzień podpisania umowy o dofinansowanie zmienił,,status przedsiębiorstwa, wówczas uznany zostanie jako przedsiębiorstwo uprawnione do uzyskania wsparcia w ramach Działania do którego pierwotnie aplikował i zostanie z nim podpisana umowa o dofinansowanie realizacji projektu przy zachowaniu warunków dotyczących równego traktowania podmiotów ubiegających się o wsparcie. Instytucja Zarządzająca RPO WL nie przewiduje moŝliwości przechodzenia Wnioskodawcy pomiędzy Działaniami I i II Osi Priorytetowej RPO WL ze względu na zmianę kryterium dopuszczającego typu Beneficjenta danego Działania. MSP mogą prowadzić działalność gospodarczą jako np.: osoba fizyczna wspólnicy spółki cywilnej podmiot prowadzący działalność w formie określonej w kodeksie spółek handlowych (ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz ze zm.): spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna. Za dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej dla MSP przyjmuje się dzień wskazany w Zaświadczeniu o wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej lub dzień wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Na potrzeby RPO WL za dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej spółki cywilnej przyjmuje się dzień nadania numeru NIP spółce. Ponadto do Beneficjentów I Osi Priorytetowej zaliczamy klastry przez które rozumiemy przestrzenne i sektorowe koncentracje przedsiębiorstw lub przedsiębiorstw i instytucji otoczenia biznesu mające na celu stymulowanie działalności gospodarczej, realizujące swoje zadania poprzez sieć relacji o formalnym i nieformalnym charakterze pomiędzy członkami klastra. Klaster moŝe przyjąć formę instytucjonalną (stowarzyszenia, zrzeszenia lub organizacji utworzonej na podstawie ustaw: o rzemiośle, o samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorstw, o izbach gospodarczych), lub nieformalnego partnerstwa reprezentowanego przez koordynatora, posiadającego pisemne upowaŝnienia do reprezentowania przedsiębiorców i instytucji tworzących klaster. Strona 19 z 157

20 Klaster powinien: 1. Mieć formę instytucjonalną w postaci fundacji, stowarzyszenia, zarejestrowanej organizacji przedsiębiorców lub 2. Mieć koordynatora, którym moŝe być stowarzyszenie, fundacja, zarejestrowana organizacja przedsiębiorców. Wsparcie moŝe być udzielone klastrowi lub koordynatorowi klastra jeśli spełnione są łącznie następujące warunki : zapewnia udział w projekcie co najmniej 10 podmiotów; podmioty, które mają siedzibę i są zarejestrowane na terenie województwa lubelskiego; nie mniej niŝ ½ uczestników klastra stanowią przedsiębiorcy; powinien zapewnić równy dostęp wszystkim podmiotom funkcjonującym w ramach klastra do usług, szkoleń, materiałów, wartości niematerialnych i prawnych, środków trwałych, wyposaŝenia nabytego w ramach projektu za odpłatnością nie przekraczającą kosztów ponoszonych przez koordynatora klastra z tytułu ich utrzymania lub udostępnienia; będzie ponosił pełną odpowiedzialność za realizację projektu. 3. Beneficjenci II Osi Priorytetowej: Infrastruktura ekonomiczna Do Beneficjentów II osi Priorytetowej zaliczamy: 1. Instytucje otoczenia biznesu instytucje non-profit, nie działające dla zysku lub przeznaczające zysk na cele statutowe, zgodnie z zapisami w statucie lub równowaŝnym dokumencie oferujące przedsiębiorcom usługi wspierające w szerokim zakresie. Pomoc moŝe dotyczyć zagadnień związanych z tworzeniem, prowadzeniem i rozwojem przedsiębiorstwa. Do instytucji otoczenia biznesu zaliczamy np. stowarzyszenia przedsiębiorców, izby gospodarcze, samorządy przedsiębiorców, centra wspierania przedsiębiorczości, inkubatory przedsiębiorczości, centra transferu technologii, parki technologiczne, instytucje sfery B+R, fundusze poŝyczkowe, fundusze poręczeń kredytowych oraz spółki kapitałowe (spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością), działające na podstawie statutu, a cały zysk mające obowiązek przekazywać na cele statutowe. Instytucje otoczenia biznesu Instytucje w rozumieniu 2 Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 20 maja 2009 r. w sprawie udzielania pomocy na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu w ramach regionalnych programów operacyjnych. Definicja stosowana wyłącznie w Działaniu Lokalne fundusze poŝyczkowe/poręczeniowe fundusze o zasięgu oddziaływania obejmującym jedną lub kilku gmin albo powiatów, Strona 20 z 157

21 3. Regionalne fundusze poŝyczkowe/poręczeniowe fundusze o zasięgu oddziaływania obejmującym całe województwo, 4. Szkoły wyŝsze, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyŝszym (Dz. U. Nr 164, poz ze zm.), 5. Jednostki naukowe, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238 poz ze zm.), 6. Szkoły wyŝsze oraz jednostki naukowe działające w partnerstwie, 7. Klastry - klaster to przestrzenna i sektorowa koncentracja przedsiębiorstw lub przedsiębiorstw i instytucji otoczenia biznesu mająca na celu stymulowanie działalności gospodarczej, realizująca swoje zadania poprzez sieć relacji o formalnym i nieformalnym charakterze pomiędzy członkami klastra. Klaster moŝe przyjąć formę instytucjonalną (stowarzyszenia, zrzeszenia lub organizacji utworzonej na podstawie ustaw: o rzemiośle, o samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorstw, o izbach gospodarczych), lub nieformalnego partnerstwa reprezentowanego przez koordynatora, posiadającego pisemne upowaŝnienia do reprezentowania przedsiębiorców i instytucji tworzących klaster. Klaster powinien: 1. Mieć formę instytucjonalną w postaci fundacji, stowarzyszenia, zarejestrowanej organizacji przedsiębiorców lub 2. Mieć koordynatora, którym moŝe być stowarzyszenie, fundacja, zarejestrowana organizacja przedsiębiorców. Wsparcie moŝe być udzielone klastrowi lub koordynatorowi klastra jeśli spełnione są łącznie następujące warunki : zapewnia udział w projekcie co najmniej 10 podmiotów; podmioty, które mają siedzibę i są zarejestrowane na terenie województwa lubelskiego; nie mniej niŝ ½ uczestników klastra stanowią przedsiębiorcy; powinien zapewnić równy dostęp wszystkim podmiotom funkcjonującym w ramach klastra do usług, szkoleń, materiałów, wartości niematerialnych i prawnych, środków trwałych, wyposaŝenia nabytego w ramach projektu za odpłatnością nie przekraczającą kosztów ponoszonych przez koordynatora klastra z tytułu ich utrzymania lub udostępnienia; będzie ponosił pełną odpowiedzialność za realizację projektu. 8. Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, 9. Jednostki samorządu terytorialnego, Strona 21 z 157

22 4. Pomoc Publiczna Pomoc Publiczna to wszelka pomoc przyznawana przez Państwo Członkowskie lub przy uŝyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów i jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi (art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską). W przypadku projektu lub grupy projektów objętych zasadami pomocy publicznej w rozumieniu Traktatu ustanawiającego WE (art. 87 ust. 1.) mogą obowiązywać bardziej restrykcyjne zasady dotyczące kwalifikowania wydatków od określonych w niniejszych wytycznych, wynikające z programu pomocy publicznej, które mogą dotyczyć w szczególności okresu kwalifikowania wydatków oraz kategorii wydatków kwalifikowalnych. Przesłanki wystąpienia pomocy publicznej: Z artykułu 87 ust. 1 TWE wynikają pewne podstawowe kryteria pomocy publicznej, które słuŝą Komisji Europejskiej do badania, czy ma do czynienia z występowaniem pomocy publicznej: środki publiczne (wsparcie jest przyznane przez państwo lub przy wykorzystaniu zasobów państwowych), korzyść ekonomiczna i selektywność (wsparcie uprzywilejowuje konkretne przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw, bądź produkcję określonych towarów), wpływ na konkurencję (wsparcie zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji), wsparcie wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi (zgodnie z Traktatem WE kaŝda pomoc, która wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi jest uznana za niezgodną ze wspólnym rynkiem). Pomoc publiczna występuje tylko wtedy, gdy spełnione są łącznie 4 warunki: środki publiczne, korzyść ekonomiczna, selektywność i wpływ na konkurencję. Formy pomocy publicznej: Środki publiczne definiowane są bardzo szeroko. Wśród form pomocy moŝemy wyróŝnić: dotacje państwowe, odroczenia, rozłoŝenia na raty i umorzenia podatków lub opłat, odroczenia, rozłoŝenia na raty i umorzenia zaległości od podatków lub opłat i odsetek tytułem zaległości, zwolnienia z podatków i opłat, Strona 22 z 157

23 stosowanie preferencyjnej stopy naliczania odsetek, refundacje, preferencyjne kredyty lub poŝyczki, dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych, dokapitalizowanie na warunkach korzystniejszych od rynkowych, dostarczanie przez państwo wyrobów lub usług po preferencyjnych cenach, bezpośrednie subsydiowanie. Mniej oczywistymi formami działania państwa, mogącymi zawierać pomoc publiczną są: doradztwo zapewnione przez instytucje publiczne, korzyści wynikające z działania agencji rozwoju regionalnego, wsparcie dla przedsiębiorstw, wspomagające inwestycje na rzecz ochrony środowiska, wsparcie dla przedsiębiorstw, mające pomóc publicznemu przedsiębiorstwu w przygotowaniach do prywatyzacji, prawodawstwo chroniące i gwarantujące udziały w rynku, spółki publiczno-prywatne i kontrakty przyznawane z pominięciem otwartej procedury przetargowej Regionalna Pomoc Inwestycyjna Regionalna Pomoc Inwestycyjna jest to pomoc udzielana na dokonanie tzw. nowej inwestycji. Nową inwestycją jest inwestycja w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, związana z utworzeniem nowego przedsiębiorstwa, rozbudową istniejącego przedsiębiorstwa, dywersyfikacją produkcji w przedsiębiorstwie poprzez wprowadzenie nowych dodatkowych produktów lub zasadniczą zmianą procesu produkcyjnego w istniejącym przedsiębiorstwie oraz nabycie środków trwałych bezpośrednio związanych z przedsiębiorstwem, które zostało zamknięte lub zostałoby zamknięte, gdyby zakup nie nastąpił, przy czym środki te nabywane są przez inwestora niezaleŝnego od zbywcy. Nową inwestycją nie jest inwestycja prowadząca wyłącznie do odtworzenia zdolności produkcyjnych oraz nabycie udziałów lub akcji przedsiębiorstwa. Warunkiem udzielenia tej pomocy jest zagwarantowanie przez Beneficjenta trwałości projektu. Przez rozpoczęcie realizacji projektu naleŝy rozumieć podjęcie jakichkolwiek czynności zmierzających bezpośrednio do realizacji inwestycji, w szczególności podjęcie prac budowlanych lub pierwszego zobowiązania wnioskodawcy do zamówienia urządzeń czy usług (np. zawarcie umowy z wykonawcą, zapłata zaliczki). Interpretacje UOKiK oparte na decyzjach Komisji Europejskiej oraz Wytyczne Ministerstwa Rozwoju Regionalnego pozwalają określić, jakie czynności mogą być uznane za rozpoczęcie realizacji projektu. Są to: Strona 23 z 157

24 a) W zakresie pierwszego zobowiązania wnioskodawcy do zmówienia urządzeń - podpisanie umowy z wyłonionym wykonawcą, dostawa towaru lub wykonanie usługi albo wpłata zaliczki lub zadatku stanowią rozpoczęcie realizacji projektu. Przeprowadzenie rozeznania rynku oraz wszczęcie i przeprowadzenie procedury zamówienia publicznego na dostawy nie stanowi rozpoczęcia realizacji projektu. b) W zakresie rozpoczęcia prac budowlanych - fizyczne rozpoczęcie prac budowlanych tj. rozpoczęcie prowadzenia dziennika budowy, wytyczenie geodezyjne projektów w terenie (wykonane samodzielnie lub zlecone wykonawcy zewnętrznemu), zagospodarowanie terenu budowy (wykonane samodzielnie lub zlecone wykonawcy zewnętrznemu), wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy (wykonane samodzielnie lub zlecone wykonawcy zewnętrznemu), wykonanie niwelacji terenu (wykonane samodzielnie lub zlecone wykonawcy zewnętrznemu) oraz ogrodzenie terenu budowy i postawienie tablic informacyjnych, wpłata zaliczki lub zadatku stanowią rozpoczęcie realizacji projektu. Przeprowadzenie rozeznania rynku oraz wszczęcie i przeprowadzenie procedury zamówienia publicznego na wykonanie robót oraz podpisanie w tym zakresie umowy z wykonawcą nie stanowi rozpoczęcia realizacji projektu. c) W zakresie zakupu wartości niematerialnych i prawnych pierwsze zobowiązanie wnioskodawcy do ich zamówienia: podpisanie umowy na ich realizację, wpłata zaliczki lub zadatku stanowią rozpoczęcie realizacji projektu. Przez trwałość projektu naleŝy rozumieć utrzymanie inwestycji, na której realizację została udzielona pomoc przez okres co najmniej 5 lat od zakończenia finansowej realizacji projektu (w przypadku mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców przez okres co najmniej 3 lat). Wymóg utrzymania inwestycji nie oznacza zakazu wymiany poszczególnych aktywów nabytych w ramach projektu objętego pomocą publiczną. Aktywa te mogą być wymienione w okresie wymaganej trwałości projektu, jeśli ze względu na postęp technologiczny stały się przestarzałe, pod warunkiem, Ŝe działalność gospodarcza zostanie przez minimalny wymagany okres utrzymana w danym regionie. Pojęcie trwałości projektu rozumiane jest takŝe jako niepoddanie projektu tzw. znaczącej modyfikacji tj.: 1. Modyfikacji mającej wpływ na charakter lub warunki realizacji projektu albo powodującej uzyskanie nieuzasadnionej korzyści przez przedsiębiorstwo lub podmiot publiczny, oraz 2. Wynikającej ze zmiany charakteru własności elementu infrastruktury albo z zaprzestania działalności produkcyjnej. Znacząca modyfikacja oznacza jednoczesne spełnienie jednego z warunków wymienionych w punkcie 1 i jednego z warunków wymienionych w punkcie 2, a ponadto pomiędzy tymi warunkami musi zachodzić związek przyczynowo-skutkowy (tzn. pkt. 2 to przyczyna, a pkt. 1 skutek). Strona 24 z 157

25 Wydatki poniesione na rzecz projektu, który zostanie poddany znaczącym modyfikacjom, będą objęte procedurą odzyskiwania. PowyŜsze uregulowania dotyczą projektów infrastrukturalnych oraz projektów, w których dokonywany jest zakup sprzętu lub wyposaŝenia. Dopuszczalna wysokość pomocy regionalnej jaką moŝe uzyskać przedsiębiorca zaleŝna jest od: lokalizacji inwestycji, wysokości nakładów inwestycyjnych lub kosztów zatrudnienia nowych pracowników, a takŝe wielkości przedsiębiorstwa ubiegającego się o zwolnienie podatkowe. Dopuszczalną wysokość pomocy dla kaŝdego regionu Polski określa Mapa pomocy regionalnej. Zgodnie z Mapą, podstawowa maksymalna intensywność regionalnej pomocy inwestycyjnej, czyli wyraŝony w procentach udział pomocy w kosztach kwalifikujących się do objęcia tą pomocą, wynosi: 50 % - na obszarach naleŝących do województw: lubelskiego, podkarpackiego, warmińskomazurskiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, opolskiego, małopolskiego, lubuskiego, łódzkiego, kujawsko-pomorskiego, 40 % - na obszarach naleŝących do województw: pomorskiego, zachodniopomorskiego, dolnośląskiego, wielkopolskiego, śląskiego, a w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2010 r. na obszarze naleŝącym do województwa mazowieckiego, z wyłączeniem miasta stołecznego Warszawy, 30 % - na obszarze naleŝącym do miasta stołecznego Warszawy oraz w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. - na obszarze naleŝącym do województwa mazowieckiego. Strona 25 z 157

26 W przypadku inwestycji realizowanej etapowo, kaŝdy etap będzie traktowany jako nowa inwestycja, pod warunkiem spełnienia wymogów rozpoczęcia prac budowlanych dla danego etapu zgodnie z powyŝszą definicją oraz dany etap będzie mógł samodzielnie funkcjonować Specjalna Strefa Ekonomiczna Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na zainwestowanie w Specjalnej Strefie Ekonomicznej, dochody, które uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej na jej terenie będą zwolnione od podatku dochodowego (CIT - od osób prawnych lub PIT - od osób fizycznych, w zaleŝności od formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej). Zwolnienia z podatku dochodowego przyznawane w Specjalnej Strefie Ekonomicznej stanowią tzw. regionalną pomoc publiczną, która słuŝy przyspieszeniu rozwoju najsłabiej rozwiniętych regionów UE poprzez wspieranie nowych inwestycji oraz tworzenie nowych miejsc pracy związanych z tymi inwestycjami. Specjalna Strefa Ekonomiczna (SSE) jest to wyodrębniona administracyjnie część terytorium Polski, przeznaczona do prowadzenia działalności gospodarczej na preferencyjnych warunkach. SSE to miejsce podlegające specjalnemu, ulgowemu traktowaniu podatkowemu, gdzie przedsiębiorca moŝe rozpocząć działalność gospodarczą na specjalnie przygotowanym terenie i prowadzić ją nie płacąc podatku dochodowego. Przedsiębiorcy, którzy zgodnie z Mapą pomocy regionalnej otrzymali maksymalne wsparcie danej inwestycji w związku ze zwolnieniem z podatku dochodowego przyznawanym w Specjalnej Strefie Ekonomicznej nie mogą skorzystać z dofinansowania tej inwestycji w ramach RPO WL W przypadku gdy ulgi z SSE nie wyczerpią maksymalnej intensywności dopuszczalnej pomocy publicznej (wyniosą np. 30%), przedsiębiorca będzie mógł w ramach RPO WL otrzymać dofinansowanie stanowiące róŝnicę pomiędzy dopuszczalną wysokością pomocy, a kwotą ulgi otrzymaną w SSE (w tym wypadku 20%) Pomoc de minimis Pomoc de minimis jest to pomoc, która ze względu na niewielką wartość nie wpływa na wymianę gospodarczą między państwami członkowskimi UE i/lub nie zakłóca konkurencji. Maksymalną kwotą pomocy de minimis jest 200 tys. euro w okresie bieŝącym roku kalendarzowego i w dwóch poprzednich lat kalendarzowych. W sektorze transportu drogowego limit pomocy de Strona 26 z 157

27 minimis wynosi 100 tys. euro. Pomoc de minimis, co do zasady, nie jest obwarowana Ŝadnymi dodatkowymi warunkami (Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis) i moŝe być przeznaczona na realizację dowolnych zadań (np. spłata zadłuŝenia, utworzenie miejsc pracy, realizacja inwestycji, działania restrukturyzacyjne, itd.). W ramach I i II Osi Priorytetowej pomoc de minimis ma zastosowanie dla projektów inwestycyjnych w przypadku prac przygotowawczych i usług doradczych z nimi związanych, a takŝe w Działaniu 1.6, 1.7, i 2.4 (schemat A) dla pozostałych usług doradczych. Pomocy de minimis nie moŝna udzielać na zakup środków transportu (majątku ruchomego) w przedsiębiorstwach, które prowadzą działalność gospodarczą w sektorze transportu drogowego towarów. MoŜe się zdarzyć, Ŝe dany projekt jest jednocześnie wspomagany róŝnymi formami pomocy publicznej. Zgodnie z Mapą pomocy regionalnej obowiązującą w Polsce w okresie maksymalna intensywność pomocy w województwie lubelskim wynosi 50%. Maksymalna intensywność pomocy ulega zwiększeniu: o 20 punktów procentowych dla mikro i małych przedsiębiorstw, o 10 punktów procentowych dla średnich przedsiębiorstw. KaŜdy rodzaj pomocy, jaki dany Beneficjent uzyskał w odniesieniu do jednej inwestycji lub tych samych kosztów kwalifikowalnych ulega sumowaniu i nie moŝe przekroczyć maksymalnego pułapu dofinansowania wynikającego z Mapy pomocy regionalnej. W przypadku przedsiębiorstwa prowadzącego działalność gospodarczą w sektorze transportu drogowego, maksymalne wsparcie wynosi 50% kosztów kwalifikowalnych. 5. Oś Priorytetowa I: Przedsiębiorczość i innowacje oraz Oś Priorytetowa II: Infrastruktura ekonomiczna (opis działań, podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie, przykładowe rodzaje projektów) Projekty zgłaszane przez Wnioskodawców mających statut mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw powinny dotyczyć wprowadzanej przez nich innowacji produktowej, procesowej, marketingowej lub organizacyjnej. Przez innowację naleŝy rozumieć prace związane z przygotowaniem i uruchomieniem wytwarzania, a takŝe przygotowaniem do sprzedaŝy nowych lub udoskonalonych produktów i usług (oferty), przeznaczonych do wprowadzenia na rynek albo innego wykorzystania w praktyce lub wprowadzenie unowocześnionego procesu dystrybucji. Na potrzeby Osi Priorytetowej I i Osi Priorytetowej II RPO WL wyróŝniamy następujące rodzaje innowacji: Strona 27 z 157

28 1. Innowacja produktowa oznacza zmiany polegające na udoskonaleniu wyrobu produktu juŝ wytwarzanego przez przedsiębiorstwo - jednakŝe innowacją nie moŝna nazwać zwykłego ulepszenia (zmian drugorzędnych, rutynowych ulepszeń, regularnych sezonowych zmian, prostej odsprzedaŝy nowych dóbr i usług nabytych od innych firm, zmian, które nie zmieniają funkcji, sposobu uŝycia lub parametrów technicznych dobra albo usługi). Innowacja musi objąć znaczące ulepszenia parametrów technicznych, komponentów i materiałów oraz funkcjonalności. Innowacja produktowa moŝe polegać na rozszerzeniu struktury asortymentowej o nowy produkt. Produkt nowy pod względem technologicznym jest to produkt, którego cechy technologiczne lub przeznaczenie róŝnią się znacząco od uprzednio wytwarzanych. Innowacje tego typu mogą wiązać się z całkowicie nowymi technologiami, opierać się na połączeniu istniejących technologii w nowych zastosowaniach lub teŝ na wykorzystaniu nowej wiedzy. Termin produkt naleŝy rozumieć w ujęciu obejmującym zarówno towary, jak i usługi. Np. innowacją produktową nie moŝna określić zmiany kolekcji odzieŝowej w poszczególnych sezonach. Jednak zastosowanie w przemyśle obuwniczym czy odzieŝowym materiałów oddychających, a z drugiej strony zatrzymujących wodę, jest juŝ innowacją produktową. 2. Innowacja procesowa (technologiczna) to zmiana w stosowanych przez przedsiębiorstwo metodach wytwarzania/metodach świadczenia usług, a takŝe w sposobach docierania z produktem do odbiorców. Metody te mogą polegać na dokonywaniu zmian w urządzeniach lub w organizacji produkcji, mogą teŝ stanowić połączenie tych dwóch rodzajów zmian lub być wynikiem wykorzystania nowej wiedzy. Mogą mieć one na celu produkcję lub dostarczenie nowych lub udoskonalonych produktów, które nie mogłyby być wytworzone czy teŝ dostarczone przy pomocy metod konwencjonalnych. Celem tych metod moŝe być takŝe zwiększenie efektywności produkcji lub dostarczenie istniejących produktów. Przykładem innowacji procesowej moŝe być: automatyzacja linii produkcyjnej, komputeryzacja kontroli jakości produkcji, przenośne skanery / komputery do rejestrowania dóbr, wprowadzenie kodowania kreskowego lub chipów radiowej identyfikacji (RFID), w celu śledzenia materiałów przepływających przez łańcuch dostaw, namierzający system GPS w wyposaŝeniu transportowym, wprowadzenie oprogramowania, w celu zidentyfikowania optymalnych tras dostaw, nowe bądź ulepszone oprogramowanie, procedury do zakupów, księgowości, magazynowania, wprowadzenie elektronicznych systemów rozliczeniowych. 3. Innowacja organizacyjna to zastosowanie w przedsiębiorstwie nowej metody organizacji jego działalności biznesowej, nowej organizacji miejsc pracy lub nowej organizacji relacji Strona 28 z 157

29 zewnętrznych. Za innowację organizacyjną nie moŝna uznać: zmiany w praktykach biznesu, organizacji miejsca pracy albo zewnętrznych relacjach, które są oparte na metodach juŝ stosowanych przez przedsiębiorstwo, zmian w strategii zarządzania, połączenia i nabywania innych przedsiębiorstw. Przykładami innowacji organizacyjnych są: wdraŝanie zaawansowanych technik zarządzania, wprowadzanie istotnie zmienionych struktur organizacyjnych, wdraŝanie nowych lub istotnie zmienionych strategii działania przedsiębiorstwa. Zmiany organizacyjne tylko wtedy moŝna uwaŝać za innowacje organizacyjne, gdy wywierają pozytywny, dający się zmierzyć wpływ na wyniki przedsiębiorstwa, taki jak np. wzrost produktywności czy zwiększenie sprzedaŝy. 4. Innowacja marketingowa to zastosowanie nowej metody marketingowej obejmującej znaczące zmiany w wyglądzie produktu, jego opakowaniu, pozycjonowaniu, promocji, polityce cenowej lub modelu biznesowym, wynikającym z nowej strategii marketingowej przedsiębiorstwa. Przykłady innowacji marketingowej to: wprowadzenie zasadniczo nowego opakowania, pierwsze zastosowanie licencjonowania produktów, pierwsze zastosowanie specjalnej oferty sklepu, która jest dostępna tylko dla właścicieli karty lojalnościowej, wprowadzenie zasadniczo nowego symbolu marki produktów, które firma zamierza umieścić na nowym rynku. Innowacyjne rozwiązanie moŝe być wynikiem własnej działalności badawczo-rozwojowej przedsiębiorstwa, współpracy z innymi przedsiębiorstwami i instytucjami lub moŝe być wynikiem zakupu wiedzy w postaci niematerialnej - patenty, licencje, oprogramowanie, know-how (wiedza technologiczna), usługi o charakterze technicznym, marketingowym, organizacyjnym, szkoleniowym itp.) lub materialnej (maszyny i urządzenia o podwyŝszonych parametrach). Planowana do wdroŝenia w ramach przedsięwzięcia innowacja powinna być: znana i stosowana w skali regionu poniŝej 1 roku lub znana i stosowana w skali kraju poniŝej 3 lat lub znana i stosowana w skali międzynarodowej poniŝej 5 lat. W przypadku realizacji projektów, w wyniku których wdraŝane będą jednocześnie innowacje znane i stosowane w róŝnej skali i okresie (np.: w skali kraju poniŝej 3 lat i w skali międzynarodowej poniŝej 5 lat), Wnioskodawca na ocenie merytorycznej wniosku o dofinansowanie w kryterium Innowacyjność projektu otrzyma punkty za ten zakres innowacji, na który przypada większa liczba punktów (w tym przypadku będzie to innowacja znana i stosowana w skali międzynarodowej poniŝej 5 lat). Strona 29 z 157

30 W projektach zastosowanie mogą znaleźć technologie ICT. Za technologie informacyjnokomunikacyjne (ICT) naleŝy rozumieć wszelkie działania związane z produkcją i wykorzystaniem urządzeń telekomunikacyjnych i informatycznych oraz usług im towarzyszących, a takŝe gromadzenie, przetwarzanie, udostępnianie informacji w formie elektronicznej z wykorzystaniem technik cyfrowych i wszelkich narzędzi komunikacji elektronicznej Informacje o Działaniach w ramach Osi Priorytetowej I: Przedsiębiorczość i innowacje Instytucją Pośredniczącą II dla Działań RPO WL jest Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie (LAWP). Działanie 1.1. Dotacje dla nowopowstałych mikroprzedsiębiorstw Celem Działania jest zwiększenie zdolności inwestycyjnej w początkowym okresie funkcjonowania mikroprzedsiębiorstw realizujących projekty na terenie województwa lubelskiego. Zdolność mikroprzedsiębiorstw do utrzymania się na rynku to przede wszystkim moŝliwość szybkiego rozwoju przedsiębiorstwa poprzez realizację inwestycji w krótkim okresie po rozpoczęciu działalności gospodarczej. Realizacja Działania przyczyni się do poprawy oferty produktowej i technologicznej przedsiębiorstw. Preferowane będą projekty uwzględniające rozwiązania innowacyjne. Działanie ukierunkowane jest na zwiększenie konkurencyjności nowych mikroprzedsiębiorstw (prowadzących działalność gospodarczą nie dłuŝej niŝ 2 lata) poprzez wyposaŝenie ich w nowoczesny sprzęt i technologie. Pamiętaj ze wsparcia w ramach RPO WL są wykluczone pewne działania. Sprawdź czy kod PKD Twojej działalności kwalifikuje Cię do ubiegania się o dotację. Zestawienie rodzajów działalności gospodarczych wyłączonych ze wsparcia znajdziesz w załączniku do Wytycznych. Zgodnie z zapisami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Działania przewidziano kwotę 45,33 mln euro, w tym 23,12 mln euro ze środków europejskich, 4,08 mln euro z dotacji celowej oraz 18,13 mln euro ze środków prywatnych. Minimalna wartość wsparcia wynosi 15 tys. PLN. Maksymalna wartość wsparcia wynosi 310 tys. PLN. Dla projektów w których wartość wydatków kwalifikowalnych przekroczy 1 mln PLN maksymalna kwota wsparcia wynosi 500 tys. PLNMinimalna wartość projektu wynosi 21,5 tys. zł, natomiast maksymalna wartość projektu nie moŝe przekroczyć 8 mln zł. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 70%. Minimalny wkład własny Beneficjenta wynosi 30%. Strona 30 z 157

31 Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Mikroprzedsiębiorstwa, które spełniają łącznie następujące warunki: będą realizować projekt na terenie województwa lubelskiego, prowadzą działalność gospodarczą nie dłuŝej niŝ 2 lata przed dniem złoŝenia wniosku w IP II. Mikroprzedsiębiorcy, którzy na dzień składania wniosku o dofinansowanie kwalifikują się jako potencjalni Beneficjenci do Działania 1.2. Dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw RPO WL (prowadzą działalność gospodarczą dłuŝej niŝ dwa lata), natomiast składając Plan Projektu kwalifikowali się do Działania 1.1. Dotacje inwestycyjne dla nowopowstałych mikroprzedsiębiorstw składają wnioski o dofinansowanie do Działania 1.2. Za dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej dla MSP przyjmuje się dzień wskazany w Zaświadczeniu o wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej lub dzień wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Na potrzeby RPO WL za dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej spółki cywilnej przyjmuje się dzień nadania numeru NIP spółce. W ramach Działania nie będą wspierane: 1. Podmioty wyłączone z uwagi na moŝliwość uzyskania komplementarnego wsparcia w zakresie tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , 2. Podmioty wyłączone z uwagi na moŝliwość uzyskania komplementarnego wsparcia w ramach działań 2.1, 2.4 oraz 2.5 Programu Operacyjnego ZrównowaŜony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeŝnych obszarów rybackich na lata Przykładowe rodzaje projektów: 1. WyposaŜenie niezbędne do prowadzenia i rozwoju działalności gospodarczej lub modernizacji środków produkcji, prowadzące do zwiększenia zdolności inwestycyjnej i innowacyjności przedsiębiorstwa, 2. Dywersyfikacja produkcji zakładu poprzez jego rozbudowę w celu wprowadzenia nowych produktów/usług, 3. Zasadnicza zmiana dotycząca procesu produkcyjnego istniejącego zakładu, rozbudowa przedsiębiorstwa (produkcyjnego/usługowego). Dofinansowanie nie moŝe być udzielone na działalność gospodarczą w zakresie: Strona 31 z 157

32 - wymienionym w Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. Urz. UE L 214 z ), tj. w: działalności związanej z produkcją pierwotną produktów rolnych, działalności związanej z przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych sektorze rybołówstwa i akwakultury, sektorze budownictwa okrętowego, sektorze węgla, sektorze hutnictwa Ŝelaza i stali, sektorze włókien syntetycznych, działalności związanej z eksportem do krajów trzecich lub państw członkowskich, a mianowicie pomocy związanej bezpośrednio z ilością wywoŝonych produktów, z tworzeniem i funkcjonowaniem sieci dystrybucyjnej lub z innymi wydatkami bieŝącymi związanymi z prowadzeniem działalności eksportowej, projektów z zakresu ochrony środowiska, wspieranych w ramach Działania RPO WL , projektów z zakresu sektora turystycznego, wspieranych w ramach Działania 1.5. RPO WL , realizowanych w zakresie działalności gospodarczych ujętych w dokumencie Rodzaje działalności gospodarczej kwalifikujące się do wsparcia w ramach I Osi Priorytetowej Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki RPO WL , według kodów PKD 2007, projektów przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą nie dłuŝej niŝ 1 rok, polegających na świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz wytwarzaniu produktów cyfrowych niezbędnych do świadczenia tych usług, wspieranych w ramach Działania 8.1. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, projektów polegających na wspólnych przedsięwzięciach technicznych i organizacyjnych, których efektem jest realizacja procesów biznesowych w formie elektronicznej, obejmujących trzy lub większą liczbę MSP, wspieranych w ramach Działania 8.2 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. WaŜne: przeczytaj informacje o linii demarkacyjnej, strona 46 Wytycznych. Działanie 1.2. Dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw Strona 32 z 157

33 Celem Działania jest poprawa konkurencyjności mikroprzedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą dłuŝej niŝ 2 lata 1, realizujących innowacyjne projekty inwestycyjne na terenie województwa lubelskiego. Cel zostanie zrealizowany poprzez wsparcie przedsięwzięć inwestycyjnych związanych z unowocześnieniem oferty produktowej i technologicznej mikroprzedsiębiorstw. Działanie pozwoli na dokapitalizowanie projektów inwestycyjnych mających na celu wprowadzenie innowacji procesowej, produktowej, organizacyjnej i marketingowej w mikroprzedsiębiorstwach prowadzących działalność gospodarczą dłuŝej niŝ 2 lata. Zgodnie z postanowieniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Działania przewidziano kwotę 135,98 mln euro, w tym 69,35 mln euro ze środków europejskich, 12,24 mln euro z dotacji celowej oraz 54,39 mln euro ze środków prywatnych. Minimalna wartość wsparcia wynosi 30 tys. PLN. Maksymalna wartość wsparcia wynosi 700 tys. PLN. Dla projektów w których wartość wydatków kwalifikowalnych przekroczy 2 mln PLN maksymalna kwota wsparcia wynosi 1 mln PLNMinimalna wartość projektu wynosi 42,5 tys. zł, natomiast maksymalna wartość projektu nie moŝe przekroczyć 8 mln zł. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 70%. Minimalny wkład własny Beneficjenta wynosi 30%. Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Mikroprzedsiębiorstwa, które spełniają łącznie następujące warunki: będą realizować projekt na terenie województwa lubelskiego, prowadzą działalność gospodarczą dłuŝej niŝ 2 lata przed dniem złoŝenia wniosku w IP II. Mikroprzedsiębiorcy, którzy na dzień składania wniosku o dofinansowanie realizacji projektu kwalifikują się jako potencjalni Beneficjenci do Działania 1.2. Dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw RPO WL (prowadzą działalność gospodarczą dłuŝej niŝ dwa lata), natomiast składając Plan Projektu kwalifikowali się do Działania 1.1. Dotacje inwestycyjne dla nowopowstałych mikroprzedsiębiorstw składają wnioski o dofinansowanie do Działania 1.2. W ramach Działania nie będą wspierane: 1 Za dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej dla MSP przyjmuje się dzień wskazany w Zaświadczeniu o wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej lub dzień wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. W przypadku spółki cywilnej dzień nadania numeru NIP spółce. Strona 33 z 157

34 1. Podmioty wyłączone z uwagi na moŝliwość uzyskania komplementarnego wsparcia w zakresie tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , 2. Podmioty wyłączone z uwagi na moŝliwość uzyskania komplementarnego wsparcia w ramach działań 2.1, 2.4 oraz 2.5 Programu Operacyjnego ZrównowaŜony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeŝnych obszarów rybackich na lata Sprawdź czy kod PKD Twojej działalności kwalifikuje Cię do ubiegania się o dotację. Zestawienie rodzajów działalności gospodarczych wyłączonych ze wsparcia w ramach I i II Osi Priorytetowej RPO WL znajdziesz w załączniku do Wytycznych. Przykładowe rodzaje projektów: 1. WyposaŜenie niezbędne do prowadzenia i rozwoju działalności gospodarczej lub modernizacji środków produkcji prowadzące do zwiększenia zdolności inwestycyjnej i innowacyjności przedsiębiorstwa, 2. Zastosowanie i wykorzystanie technologii informatycznych i komunikacyjnych w procesach zarządzania przedsiębiorstwem, 3. Dywersyfikacja produkcji zakładu poprzez jego rozbudowę w celu wprowadzenia nowych produktów/usług, 4. Zasadnicza zmiana dotycząca procesu produkcyjnego istniejącego przedsiębiorstwa, rozbudowa przedsiębiorstwa (produkcyjnego/usługowego). Dofinansowanie nie moŝe być udzielone na działalność gospodarczą w zakresie: - wymienionym w Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. Urz. UE L 214 z ), tj. w: działalności związanej z produkcją pierwotną produktów rolnych, działalności związanej z przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych sektorze rybołówstwa i akwakultury, sektorze budownictwa okrętowego, sektorze węgla, sektorze hutnictwa Ŝelaza i stali, sektorze włókien syntetycznych, działalności związanej z eksportem do krajów trzecich lub państw członkowskich, a mianowicie pomocy związanej bezpośrednio z ilością wywoŝonych produktów, z tworzeniem i funkcjonowaniem sieci dystrybucyjnej lub z innymi wydatkami bieŝącymi związanymi z prowadzeniem działalności eksportowej, Strona 34 z 157

35 projektów z zakresu ochrony środowiska, wspieranych w ramach w Działania 1.4. RPO WL , projektów z zakresu sektora turystycznego, wspieranych w ramach Działania 1.5. RPO WL , realizowanych w zakresie działalności gospodarczych ujętych w dokumencie Rodzaje działalności gospodarczej kwalifikujące się do wsparcia w ramach I Osi Priorytetowej Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki RPO WL , według kodów PKD WaŜne! Przeczytaj informacje o linii demarkacyjnej strona 46 Wytycznych. Działanie 1.3. Dotacje inwestycyjne dla małych i średnich przedsiębiorstw Celem Działania jest poprawa konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw realizujących innowacyjne projekty inwestycyjne na terenie województwa lubelskiego. Cel zostanie zrealizowany poprzez wsparcie przedsięwzięć inwestycyjnych związanych z unowocześnieniem oferty produktowej i technologicznej małych i średnich przedsiębiorstw. Analiza sektora małych i średnich przedsiębiorstw działających w województwie lubelskim wskazuje na niski poziom nakładów inwestycyjnych w zakresie przedsięwzięć innowacyjnych. Wsparcie udzielone w ramach Działania pozwoli na dokapitalizowanie projektów inwestycyjnych mających na celu wprowadzenie innowacji procesowej, produktowej, organizacyjnej i marketingowej w małych i średnich przedsiębiorstwach. W ramach Działania priorytetowo traktowane będą projekty przyczyniające się do utrzymania lub wzrostu zatrudnienia. Zgodnie z postanowieniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Działania przewidziano kwotę 135,98 mln euro ze środków publicznych, w tym 69,35 mln euro ze środków europejskich, 12,24 mln euro z dotacji celowej oraz 54,39 mln euro ze środków prywatnych. Minimalna wartość wsparcia wynosi 85 tys. PLN. Maksymalna wartość wsparcia wynosi 1 mln PLN. Dla projektów w których wartość wydatków kwalifikowalnych przekroczy 4 mln PLN maksymalna kwota wsparcia wynosi 2 mln PLN Minimalna wartość projektu wynosi 143 tys. zł, natomiast maksymalna wartość projektu nie moŝe przekroczyć 8 mln zł. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowalnych (zgodnie z Mapą pomocy regionalnej): - małe przedsiębiorstwa 70%, - średnie przedsiębiorstwa 60 %. Minimalny wkład własny Beneficjenta: - małe przedsiębiorstwa 30%, Strona 35 z 157

