TECHNOLOGIE I US UGI. Joel Ohnemus Temperatura i ha³as pod kontrol¹

Transkrypt

1

2

3 TECHNOLOGIE I US UGI SPIS TREŒCI BIBLIOTEKA INFOTELA ISBN Cena 15 z³ (w tym 0% VAT) Nak³ad: 7000 egz. Wydawca: MSG MEDIA MSG Media s.c. ul. Stawowa Bydgoszcz tel. (52) fax (52) office@msgmedia.pl Partnerzy: Redakcja Janusz Fornalik Marek Kantowicz Grzegorz Kantowicz DTP Czes³aw Winiecki Tomasz Wróblewski S³owo wstêpne 2 3 Produkty rozwi¹zania systemowe firmy Pentair 4 5 Joel Ohnemus Temperatura i ha³as pod kontrol¹ Buket Mansuroglu, Jan Zimmermann Szafy telekomunikacyjne: ró ne wymagania elastyczne rozwi¹zania Wzrasta popularnoœæ eboa.inea.pl 12 Satelita HOT BIRD 10 wyniesiony na orbitê Us³ugi komórkowe w technologii 3G 16 VoiceLink kliknij i rozmawiaj Nowe telefony u³atwiaj¹ dostêp do informacji Telewizja interaktywna IPTV Zaawansowany komunikator i doskona³y nawigator Andrzej Sowa Ochrona odgromowa anten na obiektach budowlanych Obraz kinowy dla prawdziwego konesera ekrany plazmowe Panasonic WorldIXI Polska SA na Poznañ Media Expo Wideo HD i krystalicznie czysty g³os 38 Serwer ReadyNAS Pro Pioneer Edition 39 Wideo, gdy jesteœ w ruchu Dla ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw Profesjonalne filmowanie HD Marketing Janusz Fornalik Druk Drukarnia ABEDIK Sp. z o.o Bydgoszcz ul. Glinki 84 tel./fax (52) info@abedik.pl

4 2 TECHNOLOGIE I US UGI Tomasz Wróblewski dyrektor Pentair Poland Sp. z o.o., pe³nomocnik zarz¹du ds. operacyjnych Jako Pentair Poland Sp. z o.o. pierwszy raz mamy zaszczyt goœciæ na ³amach Biblioteki Infotela. Korzystaj¹c z tej okazji chcia³bym krótko przedstawiæ Pañstwu nasz zak³ad oraz zaprezentowaæ nasz¹ misjê. Firma Pentair Poland jest jednym z trzech w Europie zak³adów produkcyjnych amerykañskiego koncernu Pentair, a dok³adniej jednej z jego dywizji Pentair Technical Products. W Europie wspomniana dywizja jest rozpowszechniona pod nazw¹ Schroff, a w Polsce ta marka znana jest od wielu lat dziêki dzia³alnoœci naszego Biura Sprzeda y mieszcz¹cego siê w Warszawie. Nasz zak³ad produkcyjny rozpocz¹³ swoj¹ dzia³alnoœæ w styczniu 2007 roku i jest zlokalizowany w Dzier oniowie w ramach Wa³brzyskiej Strefy Ekonomicznej. Pentair Poland zosta³ za³o ony z myœl¹ o produkcji dwóch rodzin produktów: szaf teleinformatycznych zewnêtrznych oraz stosowanych w przemyœle szaf i obudów energetycznych, elektrycznych lub elektronicznych wewnêtrznych. Nasz¹ g³ówn¹ misj¹ jest sprostanie wymaganiom i potrzebom klienta przez oferowanie wysoce kastomizowanych produktów przy jednoczesnej gwarancji najwy szej jakoœci firmowanych mark¹ Pentair/Schroff. W ramach dzia³alnoœci zak³adu jedn¹ z unikatowych oferowanych przez nas us³ug jest mo liwoœæ produkcji szaf lub obudów zaprojektowanych ca³kowicie przez naszych klientów. Jednoczeœnie przy realizacji takiego projektu jesteœmy w stanie zaoferowaæ ze strony naszego dzia³u konstrukcyjnego lub technologicznego wsparcie prowadz¹ce do obni enia kosztów wytwarzania lub podniesienia jakoœci wyrobu. Mimo e wiêkszoœæ naszej produkcji w chwili obecnej jest eksportowana do krajów zachodnich Unii Europejskiej, to osobiœcie wierzê, e nasz zak³ad ma szansê przyczyniæ siê tak e do rozwoju rynku szaf i obudów w Polsce poprzez tak dobrze dobran¹ ofertê.

5 TECHNOLOGIE I US UGI 3 Amerykañski Koncern Pentair legitymuj¹cy siê piêædziesiêciopiêcioletni¹ tradycj¹ posiada ponad 50 zak³adów zlokalizowanych w Europie, Ameryce Pó³nocnej, Azji i Australii. Pentair prowadzi dzia³alnoœæ w ramach 2 dywizji Pentair Water oraz Pentair Technical Products. Pentair Technical Products ma pozycjê lidera na globalnym rynku dostawców os³on i kabin oraz szerokiej gamy akcesoriów dla przemys³u telekomunikacyjnego, medycznego, informatycznego i elektronicznego. Pentair Technical Products liczy blisko 6150 pracowników na ca³ym œwiecie. G³ówna siedziba Pentair znajduje siê w Stanach Zjednoczonych, w Minneapolis, natomiast g³ówny oddzia³ firmy w Europie w Straubenhardt/Niemcy (Schroff GmbH). Jednoczeœnie Schroff jest udzia³owcem poskiej czêœci organizacji dzia³aj¹cej pod nazw¹ Pentair Poland. Rozwój ca³ej firmy zawdziêcza siê w du ym stopniu kulturze przedsiêbiorstwa, jak i nowym wyzwaniom, które nios¹ za sob¹ technologiczne i spo³eczne postêpy. Kompetencja pracowników i szybka reakcja na yczenia klientów gwarantuj¹ sukces koncernu. Pentair pos³uguje siê zawsze jêzykiem swoich klientów i reprezentuje ich interesy podczas rozwoju globalnych standardów, przy czym wydajnoœæ, bezpieczeñstwo i niezawodnoœæ to nieod³¹czne cechy firmy. Tworzenie zaufanego partnerstwa z klientami koncern osi¹ga dziêki filozofii firmy: partnerskie traktowanie, perfekcyjnie opracowana technika, œwiatowy serwis i internacjonalna dyspozycyjnoœæ.

6 4 TECHNOLOGIE I US UGI Produkty rozwi¹zania systemowe firmy Pentair S zafy serwerowe Pentair spe³niaj¹ techniczne specyfikacje wszystkich typów serwerów. Wysoki poziom zabezpieczenia systemów, wytrzyma³a i stabilna konstrukcja sprawiaj¹, e szafy s¹ odpowiednie dla elektroniki kontrolnej i pomiarowej. Wszystkie projekty obudów i szaf chroni¹ j¹ przed wod¹, kurzem, t³uszczem czy zabrudzeniem. Elektroniczne systemy zamykania zabezpieczaj¹ szafy przed bezprawnym dostêpem, a innowacyjna klimatyzacja dodatkowo je wspiera. Fenomenem jest te ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym, równie przy wysokich frekwencjach, dziêki czemu ulepszona jest funkcjonalnoœæ systemu. Podczas projektowania obudów firma Pentair bierze pod uwagê specjalne wymogi dotycz¹ce prowadzenia przewodów, a szeroka gama akcesoriów sprawia, e szafy te s¹ uniwersalne i maj¹ zastosowanie w technologii 19-calowej i metrycznej. Szczególnym i nietypowym serwisem firmy jest integracja ró nych komponentów z indywidualnymi rozwi¹zaniami systemowymi na ca³ym œwiecie. Systemy konstrukcyjne Pentair s¹ w ca³oœci produkowane z metalu. Powierzchnia obudowy niektórych produktów jest dodatkowo wzmocniona poprzez pow³okê lakieru proszkowego oraz galwaniczn¹. Stabilne systemy obudów i szaf konstruowane s¹ z ram aluminiowych oraz aluminiowych œcianek bocznych, poziomych szyn, pokrywy, podstawy, panelu tylnego i drzwi. Systemy te zawieraj¹ magistralê, wentylatory, zasilacz, jak równie pe³ne okablowanie pr¹du zmiennego i sta³ego. Poszczególne elementy s¹ odpowiednio uszczelniane, po czym ³¹czone za pomoc¹ elementów z³¹cznych. Standardowe komponenty szaf s¹ tak elastyczne, e mog¹ byæ dowolnie dobierane. Oprócz obszernej palety produktów standardowych Pentair oferuje równie specjalne rozwi¹zania na yczenia i potrzeby klienta. Dziêki temu klienci mog¹ zapoznaæ siê z doœwiadczeniem i kompetencjami pracowników. Firma tworzy schematy za pomoc¹ nowoczesnych systemów CAD zgodnie z wymaganiami klientów a produkcja pojedynczych elementów, jak i ca³ych obudów odbywa siê pod œcis³ym nadzorem za³ogi oraz przy pomocy profesjonalnych i najnowoczeœniejszych maszyn i urz¹dzeñ. Gotowe produkty dostarczane s¹ w dowolne miejsca na ca³ym œwiecie. Produkcja i pracownicy firmy Pentair Niezale nie od liczby zamówieñ ca³y proces produkcji w firmie Pentair jest zawsze procesem dynamicznym. Wymaga to skrupulatnie zaprojektowanego systemu produkcji. W tym przypadku firma Pentair œwiadomie pok³ada najwiêksze zaufanie w osobistym zaanga owaniu ka dego pracownika we wszystkich dzia³ach. Proces produkcji w zak³adach Pentair jest procesem zintegrowanym i tak zwanym komórkowym. Nasi wysoce kompetentni, odpowiedzialni i doœwiadczeni pracow-

