Spis treści (część 1)
|
|
- Mikołaj Zakrzewski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Spis treści (część 1) Wstęp I. Podstawowe dane statystyczne dotyczące osób niepełnosprawnych w latach II. Informacja szczegółowa resortów i urzędów centralnych o realizacji w 2013 r. praw osób niepełnosprawnych w zakresie 1 : ) dostępu do leczenia i opieki medycznej, wczesnej diagnostyki, rehabilitacji i edukacji leczniczej, a także do świadczeń zdrowotnych uwzględniających rodzaj i stopień niepełnosprawności, w tym do zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze, sprzęt rehabilitacyjny, 2) dostępu do wszechstronnej rehabilitacji mającej na celu adaptację społeczną, 3) nauki w szkołach wspólnie ze swymi pełnosprawnymi rówieśnikami, jak również do korzystania ze szkolnictwa specjalnego lub edukacji indywidualnej, 4) pomocy psychologicznej, pedagogicznej i innej pomocy specjalistycznej umożliwiającej rozwój, zdobycie lub podniesienie kwalifikacji ogólnych i zawodowych, 5) pracy na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem i możliwościami oraz korzystania z doradztwa zawodowego i pośrednictwa, a gdy niepełnosprawność i stan zdrowia tego wymaga - prawo do pracy w warunkach dostosowanych do potrzeb niepełnosprawnych, 6) zabezpieczenia społecznego uwzględniającego konieczność ponoszenia zwiększonych kosztów wynikających z niepełnosprawności, jak również uwzględnienia tych kosztów w systemie podatkowym, 7) życia w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych, w tym: dostępu do urzędów, punktów wyborczych i obiektów użyteczności publicznej, swobodnego przemieszczania się i powszechnego korzystania ze środków transportu, dostępu do informacji, możliwości komunikacji międzyludzkiej, 8) posiadania samorządnej reprezentacji swego środowiska oraz do konsultowania z nim wszelkich projektów aktów prawnych dotyczących osób niepełnosprawnych, 9) pełnego uczestnictwa w życiu publicznym, społecznym, kulturalnym, artystycznym, sportowym oraz rekreacji i turystyce odpowiednio do swych zainteresowań i potrzeb. III. Informacja z realizacji ustawy o języku migowym IV. Podsumowanie Załączniki (część 2 szczegółowa). 1 Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych zawiera 10 praw. Prawo dostępu do dóbr i usług umożliwiających pełne uczestnictwo w życiu społecznym nie zostało omówione z uwagi na to, że obszerny opis instrumentów służących jego realizacji został zawarty w pozostałych 9 prawach. 1
2 Wstęp Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w uchwale z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych 2 zobowiązał Rząd Rzeczypospolitej Polskiej do przygotowania corocznej informacji o inicjatywach i działaniach podjętych w celu urzeczywistniania praw osób niepełnosprawnych. 3 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w uchwale sprzed siedemnastu lat uznał, że osoby niepełnosprawne, czyli osoby, których sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pełnienie ról społecznych, zgodnie z normami prawnymi i zwyczajowymi, mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji. Zatem w uchwale sejmowej Karta Praw Osób Niepełnosprawnych określono priorytetowe obszary dla polityki państwa ujęte w formie katalogu dziesięciu praw osób niepełnosprawnych m.in. w zakresie dostępu do leczenia i opieki medycznej, zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, edukacji, pomocy psychologicznej i pedagogicznej, wsparcia na rynku pracy, dostępu do urzędów, punktów wyborczych i obiektów użyteczności publicznej oraz uczestnictwa w życiu publicznym, kulturalnym, sportowym, w rekreacji i turystyce. W uchwale sejmowej zwrócono także uwagę na prawo osób niepełnosprawnych do posiadania samorządnej reprezentacji, możliwości zrzeszania się i prowadzenia działalności społecznej, a także na potrzebę konsultowania z osobami niepełnosprawnymi projektów aktów prawnych, zwłaszcza bezpośrednio dotyczących tych osób. Warto podkreślić, że mimo iż sejmowa uchwała Karta Praw Osób Niepełnosprawnych nie posiada mocy prawnej, to w praktyce wyznaczała