36 - średnie przedsiębiorstwa 40 %. Ewentualne zmiany mogą wynikać z zapisów zawartych w programach pomocy publicznej. Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Małe i średnie przedsiębiorstwa realizujące projekt na terenie województwa lubelskiego. Przykładowe rodzaje projektów: W ramach Działania wspierane będą inwestycje związane z przygotowaniem i uruchomieniem wytwarzania, a takŝe przygotowaniem do sprzedaŝy nowych lub udoskonalonych produktów i usług (oferty) przeznaczonych do wprowadzenia na rynek, lub innego praktycznego wykorzystania, lub wprowadzenie unowocześnionego procesu dystrybucji. W szczególności wspierane będą następujące rodzaje projektów: 1. Budowa, rozbudowa, przebudowa przedsiębiorstwa (produkcyjnego/usługowego), 2. Dywersyfikacja produkcji zakładu poprzez wprowadzenie nowych produktów/usług (rozszerzenie zakresu działalności gospodarczej), 3. Zasadnicza zmiana dotycząca procesu produkcyjnego istniejącego zakładu, 4. Wsparcie innowacyjności produktowej, procesowej i organizacyjnej, 5. Zastosowanie nowoczesnych technologii w tym technologii informacyjnych (ICT). Dofinansowanie nie moŝe być udzielone na działalność gospodarczą w zakresie: - wymienionym w Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. Urz. UE L 214 z ), tj. w: działalności związanej z produkcją pierwotną produktów rolnych, działalności związanej z przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych sektorze rybołówstwa i akwakultury, sektorze budownictwa okrętowego, sektorze węgla, sektorze hutnictwa Ŝelaza i stali, sektorze włókien syntetycznych, działalności związanej z eksportem do krajów trzecich lub państw członkowskich, a mianowicie pomocy związanej bezpośrednio z ilością wywoŝonych produktów, z tworzeniem i funkcjonowaniem sieci dystrybucyjnej lub z innymi wydatkami bieŝącymi związanymi z prowadzeniem działalności eksportowej, Strona 36 z 157

37 projektów z zakresu ochrony środowiska, wspieranych w ramach Działania 1.4. RPO WL , projektów z zakresu sektora turystycznego, wspieranych w ramach Działania 1.5. RPO WL , realizowanych w zakresie działalności gospodarczych ujętych w dokumencie Rodzaje działalności gospodarczej kwalifikujące się do wsparcia w ramach I Osi Priorytetowej Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki RPO WL , według kodów PKD 2007, projektów małych przedsiębiorstw, prowadzących działalność gospodarczą nie dłuŝej niŝ 1 rok, polegających na świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz wytwarzaniu produktów cyfrowych niezbędnych do świadczenia tych usług, wspieranych w ramach Działania 8.1 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, projektów polegających na wspólnych przedsięwzięciach technicznych i organizacyjnych, których efektem jest realizacja procesów biznesowych w formie elektronicznej, obejmujących trzy lub większą liczbę MSP, wspieranych w ramach Działania 8.2 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Działanie 1.4. Dotacje inwestycyjne w zakresie dostosowania przedsiębiorstw do wymogów ochrony środowiska oraz w zakresie odnawialnych źródeł energii Cele Działania: zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw zobowiązanych do dostosowania swojej infrastruktury do wymogów ochrony środowiska, spełnienie norm jakości powietrza atmosferycznego poprzez redukcję emisji zanieczyszczeń do powietrza oraz wzrost wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii. Cel ten realizowany będzie poprzez budowę i przebudowę infrastruktury oraz zakup urządzeń słuŝących do produkcji energii odnawialnej. Wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych jest jednym z warunków zrównowaŝonego rozwoju województwa lubelskiego. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie paliwowo-energetycznym przyczyni się do oszczędzania zasobów surowców energetycznych, poprawy stanu środowiska poprzez redukcję emisji zanieczyszczeń oraz zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów. Odnawialne źródła energii powinny stanowić istotny udział w bilansie energetycznym. Mogą przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa regionu, a zwłaszcza do poprawy zaopatrzenia w energię na terenach o słabo rozwiniętej infrastrukturze energetycznej. Zgodnie z postanowieniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Działania przewidziano kwotę 45,33 mln euro, w tym 23,12 mln euro ze środków europejskich, 4,08 mln euro z dotacji celowej oraz 18,13 mln euro ze środków prywatnych. Wartość wsparcia wynosi: Strona 37 z 157

38 Dla projektów Schematu A: minimalna 85 tys. zł, a maksymalna 4 mln zł, Dla projektów Schematu B: minimalna 85 tys. zł, a maksymalna 4 mln zł. Wartość projektu wynosi: Schemat A: Minimalna wartość projektu wynosi: 143 tys. PLN Maksymalna wartość projektu wynosi 8 mln PLN. Schemat B: Minimalna wartość projektu wynosi: 143 tys. PLN Maksymalna wartość projektu: Budowa małych i średnich jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu 10 mln PLN Budowa lub przebudowa infrastruktury słuŝącej do produkcji energii odnawialnej 20 mln PLN, Inwestycje w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z biomasy lub biogazu 10 mln PLN Inwestycje w zakresie budowy lub rozbudowy małych elektrowni wodnych 10 mln PLN W przypadku pozostałych projektów Schematu B maksymalna wartość projektu wynosi 8 mln PLN. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowanych (zgodnie z mapą pomocy regionalnej) wynosi: Schemat A: Mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa: maksymalnie 65% Średnie przedsiębiorstwa: maksymalnie 55% Schemat B: Mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa: maksymalnie 70% Średnie przedsiębiorstwa: maksymalnie 60% Minimalny wkład własny Beneficjenta wynosi: Schemat A: Mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa: minimalnie 35% (zgodnie z mapą pomocy regionalnej). Średnie przedsiębiorstwa: minimalnie 45% (zgodnie z mapą pomocy regionalnej). Strona 38 z 157

39 Schemat B: Mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa: minimalnie 30% (zgodnie z mapą pomocy regionalnej). Średnie przedsiębiorstwa: minimalnie 40% (zgodnie z mapą pomocy regionalnej). Ewentualne zmiany mogą wynikać z zapisów zawartych w programach pomocy publicznej. Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa realizujące projekt na terenie województwa lubelskiego. W ramach Działania nie będą wspierane: 1. Podmioty wyłączone z uwagi na moŝliwość uzyskania komplementarnego wsparcia w zakresie tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw, w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , 2. Podmioty wyłączone z uwagi na moŝliwość uzyskania komplementarnego wsparcia w ramach działań 2.1, 2.4 oraz 2.5 Programu Operacyjnego ZrównowaŜony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeŝnych obszarów rybackich na lata Przykładowe rodzaje projektów: W szczególności wspierane będą następujące rodzaje projektów: Schemat A: Wsparcie inwestycyjne dla przedsiębiorstw w zakresie: 1. WdraŜania Systemów zarządzania środowiskowego, 2. Uzyskania lub utrzymania pozwolenia zintegrowanego, 3. Gospodarki wodno-ściekowej, 4. Ochrony powietrza, 5. Gospodarki odpadami, w tym przemysłowymi i niebezpiecznymi, 6. Budowa i przebudowa istniejących sieci ciepłowniczych. Schemat B: Inwestycje w zakresie produkcji i wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, w tym: 1. Budowa lub przebudowa infrastruktury oraz zakup urządzeń słuŝących do produkcji energii ze źródeł odnawialnych, 2. Budowa lub przebudowa infrastruktury oraz zakup urządzeń słuŝących do produkcji energii elektrycznej i cieplnej w skojarzeniu, w tym z odnawialnych źródeł energii. Strona 39 z 157

40 Dofinansowanie z zakresu Działania 1.4 Schemat B mogą uzyskać jedynie projekty w ramach, których więcej niŝ 50 % zainstalowanej energii ze źródeł odnawialnych (planowanej wielkości w chwili dojścia do pełnych mocy produkcyjnych) zostanie przeznaczona na sprzedaŝ. Pozostała cześć (mniej niŝ 50 %) energii moŝe być przeznaczona na własne potrzeby. Projekty z zakresu Działania 1.4 Schemat B muszą być zgodne z Wojewódzkim Programem Rozwoju Alternatywnych Źródeł Energii dla województwa lubelskiego. Dofinansowanie nie moŝe być udzielone na działalność gospodarczą w zakresie: - wymienionym w Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. Urz. UE L 214 z ), tj. w: działalności związanej z produkcją pierwotną produktów rolnych, działalności związanej z przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych sektorze rybołówstwa i akwakultury, sektorze budownictwa okrętowego, sektorze węgla, sektorze hutnictwa Ŝelaza i stali, sektorze włókien syntetycznych, działalności związanej z eksportem do krajów trzecich lub państw członkowskich, a mianowicie pomocy związanej bezpośrednio z ilością wywoŝonych produktów, z tworzeniem i funkcjonowaniem sieci dystrybucyjnej lub z innymi wydatkami bieŝącymi związanymi z prowadzeniem działalności eksportowej. Początek okresu kwalifikowania wydatków projektów realizowanych w ramach Działania 1.4 Schemat B jest to dzień otrzymania przez Beneficjenta z LAWP pisemnej informacji o pozytywnym wyniku oceny formalnej. Działanie 1.5. Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki Celem Działania jest zwiększenie konkurencyjności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw działających na terenie województwa lubelskiego w sektorze turystyki i rekreacji. Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego wskazuje m.in. na następujące słabe strony Regionu: mała popularność turystyczna regionu, zwłaszcza na tle innych regionów kraju, niedostateczne zagospodarowanie terenów rekreacyjnych, Strona 40 z 157

41 brak infrastruktury ekonomicznej wspomagającej rozwój przedsiębiorczości w sferze obsługi turystyki, bariera kapitałowa w dziedzinie rewaloryzacji kulturowych dóbr turystycznych i przygotowania ich dla turystów. Realizacja Działania przyczyni się do wzrostu atrakcyjności turystycznej województwa, m.in. poprzez poprawę bazy noclegowej i gastronomicznej, przystosowanie obiektów zabytkowych na cele turystyczne oraz rozwój infrastruktury rekreacyjnej i wypoczynkowej. Preferowane będą projekty zlokalizowane na obszarach wymienionych w Planie Marketingu Turystyki w województwie lubelskim na lata jako atrakcyjne turystycznie i rekreacyjnie. Wykaz obszarów zakwalifikowanych do objęcia preferencją według kryterium granic administracyjnych (gmina) w ramach Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki stanowi załącznik do niniejszych wytycznych. Zmiany w obszarze turystyki będą stymulowały rozwój nowych przedsiębiorstw, powstawanie nowych miejsc pracy oraz wzrost atrakcyjności inwestycyjnej regionu. Zgodnie z postanowieniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Działania przewidziano kwotę 90,66 mln euro, w tym 46,23 mln euro ze środków europejskich, 8,16 mln euro z dotacji celowej oraz 36,26 mln euro ze środków prywatnych. Minimalna wartość wsparcia wynosi 71 tys. PLN. Maksymalna wartość wsparcia wynosi 1 mln PLN. Dla projektów w których wartość wydatków kwalifikowalnych przekroczy 4 mln PLN maksymalna kwota wsparcia wynosi 2 mln PLN Minimalna wartość projektu wynosi 143 tys. zł, natomiast maksymalna wartość projektu nie moŝe przekroczyć 8 mln zł. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowanych (zgodnie z Mapą pomocy regionalnej): mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa 70%, średnie przedsiębiorstwa 60 %, duŝe przedsiębiorstwa 50%. Minimalny wkład własny Beneficjenta: mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa 30%, średnie przedsiębiorstwa 40 %, duŝe przedsiębiorstwa 50%. Ewentualne zmiany mogą wynikać z zapisów zawartych w programach pomocy publicznej. Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Strona 41 z 157

42 Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa realizujące projekt na terenie województwa lubelskiego. Z uwagi na duŝe znaczenie dla gospodarki regionu oraz ze względu na priorytetowe traktowanie sektora turystyki, duŝe przedsiębiorstwa realizujące projekty w tym obszarze będą mogły korzystać ze wsparcia w wyjątkowych sytuacjach przy spełnieniu następujących warunków: wielkość projektu poniŝej 8 mln zł, wykazanie wyraźnych i znacznych korzyści dla regionu jako efekt realizacji projektu w powyŝszym zakresie. Wsparcie dla duŝych przedsiębiorstw nie przekroczy 10 % środków przeznaczonych na wsparcie bezpośrednie przedsiębiorstw. W ramach Działania nie będą wspierane: 1. Podmioty wyłączone z uwagi na moŝliwość uzyskania komplementarnego wsparcia w zakresie tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , 2. Podmioty wyłączone z uwagi na moŝliwość uzyskania komplementarnego wsparcia w ramach działań 2.1, 2.4 oraz 2.5 Programu Operacyjnego ZrównowaŜony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeŝnych obszarów rybackich na lata Przykładowe rodzaje projektów: W szczególności wspierane będą następujące rodzaje projektów: 1. Projekty dotyczące opracowania i wdroŝenia nowych produktów turystycznych o zasięgu regionalnym oraz projekty dotyczące rozbudowy istniejących produktów turystycznych. Przez produkt turystyczny rozumie się spójną ofertę atrakcji i usług turystycznych, tzn. tego, co turyści kupują (np. zakwaterowanie oraz wyŝywienie) razem, oddzielnie lub w formie pakietu. W szerszym znaczeniu produkt turystyczny obejmuje całość przeŝytego przez turystę doświadczenia od chwili opuszczenia domu do powrotu. Koszty zawarte w projekcie, charakteryzujące produkt turystyczny odnoszone są wyłącznie do kosztów kwalifikowanych. Przez zasięg regionalny rozumie się produkt turystyczny związany z występowaniem atrakcji lokalnej o oddziaływaniu regionalnym, 2. Budowa i rozbudowa obiektów noclegowych, z wyłączeniem obiektów agroturystycznych i pokoi wynajmowanych przez rolników oraz miejsc na ustawianie namiotów w prowadzonych przez rolników gospodarstwach rolnych, 3. Inwestycje w poprawę bazy noclegowo-gastronomicznej, poprzez przystosowanie obiektów zabytkowych do celów turystycznych, 4. Budowa i rozbudowa obiektów i infrastruktury uzdrowiskowej, Strona 42 z 157

43 5. Budowa i rozbudowa obiektów gastronomicznych, 6. Budowa i rozbudowa infrastruktury rekreacyjno-sportowej, rozumianej jako kompleksowa oferta usług turystycznych (np. stacje narciarskie, pola golfowe, trasy turystyczne, aquaparki). Preferowane będą projekty zlokalizowane na obszarach atrakcyjnych turystycznie wynikających z Planu Marketingu Turystyki w województwie lubelskim na lata Priorytetowo traktowane będą przedsięwzięcia utrzymujące lub tworzące nowe miejsca pracy. Dofinansowanie nie moŝe być udzielone na działalność gospodarczą w zakresie: - wymienionym w Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. Urz. UE L 214 z ), tj. w: działalności związanej z produkcją pierwotną produktów rolnych, działalności związanej z przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych sektorze rybołówstwa i akwakultury, sektorze budownictwa okrętowego, sektorze węgla, sektorze hutnictwa Ŝelaza i stali, sektorze włókien syntetycznych, działalności związanej z eksportem do krajów trzecich lub państw członkowskich, a mianowicie pomocy związanej bezpośrednio z ilością wywoŝonych produktów, z tworzeniem i funkcjonowaniem sieci dystrybucyjnej lub z innymi wydatkami bieŝącymi związanymi z prowadzeniem działalności eksportowej, projektów z zakresu ochrony środowiska wspieranych w ramach Działania 1.4. RPO WL W ramach I Osi Priorytetowej Przedsiębiorczość i innowacje, Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki o wsparcie mogą ubiegać się przedsiębiorstwa realizujące projekty w sektorze turystyki i rekreacji według poniŝszych kodów PKD 2007 r. SEKCJA I DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z ZAKWATEROWANIEM I USŁUGAMI GASTRONOMICZNYMI 55 ZAKWATEROWANIE Z Hotele i podobne obiekty zakwaterowania Z Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego Strona 43 z 157

44 Z Pola kempingowe (włączając pola dla pojazdów kempingowych) i pola namiotowe Z Pozostałe zakwaterowanie DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA ZWIĄZANA Z WYŻYWIENIEM Z Restauracje i pozostałe placówki gastronomiczne A Restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne B Ruchome placówki gastronomiczne Przygotowywanie Ŝywności dla odbiorców zewnętrznych 56.2 (katering) i pozostała gastronomiczna działalność usługowa Z Przygotowywanie i dostarczanie Ŝywności dla odbiorców zewnętrznych (katering) Z Pozostała usługowa działalność gastronomiczna Z Przygotowywanie i podawanie napojów DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE USŁUG ADMINISTROWANIA I DZIAŁALNOŚĆ SEKCJA N WSPIERAJĄCA DZIAŁALNOŚĆ ORGANIZATORÓW TURYSTYKI, 79 POŚREDNIKÓW I AGENTÓW TURYSTYCZNYCH ORAZ POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA W ZAKRESIE REZERWACJI I DZIAŁALNOŚCI Z NIĄ ZWIĄZANE 79.1 Działalność agentów i pośredników turystycznych oraz organizatorów turystyki Działalność agentów i pośredników turystycznych A Działalność agentów turystycznych B Działalność pośredników turystycznych Z Działalność organizatorów turystyki Pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji i działalności z nią związane A Działalność pilotów wycieczek i przewodników turystycznych B Działalność w zakresie informacji turystycznej C Pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji, gdzie indziej niesklasyfikowana SEKCJA DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z KULTURĄ, ROZRYWKĄ I REKREACJĄ R DZIAŁALNOŚĆ TWÓRCZA ZWIĄZANA Z KULTURĄ I ROZRYWKĄ Działalność związana z wystawianiem przedstawień Z artystycznych Działalność wspomagająca wystawianie przedstawień Z artystycznych Z Artystyczna i literacka działalność twórcza Z Działalność obiektów kulturalnych DZIAŁALNOŚĆ BIBLIOTEK, ARCHIWÓW, MUZEÓW ORAZ POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z KULTURĄ Działalność bibliotek i archiwów A Działalność bibliotek B Działalność archiwów Z Działalność muzeów Z Działalność historycznych miejsc i budynków oraz podobnych atrakcji turystycznych Z Działalność ogrodów botanicznych i zoologicznych oraz obszarów i obiektów ochrony przyrody 93 DZIAŁALNOŚĆ SPORTOWA, ROZRYWKOWA I REKREACYJNA Strona 44 z 157

45 93.1 Działalność związana ze sportem Z Działalność obiektów sportowych Z Działalność klubów sportowych Z Działalność obiektów słuŝących poprawie kondycji fizycznej Z Pozostała działalność związana ze sportem 93.2 Działalność rozrywkowa i rekreacyjna Z Działalność wesołych miasteczek i parków rozrywki Z Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna Działanie 1.6. Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach Celem Działania jest wsparcie procesu opracowania i transferu nowoczesnych technologii do przedsiębiorstw. Realizacja Działania przyczyni się do wzmocnienia współpracy między strefą badawczo - rozwojową a gospodarką w strategicznych dla regionu dziedzinach. Preferowane będą przedsięwzięcia realizowane w obszarach priorytetowych wskazanych w Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Lubelskiego (wymienione w rozdziale V pkt 3 niniejszych wytycznych) prowadzące do: zwiększenia transferu nowoczesnych rozwiązań technologicznych, produktowych oraz organizacyjnych do przedsiębiorstw, rozwoju współpracy pomiędzy sferą B+R a gospodarką oraz wzrostu udziału nakładów przedsiębiorstw na B+R, wspomagania przedsiębiorców w zdobywaniu nowych rozwiązań niezbędnych dla rozwoju ich działalności i poprawy pozycji konkurencyjnej na rynku. Wsparciem objęte zostaną takŝe wspólne projekty badawcze i inwestycyjne przedsiębiorców powiązanych kooperacyjnie. Taka forma współpracy przedsiębiorców poszerzy ich rynki zbytu, umoŝliwi dostęp do nowych rozwiązań technologicznych, przyczyni się do efektywniejszego wykorzystywania wspólnych zasobów. Polskich przedsiębiorców cechuje bardzo niska skłonność do inwestowania w innowacje, w tym zwłaszcza oparte na prowadzeniu prac B+R. Niezbędne jest zatem dostarczenie im jak najszerszego wsparcia umoŝliwiającego zdobywanie przez nich nowych, innowacyjnych narzędzi i produktów dla rozwoju ich działalności i pozycji konkurencyjnej na rynku. W ramach Działania 1.6. Wnioskodawca otrzyma wsparcie na projekt obejmujący badania niezbędne do realizacji projektu inwestycyjnego, na który moŝe otrzymać wsparcie w ramach Działania RPO WL Preferowane będą projekty badawcze związane z obszarami wskazanymi w Regionalnej Strategii Innowacji. Zgodnie z postanowieniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Działania przewidziano kwotę 11,33 mln euro, w tym 5,78 mln euro ze środków europejskich, 1,02 mln euro z dotacji celowej oraz 4,53 mln euro ze środków prywatnych. Strona 45 z 157

46 Minimalna wartość wsparcia wynosi 28 tys. zł, a maksymalna 280 tys. zł. Minimalna wartość projektu wynosi 40 tys. zł, natomiast maksymalna wartość projektu nie moŝe przekroczyć 400 tys. zł. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 70%. Minimalny wkład własny Beneficjenta wynosi 30%. W Działaniu 1.6. wsparcie będzie przyznawane na zasadach pomocy de minimis. Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa realizujące projekt na terenie województwa lubelskiego, Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa powiązane korporacyjnie realizujące projekt na terenie województwa lubelskiego. W ramach Działania nie będą wspierane: 1. Podmioty wyłączone z uwagi na moŝliwość uzyskania komplementarnego wsparcia w zakresie tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw, w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , 2. Podmioty wyłączone z uwagi na moŝliwość uzyskania komplementarnego wsparcia w ramach działań 2.1, 2.4 oraz 2.5 Programu Operacyjnego ZrównowaŜony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeŝnych obszarów rybackich na lata Przykładowe rodzaje projektów: Projekty inwestycyjne z zakresu B +R : 1. Inwestycje w środki trwałe, tj. infrastrukturę i urządzenia laboratoryjne, słuŝące do prowadzenia działań badawczo-rozwojowych w przedsiębiorstwach (własne projekty badawcze), 2. Wspólne projekty inwestycyjne przedsiębiorców powiązanych kooperacyjnie polegające na zakupie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych słuŝących do prowadzenia działań badawczo-rozwojowych (własne projekty badawcze), 3. Zakup usług badawczych od jednostek naukowych. Działanie 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo Celem Działania jest wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez ułatwienie dostępu do specjalistycznej pomocy doradczej. Realizacja Działania wynika z konieczności podniesienia jakości i efektywności zarządzania poprzez ułatwienie przedsiębiorstwom dostępu do wysokiej jakości zewnętrznych usług doradczych. Dotyczy to zwłaszcza usług przyczyniających się do unowocześnienia funkcjonowania przedsiębiorstw i ich dostosowania do działalności na terenie UE. Realizacja Działania przyczyni się Strona 46 z 157

47 do podniesienia jakości i efektywności zarządzania przedsiębiorstwami, prowadzącymi działalność gospodarczą na terenie województwa lubelskiego. Zgodnie z postanowieniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Działania przewidziano kwotę 11,33 mln euro, w tym 5,78 mln euro ze środków europejskich 1,02 mln euro z dotacji celowej oraz 4,53 mln euro ze środków prywatnych. Minimalna wartość wsparcia wynosi 10 tys. zł, a maksymalna 250 tys. zł. Minimalna wartość projektu wynosi 20 tys. zł, natomiast maksymalna 500 tys. zł. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu dla mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw wynosi 50%. Minimalny wkład własny Beneficjenta (mikroprzedsiębiorstwa, małego i średniego przedsiębiorstwa) stanowi 50%. W Działaniu 1.7 wsparcie będzie przyznawane na zasadach pomocy de minimis. Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Przykładowe rodzaje projektów: W szczególności wspierane będą następujące rodzaje projektów: 1. Doradztwo w zakresie zasad prowadzenia przedsiębiorstwa na terytorium Unii Europejskiej, 2. Doradztwo w zakresie jakości, 3. Doradztwo w zakresie innowacji i nowych technologii, 4. Doradztwo w zakresie wprowadzania przez przedsiębiorcę produktów na nowe rynki zagraniczne, 5. Doradztwo w zakresie tworzenia sieci kooperacyjnych przedsiębiorstw, 6. Doradztwo w zakresie łączenia się przedsiębiorstw, 7. Doradztwo w zakresie pozyskiwania zewnętrznego finansowania na rozwój działalności przedsiębiorstw. Beneficjenci realizujący projekty w ramach Działania 1.7. zobowiązani są do korzystania ze specjalistycznych usług doradczych świadczonych przez akredytowanych Wykonawców. Lista akredytowanych Wykonawców znajduje się na stronie: Strona 47 z 157

48 5.2.Linia demarkacyjna Działania realizowane w ramach programów operacyjnych na lata są dla siebie komplementarne (uzupełniają się nawzajem). Istnieją jednak obszary, w których interwencja poszczególnych programów operacyjnych się pokrywa. Aby uniknąć sytuacji, w których moŝliwe jest finansowanie jednego projektu z róŝnych programów operacyjnych, została opracowana tzw. linia demarkacyjna. Przestrzeganie zasad demarkacji jest waŝne dla Beneficjenta przede wszystkim ze względu na kwalifikowanie się projektu do danego programu operacyjnego. Beneficjent powinien zapoznać się z informacją na stronie w zakładce do pobrania, dokument Linia demarkacyjna pomiędzy Programami Operacyjnymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej w celu zakwalifikowania swojego projektu do odpowiedniego programu operacyjnego. W celu uniknięcia nakładania się interwencji, wsparcie dla przedsiębiorstw oraz projektów inwestycyjnych w ramach Działań będzie udzielane komplementarnie do innych działań RPO WL i innych programów operacyjnych, zgodnie z zapisami dokumentu Linia demarkacyjna pomiędzy Programami Operacyjnymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej. Z uwagi na linię demarkacyjną maksymalna wartość projektu nie moŝe przekroczyć 8 mln zł. W ramach RPO WL moŝliwe będzie wsparcie dla mikroprzedsiębiorstw realizujących projekty: a) poza obszarami wiejskimi zdefiniowanymi w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata bez minimalnej wielkości wsparcia, kaŝdy rodzaj działalności gospodarczej, b) na obszarach wiejskich zdefiniowanych w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata w zakresie działalności wykraczającym poza zakres PKD określony w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach Działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata bez minimalnej wielkości wsparcia, c) na obszarach wiejskich, zdefiniowanych w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , dla projektów o wartości (kwocie) dofinansowania powyŝej 300 tys. PLN. W celu uniknięcia podwójnego finansowania, wsparcie inwestycyjne w ramach RPO WL nie będzie mogło być udzielone przed upływem dwuletniego okresu karencji podmiotom, które rozpoczęły działalność gospodarczą (start-up) uzyskując wsparcie z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Strona 48 z 157

49 W celu uniknięcia podwójnego finansowania, wsparcie inwestycyjne w ramach RPO WL nie będzie mogło być udzielone na projekty mikro- i małych przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą nie dłuŝej niŝ 1 rok, polegające na świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz wytwarzaniu produktów cyfrowych niezbędnych do świadczenia tych usług. Projekty w tym zakresie będą dofinansowane w ramach Działania 8.1. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. W celu uniknięcia podwójnego finansowania, wsparcie inwestycyjne w ramach RPO WL nie będzie mogło być udzielone na projekty polegające na wspólnych przedsięwzięciach technicznych i organizacyjnych, których efektem jest realizacja procesów biznesowych w formie elektronicznej, obejmujących trzy lub większą liczbę MSP. Projekty w tym zakresie będą dofinansowane w ramach Działania 8.2 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. W celu uzyskania dofinansowania Wnioskodawca musi spełniać łącznie następujące warunki: złoŝyć w wymaganym terminie prawidłowo wypełniony (zgodnie z Instrukcją wypełniania wniosku o dofinansowanie) i podpisany wniosek o dofinansowanie w jednym egzemplarzu oraz w wersji elektronicznej wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami, zapewnić finansowanie gwarantujące płynną i terminową realizację projektu, nie posiadać zaległości z tytułu naleŝności publicznoprawnych (w tym z tytułu podatków, opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne), nie pozostawać pod zarządem komisarycznym oraz nie znajdować się w likwidacji, w trakcie postępowania upadłościowego lub naprawczego, nie naruszyć w sposób istotny, w okresie trzech lat przed złoŝeniem wniosku o dofinansowanie, umów zawartych z Instytucją WdraŜającą lub innymi podmiotami udzielającymi pomocy publicznej Informacje o Działaniach w ramach Osi Priorytetowej II: Infrastruktura ekonomiczna Instytucją Pośredniczącą II dla Działań RPO WL jest Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie (LAWP) Działanie 2.1. Instrumenty poŝyczkowe i poręczeniowe dla przedsiębiorstw W przypadku nowopowstałych funduszy poŝyczkowych oraz funduszy poręczeń kredytowych kapitał własny nie moŝe pochodzić z kredytu. W przypadku istniejących funduszy poŝyczkowych oraz funduszy poręczeń kredytowych za wkład własny mogą być równieŝ uznane dochody Strona 49 z 157

50 z zaangaŝowanego kapitału. Poddziałanie Dokapitalizowanie i tworzenie funduszy poŝyczkowych Celem Poddziałania jest ułatwienie przedsiębiorcom dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania inwestycji. W ramach Poddziałania realizowane będą projekty obejmujące wsparcie finansowe funduszy poŝyczkowych, prowadzące do: ułatwienia przedsiębiorcom moŝliwości korzystania z zewnętrznych, pozabankowych źródeł finansowania inwestycji, zwiększenia liczby działających na terenie województwa funduszy poŝyczkowych, dywersyfikacji oraz rozwoju lokalnego i regionalnego rynku usług poŝyczkowych, wzmocnienia działalności funduszy poŝyczkowych, ułatwienia podejmowania działalności gospodarczej i powstawania przedsiębiorstw (przede wszystkim innowacyjnych, w tym opartych na wykorzystaniu nowych technologii o znaczącym potencjale rynkowym). Zasięg działalności funduszu nie moŝe wykraczać poza obszar województwa (oznacza to, Ŝe ostatecznym Beneficjentem mogą być tylko przedsiębiorcy z sektora MSP realizujący przedsięwzięcie na terenie województwa lubelskiego). Zgodnie z postanowieniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Poddziałania przewidziano kwotę 29,13 mln euro, w tym 23,12 mln euro ze środków europejskich, 1,22 mln euro z dotacji celowej oraz 4,80 mln euro ze środków prywatnych. Minimalna wartość wsparcia wynosi 5 mln zł. Minimalna wartość projektu wynosi 5,27 mln zł. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 95%. Minimalny wkład własny Beneficjenta wynosi 5%. Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Instytucje otoczenia biznesu. Grupy docelowe (osoby, instytucje, grupy społeczne bezpośrednio korzystające z pomocy): przedsiębiorstwa z sektora MSP realizujący przedsięwzięcie na terenie województwa lubelskiego, przy czym: przedsiębiorstwa te muszą znajdować się w tzw. wczesnej fazie rozwoju lub fazie ekspansji, przedsiębiorstwa te nie mogą spełniać kryteriów tzw. przedsiębiorstwa zagroŝonego, projekty przedsiębiorstw finansowane przez fundusze muszą być w ocenie osób zarządzających funduszem - ekonomicznie uzasadnione. Strona 50 z 157

51 Przedsiębiorstwo we wczesnej fazie rozwoju to przedsiębiorstwo, które realizuje fazę badań, rozwoju produktu lub usługi albo fazę tę ukończyło, jednak od dnia podjęcia działalności gospodarczej nie rozpoczęło komercyjnej produkcji i sprzedaŝy produktu lub usługi. Ekspansja przedsiębiorstwa to wzrost i rozszerzenie działalności firmy, polegające na zwiększeniu mocy produkcyjnych, rozwoju rynku lub opracowywaniu produktu. Szczegółowe definicje zawarte są w dokumencie: Wytyczne wspólnotowe w sprawie pomocy państwa na wspieranie inwestycji kapitału podwyŝszonego ryzyka w małych i średnich przedsiębiorstwach (2006/C 194/02). Przedsiębiorstwo zagroŝone to przedsiębiorstwo w trudnej sytuacji ekonomicznej, która grozi upadłością. Problematykę tę reguluje Komunikat Komisji Europejskiej w sprawie wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagroŝonych przedsiębiorstw (Dz. Urz. C 244, z r., str. 2-17). Przykładowe rodzaje projektów: Tworzenie nowych i dokapitalizowanie istniejących regionalnych i lokalnych funduszy poŝyczkowych, wyodrębnionych księgowo. Poddziałanie Dokapitalizowanie i tworzenie funduszy poręczeń kredytowych Celem Poddziałania jest ułatwienie dostępu przedsiębiorstwom do zewnętrznych źródeł finansowania inwestycji. W ramach Poddziałania realizowane będą projekty obejmujące wsparcie finansowe funduszy poręczeń kredytowych, prowadzące do: ułatwienia przedsiębiorcom moŝliwości korzystania z zewnętrznych, pozabankowych źródeł finansowania inwestycji, zwiększenia liczby działających na terenie województwa funduszy poręczeń kredytowych, dywersyfikacji oraz rozwoju lokalnego i regionalnego rynku usług poręczeniowych, wzmocnienia działalności funduszy poręczeń kredytowych, ułatwienia podejmowania działalności gospodarczej i powstawania firm (przede wszystkim innowacyjnych, w tym opartych na wykorzystaniu nowych technologii o znaczącym potencjale rynkowym). Zasięg działalności funduszu nie moŝe wykraczać poza obszar województwa (oznacza to, Ŝe ostatecznym Beneficjentem korzystającym z funduszu poręczeniowego, mogą być tylko przedsiębiorcy z sektora MSP realizujący przedsięwzięcia na terenie województwa lubelskiego). Zgodnie z postanowieniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Poddziałania przewidziano kwotę 14,57 mln euro, w tym 11,56 mln euro ze środków europejskich, 0,61 mln euro z dotacji celowej oraz 2,40 mln euro ze środków prywatnych. Strona 51 z 157

52 Minimalna wartość wsparcia wynosi 5 mln zł.. Minimalna wartość projektu wynosi 5,27 mln zł. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 95%. Minimalny wkład własny Beneficjenta wynosi 5%. Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Instytucje otoczenia biznesu. Grupy docelowe (osoby, instytucje, grupy społeczne bezpośrednio korzystające z pomocy): przedsiębiorstwa z sektora MSP realizujące przedsięwzięcie na terenie województwa lubelskiego, przy czym: przedsiębiorstwa te muszą znajdować się w tzw. wczesnej fazie rozwoju lub fazie ekspansji, przedsiębiorstwa te nie mogą spełniać kryteriów tzw. przedsiębiorstwa zagroŝonego, projekty przedsiębiorstw finansowane (poręczane) przez fundusze muszą być w ocenie osób zarządzających funduszem - ekonomicznie uzasadnione, Definicje przedsiębiorstwa we wczesnej fazie rozwoju, ekspansji przedsiębiorstwa oraz przedsiębiorstwa zagroŝonego zostały okreslone przy opisie Poddziałania Przykładowe rodzaje projektów: Tworzenie nowych i dokapitalizowanie istniejących regionalnych i lokalnych funduszy poręczeniowych, wyodrębnionych księgowo. W ramach Działania 2.1. Beneficjent będzie miał moŝliwość otrzymania płatności w formie dotacji na utworzenie lub wniesienie wkładu do funduszy poŝyczkowych/poręczeniowych. Działanie 2.2. Regionalna infrastruktura B+R Celem Działania jest zwiększenie potencjału regionalnych uczelni wyŝszych i jednostek naukowych w zakresie komercyjnej działalności badawczo-rozwojowej. Większość ośrodków naukowych zlokalizowanych na terenie województwa lubelskiego prowadzących prace B+R korzysta z przestarzałego sprzętu badawczego. Brak dostępu do nowoczesnej aparatury naukowo-badawczej uniemoŝliwia tym ośrodkom, dysponującym wysoko wykwalifikowaną kadrą, realizowanie projektów o europejskiej jakości, a z drugiej strony osiągnięcie specjalizacji naukowo-badawczej. Nieodpowiadająca światowym standardom Strona 52 z 157

53 infrastruktura sfery B+R stanowi takŝe znaczną przeszkodę w realizacji projektów prowadzonych w ramach współpracy międzynarodowej. W ramach Działania będą realizowane przedsięwzięcia: prowadzące do zwiększenia ilości nowoczesnych rozwiązań technologicznych w dziedzinach kluczowych dla rozwoju gospodarczego regionu, wpływające na rozwój współpracy pomiędzy sferą B+R a gospodarką, wspomagające badania i projekty naukowe w strategicznych dla rozwoju regionu dziedzinach. Zgodnie z postanowieniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Działania 2.2. przewidziano kwotę 21,39 mln euro, w tym 15,03 mln euro ze środków europejskich, 4,27 mln euro z dotacji celowej oraz 2,10 mln euro ze środków prywatnych. Minimalna kwota wsparcia wynosi 212 tys. zł, maksymalna kwota wsparcia wynosi 3,4 mln zł. Minimalna wartość projektu wynosi 250 tys. zł, natomiast maksymalna wartość projektu wynosi 4 mln zł. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi: - Mikroprzedsiębiorstwa, małe przedsiębiorstwa: 70%, - Średnie przedsiębiorstwa: 60%, - DuŜe przedsiębiorstwa: 50%. Minimalny wkład własny Beneficjenta: - Mikroprzedsiębiorstwa, małe przedsiębiorstwa: 30%, - Średnie przedsiębiorstwa: 40%, - DuŜe przedsiębiorstwa: 50 %. Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Szkoły wyŝsze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyŝszym (Dz. U. Nr 164, poz ze zm.), Jednostki naukowe w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 8 października 2004r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U., Nr 238 poz ze zm.), WyŜej wymienione podmioty działające w partnerstwie. Beneficjenci Działania 2.2 muszą prowadzić działalność gospodarczą w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych. Grupy docelowe (osoby, instytucje, grupy społeczne bezpośrednio korzystające z pomocy): Przedsiębiorstwa korzystające z rezultatów badań. Strona 53 z 157

54 Przykładowe rodzaje projektów: W ramach Działania realizowane będą projekty dotyczące specjalistycznej bazy laboratoryjnej wykorzystywanej wyłącznie do komercyjnych badań prowadzonych na rzecz przedsiębiorstw zainteresowanych pozyskaniem nowych rozwiązań technologicznych oraz do świadczenia usług specjalistycznych o udokumentowanym popycie rynkowym. Działanie 2.3. Wsparcie instytucji otoczenia biznesu i transferu wiedzy Celem Działania jest wsparcie instytucji otoczenia biznesu i transferu wiedzy poprzez inwestycje i doradztwo. Realizacja Działania przyczyni się do wzmocnienia roli instytucji otoczenia biznesu świadczących na terenie województwa lubelskiego profesjonalne usługi dla przedsiębiorstw. Priorytetowo traktowane będą projekty wspierające powstawanie i rozwój instytucji otoczenia biznesu, zlokalizowanych w miejscowościach poniŝej 30 tys. mieszkańców i działających krócej niŝ 3 lata. Instytucje Otoczenia Biznesu mogą świadczyć usługi nieodpłatnie lub odpłatnie w oparciu o ceny rynkowe. W przypadku oferowania przez IOB usług nieodpłatnych świadczone one będą na zasadach pomocy de minimis (Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 traktatu do pomocy de minimis). Dodatkowo podmioty udzielające pomocy (IOB) zgodnie z ustawą z 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404) są zobowiązane do przedstawiania sprawozdań o udzielonej pomocy publicznej w danym okresie sprawozdawczym. Natomiast w przypadku świadczenia przez IOB usług odpłatnych Wnioskodawca (IOB) zobowiązany jest załączyć do wniosku aplikacyjnego stosowne oświadczenie potwierdzające, zamiar świadczenia usług na rzecz sektora MŚP przewidzianych w projekcie w ramach Działania 2.3 RPO WL w oparciu o ceny rynkowe. Zgodnie z postanowieniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Działania 2.3. przewidziano kwotę 26,77 mln euro, w tym 17,34 mln euro ze środków europejskich, 5,10 mln euro z dotacji celowej oraz 4,33 mln euro ze środków prywatnych. Wartość wsparcia wynosi: Dla projektów Schematu A: minimalna 113 tys. zł, a maksymalna 3 mln zł, Dla projektów Schematu B: minimalna 11 tys. zł, a maksymalna 500 tys. zł. Minimalna wartość projektu wynosi: Schemat A: 134 tys. zł, Schemat B: 14 tys. zł. Maksymalna wartość projektu wynosi: Schemat A: 8 mln zł, Schemat B:700 tys. zł. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi: Schemat A: Strona 54 z 157