7 TECHNOLOGIE I US UGI 5 nicy pracuj¹ w niedu ych komórkach organizacyjnych i produkcyjnych. Podczas projektowania i produkcji przedstawiciele danych komórek prowadz¹ indywidualne rozmowy z klientami i dostawcami z ca³ego œwiata. Dodatkowym atutem koncernu jest równie jego zaanga owanie w miêdzynarodowych komitetach standaryzacyjnych. Fakt ten zapewnia ci¹g³e nad¹ anie za standardami wytwarzanych produktów, wp³yw na ich opracowywanie, profesjonaln¹ produkcjê, a co siê z tym wi¹ e: pe³ne zadowolenie klienta. Jakoœæ i œrodowisko Jednym z g³ównych zadañ zarz¹dzania jakoœci¹ w koncernie Pentair jest zapewnienie ci¹g³ego wzrostu jakoœci przy zmniejszaniu zanieczyszczenia œrodowiska. Aby osi¹gn¹æ ten cel, opracowano w³asn¹ strategiê, która obejmuje wszystkie obszary dzia³alnoœci firmy. System ten stanowi integraln¹ czêœæ koncernu, a potwierdzaj¹ to regularnie przeprowadzane audyty i inspekcje. Jest on równie zale ny od motywacji pracowników, która promowana jest poprzez w³aœciwe warunki pracy i szkolenia. Zak³ady Pentair wprowadzi³y proces zarz¹dzania jakoœci¹ zgodnie z norm¹ ISO 9001, a dziêki swojemu aktywnemu i nowoczesnemu systemowi zarz¹dzania œrodowiskiem niektóre zak³ady firmy Pentair posiadaj¹ tak e dodatkowe certyfikaty ISO Jednak jakoœæ to nie tylko certyfikaty. Jakoœæ wymaga tak e dialogu z pracownikami i klientami. To równie klienci firmy Pentair okreœlaj¹ wartoœæ produktu i informuj¹ za³ogê o wymaganiach jakoœciowych swoich zamówionych produktów. Podstawowym celem firmy Pentair jest przyczynienie siê do sukcesu klientów dziêki sumiennej pracy wykwalifikowanych pracowników i wysokiej jakoœci produktów. Wszyscy pracownicy koncernu s¹ odpowiedzialni za ci¹g³e udoskonalanie ka dego procesu produkcji, pracy oraz us³ug. Zak³ad produkcyjny i siedziba firmy: Pentair Poland Sp. z o.o. ul. Strefowa 10; Dzier oniów Biuro handlowe Schroff: Pentair Poland Sp. z o.o. ul. Marynarska 21, Warszawa tel (22) ; fax (22) mail: info@schroff.pl web: Dystrybutorzy: CSI: ELTRON:

8 6 TECHNOLOGIE I US UGI Temperatura i ha³as pod kontrol¹ P rzy zastosowaniu szaf zewnetrznych szczególn¹ uwagê nale y zwróciæ na ekstremalnie du y wp³yw warunków œrodowiska takich jak: piasek, kurz, owady, gryzonie oraz wandalizm lub drgania. Nie mniej wa nymi czynnikami s¹: zimno, ciep³o i promieniowanie s³oneczne. Dlatego tak istotna jest kontrola klimatu wewn¹trz szafy (rysunek 1). eby unikn¹æ w miejscu instalacji szkodliwego oddzia³ywania przez szafê na otoczenie, poziom ha³asu emitowany z szafy musi byæ utrzymany na najni szym poziomie. Dwie wersje Dla aplikacji zewnêtrznych Schroff ma dwie standardowe wersje szaf: Modular oraz Unibody. Wersja Modular jest oparta na spawanych aluminiowych ramach. Cechuje siê du ¹ elastycznoœci¹ jeœli chodzi o wymiary i jednoczeœnie swobodnym dostêpem ze wszystkich stron. Prostsza konstrukcja Unibody jest oparta na jednoczêœciowej wewnêtrznej obudowie. Jest szczególnie dedykowana dla mniejszych wymiarów i jest przeznaczona do montowania na œcianie, s³upie lub na ziemi. Obydwie wersje szaf chroni¹ zainstalowane komponenty od wiatru, deszczu, nadmiernego ciep³a, zimna, itp. Maj¹ one elastyczne mo liwoœci monta u szyn 19, ETSI czy innych niestandardowych akcesoriów. Pokrywy zewnêtrzne s¹ pokryte odpornym na ró ne czynniki pogodowe lakierem proszkowym. Ponadto œruby i czêœci monta owe s¹ niedostêpne z zewn¹trz, w ten sposób zabezpieczaj¹c szafê przed ingerencj¹ przez osoby niepowo³ane. Konstrukcja dachu na zawiasach pozwala na ³atw¹ instalacjê, zaœ od spodu przejœcia kablowe s¹ zabezpieczone przed gryzoniami i owadami. Szafy, których standardowe komponenty s¹ zgodne z norm¹ IEC , spe³niaj¹ standardy i wymagania stabilnoœci dla wstrz¹sów i wibracji wg IEC oraz 27, stabilnoœci podczas trzêsieñ ziemi oraz oferuj¹ w³aœciwe zabezpieczenie klimatyczne testowane wg IEC , -2, jedna koncepcja sterowania klimatem Zagadnienie kontroli klimatu jest szczególnie istotne dla instalacji zewnêtrznych, jako e tu nie tylko straty wydajnoœci zainstalowanych komponentów musz¹ byæ wziête pod uwagê, ale tak- e wp³yw zewnêtrznych temperatur (lato/zima i pora dnia). Rys. 1. Symulacja termiczna szafy zewnêtrznej z zainstalowan¹ jednostk¹ ch³odz¹c¹ Tabela 1. Przyk³ad 1: Wymiennik ciep³a z przep³ywem 55 W/K (830 W : 15 K = 55 W/K); Przyk³ad 2: Jednostka ch³odz¹ca z przep³ywem 1500 W dla Tu = Ti = 35 C (zgodna z L35L35, wg DIN 3168) Koncepcja podwójnych œcian Schroff dla szaf zewnêtrznych gwarantuje naturalny przep³yw powietrza pomiêdzy zewnêtrzn¹ i wewnêtrzn¹ œcian¹, dlatego znacz¹co mniejsze wartoœci strat cieplnych musz¹ podlegaæ dodatkowemu ch³odzeniu. Nawet 85% wytwarzanego ciep³a z powodu bezpoœredniego i odbitego nas³onecznienia mo e byæ skutecznie odprowadzana dziêki technologii podwójnych œcian. Dodatkowe komponenty ch³odzenia i grzania Jeœli naturalna konwekcja jest niewystarczaj¹ca montowane s¹ dodatkowe komponenty wspomagaj¹ce ch³odzenie tj.wentylatory z filtrem, wymienniki ciep³a powietrze/powietrze (LLWT) albo klimatyzatory (jednostki ch³odz¹ce). W zale noœci od zewnêtrznych warunków brzegowych pracy szafy przyjmowane jest konkretne rozwi¹zanie ch³odzenia (tabela 1).