i wyznacza kierunek realizacji przez instytucje publiczne i niepubliczne różnych działań na rzecz osób niepełnosprawnych lub uwzględniania w tych działaniach potrzeb osób niepełnosprawnych. Podmioty prawne (publiczne i niepubliczne) i podmioty fizyczne urzeczywistniając w swojej działalności prawa zawarte w sejmowej uchwale jednocześnie przyczyniają się do zapobiegania dyskryminacji osób niepełnosprawnych i przeciwdziałania ich wykluczeniu społecznemu. W ramach przygotowania informacji z realizacji w 2013 r. sejmowej uchwały Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, Minister Pracy i Polityki Społecznej (z jego upoważnienia - Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych) zwrócił się do ministrów i kierowników urzędów centralnych 4 z prośbą o nadesłanie informacji o bezpośrednich lub pośrednich działaniach podejmowanych w 2013 r., w ramach posiadanych merytorycznych kompetencji, na rzecz osób niepełnosprawnych,, w tym także w latach , z uwzględnieniem: rezultatów w realizacji praw osób niepełnosprawnych, niepokojących tendencji w obszarze urzeczywistniania praw osób niepełnosprawnych najważniejszych inicjatyw prowadzących do optymalizacji podjętych przedsięwzięć w celu urzeczywistniania praw osób niepełnosprawnych. Przygotowanie rocznej informacji o działaniach na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. - Karta Praw Osób Niepełnosprawnych w znacznej mierze determinuje charakter merytoryczny tej informacji, analitycznej oceny działań administracji rządowej i wskazania tendencji dotyczących realizacji praw określonych w sejmowej uchwale. Na podstawie informacji nadesłanych przez ministrów i kierowników urzędów centralnych, opracowano jednorodny tekst, zachowując w pełni treści merytoryczne. Zatem Informacja Rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach poodejmowanych w 2013 r. na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 2 M.P. z r. Nr 50 poz uchwały Sejmu RP z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw osób Niepełnosprawnych. 4 Wykaz resortów i urzędów centralnych/innych podmiotów zamieszczono w załączniku 1. 2
3 1997 r. - Karta Praw Osób Niepełnosprawnych zawierająca opis działań zrealizowanych lub zapoczątkowanych w ub.r. przez ministerstwa i urzędy centralne jest dokumentem informacyjnym i faktograficznym o zróżnicowanym charakterze, w znacznej mierze szczegółowym i częściowo uogólnionym (systemowym) dotyczącym osób niepełnosprawnych. W dokumencie zawarte są przede wszystkim informacje o działaniach zrealizowanych, realizowanych (kontynuowanych) i podjętych przez ministerstwa i urzędy centralne w 2013 r. w celu urzeczywistnienia sejmowej uchwały Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, ale także i informacje prezentujące dokonania w szerszej niż roczna perspektywie czasowej, tj. w latach , w szczególności w obszarze edukacji, zatrudnienia osób niepełnosprawnych, uczestnictwa osób niepełnosprawnych sporcie i kulturze, zrzeszania się i konsultowania projektów aktów prawnych, dostępie do ministerstw i urzędów centralnych (likwidacja barier funkcjonalnych w ogólnodostępnych budynkach tych instytucji). Informacje dotyczące podjętych działań zawierają pewne elementy analityczne. Informacja Rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2013 r. na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. - Karta Praw Osób Niepełnosprawnych składa się z dwóch części: podstawowej informacji o realizacji w 2013 r. postanowień sejmowej uchwały oraz w formie załączników części szczegółowej, uzupełniającej część podstawową. Warto podkreślić, że 25 października 2012 r. weszła do krajowego porządku prawnego Konwencja Organizacji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych 5 sporządzona w Nowym Jorku 13 grudnia 2006 r., która wyznacza obowiązujący standard wdrażania krajowych przepisów prawnych dotyczących osób niepełnosprawnych i zobowiązuje do doskonalenia tych przepisów m.in. w zakresie funkcjonowania osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. W latach poddano analizie w związku z pracami przygotowawczymi do ratyfikacji konwencji - zgodność prawa polskiego z postanowieniami konwencji. Z przeprowadzonej analizy wynika, że postanowienia konwencji są odzwierciedlone w polskim porządku prawnym, albowiem osoby niepełnosprawne mają m.in. konstytucyjnie zagwarantowaną - i rozwiniętą w przepisach ustawowych oraz wykonawczych dotyczących wszystkich obszarów działalności państwa - ochronę socjalną, ekonomiczną i prawną oraz ochronę przed dyskryminacją. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej prowadziło w 2013 r. również prace związane z przygotowaniem pierwszego sprawozdania z wykonania przez Polskę Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, w tym dotyczące opracowania projektu wstępnego sprawozdania, przeprowadzenia konsultacji z właściwymi resortami oraz zaopiniowania projektu sprawozdania przez partnerów społecznych. Materiałem wyjściowym do opracowania sprawozdania z realizacji konwencji jest opracowana w latach analiza zgodności polskiego prawa z postanowieniami konwencji. Sprawozdanie będzie przygotowane w 2014 r. Informacja Rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2013 r. na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. - Karta Praw Osób Niepełnosprawnych jest więc w pewnym sensie szczegółowym uzupełnieniem realizacji praw osób niepełnosprawnych zawartych również w konwencji, jakkolwiek nie jest integralną częścią sprawozdania z realizacji konwencji. 5 Po opublikowaniu w Dz. U. poz treści dokumentu ratyfikacyjnego z dnia 6 września 2012 roku wraz z tekstami konwencji w języku angielskim i w przekładzie na język polski oraz oświadczenia rządowego (w Dz. U. poz. 1170) w sprawie mocy obowiązującej konwencji, w którym została podana też informacja, jakie państwa ratyfikowały konwencję i w jakich datach. 3
4 I. Podstawowe dane statystyczne dotyczące osób niepełnosprawnych w latach Dane ogólne. 6 Liczebność populacji osób niepełnosprawnych prawnie stopniowo zmniejszała się na przestrzeni ostatnich lat, zarówno w grupie osób w wieku 16 lat i więcej jak i w wieku produkcyjnym 7. Źródło: BAEL: dane w latach na podstawie Narodowego Spisu Powszechnego (NSP) 2002, dane w latach na podstawie NSP 2011; opracowanie Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. Na podstawie Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) przeprowadzanego systematycznie przez Główny Urząd Statystyczny (GUS), w ciągu ostatnich 13 lat liczebność osób niepełnosprawnych prawnie w wieku 16 lat i więcej zmniejszyła się o 974 tys. osób (z tys. w 2001 r. do tys. w 2013r. ), przy czym w latach liczba osób niepełnosprawnych w tej grupie kształtowała się na zbliżonym poziomie. Z biegiem lat zmniejsza się stopniowo częstość występowania niepełnosprawności prawnej. Dla osób w wieku 16 lat i więcej udział osób niepełnosprawnych prawnie w populacji kraju zmniejszył się z 13,9% w 2001 r. do 11% w 2013 roku, czyli w ciągu 12 lat spadł o 2,9 punktu procentowego (2001 roku wśród tys. ludności Polski w wieku 16 lat i więcej, tys. osób miało orzeczenie o niepełnosprawności, natomiast w 2013 roku na tys. osób, tys. osób posiadało orzeczenie o niepełnosprawności). Liczebność osób niepełnosprawnych prawnie w wieku produkcyjnym również zmniejszała się na przestrzeni lat. W roku 2013 w stosunku do 2001 r. liczba osób niepełnosprawnych w badanej grupie wiekowej zmalała o 645 tys. osób, przy czym w latach zmalała o 295 tys. osób 8. Zmniejszyła się również częstość występowania niepełnosprawności prawnej w wieku produkcyjnym: z 10,9% w 2001 r. do 8,5% w roku 2013 (w 2001 r. w Polsce było tys. osób w wieku produkcyjnym, wśród nich tys. osób z prawnym orzeczeniem 6 Informacja na temat danych dotyczących osób niepełnosprawnych pozyskiwanych z badań prowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny została zamieszczona w załączniku lat dla kobiet i lat dla mężczyzn. 8 Zmiany te mogą wynikać m.in. z zaostrzonego prawa o orzekaniu o stopniu niepełnosprawności i o niezdolności do pracy (ZUS). 4