55 Mikroprzedsiębiorstwa, małe przedsiębiorstwa: maksymalnie 70% (zgodnie z mapą pomocy regionalnej). Średnie przedsiębiorstwa: maksymalnie 60% (zgodnie z mapą pomocy regionalnej). Schemat B: Maksymalnie 85% Minimalny wkład własny Beneficjenta wynosi: Schemat A: Mikroprzedsiębiorstwa, małe przedsiębiorstwa: minimalnie 30% (zgodnie z mapą pomocy regionalnej). Średnie przedsiębiorstwa: minimalnie 40% (zgodnie z mapą pomocy regionalnej). Schemat B: Minimalnie 15% Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Instytucje otoczenia biznesu w rozumieniu 2 Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 20 maja 2009 r. w sprawie udzielania pomocy na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu w ramach regionalnych programów operacyjnych. Grupy docelowe (osoby, instytucje, grupy społeczne bezpośrednio korzystające z pomocy): Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa z terenu województwa lubelskiego. Przykładowe rodzaje projektów: Schemat A: 1. Transfer i komercjalizacja nowych technologii w ramach centrów transferu technologii, 2. Powstawanie nowych oraz wzmocnienie istniejących inkubatorów przedsiębiorczości, inkubatorów technologicznych i centrów technologicznych skierowanych do nowopowstałych przedsiębiorstw, 3. Tworzeniu skupisk przedsiębiorców w ramach parków technologicznych, stref biznesu, parków przemysłowych oraz klastrów. Schemat B: 1. Działania promocyjne i informacyjne na rzecz podmiotów korzystających z usług przez IOB, 2. Wspieranie powstawania i promocji sieci współpracy instytucji otoczenia biznesu, w tym sieci międzynarodowych, Strona 55 z 157

56 3. Inicjowanie i animację powiązań kooperacyjnych na terenie województwa lubelskiego, 4. Organizowanie, rozwój i wspieranie platform oraz innych narzędzi internetowych słuŝących nawiązywaniu kontaktów między przedsiębiorcami. Działanie 2.4. Marketing gospodarczy Celem Działania jest promocja gospodarcza województwa lubelskiego. Realizacja Działania będzie prowadzić do promocji atrakcyjności regionu, rozpowszechniania informacji o regionie oraz moŝliwościach inwestycyjnych, współpracy i kooperacji. Wspierane projekty ukierunkowane będą na zbudowanie spójnego systemu regionalnej informacji gospodarczej dla przedsiębiorców i potencjalnych inwestorów, a takŝe na opracowanie i wdroŝenie przedsięwzięć z zakresu marketingu regionalnego, ukierunkowanego zwłaszcza na kreowanie dobrego wizerunku regionu i produktów regionalnych pod kątem potencjalnych inwestorów, kontrahentów i turystów. Działanie ukierunkowane jest takŝe na wsparcie kompleksowej obsługi inwestorów, w tym projekty przygotowujące jednostki samorządu terytorialnego do efektywnej obsługi inwestora. W ramach Działania realizowane będą projekty o charakterze ponadlokalnym i ponadregionalnym. Zgodnie z postanowieniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata na realizację Działania 2.4. przewidziano kwotę 12,41 mln euro, w tym 8,09 mln euro ze środków europejskich, 2,06 mln euro z dotacji celowej oraz 2,26 mln euro ze środków prywatnych. Wartość wsparcia wynosi: Dla projektów Schematu A: minimalna 10 tys. zł, a maksymalna 50 tys. zł, Dla projektów Schematu B: minimalna 85 tys. zł, a maksymalna 1,5 mln zł. Minimalna wartość projektu wynosi: Schemat A - 20 tys. zł, Schemat B tys. zł, Maksymalna wartość projektu wynosi: Schemat A tys. zł, Schemat B - 2,7 mln zł. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi: dla projektów Schematu A: 50% dla projektów Schematu B: 85% Minimalny wkład własny Beneficjenta wynosi: dla projektów Schematu A: 50% dla projektów Schematu B: 15% Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie: Schemat A: Przedsiębiorcy z sektora MSP działający na terenie województwa lubelskiego, Schemat B: Strona 56 z 157

57 Jednostki samorządu terytorialnego, w tym związki, porozumienia i stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, Jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego, Grupy docelowe (osoby, instytucje, grupy społeczne bezpośrednio korzystające z pomocy): Mieszkańcy rynku ponadregionalnego i międzynarodowego, potencjalni turyści i inwestorzy. Przykładowe rodzaje projektów: Schemat A: Udział przedsiębiorstw z sektora MSP w wystawachi targach gospodarczych (w tym zagranicznych) Schemat B: 1. Organizacja kampanii promocyjnych mających na celu stworzenie i promocję marki regionu oraz marek lokalnych i promocję województwa w kraju i za granicą, 2. Stworzenie i rozwój regionalnych oraz lokalnych systemów obsługi inwestora. Strona 57 z 157

58 6. Wydatki kwalifikowalne 6.1. Zasady kwalifikowania wydatków Odnosząc się do zagadnienia kwalifikowalności naleŝy przede wszystkim rozróŝnić pojęcia kwalifikowalności projektów i kwalifikowalności wydatków ponoszonych w ramach projektów. Projekt jest kwalifikowalny (czyli moŝe zostać zatwierdzony do współfinansowania ze środków europejskich i dotacji celowej), jeŝeli spełnia następujące warunki ogólne: jest zgodny z horyzontalnymi politykami Wspólnoty, w tym w szczególności z politykami w zakresie: konkurencji, zamówień publicznych, środowiska (zgodnie z art. 3 Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1083/2006 działanie podejmowane w ramach funduszy obejmuje, na poziomie krajowym i regionalnym, priorytety Wspólnoty sprzyjające trwałemu rozwojowi poprzez wzmacnianie wzrostu konkurencyjności, zatrudnienia i integracji społecznej oraz poprzez ochronę i poprawę jakości środowiska naturalnego), równego traktowania kobiet i męŝczyzn (zgodnie z art. 16 Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1083/2006 państwa członkowskie i Komisja zapewniają wsparcie zasady równości męŝczyzn i kobiet oraz uwzględniania problematyki płci na poszczególnych etapach wdraŝania funduszy) oraz społeczeństwa informacyjnego, jest zgodny z dokumentem programowym (zatwierdzonym Programem Operacyjnym i spełnia szczegółowe kryteria określone dla danej Osi Priorytetowej RPO WL ), jest zgodny z wymogami Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, przyczynia się do realizacji celów danej Osi Priorytetowej RPO WL Kwalifikowalność w rozpatrywana jest na trzech poziomach: 1. Po pierwsze sprawdzana jest kwalifikowalność typu projektu w ramach danej Osi Priorytetowej, 2. Następnie weryfikowana jest kwalifikowalność rodzaju projektu w świetle kryteriów określonych w Uszczegółowieniu RPO WL dla poszczególnych Działań, 3. Następnie rozpatrywana jest kwalifikowalność poszczególnych wydatków w ramach projektu. Zasięg geograficzny kwalifikowalności Zgodnie z art. 5 ust. 1 Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1083/2006 jako generalną zasadę przyjmuje się, iŝ projekt współfinansowany z Funduszy Strukturalnych lub Funduszu Spójności musi być realizowany w granicach administracyjnych obszaru objętego programem, w ramach którego jest realizowany tj. w przypadku Programów Regionalnych - w regionie, którego dotyczy dany program. Strona 58 z 157

59 Dofinansowanie moŝe być udzielone na realizację projektów zlokalizowanych w województwie lubelskim. Ramy czasowe kwalifikowalności Pod pojęciem okresu kwalifikowania wydatków naleŝy rozumieć okres, w którym mogą być ponoszone wydatki kwalifikowalne. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady (WE) Nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającym przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności powinna zostać określona początkowa i końcowa data kwalifikowalności wydatków, tak aby zapewnić jednolitą i sprawiedliwą zasadę mającą zastosowanie do wdraŝania funduszy w całej Wspólnocie. Początek okresu kwalifikowania wydatków dla Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata I i II Osi Priorytetowej stanowi: W przypadku projektów objętych pomocą de minimis, okres rozpoczęcia kwalifikowalności poszczególnych wydatków rozpoczyna się z dniem wskazanym w Wytycznych dla Wnioskodawców w ramach I i II Osi Priorytetowej RPO WL część I, rozdział 6, podrozdział 6.3 i 6.5. W przypadku procedury Preselekcji termin rozpoczęcia kwalifikowalności wydatków, będzie dniem otrzymania pisemnej informacji, Ŝe projekt, z zastrzeŝeniem szczegółowej weryfikacji wniosku, kwalifikuje się do dofinansowania ze względu na spełnienie warunków uzyskania pomocy, W przypadku projektów objętych regionalną pomocą inwestycyjną zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego Nr 1399 z dnia 11 października 2007 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz.U. 2007, nr 193, poz z późn. zm.) będzie to dzień złoŝenia wniosku o dofinansowanie, W przypadku projektów objętych Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 7 grudnia 2009 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy na inwestycje w zakresie: energetyki, infrastruktury telekomunikacyjnej, infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej, lecznictwa uzdrowiskowego w ramach regionalnych programów operacyjnych będzie to dzień otrzymania przez Beneficjenta z LAWP pisemnej informacji o pozytywnym wyniku oceny formalnej, Dzień otrzymania przez Beneficjenta z LAWP pisemnej informacji o pozytywnym wyniku oceny formalnej w pozostałych przypadkach nie określonych przepisami prawnymi. Przed rozpoczęciem okresu kwalifikowalności projektu określonym powyŝej Beneficjent moŝe jednak podjąć czynności związane z realizacją projektu, takie jak: nabycie nieruchomości gruntowej niezabudowanej, gruntowej zabudowanej, budynkowej, lokalowej, opracowanie Strona 59 z 157

60 niezbędnej dokumentacji projektowej, uzyskanie pozwolenia na budowę, podjęcie wstępnych (niewiąŝących) zobowiązań do nabycia ruchomych środków trwałych. Koniec okresu kwalifikowalności wydatków na potrzeby rozliczenia z Komisją Europejską stanowi data 31 grudnia 2015 r. Datę końcową kwalifikowalności wydatków dla Beneficjentów określi Instytucja Zarządzająca Programem Operacyjnym, uwzględniając czas potrzebny na dokonanie zamknięcia pomocy w ramach programu i końcowe rozliczenie z Komisją. Ostateczny okres kwalifikowania wydatków dla danego projektu zostanie określony w umowie o dofinansowanie realizacji projektu zawieranej z Beneficjentem. Końcowa data kwalifikowalności wydatku moŝe zostać zmieniona w uzasadnionym przypadku, na pisemny wniosek Beneficjenta, za zgodą instytucji stanowiącej stronę umowy o dofinansowanie realizacji projektu, w formie aneksu do umowy jednak w Ŝadnym wypadku końcowa data kwalifikowania wydatków dla projektu nie moŝe wykraczać poza datę 30 czerwca 2015 r. Wskazany we wniosku o dofinansowanie termin rozpoczęcia realizacji projektu nie powinien wykraczać poza okres 6 miesięcy od dnia, podpisania umowy o dofinansowanie Okres realizacji projektu nie powinien być dłuŝszy niŝ 2 lata od końca roku, w którym podpisana została umowa o dofinansowanie z wyjątkiem projektów realizowanych w ramach Działania 2.1. Kwalifikowalność danego projektu do wsparcia ze środków europejskich i dotacji celowej nie oznacza, Ŝe wszystkie wydatki, które zostaną poniesione w trakcie jego realizacji, muszą zostać zakwalifikowane do refundacji. Beneficjent w ramach swojego projektu określa zarówno wydatki kwalifikujące się do wsparcia, jak i te niekwalifikujące się. Wydatek kwalifikowalny musi spełniać warunki umoŝliwiające jego całkowite lub częściowe pokrycie środkami przeznaczonymi na realizację programu operacyjnego, pochodzącymi z budŝetu Unii Europejskiej i publicznych źródeł krajowych. Na etapie oceny wniosku o dofinansowanie projektu sprawdzeniu podlega potencjalna kwalifikowalność wydatków ujętych we wniosku. Ocena kwalifikowalności poszczególnych wydatków dokonywana jest równieŝ podczas realizacji projektu, gdy Beneficjent przedkłada kolejne wnioski o płatność. Wydatek jest kwalifikowalny jeŝeli: jest zgodny z postanowieniami Programu Operacyjnego, Strona 60 z 157

61 został poniesiony w ramach projektu realizowanego z udziałem środków europejskich i dotacji celowej (tylko wydatki dotyczące projektów realizowanych w ramach działań współfinansowanych ze środków europejskich i dotacji celowej mogą być zrefundowane ze środków europejskich i dotacji celowej), jest niezbędny do realizacji celów projektu - jest to podstawowa zasada kwalifikowalności wydatków w ramach Funduszy Strukturalnych, jest efektywny (tj. jeŝeli zachowano zasadę osiągnięcia najlepszego efektu przy moŝliwie najniŝszych kosztach). W celu zapewnienia efektywności przedsiębiorca powinien np. dokonać porównania cen nabytych towarów i usług z cenami rynkowymi i dysponować dowodami tego porównania na wypadek kontroli. jest racjonalny (tj. potwierdzony przez fakturę przedstawioną do refundacji w ramach środków europejskich i dotacji celowej i stanowi optymalny pod względem ekonomicznym i technicznym sposób wdroŝenia i realizacji projektu), jest rzetelnie udokumentowany i moŝliwy do zweryfikowania. Ocena kwalifikowalności wydatku polega na analizie zgodności jego poniesienia z obowiązującymi przepisami. Oceny takiej dokonuje się zarówno na etapie wyboru projektu, jak i podczas jego realizacji. Wówczas sprawdzeniu podlega przede wszystkim: poniesienie przedłoŝonego wydatku w ramach współfinansowanego projektu, zgodność przedkładanych do refundacji wydatków z rodzajami wydatków wynikającymi z postanowień umowy o dofinansowanie realizacji projektu, zgodność z obowiązującymi przepisami prawa wspólnotowego oraz prawa krajowego, zasadność poniesienia danego wydatku dla realizacji projektu, efektywność poniesionego wydatku, sposób udokumentowania wydatku. Podmiot ponoszący wydatki Co do zasady wydatkiem kwalifikowalnym jest wydatek poniesiony przez Beneficjenta tj. podmiot z którym Instytucja Pośrednicząca II stopnia/instytucja WdraŜająca zawarła umowę o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata Dokumentowanie wydatków Do współfinansowania kwalifikuje się wydatek, który został faktycznie poniesiony przez Beneficjenta. Pod pojęciem wydatku faktycznie poniesionego naleŝy rozumieć wydatek poniesiony w znaczeniu kasowym tj. jako rozchód środków pienięŝnych z rachunku bankowego Beneficjenta (jako dowód poniesienia wydatku rozumie się opłaconą fakturę lub inny dokument księgowy Strona 61 z 157

62 o równowaŝnej wartości dowodowej wraz z dołączonym wyciągiem z operacji na rachunku bankowym, stanowiącym element oceny zasadności refundacji poniesionych wydatków kwalifikowalnych). Wydatki muszą być poniesione i udokumentowane zgodnie z obowiązującym prawem polskim oraz prawem wspólnotowym. We wniosku o dofinansowanie Wnioskodawca musi wpisać numer rachunku, prowadzonego w walucie polskiej, z którego będzie ponosił wszystkie wydatki związane z realizacją projektu. Dodatkowo moŝe on załoŝyć rachunek bankowy w walucie obcej, z którego dokonywał będzie wszelkich płatności związanych z realizacją projektu w walucie obcej. W ramach Działania 2.1 Beneficjent jest zobowiązany do ustanowienia dwóch wyodrębnionych rachunków bankowych na potrzeby realizacji projektu. Beneficjent w przypadku zmiany rachunku bankowego jest zobowiązany niezwłocznie powiadomić Instytucję Pośredniczącą II stopnia o tym fakcie pod rygorem, Ŝe płatność dokonana przez Instytucję Pośredniczącą II stopnia na rachunek bankowy wskazany w umowie, bądź ostatnio wskazany przez Beneficjenta będzie uwaŝana za prawidłowe wykonanie niniejszej umowy. Beneficjent nie będzie miał w takim przypadku Ŝadnych roszczeń wobec Instytucji Pośredniczącej II stopnia. W przypadku Działania 2.1 rachunki bankowe Beneficjenta, w tym rachunek utworzony na potrzeby Projektu oraz rachunek na ponoszenie kosztów zarządzania Projektem nie mogą być zmienione przez Beneficjenta bez uprzedniej pisemnej zgody Instytucji Pośredniczącej II stopnia. Zmiana taka będzie wymagała kaŝdorazowo formy pisemnego aneksu do Umowy. Płatności w ramach projektu co do zasady mogą być dokonywane tylko przelewem. Zakaz podwójnego finansowania Podwójne finansowanie oznacza niedozwolone zrefundowanie całkowite lub częściowe danego wydatku dwa razy ze środków publicznych - wspólnotowych lub krajowych. Podwójnym finansowaniem jest w szczególności: zrefundowanie tego samego wydatku w ramach dwóch róŝnych projektów współfinansowanych ze środków Funduszy Strukturalnych lub Funduszu Spójności, zrefundowanie kosztów podatku VAT ze środków Funduszy Strukturalnych lub Funduszu Spójności, a następnie odzyskanie tego podatku ze środków budŝetu państwa w oparciu o ustawę o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. ze zm., zakupienie środka trwałego z udziałem środków dotacji krajowej, a następnie zrefundowanie kosztów amortyzacji tego środka trwałego w ramach Funduszy Strukturalnych lub Funduszu Spójności, Strona 62 z 157

63 wydatek poniesiony na uŝywany środek trwały, który był współfinansowany ze środków krajowych lub wspólnotowych w przeciągu 7 lat poprzedzających złoŝenie wniosku o dofinansowanie, wydatek poniesiony na zakup nieruchomości, który był współfinansowany ze środków krajowych lub wspólnotowych w przeciągu 10 lat poprzedzających złoŝenie wniosku o dofinansowanie. Ocena kwalifikowalności wydatku w trakcie realizacji projektu Kwalifikowalność poniesionych wydatków oceniana jest w trakcie realizacji projektu, poprzez weryfikację opłaconych faktur (lub innych dokumentów księgowych o równowaŝnej wartości dowodowej) wraz z wyciągami bankowymi przedstawianymi przez Beneficjenta do refundacji. Sprawdzeniu podlegają w szczególności następujące kwestie: czy wydatek poniesiono zgodnie z postanowieniami umowy o dofinansowanie realizacji projektu (w tym zgodnie z zakresem projektu określonym w umowie), czy poniesiony wydatek nie narusza postanowień prawa krajowego lub wspólnotowego, czy wydatek wynika z prawnie wiąŝących umów, porozumień bądź dokumentów, czy poniesiony wydatek jest zgodny z zasadami opisanymi w niniejszych wytycznych, czy wydatek został właściwie udokumentowany, czy wydatek jest niezbędny do realizacji projektu, czy poniesiony wydatek jest efektywny (tj. czy zachowano zasadę osiągnięcia najlepszego efektu przy moŝliwie najniŝszych kosztach) Zakres stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych (Pzp) w ramach RPO WL Beneficjent, który podpisze umowę o dofinansowanie realizacji projektu w ramach RPO WL zobowiązany jest do stosowania krajowych i wspólnotowych przepisów o zamówieniach publicznych, a w szczególności ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo Zamówień Publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z późn. zm. oraz Dz. U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1058) w zakresie w jakim ma ona zastosowanie do Beneficjenta i Projektu. Zakres naruszeń, a takŝe zasady i metody wymierzania korekt finansowych za naruszenia w/w prawa zawiera dokument Wymierzanie korekt finansowych za naruszenie prawa zamówień publicznych związane z realizacją projektów współfinansowanych ze środków funduszy UE, który stanowi załącznik do niniejszych wytycznych. Przed zleceniem wykonania usług, dostaw lub robót budowlanych Beneficjent musi sprawdzić, czy zalicza się do podmiotów zobowiązanych do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych (zapisy art. 3 niniejszej ustawy). Dla jednostek spoza sektora finansów publicznych, np. przedsiębiorców, szczególnie waŝne są zapisy art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy: Ustawę stosuje się do udzielania zamówień publicznych przez inne niŝ określone w pkt 1-2 podmioty, jeŝeli łącznie zachodzą następujące okoliczności: Strona 63 z 157

64 a) ponad 50% wartości udzielanego przez nie zamówienia jest finansowane ze środków publicznych lub przez podmioty, o których mowa w pkt 1-3a, b) wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 2, c) przedmiotem zamówienia są roboty budowlane obejmujące wykonanie czynności w zakresie inŝynierii lądowej lub wodnej, budowy szpitali, obiektów sportowych, rekreacyjnych lub wypoczynkowych, budynków szkolnych, budynków szkół wyŝszych lub budynków wykorzystywanych przez administrację publiczną lub usługi związane z takimi robotami budowlanymi. Jeśli projekt łącznie spełnia wszystkie powyŝsze warunki Beneficjent ma obowiązek zastosować ustawę Prawo zamówień publicznych. Jeśli uprawniona instytucja stwierdzi, Ŝe podczas realizacji projektu Beneficjent nie stosował ustawy, choć był do tego zobowiązany na mocy art. 3, wydatki poniesione przez Beneficjenta mogą zostać w całości uznane za niekwalifikowalne, a Beneficjent zostanie wezwany do ich zwrotu wraz z odsetkami naliczanymi zgodnie z art. 211 ustawy o finansach publicznych, w terminie i na rachunek wskazany przez IZ/IP II. Wydatki Beneficjenta ponoszone w ramach realizacji projektu i podlegające refundacji z udziałem dotacji ze środków publicznych są uznawane za wydatki publiczne. Zasada ta ujęta została w Wytycznych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego dotyczących kwalifikowalności wydatków 3. Na Beneficjentach, którzy na mocy art. 3 ustawy Pzp nie są zobowiązani do jej stosowania, spoczywa cięŝar udowodnienia, Ŝe zasada efektywności została zachowana. Oznacza to, iŝ Beneficjent powinien zgromadzić i przedstawić instytucjom uprawnionym do kontroli dokumenty, które dowodzą, Ŝe dokonany w ramach projektu wydatek jest oszczędny i dzięki niemu uzyskiwane są efekty załoŝone w projekcie. Dokumentami takimi mogą być pisemne protokoły z negocjacji handlowych (podpisane przez obie strony), oświadczenia Beneficjenta uzasadniające dokonany wybór wykonawcy/dostawcy, pisemne oferty firm konkurencyjnych w stosunku do wykonawcy/dostawcy, z którym Beneficjent podpisze umowę. Przy ocenie wartości dowodowej przedstawionych dokumentów IP II będzie brać pod uwagę, czy Beneficjent w momencie zaciągnięcia zobowiązania wobec wykonawcy/dostawcy (podpisywania umowy, przyjęcia faktury, itp.) znał powyŝsze zasady i miał moŝliwość pełnego ich zastosowania. Projekty generujące dochód 2 Zgodnie z Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzaleŝniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich ( Dz. U. Nr 241, poz z 2007 r.) jest to kwota ,00 EUR. 3 Krajowe Wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania (Warszawa, 22 listopada 2007 r.). Strona 64 z 157

65 Pod pojęciem dochodu naleŝy rozumieć róŝnicę zdyskontowanych przychodów operacyjnych oraz zdyskontowanych kosztów operacyjnych projektu powiększoną o zdyskontowaną wartość rezydualną majątku wytworzonego w ramach projektu. Suma dochodów osiągniętych w projekcie w okresie jego współfinansowania oraz w okresie późniejszym (właściwym dla danej kategorii inwestycji) pomniejsza proporcjonalnie wszystkie wydatki kwalifikowalne. Suma dochodów powinna być odjęta od wydatków kwalifikowalnych w całości lub proporcjonalnie do tego, w jakim stopniu do ich osiągnięcia przyczyniły się wydatki kwalifikujące się do wsparcia ze środków europejskich i dotacji celowej lub Funduszu Spójności. Kwoty wydatków kwalifikowalnych nie pomniejsza się o wykazany przez Beneficjenta dochód w przypadku projektów objętych pomocą publiczną. Kwalifikowalne wydatki na projekty generujące dochód nie przekraczają bieŝącej wartości kosztu inwestycji pomniejszonej o bieŝącą wartość dochodu z inwestycji w danym okresie dla: inwestycji w infrastrukturę lub innych projektów, w przypadku gdy jest moŝliwe obiektywne oszacowanie dochodu z wyprzedzeniem. W przypadku gdy nie wszystkie koszty inwestycji kwalifikują się do współfinansowania, dochód zostaje przyporządkowany proporcjonalnie do kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych kosztów inwestycji. Incydentalne dochody występujące w trakcie realizacji projektu JeŜeli w trakcie realizacji projektu wystąpią incydentalne dochody (np. ze sprzedaŝy drewna, które jest wynikiem przygotowania terenu pod inwestycję), które nie zostały przewidziane w analizie finansowej dla projektu, to: w przypadku gdy wydatki związane z wygenerowanymi dochodami (tj. np. koszty wycięcia drzew lub krzewów, które następnie zostaną sprzedane) stanowią wydatki kwalifikowalne w ramach projektu, uzyskany dochód (rozumiany jako róŝnica między przychodem a kosztem związanym z uzyskaniem tego przychodu) pomniejsza wydatki kwalifikowalne w ramach projektu, przy czym przez wydatki związane z wygenerowanymi dochodami naleŝy rozumieć tylko dodatkowe wydatki związane z uzyskaniem przychodów, które nie zostały uwzględnione w ramach kosztów projektu, w przypadku gdy wydatki związane z wygenerowanymi dochodami nie stanowią wydatków kwalifikowalnych w ramach projektu, uzyskany dochód nie pomniejsza wydatków kwalifikowalnych w ramach projektu. Zarówno w przypadku umów dotyczących robót budowlanych, jak i usług, kara umowna poniesiona przez wykonawcę na rzecz Beneficjenta zapłacona przez wykonawcę Beneficjentowi w związku z realizacją projektu, powinna być traktowana jak incydentalny dochód, a zatem zmniejsza Strona 65 z 157

66 kwotę poniesionych wydatków kwalifikowalnych, które mogą być zadeklarowane do refundacji we wniosku o płatność Wydatki kwalifikowalne w ramach I Osi Priorytetowej: Przedsiębiorczość i innowacje Wydatek, aby mógł zostać uznany za kwalifikowalny, musi być niezbędny dla realizacji celów projektu. Jest to podstawowa zasada kwalifikowalności wydatków w ramach Funduszy Strukturalnych. Wydatek, który jest niezbędny dla wdraŝania i realizacji projektu, to wydatek, bez którego projekt nie mógłby zostać zrealizowany. 1. Prace przygotowawcze: opracowanie Biznes Planu, dokumentacji technicznej (np. dokumentów niezbędnych do uzyskania pozwolenia na budowę oraz dokumentów dotyczących uruchomienia lub przebudowania linii produkcyjnej), raportu oddziaływania na środowisko maksymalny poziom dofinansowania taki jak dla pozostałych kosztów (nie więcej niŝ 70%), Prace przygotowawcze są wydatkiem kwalifikowalnym od 1 stycznia 2007 r. Pamiętaj! Zakup prac przygotowawczych nie stanowi daty rozpoczęcia inwestycji. Prace przygotowawcze nie są wydatkiem kwalifikowalnym w ramach Działania 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo. Koszt opracowania Biznes Planu nie jest wydatkiem kwalifikowalnym w ramach Działań: Dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw Dotacje inwestycyjne dla małych i średnich przedsiębiorstw Dotacje inwestycyjne w zakresie dostosowania przedsiębiorstw do wymogów ochrony środowiska oraz w zakresie odnawialnych źródeł energii Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki 2. Zakup prawa własności nieruchomości gruntowej niezabudowanej (grunt) do wysokości 10% całkowitych wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem pod warunkiem, Ŝe: jest częścią powierzchni ziemskiej stanowiąca odrębny przedmiot własności z wyłączeniem budynków, budowli, obiektów małej architektury oraz tymczasowych obiektów budowlanych, istnieje bezpośredni związek pomiędzy tym zakupem, a celami przedsięwzięcia objętego wsparciem, czyli nieruchomość wykorzystywana jest do celów realizacji projektu zgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie o dofinansowanie realizacji projektu oraz jest niezbędna do realizacji projektu, Beneficjent przedstawi opinię rzeczoznawcy majątkowego potwierdzającą, Ŝe cena zakupu nieruchomości nie przekracza jej wartości rynkowej, określonej na dzień zakupu. Strona 66 z 157

67 W przypadku gdy cena nabycia nieruchomości jest wyŝsza niŝ jej wartość rynkowa potwierdzona operatem szacunkowym, sporządzonym przez uprawnionego rzeczoznawcę, to róŝnicy miedzy ceną nabycia a wartością rynkową nie uwzględnia się w wydatkach kwalifikowalnych. Beneficjent nabył grunt, za który zapłacił zł. Z przedstawionego operatu szacunkowego wynika, Ŝe wartość rynkowa tego gruntu wynosi zł. Za podstawę obliczenia wysokości wydatków kwalifikowalnych naleŝy przyjąć wartość nieruchomości wskazaną w operacie szacunkowym, a nie wynikającą z umowy sprzedaŝy. zbywca dostarczy oświadczenie, iŝ zgodnie z jego najlepszą wiedzą, grunt w przeciągu poprzednich 10 lat od zakupu przez Beneficjenta nie był nabyty z udziałem dotacji krajowych lub wspólnotowych, zakup nieruchomości został przewidziany we wniosku o dofinansowanie i uwzględniony w umowie o dofinansowanie realizacji projektu. W przypadku gdy część nabywanej nieruchomości gruntowej niezabudowanej jest niezbędna do realizacji celów projektu, to za wydatek kwalifikowalny moŝe być uznana odpowiednia część ceny nabycia nieruchomości. Zakup gruntu, którego wartość przekracza 10% całkowitych wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem nie powoduje odrzucenia wniosku o dofinansowanie. NadwyŜka powyŝej 10% całkowitych wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem stanowi wydatek niekwalifikowalny. Metoda obliczania maksymalnej wysokości wydatku kwalifikowalnego gruntu: naleŝy zsumować wszystkie koszty kwalifikowalne oprócz zakupu gruntu - "a", wydatek kwalifikowalny ogółem stanowi niewiadomą - "x", 90% wydatku kwalifikowalnego ogółem stanowi wydatek kwalifikowalny bez kosztów gruntu a= 0,9x, więc x = a/0,9, najwyŝej 10% tak otrzymanego wydatku kwalifikowalnego ogółem moŝe stanowić koszt zakupu gruntu. W ramach projektu zakupiono grunt przeznaczony pod budowę nowego zakładu produkcyjnego. Grunt ten jest niezbędny dla wdraŝania i realizacji inwestycji, tak więc koszt jego zakupu będzie kosztem kwalifikowalnym. Koszt zakupu gruntu wynosi zł, natomiast pozostałe całkowite koszty kwalifikowalne projektu wynoszą zł. Obliczamy koszt kwalifikowalny gruntu w następujący sposób: koszt kwalifikowalny ogółem x wynosi 0,1x (maksymalny koszt kwalifikowalny gruntu) + pozostałe koszty kwalifikowalne a, czyli zł/0,9= zł. Stąd całkowite koszty kwalifikowalne projektu wyniosą zł, natomiast maksymalny koszt kwalifikowalny gruntu wynosi Strona 67 z 157

68 zł x 0,1= zł. Zakup prawa własności nieruchomości gruntowej niezabudowanej jest wydatkiem kwalifikowalnym wówczas, kiedy nieruchomość została nabyta nie wcześniej niŝ na 12 miesięcy przed dniem złoŝenia wniosku o dofinansowanie. Zakup prawa własności nieruchomości gruntowej niezabudowanej nie jest wydatkiem kwalifikowalnym w ramach Działania 1.6. Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach oraz w ramach Działania 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo. 3. Zakup prawa własności nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej lub lokalowej do wysokości 50% całkowitej wartości projektu pod warunkiem, Ŝe: istnieje bezpośredni związek między zakupem, a celami przedsięwzięcia objętego wsparciem, czyli nieruchomość wykorzystywana jest do celów realizacji projektu zgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie o dofinansowanie oraz jest niezbędna do realizacji projektu, Beneficjent przedstawi opinię rzeczoznawcy majątkowego potwierdzającą, Ŝe cena zakupu nie przekracza wartości rynkowej nieruchomości, określonej na dzień zakupu. Operat szacunkowy powinien wyszczególniać wartość gruntu i wartość budynków. W przypadku gdy cena nabycia nieruchomości jest wyŝsza niŝ jej wartość rynkowa potwierdzona operatem szacunkowym, sporządzonym przez uprawnionego rzeczoznawcę, to róŝnicy miedzy ceną nabycia a wartością rynkową nie uwzględnia się w wydatkach kwalifikowalnych. Przedsiębiorca nabył nieruchomość gruntową zabudowaną za którą zapłacił zł. Z przedstawionego operatu szacunkowego wynika, Ŝe łączna wartość rynkowa nieruchomości (gruntu i budynków) wynosi zł. Za podstawę obliczenia wysokości wydatków kwalifikowalnych naleŝy przyjąć wartość nieruchomości wskazaną w operacie szacunkowym, a nie wynikającą z umowy sprzedaŝy. zbywca dostarczy oświadczenie, iŝ zgodnie z jego najlepszą wiedzą, nieruchomość w przeciągu poprzednich 10 lat od dnia zakupu przez Beneficjenta nie była nabyta z udziałem dotacji krajowych lub wspólnotowych, zakup nieruchomości został przewidziany we wniosku o dofinansowanie i uwzględniony w umowie o dofinansowanie. Zakup nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej lub lokalowej, której wartość przekracza 50% całkowitej wartości projektu nie powoduje odrzucenia wniosku o dofinansowanie. NadwyŜka powyŝej 50% całkowitej wartości projektu stanowi wydatek niekwalifikowany. W przypadku zakupu nieruchomości z zamiarem wyburzenia stojących na niej Strona 68 z 157

69 budynków/budowli, za wydatek kwalifikowalny będzie moŝna uznać jedynie wydatek odpowiadający wartości gruntu zgodnie z punktem 2 oraz wydatek związany z wyburzeniem niepotrzebnego budynku/budowli. Wydatki odpowiadające wartości budynku/budowli, które ulegną wyburzeniu nie będą uznane za wydatek kwalifikowalny. JeŜeli tylko część nabywanej nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej lub lokalowej jest niezbędna do realizacji celów projektu, to za wydatek kwalifikowalny moŝe być uznana odpowiednia część ceny nabycia nieruchomości.. Zakup prawa własności nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej lub lokalowej jest wydatkiem kwalifikowalnym wówczas, kiedy nieruchomość została nabyta nie wcześniej niŝ na 12 miesięcy przed dniem złoŝenia wniosku o dofinansowanie. Zakup prawa własności nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej i lokalowej nie jest wydatkiem kwalifikowalnym w ramach Działania 1.6. Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach oraz w ramach Działania 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo. 4. Materiały i roboty budowlane w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane ( Dz. U. Nr 89, poz. 414 ze zm.), pod warunkiem, Ŝe: roboty te są niezbędnym elementem projektu, zostały przewidziane we wniosku o dofinansowanie, będącym załącznikiem do umowy o dofinansowanie. Do robót budowlanych kwalifikujących się do wsparcia zaliczamy w szczególności: przygotowanie terenu pod budowę, prace rozbiórkowe, prace geodezyjne, prace ziemne, prace budowlano-montaŝowe, prace budowlane, prace konserwacyjne, prace wykończeniowe. Projekt, w którym materiały i roboty budowlane będą stanowiły całość przedsięwzięcia nie jest przedsięwzięciem innowacyjnym. Zakup materiałów i robót budowlanych nie jest wydatkiem kwalifikowalnym w ramach Działania 1.6. Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach oraz w ramach Działania 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo. 5. Prace konserwatorskie i restauratorskie w rozumieniu ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Prace konserwatorskie i restauratorskie są wydatkiem kwalifikowalnym tylko w ramach Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki. 6. Koszt Inspektora nadzoru: Wynagrodzenie Inspektora nadzoru jest w całości wydatkiem kwalifikowalnym. Strona 69 z 157

70 Inspektor nadzoru powinien samodzielnie zapewniać sprzęt i wyposaŝenie, niezbędne do wykonywania zadań Inspektora nadzoru. Koszt inspektora nadzoru nie jest wydatkiem kwalifikowalnym w ramach Działania 1.6. Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach oraz w ramach Działania 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo. 7. Zakup środków trwałych a) Zakup (cena zakupu) nowego środka trwałego liczony jako wartość samego środka trwałego, pod warunkiem, iŝ wydatki na jego zakup będą traktowane jako wydatki inwestycyjne zgodnie z zasadami rachunkowości, czyli zakupiony środek trwały będzie włączony w ewidencję środków trwałych i amortyzowany. Majątek wytworzony w wyniku realizacji projektu powinien pozostać własnością Beneficjenta przez okres trwałości projektu. Zakupiony środek trwały musi spełniać obowiązujące normy i standardy. Koszty uboczne zakupu środka trwałego, takie jak koszty transportu, załadunku i wyładunku oraz przystosowania do stanu zdatnego do uŝywania są kwalifikowalne w wysokości do 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego. W ramach realizowanego projektu polegającego na wprowadzeniu nowej usługi poligraficznej, drukarnia po przeprowadzeniu rozeznania rynku zakupiła urządzenie o wartości zł oraz drugie urządzenie o wartości 3200 zł. Aby wydatek został uznany za kwalifikowalny przedsiębiorstwo musi włączyć powyŝsze urządzenia w ewidencję środków trwałych. W przypadku środków trwałych do kwoty 3500 zł Beneficjent moŝe dokonać jednorazowej amortyzacji, natomiast w przypadku środka trwałego powyŝej 3500 zł musi ustalić stopę amortyzacji. Zakup nowego środka trwałego nie jest wydatkiem kwalifikowalnym w ramach Działania 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo. b) Zakup środka transportu jest wydatkiem kwalifikowalnym w przypadku Wnioskodawcy, którego przedmiotem działalności gospodarczej nie jest świadczenie usług transportowych. W przypadku zakupu środka transportu przez podmiot nie wykonujący działalności w zakresie usług transportowych, wydatki na zakup środka transportu mogą być kwalifikowane jedynie w wypadku gdy środek transportu wpisuje się w poniŝsze rodzaje Klasyfikacji Środków Trwałych: grupa Symbol KŚT podgrupa rodzaj Wyszczególnienie 7 ŚRODKI TRANSPORTU 70 KOLEJOWY TABOR SZYNOWY NAZIEMNY 700 Rodzaj 700 obejmuje kolejowy tabor przystosowany do ruchu po drogach kolejowych naziemnych. Dotyczy wyłącznie wąskotorowych kolejek turystycznych. Kwalifikowane są: 1. Lokomotywy. Strona 70 z 157

71 2. Wagony osobowe W skład obiektu kolejowego taboru szynowego naziemnego wchodzi: stałe oprzyrządowanie, wyposaŝenie w narzędzia związane z obsługą taboru w ruchu, wewnętrzna instalacja wodociągowa, ściekowa, oświetleniowa, ogrzewcza i urządzenia hamulcowe. 74 POJAZDY MECHANICZNE 742 Samochody cięŝarowe Rodzaj 742 obejmuje pojazdy samochodowe przystosowane konstrukcyjnie do przewozu ładunków tj. zarówno samochody cięŝarowe uniwersalne (pojazdy z nadwoziem skrzyniowym przeznaczone do przewozu róŝnych ładunków), jak i samochody cięŝarowe o nadwoziach specjalizowanych (pojazdy samochodowe przystosowane konstrukcyjnie do przewozu jedynie określonych rodzajów ładunków). Kwalifikowalny jest zakup pojazdów o minimalnej ładowności 5 ton. 743 Samochody specjalne Rodzaj 743 obejmuje samochody sanitarne, w tym karetki reanimacyjne oraz pojazdy samochodowe, które ze względu na swą konstrukcję przeznaczone są do wykonywania innych prac niŝ przewóz ładunków i osób, jak np.: a) pojazdy stanowiące objazdowe punkty usługowe, warsztaty ruchome, pogotowia techniczne, b) pojazdy załadowczo-wyładowcze - dźwigi samochodowe, pompy, spręŝarki, c) pojazdy mechaniczne - agregaty, do prowadzenia działalności operatywnej, np. radiostacje, wozy transmisyjne, operatorskie, filmowe, wiertnicze wraz z pomieszczeniami biurowo-mieszkalnymi. 746 Ciągniki Ciągniki samochodowe - ciągniki siodłowe i ciągniki balastowe. 747 Naczepy Rodzaj 747 obejmuje naczepy cięŝarowe i specjalne. Naczepy, tj. pojazdy bezsilnikowe z nadwoziem ładunkowym bez przedniej osi, wyposaŝone w urządzenia pozwalające na sprzęgnięcie z siodłem ciągnika siodłowego. Naczepy wpisują się w zakres jedynie przy łącznym zakupie ze środkiem transportu rodzaju 746 Ciągniki ciągniki samochodowe. 75 TABOR KONNY 750 Tabor konny Rodzaj obejmuje pojazdy kołowe osobowe, wozy gospodarcze i platformy, furgony, sanie. Wydatek moŝe zostać uznany za kwalifikowany wyłącznie Strona 71 z 157