9 TECHNOLOGIE I US UGI 7 Rys. 2. Parametry wentylatorów w funkcji temperatury i poziomu mocy akustycznej Tabela 2. Limity dla ciœnienia akustycznego L zgodnie z ETS Najbardziej ekonomicznycm rozwi¹zaniem efektywnego ch³odzenia szafy s¹ wentylatory z filtrem z regulacj¹ prêdkoœci. Maty filtracyjne u ywane dla tych wentylatorów odpowiadaj¹ klasie EU5 i rzeczywiœcie chroni¹ wnêtrze szafy przed kurzem. Wewnêtrzna instalacja komponentów w szafie musi zapewniaæ cyrkulacjê powietrza (z wentylatora przez zainstalowane komponenty). Dlatego wlot i wylot powietrza powinny byæ zaprojektowane diagonalnie wzglêdem siebie obejmuj¹c ca³kowit¹ wysokoœæ szafy. Jeœli wentylatory s¹ u ywane w bardzo niskich temperaturach zewnêtrznych, dodatkowo montowany jest niewielki element grzej¹cy. Zasada dzia³ania wymiennika ciep³a powietrze/powietrze (LLWT) jest oparta na dwóch niezale nych obiegach powietrza, gdzie ka dy z nich niesie energiê ciepln¹. Wewnêtrzny obieg rozprowadza powietrze wewn¹trz szafy i transportuje odebrane ciep³o do wymiennika. Zewnêtrzny obieg odbiera energiê ciepln¹ i odprowadza j¹ na zewn¹trz wymiennika. Warunkiem wstêpnym do decyzji o u yciu wentylatorów z filtrem b¹dÿ LLWT w celu odprowadzenia ciep³a z szafy jest to, aby maksymalna temperatura zewnêtrzna by³a przynajmniej 5K poni ej maksymalnej dopuszczalnej temperatury wewn¹trz szafy. Jeœli warunek ten nie jest spe³niony, wówczas nale y zaprojektowaæ odpowiednio dostosowan¹ do szaf zewnêtrznych jednostkê ch³odz¹c¹ (klimatyzator). Taka jednostka ch³odz¹ca sk³ada siê z kompresora, który odprowadza ciep³o z szafy przez medium ch³odz¹ce na zewn¹trz i w ten sposób utrzymuje temperaturê wewn¹trz szafy na dopuszczalnym poziomie. Wentylator odpowiedzialny za wewnêtrzny obieg stale cyrkuluje powietrze w szafie. Jednostka ch³odz¹ca i wymiennik ciep³a s¹ standardowo wyposa one w element grzejny i wg koncepcji Schroff s¹ montowane na drzwiach szafy od strony wewnêtrznej. W ten sposób jednostka ch³odz¹ca jest zabezpieczona przed niepowo³anym dostêpem i u ytkownik nie jest ograniczony kiedy wybiera miejsce instalacji. Ograniczenie poziomu ha³asu Wa ne jest równie oszacowanie mo liwego zagro enia wynikaj¹cego z emisji ha³asu, na który s¹ nara eni ludzie mieszkaj¹cy w pobli u miejsca instalacji. Schroff k³adzie szczególny nacisk na przestrzeganie miêdzynarodowego prawa w zakresie emisji ha³asu, takiego jak ETS (European Telecommunication Standard) (tabela 2). W przypadku aktywnego ch³odzenia za pomoc¹ wentylatorów z filtrem, odpowiednim sposobem na stosowanie siê do norm jest sterowanie szybkoœci¹ pracy wentylatorów dziêki inteligentnym algorytmom umo liwiaj¹cym zmianê prêdkoœci obrotowej a wiêc równie poziomu emisji ha³asu w ci¹gu dnia i nocy. Ponadto, wetylatory wg koncepcji Schroff s¹ zawsze skonfigurowane poni ej ich pojemnoœci, dlatego nie musz¹ pracowaæ z maksymaln¹ prêdkoœci¹ by osi¹gn¹æ ¹dany przep³yw powietrza, w ten sposób utrzymuj¹ niski poziom ha³asu (rys. 2). Kiedy u ywa siê LLWT i jednostek ch³odz¹cych, to s¹ one mechanicznie usuniête z szafy i umiejscowione jak najdalej jest to mo liwe. Dziêki temu szafa jest chroniona przed drganiami. Jeœli elemnty te musz¹ pozostaæ w szafie, wówczas instalowane jest odpowiednie wzmocnienie eby zniwelowaæ drgania do najmniejszej czêstotliwoœci. Poza faktem, e limit ha³asu jest okreœlony w standardach, odbiór ha³asu przez ludzi jest bardzo subiektywny. Dlatego coraz istotniejsze jest wyt³umianie szaf zewnêtrznych ponad wymagane limity. Wyœcie³anie kana³ów powietrznych specjalnymi matami minimalizuj¹cymi ha³as i umieszczanie materia³ów redukuj¹cych ha³as wewn¹trz szafy gdzie jest du y przep³yw powietrza daje dobre rezultaty. Ka da szafa zewnêtrzna przed wysy³k¹ jest testowana w labolatoruim Schroff, po to by sprawdziæ zgodnoœæ z okreœlonymi normami w zakresie kontroli klimatu i poziomu ha³asu. Testy w niezale nym instytucie potwierdzaj¹ poprawne i profesjonalne metody pracy w labolatorim Schroff. Autor: Joel Ohnemus, Program Manager Outdoor w Schroff GmbH

10 8 TECHNOLOGIE I US UGI Szafy telekomunikacyjne: ró ne wymagania elastyczne rozwi¹zania S ystemy szaf dla aplikacji telekomunikacyjnych s¹ u ywane do zabudowy zarówno aktywnych, jak i pasywnych komponentów, takich jak: serwery, patch panele, prze³¹czniki sieciowe (switche) i okablowanie strukturalne. By pomieœciæ du ¹ liczbê kabli, szafy z jednej strony musz¹ cechowaæ siê wysok¹ obci¹ alnoœci¹, a z drugiej musz¹ zapewniaæ dobry dostêp i przyjazne rozwi¹zania instalacyjne systemu oraz mocowania okablowania strukturalnego. W aplikacjach telekomunikacyjnych niezmiernie istotne s¹ mo - liwoœci monta owe komponentów w ró nych standardach: 19 i ETSI, ale tak e integracja komponentów niestandardowych. Ponadto szafy powinny zajmowaæ mo liwie jak najmniej miejsca i zapewniaæ jak najwiêksz¹ przestrzeñ monta ow¹. Dotyczy to szaf wewnêtrznych oraz zewnêtrznych. Oczywiœcie nie trzeba wspominaæ, e najwa niejsza jest funkcjonalnoœæ szafy, tym niemniej jej wygl¹d nie mo e byæ niedoceniany. Aby spe³niæ ró ne wymagania klientów, szafy telekomunikacyjne powinny w tym aspekcie cechowaæ siê wysok¹ elastycznoœci¹. Zewnêtrzny wygl¹d szaf powinien dobrze komponowaæ siê z otoczeniem, w którym s¹ ustawione. Rys. 1. Szafy zewnêtrzne zabezpieczaj¹ zainstalowane komponenty od wiatru, deszczu, ciep³a, zimna i wandalizmu Telekomunikacyjne szafy zewnêtrzne W aplikacjach szaf zewnêtrznych w sposób szczególny powinny byæ rozwa ane warunki klimatyczne. Decyzje co do w³aœciwego doboru materia³u, sposobu wykoñczenia, mechanicznej stabilnoœci, ch³odzenia, prowadzenia kabli, itp. s¹ zale ne miêdzy innymi od takich czynników, jak: ch³ód, promieniowanie s³oneczne, œnieg, piasek, owady, gryzonie, zagro enie wandalizmem czy wibracje. Dostêpne wersje standardowych szaf zewnêtrznych bêd¹cych w ofercie Schroff i Pentair (rys. 1) oraz ich g³ówne cechy zosta³y bardziej szczegó³owo opisane w prezentowanym równie na ³amach tego wydania odrêbnym artykule. Przedstawione tam kwestie zachowuj¹ swoj¹ aktualnoœæ równie w aspekcie zastosowañ telekomunikacyjnych. Autorzy niniejszego artyku³u skupi¹ siê wiêc na pozosta³ych obudowach stosowanych w aplikacjach telekomunikacyjnych. Rys. 2. Platforma Varistar dla szaf telekomunikacyjnych Telekomunikacyjne szafy wewnêtrzne W aplikacjach telekomunikacyjnych znajduj¹ zastosowanie ró - ne typy szaf wewnêtrznych: dystrybucyjne, sieciowe, serwerowe. Uniwersalna platforma Varistar firmy Schroff stanowi podstawê dla wszystkich tych zastosowañ (rys. 2). Sk³ada siê ona z ramy, która jest wykonywana w dwóch wersjach i ma wiele wariantów wykoñczenia zewnêtrznego oraz szerok¹ gamê akcesoriów i mo liwoœci monta owych. Dwie wersje ramy zró - nicowane s¹ pod wzglêdem obci¹ alnoœci, do 400 kg (Slim-Line) oraz do 800 kg (Heavy-Duty). Dodatkowo rama Slim-Line jest przystosowana do monta u w standardzie ETSI. Wymiary zewnêtrzne obydwu wersji ram pokrywaj¹ siê ze sob¹. Wszystkie pokrywy, takie jak drzwi, panele boczne, panel tylny, pokrywa górna i pod³oga, pasuj¹ do obydwu wersji ram. Poprzez to wygl¹d szaf mo e byæ zunifikowany. Platforma Varistar by³a testowana przez niezale ne laboratoria na okolicznoœæ wszystkich wa nych zagro eñ, takich jak np. zak³ócenia elektromagnetyczne (EMC), stabilnoœæ statyczna, wstrz¹sy i wibracje. Pozytywny wynik testów dynamicznych na stabilnoœæ dla trzê-