5 o niepełnosprawności. W 2013 r. osób w wieku produkcyjnym było w Polsce tys., z czego tys. posiadało orzeczenie o niepełnosprawności). 9 Źródło: BAEL : dane w latach na podstawie NSP 2002, dane w latach na podstawie NSP 2011; opracowanie Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. Źródło: BAEL: dane w latach na podstawie NSP 2002, dane w latach na podstawie NSP 201; opracowanie Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. Analizując dane BAEL GUS na przestrzeni lat widać iż, zmienił się znacząco udział poszczególnych stopni niepełnosprawności w populacji osób niepełnosprawnych w wieku 16 lat i więcej. W 2001 r. wśród osób niepełnosprawnych 42,1% miało orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności, 35,8% - orzeczenie o umiarkowanym stopniu a 22,1% o znacznym stopniu niepełnosprawności. W 2013 r. osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności stanowiły 29,9% osób niepełnosprawnych w wieku 16 lat i więcej (spadek o 12,2% w porównaniu do 2001 r.), osoby o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności - 41,6% (wzrost o 5,8% w porównaniu do 2001 r.), a osoby z orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności stanowiły 28,5% (wzrost o 6,4% w porównaniu do 2001 r.). Wyraźne zmiany zauważa się w latach w udziałach poszczególnych stopni niepełnosprawności w strukturze osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym. W 2006 r. osoby z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności stanowiły 48% ogółu osób niepełnosprawnych, z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu - 36,4%, a z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności 15,6%. 9 Dane Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności, Główny Urząd Statystyczny (BAEL GUS). 5
6 W 2013 roku osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności stanowiły 34,6% (spadek o 13,4% w porównaniu do 2006 r.), o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności - 43,7% (wzrost o 7,3% w porównaniu do 2006 r.) o znacznym stopniu niepełnosprawności - 21,7% (wzrost o 6,1% w porównaniu do 2006 r.). Źródło: BAEL: dane w latach na podstawie NSP 2002, dane w latach na podstawie NSP 201; opracowanie Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. Zmiany w proporcjach poszczególnych stopni niepełnosprawności mogą też być w pewnym stopniu odzwierciedleniem zmian w przepisach ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w szczególności dotyczących dofinansowań do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych (np. stopniowe zmniejszanie kwoty dofinansowania dla osób o lekkim stopniu niepełnosprawności). Kwoty dofinansowań zależą od stopnia niepełnosprawności danego pracownika i od występowania schorzeń specjalnych. Gospodarstwa domowe z osobami niepełnosprawnymi. W Polsce średnio w 23,2% wszystkich gospodarstw rodzinnych występowały osoby niepełnosprawne. Istnieje znaczne zróżnicowanie odsetka gospodarstw z osobami niepełnosprawnymi w poszczególnych typach gospodarstw rodzinnych: w gospodarstwach samotnych rodziców z co najmniej jednym dzieckiem i innymi osobami - 32% stanowiły gospodarstwa z osobami niepełnosprawnymi; w gospodarstwach samotnych matek z co najmniej jednym dzieckiem na utrzymaniu i innymi osobami - 31,6% stanowiły gospodarstwa z co najmniej jedną osobą niepełnosprawną; w gospodarstwach samotnych matek z co najmniej 1 dzieckiem na utrzymaniu - 9,5% stanowiły gospodarstwa z osobami niepełnosprawnymi oraz w gospodarstwach (małżeństwach) z dziećmi na utrzymaniu bez innych osób - 10,8% stanowiły gospodarstwa z osoba niepełnosprawną. 6