72 w ramach Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata POZOSTAŁY TABOR BEZSZYNOWY 760 Wózki jezdniowe z pomostem stałym o napędzie elektrycznym (akumulatorowe). 761 Wózki jezdniowe podnośnikowe z nisko podnoszoną platformą o napędzie elektrycznym (akumulatorowe) 762 Wózki jezdniowe podnośnikowe, mechaniczne, wysokiego podnoszenia (widłowe) o napędzie elektrycznym (akumulatorowe) 763 Wózki jezdniowe podnośnikowe, mechaniczne, wysokiego podnoszenia (widłowe) o napędzie spalinowym 764 Wózki jezdniowe transportowe ze stałą platformą i Ŝurawiem o napędzie elektrycznym (akumulatorowe) 768 Inne wózki jezdniowe 77 TABOR PŁYWAJĄCY 773 Tabor transportu śródlądowego Rodzaj 773 obejmuje tabor słuŝący do transportu osób i towarów na śródlądowych drogach wodnych, tj. statki i promy pasaŝerskie, promy towarowe, holowniki, statki inspekcyjne, barki i pozostały tabor z napędem oraz barki, krypy, łodzie i pozostały tabor bez napędu. Rodzaj obejmuje: tabor pływający z napędem, w tym wodoloty tabor pływający bez napędu, w tym barki pchane. Obiektem jest poszczególna jednostka pływająca transportu śródlądowego wraz z całkowitym stałym wyposaŝeniem zapewniającym pełną zdolność nawigacyjną, odpowiadającą wymogom stawianym przez instytucje klasyfikujące i władze administracyjne. Wydatek moŝe zostać uznany za kwalifikowany wyłącznie w ramach Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata Tabor techniczny i ratowniczy śródlądowy Rodzaj 774 obejmuje pogłębiarki, szalandy, ładowacze, koszarki oraz inne jednostki pływające stanowiące tabor techniczny i ratowniczy śródlądowy (jak np. barki, krypy wraz z zmontowanymi na nich maszynami i urządzeniami dźwigowymi itp.), mające zastosowanie przy budowie, naprawie, eksploatacji łoŝysk rzecznych i jezior. 778 Inny tabor pływający bez napędu Wydatek moŝe zostać uznany za kwalifikowany wyłącznie w ramach Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Strona 72 z 157

73 Lubelskiego na lata TABOR LOTNICZY 782 Szybowce Rodzaj 782 obejmuje szybowce szkolne, przejściowe, treningowe, wyczynowe, akrobacyjne, motoszybowe, doświadczalne i inne. Obiektem jest poszczególny szybowiec wraz ze stałym wyposaŝeniem. Nie naleŝy zaliczać do rodzaju 782 wciągarek i przeciągarek, ujętych w rodzaju "Dźwigi, wciągarki i wciągniki przejezdne oraz nieprzejezdne, kołowroty i wyciągniki itp.". Wydatek moŝe zostać uznany za kwalifikowany wyłącznie w ramach Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata Balony Wydatek moŝe zostać uznany za kwalifikowany wyłącznie w ramach Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata Inne środki transportu lotniczego bez napędu. Wydatek moŝe zostać uznany za kwalifikowany wyłącznie w ramach Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata ŚRODKI TRANSPORTU POZOSTAŁE 790 Środki transportu pozostałe Rodzaj obejmuje: tabor napowietrzny kolejek liniowych, pozostałe środki transportu np. rowery. Zakup środka transportu nie jest wydatkiem kwalifikowalnym w ramach Działania 1.6. Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach oraz w ramach Działania 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo. c) Zakup uŝywanego środka transportu, jest wydatkiem kwalifikowalnym w przypadku Wnioskodawcy, którego przedmiotem działalności gospodarczej nie jest świadczenie usług transportowych. W przypadku zakupu środka transportu przez podmiot nie wykonujący działalności w zakresie usług transportowych, wydatki na zakup uŝywanego środka transportu mogą być kwalifikowalne jedynie w wypadku gdy środek transportu wpisuje się w rodzaje Klasyfikacji Środków Trwałych wymienione w tabeli w podpunkcie b), pod warunkiem, Ŝe: Strona 73 z 157

74 w okresie 7 lat poprzedzających złoŝenie wniosku o dofinansowanie środek transportu nie został zakupiony z wykorzystaniem środków publicznych krajowych lub pochodzących z funduszy Unii Europejskiej. Zbywca uŝywanego środków transportu musi wystawić deklarację określającą pochodzenie środka transportu i zawierającą informację dotyczącą daty i miejsca zakupu oraz danych nabywcy. W deklaracji tej zbywca środka transportu potwierdza, Ŝe w ciągu ostatnich 7 lat środek transportu nie został zakupiony ze środków pomocy krajowej lub wspólnotowej, cena środka transportu nie przekracza wartości rynkowej, określonej na dzień zakupu i jest niŝsza od ceny nowego środka transportu. Wartość ta moŝe być określona poprzez odjęcie od ceny zakupu odpisów z tytułów amortyzacji lub poprzez potwierdzenie wartości rynkowej środka transportu poprzez uprawnionego rzeczoznawcę. JeŜeli LAWP ma wątpliwości co do wyceny uŝywanego środka transportu, moŝe poprosić Beneficjenta o przedstawienie wyceny nowego środka transportu, środek transportu posiada właściwości techniczne niezbędne do realizacji przedsięwzięcia objętego dofinansowaniem oraz spełnia obowiązujące normy i standardy. UŜywany środek transportu powinien poprawiać standard poziomu technologicznego. Zakup uŝywanych środków transportu nie powinien ograniczać się do zastąpienia wycofywanych środków transportu przez środki transportu o identycznych parametrach i osiągach, zakupiony środek transportu będzie włączony do ewidencji środków trwałych Beneficjenta oraz wydatki na jego zakup będą traktowane jako wydatki inwestycyjne zgodnie z zasadami rachunkowości, uŝywany środek trwały zostanie zakupiony przy wykorzystaniu finansowania w formie kredytu inwestycyjnego lub leasingu finansowego. Zakup uŝywanego środka transportu nie jest wydatkiem kwalifikowalnym w ramach Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki (dotyczy tylko duŝych przedsiębiorstw), w ramach Działania 1.6. Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach oraz w ramach Działania 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo. d) Zakup uŝywanego środka trwałego, pod warunkiem, Ŝe: w okresie 7 lat poprzedzających złoŝenie wniosku o dofinansowanie środek trwały nie został zakupiony z wykorzystaniem środków publicznych krajowych lub pochodzących z funduszy Unii Europejskiej. Zbywca uŝywanych środków trwałych musi wystawić deklarację określającą pochodzenie sprzętu i zawierającą informację dotyczącą daty i miejsca zakupu oraz danych nabywcy. W deklaracji tej zbywca sprzętu potwierdza, Ŝe w ciągu ostatnich 7 lat środek trwały nie został zakupiony ze środków pomocy krajowej lub wspólnotowej, cena środka trwałego nie przekracza wartości rynkowej, określonej na dzień zakupu i jest niŝsza od ceny nowego środka trwałego. Wartość ta moŝe być określona poprzez odjęcie od ceny zakupu odpisów z tytułów amortyzacji lub poprzez potwierdzenie wartości rynkowej sprzętu poprzez Strona 74 z 157

75 uprawnionego rzeczoznawcę. JeŜeli LAWP ma wątpliwości co do wyceny sprzętu uŝywanego, moŝe poprosić Beneficjenta o przedstawienie wyceny sprzętu nowego, środek trwały posiada właściwości techniczne niezbędne do realizacji przedsięwzięcia objętego dofinansowaniem oraz spełnia obowiązujące normy i standardy. UŜywany sprzęt powinien poprawiać standard poziomu technologicznego. Zakup uŝywanych środków trwałych nie powinien ograniczać się do zastąpienia urządzeń wycofywanych przez urządzenia o identycznych parametrach i osiągach, zakupiony środek trwały będzie włączony do ewidencji środków trwałych Beneficjenta oraz wydatki na jego zakup będą traktowane jako wydatki inwestycyjne zgodnie z zasadami rachunkowości, uŝywany środek trwały zostanie zakupiony przy wykorzystaniu finansowania w formie kredytu inwestycyjnego lub leasingu finansowego. Koszty uboczne zakupu uŝywanego środka trwałego, takie jak koszty transportu, ubezpieczenia, załadunku i wyładunku oraz przystosowania do stanu zdatnego do uŝywania są kwalifikowalne w wysokości do 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego uŝywanego środka trwałego. Zakup uŝywanego środka trwałego nie jest wydatkiem kwalifikowalnym w ramach Działania 1.5 Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki (dotyczy tylko duŝych przedsiębiorstw), w ramach Działania 1.6. Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach oraz w ramach Działania 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo. 8. Zakup wartości niematerialnych i prawnych związanych z transferem technologii drogą nabycia praw patentowych, licencji, know-how, w tym nieopatentowanej wiedzy technicznej pod warunkiem, Ŝe wartości te: będą wykorzystywane wyłącznie przez nabywcę, podlegają amortyzacji zgodnie z odrębnymi przepisami, będą nabyte od osoby trzeciej na warunkach rynkowych, będą stanowiły majątek przedsiębiorcy, zgodnie z odrębnymi przepisami, będą stanowić własność przedsiębiorcy otrzymującego pomoc, przez co najmniej 3 lata od dnia zakończenia realizacji projektu. Koszty uboczne zakupu wartości niematerialnych i prawnych, takie jak koszty transportu, ubezpieczenia, załadunku i wyładunku oraz przystosowania do stanu zdatnego do uŝywania są kwalifikowalne w wysokości do 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samych wartości niematerialnych i prawnych Zakup wartości niematerialnych i prawnych nie jest wydatkiem kwalifikowalnym w ramach Działania 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo. Strona 75 z 157

76 9. Raty spłat wartości początkowej nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej, lokalowej, środka trwałego i środka transportu (wpisujących się w rodzaje Klasyfikacji Środków Trwałych wymienione w punkcie 7) przez korzystającego, naleŝnych finansującemu z tytułu umowy leasingu finansowego, prowadzącej do przeniesienia własności tych środków na korzystającego, do wysokości wartości początkowej środka trwałego z dnia zawarcia umowy leasingu, poniesione do dnia zakończenia realizacji projektu. Kwalifikowalne z tego tytułu są wydatki poniesione w okresie realizacji projektu, czyli dotyczące rat kapitałowych przypadających do zapłaty w okresie realizacji projektu. Maksymalna kwota kwalifikująca się do współfinansowania nie moŝe przekroczyć wartości rynkowej leasingowanych aktywów. Kwalifikowalny wydatek to ten, który jest ujęty na fakturze lub innym dowodzie księgowym o równowaŝnej wartości dowodowej, potwierdzającym cenę nabytego przez leasingodawcę aktywu. W przypadku gdy przepisy prawa podatkowego przewidują dla umowy leasingu wystawienie jednej faktury w dniu zawarcia umowy, a refundacja następuje na rzecz leasingobiorcy, dowodem poniesienia wydatku jest harmonogram spłat wraz z informacją o płatnościach i wyciągiem bankowym. Cechą wyróŝniającą leasing finansowy jest to, Ŝe czas jego trwania jest z reguły zbliŝony do normalnego okresu zuŝycia przedmiotu leasingu oraz przewiduje wykup aktywów po zakończeniu okresu leasingu. W okresie trwania leasingu przedmiot ten ulega całkowitej amortyzacji i następuje całkowita spłata jego wartości początkowej. W przeciwieństwie do leasingu operacyjnego, leasing finansowy zawiera klauzulę o wykupie przedmiotu przez leasingobiorcę na zakończenie okresu umowy (po spłacie ostatniej raty własność przedmiotu zostaje przeniesiona na leasingobiorcę). Raty spłat wartości początkowej nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej, lokalowej, środka trwałego i środka transportu przez korzystającego nie są wydatkami kwalifikowalnymi w ramach Działania 1.7 Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo. Raty spłat wartości początkowej nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej, lokalowej i środka transportu nie są wydatkami kwalifikowalnymi w ramach Działania 1.6 Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach. 10. Podatek od towarów i usług (VAT) moŝe być uznany za wydatek kwalifikowalny wówczas, gdy Beneficjentowi, zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem krajowym, nie przysługuje prawo (czyli Beneficjent nie ma prawnych moŝliwości) do obniŝenia kwoty podatku naleŝnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot VAT. Posiadanie ww. prawa (potencjalnej prawnej moŝliwości) wyklucza uznanie wydatku za kwalifikowalny, nawet jeśli faktycznie zwrot nie nastąpił, np. ze względu na nie podjęcie przez Beneficjenta czynności zmierzających do realizacji tego prawa. 11. Zakup usług badawczych, wiedzy technicznej, patentów i ekspertyz, które są niezbędne do prawidłowej realizacji projektu. Strona 76 z 157

77 Zakup usług badawczych oraz ekspertyz jest kosztem kwalifikowalnym tylko w ramach Działania 1.6 Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach, liczonym od dnia złoŝenia wniosku o dofinansowanie. 12. Wydatki związane z realizacją projektu poniesione na nabycie dostępu do baz danych i innych odpłatnych źródeł informacji niezbędnych do realizacji projektu, nabycie profesjonalnych opracowań dotyczących trendów i charakterystyki rynku oraz innych publikacji związanych bezpośrednio z projektem. Wydatki te są kosztem kwalifikowalnym tylko w ramach Działania 1.6 Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach, liczonym od dnia złoŝenia wniosku o dofinansowanie. 13. Zakup usług doradczych od podmiotów zewnętrznych, polegających na opracowaniu m.in. planów, strategii, analiz, ekspertyz, dokumentacji wdroŝeniowej w zakresie: a) zasad prowadzenia przedsiębiorstwa na terytorium Unii Europejskiej: Audyt regulacyjny (zasady dopuszczania towarów/usług do obrotu), Analiza zasad, procedur, norm, obowiązujących przepisów i wymagań koniecznych do spełnienia przez przedsiębiorstwa w celu sprawnego funkcjonowania na terytorium Unii Europejskiej, Ocena konkurencyjnej pozycji przedsiębiorstwa na rynku, Opracowanie i przygotowanie do wdroŝenia strategii rozwoju przedsiębiorstwa, Planowanie inwestycyjne, Planowanie inwestycyjne - w rozumieniu kwalifikowalności RPO WL jest traktowane jako część planowania strategicznego i obejmuje wieloletni, kompleksowy plan całości zamierzeń inwestycyjnych przedsiębiorstwa, usystematyzowany według określonych priorytetów, wraz z harmonogramem realizacji oraz wysokością potrzebnych nakładów finansowych z podziałem na poszczególne okresy oraz źródła ich pozyskania. Planowanie inwestycyjne ma charakter wyboru strategicznych inwestycji w dłuŝszym horyzoncie czasowym, przy załoŝeniu osiągnięcia przez przedsiębiorstwo wyznaczonych w planie celów ekonomicznych, finansowych, społecznych, ekologicznych i innych, w oparciu o kompleksową analizę potencjału danego przedsiębiorstwa. Planowanie inwestycyjne w rozumieniu kwalifikowalności RPO WL nie moŝe mieć charakteru jednostkowych działań związanych z przygotowaniem poszczególnych zadań inwestycyjnych, takich jak biznes plan, studium wykonalności, ocena oddziaływania na środowisko czy dokumentacja techniczna. b) jakości: Projektowanie, wdraŝanie i doskonalenie systemów zarządzania jakością, zarządzania środowiskowego lub bezpieczeństwem i higieną pracy; Strona 77 z 157

78 Uzyskiwanie i odnawianie certyfikatów zgodności dla wyrobów, usług, surowców, maszyn i urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej lub kwalifikacji personelu; Wydawanie deklaracji zgodności producenta w zakresie określonym w pkt. 2 powyŝej; Zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego Ŝywności. c) innowacji i nowych technologii: WdraŜanie strategii rozwoju przedsiębiorstwa w oparciu o nowe technologie i rozwiązania innowacyjne, Opracowanie strategii technologicznej przedsiębiorstwa: o o Opracowanie studium wykonalności planowanych do wdroŝenia technologii lub rozwiązania innowacyjnego; Opracowanie moŝliwych scenariuszy technologicznego rozwoju przedsiębiorstwa, szczególnie z uwzględnieniem relacji pomiędzy krytycznymi czynnikami sukcesu a technologiami dostępnymi w danej branŝy; o Przygotowanie do wdroŝenia nowych technologii i rozwiązań innowacyjnych - niezbędne zmiany techniczne, technologiczne i organizacyjne; o Prawa własności intelektualnej oraz prawa ochrony własności przemysłowej; Bezpośrednie wdroŝenie (uruchomienie) własnych lub pozyskanych technologii i rozwiązań innowacyjnych; Wykorzystywanie technologii informatycznych w przedsiębiorstwie: o Przygotowanie do wdroŝenia nowych technologii informatycznych - niezbędne zmiany techniczne, technologiczne i organizacyjne; o Bezpośrednie wdroŝenie (uruchomienie) technologii informatycznych. d) wprowadzania przez przedsiębiorcę produktów na nowe rynki zagraniczne: planowanie eksportu oraz rozwój produktów eksportowych: o Ocena pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa na wybranych rynkach eksportowych: o Rozwój strategii eksportowej przedsiębiorstwa; wdraŝanie wybranych elementów planu rozwoju eksportu: o Badanie rynku zagranicznego; o Kojarzenie partnerów zagranicznych (poszerzenie rynków zbytu); rozpoczęcie działań eksportowych: o Marketing eksportowy; Strona 78 z 157

79 o Transakcje eksportowe, e) tworzenia sieci kooperacyjnych przedsiębiorstw: tworzenie sieci kooperacyjnych mikro, małych i średnich przedsiębiorstw z innymi mikro, małymi i średnimi przedsiębiorstwami (tzw. sieci horyzontalne oraz klastry sektorowe); rozpoczynanie współpracy małych i średnich przedsiębiorstw z jednostkami naukowymi; rozpoczynanie współpracy z duŝymi przedsiębiorstwami, w tym korporacjami międzynarodowymi. f) łączenia się przedsiębiorstw: Przygotowanie planu i strategii połączenia przedsiębiorstw; Przygotowanie sprawozdań zarządów przedsiębiorstw łączących się, uzasadniających ich połączenie wraz z wnioskiem do sądu rejestrowego, powołanie biegłego rewidenta do zbadania planu w zakresie jego poprawności i rzetelności; Przygotowanie dokumentacji zmierzającej do dokonania zmian w księgach wieczystych lub rejestrach, dokonania cesji praw i obowiązków, przejęcia uprawnień wynikających z zezwoleń, koncesji, ulg oraz praw autorskich i im podobnych przysługujących łączącym się przedsiębiorcom; Doradztwo na kolejnych etapach łączenia się przedsiębiorstw, zakończone postanowieniem sądu rejestrowego o dokonanym połączeniu przedsiębiorstw. g) pozyskiwania zewnętrznego finansowania na rozwój działalności: Emisja i wprowadzanie do obrotu publicznego lub zamkniętego akcji/obligacji; Usługi doradcze prowadzące do uzyskania finansowania z funduszu kapitału wysokiego ryzyka; Pozyskanie inwestora strategicznego; Uzyskanie finansowania z róŝnych źródeł (strategia finansowania, potencjalne źródła finansowania); Poszukiwanie zewnętrznego finansowania inwestycji. Zakup usług doradczych stanowi wydatek kwalifikowalny wyłącznie w ramach Działania 1.7 Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo, liczony od dnia złoŝenia wniosku o dofinansowanie. 14. Koszt zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie, np. weksel, akt notarialny, gwarancja bankowa. Wydatek jest kosztem kwalifikowanym liczonym od dnia złoŝenia wniosku. Dofinansowanie na wydatek udzielane jest na zasadach pomocy de minimis. Strona 79 z 157

80 6.4. Wydatki niekwalifikowalne w ramach I Osi Priorytetowej: Przedsiębiorczość i innowacje 1. Koszty prac przygotowawczych, związanych z przygotowaniem projektu, np. przygotowanie wniosku o dofinansowanie, opłaty związane z koniecznością uzyskania niezbędnych decyzji administracyjnych na etapie przygotowania przedsięwzięcia, opracowanie programów funkcjonalno-uŝytkowych, koncepcji budowlanej, 2. Koszty prowizji i odsetek ponoszonych w ramach zobowiązań finansowych, 3. Koszty prowizji pobieranych w ramach operacji wymiany walut ponoszone w ramach wdraŝania i realizowania projektu, 4. Koszty kar i grzywien, a takŝe koszty procesów sądowych oraz koszty realizacji ewentualnych postanowień wydanych przez sąd, 5. Koszty kredytu, 6. Koszty podatku VAT, który moŝe zostać odzyskany w oparciu o przepisy krajowe tj. ustawę o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. ze zm., 7. Koszty zakupu nieruchomości gruntowej niezabudowanej powyŝej poziomu 10% wartości całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu, 8. Koszty zakupu nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej i lokalowej przekraczające poziom 50% całkowitej wartości projektu, 9. Koszty zakupu nieruchomości, gdy Beneficjent nie przedstawił aktualnego operatu szacunkowego rzeczoznawcy majątkowego potwierdzającego, iŝ cena zakupu nieruchomości nie przekracza wartości rynkowej, określonej na dzień zakupu, 10. Koszty zakupu nieruchomości, gdy Beneficjent nie przedstawił oświadczenia zbywcy, iŝ zgodnie z jego najlepszą wiedzą nieruchomość w przeciągu ostatnich 10 lat od zakupu przez Beneficjenta nie była nabyta z udziałem dotacji krajowych lub wspólnotowych, 11. Koszty nabycia prawa wieczystego uŝytkowania nieruchomości gruntowej niezabudowanej, 12. Koszty wynagrodzenia pośrednika/agencji nieruchomości/podmiotu pośredniczącego w zakupie nieruchomości, 13. Koszty zakupu uŝywanego środka trwałego, który był współfinansowany ze środków krajowych lub wspólnotowych w przeciągu 7 lat poprzedzających datę zakupu środka trwałego przez Beneficjenta, 14. Koszty zakupu uŝywanego środka trwałego przy wykorzystaniu finansowania w formie innej niŝ kredyt bankowy lub leasing finansowy, 15. Koszty budowy przyłączy elektroenergetycznych, gazowych, kanalizacyjnych i wodociągowych, Strona 80 z 157

81 16. Koszty opłat za przyłączenie do sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, elektroenergetycznych i gazowych, 17. Koszty uboczne zakupu środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych powyŝej 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych, 18. Koszty amortyzacji aktywów, 19. Koszty opłat związanych z otwarciem i prowadzeniem rachunku bankowego lub prowadzeniem wyodrębnionego na rzecz projektu subkonta do rachunku bankowego Beneficjenta, 20. Koszty podatku, marŝy finansującego, odsetek od refinansowania kosztów, koszty ogólne, opłaty ubezpieczeniowe związane z leasingiem finansowym, 21. Koszty rat leasingowych wykraczających poza ramy czasowe kwalifikowalności wydatków. Dodatkowo naleŝy pamiętać, Ŝe z uwagi na obowiązek utrzymania trwałości projektu przez okres co najmniej 3 lat po jej zakończeniu, okres na który zostaje zawarta umowa leasingowa nie moŝe wykroczyć poza ramy czasowe okresu trwałości projektu. 22. Koszty rat spłat wartości początkowej środka trwałego przez korzystającego, naleŝnych finansującemu z tytułu umowy leasingu zwrotnego i operacyjnego, 23. Koszty zakupu lub leasingu środka transportu (dotyczy tylko Działań 1.6. Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach i 1.7 Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo), 24. Koszty szkoleń 4, audytu certyfikującego, badań i testów oraz innych usług, nie będące doradztwem oraz inne wydatki poniesione na rzecz jednostki przyznającej certyfikat (dotyczy tylko Działania 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo), 25. Koszty zakupu usług doradczych (nie dotyczy Działania 1.7 Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo). 4 Poprzez niekwalifikowalne usługi szkoleniowe naleŝy rozumieć wszelkie usługi o charakterze szkoleń lub konsultacje kierowane bezpośrednio do konkretnych osób lub grup pracowników, mające na celu przekazanie im wiedzy teoretycznej i/lub podniesienie ich kwalifikacji zawodowych. Uwaga ta dotyczy całego Działania 1.7 RPO WL na lata Strona 81 z 157

82 6.5. Wydatki kwalifikowalne i niekwalifikowalne w ramach II Osi Priorytetowej: Infrastruktura ekonomiczna Działanie 2.1. Instrumenty poŝyczkowe i poręczeniowe dla przedsiębiorstw Poddziałanie Dokapitalizowanie i tworzenie funduszy poŝyczkowych Wydatki kwalifikowalne w ramach Poddziałania: 1. Przekazane instytucji prowadzącej fundusz na wyodrębniony rachunek bankowy środki finansowe w celu powiększenia lub wytworzenia przez ten podmiot kapitału, z którego udzielane będą poŝyczki, 2. Wydatki związane z administrowaniem funduszem w wysokości nie przekraczającej progów procentowych, o których mowa w art. 43 (4) Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1828/2006, w szczególności: 1. Koszty osobowe pracowników zaangaŝowanych do bezpośredniej realizacji projektu: 1.1. Wydatek na wynagrodzenie pracownika zaangaŝowanego do bezpośredniej realizacji projektu (odpowiadającego w szczególności za: koordynację realizacji projektu, monitorowanie i sprawozdawczość projektu, rozliczanie płatności) zostanie uznany za wydatek kwalifikowany pod następującymi warunkami: zaangaŝowania przez niego nowych osób na potrzeby realizacji projektu (stosunek pracy, mianowania, powołania), zawarcia umowy cywilnoprawnej lub zmiany zakresu czynności wcześniej zatrudnionych pracowników, przy zachowaniu obowiązujących przepisów prawa, pracownik jest zatrudniony wyłącznie do zadań związanych z realizacją projektu lub teŝ przeznacza na realizację projektu określoną część swojego czasu pracy (ustaloną zgodnie z kartami czasu pracy do wydzielonego etatu) lub realizuje zakres prac wskazany w umowie cywilno-prawnej, umowa o dofinansowanie projektu przewiduje kwalifikowalność wydatków na wynagrodzenia, kwota wynagrodzenia nie moŝe znacząco odbiegać od średniego, miesięcznego wynagrodzenia pracownika w danej instytucji Premie, o ile są spełnione następujące warunki: premie zostały przewidziane w regulaminie danej instytucji, wprowadzono je do regulaminu instytucji co najmniej na 3 miesiące przed złoŝeniem wniosku o dofinansowanie projektu, 1.3. wydatki na obciąŝenia publicznoprawne, nakładane na pracodawcę w związku z wypłatą wynagrodzenia uznanego za wydatek kwalifikowalny, stanowią równieŝ wydatek kwalifikowalny, Strona 82 z 157

83 1.4. Beneficjent po złoŝeniu wniosku o płatność zawierającego koszty osobowe, moŝe zostać wezwany przez IP II stopnia do złoŝenia oświadczenia, iŝ wykazane koszty dotyczą wyłącznie pracy związanej z zarządzaniem projektem w ramach RPO WL na lata Wydatki związane z kosztami osobowymi winny być naleŝycie udokumentowane tj. Beneficjent zobowiązany jest do przedstawienia następujących dokumentów: umowy o pracę i opisu stanowiska, określających obowiązki i wymiar etatu pracownika w zakresie realizacji projektu, karty czasu pracy (w przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze godzin), umowy i rachunku do umowy (w przypadku umów zleceń/o dzieło), listy płac (wraz z udokumentowaniem zapłaty wynagrodzenia), deklaracji ZUS, US (wraz z udokumentowaniem zapłaty), regulaminu pracy / regulaminu wynagradzania pracowników (w przypadku rozliczania premii). 2. Koszty najmu i dzierŝawy powierzchni biurowej (koszty związane z obsługą administracyjną i organizacyjną - czynsz, opłaty eksploatacyjne), które w całości słuŝą realizacji projektu lub które zostały poniesione przez Beneficjenta, właściwie uzasadnione i skalkulowane, oparte na kosztach rzeczywistych i proporcjonalnie zalokowane do projektu (zgodnie z przedstawioną przez Beneficjenta i zaakceptowaną przez IP II stopnia rzetelną metodologią wyliczenia wartości kosztów). Beneficjent określa powierzchnię biurową uŝytkowaną w całości przeznaczoną na realizację projektu. Podaje jednocześnie jaki jest to procent całości powierzchni uŝytkowej. Koszty najmu i dzierŝawy powierzchni biurowej (koszty związane z obsługą administracyjną i organizacyjną - czynsz, opłaty eksploatacyjne) Beneficjent kalkuluje w stosunku do określonej powierzchni uŝytkowanej na potrzeby projektu i odnosi je proporcjonalnie do całkowitej powierzchni uŝytkowej. 3. Koszty zakupu lub leasingu finansowego środków trwałych (wyposaŝenia biurowego), Warunki współfinansowania leasingu finansowego: a) Umowa leasingu finansowego musi zawierać zapis, iŝ prawo własności przedmiotu leasingu zostanie przeniesione na Leasingobiorcę po okresie spłaty wszystkich rat leasingowych. b) Wydatkiem kwalifikowanym do współfinansowania jest część raty leasingowej związanej ze spłatą kapitału leasingowanego dobra tylko w okresie realizacji projektu wskazanym w umowie o dofinansowanie. c) Dowodem faktycznego poniesienia wydatku jest dokument potwierdzający opłacenie raty leasingowej. Strona 83 z 157

84 d) Maksymalna kwota wydatków kwalifikowanych nie moŝe przekroczyć rynkowej wartości dobra będącego przedmiotem leasingu. Oznacza to, Ŝe kwota kwalifikująca się do współfinansowania nie moŝe być wyŝsza niŝ: kwota, na którą opiewa dowód zakupu wystawiony Leasingodawcy, przez dostawcę współfinansowanego dobra - w przypadku dóbr zakupionych nie wcześniej niŝ w okresie 12 miesięcy przed złoŝeniem przez beneficjenta wniosku o dofinansowanie projektu; rynkowa wartość dobra będącego przedmiotem leasingu określona w wycenie sporządzonej przez uprawnionego rzeczoznawcę lub w wycenie sporządzonej w oparciu o metodologię przedstawioną przez beneficjenta i zaakceptowaną przez IP II stopnia w przypadku dóbr zakupionych wcześniej niŝ w okresie 12 miesięcy przed złoŝeniem przez beneficjenta wniosku o dofinansowanie projektu. e) środki w ramach pomocy wspólnotowej na realizację umów leasingu są wypłacane Leasingobiorcy zgodnie z faktycznie spłacanymi ratami leasingu. f) w przypadku, gdy okres obowiązywania umowy leasingu przekracza końcową datę kwalifikowalności wydatków, wydatkami kwalifikującymi się do współfinansowania są wyłącznie raty leasingowe, których termin płatności przypada na okres ponoszenia wydatków kwalifikowanych określonych w umowie o dofinansowanie projektu oraz faktycznie zapłacone w tym okresie. 4. Koszty uboczne zakupu środka trwałego, takie jak koszty transportu, ubezpieczenia załadunku i wyładunku oraz przystosowania do stanu zdatnego do uŝywania, w wysokości do15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego, 5. Wydatki na analizy, opinie i ekspertyzy związane bezpośrednio z merytoryczną obsługą projektu. 6. Wydatki na audyt zewnętrzny projektu są wydatkami kwalifikowanymi, gdy audyt jest obligatoryjny tzn. jeŝeli wielkość dofinansowania projektu wynosi powyŝej 20 mln zł. Beneficjent powinien przeprowadzić audyt nie wcześniej niŝ po zrealizowaniu 50% wydatków w ramach projektu i nie później, niŝ po zrealizowaniu 70% wydatków. W przypadku gdy ze względu na charakter projektu Beneficjent nie moŝe zachować powyŝszych warunków, naleŝy tak zaplanować audyt, aby odbył się on w połowie okresu realizacji projektu. 7. Koszt zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie ( akt notarialny, gwarancja bankowa). 8. Wydatek na zakup wartości niematerialnej i prawnej moŝe zostać uznany za wydatek kwalifikowany jeśli wartość ta: a) zostanie zakupiona od strony trzeciej na warunkach rynkowych, b) zostanie ujęta w ewidencji księgowej Beneficjenta, c) będzie wykorzystywana wyłącznie przez nabywcę, z wyłączeniem sytuacji, w której nabywa się równieŝ prawo do udzielania sublicencji, oraz d) podlega amortyzacji zgodnie z przepisami o rachunkowości. Strona 84 z 157

85 9. Koszty windykacji 10. Podatek od towarów i usług VAT moŝe być uznany za wydatek kwalifikowany w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków: a) został faktycznie poniesiony przez beneficjenta, oraz b) Beneficjent nie ma prawnej moŝliwości odzyskania podatku VAT w myśl przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. z późn. zm. Środki pochodzące ze wsparcia, które nie zostały przekazane w formie poŝyczek w okresie obowiązywania umowy o dofinansowanie, nie stanowią wydatków kwalifikowalnych i podlegają zwrotowi. W celu obliczenia rzeczywistej wartości wydatków kwalifikowalnych, pod uwagę będą brane wszystkie umowy poŝyczkowe, które zawarte zostały w okresie trwania umowy i udokumentowane zostały odpowiednimi dokumentami księgowymi. Środki pochodzące ze spłat poŝyczek udzielonych ze środków pochodzących ze wsparcia muszą być wykorzystane na cele związane z celami udzielonego wsparcia. W przeciwnym razie będą one podlegać zwrotowi. Za kwalifikowalne uznaje się koszty związane z realizacją zapisów umowy o dofinansowanie wynikające ze złoŝonego wniosku o dofinansowanie. Zasięg działalności funduszu nie moŝe wykraczać poza obszar województwa lubelskiego. Oznacza to, Ŝe grupę docelową stanowią tylko przedsiębiorcy z sektora MSP realizujący przedsięwzięcie na terenie województwa lubelskiego. Wydatki niekwalifikowalne w ramach Poddziałania: 1. Koszty prowizji i odsetek ponoszonych w ramach zobowiązań finansowych, 2. Koszty prowizji pobieranych w ramach operacji wymiany walut ponoszone w ramach wdraŝania i realizowania projektu, 3. Koszty kar i grzywien, a takŝe koszty procesów sądowych oraz koszty realizacji ewentualnych postanowień wydanych przez sąd, 4. Koszty kredytu, 5. Koszty podatku VAT, który moŝe zostać odzyskany w oparciu o przepisy krajowe tj. ustawę o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. ze zm., 6. Koszty zakupu lub leasingu środków transportu, 7. Koszty zakupu nieruchomości gruntowej niezabudowanej, gruntowej zabudowanej, budynkowej i lokalowej, 8. Koszty nabycia prawa wieczystego uŝytkowania nieruchomości gruntowej niezabudowanej, 9. Wydatki związane z administrowaniem funduszem przekraczające wysokość progów procentowych, o których mowa w art. 43 (4) Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1828/2006, Strona 85 z 157

86 10. Koszty uboczne zakupu środka trwałego powyŝej 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego, 11. Koszty amortyzacji aktywów, 12. Koszty opłat związanych z otwarciem i prowadzeniem wyodrębnionego rachunku bankowego Beneficjenta, 13. Koszty podatku, marŝy finansującego, odsetek od refinansowania kosztów, koszty ogólne, opłaty ubezpieczeniowe związane z leasingiem finansowym, 14. Koszty rat leasingowych wykraczających poza ramy czasowe kwalifikowalności wydatków. Dodatkowo naleŝy pamiętać, Ŝe z uwagi na obowiązek utrzymania trwałości projektu przez okres co najmniej 3 lat po jej zakończeniu, okres na który zostaje zawarta umowa leasingowa nie moŝe wykroczyć poza ramy czasowe okresu trwałości projektu. 15. Koszty rat spłat wartości początkowej środka trwałego przez korzystającego, naleŝnych finansującemu z tytułu umowy leasingu zwrotnego. 16. Koszty napraw, bieŝących remontów najmowanych/dzierŝawionych pomieszczeń, powierzchni, 17. Zasiłki i inne świadczenia: ekwiwalent urlopowy, zasiłki i inne świadczenia finansowane ze środków ZUS (np. zasiłek rehabilitacyjny, macierzyński, opiekuńczy, wyrównawczy), zasiłki finansowane z budŝetu państwa (zasiłek pielęgnacyjny, zasiłek rodzinny), zasiłek chorobowy, odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, świadczenia finansowane z ZFŚS (np. wczasy pod gruszą, bony Ŝywieniowe, dopłaty do stołówki, itp.), odprawy emerytalno-rentowe, nagrody jubileuszowe, składki na PFRON. Działanie 2.1. Instrumenty poŝyczkowe i poręczeniowe dla przedsiębiorstw Poddziałanie Dokapitalizowanie i tworzenie funduszy poręczeń kredytowych Wydatki kwalifikowalne w ramach Poddziałania: 1. Przekazane instytucji prowadzącej fundusz na wyodrębniony rachunek bankowy środki finansowe w celu powiększenia lub wytworzenia przez ten podmiot kapitału, z którego udzielane będą poręczenia kredytowe, 2. Wydatki związane z administrowaniem funduszem w wysokości nie przekraczającej progów procentowych, o których mowa w art. 43 (4) Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1828/2006,, w szczególności: Strona 86 z 157

87 1. Koszty osobowe pracowników zaangaŝowanych do bezpośredniej realizacji projektu: 1.1 Wydatek na wynagrodzenie pracownika zaangaŝowanego do bezpośredniej realizacji projektu (odpowiadającego w szczególności za: koordynację realizacji projektu, monitorowanie i sprawozdawczość projektu, rozliczanie płatności) zostanie uznany za wydatek kwalifikowany pod następującymi warunkami: zaangaŝowania przez niego nowych osób na potrzeby realizacji projektu (stosunek pracy, mianowania, powołania), zawarcia umowy cywilnoprawnej lub zmiany zakresu czynności wcześniej zatrudnionych pracowników, przy zachowaniu obowiązujących przepisów prawa, pracownik jest zatrudniony wyłącznie do zadań związanych z realizacją projektu lub teŝ przeznacza na realizację projektu określoną część swojego czasu pracy (ustaloną zgodnie z kartami czasu pracy do wydzielonego etatu) lub realizuje zakres prac wskazany w umowie cywilno-prawnej, umowa o dofinansowanie projektu przewiduje kwalifikowalność wydatków na wynagrodzenia, kwota wynagrodzenia nie moŝe znacząco odbiegać od średniego, miesięcznego wynagrodzenia pracownika w danej instytucji. 1.2 Premie, o ile są spełnione następujące warunki: premie zostały przewidziane w regulaminie danej instytucji, wprowadzono je do regulaminu instytucji co najmniej na 3 miesiące przed złoŝeniem wniosku o dofinansowanie projektu, 1.3 wydatki na obciąŝenia publicznoprawne, nakładane na pracodawcę w związku z wypłatą wynagrodzenia uznanego za wydatek kwalifikowalny, stanowią równieŝ wydatek kwalifikowalny, 1.4 Beneficjent po złoŝeniu wniosku o płatność zawierającego koszty osobowe, moŝe zostać wezwany przez IP II stopnia do złoŝenia oświadczenia, iŝ wykazane koszty dotyczą wyłącznie pracy związanej z zarządzaniem projektem w ramach RPO WL na lata Wydatki związane z kosztami osobowymi winny być naleŝycie udokumentowane tj. Beneficjent zobowiązany jest do przedstawienia następujących dokumentów: umowy o pracę i opisu stanowiska, określających obowiązki i wymiar etatu pracownika w zakresie realizacji projektu, karty czasu pracy (w przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze godzin), umowy i rachunku do umowy (w przypadku umów zleceń/o dzieło), listy płac (wraz z udokumentowaniem zapłaty wynagrodzenia), deklaracji ZUS, US (wraz z udokumentowaniem zapłaty), Strona 87 z 157