11 TECHNOLOGIE I US UGI 9 sieñ ziemi w strefie 4 Bellcore potwierdza przydatnoœæ tych szaf do szerokiego stosowania w ró nych, nawet bardzo ciê kich warunkach. Zarz¹dzanie okablowaniem strukturalnym Zarz¹dzanie kablami w szafie jest tym szczególnym obszarem, który opiera siê na bardzo ró nych koncepcjach systemu prowadzenia kabli i ich mocowania. Nale y te pamiêtaæ, e system ten mo e byæ rozbudowywany w trakcie pracy. Zasadniczo w szafach telekomunikacyjnych mo na znaleÿæ trzy typy kabli: logiczne kable miedziane lub œwiat³owodowe oraz kable zasilaj¹ce. Kable te mog¹ stanowiæ Ÿród³o mechanicznego nacisku o ró nej sile, powinny byæ wiêc rozmieszczone wewn¹trz szafy bez zbêdnego skrêcania, naci¹gania czy naciskania. Nieprofesjonalne traktowanie i uk³adanie kabli zmienia ich elektryczne i optyczne w³aœciwoœci, przez co redukuje szerokoœæ i zakres pasma transferu danych. Rys. 3. Okablowanie strukturalne w czterech obszarach: strefa 1, strefa 2, strefa 3 i strefa 4 (od lewej do prawej) W szafach Varistar kwestia zarz¹dzania kablami zosta³a zró nicowana dla ró nych obszarów szafy. Prowadzenie i mocowanie kabli odbywa siê w czterech zdefiniowanych strefach (rys. 3). Strefa 1 znajduje siê z przodu, przed zamontowanymi komponentami w 19 p³aszczyÿnie. Kable prowadzone s¹ poziomo pomiêdzy obszarami dystrybucji. Strefa 2 jest zdefiniowana po bokach (z prawej i lewej strony) obok 19 platformy. Kable s¹ prowadzone pionowo pomiêdzy poszczególnymi komponentami. Strefa 3, która rozci¹ga siê w g³¹b szafy, obok 19 p³aszczyzny, skupia kable, które s¹ prowadzone od paneli zlokalizowanych na górze lub dole do tylnej czêœci obszaru dystrybucji. Strefa 4 z ty³u szafy jest alternatyw¹ dla strefy 3 dla szaf o szerokoœci 600 mm lub kiedy nie ma dostêpu do szafy z boku, np. z uwagi na jej umiejscowienie lub te kiedy wejœcie dla kabli zlokalizowane jest w tylnej czêœci szafy. Zazwyczaj otwory w górnej pokrywie szafy znajduj¹ce siê w obszarze strefy 4 s¹ wykorzystywane do aktywnego ch³odzenia za pomoc¹ zainstalowanych tam wentylatorów. Rozwi¹zanie takie spotykamy czêsto szczególnie w aplikacjach, w których poza komponentami pasywnymi w szafie montowane s¹ równie komponenty aktywne. Akcesoria prowadz¹ce i mocuj¹ce W obszarze strefy 1 oraz 2 kable s¹ zazwyczaj prowadzone lu- Ÿno, co wynika z faktu, e kable w tej strefie s¹ relatywnie czêsto zmieniane lub prze³¹czane. W strefie 3 w ok. 90 proc. przypadków podtrzymanie kabli realizowane jest za pomoc¹ profili C. Wi¹zki kablowe s¹ zabezpieczane odpowiednimi klamrami. Schroff stworzy³ efektywne rozwi¹zania bazuj¹ce na akcesoriach dedykowanych indywidualnie dla ka dej ze stref szafy Varistar. Kable w strefie 1 s¹ kierowane poziomo w kierunku strefy 2 za pomoc¹ specjalnych prowadnic wykonanych z plastiku lub stali. W strefie 2 stosowane s¹ oczka kablowe w trzech ró nych rozmiarach, zale nie od przekroju wi¹zki kablowej. W klasycznej szafie sieciowej o wymiarach 800 mm g³êbokoœci i 800 mm szerokoœci mo na w ramach tej strefy ca³kowicie wykorzystaæ przestrzeñ o wymiarach 100 mm szerokoœci i 150 mm g³êbokoœci. Wi¹zki kabli mog¹ byæ mocowane na 25-mm podzia³ce ramy lub z boku 19 p³aszczyzny. Dla bardzo du ej liczby kabli dostêpne s¹ wsporniki o wymiarach 100 mm szerokoœci i 300 mm g³êbokoœci, które zachodz¹ czêœciowo na strefê 3. Ch³odzenie wysoko wydajnych systemów telekomunikacyjnych Cyfrowe systemy transmisji danych coraz szerzej zastêpowane s¹ przez systemy bazuj¹ce na serwerach. Zmiany te musz¹ byæ uwzglêdnione równie w obszarze obudów. Na pierwszy plan wysuwaj¹ siê kwestie efektywnego ch³odzenia, redukcji poziomu ha³asu czy emisji zak³óceñ elektromagnetycznych. Stosowane dotychczas systemy ch³odzenia bazuj¹ce na ch³odzeniu pomieszczenia z powietrzem jako czynnikiem ch³odz¹cym staj¹ siê niewystarczaj¹ce, gdy mamy do czynienia z nowoczesnymi systemami telekomunikacyjnymi. Wydajnoœæ i pojemnoœæ serwerów ci¹gle roœnie przy jednoczeœnie malej¹cych gabarytach zewnêtrznych. Ju dzisiaj spotykamy kompaktowe serwery generuj¹ce 4-5 kw mocy strat cieplnych. Przy pe³nym zabudowaniu szafy serwerowej granica mo liwoœci klasycznego ch³odzenia poprzez sch³adzanie powietrza w pomieszczeniu jest szybko osi¹gana. Z ekonomicznego punktu widzenia, nie ma racjonalnych przes³anek do stosowania koncepcji ch³odzenia ca³ego pomieszczenia, gdy gêstoœæ wydzielanej przez serwery mocy w danym pomieszczeniu przekracza W/m 2. Realn¹ alternatyw¹ przy wysokiej koncentracji mocy staje siê ch³odzenie powietrzno-wodne, gdzie czynnikiem ch³odz¹cym jest ciecz. Schroff stworzy³ rozwi¹zanie bazuj¹ce na wodno-powietrznym wymienniku ciep³a. Jest ono niezale ne od przestrzeni pomieszczenia. Rozwiniêta przez Schroff koncepcja oparta na wodno-powietrznym wymienniku ciep³a Varistar LHX 20 jest kompleksowym rozwi¹zaniem dla ca³ej szafy. System ten jest w stanie skutecznie odbieraæ z szafy 20 kw generowanych w niej w sposób ci¹g³y strat cieplnych. Wodno-powietrzny wymiennik ciep³a instalowany jest w szafie po lewej lub prawej stronie jako niezale ny modu³ szafy. Modu³ wymiennika zabudowany jest w odrêbnej obudowie, która zawiera wymiennik ciep³a, pojemnik na skropliny, szeœæ wentylatorów, zawór trójdzielny oraz sterownik elektroniczny z klawiatur¹ operacyjn¹ oraz wyœwietla-