7 WYSZCZEGÓLNIENIE OGÓŁEM Małżeństwa/ związki nieformalne bez dzieci na utrzymaniu Małżeństwa bez dzieci na utrzymaniu Małżeństwa/ związki nieformalne z co najmniej 1 dzieckiem na utrzymaniu i innymi osobami Małżeństwa z co najmniej 1 dzieckiem na utrzymaniu Samotni rodzice z co najmniej 1 dzieckiem na utrzymaniu Samotne matki z co najmniej 1 dzieckiem na utrzymaniu Małżeństwa/ związki nieformalne z co najmniej 1 dzieckiem na utrzymaniu i innymi osobami Małżeństwa z co najmniej 1 dzieckiem na utrzymaniu i innymi osobami Samotni rodzice z co najmniej 1 dzieckiem na utrzymaniu i innymi osobami Samotne matki z co najmniej 1 dzieckiem na utrzymaniu i innymi osobami Inne osoby z co najmniej 1 dzieckiem na utrzymaniu Pozostałe bez dzieci na utrzymaniu Ogółem Z osobami Bez osób niepełnosprawnymi niepełnosprawnych 100,0 23,2 76,8 100,0 26,4 73,6 100,0 27,8 72,2 100,0 10,8 89,2 100,0 10,8 89,2 100,0 10,0 90,0 100,0 9,5 90,5 100,0 29,9 70,1 100,0 30,0 70,0 100,0 32,0 68,0 100,0 31,6 68,4 100,0 33,6 66,4 100,0 34,3 65,7 Źródło: badanie budżetów gospodarstw domowych 2011, Warunki życia rodzin w Polsce, GUS Wysokość dochodów do dyspozycji na rodzinę jest wyraźnie zróżnicowana ze względu na występowanie w gospodarstwie domowym osoby z niepełnosprawnością. Średni dochód na rodzinę bez osoby niepełnosprawnej wynosił w 2011 r. ponad 4 tys. zł., natomiast w przypadku gospodarstw domowych gdzie występowały osoby niepełnosprawne kształtował się na poziomie zł na rodzinę. Co więcej w przeliczeniu na dochód do dyspozycji na osobę w gospodarstwie domowym, w przypadku gospodarstw bez osób niepełnosprawnych wynosił on średnio zł., a w gospodarstwach z osobą niepełnosprawną zł na osobę. Źródło: badanie budżetów gospodarstw domowych 2011.Warunki życia rodzin w Polsce, GUS
8 Poziom wydatków na towary i usługi konsumpcyjne, na jakie może sobie pozwolić gospodarstwo domowe jest ściśle powiązane z możliwościami dochodowymi, tak, więc wysokość tychże wydatków na rodzinę w gospodarstwie bez osoby niepełnosprawnej kształtowało się w 2011 roku na poziomie złotych, natomiast w gospodarstwach, w których występowały osoby niepełnosprawne wydatki na rodzinę uplasowały się na poziomie złotych. Przeliczając na osobę w gospodarstwie: wydatki w gospodarstwach bez osób niepełnosprawnych wynosiły 961zł., a z osobami niepełnosprawnymi średnia wartość wydatków na towary i usługi konsumpcyjne wynosiła 798 zł. Udział wydatków w dochodach w gospodarstwach bez osób niepełnosprawnych wynosił w 2011 r. 80,6%, natomiast w gospodarstwach z osobami niepełnosprawnymi 82,7%. Można wnioskować, iż gospodarstwa z osobami niepełnosprawnymi mają niższą zdolność do inwestycji swoich środków gdyż większą ich część przeznaczają na bieżące potrzeby. Badając źródła dochodów gospodarstw domowych, w których występują osoby niepełnosprawne w roku 2011: 33,4% dochodów, czyli ponad zł pochodziło z pracy najemnej, ponad 40% generowano z tytułu świadczeń niezarobkowych: o 22,9% z emerytur (blisko 898 zł), o 14,4% z rent (565 zł), o 2,8% z tytułu świadczeń rodzinnych (109 zł). Źródło: badanie budżetów gospodarstw domowych 2011, Warunki życia rodzin w Polsce, GUS 2014 Badanie gospodarstw domowych pod kątem możliwości posiadania samochodu ujawniło trudniejszą sytuację gospodarstw, z co najmniej jedną osobą niepełnosprawną i innymi osobami, zamieszkałymi w mieście, gdyż aż 16,5% takich gospodarstw nie posiada samochodu z powodu trudności finansowych. Sytuacja gospodarstw tworzonych wyłącznie przez osoby niepełnosprawne kształtuje się na podobnym poziomie co gospodarstw rodzinnych bez osób niepełnosprawnych (odpowiednio11% i 10,9%). Stosunkowo lepsza sytuacja występuje w gospodarstwach domowych na terenach wiejskich. 12,8% gospodarstw z co najmniej jedną osobą niepełnosprawną i innymi osobami oraz tylko 7,9% gospodarstw rodzinnych bez osób niepełnosprawnych nie stać na posiadanie samochodu. Gorsza jest jednak sytuacja gospodarstw tworzonych wyłącznie przez osoby niepełnosprawne, gdyż 13,6% z nich nie posiada samochodu z przyczyn finansowych. 8