88 regulaminu pracy / regulaminu wynagradzania pracowników (w przypadku rozliczania premii). 2. Koszty najmu i dzierŝawy powierzchni biurowej (koszty związane z obsługą administracyjną i organizacyjną - czynsz, opłaty eksploatacyjne), które w całości słuŝą realizacji projektu lub które zostały poniesione przez Beneficjenta, właściwie uzasadnione i skalkulowane, oparte na kosztach rzeczywistych i proporcjonalnie zalokowane do projektu (zgodnie z przedstawioną przez Beneficjenta i zaakceptowaną przez IP II stopnia rzetelną metodologią wyliczenia wartości kosztów). Beneficjent określa powierzchnię biurową uŝytkowaną w całości przeznaczoną na realizację projektu. Podaje jednocześnie jaki jest to procent całości powierzchni uŝytkowej. Koszty najmu i dzierŝawy powierzchni biurowej (koszty związane z obsługą administracyjną i organizacyjną - czynsz, opłaty eksploatacyjne) Beneficjent kalkuluje w stosunku do określonej powierzchni uŝytkowanej na potrzeby projektu i odnosi je proporcjonalnie do całkowitej powierzchni uŝytkowej. 3. Koszty zakupu lub leasingu finansowego środków trwałych (wyposaŝenia biurowego), Warunki współfinansowania leasingu finansowego: a) Umowa leasingu finansowego musi zawierać zapis, iŝ prawo własności przedmiotu leasingu zostanie przeniesione na Leasingobiorcę po okresie spłaty wszystkich rat leasingowych. b) Wydatkiem kwalifikowanym do współfinansowania jest część raty leasingowej związanej ze spłatą kapitału leasingowanego dobra tylko w okresie realizacji projektu wskazanym w umowie o dofinansowanie. c) Dowodem faktycznego poniesienia wydatku jest dokument potwierdzający opłacenie raty leasingowej. d) Maksymalna kwota wydatków kwalifikowanych nie moŝe przekroczyć rynkowej wartości dobra będącego przedmiotem leasingu. Oznacza to, Ŝe kwota kwalifikująca się do współfinansowania nie moŝe być wyŝsza niŝ: kwota, na którą opiewa dowód zakupu wystawiony Leasingodawcy, przez dostawcę współfinansowanego dobra - w przypadku dóbr zakupionych nie wcześniej niŝ w okresie 12 miesięcy przed złoŝeniem przez beneficjenta wniosku o dofinansowanie projektu; rynkowa wartość dobra będącego przedmiotem leasingu określona w wycenie sporządzonej przez uprawnionego rzeczoznawcę lub w wycenie sporządzonej w oparciu o metodologię przedstawioną przez beneficjenta i zaakceptowaną przez IP II stopnia w przypadku dóbr zakupionych wcześniej niŝ w okresie 12 miesięcy przed złoŝeniem przez beneficjenta wniosku o dofinansowanie projektu. e) środki w ramach pomocy wspólnotowej na realizację umów leasingu są wypłacane Leasingobiorcy zgodnie z faktycznie spłacanymi ratami leasingu. f) w przypadku, gdy okres obowiązywania umowy leasingu przekracza końcową datę kwalifikowalności wydatków, wydatkami kwalifikującymi się do współfinansowania są Strona 88 z 157

89 wyłącznie raty leasingowe, których termin płatności przypada na okres ponoszenia wydatków kwalifikowanych określonych w umowie o dofinansowanie projektu oraz faktycznie zapłacone w tym okresie. 4. Koszty uboczne zakupu środka trwałego, takie jak koszty transportu, ubezpieczenia załadunku i wyładunku oraz przystosowania do stanu zdatnego do uŝywania, w wysokości do15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego, 5. Wydatki na analizy, opinie i ekspertyzy związane bezpośrednio z merytoryczną obsługą projektu. 6. Wydatki na audyt zewnętrzny projektu są wydatkami kwalifikowanymi, gdy audyt jest obligatoryjny tzn. jeŝeli wielkość dofinansowania projektu wynosi powyŝej 20 mln zł. Beneficjent powinien przeprowadzić audyt nie wcześniej niŝ po zrealizowaniu 50% wydatków w ramach projektu i nie później, niŝ po zrealizowaniu 70% wydatków. W przypadku gdy ze względu na charakter projektu Beneficjent nie moŝe zachować powyŝszych warunków, naleŝy tak zaplanować audyt, aby odbył się on w połowie okresu realizacji projektu. 7. Koszt zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie ( akt notarialny, gwarancja bankowa). 8. Wydatek na zakup wartości niematerialnej i prawnej moŝe zostać uznany za wydatek kwalifikowany jeśli wartość ta: a) zostanie zakupiona od strony trzeciej na warunkach rynkowych, b) zostanie ujęta w ewidencji księgowej Beneficjenta, c) będzie wykorzystywana wyłącznie przez nabywcę, z wyłączeniem sytuacji, w której nabywa się równieŝ prawo do udzielania sublicencji, oraz d) podlega amortyzacji zgodnie z przepisami o rachunkowości. 9. Koszty windykacji 10. Podatek od towarów i usług VAT moŝe być uznany za wydatek kwalifikowany w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków: a) został faktycznie poniesiony przez beneficjenta, oraz b) Beneficjent nie ma prawnej moŝliwości odzyskania podatku VAT w myśl przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. z późn. zm. Środki pochodzące ze wsparcia, które nie zostały przekazane w formie poręczeń kredytowych w okresie obowiązywania umowy o dofinansowanie, nie stanowią wydatków kwalifikowalnych i podlegają zwrotowi. W celu obliczenia rzeczywistej wartości wydatków kwalifikowalnych, pod uwagę będą brane wszystkie umowy poręczeń kredytowych, które zawarte zostały w okresie trwania umowy o dofinansowanie i udokumentowane zostały odpowiednimi dokumentami księgowymi. Środki pochodzące ze zwrotów poręczeń kredytowych udzielonych ze środków pochodzących ze wsparcia muszą być wykorzystane na cele związane z celami udzielonego wsparcia. W przeciwnym razie będą one podlegać zwrotowi. Strona 89 z 157

90 Za kwalifikowalne uznaje się koszty związane z realizacją zapisów umowy o dofinansowanie wynikające ze złoŝonego wniosku o dofinansowanie. Zasięg działalności funduszu nie moŝe wykraczać poza obszar województwa lubelskiego. Oznacza to, Ŝe ostatecznym Beneficjentem mogą być tylko przedsiębiorcy z sektora MSP realizujący przedsięwzięcie na terenie województwa lubelskiego. Wydatki niekwalifikowalne w ramach Poddziałania: 1. Koszty prowizji i odsetek ponoszonych w ramach zobowiązań finansowych, 2. Koszty prowizji pobieranych w ramach operacji wymiany walut ponoszone w ramach wdraŝania i realizowania projektu, 3. Koszty kar i grzywien, a takŝe koszty procesów sądowych oraz koszty realizacji ewentualnych postanowień wydanych przez sąd, 4. Koszty kredytu, 5. Koszty podatku VAT, który moŝe zostać odzyskany w oparciu o przepisy krajowe tj. ustawę o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. ze zm., 6. Koszty zakupu lub leasingu środków transportu, 7. Koszty zakupu nieruchomości gruntowej niezabudowanej, gruntowej zabudowanej, budynkowej i lokalowej, 8. Koszty nabycia prawa wieczystego uŝytkowania nieruchomości gruntowej niezabudowanej, 9. Wydatki związane z administrowaniem funduszem przekraczające wysokość progów procentowych, o których mowa w art. 43 (4) Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1828/2006, 10. Koszty uboczne zakupu środka trwałego powyŝej 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego, 11. Koszty amortyzacji aktywów, 12. Koszty opłat związanych z otwarciem i prowadzeniem wyodrębnionego rachunku bankowego Beneficjenta, 13. Koszty podatku, marŝy finansującego, odsetek od refinansowania kosztów, koszty ogólne, opłaty ubezpieczeniowe związane z leasingiem finansowym, 14. Koszty rat leasingowych wykraczających poza ramy czasowe kwalifikowalności wydatków. Dodatkowo naleŝy pamiętać, Ŝe z uwagi na obowiązek utrzymania trwałości projektu przez okres co najmniej 3 lat po jej zakończeniu, okres na który zostaje zawarta umowa leasingowa nie moŝe wykroczyć poza ramy czasowe okresu trwałości projektu. 15. Koszty rat spłat wartości początkowej środka trwałego przez korzystającego, naleŝnych finansującemu z tytułu umowy leasingu zwrotnego. 16. Koszty napraw, bieŝących remontów najmowanych/dzierŝawionych pomieszczeń, powierzchni, 17. Zasiłki i inne świadczenia: Strona 90 z 157

91 ekwiwalent urlopowy, zasiłki i inne świadczenia finansowane ze środków ZUS (np. zasiłek rehabilitacyjny, macierzyński, opiekuńczy, wyrównawczy), zasiłki finansowane z budŝetu państwa (zasiłek pielęgnacyjny, zasiłek rodzinny), zasiłek chorobowy, odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, świadczenia finansowane z ZFŚS (np. wczasy pod gruszą, bony Ŝywieniowe, dopłaty do stołówki, itp.), odprawy emerytalno-rentowe, nagrody jubileuszowe, składki na PFRON. Działanie 2.2. Regionalna infrastruktura B + R Wydatki kwalifikowalne w ramach Działania: 1. Prace przygotowawcze: przygotowanie dokumentacji technicznej, studium wykonalności, Biznes Planu, raportu oddziaływania na środowisko, 2. Materiały i roboty budowlane w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane ( Dz. U. Nr 89, poz. 414 ze zm.), pod warunkiem, Ŝe: działania te są niezbędnym elementem projektu, zostały przedstawione we wniosku o dofinansowanie, będącym załącznikiem do umowy o dofinansowanie. Do robót budowlanych kwalifikujących się do wsparcia zaliczamy w szczególności: przygotowanie terenu pod budowę, prace rozbiórkowe, prace geodezyjne, prace ziemne, prace budowlano-montaŝowe, prace budowlane, prace konserwacyjne, prace wykończeniowe, 3. Koszt Inspektora nadzoru: Wynagrodzenie Inspektora nadzoru jest w całości wydatkiem kwalifikowalnym. Inspektor nadzoru powinien samodzielnie zapewniać sprzęt i wyposaŝenie, niezbędne do wykonywania zadań Inspektora nadzoru, 4. Zakup (cena zakupu) nowego środka trwałego (w tym aparatury naukowo-badawczej) liczony jako wartość samego środka trwałego, pod warunkiem, iŝ zakupiony środek trwały będzie włączony w ewidencję środków trwałych Beneficjenta oraz wydatki na jego zakup będą traktowane jako wydatki inwestycyjne zgodnie z zasadami rachunkowości. Majątek wytworzony w wyniku realizacji projektu powinien pozostać własnością Beneficjenta przez okres trwałości projektu. Zakupiony środek trwały musi spełniać obowiązujące normy i standardy. Strona 91 z 157

92 Koszty uboczne zakupu środka trwałego, takie jak koszty transportu, ubezpieczenia, załadunku i wyładunku oraz przystosowania do stanu zdatnego do uŝywania, są kwalifikowalne w wysokości do 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego. 5. Zakup wartości niematerialnych i prawnych związanych z transferem technologii drogą nabycia praw patentowych, licencji, know-how, w tym nieopatentowanej wiedzy technicznej pod warunkiem, Ŝe wartości te: będą wykorzystywane wyłącznie przez nabywcę, podlegają amortyzacji zgodnie z odrębnymi przepisami, będą nabyte od osoby trzeciej na warunkach rynkowych, będą stanowiły majątek Beneficjenta, zgodnie z odrębnymi przepisami, będą stanowić własność Beneficjenta otrzymującego pomoc, przez co najmniej 5 lat od dnia zakończenia realizacji projektu, Koszty uboczne zakupu wartości niematerialnych i prawnych, takie jak koszty transportu, ubezpieczenia, załadunku i wyładunku oraz przystosowania do stanu zdatnego do uŝywania, są kwalifikowalne w wysokości do 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu wartości niematerialnych i prawnych. 6. Raty spłat wartości początkowej środków trwałych (w tym aparatury naukowo-badawczej) przez korzystającego, naleŝnych finansującemu z tytułu umowy leasingu finansowego prowadzącej do przeniesienia własności tych środków na korzystającego, do wysokości wartości początkowej środka trwałego z dnia zawarcia umowy leasingu, poniesione do dnia zakończenia realizacji projektu. Kwalifikowalne z tego tytułu są wydatki poniesione w okresie realizacji projektu, czyli dotyczące rat przypadających do zapłaty w okresie realizacji projektu. Maksymalna kwota kwalifikująca się do współfinansowania nie moŝe przekroczyć wartości rynkowej leasingowanych aktywów. Kwalifikowalny wydatek to ten, który jest ujęty w fakturze lub innym dowodzie księgowym o równowaŝnej wartości dowodowej, potwierdzającym cenę nabytego przez leasingodawcę aktywu. W przypadku gdy przepisy prawa podatkowego przewidują dla umowy leasingu wystawienie jednej faktury w dniu zawarcia umowy, a refundacja następuje na rzecz leasingobiorcy, dowodem poniesienia wydatku jest harmonogram spłat wraz z informacją o płatnościach i wyciągiem bankowym, 7. Podatek od towarów i usług (VAT) moŝe być uznany za wydatek kwalifikowalny tylko i wyłącznie wówczas, gdy Beneficjentowi, zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem krajowym, nie przysługuje prawo (czyli Beneficjent nie ma prawnych moŝliwości) do obniŝenia kwoty podatku naleŝnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot VAT. Posiadanie ww. prawa (potencjalnej prawnej moŝliwości) wyklucza uznanie wydatku za kwalifikowalny, nawet jeśli faktycznie zwrot nie nastąpił, np. ze względu na nie podjęcie przez Beneficjenta czynności zmierzających do realizacji tego prawa. Strona 92 z 157

93 8. Koszt zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie, np. weksel, akt notarialny, gwarancja bankowa. Wydatki niekwalifikowalne w ramach Działania: 1. Koszty prowizji i odsetek ponoszonych w ramach zobowiązań finansowych, 2. Koszty prowizji pobieranych w ramach operacji wymiany walut ponoszone w ramach wdraŝania i realizowania projektu, 3. Koszty kar i grzywien, a takŝe koszty procesów sądowych oraz koszty realizacji ewentualnych postanowień wydanych przez sąd, 4. Koszty kredytu, 5. Koszty podatku VAT, który moŝe zostać odzyskany w oparciu o przepisy krajowe tj. ustawę o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. ze zm., 6. Koszty zakupu nieruchomości gruntowej niezabudowanej, gruntowej zabudowanej, budynkowej i lokalowej, 7. Koszty nabycia prawa wieczystego uŝytkowania nieruchomości gruntowej niezabudowanej, 8. Koszty zakupu lub leasingu uŝywanego środka trwałego, 9. Koszty budowy przyłączy elektroenergetycznych, gazowych, kanalizacyjnych i wodociągowych, 10. Koszty opłat za przyłączenie do sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, elektroenergetycznych i gazowych, 11. Koszty zakupu lub leasingu środka transportu i wartości niematerialnych i prawnych, 12. Koszty uboczne zakupu środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych powyŝej 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych. 13. Koszty amortyzacji aktywów, 14. Koszty opłat związanych z otwarciem i prowadzeniem rachunku bankowego lub prowadzeniem wyodrębnionego na rzecz projektu subkonta na rachunku bankowym Beneficjenta, 15. Koszty podatku, marŝy finansującego, odsetek od refinansowania kosztów, koszty ogólne, opłaty ubezpieczeniowe związane z leasingiem finansowym, 16. Koszty rat leasingowych wykraczających poza ramy czasowe kwalifikowalności wydatków. Dodatkowo naleŝy pamiętać, Ŝe z uwagi na obowiązek utrzymania trwałości projektu przez okres co najmniej 3 lat po jej zakończeniu, okres na który zostaje zawarta umowa leasingowa nie moŝe wykroczyć poza ramy czasowe okresu trwałości projektu. 17. Koszty rat spłat wartości początkowej środka trwałego przez korzystającego, naleŝnych finansującemu z tytułu umowy leasingu zwrotnego i operacyjnego. Strona 93 z 157

94 Działanie 2.3. Wsparcie instytucji otoczenia biznesu i transferu wiedzy Wydatki kwalifikowalne w ramach Działania: Schemat A: 1. Prace przygotowawcze: przygotowanie dokumentacji technicznej, studium wykonalności, Biznes Planu, raportu oddziaływania na środowisko, 2. Zakup prawa własności nieruchomości gruntowej niezabudowanej do wysokości 10% całkowitych wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem pod warunkiem, Ŝe: istnieje bezpośredni związek pomiędzy tym zakupem a celami przedsięwzięcia objętego wsparciem, czyli nieruchomość wykorzystywana jest do celów realizacji projektu zgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie o dofinansowanie oraz jest niezbędna do realizacji projektu, Beneficjent przedstawi opinię rzeczoznawcy majątkowego potwierdzającą, Ŝe cena zakupu nieruchomości nie przekracza jej wartości rynkowej, określonej na dzień zakupu. W przypadku gdy cena nabycia nieruchomości jest wyŝsza niŝ jej wartość rynkowa potwierdzona operatem szacunkowym sporządzonym przez uprawnionego rzeczoznawcę, to róŝnicy miedzy ceną nabycia a wartością rynkową nie uwzględnia się w wydatkach kwalifikowalnych, Beneficjent nabył grunt, za który zapłacił zł. Z przedstawionego operatu szacunkowego wynika, Ŝe wartość rynkowa tego gruntu wynosi zł. Za podstawę obliczenia wysokości wydatków kwalifikowalnych naleŝy przyjąć wartość nieruchomości wskazaną w operacie szacunkowym, a nie wynikającą z umowy sprzedaŝy. zbywca dostarczy oświadczenie, iŝ zgodnie z jego najlepszą wiedzą, grunt w przeciągu poprzednich 10 lat od zakupu przez Beneficjenta nie był nabyty z udziałem dotacji krajowych lub wspólnotowych, zakup nieruchomości został przewidziany we wniosku o dofinansowanie i uwzględniony w umowie o dofinansowanie. JeŜeli tylko część nabywanej nieruchomości jest niezbędna do realizacji celów projektu, za wydatek kwalifikowalny moŝe być uznana odpowiednia część ceny nabycia nieruchomości. Zakup gruntu, którego wartość przekracza 10% całkowitych wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem nie powoduje odrzucenia wniosku o dofinansowanie. NadwyŜka powyŝej 10% całkowitych wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem stanowi wydatek niekwalifikowalny. Metoda obliczania maksymalnej wysokości wydatku kwalifikowalnego gruntu: Strona 94 z 157

95 naleŝy zsumować wszystkie koszty kwalifikowalne oprócz zakupu gruntu - "a", wydatek kwalifikowalny ogółem stanowi niewiadomą - "x", 90% wydatku kwalifikowalnego ogółem stanowi wydatek kwalifikowalny bez kosztów gruntu a= 0,9x, więc x = a/0,9, najwyŝej 10% tak otrzymanego wydatku kwalifikowalnego ogółem moŝe stanowić koszt zakupu gruntu. W ramach projektu zakupiono grunt przeznaczony pod budowę nowego zakładu produkcyjnego. Grunt ten jest niezbędny dla wdraŝania i realizacji inwestycji, tak więc koszt jego zakupu będzie kosztem kwalifikowalnym. Koszt zakupu gruntu wynosi zł, natomiast pozostałe całkowite koszty kwalifikowalne projektu wynoszą zł. Obliczamy koszt kwalifikowalny gruntu w następujący sposób: koszt kwalifikowalny ogółem x wynosi 0,1x (maksymalny koszt kwalifikowalny gruntu) + pozostałe koszty kwalifikowalne a, czyli zł/0,9= zł. Stąd całkowite koszty kwalifikowalne projektu wyniosą zł, natomiast maksymalny koszt kwalifikowalny gruntu wynosi zł x 0,1= zł. Zakup prawa własności nieruchomości gruntowej niezabudowanej jest wydatkiem kwalifikowalnym wówczas, kiedy nieruchomość została nabyta nie wcześniej niŝ na 12 miesięcy przed dniem złoŝenia wniosku o dofinansowanie. 3. Zakup prawa własności nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej lub lokalowej do wysokości 50% całkowitej wartości projektu pod warunkiem, Ŝe: istnieje bezpośredni związek między zakupem a celami przedsięwzięcia objętego wsparciem, czyli nieruchomość wykorzystywana jest do celów realizacji projektu zgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie o dofinansowanie oraz jest niezbędna do realizacji projektu, Beneficjent przedstawi opinię rzeczoznawcy majątkowego potwierdzającą, Ŝe cena zakupu nie przekracza wartości rynkowej nieruchomości, określonej na dzień zakupu. Operat szacunkowy powinien wyszczególniać wartość gruntu i wartość budynków, zbywca dostarczy oświadczenie, iŝ zgodnie z jego najlepszą wiedzą, nieruchomość w przeciągu poprzednich 10 lat od dnia zakupu przez Beneficjenta nie była nabyta z udziałem dotacji krajowych lub wspólnotowych, zakup nieruchomości został przewidziany we wniosku o dofinansowanie i uwzględniony w umowie o dofinansowanie, Zakup nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej lub lokalowej, której wartość przekracza 50% całkowitej wartości projektu nie powoduje odrzucenia wniosku o dofinansowanie. NadwyŜka powyŝej 50% całkowitej wartości projektu Strona 95 z 157

96 stanowi wydatek niekwalifikowany. W przypadku zakupu nieruchomości z zamiarem wyburzenia stojących na niej budynków/budowli, za wydatek kwalifikowalny będzie moŝna uznać jedynie wydatek odpowiadający wartości gruntu zgodnie z punktem 2 oraz wydatek związany z wyburzeniem niepotrzebnego budynku/budowli. Wydatki odpowiadające wartości budynku/budowli, które ulegną wyburzeniu nie będą uznane za wydatek kwalifikowalny. JeŜeli tylko cześć nabywanej nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej lub lokalowej jest niezbędna do realizacji celów projektu, to za wydatek kwalifikowalny moŝe być uznana odpowiednia część ceny nabycia nieruchomości. Zakup prawa własności nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej lub lokalowej jest wydatkiem kwalifikowalnym wówczas, kiedy nieruchomość została nabyta nie wcześniej niŝ na 12 miesięcy przed dniem złoŝenia wniosku o dofinansowanie. 4. Materiały i roboty budowlane w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane ( Dz. U. Nr 89, poz. 414 ze zm.), pod warunkiem, Ŝe: roboty te są niezbędnym elementem projektu, zostały przedstawione we wniosku o dofinansowanie, będącym załącznikiem do umowy o dofinansowanie projektu. Do robót budowlanych kwalifikujących się do wsparcia zaliczamy w szczególności: przygotowanie terenu pod budowę, prace rozbiórkowe, prace geodezyjne, prace ziemne, prace budowlano-montaŝowe, prace budowlane, prace konserwacyjne, prace wykończeniowe. 5. Koszt Inspektora nadzoru: Wynagrodzenie Inspektora nadzoru jest w całości wydatkiem kwalifikowalnym. Inspektor nadzoru powinien samodzielnie zapewniać sprzęt i wyposaŝenie, niezbędne do wykonywania zadań Inspektora nadzoru, 6. Zakup (cena zakupu) nowego środka trwałego liczony jako wartość samego środka trwałego, pod warunkiem, iŝ zakupiony środek trwały będzie włączony w ewidencję środków trwałych Beneficjenta oraz wydatki na jego zakup będą traktowane jako wydatki inwestycyjne zgodnie z zasadami rachunkowości. Majątek wytworzony w wyniku realizacji projektu powinien pozostać własnością Beneficjenta przez okres trwałości projektu. Zakupiony środek trwały musi spełniać obowiązujące normy i standardy. Koszty uboczne zakupu środka trwałego, takie jak koszty transportu, ubezpieczenia, załadunku i wyładunku oraz przystosowania do stanu zdatnego do uŝywania są kwalifikowalne w wysokości do 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego. Strona 96 z 157

97 7. Zakup wartości niematerialnych i prawnych związanych z transferem technologii drogą nabycia praw patentowych, licencji, know-how, w tym nieopatentowanej wiedzy technicznej pod warunkiem, Ŝe wartości te: będą wykorzystywane wyłącznie przez nabywcę, podlegają amortyzacji zgodnie z odrębnymi przepisami, będą nabyte od osoby trzeciej na warunkach rynkowych, będą stanowiły majątek Beneficjenta, zgodnie z odrębnymi przepisami, będą stanowić własność Beneficjenta otrzymującego pomoc, przez co najmniej 5 lat od dnia zakończenia realizacji projektu. Koszty uboczne zakupu wartości niematerialnych i prawnych, takie jak koszty transportu, ubezpieczenia, załadunku i wyładunku oraz przystosowania do stanu zdatnego do uŝywania są kwalifikowalne w wysokości do 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu wartości niematerialnych i prawnych. 8. Raty spłat wartości początkowej nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej, lokalowej i środków trwałych przez korzystającego, naleŝnych finansującemu z tytułu umowy leasingu finansowego prowadzącej do przeniesienia własności tych środków na korzystającego, do wysokości wartości początkowej środka trwałego z dnia zawarcia umowy leasingu, poniesione do dnia zakończenia realizacji projektu. Kwalifikowalne z tego tytułu są wydatki poniesione w okresie realizacji projektu, czyli dotyczące rat przypadających do zapłaty w okresie realizacji projektu. Maksymalna kwota kwalifikująca się do współfinansowania nie moŝe przekroczyć wartości rynkowej leasingowanych aktywów. Kwalifikowalny wydatek to ten, który jest ujęty w fakturze lub innym dowodzie księgowym o równowaŝnej wartości dowodowej, potwierdzającym cenę nabytego przez leasingodawcę aktywu. W przypadku gdy przepisy prawa podatkowego przewidują dla umowy leasingu wystawienie jednej faktury w dniu zawarcia umowy, a refundacja następuje na rzecz leasingobiorcy, dowodem poniesienia wydatku jest harmonogram spłat wraz z informacją o płatnościach i wyciągiem bankowym. 9. Podatek od towarów i usług (VAT) moŝe być uznany za wydatek kwalifikowalny tylko i wyłącznie wówczas, gdy Beneficjentowi, zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem krajowym, nie przysługuje prawo (czyli Beneficjent nie ma prawnych moŝliwości) do obniŝenia kwoty podatku naleŝnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot VAT. Posiadanie ww. prawa (potencjalnej prawnej moŝliwości) wyklucza uznanie wydatku za kwalifikowalny, nawet jeśli faktycznie zwrot nie nastąpił, np. ze względu na niepodjęcie przez Beneficjenta czynności zmierzających do realizacji tego prawa. 10. Koszt zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie, np. weksel, akt notarialny, gwarancja bankowa. Wydatek jest kosztem kwalifikowanym liczonym od dnia Strona 97 z 157

98 złoŝenia wniosku. Dofinansowanie na wydatek udzielane jest na zasadach pomocy de minimis. Schemat B: 1. Opracowanie strategii rozwoju instytucji, 2. Zakup usług doradczych wynikających z realizacji strategii rozwoju instytucji, w szczególności usług w zakresie: promocji oferty instytucji, prowadzenia baz danych, coaching, kojarzenia partnerów, wyszukiwania projektów do wsparcia, poszukiwania rynków potencjalnych odbiorców dla usług instytucji. 3. Koszty wynajmu sali, sprzętu multimedialnego, nagłośnienia i wyposaŝenia na spotkanie, 4. Koszty związane z przygotowaniem materiałów roboczych i materiałów na konferencje oraz promocję spotkania i rozpowszechniania jego efektów, 5. Koszt zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie, np. weksel, akt notarialny, gwarancja bankowa. Wydatek jest kosztem kwalifikowanym liczonym od dnia złoŝenia wniosku. Dofinansowanie na wydatek udzielane jest na zasadach pomocy de minimis. W przypadku materiałów promocyjnych oraz wydatków na przygotowanie koncepcji i planów, w tym marketingowych, naleŝy zwracać szczególną uwagę na efektywność wykorzystania środków. Wydatki niekwalifikowalne w ramach działania: Schemat A: 1. Koszty prowizji i odsetek ponoszonych w ramach zobowiązań finansowych, 2. Koszty prowizji pobieranych w ramach operacji wymiany walut ponoszone w ramach wdraŝania i realizowania projektu, 3. Koszty kar i grzywien, a takŝe koszty procesów sądowych oraz koszty realizacji ewentualnych postanowień wydanych przez sąd, 4. Koszty kredytu, 5. Koszty podatku VAT, który moŝe zostać odzyskany w oparciu o przepisy krajowe tj. ustawę o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. ze zm., 6. Koszty zakupu nieruchomości gruntowej niezabudowanej przekraczające 10% wartości całkowitych kosztów kwalifikowanych projektu, Strona 98 z 157

99 7. Koszty zakupu nieruchomości gruntowej zabudowanej, budynkowej i lokalowej powyŝej poziomu 50% całkowitej wartości projektu, 8. Koszty zakupu nieruchomości, gdy Beneficjent nie przedstawił aktualnego operatu szacunkowego rzeczoznawcy majątkowego potwierdzającego, iŝ cena zakupu nieruchomości nie przekracza wartości rynkowej, określonej na dzień zakupu, 9. Koszty zakupu nieruchomości, gdy Beneficjent nie przedstawił oświadczenia zbywcy, iŝ zgodnie z jego najlepszą wiedzą nieruchomość w przeciągu ostatnich 10 lat od zakupu przez Beneficjenta niebyła nabyta z udziałem dotacji krajowych lub wspólnotowych, 10. Koszty nabycia prawa wieczystego uŝytkowania nieruchomości gruntowej niezabudowanej, 11. Koszty wynagrodzenia pośrednika/agencji nieruchomości/podmiotu pośredniczącego w zakupie nieruchomości, 12. Koszty zakupu lub leasingu uŝywanego środka trwałego, 13. Koszty budowy przyłączy elektroenergetycznych, gazowych, kanalizacyjnych i wodociągowych, 14. Koszty opłat za przyłączenie do sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, elektroenergetycznych i gazowych, 15. Koszty zakupu lub leasingu środka transportu. 16. Koszty uboczne zakupu środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych powyŝej 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych, 17. Koszty amortyzacji aktywów, 18. Koszty opłat związanych z otwarciem i prowadzeniem rachunku bankowego lub prowadzeniem wyodrębnionego na rzecz projektu subkonta na rachunku bankowym Beneficjenta, 19. Koszty podatku, marŝy finansującego, odsetek od refinansowania kosztów, koszty ogólne, opłaty ubezpieczeniowe związane z leasingiem finansowym, 20. Koszty rat leasingowych wykraczających poza ramy czasowe kwalifikowalności wydatków. Dodatkowo naleŝy pamiętać, Ŝe z uwagi na obowiązek utrzymania trwałości projektu przez okres co najmniej 3 lat po jej zakończeniu, okres na który zostaje zawarta umowa leasingowa nie moŝe wykroczyć poza ramy czasowe okresu trwałości projektu. 21. Koszty rat spłat wartości początkowej środków trwałych przez korzystającego, naleŝnych finansującemu z tytułu umowy leasingu zwrotnego. Schemat B: 1. Koszty prowizji i odsetek ponoszonych w ramach zobowiązań finansowych, 2. Koszty prowizji pobieranych w ramach operacji wymiany walut ponoszone w ramach wdraŝania i realizowania projektu, 3. Koszty zakupu lub leasingu środka trwałego, Strona 99 z 157

100 4. Koszty kar i grzywien, a takŝe koszty procesów sądowych oraz koszty realizacji ewentualnych postanowień wydanych przez sąd, 5. Koszty kredytu, 6. Koszt podatku VAT, który moŝe zostać odzyskany w oparciu o przepisy krajowe tj. ustawę o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. z pózn. zm., 7. Koszty zakupu nieruchomości gruntowej niezabudowanej, gruntowej zabudowanej, budynkowej i lokalowej oraz robót budowlanych, 8. Koszty nabycia prawa wieczystego uŝytkowania nieruchomości gruntowej niezabudowanej, 9. Koszty szkoleń oraz innych usług, nie będących doradztwem, 10. Koszty zakupu lub leasingu środka transportu, 11. Koszty zakupu uŝywanych środka trwałego, 12. Koszty instalacji i uruchomienia środka trwałego, 13. Koszty amortyzacji aktywów, 14. Koszty opłat związanych z otwarciem i prowadzeniem rachunku bankowego lub prowadzeniem wyodrębnionego na rzecz projektu subkonta na rachunku bankowym Beneficjenta. Działanie 2.4. Marketing gospodarczy Koszty kwalifikowalne w ramach Działania: Schemat A: 1. Koszty pierwszego uczestnictwa w wystawach i targach gospodarczych w tym: koszty wynajęcia powierzchni wystawienniczej, koszty zabudowy stoiska, koszty organizacji i obsługi technicznej stoiska. Koszty pierwszego uczestnictwa w targach i wystawach gospodarczych naleŝy rozumieć jako koszty ponoszone w związku z udziałem Wnioskodawcy w targach, wystawach lub misjach gospodarczych, w których do tej pory nigdy nie uczestniczył. Koszty pierwszego uczestnictwa w wystawach i targach gospodarczych są kwalifikowalne, jeśli zostały poniesione nie wcześniej niŝ na 12 miesięcy przed dniem złoŝenia wniosku o dofinansowanie. 2. Koszt zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie, np. weksel, akt notarialny, gwarancja bankowa. Wydatek jest kosztem kwalifikowanym liczonym od dnia złoŝenia wniosku. Dofinansowanie na wydatek udzielane jest na zasadach pomocy de minimis. Strona 100 z 157

101 3. Podatek od towarów i usług (VAT), jeśli naliczony został w związku z wydatkami związanymi z realizacją projektu i pod warunkiem, Ŝe podmiot otrzymujący wsparcie nie moŝe odliczyć ani uzyskać zwrotu tego podatku. Schemat B: 1. Zakup (cena zakupu) nowego środka trwałego liczony jako wartość samego środka trwałego pod warunkiem, iŝ zakupiony środek trwały będzie włączony w ewidencję środków trwałych Beneficjenta oraz wydatki na ich zakup będą traktowane jako wydatki inwestycyjne zgodnie z zasadami rachunkowości. Majątek wytworzony w wyniku realizacji projektu powinien pozostać własnością Beneficjenta przez okres trwałości projektu. Zakupiony środek trwały musi spełniać obowiązujące normy i standardy. Koszty uboczne zakupu środka trwałego, takie jak koszty transportu, ubezpieczenia, załadunku i wyładunku oraz przystosowania do stanu zdatnego do uŝywania są kwalifikowalne w wysokości do 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego. 2. Raty spłat wartości początkowej środka trwałego przez korzystającego, naleŝnych finansującemu z tytułu umowy leasingu finansowego, prowadzącej do przeniesienia własności tego środka na korzystającego, do wysokości wartości początkowej środka trwałego z dnia zawarcia umowy leasingu, poniesione do dnia zakończenia realizacji projektu. Kwalifikowalne z tego tytułu są wydatki poniesione w okresie realizacji projektu, czyli dotyczące rat przypadających do zapłaty w okresie realizacji projektu. Maksymalna kwota kwalifikująca się do współfinansowania nie moŝe przekroczyć wartości rynkowej leasingowanych aktywów. Kwalifikowalny wydatek to ten, który jest ujęty w fakturze lub innym dowodzie księgowym o równowaŝnej wartości dowodowej, potwierdzającym cenę nabytego przez leasingodawcę aktywu. W przypadku gdy przepisy prawa podatkowego przewidują dla umowy leasingu wystawienie jednej faktury w dniu zawarcia umowy, a refundacja następuje na rzecz leasingobiorcy, dowodem poniesienia wydatku jest harmonogram spłat wraz z informacją o płatnościach i wyciągiem bankowym. 3. Zakup wartości niematerialnych i prawnych związanych z transferem technologii drogą nabycia praw patentowych, licencji, know-how, w tym nieopatentowanej wiedzy technicznej pod warunkiem, Ŝe wartości te: będą wykorzystywane wyłącznie przez nabywcę, podlegają amortyzacji zgodnie z odrębnymi przepisami, będą nabyte od osoby trzeciej na warunkach rynkowych, będą stanowiły majątek przedsiębiorcy, zgodnie z odrębnymi przepisami, będą stanowić własność przedsiębiorcy otrzymującego pomoc, przez co najmniej 3 lata od dnia zakończenia realizacji projektu. Strona 101 z 157

102 Koszty uboczne zakupu wartości niematerialnych i prawnych, takie jak koszty transportu, ubezpieczenia, załadunku i wyładunku oraz przystosowania do stanu zdatnego do uŝywania są kwalifikowalne w wysokości do 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu wartości niematerialnych i prawnych. 4. Podatek od towarów i usług (VAT), jeśli naliczony został w związku z wydatkami związanymi z realizacją projektu i pod warunkiem, Ŝe podmiot otrzymujący wsparcie nie moŝe odliczyć ani uzyskać zwrotu tego podatku, 5. Koszty usług w postaci specjalistycznej pracy wykonanej przez zewnętrznego eksperta polegającej na sporządzeniu tłumaczenia, opracowaniu analizy, planu, strategii, konceptów, a takŝe szeroko pojęte koszty związane z publikacjami, konsultacjami i opiniami eksperckimi, 6. Wydatki związane z organizacją akcji promocyjnych: koszty opracowania i realizacji programów promocji województwa w kraju i UE, koszty wynajmu sali, sprzętu multimedialnego, nagłośnienia i wyposaŝenia na spotkanie, koszty związane z publikacjami i przygotowaniem materiałów roboczych i materiałów na konferencje oraz z promocją spotkania i rozpowszechniania jego efektów, wydatki dotyczące nabycia praw autorskich do niezbędnych opracowań, referatów, programów komputerowych, fotografii, materiałów zapisanych na nośnikach elektronicznych przeznaczonych do publikacji po konferencji, koszty obsługi spotkania, w tym wyŝywienie (catering), tłumaczenia, ubezpieczenie, koszty przejazdu, a w uzasadnionych przypadkach takŝe koszty utrzymania i zakwaterowania uczestników spotkania (wyŝywienie kwalifikuje się, jeśli nie jest ujęte w dietach uczestników) pod następującymi warunkami: koszty podroŝy oraz zakwaterowania beneficjenta [zakup biletów, w tym transportu miejskiego, bilety lotnicze w klasie ekonomicznej i opłaty lotniskowe, publiczne środki transportu (bilety kolejowe, autobusowe w II klasie), bilety promowe, noclegi oraz diety (o ile nie jest zapewnione wyŝywienie)]. Koszty te muszą być niezbędne z punktu widzenia realizacji projektu i odnosić się wyłącznie do projektu, muszą być udokumentowane (np. bilety kolejowe, lotnicze, karty pokładowe, faktury hotelowe), muszą mieścić się w granicach zdrowego rozsądku i być rozliczone zgodnie z Rozporządzeniem MPiPS z dn r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania naleŝności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budŝetowej z tytułu podróŝy słuŝbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz z poźn. zm.). W sytuacji niemoŝności skorzystania ze środków komunikacji zbiorowej (np. w przypadku osób niepełnosprawnych), lub jeśli wymaga tego specyfika projektu dopuszcza się wykorzystanie samochodu osobowego jako środka umoŝliwiającego dojazd na miejsce realizacji projektu. Kwalifikowane będą wtedy wydatki poniesione na paliwo według Strona 102 z 157

103 stawek krajowych za 1km (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów uŝywania do celów słuŝbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. z dnia 26 marca 2002 r.). - ryczałt na przejazdy, - zakup paliwa do samochodu słuŝbowego wraz z kartą drogową oraz kalkulacją wartości zuŝytego paliwa do odbycia podroŝy słuŝbowej związanej z realizacją projektu. koszty organizacji spotkań /imprez /koncertów /wystaw /udziału w targach ponoszone na podstawie waŝnych umów oraz w oparciu o faktury wystawione przez zewnętrznych dostawców (najem środka trwałego lub odpisy amortyzacyjne dotyczące środka trwałego, niezbędnego do prawidłowej realizacji projektu i bezpośrednio wykorzystywane do jego wdroŝenia, za okres, w którym sprzęt był wykorzystywany w celu realizacji projektu, z uwzględnieniem zapisów kwalifikowalności amortyzacji, najem sali /pomieszczeń /powierzchni, najęcie tłumacza. Koszt najmu sali/pomieszczeń/powierzchni musi być związany bezpośrednio z realizacją projektu oraz Beneficjent lub wykonawca musi być bezpośrednim najemcą sali/ pomieszczeń/ powierzchni; wydatki związane z zabezpieczeniem strony artystycznej przedsięwzięć kulturalnych (w tym wynagrodzenie osób występujących) mogą stanowić koszt kwalifikowalny pod warunkiem, Ŝe ich udział jest niezbędny do realizacji projektu; koszty techniczne organizacji spotkań /imprez /koncertów /wystaw /udziału w targach, w tym m.in. koszty obsługi spotkania, w tym wyŝywienie (catering), tłumaczenia, wynagrodzenie panelistów, koszty ubezpieczenia, zapewnienia ochrony uczestników o ile jest to wymagane odpowiednimi regulacjami prawnymi, w uzasadnionych przypadkach takŝe koszty wyŝywienia i zakwaterowania uczestników spotkania, nie będących partnerami w projekcie. 7. Koszt zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie, np. weksel, akt notarialny, gwarancja bankowa. Wydatek jest kosztem kwalifikowanym liczonym od dnia złoŝenia wniosku. Dofinansowanie na wydatek udzielane jest na zasadach pomocy de minimis. W przypadku materiałów promocyjnych, publikacji broszur, publikacji prasowych oraz wydatków na przygotowanie koncepcji i planów, w tym marketingowych, naleŝy zwracać szczególną uwagę na efektywność wykorzystania środków. Koszty niekwalifikowalne w ramach Działania: Strona 103 z 157