12 10 TECHNOLOGIE I US UGI czem. Dziêki umieszczeniu wymiennika z boku szafy, rama 19 dostêpna jest na ca³ej jej wysokoœci. Przy monta u kilku szaf ze sob¹ mo liwe jest ch³odzenie wszystkich szaf z wykorzystaniem tylko jednego wymiennika LHX (rys. 4). Rys. 5. Przysz³oœciowe rozwi¹zania: AdvancedTCA AdvancedMC MicroTCA Rys. 4. Koncepcja niezale nego ch³odzenia jako kompletne rozwi¹zanie szafy: Varistar z wodno-powietrznym wymiennikiem ciep³a LHX 20 Wymiennik ciep³a umiejscowiony jest wewn¹trz szafy w poziomej pêtli obiegu powietrza o wydajnoœci m³/h. Elementy przep³ywu powietrza oraz szeœæ wentylatorów rozmieszczono na ca³ej wysokoœci szafy, gwarantuj¹c równomierne ch³odzenie wszystkich komponentów zainstalowanych w szafie. Woda lodowa przep³ywa przez zewnêtrzny obieg wodny. Nagrzewa siê ona przep³ywaj¹c przez wymiennik ciep³a, gdzie odbiera ciep³o z szafy i nastêpnie p³ynie do chillera w celu ponownego sch³odzenia do wymaganej temperatury pracy. Temperatura wewn¹trz szafy jest kontrolowana przez mikrosterownik zabudowany w wymienniku. Je eli w pobli u takiego systemu pracuj¹ ludzie, to poziom generowanego przez szafê ha³asu jest decyduj¹cym kryterium przyjêcia rozwi¹zania. Dlatego nale y zwróciæ baczn¹ uwagê na ten aspekt. Szafa Varistar z wymiennikiem LHX 20 osi¹ga wartoœci na poziomie 50,7 db(a) przy normalnej pracy systemu (80 proc. znamionowej prêdkoœci wentylatorów) oraz 54,8 db(a) w warunkach przejœciowych (100 proc. znamionowej prêdkoœci wentylatorów). Przy takich parametrach mo liwa jest instalacja systemu LHX nawet w pomieszczeniach biurowych, dla których ustalony przez normê limit ha³asu wynosi 55 db(a) (zgodnie z DIN EN ISO ). Nowe rozwi¹zania: AdvancedTCA i MicroTCA Obecnie du a czêœæ systemów telekomunikacyjnych jest ci¹gle oparta na dedykowanych projektach klienta. Minusami tego s¹ wysokie koszty opracowania i d³ugi czas produkcji. Dotyczy to tak e technologii obudów, gdzie zasad¹ jest dostosowanie obudowy do projektu klienta. Pierwszym krokiem przemys³u telekomunikacyjnego w celu unikniêcia indywidualnych rozwi¹zañ na rzecz platform standardowych by³o pakietowe prze³¹czanie w systemie CompactPCI. Regu³y standardu osi¹gniêto ca³kiem szybko. Nastêpnym i wyraÿnie udanym krokiem by³ standard Advanced- TCA (rys. 5). Standard (PICMG3.0 Rev.2.0) oferuje zaletê architektury skalowalnej, która obs³uguje du ¹ liczbê zestandaryzowanych interfejsów. Ponadto zapewnia efektywn¹ pojemnoœæ dla przep³ywu danych do 2,5 Tb/s (na przyk³ad dla wideo na ¹danie, bezprzewodowej sieci IP, Voice over IP, switchów, routerów czy innych aplikacji sieciowych), jak równie wysok¹ niezawodnoœæ systemów. Dodatkowo obs³uguje ró ne protoko³y dla szybkich interfejsów [takie jak Ethernet (PICMG 3.1), Infini- Band (PICMG 3.2), Star Fabric (PICMG 3.3), PCI Express (PICMG 3.4) i Rapid I/O (PICMG 3.5)]. Standard AdvancedTCA PICMG 3.x ustanowiono w grudniu 2002 roku i szybko znalaz³ on zastosowanie w aplikacjach telekomunikacyjnych oraz integracyjnych, natomiast producenci zastêpuj¹ dotychczasowe rozwi¹zania dedykowane standardem ATCA. Jedynym minusem dla powszechnego stosowania komputerów ATCA, cechuj¹cych siê niezwykle przepustowymi interfejsami, jest id¹cy w œlad za wydajnymi parametrami technicznymi relatywnie wysoki koszt. Zdarza siê, e w sieciach telekomunikacyjnych istniej¹ po³¹czenia, które musz¹ byæ szybko prze³¹czone pomiêdzy ró nymi kablami, na przyk³ad z powodu kodowania danych. Dlatego potrzebne s¹ mniejsze systemy z wysok¹ przepustowoœci¹, ale nie tak rozbudowane pod wzglêdem mocy ³¹czeniowej. Dla tych wymagañ zosta³ stworzony standard MicroTCA (PICMG Micro- TCA.0 R1.0). Znajduje on zastosowanie g³ównie w aplikacjach w obszarze dostêpowym, w stacjach bazowych czy wewnêtrznych sieciach telekomunikacyjnych œrednich i du ych firm. Typowymi aplikacjami s¹ np. rozwi¹zania: Base Transceiver Stations, VoIP Gateways, WiMAX czy systemy telefonii IP. Te nowe standardy sprawiaj¹, e w przysz³oœci rozwój bezpiecznych systemów dla telekomunikacji bêdzie ³atwiejszy i tañszy. Na bazie tych standardów Schroff oferuje nie tylko rozwi¹zania szaf, kompletnych systemów i kaset, w³¹czaj¹c magistrale, ale tak e pojedyncze komponenty. Autorzy artyku³u: Buket Mansuroglu, Product Manager, Schroff GmbH; Jan Zimmermann, Application Engineer, Schroff GmbH

13

14 12 TECHNOLOGIE I US UGI Wzrasta popularnoœæ eboa.inea.pl E lektroniczne Biuro Obs³ugi Abonenta INEA (eboa) odnotowa³o w styczniu rekordow¹ liczbê logowañ blisko 22 tysi¹ce unikatowych odwiedzin u ytkowników. Abonenci eboa zyskali tak e mo liwoœæ korzystania z kolejnych funkcjonalnoœci zamawiania przez eboa.inea.pl pakietów Premium, cyfrowych pakietów telewizyjnych HD Canal+ HD, Filmbox HD i pojedynczych programów HD Polsat Sport HD, TVP HD i MTVNHD. INEA, najwiêkszy regionalny operator multimedialny w Wielkopolsce, uruchomi³a swoje elektroniczne Biuro Obs³ugi Abonenta w drugiej po³owie 2007 roku. Obecnie liczba u ytkowników eboa to ponad 40 proc. abonentów INEA, tj. 52 tys. gospodarstw domowych. W 2008 roku miesiêcznie œrednia liczba unikatowych logowañ do serwisu wynosi³a 8 tys. W pierwszym miesi¹cu nowego roku INEA zanotowa³a blisko trzy razy wiêcej odwiedzin w eboa ni dotychczas. U ytkownicy naszego serwisu korzystaj¹ z szeregu funkcjonalnoœci. Z danych wynika, e najwiêksz¹ popularnoœci¹ cieszy siê sprawdzanie salda, pobieranie e-faktur i przegl¹danie bilingów telefonicznych. Abonenci chêtnie zamawiaj¹ przez serwis internetowy telewizyjne pakiety tematyczne realizacja jest natychmiastowa. Ze wzglêdu na du ¹ popularnoœæ tej opcji, w ostatnim czasie dodaliœmy mo liwoœæ zamawiania przez eboa pakietów Premium (Canal+, HBO, Cinemax) oraz programów HD (dla posiadaczy dekoderów HD) mówi Violetta Józefczyk, Dyrektor Departamentu Obs³ugi Klienta, INEA SA. INEA planuje wdro yæ w serwisie kolejne funkcjonalnoœci mo liwoœæ sprawdzania nale noœci i dokonanych wp³at, zamawianie us³ug dodatkowych np. w us³udze telefonicznej, prezentowanie harmonogramów p³atnoœci oraz specjalne korzyœci dla u ytkowników kart lojalnoœciowych abonenta INEA. W tym roku operator zamierza równie uruchomiæ system AST, czyli automatyczn¹ informacjê telefoniczn¹ o us³ugach dla swoich abonentów. INEA SA jest najwiêkszym regionalnym operatorem multimedialnym w Wielkopolsce. Obecnie posiada 126 tys. abonentów telewizyjnych, wœród których jest ponad 45 tys. abonentów telewizji cyfrowej oraz ponad 3 tys. abonentów telewizji HD. Porównuj¹c z pocz¹tkiem 2008 roku, INEA osi¹gnê³a blisko 70-proc. wzrost liczby abonentów telewizji cyfrowej w skali roku. Z oferty cyfrowej operatora korzysta ponad 55 proc. abonentów najpopularniejszego telewizyjnego pakietu podstawowego i 36 proc. wszystkich abonentów us³ugi telewizyjnej w sieci INEA dziêki tak du ej popularnoœci us³ugi INEA szczyci siê mianem najbardziej scyfryzowanej sieci kablowej w skali kraju. W zasiêgu sieci INEA jest 200 tys. gospodarstw domowych. Sieæ jest obecna w Poznaniu, aglomeracji poznañskiej, Wrzeœni, Koninie, S³upcy, Grodzisku Wlkp., Wolsztynie, Swarzêdzu, Œremie, Turku i Kórniku. Zród³o:

