Spis treści. Wstęp (Adam Bosiacki)... 7 Wybrana bibliografia... 45

Transkrypt

1 Spis treści Wstęp (Adam Bosiacki)... 7 Wybrana bibliografia I. Prawo a natura 1. Czystość Akt prawny i jego znaczenie prawne Subiektywny i obiektywny sens aktu; jego znaczenie Norma a) Norma jako schemat interpretacyjny b) Norma i tworzenie normy c) Obowiązywanie i zakres obowiązywania normy d) Regulacja pozytywna i negatywna; wymagać, upoważniać, zezwalać e) Norma i wartość Porządek społeczny a) Porządki społeczne ustanawiające sankcje b) Czy istnieją porządki społeczne bez sankcji? c) Sankcje transcendentne i immanentnie społeczne Porządek prawny a) Prawo jako porządek zachowań człowieka b) Prawo jako porządek przymusu α) Akty przymusu ustanawiane porządkiem prawnym jako sankcje β) Monopol przymusu wspólnoty prawnej γ) Porządek prawny i bezpieczeństwo zbiorowe δ) Akty przymusu niemające charakteru sankcji ε) Minimum wolności c ) Prawo jako normatywny porządek przymusu. Wspólnota prawa i zbójecka banda d) Obowiązki prawne bez sankcji? e) Niesamodzielne normy prawne

2 II. Prawo i moralność 7. Normy moralne jako normy społeczne Moralność jako regulacja zachowania wewnętrznego Moralność jako porządek pozytywny bez charakteru przymusu Prawo jako część moralności Względność wartości moralnej Rozdział prawa od moralności Usprawiedliwienie prawa moralnością III. Prawo a nauka 14. Normy prawne jako przedmiot nauk prawnych Statyczna i dynamiczna teoria prawa Norma prawna i wypowiedź prawa Nauka o przyczynach i nauka o normach Przyczynowość i zarachowanie; prawo naturalne i prawo stanowione Zasada zarachowania w myśleniu ludów pierwotnych Powstanie zasady przyczynowości z zasady rewanżu Nauka społeczna przyczynowa i normatywna Różnice między zasadą przyczynowości a zasadą zarachowania Problem wolnej woli Inne fakty niż zachowanie człowieka. Treść norm społecznych Normy kategoryczne Zaprzeczenie powinności; prawo jako ideologia IV. Statyka prawa 27. Sankcja: Niesprawiedliwość i konsekwencja niesprawiedliwości a) Sankcje prawa narodowego i międzynarodowego b) Niesprawiedliwość (czyn przestępczy) nie jako negacja, ale jako warunek prawa Obowiązek prawny i odpowiedzialność a) Obowiązek prawny i sankcja b) Obowiązek prawny a powinność c) Odpowiedzialność cywilna

3 d) Odpowiedzialność indywidualna i zbiorowa e) Zawinienie i odpowiedzialność cywilna za skutek f) Obowiązek wyrównania g) Odpowiedzialność zbiorowa jako odpowiedzialność za skutek Prawo podmiotowe: uprawnienie i upoważnienie a) Prawo i obowiązek b) Prawa osobiste i prawa rzeczowe c) Prawo podmiotowe jako interes chroniony prawem d) Prawo podmiotowe jako władztwo prawne e) Prawo podmiotowe jako zgoda pozytywna (administracyjna) f) Prawa polityczne Zdolność do działania ze skutkiem prawnym; kompetencja; kompetencja organu (Organschaft) a) Zdolność do działania ze skutkiem prawnym b) Kompetencja c) Kompetencja organu (Organschaft) Zdolność prawna; przedstawicielstwo Stosunek prawny Podmiot prawa osoba a) Podmiot prawa b) Osoba: osoba fizyczna c) Osoba prawna (korporacja) d) Osoba prawna jako działający podmiot e) Osoba prawna jako podmiot obowiązków i praw α) Obowiązki osoby prawnej β) Odpowiedzialność osoby prawnej γ) Prawa osoby prawnej f) Osoba prawna jako pojęcie pomocnicze nauki prawa g) Zniesienie dualizmu prawa w znaczeniu obiektywnym i prawa w znaczeniu subiektywnym V. Dynamika prawa 34. Podstawa obowiązywania porządku normatywnego: norma podstawowa