104 Schemat A: 1. Koszty prowizji i odsetek ponoszonych w ramach zobowiązań finansowych, 2. Koszty prowizji pobieranych w ramach operacji wymiany walut ponoszone w ramach wdraŝania i realizowania projektu, 3. Koszty kar i grzywien, a takŝe koszty procesów sądowych oraz koszty realizacji ewentualnych postanowień wydanych przez sąd, 4. Koszty kredytu, 5. Koszty podatku VAT, który moŝe zostać odzyskany w oparciu o przepisy krajowe tj. ustawę o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. ze zm., 6. Koszty opłat związanych z otwarciem i prowadzeniem rachunku bankowego lub prowadzeniem wyodrębnionego na rzecz projektu subkonta na rachunku bankowym Beneficjenta, Schemat B: 1. Koszty prowizji i odsetek ponoszonych w ramach zobowiązań finansowych, 2. Koszty prowizji pobieranych w ramach operacji wymiany walut ponoszone w ramach wdraŝania i realizowania projektu, 3. Koszty kar i grzywien, a takŝe koszty procesów sądowych oraz koszty realizacji ewentualnych postanowień wydanych przez sąd, 4. Koszty kredytu, 5. Koszty podatku VAT, który moŝe zostać odzyskany w oparciu o przepisy krajowe tj. ustawę o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. ze zm., 6. Koszty zakupu lub leasingu uŝywanego środka trwałego, 7. Koszty zakupu lub leasingu środka transportu, 8. Koszty zakupu nieruchomości gruntowej niezabudowanej, gruntowejzabudowanej, budynkowej i lokalowej, 9. Koszty nabycia prawa wieczystego uŝytkowania nieruchomości gruntowej niezabudowanej, 10. Koszty zakupu materiałów i robót budowlanych, 11. Koszty bieŝące jednostki np. koszty utrzymywania i administracji strony internetowej, koszty zatrudnienia pracowników itp., 12. Koszty instalacji i uruchomienia środków trwałych, 13. Koszty uboczne zakupu środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych powyŝej 15% wartości kwalifikowalnych kosztów zakupu samego środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych, 14. Koszty amortyzacji aktywów, 15. Koszty budowy przyłączy elektroenergetycznych, gazowych, kanalizacyjnych i wodociągowych, Strona 104 z 157

105 16. Koszty opłat za przyłączenie do sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, elektroenergetycznych i gazowych, 17. Koszty opłat związanych z otwarciem i prowadzeniem rachunku bankowego lub prowadzeniem wyodrębnionego na rzecz projektu subkonta na rachunku bankowym Beneficjenta, 18. Koszty rat spłat wartości początkowej środków trwałych przez korzystającego, naleŝnych finansującemu z tytułu umowy leasingu zwrotnego. Strona 105 z 157

106 II. NABÓR I OCENA PROJEKTÓW Za przeprowadzenie procesu naboru projektów w ramach I Osi Priorytetowej: Przedsiębiorczość i innowacje oraz II Osi Priorytetowej: Infrastruktura Ekonomiczna w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata odpowiedzialna jest Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie. Strona 106 z 157

107 1. Plan Projektu Preselekcja Preselekcja jest procedurą naboru Planów Projektów (PP) w celu oceny, czy przedsięwzięcia w nich opisane kwalifikują się do uzyskania pomocy w ramach Działań objętych I Osią Priorytetową: Przedsiębiorczość i innowacje RPO WL ZłoŜenie Planu Projektu nie stanowi złoŝenia dokumentacji aplikacyjnej o przyznanie dofinansowania (wniosku o dofinansowanie wraz z załącznikami). Uprawnia jednak do rozpoczęcia realizacji projektu po otrzymaniu pisemnego potwierdzenia od Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie, Ŝe projekt z zastrzeŝeniem szczegółowej weryfikacji dokumentów aplikacyjnych, kwalifikuje się do pomocy ze względu na spełnienie warunków uzyskania pomocy określonych w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 11 października 2007 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. Nr 193 poz z późn. zm.). Data otrzymania pisemnej pozytywnej oceny Planu Projektu stanowi podstawę do określenia terminu kwalifikowalności wydatków, w przypadku wyboru projektu do dofinansowania w trybie konkursowym pod warunkiem, Ŝe: tytuł projektu, dane Wnioskodawcy, lokalizacja przedsięwzięcia, elementy projektu oraz rodzaje kosztów będą identyczne w Planie Projektu oraz we wniosku o dofinansowanie; a róŝnica w wysokości kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia opisanego w Planie Projektu a sumą kosztów kwalifikowanych wpisanych we wniosku o dofinansowanie nie powinna przekroczyć 20%. Po otrzymaniu pisemnej pozytywnej oceny Planu Projektu Przedsiębiorca moŝe rozpocząć realizację przedsięwzięcia, ale na własne ryzyko. Nabór Planów Projektów ma charakter otwarty i nie jest obowiązkowy. Oznacza to, Ŝe nabór Planów Projektów i ich ocena prowadzona jest w sposób ciągły, do momentu ogłoszenia terminu Strona 107 z 157

108 zakończenia naboru PP wprowadzonego decyzją Dyrektora LAWP. Plany Projektów są oceniane na bieŝąco przez IP II. Ocena Planu Projektu trwa nie dłuŝej niŝ 21 dni kalendarzowych od daty jego złoŝenia. Plan Projektu naleŝy składać osobiście w formie elektronicznej (płyta CD/DVD) i papierowej w jednym egzemplarzu do sekretariatu LAWP lub przesłać listem poleconym albo pocztą kurierską do siedziby LAWP. Za datę wpływu wniosku przyjmuje się kaŝdorazowo datę jego dostarczenia do LAWP. Plany Projektów, które wpłyną po terminie zamknięcia naboru, nie podlegają ocenie. Wnioskodawca zobowiązany jest do określenia w Planie Projektu kodu PKD działalności gospodarczej, której dotyczy projekt w oparciu o nowy schemat klasyfikacji działalności gospodarczej - PKD 2007 (Dz. U. Nr 251, poz. 1885). Pisemna informacja w sprawie oceny PP wysłana do potencjalnego Beneficjenta nie jest podstawą do roszczeń o przyznanie i wypłatę pomocy finansowej. Pozytywna decyzja o wyniku oceny Planu Projektu jest wiąŝąca tylko dla jednego naboru wniosków o dofinansowanie projektu w ramach Działania RPO WL , do którego wniosek został złoŝony, ogłoszonego do końca 2009 r. W przypadku złoŝenia przez Wnioskodawcę wniosku o dofinansowanie uwzględniającego pozytywną decyzję o wyniku oceny Planu Projektu do kolejnego naboru projektów w ramach Działania RPO WL , do którego wniosek został złoŝony, ogłoszonego po r. powyŝszy wniosek nie będzie podlegał ocenie i zostanie odrzucony. Mikroprzedsiębiorcy, którzy na dzień składania wniosku o dofinansowanie kwalifikują się jako potencjalni Beneficjenci do Działania 1.2. Dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw RPO WL (prowadzą działalność gospodarczą dłuŝej niŝ dwa lata), natomiast składając Plan Projektu kwalifikowali się do Działania 1.1. Dotacje inwestycyjne dla nowopowstałych mikroprzedsiębiorstw składają wnioski o dofinansowanie do Działania Nabór wniosków o dofinansowanie Nabór wniosków o dofinansowanie w ramach I Osi Priorytetowej: Przedsiębiorczość i innowacje oraz w ramach II Osi Priorytetowej: Infrastruktura Ekonomiczna zostanie przeprowadzony zgodnie z zasadami konkursu zamkniętego, który ma charakter cykliczny. Konkurs zamknięty posiada określoną datę rozpoczęcia oraz datę zakończenia naboru wniosków o dofinansowanie. Przeprowadzany jest jawnie z zapewnieniem publicznego dostępu do informacji o zasadach jego przeprowadzania oraz do listy projektów wyłonionych do dofinansowania. Okres pomiędzy datą rozpoczęcia naboru a datą jego zakończenia wynosi maksymalnie 45 dni kalendarzowych. Nabór wniosków o dofinansowanie zostanie przeprowadzony w oparciu o harmonogram ogłaszania konkursów o naborze wniosków zamieszczony na stronie internetowej Strona 108 z 157

109 oraz w mediach. Harmonogram moŝe ulegać zmianom i być aktualizowany w ciągu roku w zaleŝności od stopnia wykorzystania środków finansowych. Wnioskodawca składa wniosek o dofinansowanie wraz z załącznikami do Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie w terminie określonym w ogłoszeniu o naborze wniosków, w godzinach pracy LAWP. W zaleŝności od typu Wnioskodawcy i rodzaju projektu Wnioskodawca przedkłada do wniosku o dofinansowanie określone załączniki. Szczegółowy wykaz załączników znajduje się w Instrukcji wypełniania załączników do wniosku o dofinansowanie w ramach I i II Osi Priorytetowej Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata , stanowiącej załącznik nr 4 do niniejszych wytycznych. Wnioskodawca przygotowuje wniosek o dofinansowanie (w jednym egzemplarzu), na formularzu wniosku w systemie e-lsi, dostępnym na stronie zgodnie z Instrukcją wypełniania wniosku o dofinansowanie. Wniosek wypełniony w języku polskim wraz z załącznikami składany jest w jednym egzemplarzu oraz w wersji elektronicznej (na płycie CD/DVD). Na płycie naleŝy napisać nazwę Wnioskodawcy oraz tytuł projektu. Suma kontrolna na wersji papierowej musi być identyczna z sumą kontrolną wersji elektronicznej wniosku. Suma kontrolna stanowi kombinację liter i cyfr, znajdującą się w lewym górnym rogu wniosku. Jest nadawana automatycznie przez Generator wniosków. Jej zmianę powoduje wprowadzenie jakiejkolwiek poprawki na stronie, nawet dopisanie jednej litery. JeŜeli wniosek o dofinansowanie nie posiada sumy kontrolnej i stanowi tzw. wydruk próbny, nie zostanie poddany ocenie i będzie odrzucony. W przypadku złoŝenia samego formularza wniosku o dofinansowanie, bez Ŝadnego załącznika, wniosek nie zostanie poddany ocenie i będzie odrzucony. W ramach ogłoszonego konkursu Wnioskodawca moŝe złoŝyć tylko jeden wniosek. W przypadku złoŝenia kilku wniosków, oceniany będzie jedynie ten, który został zarejestrowany jako pierwszy, natomiast kolejne wnioski nie zostaną poddane ocenie i będą odrzucone. MoŜliwość złoŝenia w danym konkursie więcej niŝ jednego wniosku o dofinansowanie przez tego samego Wnioskodawcę jest dopuszczalna po uzyskaniu zgody IZ RPO. W takim przypadku w ogłoszeniu o naborze zostanie zawarta informacja o moŝliwości złoŝenia więcej niŝ jednego wniosku o dofinansowanie. Przy wypełnianiu wniosku o dofinansowanie oraz załączników przedsiębiorca musi korzystać z formularzy dostępnych na stronie Składany wniosek wraz z załącznikami powinien być: wpięty np. w segregatorze w taki sposób, aby korzystanie z poszczególnych dokumentów było łatwe i nie powodowało zniszczenia lub uszkodzenia innych dokumentów, Strona 109 z 157

110 formularz wniosku o dofinansowanie powinien być czytelnie podpisany przez osobę/-y uprawnione do reprezentowania Wnioskodawcy (we wskazanych miejscach) oraz opieczętowany pieczęcią Wnioskodawcy (we wskazanych miejscach), kaŝdy załącznik sporządzony przez Wnioskodawcę (oświadczenia, dokumenty potwierdzające sytuację finansową Wnioskodawcy, Biznes Plan, itp.) powinien być ponumerowany, parafowany na kaŝdej stronie i czytelnie podpisany we wskazanym miejscu (lub na ostatniej stronie) przez osobę/-y uprawnione do reprezentowania Wnioskodawcy oraz opieczętowany pieczęcią Wnioskodawcy, w przypadku gdy załącznikiem jest kopia dokumentu, powinna być ona ponumerowana i na pierwszej stronie zawierać stwierdzenie za zgodność z oryginałem wraz z podaniem stron, których dotyczy to potwierdzenie ( od strony nr... do strony nr ). Potwierdzenie zgodności kopii z oryginałem wymaga umieszczenia podpisu osoby potwierdzającej oraz daty potwierdzenia. Oświadczenie za zgodność z oryginałem moŝe być równieŝ umieszczone na kaŝdej stronie przedkładanej kopii dokumentu wraz z podpisem osoby potwierdzającej oraz daty potwierdzenia. Przy składaniu wniosku o dofinansowanie pamiętaj: Wnioski naleŝy składać w zamkniętej kopercie osobiście, listem poleconym lub pocztą kurierską do Punktu naboru wniosków znajdującego się w siedzibie LAWP. Przez kopertę naleŝy rozumieć zamknięte opakowanie, w którym znajdują się segregatory z wpiętym wnioskiem o dofinansowanie wraz z załącznikami i nośnikiem elektronicznym. Z chwilą osobistego złoŝenia wniosku o dofinansowanie w siedzibie LAWP w Punkcie naboru wniosków Wnioskodawca otrzymuje potwierdzenie złoŝenia wniosku opatrzone pieczątką LAWP i podpisem osoby przyjmującej wniosek, zawierające datę wpływu oraz odpowiedni numer z Listy naboru wniosków o dofinansowanie. Za datę wpływu wniosku przyjmuje się, w kaŝdym przypadku, datę jego dostarczenia do LAWP. Koperta zawierająca wniosek wraz z załącznikami powinna: być opatrzona następującym sformułowaniem wniosek o dofinansowanie projektu w ramach Działania/Poddziałania (wpisać odpowiednio) RPO WL na lata , zawierać pełną nazwę Wnioskodawcy oraz jego adres, zawierać pełną nazwę Instytucji Pośredniczącej II oraz jej adres, tj. Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie, ul. Graniczna 4, Lublin. Wniosek dostarczony w inny, niŝ opisany powyŝej, sposób (np. telefaksem, pocztą elektroniczną) lub dostarczony na inny adres niŝ określony w ogłoszeniu o naborze wniosków) nie będzie poddany ocenie. Za datę wpływu wniosku przyjmuje się w kaŝdym przypadku, niezaleŝnie od sposobu jego złoŝenia, termin dostarczenia wniosku do LAWP. Wniosek dostarczony po upływie terminu wyznaczonego w ogłoszeniu o naborze wniosków nie będzie poddany ocenie. Strona 110 z 157

111 Istnieje moŝliwość wycofania wniosku na pisemną prośbę Wnioskodawcy bez podania przyczyny, przed terminem zakończenia naboru wniosków oraz na kaŝdym etapie oceny wniosku o dofinansowanie. Strona 111 z 157

112 3. Procedura oceny wniosków o dofinansowanie Procedura oceny wniosków rozpoczyna się po zakończeniu naboru wniosków o dofinansowanie i obejmuje ocenę formalną i merytoryczną. Przy ocenie wniosków nie bierze się pod uwagę kolejności ich składania Ocena formalna wniosku o dofinansowanie Kryteria formalne oceny wniosków o dofinansowanie znajdują się na stronie internetowej Celem oceny formalnej jest stwierdzenie, czy projekt kwalifikuje się do uzyskania pomocy w ramach danego Działania/Podziałania (kryteria dopuszczające oceny formalnej) oraz czy wniosek został wypełniony poprawnie i zawiera wszystkie wymagane załączniki (kryteria poprawności oceny formalnej). Kryteria dopuszczające oceny formalnej muszą być spełnione bezwarunkowo. Niespełnienie jednego z nich powoduje odrzucenie wniosku o dofinansowanie. W przypadku spełnienia wszystkich kryteriów dopuszczających oceny formalnej, wniosek o dofinansowanie poddawany jest ocenie formalnej pod względem kryteriów poprawności. Ocena formalna wniosku o dofinansowanie trwa nie dłuŝej niŝ 21 dni roboczych od daty zakończenia naboru wniosków. W uzasadnionych przypadkach termin oceny formalnej moŝe zostać przedłuŝony, ale nie moŝe trwać dłuŝej niŝ 60 dni roboczych. Informacja o przedłuŝeniu oceny formalnej zamieszczona zostanie na stronie internetowej LAWP. W wyjątkowych sytuacjach, w przypadku zaistnienia okoliczności zewnętrznych np. zmiany przepisów prawnych, bieg terminu oceny formalnej moŝe zostać wydłuŝony decyzją Dyrektora LAWP/Z-cę Dyrektora LAWP do czasu ustania przyczyn, które wpłynęły na wydłuŝenie okresu niezbędnego do przeprowadzenia oceny formalnej. W razie stwierdzenia niezgodności w trakcie oceny formalnej - kryteria poprawności, LAWP wzywa Wnioskodawcę do usunięcia uchybień w terminie 5 dni roboczych od daty potwierdzenia otrzymania pisma w sprawie uzupełnienia dokumentów, braków we wniosku i/lub poprawy błędów ( 5 dni roboczych liczone jest od następnego dnia roboczego po dniu określonym na zwrotnym potwierdzeniu odbioru pisma przez Wnioskodawcę). Wnioskodawca jest zobowiązany odnieść się do kaŝdego punktu wymienionego w piśmie w sprawie uzupełnienia dokumentów, braków we wniosku i opisać w piśmie przewodnim Strona 112 z 157

113 skierowanym do LAWP sposób usunięcia braku lub wprowadzenia uzupełnienia. Poprawie mogą podlegać wyłącznie elementy wskazane w ww. piśmie (chyba, Ŝe wprowadzane zgodnie z uwagami zmiany w sposób naturalny implikują kolejne zmiany lub Wnioskodawca sam dostrzeŝe błąd nie wskazany w ww. piśmie wówczas Wnioskodawca wprowadza dodatkowe zmiany do wniosku o dofinansowanie i/lub odpowiednich załączników i przekazuje informację o wprowadzeniu dodatkowych zmian w piśmie skierowanym do LAWP). W przypadku, gdy we wniosku o dofinansowanie lub załącznikach Wnioskodawca nie uwzględni wszystkich wskazanych przez LAWP poprawek bądź uzupełnień lub teŝ dokona błędnych poprawek, wniosek o dofinansowanie zostaje odrzucony. JeŜeli we wniosku o dofinansowanie lub załącznikach wprowadzone zostaną dodatkowe, inne niŝ wskazane w piśmie lub nieuzasadnione poprawki wniosek zostaje odrzucony. Wnioskodawca w terminie 5 dni roboczych od daty potwierdzenia otrzymania pisma w sprawie uzupełnienia dokumentów, braków we wniosku i/lub poprawy błędów ( 5 dni roboczych liczone jest od następnego dnia roboczego po dniu określonym na zwrotnym potwierdzeniu odbioru pisma przez Wnioskodawcę) moŝe złoŝyć tylko jedną poprawę/uzupełnienie wniosku. JeŜeli Wnioskodawca nie dotrzyma terminu złoŝenia wniosku po poprawkach (określonego w piśmie), wniosek o dofinansowanie zostaje odrzucony. W przypadku uzupełnienia lub poprawy formularza wniosku o dofinansowanie, powinien on być złoŝony w całości. Podobnie przy uzupełnieniu lub poprawie formularza Biznes Planu, dokument ten powinien zostać złoŝony powtórnie w całości. W przypadku załączników składanych do wniosku o dofinansowanie, uzupełnienia wymagają tylko te załączniki, w których stwierdzono uchybienia formalne. Wnioskodawca składa powyŝsze dokumenty za pismem przewodnim w siedzibie LAWP. Poprawiony i uzupełniony wniosek podlega ponownej ocenie formalnej. Wezwanie do uzupełnienia wniosku wstrzymuje bieg oceny formalnej do czasu złoŝenia przez Wnioskodawcę złoŝonego uzupełnionego/poprawionego wniosku lub do upływu terminu wyznaczonego na dokonanie uzupełnień/poprawy wniosku. Jeśli projekt spełnia wszystkie kryteria oceny formalnej dopuszczony jest do kolejnego etapu oceny oceny merytorycznej, o czym IP II pisemnie informuje Wnioskodawcę. Niespełnienie jednego z kryteriów formalnych - dopuszczających dyskwalifikuje projekt (nie ma moŝliwości dokonywania uzupełnienia/poprawy wniosku o dofinansowanie) Ocena merytoryczna wniosku o dofinansowanie Strona 113 z 157

114 Kryteria merytoryczne oceny wniosków o dofinansowanie znajdują się na stronie internetowej Przedmiotem oceny merytorycznej są wnioski o dofinansowanie uznane za kompletne i spełniające kryteria oceny formalnej (zgodnie z Kryteriami wyboru projektu w ramach I i II Osi Priorytetowej RPO WL , zatwierdzonymi przez Komitet Monitorujący RPO WL ). Ocena merytoryczna wniosku jest dokonywana przez Komisję Oceny Projektów (KOP). Komisja Oceny Projektów w ramach danego Działania kaŝdorazowo jest wybierana spośród specjalistów znajdujących na Liście specjalistów LAWP do oceny merytorycznej wniosków i powoływana Zarządzeniem Dyrektora/Z-cy Dyrektora LAWP. W skład KOP wchodzi minimum czterech specjalistów (w tym Przewodniczący KOP) oraz Sekretarz KOP (członek KOP bez prawa głosu, powołany spośród pracowników OOP LAWP). Ocena merytoryczna projektu przeprowadzana jest niezaleŝnie przez dwóch specjalistów (zgodnie z zasadą dwóch par oczu ), losowo wybranych na posiedzeniu KOP. W przypadku stwierdzenia przez oceniających, Ŝe wniosek nie spełnia kryteriów formalnych, wniosek zostaje zwrócony przez Przewodniczącego KOP do Kierownika/Z-cy Kierownika OOP w celu przeprowadzenia ponownej oceny formalnej. Ocena merytoryczna wniosku o dofinansowanie dokonywana jest w terminie nie dłuŝszym niŝ 30 dni roboczych od daty pierwszego posiedzenia KOP. W uzasadnionych przypadkach termin ten moŝe zostać wydłuŝony o nie więcej niŝ 30 dni roboczych. W wyjątkowych sytuacjach, w przypadku zaistnienia okoliczności zewnętrznych np. zmiany przepisów prawnych, bieg terminu oceny formalnej moŝe zostać wydłuŝony decyzją Dyrektora LAWP/Z-cy Dyrektora LAWP do czasu ustania przyczyn, które wpłynęły na wydłuŝenie okresu niezbędnego do przeprowadzenia oceny formalnej. Ocena merytoryczna wniosku jest dwuetapowa: ocena techniczno-ekonomiczna i ocena strategiczna. Ocenie strategiczną poddane będą tylko te wnioski, które pozytywnie przeszły ocenę techniczno-ekonomiczną. Ocena techniczno-ekonomiczna jest weryfikowana dwoma wartościami : TAK/NIE. W zakresie oceny techniczno-ekonomicznej specjalista KOP moŝe: a) stwierdzić, Ŝe projekt jest wykonalny i przechodzi do dalszego etapu oceny (oceny strategicznej), b) stwierdzić, Ŝe projekt jest wykonalny, ale wymaga dodatkowych informacji lub wyjaśnień. W tym przypadku specjalista dokonujący oceny zwraca się pisemnie do Wnioskodawcy (za pośrednictwem Sekretarza KOP) o złoŝenie dodatkowych informacji, stosownych wyjaśnień. Wnioskodawca składa wyjaśnienia na piśmie w terminie 5 dni roboczych, liczonych od następnego dnia roboczego po dniu potwierdzonego otrzymania informacji w sprawie złoŝenia Strona 114 z 157

115 dodatkowych wyjaśnień do wniosku o dofinansowanie (dzień określony na zwrotnym potwierdzeniu odbioru pisma przez Wnioskodawcę). W tym czasie Wnioskodawca moŝe kontaktować się z pracownikami OOP odpowiedzialnymi za ocenę wniosku (za pośrednictwem Sekretarza KOP). Wnioskodawca jest zobowiązany odnieść się do kaŝdego punktu wymienionego w piśmie w sprawie złoŝenia dodatkowych wyjaśnień i opisać w piśmie przewodnim skierowanym do LAWP sposób usunięcia braku lub wprowadzenia uzupełnienia. Poprawie mogą podlegać wyłącznie elementy wskazane w ww. piśmie (chyba, Ŝe wprowadzane zgodnie z uwagami zmiany w sposób naturalny implikują kolejne zmiany lub Wnioskodawca sam dostrzeŝe błąd nie wskazany w ww. piśmie wówczas Wnioskodawca wprowadza dodatkowe zmiany do wniosku o dofinansowanie i/lub odpowiednich załączników i przekazuje informację o wprowadzeniu dodatkowych zmian w piśmie skierowanym do LAWP). JeŜeli Wnioskodawca nie dotrzyma terminu złoŝenia wniosku po poprawkach (określonego w piśmie), wniosek o dofinansowanie zostaje odrzucony. W przypadku, gdy we wniosku o dofinansowanie lub załącznikach Wnioskodawca nie uwzględni wszystkich wskazanych przez LAWP poprawek bądź uzupełnień lub teŝ dokona błędnych poprawek, wniosek zostaje odrzucony. JeŜeli we wniosku o dofinansowanie lub załącznikach wprowadzone zostaną dodatkowe, inne niŝ wskazane w piśmie lub nieuzasadnione poprawki wniosek zostaje odrzucony. W przypadku gdy konieczna będzie uzupełnienie lub poprawa formularza wniosku o dofinansowanie, powinien on być złoŝony w całości. Podobnie przy uzupełnieniu lub poprawie formularza Biznes Planu, dokument ten powinien zostać złoŝony powtórnie w całości (cześć opisowa wraz z częścią finansową). W przypadku załączników składanych do wniosku o dofinansowanie, uzupełnienia wymagają tylko te załączniki, w których stwierdzono uchybienia. Wnioskodawca składa powyŝsze dokumenty za pismem przewodnim w siedzibie LAWP. Poprawiony i uzupełniony wniosek podlega ponownej ocenie techniczno-ekonomicznej. Wezwanie do uzupełnienia wniosku wstrzymuje bieg oceny merytorycznej do czasu złoŝenia przez Wnioskodawcę wyjaśnień do wniosku lub do upływu terminu wyznaczonego na dokonanie wyjaśnień. Wnioskodawca w terminie 5 dni roboczych od daty potwierdzenia otrzymania pisma w sprawie uzupełnienia dokumentów, braków we wniosku i/lub poprawy błędów ( 5 dni roboczych liczone jest od następnego dnia roboczego po dniu określonym na zwrotnym potwierdzeniu odbioru pisma przez Wnioskodawcę) moŝe złoŝyć tylko jedną poprawę/uzupełnienie wniosku. c) w uzasadnionych przypadkach zakwestionować wydatek wykazany w projekcie jako koszt kwalifikowalny i uznać go jako wydatek niezasadny do osiągnięcia celów projektu, a tym samym uznać go jako koszt niekwalifikowalny, nie odrzucając całego projektu. Specjaliści KOP mogą zakwestionować maksymalnie 20% wartości kosztów kwalifikowalnych w projekcie. Uwagę o konieczności wyłączenia wskazanego wydatku z wykazu kosztów kwalifikowalnych specjalista KOP rejestruje na Karcie oceny merytorycznej i zwraca się pisemnie do Wnioskodawcy (za pośrednictwem Sekretarza KOP) o złoŝenie poprawionego wniosku o dofinansowanie (w którym Strona 115 z 157

116 wydatek oceniony jako niezasadny jest usunięty z wykazu kosztów kwalifikowalnych) w terminie 5 dni roboczych, liczonych od następnego dnia roboczego po dniu potwierdzonego otrzymania informacji w ww. sprawie. JeŜeli Wnioskodawca nie dotrzyma terminu złoŝenia poprawionego wniosku, wniosek zostaje odrzucony Wezwanie do poprawy wniosku wstrzymuje bieg oceny merytorycznej do czasu złoŝenia przez Wnioskodawcę poprawionego wniosku lub do upływu terminu wyznaczonego na dokonanie poprawy. d) stwierdzić, Ŝe projekt jest zbyt skomplikowany i wymaga specjalistycznej wiedzy w zakresie, np.: branŝy budowlanej, analizy finansowej i ekonomicznej, ochrony środowiska, odnawialnych źródeł energii, itp. W takim przypadku specjalista KOP zwraca się o wydanie opinii asesora (specjalisty zewnętrznego) w danej dziedzinie. Asesor wydaje pisemną opinię dotycząca określonego zagadnienia, nie dokonuje całościowej oceny projektu. W oparciu o opinię asesora/eksperta dotyczącą konkretnej części danego projektu, specjaliści KOP dokonują kompleksowej oceny projektu. e) uznać, Ŝe projekt jest niewykonalny pod względem technicznym lub ekonomicznym, czyli nie spełnia kryteriów techniczno-ekonomicznych zatwierdzonych przez Komitet Monitorujący RPO WL Wniosek który uzyskał negatywną ocenę techniczno-ekonomiczną jest odrzucany (nie podlega dalszej ocenie w oparciu o kryteria strategiczne). Ocena strategiczna ma na celu przypisanie projektom określonej liczby punktów (maksymalna liczba punktów wynosi 100) i wskazanie projektów najbardziej wartościowych z punktu widzenia rozwoju województwa lubelskiego. Specjaliści KOP, w oparciu o zatwierdzone przez Komitet Monitorujący RPO WL kryteria merytoryczne oceny strategicznej, niezaleŝnie oceniają projekt i nadają mu określoną ilość punktów. Końcową ocenę merytoryczną stanowi średnia arytmetyczna z punktacji przyznanej przez dwóch specjalistów oceniających dany wniosek. W przypadku rozbieŝności powyŝej 20 punktów pomiędzy oceną strategiczną projektu dokonaną przez dwóch specjalistów, którzy oceniali dany wniosek, wskazane jest przeprowadzenie dyskusji w celu usunięcia rozbieŝności. Jeśli to nie przyniesie skutku, wniosek poddawany jest ocenie dodatkowego specjalisty, wyznaczonego przez Przewodniczącego KOP spośród specjalistów danej Komisji Oceny Projektów, w której zaistniała w/w sytuacja. Wówczas, ostateczna ocena jest średnią arytmetyczną z punktów przyznanych przez wszystkich trzech specjalistów oceniających wniosek. Wniosek o dofinansowanie projektu otrzymuje po ocenie merytorycznej: - ocenę pozytywną - w przypadku uzyskania co najmniej 51 punktów, - ocenę negatywną - w przypadku uzyskania mniej niŝ 51 punktów. Projekty takie są odrzucane, jako słabo realizujące kryteria merytoryczne, a więc słabo realizujące cele RPO WL i nie są brane pod uwagę przy tworzeniu Listy rankingowej projektów. Projekty ocenione pozytywnie zostają uszeregowane w formie Listy rankingowej projektów (od największej do najmniejszej liczby przyznanych punktów). Strona 116 z 157

117 Po sporządzeniu Listy rankingowej projektów LAWP wydziela w jej obrębie Listę rankingową projektów wybranych do dofinansowania (obejmującą projekty z najwyŝszą ilością punktów, których łączna wartość wnioskowanego wsparcia nie przekracza kwoty alokacji przeznaczonej na dany konkurs) oraz Listę rezerwową projektów (które otrzymały pozytywną ocenę merytoryczną, czyli powyŝej 51 punktów, ale z uwagi na wyczerpanie środków finansowych przeznaczonych na dany konkurs nie mogą znaleźć się na Liście rankingowej projektów wybranych do dofinansowania). W przypadkach gdy kilka projektów ma tą samą, najniŝszą pozytywną liczbę punktów (co najmniej 51), a wartość alokacji przeznaczonej na dany konkurs nie pozwala na zatwierdzenie do dofinansowania wszystkich projektów, o umieszczeniu na jednej z list (Liście rankingowej projektów wybranych do dofinansowania lub Liście rezerwowej projektów) decyduje losowanie. Losowania dokonuje komisja w składzie: Sekretarz KOP, Przewodniczący KOP oraz zainteresowani Wnioskodawcy Procedura odwoławcza Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2006 r., Nr 227, poz z późn. zm. - uzppr) w jej brzmieniu nadanym ustawą z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdraŝaniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (Dz. U. z 2008 r., Nr 216, poz. 1370) (zwaną dalej ustawą zmieniającą), w przypadku negatywnej oceny projektu Wnioskodawca ma prawo wnieść środek odwoławczy. Postępowanie odwoławcze toczy się na podstawie przepisów obowiązujących w dniu ukazania się ogłoszenia o rozpoczęciu konkursu. Zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, do konkursów ogłoszonych przed dniem jej wejścia w Ŝycie (tj. przed 20 grudnia 2008 r.) stosuje się dotychczasowe przepisy uzppr. Zgodnie z art. 30g uzppr informacje otrzymane przez Wnioskodawcę, dotyczące oceny jego wniosku, a takŝe w trakcie trwania procedury odwoławczej, nie stanowią decyzji administracyjnych. Wnioskodawcy przysługują środki odwoławcze przewidziane w systemie realizacji programu operacyjnego, które mogą być składane w terminie, trybie i na warunkach tam określonych w systemie RPO WL Na kaŝdym etapie oceny projektu Wnioskodawca, którego projekt został oceniony negatywnie (uzyskał liczbę punktów wyłączającą moŝliwość zakwalifikowania projektu do dofinansowania) ma moŝliwość odwołania się od wyników oceny tj. wystąpienia o ponowne sprawdzenie zgodności złoŝonego wniosku z kryteriami wyboru projektów. 2. Odwołanie moŝe dotyczyć: wyników oceny formalnej, wyników oceny merytorycznej. Procedura odwoławcza nie obejmuje Preselekcji oraz wniosków złoŝonych po terminie. 3. Na zabezpieczenie środków dla projektów podlegających procedurze odwoławczej instytucja organizująca konkurs podczas ogłaszania konkursu określa w alokacji dla danego Strona 117 z 157

118 Działania/Poddziałania, typu projektów, dla którego ogłaszany jest konkurs rezerwę finansową, która jest wykorzystywana na ewentualne dofinansowanie niniejszych projektów. 4. W sytuacji, gdy środki z rezerwy finansowej zostaną wyczerpane, a projekt który podlegał procedurze odwoławczej został przywrócony do konkursu zostaje włączony do listy rezerwowej dla danego Działania/Poddziałania, typu projektów zgodnie z uzyskaną liczbą punktów Protest 1. Wnioskodawca, którego projekt został oceniony negatywnie na dowolnym etapie oceny, w terminie 14 dni od dnia otrzymania pisemnej informacji o wynikach danego etapu oceny projektu ma prawo wniesienia środka odwoławczego nazwanego protestem. 2. Protest składany jest do instytucji rozpatrującej protest Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie. 3. Protest składany jest w formie pisemnej i powinien zawierać: dane Wnioskodawcy, toŝsame z danymi wskazanymi we wniosku o dofinansowanie, numer wniosku o dofinansowanie projektu, wyczerpujące określenie zarzutów odnośnie przeprowadzonej oceny wniosku o dofinansowanie projektu, ze wskazaniem, w jakim zakresie zdaniem Wnioskodawcy, ocena zgodności złoŝonego wniosku z kryteriami wyboru projektów lub obowiązującymi przepisami prawa, została przeprowadzona w sposób nieprawidłowy. 4. Protest moŝe być dostarczony przez Wnioskodawcę, posłańca (dostarczyciel otrzyma dowód wpływu opatrzony podpisem i datą na kopii), dostarczony kurierem lub przesłany pocztą do siedziby LAWP. Protest dostarczony w inny sposób (np. telefaksem, pocztą elektroniczną) nie będzie rozpatrywany. 5. Za datę wpływu protestu przyjmuje się, w kaŝdym przypadku, termin jego dostarczenia do siedziby LAWP (decyduje data wpływu). 6. LAWP w terminie 30 dni kalendarzowych od daty otrzymania protestu podejmuje rozstrzygnięcie w sprawie. O podjętej decyzji w sprawie wniesionego protestu LAWP kaŝdorazowo informuje Wnioskodawcę składającego protest. 7. W przypadku uwzględnienia protestu na etapie oceny merytorycznej, po ponownej ocenie merytorycznej Zarząd Województwa Lubelskiego podejmuje decyzję o zatwierdzeniu wniosku o dofinansowanie z rezerwy ustanowionej na potrzeby protestów, wyłącznie w przypadku, gdy liczba punktów zdobyta przez dany wniosek uprawnia do umieszczenie go na liście rankingowej. W przypadku wyczerpania środków finansowych stanowiących rezerwę na potrzeby uznanych protestów Wnioskodawców, projekt zostaje umieszczony na liście rezerwowej w kolejności wynikającej z ilości otrzymanych punktów. W pozostałym wypadku po ponownej ocenie merytorycznej Zarząd Województwa Lubelskiego podejmuje decyzję o umieszczeniu projektu na liście rezerwowej na podstawie liczby zdobytych punktów. Strona 118 z 157

119 Po podjęciu decyzji przez Zarząd Województwa Lubelskiego, pracownicy OOP w terminie 7 dni roboczych informują Wnioskodawcę, który złoŝył protest od wyników oceny merytorycznej o ostatecznej decyzji. 8. Wnioskodawca moŝe wycofać protest, nie później niŝ do czasu upływu terminu na jego rozpatrzenie lub ewentualnie do czasu wydania rozstrzygnięcia w tej sprawie, jeŝeli nastąpi to przed upływem ustalonego terminu Skarga i skarga kasacyjna 1. Wnioskodawca, który wniósł protest i został on rozpatrzony negatywnie moŝe na takie rozstrzygnięcie złoŝyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, zgodnie z pouczeniem. 2. Skarga wnoszona jest bezpośrednio do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia otrzymania informacji o negatywnym rozpatrzeniu złoŝonego uprzednio protestu. 3. Wnioskodawca lub właściwa instytucja pośrednicząca lub zarządzająca moŝe wnieść skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w terminie 14 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia wojewódzkiego sądu administracyjnego, zgodnie z pouczeniem. 4. Po ponownej ocenie merytorycznej, dokonanej w wyniku rozstrzygnięcia przez WSA skargi lub rozstrzygnięcia przez NSA skargi kasacyjnej, Zarząd Województwa Lubelskiego podejmuje decyzję o zatwierdzeniu wniosku o dofinansowanie z rezerwy ustanowionej na potrzeby protestów, wyłącznie w przypadku, gdy liczba punktów zdobyta przez dany wniosek uprawnia do umieszczenie go na liście rankingowej. W przypadku wyczerpania środków finansowych stanowiących rezerwę na potrzeby uznanych protestów Wnioskodawców, projekt zostaje umieszczony na liście rezerwowej w kolejności wynikającej z ilości otrzymanych punktów. W pozostałym wypadku po ponownej ocenie merytorycznej Zarząd Województwa Lubelskiego podejmuje decyzję o umieszczeniu projektu na liście rezerwowej na podstawie liczby zdobytych punktów. Po podjęciu decyzji przez Zarząd Województwa Lubelskiego, pracownicy OOP w terminie 7 dni roboczych informują Wnioskodawcę, który złoŝył protest od wyników oceny merytorycznej o ostatecznej decyzji. 3.4.Zatwierdzenie projektów do dofinansowania Na podstawie Listy rankingowej ustalonej po ocenie merytorycznej i zaakceptowanej przez IP II Zarząd Województwa Lubelskiego zatwierdza Listę projektów wybranych do dofinansowania ze środków europejskich i dotacji celowej w ramach danego Działania/Poddziałania oraz Listę rezerwową projektów, które nie zostały wybrane do wsparcia w ramach danego konkursu z powodu Strona 119 z 157

120 wyczerpania środków finansowych zaplanowanych na konkurs. Zatwierdzenia ww. list projektów Zarząd Województwa Lubelskiego dokonuje w formie uchwały. Po zatwierdzeniu Listy projektów wybranych do dofinansowania, pracownik LAWP w terminie 10 dni roboczych przesyła pisemną informację do Wnioskodawcy o wynikach rozpatrzenia jego wniosku, tj. o akceptacji projektu do dofinansowania. Pismo zawiera informację o wyniku oceny merytorycznej, informację o zabezpieczeniu w alokacji dla danego Działania środków na realizację projektu, a takŝe informację o dacie podpisania umowy oraz konieczności dostarczenia dokumentów niezbędnych do podpisania umowy w wyznaczonym w piśmie terminie, tj. 30 dni kalendarzowych przed datą podpisania umowy o dofinansowanie projektu 5. Listę projektów, które uzyskały dofinansowanie Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie ogłasza na stronie internetowej ( Wnioskodawcy, których projekty znajdują się na Liście rezerwowej są informowani o tym fakcie oraz o moŝliwościach dofinansowania ich projektu w momencie pojawienia się zwolnionych środków finansowych np. z tytułu rezygnacji Wnioskodawcy, którego projekt został zakwalifikowany do otrzymania dotacji lub w wyniku oszczędności pojawiających się po zakończeniu realizacji projektu Podpisanie umowy o dofinansowanie projektu Wnioskodawcy wyłonieni w ramach danego konkursu mają obowiązek wynikający z dokumentacji konkursowej dostarczenia do Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie w wymaganym terminie wszystkich niezbędnych załączników wymaganych na etapie podpisywania umowy o dofinansowanie projektu, których lista znajduje się we wniosku o dofinansowanie oraz Instrukcji wypełniania załączników do wniosku o dofinansowanie w ramach I i II Osi Priorytetowej Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata (załącznik nr 4 do niniejszych wytycznych). NiezłoŜenie prawidłowej dokumentacji wymaganej na etapie podpisywania umowy o dofinansowanie we wskazanym terminie skutkować będzie wstrzymaniem podpisania umowy o dofinansowanie lub odmową jej podpisania do czasu dostarczenia/poprawienia tej dokumentacji. Status Wnioskodawcy jako MSP jest badany dwukrotnie: na etapie składania wniosku o dofinansowanie oraz na etapie podpisywania umowy o dofinansowanie, 5 Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie zastrzega sobie prawo zgodnie z Instrukcją Wykonawczą zmianę terminu dostarczenia załączników przed podpisaniem umowy. Termin na dostarczenie dokumentów przed umową zostanie określonym w piśmie wysłanym do Wnioskodawcy Strona 120 z 157