9 Źródło: badanie EU-SILC 2011, Warunki życia rodzin w Polsce, GUS Ubóstwo osób niepełnosprawnych. Zjawisko ubóstwa nie posiada jednorodnej, ogólnej definicji. W raportach Diagnoza Społeczna przeprowadzonych przez Radę Monitoringu Społecznego w Polsce w latach 2009, 2011 i 2013 przyjęto, iż ubóstwo to sytuacja, w której gospodarstwo domowe nie posiada wystarczających środków finansowych (dochodów bieżących jak i z poprzednich okresów oraz nagromadzonych środków) pozwalających mu na zapewnienie wszystkich podstawowych potrzeb. Zatem ubóstwo jest traktowane jako jeden z wymiarów wykluczenia społecznego, a mianowicie w wymiarze wykluczenia finansowego. Należy zaznaczyć, że jedynie kwestie finansowe determinują czy dane gospodarstwo jest zagrożone ubóstwem (finanse gospodarstwa plasują się blisko lub na granicy wartości oznaczonej jako próg wejścia w ubóstwo) lub czy żyje w ubóstwie. Dodatkowo zastosowano dwa różne podejścia do opisu ubóstwa 10. Na podstawie wspomnianych raportów Diagnoza Społeczna przeprowadzonych w latach 2009, 2011 i 2013 można porównać zmianę sytuacji osób niepełnosprawnych ze względu na zjawisko ubóstwa. Zbadano sytuację osób niepełnosprawnych na tle osób sprawnych oraz jak występowanie niepełnosprawności wpływa na prawdopodobieństwo zagrożenia ubóstwem. Zbadano również głębokość ubóstwa czyli różnicę między granicą ubóstwa a średnią wartością finansów dla gospodarstw ubogich. Głębokość ubóstwa można określić jako stwierdzenie jak ubogie są gospodarstwa żyjące w ubóstwie. Głębokość ubóstwa określono indeksem luki dochodowej, który mówi o ile procent przeciętne wydatki z danej grupy są niższe od wyznaczonej granicy ubóstwa. W 2009 roku Instytut Pracy i Spraw Socjalnych oszacował granicę ubóstwa (określenie w ujęciu obiektywnym) dla jednoosobowych gospodarstw domowych na poziomie 413 zł, natomiast w ujęciu subiektywnym granica ubóstwa została oszacowana na poziomie 1.544zł. Jest ona o ponad 3,5 razy wyższa od granicy w ujęciu obiektywnym. Oznacza to, że aspiracje gospodarstw domowych odnośnie ich sytuacji dochodowej zapewniającej zaspokojenie potrzeb na akceptowalnym przez nie minimalnym poziomie są znacząco wyższe niż wynika to z minimalnych norm ustalanych w tym zakresie przez ekspertów. Gospodarstwa domowe porównują po prostu swoją sytuację materialną z sytuacją gospodarstw lepiej od nich sytuowanych finansowo. 10 Zjawisko ubóstwa może być wyrażone w sposób obiektywny lub subiektywny. Obiektywny sposób oznacza wyznaczenie wartości granicznej dla ubóstwa w sposób ekspercki, przez niezależną grupę ludzi, na podstawie danych i badań. Metoda subiektywna pozwala samym gospodarstwom określić jaka według nich jest graniczna wartość finansowa poniżej której nie są w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb. 9
10 W grupie gospodarstw domowych z niepełnosprawnymi w 2009 roku w ubóstwie żył, w obu podejściach pomiarowych (obiektywnym i subiektywnym), znacznie wyższy odsetek gospodarstw domowych ubogich niż w grupie gospodarstw domowych bez niepełnosprawnych. W ujęciu obiektywnym wśród gospodarstw domowych z niepełnosprawnymi aż 4,8% żyło w ubóstwie a w gospodarstwach bez niepełnosprawnych tylko 2,8%. Natomiast w ujęciu subiektywnym 63% gospodarstw z osobą niepełnosprawną żyło w ubóstwie, a wśród gospodarstw bez osoby niepełnosprawnej 47,3%. W przypadku ocen głębokości ubóstwa sytuacja nie jest już tak jednoznaczna. Indeks luki dochodowej w ujęciu obiektywnym przyjmuje wyższą wielkość dla grupy gospodarstw domowych bez niepełnosprawnych niż dla grupy gospodarstw z niepełnosprawnymi (odpowiednio 33,7 proc. i 26,6 proc.). Natomiast w przypadku podejścia subiektywnego relacje są odwrotne (indeks luki dochodowej ma wielkość 34,5 proc. dla grupy gospodarstw domowych bez niepełnosprawnych i 37,7 proc. dla grupy gospodarstw z niepełnosprawnymi). Z danych o ubóstwie w 2009 roku, zarówno w ujęciu eksperckim jak i subiektywnym, wynika, że większy odsetek gospodarstw z osobą niepełnosprawną żyje w ubóstwie niż wśród gospodarstw bez osób niepełnosprawnych. Jednak co do głębokości ubóstwa to jest ona wyższa dla gospodarstw z osobą niepełnosprawną w ujęciu subiektywnym. W ujęciu obiektywnym, eksperckim wśród gospodarstw bez osoby niepełnosprawnej występuje większe zróżnicowanie kwestii finansowych wśród gospodarstw żyjących w ubóstwie. Jak wynika także z analizy danych EU-SILC 11 dla Polski 2011 r. zamieszczonej w publikacji GUS Warunki życia rodzin w Polsce, występowanie osób niepełnosprawnych w gospodarstwie domowym zwiększa ryzyko zagrożenia ubóstwem. Dla rodzin