4 a) Znaczenie pytania o podstawę obowiązywania b) Zasada statyczna i dynamiczna c) Podstawa obowiązywania porządku prawnego d) Norma podstawowa jako założenie transcendentalno-logiczne e) Logiczna jedność porządku prawnego; konflikty norm f) Legalność i efektywność g) Obowiązywanie i skuteczność h) Norma podstawowa prawa międzynarodowego i) Teoria normy podstawowej i nauki prawa naturalnego j) Norma podstawowa prawa naturalnego Segmentowa budowa porządku prawnego a) Konstytucja b) Ustawodawstwo i zwyczaj c) Ustawa a rozporządzenie d) Prawo materialne i formalne e) Tak zwane źródła prawa f) Tworzenie prawa, stosowanie prawa i przestrzeganie prawa g) Orzecznictwo α) Konstytutywny charakter orzeczenia sędziowskiego β) Stosunek między orzeczeniem sędziowskim a generalną normą prawną, która ma zostać zastosowana γ) Tak zwane luki prawne δ) Wytworzenie generalnych norm prawnych przez sądy: sędzia jako ustawodawca; elastyczność prawa i pewność prawna h) Czynność prawna α) Czynność prawna jako prawotwórczy stan faktyczny β) Umowa i) Administracja j) Konflikt pomiędzy normami różnych stopni α) Sprzeczne z ustawą rozstrzygnięcie sędziowskie β) Ustawa sprzeczna z konstytucją k) Nieważność i usuwalność

5 VI. Prawo i państwo 36. Forma prawa i forma państwa Prawo publiczne i prywatne Ideologiczny charakter dualizmu prawa publicznego i prywatnego Tradycyjny dualizm państwa i prawa Funkcja ideologiczna dualizmu państwa i prawa Tożsamość państwa i prawa a) Państwo jako porządek prawny b) Państwo jako osoba prawna α) Państwo jako działający podmiot: organ państwa β) Reprezentacja γ) Państwo jako podmiot obowiązków i praw α 1 ) Obowiązki państwa: obowiązek państwa i bezprawie państwowe; odpowiedzialność państwa β 1 ) Prawa państwa c) Tak zwane samozobowiązanie państwa; państwo prawne (Rechtsstaat) d) Centralizacja i decentralizacja e) Rozwiązanie dualizmu prawa i państwa VII. Państwo i prawo międzynarodowe 42. Istota prawa międzynarodowego a) Natura prawa międzynarodowego b) Prawo międzynarodowe jako pierwotny porządek prawny c) Budowa stopniowa prawa międzynarodowego d) Tylko bezpośrednie zobowiązanie i uprawnienie przez prawo międzynarodowe Prawo międzynarodowe a prawo państwowe a) Jedność prawa międzynarodowego z prawem państwowym b) Brak konfliktu między prawem międzynarodowym a prawem państwowym c) Wzajemny stosunek dwóch systemów norm d) Nieuniknioność konstrukcji monistycznej

6 α) Uznanie prawa międzynarodowego przez pojedyncze państwo: prymat państwowego porządku prawnego β) Prymat porządku prawa międzynarodowego γ) Różnica między obydwiema konstrukcjami monistycznymi Prawny punkt widzenia i światopogląd VIII. Interpretacja 45. Istota interpretacji. Wykładnia autentyczna i nieautentyczna a) Względna niedookreśloność aktu stosującego prawo b) Zamierzona niedookreśloność aktu c) Niezamierzona niedookreśloność aktu stosującego prawo 484 d) Prawo stosowane ramowo z wieloma możliwościami zastosowania e) Tak zwane metody interpretacji Interpretacja jako akt poznania lub akt woli Interpretacja nauki prawa