121 tj. w dniu udzielenia wsparcia. Umowa o dofinansowanie projektu, będąca załącznikiem do niniejszych wytycznych, podpisywana jest w terminie nie dłuŝszym niŝ 60 dni kalendarzowych od daty wysłania do Wnioskodawcy informacji o zatwierdzeniu wniosku o dofinansowanie. Umowa podpisywana jest w czterech jednobrzmiących egzemplarzach przez Beneficjenta oraz Dyrektora LAWP, w siedzibie Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie. Na miejscu przed podpisaniem umowy pracownik OOP sprawdza toŝsamość przybyłych osób (po okazaniu dowodu osobistego) i zgodność ich danych z danymi wymienionymi we wniosku o dofinansowanie jako osób prawnie upowaŝnionych do podpisania umowy. Za datę zawarcia umowy przyjmuję się datę podpisania umowy przez ostatnią ze stron. JeŜeli umowa o dofinansowanie zawierana jest przez pełnomocnika w imieniu Wnioskodawcy, do umowy naleŝy załączyć oryginał pełnomocnictwa wystawionego w formie aktu notarialnego. W treści pełnomocnictwa powinny być zawarte: imię i nazwisko osoby udzielającej pełnomocnictwa, imię i nazwisko osoby uprawnionej do podpisania umowy, tytuł projektu, pełna nazwa właściwego programu operacyjnego, Działanie, w ramach którego składany jest projekt. Pełnomocnictwa nie naleŝy załączać do umowy o dofinansowanie jedynie w przypadku gdy takie pełnomocnictwo zostało wcześniej załączone do wniosku o dofinansowanie, który w całości stanowi załącznik do umowy o dofinansowanie. W przypadku gdy do wniosku o dofinansowanie dołączono oświadczenie o dostarczeniu umowy kredytowej / leasingowej, Beneficjent zobowiązany będzie do dostarczenia tych dokumentów na 30 dni po dniu podpisania umowy o dofinansowanie. Pomimo otrzymania przez projekt określonej liczby punktów umoŝliwiającej uzyskanie dofinansowania w ramach Działania RPO WL do którego Wnioskodawca aplikował, umowa o dofinansowanie realizacji projektu z Wnioskodawcą moŝe zostać nie podpisana z powodu wyczerpania dostępnej dla danego Działania alokacji (środków finansowych). Wówczas dany projekt zostanie przeniesiony do listy rezerwowej. Szczegółowe zasady wyliczania poziomu alokacji dla poszczególnych Działań RPO WL określone są w Załączniku nr 1 do Kontraktu wojewódzkiego dla Województwa Lubelskiego. Strona 121 z 157

122 Wszystkie zmiany w projekcie wybranym do dofinansowania (np. lokalizacja, źródła finansowania projektu) moŝliwe są tylko na etapie realizacji projektu. Z prośbą taką naleŝy zwrócić się do Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie po podpisaniu umowy o dofinansowanie. NaleŜy pamiętać, iŝ zmiana w zakresie lokalizacji projektu moŝe odbywać się jedynie w ramach województwa lubelskiego Zabezpieczenie prawidłowej realizacji umowy W celu zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy Beneficjent zobowiązany jest do wniesienia stosownego zabezpieczenia wynikającego z zapisów umowy. Zgodnie z treścią umowy o dofinansowanie Beneficjent wnosi zabezpieczenie prawidłowej realizacji umowy w jednej wybranej formie w terminie 14 dni kalendarzowych od daty podpisania umowy. Zabezpieczenie ustanawia się na okres 3 lub 5 lat od dnia zakończenia realizacji projektu (3 lata mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, 5 lat pozostali Beneficjenci). Zabezpieczenia zwracane są Beneficjentowi po upływie 3 lub 5 lat od dnia finansowego zakończenia realizacji projektu, pod warunkiem stwierdzenia prawidłowego jego zrealizowania. Beneficjent informowany jest pisemnie o konieczności odbioru złoŝonych zabezpieczeń. 3.7.Wprowadzanie zmian do umowy o dofinansowanie Zmiany w treści umowy dokonywane są na podstawie zgodnych oświadczeń woli stron na warunkach i w trybie przewidzianym w umowie o dofinansowanie. Zakres zmian określony jest we wzorze umowy o dofinansowanie. Zmiany wymagają formy pisemnej (aneks do umowy) pod rygorem niewaŝności. Beneficjent zgłasza LAWP w formie pisemnej zmiany dotyczące realizacji projektu przed ich wprowadzeniem jednak nie później niŝ przed planowanym zakończeniem rzeczowym realizacji projektu. W przypadku Działania 2.1 Beneficjent zgłasza w formie pisemnej Instytucji Pośredniczącej II stopnia propozycje zmian dotyczące realizacji Projektu, w terminie 1 miesiąca od wystąpienia zdarzenia uzasadniającego dokonanie zmiany, z tym zastrzeŝeniem, Ŝe wnioskowanie o dokonanie zmian moŝe nastąpić najpóźniej na 30 dni przed zakończeniem realizacji Projektu. Zmiany do umowy mogą być wprowadzone z inicjatywy Beneficjenta jedynie przed zakończeniem terminu realizacji projektu. Po upływie tego terminu LAWP po uprzednim dokonaniu oceny zrealizowania celu projektu oraz stwierdzeniu nierozerwalnego związku wydatku z projektem moŝe wystąpić z inicjatywą sporządzenia aneksu do umowy przedłuŝającego okres realizacji projektu. W związku z obowiązkiem złoŝenia przez Beneficjenta wniosku o płatność końcową w terminie 30 dni od finansowego zakończenia Strona 122 z 157

123 realizacji Projektu, zmiany w umowie z inicjatywy LAWP mogą zostać wprowadzone w nieprzekraczalnym terminie do 30 dni po finansowym zakończeniu realizacji projektu. W przypadku projektów, na realizację których umowa o dofinansowanie podpisywana jest po terminie realizacji projektu określonym we wniosku o dofinansowanie, aneks do umowy podpisuje się w nieprzekraczalnym terminie do 30 dnia od dnia podpisania umowy. JeŜeli Beneficjent zmuszony będzie do zmiany miejsca realizacji projektu, ma obowiązek uzgodnić to z LAWP i jednocześnie zobowiązać się do zachowania załoŝonych wskaźników. LAWP dokonuje analizy przedłoŝonego przez Beneficjenta projektu zmian do umowy wraz z ich uzasadnieniem. Beneficjent zostaje pisemnie poinformowany o terminie podpisania aneksu do umowy o dofinansowanie. W przypadku odrzucenia całości zaproponowanych zmian, LAWP przekazuje Beneficjentowi informację wraz ze szczegółowym uzasadnieniem merytorycznym. W przypadku zmian do umowy wymagających zawarcia kolejno w niedługim okresie czasu kilku aneksów, za obopólną zgodą stron moŝe zostać zawarty jeden aneks uwzględniający te zmiany. W takim przypadku, do czasu zawarcia aneksu Beneficjent jest zobowiązany do informowania LAWP na piśmie o kolejnych zmianach, które zostaną ujęte we wspólnym aneksie. Dopuszczalne są zmiany zakładanych wartości wskaźników rezultatu nie przekraczające 15 % ich wartości lub przesunięcia pomiędzy kategoriami wydatków kwalifikowalnych nie przekraczające 15 % całkowitej wartości wydatków kwalifikowalnych po uzyskaniu zgody LAWP. Zmiany te nie wymagają formy aneksu do umowy, a jedynie aktualizacji harmonogramu rzeczowo-finansowego. W sytuacji gdy przesunięcia pomiędzy kategoriami wydatków kwalifikowalnych przekraczają 15 % całkowitej wartości wydatków kwalifikowalnych mogą być dokonane po uzyskaniu zgody LAWP i wymagają dokonania zmian w umowy w formie aneksu. Zmiany zakładanych wartości wskaźników produktu i rezultatu przekraczające 15 % ich wartości mogą być dokonane po uzyskaniu zgody LAWP i wymagają dokonania zmian umowy w formie aneksu po uprzedniej ocenie merytorycznej zmodyfikowanego wniosku o dofinansowanie wraz z niezbędnymi załącznikami w szczególności pod kątem osiągnięcia celów projektu. Powtórnej oceny merytorycznej nie dokonuje się w przypadku zmiany wskaźników produktu powyŝej 15% wyraŝonych w PLN i nie pociągającej za sobą zmiany wskaźników rezultatu. W przypadku stwierdzenia zgodności projektu z zakładanymi celami, mimo zmian wartości wskaźników, IP II moŝe zdecydować o proporcjonalnym zmniejszeniu kwoty dotacji. Negatywna ocena merytoryczna projektu powinna skutkować rozwiązaniem umowy i zwrotem dotacji. Beneficjent załoŝył w harmonogramie rzeczowo-finansowym kupno jednej maszyny za 100 tys. zł oraz zakup samochodu cięŝarowego o ładowności minimalnej 5 ton za 140 tys. PLN. Zapłacił za maszynę 80 tys. zł. Wobec tego zaoszczędzone na maszynie 20 tys. PLN moŝe przeznaczyć na zakup samochodu, który okazał się droŝszy, niŝ zakładano w momencie wypełniania wniosku o Strona 123 z 157

124 dofinansowanie. Jednak taka sytuacja nie będzie miała miejsca w przypadku zakupu nieruchomości oraz gruntu. GdyŜ przesunięcie zaoszczędzonych środków na zakup gruntu złamałoby zasadę, która mówi, Ŝe cena zakupu gruntu kwalifikuje się tylko w 10% kosztów kwalifikowanych oraz w przypadku zakupu nieruchomości, gdzie koszt kwalifikowany stanowi 50% całkowitej wartości projektu. Aneks wchodzi w Ŝycie z dniem określonym w ostatnim paragrafie Aneksu do umowy o dofinansowanie realizacji projektu. Zmiany umowy nie mogą prowadzić do zwiększenia dofinansowania wskazanego kwotowo i procentowo w umowie. W sytuacji, gdy w trakcie realizacji Projektu kwota wydatków kwalifikowalnych ulegnie zmniejszeniu, przy jednoczesnym zrealizowaniu harmonogramu rzeczowo finansowego, to kwota przyznanego dofinansowania zostanie proporcjonalnie obniŝona, z zachowaniem udziału procentowego określonego w Umowie o dofinansowanie. Zmiana taka nie wymaga aneksu do Umowy i wchodzi w Ŝycie automatycznie po zatwierdzeniu przez Instytucję Pośredniczącą II stopnia wniosku o płatność końcową. JeŜeli w wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego suma wartości zadań/kategorii wydatków, objętych postępowaniem ulegnie zmniejszeniu w stosunku do sumy wartości tych zadań/kategorii wydatków określonych we wniosku wysokość dofinansowania dotyczącego tych zadań/kategorii wydatków ulega odpowiedniemu zmniejszeniu z zachowaniem udziału procentowego dofinansowania w wydatkach kwalifikowalnych, określonego w Umowie o dofinansowanie. Ewentualne oszczędności powstałe po przeprowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia mogą zostać przesunięte do innego postępowania o udzielenie zamówienia w ramach danego Projektu, w którym zaistniała sytuacja opisana w Umowie o dofinansowanie, z zachowaniem udziału procentowego dofinansowania w wydatkach kwalifikowanych, określonego w umowie. JeŜeli w wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego suma wartości zadań/kategorii wydatków objętych postępowaniem ulegnie zwiększeniu w stosunku do sumy wartości tych zadań/kategorii wydatków, określonych we wniosku, o którym mowa w Umowie o dofinansowanie, wysokość dofinansowania dotyczącego tych zadań/kategorii wydatków nie ulega zmianie z zastrzeŝeniem przypadków opisanych w umowie. Zmiany, o których mowa powyŝej wymagają dokonania zmiany Umowy w formie aneksu po zakończeniu kaŝdego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego dotyczącego Projektu. W przypadku Działania 2.1 Instytucja Pośrednicząca II stopnia, w sytuacji gdy Beneficjent naleŝycie wykonuje obowiązki wynikające z Umowy o dofinansowanie realizacji Projektu, moŝe zaproponować dokonanie zmian w Projekcie, polegających na zwiększeniu wartości bezpośredniego wkładu finansowego ze środków Programu w przypadku pojawienia się wolnych środków, przeznaczonych na wdraŝanie instrumentów poŝyczkowych [poręczeniowych] dla przedsiębiorstw. Zmiana taka, po pisemnej akceptacji Beneficjenta, będzie wymagała formy pisemnego aneksu do Umowy i zmian w Projekcie. Strona 124 z 157

125 Beneficjent załoŝył w harmonogramie rzeczowo-finansowym kupno środka trwałego za 100 tys. zł. Zapłacił za ten środek trwały 80 tys. zł. W takim wypadku kwota przyznanego na ten środek trwały dofinansowania zostanie proporcjonalnie obniŝona, a zmiana taka nie wymaga aneksu do umowy i wchodzi w Ŝycie automatycznie po zatwierdzeniu wniosku o płatność obejmującego wydatki, z których wynika zmniejszenie kwoty wydatków kwalifikowalnych. Strona 125 z 157

126 III. REALIZACJA I KONTROLA PROJEKTU W niniejszym rozdziale szczegółowo określono tryb, formy, zakres oraz terminy związane z wypełnianiem przez Beneficjentów I i II Osi Priorytetowej RPO WL obowiązków sprawozdawczych oraz rozliczania wydatków poniesionych w trakcie realizacji projektu. Omówiono sposób dokumentowania ponoszonych wydatków, zasady składania i weryfikacji wniosków o płatność oraz sposób dokonywania płatności. Szczegółowe obowiązki Beneficjenta w zakresie rozliczania wydatków, sprawozdawczości oraz dokonywania płatności określa kaŝdorazowo umowa o dofinansowanie realizacji projektu. 1. Wniosek o płatność Beneficjenci realizujący projekty w ramach I i II Osi Priorytetowej RPO WL ubiegający się o refundację poniesionych wydatków zobowiązani są przedkładać do Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie wnioski o płatność. Wniosek o płatność moŝe pełnić dwojaką funkcję: słuŝyć celom sprawozdawczym w sytuacji gdy Beneficjent nie poniósł wydatków, a ma obowiązek, zgodnie z umową o dofinansowanie realizacji projektu, złoŝyć część wniosku o płatność dotyczącą przebiegu realizacji projektu. Beneficjent wypełnia wówczas punkty od 1 do 8 oraz od 15 do 21 wniosku o płatność, słuŝyć jednocześnie celom sprawozdawczym i rozliczeniu wydatków. Wniosek o płatność, który słuŝy jednocześnie celom sprawozdawczym i rozliczeniu wydatków, moŝe dotyczyć: wnioskowania o przekazanie płatności pośredniej kwoty refundacji części wydatków kwalifikowalnych poniesionych w miarę postępu realizacji projektu przez Beneficjenta w przypadku etapowania realizacji projektu o płatność, poza polami szarymi, które uzupełnia pracownik LAWP), (naleŝy wypełnić punkty od 1 do 22 wniosku wnioskowania o przekazanie płatności końcowej kwoty stanowiącej refundację określonej w umowie o dofinansowanie realizacji projektu części lub całości wydatków kwalifikowalnych poniesionych na realizację projektu, w przypadku gdy realizacja projektu przebiega jednoetapowo. (naleŝy wypełnić punkty od 1 do 22 wniosku o płatność, poza polami szarymi, które uzupełnia pracownik LAWP), Płatność pośrednia nie powinna stanowić mniej niŝ 25% wartości dofinansowania określonej w umowie o dofinansowanie realizacji Projektu. Płatność końcowa nie moŝe stanowić mniej niŝ 20% (z wyjątkiem Działania 2.1) wartości dofinansowania określonej w umowie, jeŝeli w trakcie realizacji projektu Beneficjent złoŝył wniosek/wnioski o płatność pośrednią. MoŜliwe jest równieŝ złoŝenie tylko wniosku o płatność końcową, w przypadku gdy realizacja projektu przebiega jednoetapowo. Beneficjent wraz Strona 126 z 157

127 z pierwszym wnioskiem o płatność (pkt. 19) przedstawia informację o całkowitych wydatkach kwalifikowalnych, jakie planuje wykazać we wnioskach o płatność składanych w kolejnych kwartałach i latach, aŝ do zakończenia realizacji projektu. rozliczenia środków przekazanych Beneficjentowi w ramach wcześniejszych transz zaliczkowych z jednoczesnym wnioskowaniem o kolejne transze środków, zgodnie z umową o dofinansowanie realizacji projektu (naleŝy wypełnić punkty od 1 do 22 wniosku o płatność, poza polami szarymi, które uzupełnia pracownik LAWP). Przekazanie pierwszej transzy płatności zaliczkowej następuje na podstawie umowy o dofinansowanie realizacji projektu. Warunkiem przekazania Beneficjentowi dofinansowania w formie zaliczki jest przedstawienie przez niego zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie, w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy, w formie i na kwotę określoną w umowie, rozliczenia wydatków udokumentowania wydatków poniesionych przez państwowe jednostki budŝetowe finansujące całość wydatków ponoszonych w ramach projektów ze środków będących w ich dyspozycji (naleŝy wypełnić punkty od 1 do 22 wniosku o płatność, z pominięciem pkt 11- wnioskowana kwota oraz poza polami szarymi, które uzupełnia pracownik LAWP), wypłaceniu Beneficjentowi środków niezbędnych do realizacji Projektu w ramach Działania 2.1. (naleŝy wypełnić pkt. 1-11, 21, 22a Wniosku o płatność z pominięciem pkt. 9a, 10 we Wniosku Beneficjenta o płatność). rozliczeniu wydatków udokumentowanie wydatków poniesionych przez Beneficjenta realizującego Projekt w ramach Działania 2.1 RPO WL na lata (naleŝy wypełnić pkt. 1-22a Wniosku o płatność z pominięciem pkt. 11 we Wniosku Beneficjenta o płatność). Celem weryfikacji wniosku o płatność jest sprawdzenie kwalifikowalności wydatków poniesionych przez Beneficjenta w związku z realizacją projektu w ramach RPO WL W celu obliczenia wartości dofinansowania, naleŝnego Beneficjentowi w formie dotacji stanowiącej refundację poniesionych wydatków, pod uwagę będą brane wyłącznie wydatki rzeczywiście poniesione przez Beneficjenta w okresie kwalifikowalności wydatków Szczegóły dotyczące sposobu przygotowania dokumentów załączników do wniosku o płatność: Do wniosku o płatność Beneficjent zobowiązany jest dołączać dokumenty wymagane umową o dofinansowanie, świadczące o poniesionych wydatkach oraz o rzeczowej realizacji projektu. Na podstawie tych dokumentów weryfikowana jest kwalifikowalność poniesionych wydatków i następuje ich poświadczenie. Beneficjenci realizujący Projekt w ramach Działania 2.1 RPO WL na lata zwolnieni są z obowiązku przedkładania do wniosku o płatność części lub wszystkich dokumentów Strona 127 z 157

128 poświadczających poniesione wydatki. Nie oznacza to jednak zwolnienia z obowiązku posiadania oryginałów dokumentacji finansowej realizowanego projektu opisanych zgodnie ze wzorem opisu zamieszczonym na stronie Oryginały dokumentów będą sprawdzane na etapie kontroli u Beneficjenta. Wszystkie dołączane do wniosku o płatność załączniki powinny spełniać kryteria wskazane w pkt 22 we wniosku o płatność. DOKUMENTY REJESTROWE: Wystawione nie wcześniej niŝ 3 miesiące przed dniem złoŝenia wniosku (zaświadczenie o wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej, odpis pełny z Rejestru Przedsiębiorców). FAKTURY: Kopie faktur lub innych dokumentów księgowych o równowaŝnej wartości dowodowej z zawartym na stronie tytułowej numerem księgowym lub ewidencyjnym, potwierdzone za zgodność z oryginałem przez Beneficjenta lub osobę upowaŝnioną, potwierdzające poniesione wydatki powinny być ponumerowane w prawym dolnym rogu i ułoŝone narastająco według terminu dokonanej płatności wraz z dowodami zapłaty zgodnie z Zestawieniem dokumentów potwierdzających poniesione wydatki ujętym we wniosku o płatność (pkt 12 i 12a). Prawidłowo potwierdzona za zgodność z oryginałem kopia dokumentu opatrzona jest: słowami potwierdzam za zgodność z oryginałem / za zgodność z oryginałem / zgodny z oryginałem, napisanymi niebieskim tuszem lub w postaci pieczątki, datą potwierdzenia za zgodność z oryginałem, czytelnym podpisem osoby upowaŝnionej do potwierdzenia zgodności dokumentu. W przypadku wielostronicowego dokumentu kaŝda strona musi być potwierdzona za zgodność z oryginałem (dokument powinien mieć ponumerowane strony i być spięty). Niedopuszczalne jest dokonywanie na fakturach (oraz w innych dowodach księgowych) wymazywania i przeróbek, nie moŝna równieŝ poprawiać pojedynczych liter lub cyfr. Oryginał faktury lub dokumentu księgowego ma być opisany zgodnie ze wzorem opisu faktury zamieszczonym na stronie Beneficjent powinien wybrać opis faktury stosownie do prowadzonej przez siebie księgowości (księgowość pełna lub uproszczona). Na pierwszej stronie oryginału faktury, przed jej skopiowaniem, muszą zostać umieszczone następujące zapisy: Strona 128 z 157

129 Wydatek współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz BudŜetu Państwa 6 w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata , Wydatek ujęto we wniosku o płatność do. Na odwrocie oryginału faktury, przed jej skopiowaniem, muszą zostać umieszczone następujące informacje: tytuł i nr Projektu w ramach, którego został poniesiony wydatek, nazwa Programu, nazwa i nr Działania/Poddziałania, nr umowy o dofinansowanie realizacji projektu i data zawarcia umowy, kwota wydatków kwalifikowalnych (w tym VAT), sposób zapłaty informacja, czy usługa została zrealizowana zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych (jeśli dotyczy), potwierdzenie sprawdzenia pod względem merytorycznym, potwierdzenie sprawdzenia pod względem formalno- rachunkowym, kody klasyfikacji kategorii interwencji. Opis widniejący na kopii faktury lub innego dokumentu księgowego o równowaŝnej wartości dowodowej powinien być odzwierciedleniem zapisu znajdującego się na oryginale tegoŝ dokumentu. Niedopuszczalne jest, aby na kopiach faktur lub innych dokumentów księgowych o równowaŝnej wartości dowodowej, stanowiących załączniki do wniosku o płatność, znajdowały się zapisy innej treści niŝ na oryginałach. W przypadku gdy nie ma moŝliwości umieszczenia powyŝszego opisu na oryginale faktury (ze względu na jej rozmiar, rodzaj papieru, na którym została wydrukowana itp.), dopuszczalne jest dołączenie opisu na odrębnej kartce. Opis ten powinien być w sposób trwały połączony z fakturą, której dotyczy. Wydatki udokumentowane fakturami lub dokumentami księgowymi o równowaŝnej wartości dowodowej nie mogą być finansowane z udziałem innych środków publicznych przyznanych w związku z realizacją projektu. JeŜeli wydatki ujęte na fakturze dotyczą więcej niŝ jednego projektu, w opisie faktury naleŝy podać wszystkie nazwy projektów i numery umów o dofinansowanie oraz przypisać wydatki do poszczególnych projektów. 6 JeŜeli dotyczy (w Działaniach nie objętych pomocą publiczną wydatki finansowane są w 100% z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego naleŝy wykreślić budŝet państwa). Strona 129 z 157

130 Faktury lub dokumenty księgowe o równowaŝnej wartości dowodowej wystawione w walutach obcych są dopuszczalne pod warunkiem, Ŝe będą one przetłumaczone w sposób wiarygodny na język polski przez tłumacza przysięgłego. Ponadto waluta obca ma zostać przeliczona na walutę polską po kursie obowiązującym w dniu przeprowadzenia operacji gospodarczej (zgodnie z ustawą o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r.). W przypadku gdy przeliczenia dokonuje bank, nie kwestionujemy kursu przyjętego do przeliczenia. WYCIĄG BANKOWY: Potwierdzeniem dokonanej operacji gospodarczej jest wyciąg bankowy. Z przedstawionego wyciągu powinno jasno wynikać, za jaką fakturę dokonano płatności. Wyciąg bankowy powinien równieŝ umoŝliwiać identyfikację właściciela rachunku (Beneficjenta). DOKUMENTY POŚWIADCZAJĄCE ODBIÓR I WYKONANIE PRAC: Dokumenty potwierdzające rzeczową realizację projektu to w szczególności: kserokopie protokołów odbioru robót, kserokopie przejściowych świadectw płatności, kserokopie protokołów odbioru zakupów/usług, urządzeń, sprzętu lub wykonania prac, itp. potwierdzone za zgodność z oryginałem przez Beneficjenta lub osobę upowaŝnioną. W przypadku gdy na potwierdzenie wykonania określonych prac dokumenty te nie są wymagane przepisami prawa lub umową z wykonawcą/dostawcą/usługodawcą, na fakturze naleŝy zamieścić adnotację o tym, Ŝe prace wykonano zgodnie/niezgodnie ze zleceniem i wskazaniem terminu realizacji tych prac. W przypadku zakupu urządzeń, które nie zostały zamontowane naleŝy dostarczyć poświadczone za zgodność z oryginałem i oznaczone datą kopie protokołów odbioru urządzeń/sprzętu lub przyjęcia materiałów na magazyn z podaniem miejsca ich składowania. Protokoły odbioru powinny zawierać precyzyjny opis zrealizowanego zakresu rzeczowego, datę wystawienia, okres którego dotyczą (w przypadku protokołu częściowego), informację o parametrach technologicznych i technicznych oraz kwotę netto wartości zrealizowanych robót lub dostaw albo kwotę brutto, jeŝeli VAT jest dla Beneficjenta kosztem kwalifikowalnym. W przypadku płatności za dokumentację techniczną naleŝy dołączyć oświadczenie o kompletności dokumentacji. W oświadczeniu tym powinna być zawarta informacja o tym, Ŝe wykonana dokumentacja stanowi całość i jest kompletna z punktu widzenia celu, któremu ma słuŝyć. Podkreślić naleŝy, Ŝe w tym przypadku chodzi o dokumentację projektową, na podstawie której przedsięwzięcie jest realizowane. Strona 130 z 157

131 DOKUMENTY POTWIERDZAJĄCE KWALIFIKOWALNOŚĆ PODATKU VAT: Beneficjent dostarcza do wniosku o płatność (za wyjątkiem wniosku pełniącego funkcję sprawozdawczą) oświadczenie o kwalifikowalności podatku VAT w ramach projektu (dołączone do kaŝdego Wniosku o płatność w przypadku gdy VAT jest kosztem kwalifikowanym projektu) oraz oświadczenie Beneficjenta, Ŝe zakupione towary i usługi, w ramach których został opłacony podatek VAT są/nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Beneficjent wypełnia oświadczenia zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie LAWP moŝe równieŝ zaŝądać od Beneficjenta dostarczenia z właściwego organu podatkowego dodatkowych informacji o moŝliwości odliczenia podatku VAT, dotyczących realizowanego projektu. Zasada określona w Rozporządzeniu nr 1080/2006 oznacza, iŝ zapłacony podatek od towarów i usług moŝe być uznany za wydatek kwalifikowalny tylko i wyłącznie, gdy: 1) został faktycznie poniesiony przez Beneficjenta, 2) Beneficjent, zgodnie z obowiązującym prawem krajowym, nie ma prawnej moŝliwości odzyskania podatku od towarów i usług, tzn. obniŝenia kwoty podatku naleŝnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot podatku od towarów i usług. Posiadanie prawa odzyskania podatku od towarów i usług (potencjalnej prawnej moŝliwości) wyklucza uznanie wydatku za kwalifikowalny, nawet jeśli faktycznie zwrot nie nastąpił np. ze względu na niepodjęcie przez Beneficjenta czynności zmierzających do wykorzystania tego prawa. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikom przysługuje prawo do obniŝenia kwoty podatku naleŝnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane towary lub usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych. Przepis zawarty w art. 88 ustawy o VAT zawiera katalog przypadków, kiedy podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Podatku tego nie moŝna odliczyć nawet wówczas, gdy dany zakup jest bezpośrednio związany z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, tym samym podatek od towarów i usług moŝe stanowić wydatek kwalifikowalny. W związku z powyŝszym, przepisy ustawy o podatku od towarów i usług stanowią, iŝ prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje Beneficjentowi jedynie w przypadku, kiedy spełnione są dwa warunki: 1) Beneficjent jest podatnikiem podatku od towarów i usług oraz 2) zakupione przez Beneficjenta towary i usługi wykorzystywane są przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych. Jeśli jeden z wymienionych warunków nie jest spełniony, podatek od towarów i usług zawarty w dokonywanych przez Beneficjenta zakupach będzie stanowił wydatek kwalifikowalny w rozumieniu Rozporządzenia nr 1080/2006. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie wówczas, gdy zakupione przez Beneficjenta towary i usługi będą słuŝyły czynnościom opodatkowanym. Prawo do odliczenia Strona 131 z 157

132 nie przysługuje w zakresie, w jakim zakupy związane są z czynnościami zwolnionymi z podatku lub z czynnościami nie podlegającymi opodatkowaniu. Z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wynika, Ŝe związek zakupów z czynnościami opodatkowanymi powinien mieć, zasadniczo, charakter bezpośredni. Tym samym, Beneficjent realizujący projekt dofinansowany ze środków RPO WL będzie mógł odliczyć podatek od towarów i usług wówczas, gdy zakupy towarów i usług w ramach realizowanego projektu związane są bezpośrednio z wykonywanymi przez Beneficjenta czynnościami opodatkowanymi. Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku gdy podmiot dokonuje zarówno transakcji zwolnionych z podatku, jak i transakcji opodatkowanych, powinien on przyporządkować naliczony podatek odnośnie dokonywanych przez siebie zakupów do trzech grup: 1. podatku naliczonego, wynikającego z zakupów związanych wyłącznie z wykonywaniem czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego podatek ten w całości podlega odliczeniu (a więc zgodnie z rozporządzeniem 1080/2006 nie moŝe być wydatkiem kwalifikowalnym), 2. podatku naliczonego, wynikającego z zakupów związanych wyłącznie z wykonywaniem czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego podatek ten w całości nie podlega odliczeniu (a więc zgodnie z rozporządzeniem 1080/2006 moŝe być uznany za wydatek kwalifikowalny), 3. podatku naliczonego, związanego zarówno z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, jak równieŝ z czynnościami, w związku z którymi prawo do odliczenia podatku naliczonego nie przysługuje w tym przypadku podmiot powinien: a) wyodrębnić część kwoty podatku naliczonego, która moŝe podlegać odliczeniu (jeŝeli jest to moŝliwe), albo b) jeŝeli wyodrębnienie nie jest moŝliwe określić kwotę podatku naliczonego podlegającego odliczeniu, stosując tzw. współczynnik sprzedaŝy, o którym mowa w art. 90 ustawy o podatku od towarów i usług. NaleŜy podkreślić, iŝ przedstawiony powyŝej ogólny schemat rozliczania podatku jedynie sygnalizuje, iŝ na gruncie ustawy o podatku od towarów istnieje moŝliwość takiego rozliczenia. Okres, w którym istnieje obowiązek korekty podatku naliczonego odliczonego według współczynnika sprzedaŝy w zaleŝności od rodzaju nabywanych towarów i usług moŝe sięgać nawet 10 lat. W przypadku projektów realizowanych w ramach RPO WL, jeŝeli Beneficjent nie jest w stanie w sposób jednoznaczny określić kierunków wykorzystania inwestycji, podatek od towarów i usług nie będzie mógł zostać uznany za wydatek kwalifikowalny. Zatem w przypadku gdy Beneficjent nie będzie w stanie w jednoznaczny sposób przyporządkować naliczonego podatku do grupy wskazanej powyŝej (podpunkt 2), podatek od towarów i usług nie będzie uznany za wydatek kwalifikowalny. Strona 132 z 157

133 W przypadku wątpliwości co do prawidłowej realizacji projektu i kwalifikowalności wydatków, w celu uzupełnienia informacji, LAWP moŝe nałoŝyć na Beneficjenta obowiązek przygotowania dodatkowych dokumentów poświadczających poniesione wydatki oraz zgodną z projektem rzeczową jego realizację. DOKUMENTY WYMAGANE W PRZYPADKU NABYCIA NIERUCHOMOŚCI: potwierdzone za zgodność z oryginałem kopie aktów notarialnych zawierające szczegółowy opis przedmiotów zakupu i ich wartości, operat szacunkowy sporządzony przez uprawnionego rzeczoznawcę na poszczególne elementy, opinia uprawnionego rzeczoznawcy majątkowego potwierdzająca, Ŝe cena zakupu nie przekracza wartości rynkowej nieruchomości, oświadczenie Beneficjenta, zawierające informacje dotyczące Sprzedającego nieruchomość (dane osobowe, PESEL/REGON, NIP) oraz Ŝe nieruchomość w ciągu ostatnich 10 lat przed dniem sprzedaŝy nie została zakupiona przy wykorzystaniu środków publicznych. DOKUMENTY WYMAGANE W PRZYPADKU NABYCIA UśYWANEGO ŚRODKA TRWAŁEGO pisemne oświadczenie wystawione przez sprzedającego o tym, Ŝe uŝywany środek trwały nie został zakupiony przy wykorzystaniu środków publicznych w okresie ostatnich 7 lat, wraz z kopią faktury potwierdzającą fakt zakupu przez sprzedającego nowego środka trwałego; pisemne oświadczenie sprzedającego, Ŝe środek trwały, który został nabyty przez sprzedającego jako uŝywany, jeŝeli od jego nabycia do nabycia przez Beneficjenta minęło mniej niŝ 7 lat, nie został nabyty przy wykorzystywaniu środków publicznych; oświadczenie Beneficjenta o tym, iŝ cena za uŝywany środek trwały nie odbiega od jego wartości rynkowej wraz z informacją na temat ceny rynkowej nowego środka trwałego; pisemne oświadczenie Beneficjenta dotyczące posiadania atestów, świadectw homologacji, certyfikatów zgodności lub jakości, lub innych dokumentów potwierdzających dopuszczenie maszyn i urządzeń do uŝywania, jeŝeli obowiązek ich uzyskania wynika z przepisów prawa krajowego, w odniesieniu do maszyn i urządzeń podlegających współfinansowaniu, sporządzone zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie ZAŁĄCZNIKI dotyczące Projektów złoŝonych w ramach Działania 2.1 RPO WL na lata Strona 133 z 157

134 1) Zaświadczenie z Banku o załoŝeniu wyodrębnionego rachunku bankowego załoŝonego na potrzeby realizacji Projektu, z którego będą dokonywane płatności związane z zarządzaniem Projektem. 2) Wyciągi bankowe z rachunków Beneficjenta potwierdzających dokonanie operacji związanych z realizacją Projektu.. W przypadku wyciągów bankowych poświadczających przekazanie wynagrodzenia za pracę, odprowadzenie składek do ZUS, podatku dochodowego do US oraz ewentualne inne potrącenia (np. składki ubezpieczeniowej), naleŝy na odwrocie wyciągu bankowego wyszczególnić w jakiej wysokości zostały poniesione składki za kaŝdego pracownika zaangaŝowanego w Projekcie. 3) Wyciąg bankowy potwierdzający przekazanie środków własnych Beneficjenta na załoŝony dla Projektu rachunek bankowy. 4) Wydruk z systemu księgowego (analityka księgowa w układzie zadań). 5) Oświadczenie o spełnieniu warunków kwalifikowalności wydatków - wypełnione zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie (w sytuacji wystąpienia wątpliwości w trakcie weryfikacji pracownik ORP moŝe zaŝądać przedstawienia dodatkowych dokumentów poświadczających poniesione wydatki). 6) Oświadczenie o kwalifikowalności podatku VAT w ramach projektu, sporządzone przez Beneficjenta zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie (dołączone do kaŝdego Wniosku o płatność w przypadku gdy VAT jest kosztem kwalifikowanym projektu). 7) Kopia listy płac lub rachunku do umowy o dzieło lub rachunku do umowy zlecenia. W przypadku gdy lista płac zawiera dane innych pracowników niŝ zatrudnionych w ramach realizacji Projektu wówczas dopuszcza się: - złoŝenie kserokopii pierwszej strony, strony na której wykazano personel projektu i ostatniej strony, - złoŝenie kserokopii dokumentu, który będzie zawierał ukryte dane personalne osób niezwiązanych z realizacją projektu. 8) Kopia deklaracji ZUS DRA opisana w taki sposób, by był widoczny związek kwoty odprowadzonej za personel projektu, z kwotą wydatków kwalifikowalnych rozliczoną w Projekcie. Pomocniczo mogą być dołączone raporty imienne. Nie dopuszcza się przedkładania wersji roboczej ZUS DRA. 9) Oświadczenie o niezaleganiu z zapłatą zaliczki na podatek dochodowy z wyszczególnieniem kwoty jaka została opłacona za personel projektu (wzór zamieszczony na stronie 10) Umowa o pracę wraz z zakresem obowiązków czy opisem stanowiska lub umowa o dzieło lub umowa zlecenie dołączone do pierwszego wniosku o płatność. W sytuacji gdy zakres obowiązków pracowników nie zmienia się w trakcie realizacji Projektu wówczas w kolejnym Strona 134 z 157

135 wniosku naleŝy złoŝyć tylko oświadczenie, Ŝe zakres obowiązków pracowników nie uległ zmianie. Oświadczenie naleŝy wypełnić zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie 11) Karta czasu pracy w sytuacji gdy wynagrodzenie personelu projektu wynikające z umowy o pracę nie jest rozliczane w Projekcie w 100% wysokości (wzór zamieszczony na stronie LAWP moŝe nałoŝyć na Beneficjenta obowiązek przygotowania dodatkowych dokumentów poświadczających wydatki związane z zatrudnieniem. 12) Kopia regulaminu pracy/regulaminu wynagradzania pracowników (w przypadku rozliczania premii). 13) Zestawienie tabelaryczne przebiegu realizacji projektu (wypełnione zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie 14) Kopie umów poŝyczek/poręczeń zawartych przez Beneficjenta. W sytuacji gdy wzór zawieranej umowy z mikro, małymi i średnimi przedsiębiorcami jest identyczny wówczas Beneficjent zobowiązany jest do złoŝenia tylko jednej kopii umowy i oświadczenia, Ŝe pozostałe umowy zostały zawarte na tych samych warunkach. 15) Oświadczenie Beneficjenta, iŝ przed zawarciem umowy z przedsiębiorcami otrzymującymi wsparcie w postaci instrumentu poŝyczkowego w ramach projektu został zbadany ich status prawny (mikro, małe lub średnie przedsiębiorstwo). 16) Sprawozdanie o udzielonej pomocy publicznej, wypełnione zgodnie z aktualnym wzorem formularza sprawozdawczego dla organów udzielających pomocy zamieszczonym na stronie (w podmenu Pomoc publiczna, w zakładce Sprawozdawczość/Sprawozdania podmiotów udzielających pomocy publicznej Uwaga: Wypełniony formularz naleŝy złoŝyć do LAWP wraz z innymi wymaganymi do wniosku załącznikami. 17) Inne dokumenty, o ile są wymagane zgodnie z Umowa o dofinansowanie. Beneficjent zobowiązany jest ubezpieczyć wszelkie nieruchomości (gruntowe, budynkowe, lokalowe) oraz środki trwałe, których dotyczy projekt, do pełnej wartości od szkód powstałych na skutek zdarzeń nadzwyczajnych w jednym lub w kilku zakładach ubezpieczeń. Beneficjent będzie zobowiązany do utrzymania takich umów przez cały okres trwania umowy o dofinansowanie realizacji projektu, równieŝ przez okres 3/5 lat po zakończeniu realizacji projektu. Dofinansowanie stanowi dochód niepodlegający opodatkowaniu, a poniesione wydatki nie stanowią kosztu uzyskania przychodu. Strona 135 z 157