zamieszkanych w mieście 15,2% z gospodarstw tworzonych wyłącznie przez osoby niepełnosprawne jest zagrożonych ubóstwem, 14% gospodarstw z co najmniej jedną osobą niepełnosprawną i innymi osobami. Dla gospodarstw bez osób niepełnosprawnych ryzyko ubóstwa wynosi znacznie mniej gdyż 10,1%. Jeszcze bardziej niekorzystnie kształtuje się sytuacja finansowa gospodarstw zamieszkałych na terenach wiejskich. Dla gospodarstw tworzonych wyłącznie przez osoby niepełnosprawne ryzykiem ubóstwa objęte jest 26,2% z nich, gospodarstwa z co najmniej jedną osobą niepełnosprawną i innymi osobami 25,9% a dla gospodarstw bez osób niepełnosprawnych ryzyko wynosi 22,5%. Gospodarstwa z osobami niepełnosprawnymi, w których są również osoby sprawne zagrożenie ubóstwem jest mniejsze niż dla gospodarstw domowych tworzonych wyłącznie przez osoby niepełnosprawne. Źródło: badanie EU-SILC 2011, Warunki życia rodzin w Polsce, GUS Europejskie Badanie Dochodów i Warunków Życia. W Polsce EU-SILC jest realizowane przez GUS od 2005 roku. 10
11 Wykształcenie oraz aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych. W latach następowała poprawa w zakresie edukacji wśród osób niepełnosprawnych prawnie w wieku 16 lat i więcej. Wzrósł udział osób z wykształceniem wyższym (61% w 2008 r. do 7,7% w 2013 r.), policealnym i średnim zawodowym (18,4% w 2008 r. do 20,2% w 2013 r.), zasadniczym zawodowym (29,3% w 2008 r. do 31,5% w 2013 r.), Nastąpił wyraźny spadek udziału osób z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej lub bez wykształcenia, aż o 5,7 pkt. proc. (38,9% w 2008 r. do 33,2% w 2013 r.). Źródło: BAEL: dane w latach na podstawie NSP 2002, dane w latach na podstawie NSP 2011; opracowanie Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. Źródło: BAEL: dane w latach na podstawie NSP 2002, dane w latach na podstawie NSP 2011; opracowanie Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. 11
12 Podobnie wygląda sytuacja w grupie osób niepełnosprawnych prawnie w wieku produkcyjnym. W latach nastąpił wzrost w procentowym udziale osób z wykształceniem wyższym (5,4% w 2008r. do 9,2% w 2013r.), zasadniczym zawodowym (39% w 2008r. do 40,8% w 2013r.). Bez zmian pozostał udział osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym na poziomie 6,5%. Zmalała natomiast liczba osób z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej (27,6% w 2008r. do 25% w 2013r.). Źródło: Szkoły wyższe i ich finanse w 2012 r., GUS. Brak danych za rok Widać wyraźny wzrost liczby studentów niepełnosprawnych zarówno na studiach stacjonarnych jak i niestacjonarnych. Ogółem liczba osób niepełnosprawnych posiadających status studenta zwiększyła się z w 2008 roku do w 2013 r., czyli wzrosła o (25,1% w ciągu pięciu lat). Osoby niepełnosprawne na rynku pracy Populacja osób niepełnosprawnych w wieku 16 lat i więcej wynosiła w 2013 roku tys. osób, z czego: tys. osób niepełnosprawnych było biernych zawodowo. 574 tys. osób było aktywnych zawodowo, a wśród nich: 478 tys. pracowało i 96 tys. osób bezrobotnych. Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w 2013 roku kształtował się na poziomie 14,4%, stopa bezrobocia wyniosła 16,9%, współczynnik aktywności zawodowej 12 wyniósł 17,3%). Relatywnie najlepiej przedstawia się sytuacja osób niepełnosprawnych w stopniu lekkim, gdzie poziom aktywności zawodowej wynosi 26,8%, a wskaźnik zatrudnienia 21,7%. 12 Współczynnik aktywności zawodowej jest to procentowy udział aktywnych zawodowo danej kategorii w ogólnej liczbie ludności danej kategorii (wyróżnianej m.in. ze względu na wiek). Wskaźnik zatrudnienia jest to procentowy udział pracujących danej kategorii w ogólnej liczbie ludności danej kategorii (wyróżnianej m.in. ze względu na wiek). Stopa bezrobocia jest to procentowy udział bezrobotnych danej kategorii wśród aktywnych zawodowo w danej grupie ludności (wyróżnianej m.in. ze względu na wiek). 12