15

16 14 TECHNOLOGIE I US UGI Satelita HOT BIRD 10 wyniesiony na orbitê S pó³ka Eutelsat Communications (Euronext Paris: ETL) og³osi³a 12 lutego 2009 r., e operacja wystrzelenia satelity HOT BIRD 10 zakoñczy³a siê pe³nym sukcesem. Satelita zosta³ wyniesiony na orbitê na pok³adzie rakiety Ariane 5 ECA z Centrum Kosmicznego Kourou w Gujanie Francuskiej. Uruchomienie us³ug na satelicie HOT BIRD 9 pozwoli Eutelsat na konsekwentn¹ realizacjê strategii optymalizacji zasobów orbitalnych. Przed w³¹czeniem do konstelacji HOT BIRD na pozycji 13 o E HOT BIRD 10 zostanie umieszczony pocz¹tkowo na 7 o W, kluczowej pozycji orbitalnej dla obszaru Bliskiego Wschodu. Eutelsat rozpocz¹³ przekaz z 7 o W w roku 2006 z wykorzystaniem satelity ATLANTIC BIRD 4 kolokowanego z dwoma satelitami egipskiego operatora Nilesat. Zast¹pienie ATLANTIC BIRD 4 przez HOT BIRD 10 spowoduje znaczne zwiêkszenie zasobów orbitalnych Eutelsat dostêpnych na tej pozycji. Rozwój pozycji 7 o W wkroczy w trzeci¹ fazê realizacji w po³owie roku Grupa potwierdzi³a zamiar zakupu nowego satelity o wysokiej przepustowoœci ATLAN- TIC BIRD 4-R. Start rakiety Ariane 5 ECA przenosz¹cej na pok³adzie satelitê HOT BIRD 10 o masie 4,9 tony nast¹pi³ w czwartek, 12 lutego, o godz czasu lokalnego (22.09 GMT, czasu paryskiego). Satelita od³¹czony zosta³ od rakiety noœnej 26 minut po starcie. Wszystkie operacje niezbêdne do wprowadzenia satelity na orbitê geostacjonarn¹, umieszczenia na w³aœciwej po- Giuliano Berretta Prezes i Dyrektor Generalny Eutelsat Communications Komentuj¹c wystrzelenie satelity Giuliano Berretta, Prezes Eutelsat, powiedzia³: Wyniesienie satelity HOT BIRD 10 na orbitê oznacza przyst¹pienie do kolejnego etapu naszego ambitnego programu inwestycyjnego przyjêtego na lata Nowy satelita, podobnie jak HOT BIRD 8 i niedawno wystrzelony HOT BIRD 9, jest wa nym elementem realizacji strategii zwiêkszania pojemnoœci rezerwowej na pozycji 13 o E. Satelity konstelacji HOT BIRD transmituj¹ na 102 czêstotliwoœciach prawie 1100 kana³ów telewizyjnych do 120 milionów gospodarstw domowych korzystaj¹cych z sieci kablowych i anten indywidualnych na obszar Europy, Afryki Pó³nocnej i Bliskiego Wschodu. Satelita HOT BIRD 9 rozpocznie realizacjê us³ug ju w przysz³ym tygodniu i tym samym zwiêkszy przepustowoœæ zapasow¹ dostêpn¹ na pozycji 13 o E. Dziêki temu konstelacja HOT BIRD osi¹gnie najwy szy w bran y poziom redundancji orbitalnej. Giuliano Berretta doda³: Dynamiczne zarz¹dzanie zasobami stanowi podstawê dzia³añ Eutelsat. Przyjêta strategia pozwala nam na nieograniczon¹ ekspansjê przy zachowaniu pe³nej niezawodnoœci operacyjnej oraz wyj¹tkow¹ elastycznoœæ w dostosowywaniu siê do potrzeb szybko zmieniaj¹cego siê rynku. Uruchomienie satelity HOT BIRD 10 na 7 o W jest kolejnym przyk³adem konsekwentnej realizacji tego programu. Eutelsat zamierza umocniæ swoj¹ pozycjê na dynamicznie rozwijaj¹cym siê rynku bliskowschodnim. Nie bez znaczenia jest przy tym wspó³praca z Nilesat, d³ugoletnim partnerem Eutelsat w tym regionie.

17 TECHNOLOGIE I US UGI 15 Charakterystyka i zadania satelity HOT BIRD 10 G³ówny wykonawca EADS Astrium Platforma Eurostar 3000 Zadania Pozycja orbitalna i pokrycie Rakieta noœna Wymiary Rozpiêtoœæ na orbicie Masa startowa Okres eksploatacji adunek u yteczny Moc Czêstotliwoœci downlink przekaz telewizyjny i radiowy misja pocz¹tkowa: 7 W (Bliski Wschód), misja docelowa: 13 E (Europa, Afryka Pó³nocna, Bliski Wschód) Ariane 5 ECA 3,4 x 2,7 x 6,3 m 38 m (z bateriami s³onecznymi) kg 15 lat 64 transpondery pasma Ku 17,5 kw 10,7 12,75 GHz zycji oraz przeprowadzenia serii testów orbitalnych nadzorowane bêd¹ przez Eutelsat z centrum kontroli w Rambouillet (niedaleko Pary a). Wykorzystana zostanie przy tym globalna sieæ stacji naziemnych. W ci¹gu kolejnych 10 dni nast¹pi umieszczenie HOT BIRD 10 na orbicie geostacjonarnej. Nastêpnie, przed ostatecznym przeniesieniem na docelow¹ pozycjê operacyjn¹ 7 o W, satelita poddany zostanie testom orbitalnym. O Eutelsat Communications Eutelsat Communications (Euronext Paris: ETL, ISIN code: FR ) to spó³ka holdingowa Eutelsat SA. Grupa jest jednym z trzech najwiêkszych operatorów satelitarnych na œwiecie pod wzglêdem osi¹ganych przychodów. Eutelsat oferuje przepustowoœæ na 25 satelitach obejmuj¹cych swym zasiêgiem ca³¹ Europê, Bliski Wschód, Afrykê, Indie oraz znaczne obszary Azji i obu Ameryk. Na dzieñ 31 grudnia 2008 roku satelity Eutelsat transmitowa³y ponad 3200 kana³ów telewizyjnych i 1100 stacji radiowych. Ponad 1100 kana³ów TV nadawanych jest za poœrednictwem konstelacji HOT BIRD na 13 o E docieraj¹cej do ponad 120 milionów gospodarstw domowych korzystaj¹cych z sieci kablowych i anten indywidualnych na obszarze Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki Pó³nocnej. Eutelsat oferuje tak- e wyj¹tkowo szerokie portfolio us³ug satelitarnych w zakresie ³¹cznoœci sta³ej i mobilnej, profesjonalny przekaz TV, sieci korporacyjne, szerokopasmowy dostêp do internetu dla dostawców ISP oraz nowoczesne rozwi¹zania satelitarne dla bran y transportowej, morskiej i lotnictwa. Skylogic, spó³ka zale na Eutelsat, œwiadczy us³ugi szerokopasmowe za poœrednictwem swojego teleportu zlokalizowanego we W³oszech. Do grona klientów Skylogic nale ¹ przedsiêbiorstwa, spo³ecznoœci lokalne, instytucje rz¹dowe i organizacje humanitarne w Europie, Afryce, Azji i obu Amerykach. Siedziba Eutelsat mieœci siê w Pary u. Grupa zatrudnia 591 specjalistów ds. handlowych, technicznych i operacyjnych z 27 krajów. Zród³o:

18 16 TECHNOLOGIE I US UGI Us³ugi komórkowe w technologii 3G N ETGEAR, Inc. podczas najwa niejszych œwiatowych targów technologii komórkowych GSMA Mobile World Congress, które rozpoczê³y siê w Barcelonie 16 lutego zademonstrowa³a bramkê Femtocell Voice Gateway (DVG834GH) umo liwiaj¹c¹ konwergencjê us³ug sieciowych. By³a to pierwsza publiczna prezentacja w pe³ni funkcjonalnej bramki do zastosowañ domowych, ³¹cz¹cej ADSL2+ modem, router, Ethernet LAN, punkt dostêpu Wi-Fi, telefoniê Voice-over-IP (VoIP) oraz miniaturow¹ stacjê bazow¹ 3G w technologii femtocell. Demonstracja obejmowa³a nawi¹zywanie po³¹czeñ g³osowych 3G i œci¹ganie treœci multimedialnych protoko³em High-Speed Packet Access (HSPA) z internetu i sieci domowej do urz¹dzenia przenoœnego. NETGEAR prezentuje produkty na targach Mobile World Congress na stoisku partnera Ubiquisys wiod¹cego producenta technologii 3G femtocell. Publiczna prezentacja zaawansowanych us³ug transmisji g³osu i danych zintegrowanych z telefoni¹ stacjonarn¹ oraz przewodowym i bezprzewodowym przesy³aniem multimediów dowodzi celowoœci integracji technologii bezprzewodowych 3G, LAN, us³ug g³osowych i WAN w sieciach operatorów telefonii komórkowej powiedzia³ David James, dyrektor produktów dla dostawców us³ug w firmie NETGEAR. Operatorzy telefonii komórkowej i konsumenci szybko zrozumieli korzyœci oferowane przez technologiê femtocell, obejmuj¹ce cztery rodzaje transmisji, zwiêkszone pokrycie, pojemnoœæ i przepustowoœæ. Bramki femtocell NETGEAR z modu³em femtocell firmy Ubiquisys to idealny produkt typu wszystko w jednym doda³ Keith Day, wiceprezes marketingu w firmie Ubiquisys. Razem mo emy zaoferowaæ operatorom rozwi¹zanie zapewniaj¹ce kompleksow¹ ³¹cznoœæ i niezawodne, wysokiej jakoœci us³ugi komórkowe w domu. Ponadto bramka femtocell umo liwia obs³ugê mediów i aplikacji w sieci domowej za poœrednictwem aktualnych aparatów komórkowych 3G. Wraz z trwaj¹c¹ od roku ekspansj¹ szybkich aplikacji i us³ug w sieciach 3G rozwój urz¹dzeñ mobilnych szybko zbli a siê do punktu, w którym stan¹ siê one najwygodniejszym narzêdziem do korzystania z szerokopasmowego internetu i mediów osobistych, us³ug g³osowych oraz wiadomoœci multimedialnych powiedzia³ Michael Clegg, wiceprezes i dyrektor generalny pionu NETGEAR, odpowiedzialny za wspó³pracê z dostawcami us³ug. Technologia femtocell umo liwia rozwój tych us³ug poprzez udostêpnienie niezbêdnej przepustowoœci i pojemnoœci sieci. Pozwala to operatorom komórkowym oferowaæ zasiêg i transmisjê 3G po niewielkich kosztach. Ubiquisys Ltd. Ubiquisys to specjalistyczny dostawca technologii femtocell, wyró niony tytu³em Pioniera Technologii 2009 przez Œwiatowe Forum Ekonomiczne. Modu³y femtocell ZoneGate produkowane s¹ we wspó³pracy z Sony UK Tech i dostêpne s¹ jako oddzielne urz¹dzenia lub komponenty bramek, takich jak Netgear DVG834GH. W 2007 roku firma Ubiquisys powo³a³a Forum Femto promuj¹ce standardy i wspó³pracê w szybko rozwijaj¹cej siê bran y. Agencja ABI Research uzna³a Ubiquisys za wiod¹cego dostawcê technologii femtocell w zestawieniu Femtocell Vendor Matrix We wrzeœniu 2008 r. firma poinformowa³a, e Softbank bêdzie pierwszym œwiatowym operatorem, który zaoferuje us³ugi femtocell 3G z wykorzystaniem modu³ów ZoneGate. Firma Ubiquisys jest finansowana przez Accel Partners, Advent Venture Partners, Atlas Venture, Google i T-Mobile Venture Fund. Wiêcej informacji na stronie NETGEAR, Inc. NETGEAR (Nasdaq: NTGR) projektuje technologicznie zaawansowane markowe produkty sieciowe zaspokajaj¹ce potrzeby ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw oraz u ytkowników domowych. Produkty firmy umo liwiaj¹ wspó³dzielenie dostêpu do internetu, urz¹dzeñ peryferyjnych, plików, multimedialnych treœci cyfrowych oraz aplikacji w komputerach osobistych i innych urz¹dzeniach ³¹cz¹cych siê z internetem. Centrala firmy NET- GEAR mieœci siê w Santa Clara w Kalifornii. Wiêcej informacji na stronie internetowej firmy: Zród³o:

19

20 18 TECHNOLOGIE I US UGI VoiceLink kliknij i rozmawiaj U s³uga VoiceLink umo liwia natychmiastowy kontakt g³osowy odwiedzaj¹cego witrynê internetow¹ z pracownikiem/konsultantem firmy lub urzêdu. Jest to doskona³y kana³ komunikacji z klientem. atwoœæ implementacji i u ytkowania daje szansê uzyskania przewagi konkurencyjnej nad innymi graczami na rynku zw³aszcza teraz, gdy z badañ wynika, i zaledwie kilka minut decyduje o tym, czy kupuj¹cego zainteresuje towar oraz czy spróbuje skontaktowaæ siê ze sprzedaj¹cym. Firma lub urz¹d, które chc¹ umo liwiæ to swoim odwiedzaj¹cym, musi wyposa yæ siê w minimum pakiet startowy. Platforma umo liwiaj¹ca komunikowanie siê internautów z konsultantami Klienta jest dostarczana i obs³ugiwana przez Operatora Us³ugi VoiceLink. U ytkownik nie musi: rejestrowaæ siê jako u ytkownik us³ugi u operatora; uzyskiwaæ indywidualnego numeru; uzyskiwaæ spersonalizowanego identyfikatora. Jej uruchomienie jest bardzo proste i nastêpuje po klikniêciu w dedykowan¹ ikonê odwiedzanej witryny. Umo liwienie po klikniêciu na stronie internetowej bezp³atnego bezpoœredniego kontaktu g³osowego z konsultantem w urzêdzie przyspiesza i u³atwia interesantowi za³atwienie sprawy czy wype³nienie formularza. Buduje przy okazji wizerunek przyjaznego urzêdu. Ka dy dzia³ w firmie czy wydzia³ w urzêdzie, a nawet ka da osoba mo e mieæ zaimplementowan¹ us³ugê VoiceLink do kontaktu z klientami i partnerami biznesowymi. Aby wykonaæ darmowe po³¹czenie, odwiedzaj¹cy witrynê internetow¹ nie musi posiadaæ adnego dodatkowego sprzêtu z wyj¹tkiem komputera wyposa onego w mikrofon i g³oœniki lub s³uchawki. W zale noœci od konfiguracji oprogramowania na komputerze mo e siê okazaæ, e konieczne jest doinstalowanie maszyny Java firmy SUN niezbêdnej przy ogl¹daniu wielu stron internetowych. O tym fakcie powiadomi u ytkownika przegl¹darka i system przeprowadzi go przez proces instalacji. Pakiet startowy W ramach pakietu startowego us³ugi Klient abonuj¹c jeden VoiceLink otrzymuje mo liwoœæ obs³ugi do 3 konsultantów skojarzonych z okreœlon¹ ikon¹ na jego stronie www. Liczbê konsultantów mo na zwiêkszyæ. System dba o roz³o enie ruchu pomiêdzy wszystkich pracowników, kolejkuj¹c przychodz¹ce zg³oszenia w przypadku zajêtoœci wszystkich koñcówek. Internauta w takim przypadku widzi, który jest w kolejce i jaki orientacyjnie jest czas oczekiwania. Operator dostarcza wzór ikony oraz oprogramowanie niezbêdne do zaimplementowania w ramach witryny internetowej Klienta. Rol¹ Klienta jest jedynie umieszczenie na swojej stronie otrzymanej ikony oraz linku do programu wykonawczego. Program realizuj¹cy us³ugê VoiceLink znajduje siê na serwerze operatora i jest pobierany do komputera u ytkownika/internauty wraz z otwieran¹ stron¹ www. Ka dy Klient dla swojego VoiceLinka otrzymuje indywidualny kod skojarzony z dan¹ ikon¹. W przypadku wiêkszej liczby VoiceLinków na stronach Klienta, ka dy VoiceLink ma swój identyfikator. Identyfikator jest przekazywany do programu wykonawczego przy aktywacji po³¹czenia jako parametr identyfikuj¹cy Klienta. W trakcie nawi¹zywania po³¹czenia u ytkownik/internauta widzi na ekranie komunikaty odpowiadaj¹ce stanowi, w jakim znajduje siê system. Operator w tym miejscu daje Klientowi mo liwoœæ zdefiniowania treœci wyœwietlanych komunikatów. Przyk³adowo, je eli Klient do obs³ugi VoiceLinka ma 3 konsultantów, to mo e zdecydowaæ, e w trakcie po³¹czenia u ytkownik ma uzyskaæ informacjê, z kim rozmawia.