136 Beneficjent ma obowiązek prowadzić dla kaŝdego projektu odrębną ewidencję księgową (odrębny system księgowy albo odpowiedni kod księgowy dla wszystkich transakcji związanych z realizacją projektu): Odpowiedni (wyodrębniony) kod księgowy oznacza odpowiedni symbol, numer, wyróŝnik stosowany przy rejestracji, ewidencji i oznaczeniu dokumentu, który umoŝliwia sporządzanie zestawień w określonym przedziale czasowym ujmujących wszystkie operacje związane z projektem oraz obejmujących co najmniej następujący zakres danych: numer dokumentu źródłowego, numer ewidencyjny lub księgowy dokumentu, datę wystawienia dokumentu, kwotę brutto, kwotę netto. 1. Beneficjenci niezobowiązani do prowadzenia jakiejkolwiek ewidencji księgowej na podstawie obowiązujących przepisów, zobowiązani są do prowadzenia wykazu - ewidencji dokumentów dotyczących operacji związanych z realizacją projektu. 2. Beneficjenci prowadzący uproszczoną księgowość zobowiązani są do prowadzenia na podstawie ksiąŝki przychodów i rozchodów wyodrębnionej ewidencji księgowej w postaci zestawienia wydatków związanych z projektem (zestawienie musi zawierać następujące pozycje: datę zaksięgowania, przychód, wydatek, pozycję z ksiąŝki przychodów i rozchodów). Beneficjenci mogą prowadzić zestawienie w formie papierowej lub techniką komputerową w postaci arkusza kalkulacyjnego. 3. Beneficjenci prowadzący pełną księgowość i sporządzający sprawozdania finansowe zobowiązani są do prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej w ramach juŝ prowadzonych ksiąg rachunkowych. Odrębny system ewidencji księgowej powinien umoŝliwiać sporządzanie sprawozdań i kontrolę wykorzystania środków w ramach RPO WL poprzez wprowadzenie odrębnych kont syntetycznych, analitycznych i pozabilansowych. O czym warto pamiętać; - dokumentacja dot. projektu powinna być rzetelnie prowadzona, co przyspieszy refundację poniesionych wydatków, wydatków, - Beneficjent ma obowiązek udokumentować datę rozpoczęcia realizacji projektu, - Beneficjent ma obowiązek rzetelnie prowadzić księgowość- od momentu ponoszenia - Beneficjent ma obowiązek zgłaszania wszelkich zmian dotyczących terminów realizacji projektu przed ich wprowadzeniem w Ŝycie. Strona 136 z 157

137 2. Etapy weryfikacji wniosku o płatność Weryfikacja wniosków o płatność prowadzona jest na dokumentach w siedzibie Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie i obejmuje wszystkie wnioski i wszystkie wydatki (100%). W procesie weryfikacji wniosku o płatność moŝna wyróŝnić następujące etapy: Przyjęcie od Beneficjenta wniosku o płatność wraz z odpowiednimi załącznikami potwierdzającymi poniesione i zapłacone wydatki, Sprawdzenie terminowości złoŝenia wniosku o płatność, a takŝe stwierdzenie, czy słuŝy on celom sprawozdawczym, czy sprawozdawczym i rozliczeniu wydatków, Weryfikacja wniosku o płatność oraz wszystkich dokumentów poświadczających wydatki Przyjęcie wniosku o płatność Wniosek o płatność powinien być sporządzony w Generatorze Wniosków o płatność na formularzu, który wraz z instrukcją do wniosku udostępniony jest w wersji elektronicznej na stronie internetowej Wniosek o płatność składany jest osobiście przez Beneficjenta lub osobę przez niego upowaŝnioną w Sekretariacie/Kancelarii Ogólnej Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie. Wniosek o płatność moŝe być dostarczony równieŝ przez posłańca, listem poleconym lub pocztą kurierską w zamkniętej i prawidłowo zaadresowanej kopercie (Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie, z podaniem adresu siedziby). Na kopercie muszą być zawarte takie informacje jak: nazwa/imię i nazwisko Beneficjenta, nr i tytuł projektu oraz oznaczenie Wniosek o płatność. W tym wypadku datą wiąŝącą jest data wpływu wniosku do LAWP. Wniosek o płatność naleŝy złoŝyć w formie papierowej (w jednym egzemplarzu) i elektronicznej (na płycie CD/DVD w pliku xml). Nośnik elektroniczny powinien być następująco opisany: nazwa/imię i nazwisko Beneficjenta, numer i tytuł projektu oraz oznaczenie wniosek o płatność. Nie dopuszcza się przesłania elektronicznej wersji wniosku o płatność pocztą elektroniczną. Obie wersje, papierowa i elektroniczna, muszą być ze sobą zgodne, tzn. suma kontrolna na wersji papierowej musi być identyczna z sumą kontrolną na wersji elektronicznej wniosku. Suma kontrolna to odpowiednia liczba znaków, którą oznaczony jest wniosek sporządzony w Generatorze (Beneficjent nie moŝe po wydrukowaniu formularza powtórnie go edytować, poniewaŝ kaŝda edycja powoduje automatyczną zmianę sumy kontrolnej). Wniosek o płatność składany jest w skoroszycie lub segregatorze wraz z załączonymi kserokopiami faktur lub innych dokumentów księgowych o równowaŝnej wartości dowodowej oraz Strona 137 z 157

138 z innymi wymaganymi załącznikami, potwierdzającymi poniesione wydatki i właściwie opisanymi (sposób opisania faktur i innych dokumentów księgowych o równowaŝnej wartości dowodowej przedstawiono na stronie internetowej LAWP Strony wniosku o płatność powinny być ponumerowane, spięte i zaparafowane przez Beneficjenta lub osobę upowaŝnioną, z wyjątkiem ostatniej strony, na której Beneficjent lub osoba przez niego upowaŝniona składa czytelny podpis uŝywając tuszu w kolorze niebieskim oraz przybija firmową pieczątkę Sprawdzenie terminowości złoŝenia wniosku o płatność Pierwszym etapem weryfikacji wniosku o płatność jest sprawdzenie, czy wniosek został złoŝony w terminie (zgodnie z umową o dofinansowanie realizacji projektu) i jakim celom słuŝy sprawozdawczym, czy sprawozdawczym i rozliczeniu wydatków jednocześnie. W przypadku gdy wniosek o płatność słuŝy celom sprawozdawczym i rozliczeniu wydatków oraz wpłynie w wyznaczonym terminie, pracownik LAWP przystępuje do weryfikacji formalnej, merytorycznej i rachunkowej wniosku 2.3. Weryfikacja wniosku o płatność KaŜdy wniosek o płatność weryfikowany jest w ciągu 25 dni roboczych pod względem poprawności formalnej, merytorycznej i rachunkowej. W przypadku wniosków o płatność składanych w ramach Działania 2.1. weryfikacja trwa maksymalnie 30 dni kalendarzowych. Weryfikacja wniosków odbywa się w kolejności dat ich wpływu zgodnie z zasadą dwóch par oczu (tzn. przez dwóch wyznaczonych pracowników ORP). W przypadku wpłynięcia duŝej ilości wniosków o płatność w krótkim czasie, termin weryfikacji moŝe zostać przedłuŝony maksymalnie do 60 dni kalendarzowych. W celu stwierdzenia poprawności formalnej, merytorycznej i rachunkowej sprawdza się w szczególności : czy wniosek o płatność został dostarczony w formie papierowej i elektronicznej (CD/DVD), czy obie wersje wniosku o płatność (papierowa i elektroniczna) są ze sobą zgodne, czy wniosek o płatność został sporządzony na prawidłowym formularzu, czy we wniosku o płatność zostały wypełnione wszystkie wymagane pozycje, czy wniosek o płatność został zaparafowany na kaŝdej stronie i podpisany przez osoby do tego upowaŝnione, czy prawidłowo oznaczono: Beneficjenta, nazwę i numer umowy o dofinansowanie projektu, czy została wskazana osoba/osoby do kontaktu, Strona 138 z 157

139 czy Beneficjent nie został wyłączony z moŝliwości ubiegania się o dofinansowanie i nie figuruje w Rejestrze Podmiotów Wykluczonych, czy wniosek o płatność został złoŝony w ramach właściwej Osi Priorytetowej i właściwego Działania/Poddziałania, czy Beneficjent realizujący projekt w ramach Działania 1.7. korzystał z usług doradczych świadczonych przez akredytowanych Wykonawców, czy we wniosku prawidłowo został określony rodzaj płatności, czy do wniosku o płatność dołączono wszystkie wymagane załączniki i czy są one aktualne, czy do wniosku o płatność zostały dołączone poświadczone przez Beneficjenta za zgodność z oryginałem ponumerowane kopie faktur i/lub innych dokumentów księgowych o równowaŝnej wartości dowodowej, potwierdzające poniesione wydatki, czy zostały załączone wyciągi z rachunku bankowego Beneficjenta potwierdzające poniesienie wydatków, czy dokumenty źródłowe (kopie faktur i innych dokumentów księgowych o równowaŝnej wartości dowodowej) spełniają wszystkie wymogi dowodu księgowego, czy dowody księgowe nie zawierają błędów merytorycznych i rachunkowych, czy faktury lub inne dokumenty księgowe o równowaŝnej wartości dowodowej zostały zapłacone i właściwie opisane (zgodnie ze wzorem), czy faktury korygujące są wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami, czy noty korygujące są wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami, czy dowody księgowe zakwalifikowane są do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miejsca księgowania (dekretację), wraz z podpisem osób odpowiedzialnych za te wskazania, czy faktura wystawiona w obcym języku została przetłumaczona na język polski na odrębnym załączniku podpisanym przez tłumacza przysięgłego, czy waluta obca została przeliczona na walutę polską według kursu obowiązującego w dniu przeprowadzenia operacji gospodarczej, czy wszystkie dokumenty będące załącznikami do faktur lub innych dokumentów księgowych o równowaŝnej wartości dowodowej są podpisane przez osoby do tego upowaŝnione, czy dostarczone wyciągi bankowe pochodzą z rachunku Beneficjenta prowadzonego na potrzeby realizacji projektu, czy w przypadku płatności za fakturę lub dokumenty księgowe o równowaŝnej wartości dowodowej w ratach, wskazane są wszystkie daty płatności cząstkowych, czy zapłata została dokonana na rachunek wystawcy faktury lub równowaŝnego dokumentu księgowego, czy faktury lub dokumenty księgowe o równowaŝnej wartości dowodowej nie były finansowane z udziałem innych środków publicznych przyznanych w związku z realizacją projektu, Strona 139 z 157

140 czy dostarczono protokoły odbioru robót/usług/dostaw zrealizowanych w ramach projektu, czy protokoły odbioru robót/dostaw/usług potwierdzają, Ŝe roboty/towary i usługi współfinansowane w ramach projektu zostały rzeczywiście wykonane/dostarczone, czy protokoły odbioru robót/dostaw/usług potwierdzają zasadność wydatków oraz postęp realizacji projektu, czy rozliczenie podatku VAT jest zgodne ze złoŝonym oświadczeniem Beneficjenta o kwalifikowalności VAT, czy wniosek o płatność nie zawiera błędów rachunkowych, czy wykazano dochód wygenerowany w trakcie realizacji projektu, czy wydatki przypisane poszczególnym zadaniom są zgodne z umową o dofinansowanie, czy poprawnie wskazano wartość wydatków od początku realizacji projektu, czy projekt realizowany jest zgodnie z harmonogramem rzeczowo-finansowym, stanowiącym załącznik do umowy o dofinansowanie realizacji projektu, czy podano planowany przebieg realizacji projektu do czasu złoŝenia kolejnego wniosku, czy określone wskaźniki produktu (nazwa, jednostka miary, wartość) są zgodne z wnioskiem o dofinansowanie projektu, czy wskazano poprawnie wartość oraz stopień realizacji osiągniętych wskaźników produktu, czy określone wskaźniki rezultatu (nazwa, jednostka miary, wartość) są zgodne z wnioskiem o dofinansowanie projektu, czy poprawnie wskazano wartość oraz stopień realizacji osiągniętych wskaźników rezultatu, czy podano informacje na temat napotkanych problemów w trakcie realizacji projektu, czy wartość osiągniętych wskaźników nie wskazuje na zagroŝenia w realizacji projektu, czy wypełniono harmonogram wydatków na kolejne kwartały, czy realizacja projektu następuje zgodnie z zasadami polityk wspólnotowych, czy wskazano miejsce przechowywania dokumentacji związanej z realizacją projektu, czy oświadczenia zostały podpisane przez Beneficjenta lub osobę upowaŝnioną, czy poprawnie wpisano kwotę wydatków kwalifikowalnych objętych wnioskiem, czy poprawnie wyliczono wnioskowaną kwotę, czy wnioskowana kwota refundacji nie spowoduje przekroczenia limitu finansowego wynikającego z umowy o dofinansowanie realizacji projektu, czy termin zapłaty za faktury lub inne dokumenty księgowe o równowaŝnej wartości dowodowej jest zgodny z okresem kwalifikowalności wydatków, czy wydatki ujęte we wniosku są kwalifikowalne, czy realizacja projektu następuje zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych (jeŝeli dotyczy), czy wydatki zostały dokonane zgodnie z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej, Strona 140 z 157

141 czy Beneficjent nie ma przypisanych kwot do zwrotu w związku z nieprawidłowym wykorzystaniem środków, które naleŝy potrącić przy płatności. Na etapie weryfikacji wniosku o płatność pracownik LAWP pomniejsza kwotę wydatków kwalifikowalnych o kwoty wydatków błędnie uznanych za kwalifikowalne podczas weryfikacji wniosków o płatność składanych w ramach danego projektu, o ile takie wystąpią. W celu wykrycia i eliminowania podwójnego finansowania wydatków w trakcie weryfikacji kaŝdorazowo stosowana jest procedura kontroli krzyŝowej. Kontroli krzyŝowej programu podlegają wydatki Beneficjentów realizujących więcej niŝ jeden projekt w ramach RPO oraz w ramach RPO WL oraz PROW. Kontrole krzyŝowe prowadzi się w oparciu o Numery Identyfikacji Podatkowej Beneficjenta oraz NIP wystawcy faktury/innego dokumentu księgowego o równowaŝnej wartości dowodowej, pod kątem przedkładania więcej niŝ jeden raz tego samego dokumentu finansowo-księgowego. 3. Niekompletność wniosku o płatność JeŜeli wniosek o płatność i/lub dołączona do niego dokumentacja jest niekompletna, bądź budzi wątpliwości, LAWP sporządza pismo do Beneficjenta zawierające informację o konieczności uzupełnienia/poprawienia dokumentu o brakujące elementy lub konieczności złoŝenia pisemnych wyjaśnień. Beneficjent zobowiązany jest dostarczyć brakujące, bądź poprawione dokumenty w terminie 10 dni kalendarzowych od daty otrzymania pisemnej informacji z LAWP. W przypadku gdy 10 dzień kalendarzowy jest dniem ustawowo wolnym od pracy dokumenty przekazywane są najpóźniej do pierwszego dnia roboczego po tym dniu. Pismo zawiera dodatkowo pouczenie o skutkach niedotrzymania wskazanego terminu na udzielenie odpowiedzi. Okresu oczekiwania na złoŝenie przez Beneficjenta uzupełnień/poprawek/ wyjaśnień nie wlicza się do biegu terminu określonego dla oceny formalnej, merytorycznej i rachunkowej wniosku. Datą wiąŝącą dla LAWP jest data wpływu poprawionego lub uzupełnionego wniosku o płatność do Sekretariatu/Kancelarii Ogólnej LAWP. Strona 141 z 157

142 Nieuwzględnienie przez Beneficjenta wszystkich wskazanych przez pracownika LAWP poprawek bądź uzupełnień lub teŝ dokonanie błędnych poprawek w dostarczonym ponownie wniosku o płatność jest podstawą do obniŝenia kwoty refundacji. We wniosku mogą zostać poprawione wyłącznie elementy wskazane przez pracownika LAWP - chyba Ŝe wprowadzane zgodnie z uwagami zmiany w sposób naturalny implikują kolejne zmiany, wówczas Beneficjent wprowadza dodatkowe zmiany do wniosku o płatność oraz do odpowiednich załączników i przekazuje informację o wprowadzeniu dodatkowych zmian w piśmie skierowanym do LAWP. W przypadku gdy do wniosku o płatność zostaną wprowadzone nieuzasadnione poprawki inne niŝ wskazane w piśmie i Beneficjent nie poinformuje o tym fakcie LAWP, pracownik ORP niezwłocznie zwróci się do Beneficjenta z prośbą o złoŝenie wyjaśnień. Brak złoŝenia wyjaśnień lub niewystarczające uzasadnienie wprowadzonych zmian spowoduje, Ŝe wniosek nie będzie podlegał dalszej weryfikacji (postępowanie zgodne z procedurą rozwiązywania). Nieterminowe dostarczenie uzupełnień/poprawek/wyjaśnień spowoduje przesunięcie terminu weryfikacji wniosku o płatność oraz przekazania środków finansowych. Beneficjentowi nie przysługują w takiej sytuacji Ŝadne roszczenia o odsetki za okres wstrzymania wypłaty dofinansowania. W przypadku stwierdzenia błędów formalno-merytorycznych i/lub finansowoksięgowych we wniosku o płatność pracownik dokonujący weryfikacji, moŝe dokonać uzupełnienia lub poprawienia wniosku. Pracownik nie moŝe poprawiać lub uzupełniać: zestawienia dokumentów potwierdzających poniesione i objęte wnioskiem wydatki, o ile nie dotyczy to oczywistych omyłek pisarskich i omyłek rachunkowych załączonych kserokopii dokumentów potwierdzających poniesione wydatki o ile nie dotyczy to oczywistych omyłek w opisie załączonych kserokopii dokumentów. W takim przypadku zostanie wysłane do Beneficjenta pismo o dokonanych korektach zawierające prośbę o: naniesienie tych samych korekt na egzemplarzu wniosku przechowywanym w siedzibie Beneficjenta, przesłanie skorygowanego wniosku wyłącznie na nośniku elektronicznym, potwierdzenie dokonania korekty w ciągu 2 dni roboczych od dnia potwierdzenia otrzymania w/w pisma (dzień określony na zwrotnym potwierdzeniu odbioru pisma przez Beneficjenta). W przypadku niedotrzymania ze strony Beneficjenta terminu dostarczenia uzupełnień/poprawek/wyjaśnień, wniosek będzie rozpatrywany po zakończeniu weryfikacji wniosków o płatność złoŝonych z zachowaniem obowiązującego terminu. W przypadku gdy Beneficjent zorientuje się, Ŝe złoŝony przez niego wniosek o płatność jest błędny i sam złoŝy w ciągu 3 dni roboczych (od dnia złoŝenia wniosku) poprawny wniosek o płatność, to wniosek o płatność zawierający błędy moŝe zostać anulowany na pisemną prośbę Beneficjenta. W uzasadnionych Strona 142 z 157

143 przypadkach gdy Beneficjent złoŝył prośbę o anulowanie błędnego wniosku o płatność po upływie 3 dni roboczych, po uprzednio wydanej zgodzie Dyrektora/Z-cy LAWP, wniosek o płatność zawierający błędy moŝe zostać anulowany. Bieg terminu weryfikacji liczy się od złoŝenia poprawionego wniosku o płatność. Bieg terminu weryfikacji liczy się od złoŝenia poprawionego wniosku o płatność. 4. Wynik weryfikacji wniosku o płatność LAWP wysyła do Beneficjenta pismo informujące o pozytywnym wyniku weryfikacji wniosku o płatność oraz o kwocie środków zatwierdzonych do wypłaty. Pozytywny wynik weryfikacji wniosku o płatność oraz kontroli w miejscu realizacji projektu (w przypadku zakwalifikowania projektu do kontroli) umoŝliwia refundację wydatków poniesionych przez Beneficjenta. Środki finansowe są przekazywane na numer rachunku bankowego Beneficjenta wskazany w umowie o dofinansowanie/ aneksie do umowy lub jeŝeli została zawarta umowie przelewu wierzytelności pod warunkiem dostępności środków finansowych na rachunku bankowym Banku Gospodarstwa Krajowego, z którego przekazywana jest część dofinansowania pochodząca ze środków europejskich oraz dostępności środków finansowych na rachunku bankowym instytucji Pośredniczącej II stopnia, z którego przekazywana jest część dofinansowania pochodząca z dotacji celowej.. Przekazanie środków na konto Beneficjenta nastąpi w ciągu 3 miesięcy licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został złoŝony poprawnie wypełniony wniosek o płatność wraz z wymaganymi załącznikami potwierdzającymi poniesione wydatki oraz gdy wniosek o płatność i wszystkie dołączone do niego dokumenty uzyskają pozytywny wynik weryfikacji formalnej, merytorycznej i rachunkowej. W przypadku płatności pośredniej, gdy zostaną stwierdzone nieprawidłowości w trakcie weryfikacji wniosku o płatność, przeprowadza się kontrolę doraźną w celu ich wyjaśnienia. W przypadku negatywnego wyniku kontroli na zakończenie realizacji projektu kwota środków zatwierdzonych do wypłaty zostaje skorygowana o wielkość stwierdzonych nieprawidłowości. W sytuacji zaistnienia powaŝnych nieprawidłowości i przesłanek do rozwiązania umowy wszczęta zostaje procedura rozwiązywania umowy. JeŜeli Beneficjent otrzymał refundację po złoŝeniu wniosku/ów o płatność pośrednią przed rozwiązaniem umowy, ma obowiązek zwrócić otrzymane środki wraz z odsetkami. W przypadku niezwrócenia otrzymanych środków zostanie uruchomiona procedura windykacyjna. Beneficjent zobowiązany jest do przechowywania pełnej dokumentacji Projektu zrealizowanego w ramach Działania, zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie realizacji projektu. Strona 143 z 157

144 5. Sprawozdawczość Sprawozdawczość odbywa się cyklicznie i terminowo przez cały okres realizacji projektu. Wniosek o płatność z wypełnioną częścią dotyczącą przebiegu realizacji projektu pełni funkcję sprawozdawczą (pkt. 1-8 i wniosku Beneficjenta o płatność). Zasady dotyczące sprawozdawczości: obowiązki Beneficjenta w zakresie sprawozdawczości określa umowa o dofinansowanie realizacji projektu, funkcję sprawozdania na poziomie Beneficjenta spełnia część wniosku o płatność dotycząca przebiegu realizacji projektu ( w tej części wniosku Beneficjent podaje m.in. wskaźniki produktu oraz wskaźniki rezultatu). Wskaźniki produktu określają materialne efekty, np. wybudowane budynki i budowle, zrealizowane usługi, zakupiony sprzęt, jakie powstały w wyniku wydatkowania środków publicznych w okresie realizacji projektu. Wskaźniki rezultatu opisują zmiany jakie nastąpiły w wyniku zrealizowania projektu w sytuacji Beneficjenta, jego otoczenia bądź ostatecznych odbiorców. Wskaźniki realizacji celów projektu (wskaźniki produktu i rezultatu) przyjęte we wniosku o dofinansowanie powinny być oszacowane w sposób realny, moŝliwy do osiągnięcia. Wielkość osiągniętych wskaźników podczas realizacji projektu naleŝy kaŝdorazowo wykazywać we wniosku o płatność w części dotyczącej sprawozdawczości. W przypadku składania wniosków o płatność okresową (pośrednią) Beneficjent, który rozpoczął realizacje projektu przed podpisaniem umowy o dofinansowanie składa wniosek o płatność w terminie 3 miesięcy od daty podpisania umowy. JeŜeli realizacja projektu rozpoczęła się po podpisaniu umowy o dofinansowanie Beneficjent składa wniosek o płatność w terminie do 3 miesięcy licząc od daty rozpoczęcia realizacji projektu określonej w umowie o dofinansowanie. Natomiast kolejne wnioski o płatność naleŝy składać nie częściej niŝ raz na 3 miesiące, ale przynajmniej raz na pół roku, licząc od daty złoŝenia pierwszego wniosku o płatność. Na uzasadniony wniosek Beneficjenta dopuszcza się moŝliwość zwiększenia częstotliwości składania wniosków. W przypadku Działania 2.1 pierwszy wniosek o płatność Beneficjent składa do LAWP niezwłocznie (jednak nie później niŝ w terminie 14 dni) po podpisaniu Umowy o dofinansowanie realizacji Projektu. W trakcie weryfikacji pracownicy ORP sprawdzają miedzy innymi czy Beneficjent złoŝył do LAWP prawidłowe zabezpieczenia realizacji umowy. W pierwszym wniosku o płatność Beneficjent ubiega się o 100% kwoty dokapitalizowania funduszu zgodnie z zapisami Umowy o dofinansowanie realizacji Projektu. Kwota dokapitalizowania zostaje przekazana Beneficjentowi w oparciu o złoŝony wniosek o płatność po jego pozytywnej weryfikacji oraz przy spełnieniu przez Beneficjenta łącznie następujących przesłanek: a) dostarczeniu przez Beneficjenta do Instytucji Pośredniczącej II stopnia prawidłowo ustanowionych zabezpieczeń wskazanych w Umowie o dofinansowanie; Strona 144 z 157

145 b) dostępności środków finansowych na rachunku bankowym Ministerstwa Finansów w BGK oraz na rachunku bankowym Instytucji Pośredniczącej II stopnia. W czasie trwania Projektu oraz w okresie trwałości Projektu Beneficjent upowaŝniony jest do pobierania kosztów zarządzania Projektem, w wysokości nie przekraczającej progów procentowych, o których mowa w art. 43 (4) Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1828/2006. W odniesieniu do niepełnego roku obowiązywania Umowy kwota kosztów będzie ustalana proporcjonalnie do maksymalnego średniorocznego limitu. Wydatki związane z kosztami zarządzania Projektem, które są niekwalifikowane oraz kosztami zarządzania Projektem w okresie trwałości Projektu, jeśli te przekraczają próg, o jakich mowa powyŝej muszą być finansowane ze środków własnych Beneficjenta. Beneficjent zobowiązany jest do przekazania całości środków własnych na wyodrębniony rachunek bankowy ustanowiony dla Projektu nie później niŝ do zakończenia czasu trwania Projektu, zgodnie z harmonogramem przekazywania wkładu własnego określonym w Planie Operacyjnym/Biznes Planie. Kolejne wnioski o płatność pośrednią z wypełnioną częścią sprawozdawczą z realizacji projektu Beneficjent składa do LAWP co kwartał w ujęciu narastającym, biorąc pod uwagę datę podpisania Umowy o dofinansowanie, w terminie do 15 dnia miesiąca po zakończeniu kwartału. Wniosek o płatność końcową z realizacji projektu składany jest w terminie 45 dni od zrealizowania projektu (naleŝy przez to rozumieć datę, w której Beneficjent dokona jednokrotnego obrotu kapitałem przeznaczonym na realizację Projektu). Beneficjent zobowiązany jest równieŝ do sporządzania Sprawozdań z wypełniania przez Beneficjenta obowiązku utrzymania trwałości Projektu zrealizowanego w ramach Działania 2.1 RPO WL na lata przez okres 5 lat począwszy od sprawozdania za okres 12 miesięcy licząc od daty zakończenia realizacji Projektu i przedstawić je Instytucji Pośredniczącej II stopnia w terminie 14 dni od upływu terminu, którego sprawozdania dotyczy. W przypadku niezłoŝenia przez Beneficjenta wniosku o płatność pełniącego funkcję sprawozdawczą w terminie określonym w umowie o dofinansowanie, LAWP wysyła niezwłocznie pismo wzywające go do złoŝenia wniosku w terminie 5 dni roboczych od daty otrzymania pisma. W przypadku braku odpowiedzi na powyŝsze pismo wstrzymywane są wszelkie płatności na rzecz ww. Beneficjenta oraz wszczęta zostaje procedura mająca na celu niezwłoczne przeprowadzenie kontroli doraźnej na miejscu realizacji projektu. Brak wydatków po stronie Beneficjenta nie zwalnia go z obowiązku przedkładania raz na trzy miesiące wniosków o płatność z wypełnioną częścią dotyczącą przebiegu realizacji projektu, która pełni funkcję sprawozdawczą. Strona 145 z 157

146 6. Konsekwencje niedopełnienia obowiązków rozliczeniowych i sprawozdawczych Powołując się na zapisy w umowie o dofinansowanie projektu Beneficjent zobowiązuje się do realizacji Projektu z naleŝytą starannością, w szczególności ponosząc wydatki celowo, rzetelnie, racjonalnie i oszczędnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i procedurami w ramach RPO WL oraz w sposób, który zapewni prawidłową i terminową realizację Projektu oraz osiągnięcie celów zakładanych we wniosku o dofinansowanie. Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju LAWP odpowiada za odzyskiwanie kwot nienaleŝnie wypłaconych Beneficjentom. W przypadku gdy w wyniku kontroli przeprowadzonej przez LAWP na miejscu realizacji projektu stwierdzone zostaną nieprawidłowości w wydatkowaniu przez Beneficjenta środków, zgodnie z art. 211 ustawy z dnia 30 czerwca 2005r. o finansach publicznych: - środki przeznaczone na finansowanie programów i projektów realizowanych z tych środków lub dotacji są: 1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, 2) wykorzystane z naruszeniem procedur, 3) pobrane nienaleŝnie lub w nadmiernej wysokości. - podlegają zwrotowi przez Beneficjenta odpowiednio w całości lub w części wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia przekazania środków na rachunek Beneficjenta. Zwrot powinien nastąpić w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji o zwrocie dotacji rozwojowej, określającej kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się odsetki. Decyzja zostaje przesłana do Beneficjenta listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Ponadto wykorzystanie środków w sposób powodujący niezrealizowanie pełnego zakresu rzeczowego projektu, określonego w umowie, wyklucza prawo do otrzymania środków na realizację projektu w ramach programów finansowanych z udziałem tych środków. Okres wykluczenia rozpoczyna się od dnia kiedy decyzja, o której mowa w ust. 4 art. 211 ustawy o finansach publicznych, stała się ostateczna, zaś kończy się z upływem 3 lat od dnia dokonania zwrotu tych środków. Przepisu ust. 2 art. 211 powyŝszej ustawy nie stosuje się w odniesieniu do państwowych jednostek budŝetowych i jednostek samorządu terytorialnego. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1 i 4 art. 211 ustawy o finansach publicznych stosuje się odpowiednio przepisy działu III Ordynacji podatkowej, z wyjątkiem art. 57 tej ustawy. Do egzekucji naleŝności, o których mowa w ust. 1 art. 211 ustawy o finansach publicznych, mają zastosowanie przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Umowa o dofinansowanie projektu reguluje warunki i terminy zwrotu środków nieprawidłowo wykorzystanych lub pobranych w nadmiernej wysokości lub w sposób nienaleŝny. Strona 146 z 157

147 Zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie LAWP moŝe dokonać pomniejszenia (potrącenia) odpowiedniej kwoty z kwoty kolejnych refundacji lub wezwać Beneficjenta do zwrotu środków w określonym terminie. JeŜeli Beneficjent nie dokona zwrotu w wyznaczonym przez LAWP terminie, LAWP moŝe dokonać pomniejszenia (potrącenia) nieprawidłowo wykorzystanego lub pobranego dofinansowania wraz z odsetkami określonymi jak dla zaległości podatkowych z kwoty kolejnych refundacji. W przypadku gdy kwota nieprawidłowo wykorzystanego lub pobranego dofinansowania jest wyŝsza niŝ kwota pozostała do refundacji lub nie jest moŝliwe dokonanie pomniejszenia (potrącenia), lub teŝ, gdy LAWP uzna dokonanie pomniejszenia (potrącenia) za niecelowe, a Beneficjent nie dokona w wyznaczonym terminie zwrotu, LAWP podejmie czynności zmierzające do odzyskania naleŝnych środków dofinansowania z wykorzystaniem dostępnych środków prawnych, w szczególności zabezpieczenia, o którym mowa w umowie o dofinansowanie. Koszty czynności zmierzających do odzyskania nieprawidłowo wykorzystanego lub pobranego dofinansowania obciąŝają Beneficjenta. Informacje na temat odzyskiwania kwot nieprawidłowo wydatkowanych są uwzględniane w rejestrze dłuŝników prowadzonym przez LAWP. Rejestr dłuŝników powinien zawierać informacje dotyczące faktycznie dokonanych zwrotów przez Beneficjentów i odzyskanych środków przekazywanych w ramach poświadczeń i deklaracji wydatków. Wydatki muszą być poniesione i udokumentowane zgodnie z obowiązującym prawem polskim oraz prawem wspólnotowym. NaleŜy zwrócić szczególną uwagę na zgodność poniesionych wydatków z przepisami obowiązującymi. Beneficjent jest zobowiązany do stosowania krajowych i wspólnotowych przepisów o zamówieniach publicznych, a w szczególności ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo Zamówień Publicznych (Dz.U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) w zakresie w jakim ma ona zastosowanie do Beneficjenta i Projektu. Zakres naruszeń, a takŝe zasady i metody wymierzania korekt finansowych za naruszenia w/w prawa zawiera dokument Wymierzanie korekt finansowych za naruszenie prawa zamówień publicznych związane z realizacją projektów współfinansowanych ze środków funduszy UE (załącznik nr 15). Rozliczanie korekt i nieprawidłowości powstałych w trakcie realizacji projektu (do czasu jego rozliczenia i zamknięcia) polega co do zasady na pomniejszeniu wysokości zatwierdzonych wydatków przy kolejnych wnioskach o płatność. MoŜliwe jest jednak Ŝądanie zwrotu środków w trakcie realizacji projektu jeŝeli LAWP stwierdzi taką konieczność. W przypadku gdy Beneficjent stwierdzi niekwalifikowalność danego wydatku po jego rozliczeniu w ramach wcześniej złoŝonych i zatwierdzonych przez LAWP wniosków o płatność, Beneficjent ma obowiązek poinformowania o wykrytych wydatkach niekwalifikowalnych w piśmie do LAWP. Na podstawie otrzymanych informacji, LAWP zobowiązana jest pomniejszyć wartość zatwierdzonych wydatków o łączną kwotę wydatków niekwalifikowanych wynikającą z informacji przekazanej przez Beneficjenta. LAWP Strona 147 z 157

148 przygotowując Informację dla Beneficjenta o wynikach weryfikacji wniosku o płatność, pomniejsza rozliczenie wydatków o zgłoszone przez Beneficjenta korekty finansowe. W Informacji dla Beneficjenta o wynikach weryfikacji wniosku o płatność, LAWP powinna przedstawić uzasadnienie rozbieŝności pomiędzy kwotą zatwierdzonych wydatków kwalifikowalnych a kwotą wydatków przedstawionych przez Beneficjenta we wniosku o płatność. W przypadku wykrycia nieprawidłowości w projekcie, podlega ona zgłoszeniu zgodnie z systemem informowania o nieprawidłowościach w ramach RPO WL. Jednocześnie LAWP wskazuje w Informacji o wynikach weryfikacji wniosku o płatność, o kwocie zatwierdzonej do wypłaty, kwotę nieprawidłowości wraz z odsetkami, o jaką pomniejszono kwotę zatwierdzonych wydatków w ramach danego wniosku o płatność. Odsetki naliczane są od dnia przekazania środków na rachunek Beneficjenta do dnia otrzymania wniosku o płatność (w przypadku zgłoszenia nieprawidłowości przez Beneficjenta we wniosku o płatność) lub do dnia sporządzenia informacji pokontrolnej (w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości przez LAWP). W przypadku gdy po zakończeniu realizacji projektu i końcowym rozliczeniu projektu zostaną wykryte wydatki niekwalifikowalne (stwierdzone zostaną nieprawidłowości finansowe w projekcie lub korekty finansowe), Beneficjent zobowiązany jest do zwrotu tych środków. W przypadku nieprawidłowości środki powinny zostać zwrócone wraz z odsetkami naliczonymi jak dla zaległości podatkowych od dnia przekazania środków na rachunek Beneficjenta. Zwrot powyŝszych środków dokonywany jest na pisemne wezwanie LAWP. W wezwaniu powinien zostać określony ostateczny termin dokonania płatności i wskazany numer rachunku bankowego, na który Beneficjent powinien przekazać środki. NaleŜy jednak pamiętać, Ŝe wysokość zwrotu uzaleŝniona jest od tego, w jakim procencie dany wydatek został sfinansowany z kwoty dofinansowania. W przypadku gdy Beneficjent nie dokona zwrotu w terminie wskazanym przez LAWP, wówczas jest dodatkowo obciąŝony zwrotem odsetek naliczanych za kaŝdy dzień zwłoki (odsetki karne). W przypadku gdy Beneficjent nie zwróci całości lub części kwoty niekwalifikowalnej w terminie wyznaczonym przez LAWP, podejmuje ona środki prawne w celu odzyskania naleŝnych środków. Beneficjent zobowiązany jest po zakończeniu realizacji projektu do złoŝenia końcowego wniosku o płatność i dokonania zwrotu niewykorzystanych środków. JeŜeli z rozliczenia końcowego będzie wynikać wyŝsza kwota do zwrotu niŝ ta, którą Beneficjent przekazał na wskazany rachunek bankowy, jest on zobowiązany do zwrotu pozostającej części środków wynikających z rozliczenia końcowego. W sytuacji zaistnienia powaŝnych nieprawidłowości i przesłanek rozwiązania umowy, wszczęta zostaje procedura rozwiązania umowy zgodnie z zapisami umowy. Strona 148 z 157

149 7. Rozwiązanie umowy o dofinansowanie KaŜda ze stron moŝe rozwiązać umowę o dofinansowanie realizacji projektu z zachowaniem jednomiesięcznego terminu wypowiedzenia lub w przypadku Działania 2.1 z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu wypowiedzenia. W takim przypadku wypowiedzenie powinno zawierać uzasadnienie, a Beneficjent zobowiązany jest zwrócić otrzymane dofinansowanie na zasadach wynikających z umowy wraz z odsetkami liczonymi jak dla zaległości podatkowych, bez względu na to, która ze stron dokonała wypowiedzenia. Instytucja Pośrednicząca II stopnia moŝe rozwiązać niniejszą umowę bez wypowiedzenia, w tak zwanym trybie natychmiastowym, w sytuacjach wskazanych w umowie. Umowa moŝe zostać rozwiązana w wyniku zgodnej woli stron, bądź w wyniku wystąpienia okoliczności, które uniemoŝliwiają dalsze wykonywanie obowiązków w niej zawartych. W przypadku rozwiązania umowy Beneficjent ma prawo do dofinansowania wyłącznie tej części wydatków, która odpowiada prawidłowo zrealizowanej i rozliczonej części Projektu. Umowa moŝe zostać rozwiązana na wniosek Beneficjenta, jeŝeli w terminie 30 dni od dnia złoŝenia wniosku o rozwiązanie umowy, zwróci on otrzymane dofinansowanie, wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, naliczanymi od dnia przekazania dofinansowania. NiezaleŜnie od przyczyny rozwiązania umowy Beneficjent zobowiązany jest do przedstawienia sprawozdania końcowego z realizacji Projektu oraz do archiwizowania dokumentacji związanej z jego realizacją, zgodnie z zapisami umowy. Strona 149 z 157

150 8. Kontrola 8.1. Rodzaje kontroli LAWP zobowiązany jest do przeprowadzania kontroli projektów realizowanych w ramach I Osi Priorytetowej: Przedsiębiorczość i innowacje oraz II Osi Priorytetowej: Infrastruktura ekonomiczna w formie kontroli na miejscu. Kontrole te obejmują m.in. ocenę prawidłowości i skuteczności realizacji projektu zgodnie z zawartą umową o dofinansowanie realizacji projektu. W toku kontroli sprawdzeniu podlega faktyczny postęp rzeczowy i finansowy, stwierdzony na miejscu realizacji projektu oraz dokumenty związane z jego realizacją, poświadczające faktyczne poniesienie wydatków oraz czy wydatki zostały poniesione zgodnie z zasadami krajowymi i wspólnotowymi. Kontrola w trakcie realizacji projektu moŝe obejmować sprawdzenie dokumentacji finansowo księgowej, poświadczającej poniesienie wydatków. Ponadto w miejscu realizacji projektu lub w siedzibie Beneficjenta pracownicy kontroli weryfikują faktyczność poniesionych wydatków, postępów i efektów realizacji projektu. Kontrola doraźna podejmowana jest w przypadku: wystąpienia nieprawidłowości lub uzasadnionego podejrzenia wystąpienia nieprawidłowości, zaistnienia podejrzenia popełnienia oszustwa przez Beneficjenta, otrzymania informacji wskazujących na zaistnienie powaŝnych nieprawidłowości dotyczących realizacji projektu. Strona 150 z 157