21 TECHNOLOGIE I US UGI 19 Dodatkowe wypisy i komunikaty do u ytkownika/internauty mog¹ dotyczyæ przyk³adowo: czasowej nieobecnoœci konsultanta Konsultanci chwilowo nieobecni ; sta³ej nieobecnoœci konsultanta Przepraszamy. Konsultanci nieobecni ; przyk³adowych godzin obs³ugi VoiceLinka w godzinach gdy brak konsultantów Zapraszamy: pn. pt. od 8.00 do Maksymalna d³ugoœæ tekstu to 40 znaków wraz ze spacjami. Klient mo e skorzystaæ z predefiniowanych przez operatora komunikatów lub w momencie abonowania us³ugi podaæ swoje wersje komunikatów dla poszczególnych stanów po³¹czenia. W przypadku koniecznej aktualizacji mo na zleciæ operatorowi zmianê wypisów. Konfiguracja 1. Bezpoœrednie do³¹czenie do internetu W przypadku wykorzystywania telefonów IP oferowanych przez operatora konsultanci mog¹ w pewnym zakresie sterowaæ prac¹ wêz³a. Wykorzystuj¹c klawiaturê alfanumeryczn¹ telefonu mog¹ zrealizowaæ funkcje dodatkowe, takie jak: blokada czasowa po³¹czeñ przychodz¹cych ruch przychodz¹cy bêdzie kierowany na pozosta³ych konsultantów; jeœli nie ma wiêcej stanowisk, na ekranach internautów próbuj¹cych nawi¹zaæ po³¹czenie pojawi siê komunikat o czasowej nieobecnoœci konsultanta lub inny zadeklarowany przez Klienta; blokada czasowa trwa 15 minut; blokada po³¹czeñ przychodz¹cych konsultant wy³¹czony z pracy do momentu odwo³ania blokady z jego aparatu; wypisy jak powy ej; blokada po³¹czeñ z³oœliwych w trakcie wywo³ania lub bezpoœrednio po nim konsultant ma mo liwoœæ czasowego zablokowania adresu IP, z którego pochodzi³o ostatnie po³¹czenie; blokada czasowa 30 minut. Konfiguracja 2. Pod³¹czenie przez bramkê VoiceLink z wykorzystaniem centrali wewnêtrznej Niezbêdny sprzêt Nak³ady na wyposa enie sprzêtowe konsultantów s¹ bardzo ma³e, a wrêcz mo na je zredukowaæ do zera. W celu obs³ugi zg³oszeñ przychodz¹cych ze stron www do konsultantów Klient musi wyposa yæ swoich pracowników w dedykowane telefony IP pozwalaj¹ce na prowadzenie rozmów w technologii VoIP. Telefony mog¹ byæ wpiête w sieæ LAN Klienta albo mo- na dla nich stworzyæ dedykowan¹ podsieæ. Jest te mo liwe zastosowanie konwerterów ATA i wykorzystanie istniej¹cych telefonów analogowych lub wrêcz zaimplementowanie na komputerach konsultantów tzw. softphonów, czyli aplikacji komputerowych do obs³ugi po³¹czeñ telefonicznych w technologii VoIP. Konfiguracja 3 Do³¹czenie z wykorzystaniem telefonu analogowego

22 20 TECHNOLOGIE I US UGI Pod³¹czenie telefonu dla obs³ugi zg³oszeñ Odbieranie wywo³añ telefonicznych generowanych z internetu poprzez ³¹cza VoiceLink mo liwe jest na trzy sposoby: z telefonu internetowego (VoIP) pod³¹czonego bezpoœrednio do sieci internet (konfiguracja 1); z telefonu analogowego do³¹czonego do abonenckiej centrali wewnêtrznej (konfiguracja 2); z telefonu analogowego do³¹czonego do sieci internet poprzez bramkê VoIP (konfiguracja 3). Konfiguracja 1 Wykorzystuje siê dostarczany przez operatora telefon VoIP, na który bêd¹ przychodzi³y wywo³ania bezpoœrednio z internetu. Zalety: pe³na wspó³praca telefonu z systemem VoiceLink, w tym realizowanie przy pomocy klawiatury telefonu us³ug specjalnych, np. us³ugi czasowej blokady wywo³añ; w przypadku telefonu obs³uguj¹cego kilka kont mo - liwoœæ wykorzystywania telefonu do obs³ugi innych po³¹czeñ VoIP; mo liwoœæ rozbudowy systemu w kierunku telefonii VoIP. Konfiguracja 2 Wykorzystanie istniej¹cej centrali wewnêtrznej i do³¹czenie internetu poprzez dostarczon¹ bramkê VoiceLink do wejœcia przeznaczonego dla linii miejskiej. Po³¹czenia internetowe VoiceLink s¹ odbierane przez wyposa enie centralki, tak jak po³¹czenia miejskie. Zalety: mo liwoœæ skierowania przychodz¹cych po³¹czeñ na dowolny telefon koñcowy centrali (w centrali nale y ustawiæ przekierowanie na sta³e); mo liwoœæ wykorzystania istniej¹cych telefonów; kierowanie wywo³añ VoiceLink na ju istniej¹cy telefon. Wykorzystanie wszystkich mo liwoœci systemu Voice- Link jest uzale nione od parametrów posiadanej centrali wewnêtrznej. Operator gwarantuje pe³n¹ wspó³pracê z systemem w przypadku wykorzystywania centrali systemowej VDmaster. Konfiguracja 3 Zwyk³y telefon analogowy do³¹cza siê poprzez bramkê VoiceLink dostarczo-n¹ przez operatora w momencie zawarcia umowy na œwiadczenie us³ugi VoiceLink. Telefon przeznaczony do odbierania rozmów zostaje umieszczony na stanowisku konsultanta. Zalety: mo liwoœæ wykorzystania posiadanego analogowego aparatu telefonicznego; niskie koszty rozwi¹zania; mo liwoœæ zastosowania bramki obs³uguj¹cej jednoczeœnie analogow¹ liniê miejsk¹ i ³¹cze VoiceLink na jednym telefonie analogowym. Wady: mo liwoœci funkcjonalne ograniczone do mo liwoœci posiadanego aparatu. Nale y zwróciæ uwagê, e wykorzystanie oferowanych telefonów IP rozszerza paletê dostêpnych us³ug dla konsultantów. Statystyki i funkcje dodatkowe W celu optymalnego zarz¹dzania liczb¹ i prac¹ konsultantów, Klient otrzymuje od operatora us³ugi raporty dotycz¹ce ruchu w ramach posiadanych przez niego VoiceLinków. Statystyki pokazuj¹: ³¹czn¹ liczbê po³¹czeñ; œredni czas po³¹czenia; œredni¹ d³ugoœæ kolejki do konsultanta lub grupy konsultantów; liczbê wywo³añ nieobs³u onych; rozk³ad wywo³añ w czasie. Trwaj¹ prace nad wdro eniem kolejnych raportów. Zasady korzystania z us³ugi Us³uga VoiceLink jest us³ug¹ abonamentow¹ i wymaga podpisania umowy pomiêdzy Klientem i Operatorem. Klientem jest firma lub urz¹d posiadaj¹ce w³asn¹ witrynê www i chc¹ce umo liwiæ swoim odwiedzaj¹cym szybki bezp³atny kontakt z pracownikami. Us³uga VoiceLink jest aktywowana po podpisaniu umowy na abonament i wp³acie pierwszej op³aty abonamentowej. Op³aty abonamentowe mo na uiszczaæ miesiêcznie lub zap³aciæ za rok góry. Po stronie Klienta le y implementacja dostarczonego przez Operatora oprogramowania na w³asnych stronach www oraz instalacja telefonów IP. Telefony IP s¹ dostarczane ju skonfigurowane dla konkretnej us³ugi i wymagane jest jedynie do³¹czenie ich do w³asnej sieci LAN przez Klienta. Us³ugê mo na zamówiæ na stronie