13 W najtrudniejszej sytuacji są osoby niepełnosprawne ze znacznym stopniem niepełnosprawności, których poziom aktywności zawodowej wynosi 4,8%, a wskaźnik zatrudnienia 4,1%. Szczegółowe dane dotyczące poszczególnych grup osób niepełnosprawnych: a) Osoby niepełnosprawne o stopniu znacznym; Wskaźnik zatrudnienia, w tej grupie osób niepełnosprawnych, pozostał na niemal identycznym poziomie jak w roku 2012 i wyniósł 4,1%. Niewielką zmianę odnotowano jedynie w zakresie stopy bezrobocia (wzrost o 0,3 pkt. proc., do poziomu 14,4% w 2013 r.) Współczynnik aktywności zawodowej pozostał na niezmienionym poziomie - 4,8%. b) Osoby niepełnosprawne o stopniu umiarkowanym; W porównaniu z analogicznym okresem 2012 roku osoby niepełnosprawne z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wykazały się większym o 1,1 pkt. proc. poziomem aktywności zawodowej. Na wzrost współczynnika aktywności zawodowej, który w roku 2013 wyniósł 19,1% nałożył się zarówno wzrost zatrudnienia tych osób (z poziomu 15,7% w roku 2012 do 16,2% w roku 2013) jak i bezrobocia (z 12,7 do 15,1%). c) Osoby niepełnosprawne o stopniu lekkim. Podobnie jak w przypadku osób niepełnosprawnych z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wzrosła też aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych ze stopniem lekkim. Współczynnik aktywności zawodowej w roku 2013 wyniósł do 26,8% (wzrost o 0,6 pkt. proc w porównaniu z analogicznym okresem roku 2012), wskaźnik zatrudnienia - 21,7% (wzrost o 0,1 pkt. proc.), a stopa bezrobocia 19,3% (wzrost o 1,7 pkt. proc.). Źródło: BAEL: dane w latach na podstawie NSP 2002, dane w latach na podstawie NSP 2011; opracowanie Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. Sytuacja populacji osób niepełnosprawnych prawnie w wieku produkcyjnym na rynku pracy jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego również się poprawiła. W 2013 r. nastąpił -w porównaniu z 2008 r. - wyraźny wzrost współczynnika aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych prawnie w wieku produkcyjnym, tj. o 3,4% (z 23,9% w 2008 r. do 27,3% w 2013 r.) oraz wzrost wskaźnika zatrudnienia, tj. o 1,6% (z 20,8% w 2008 r. do 22,4% w 2013 r.). Stopa bezrobocia wzrosła z 13,1% w 2008 r. do 17,9% w 2013 r. 13
14 Źródło: BAEL GUS: dane w latach na podstawie NSP 2002, dane w latach na podstawie NSP ; opracowanie Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. Szczegółowe dane dotyczące osób niepełnosprawnych prawnie w wieku produkcyjnym według podziału na stopnie niepełnosprawności w 2013 r.: d) osoby niepełnosprawne o stopniu znacznym; Wskaźnik zatrudnienia, w tej grupie osób niepełnosprawnych, w roku 2013 wyniósł 8,5% co stanowi spadek o 0,5 pkt. proc. w stosunku do roku Stopa bezrobocia ukształtowała się na poziomie 14,5% (wzrost o 0,8% w porównaniu do 2012r.), współczynnik aktywności zawodowej zmalał o 0,5% w porównaniu do poprzedniego roku i ukształtował się na poziomie - 9,9%. e) Osoby niepełnosprawne o stopniu umiarkowanym; Osoby niepełnosprawne z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wykazały się większym o 0,5 pkt. proc. poziomem aktywności zawodowej w porównaniu do roku 2012 (2012 r. - 28,1%, 2013 r. - 28,6%). Na wzrost współczynnika aktywności zawodowej nałożył się zarówno wzrost stopy bezrobocia (z 14,2% w 2012 r. do 16,0% w 2013 r.). Wskaźnik zatrudnienia tych osób zmalał nieznacznie o 0,2% (z poziomu 24,1% w roku 2012 do 23,9% w roku 2013) f) Osoby niepełnosprawne o stopniu lekkim. W przypadku osób niepełnosprawnych z lekkim stopniem niepełnosprawności wzrosła stopa bezrobocia 20,3% (wzrost o 1,9 pkt. proc.). Współczynnik aktywności zawodowej w roku 2013 zmalał do 36,6% (spadek o 0,4 pkt. proc w porównaniu z analogicznym okresem roku 2012), zmniejszył się także wskaźnik zatrudnienia - 29,2% (spadek o 0,9 pkt. proc. w porównaniu z 2012 r.). Źródło: BAEL: dane w latach na podstawie NSP 2002, dane w latach na podstawie NSP 2011; opracowanie Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. 14
15 Pracownicy niepełnosprawni zarejestrowani w Systemie Obsługi Dofinansowań i Refundacji (SODiR) Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Zakłady pracy chronionej, ze względu na wysoki udział pracowników niepełnosprawnych prawnie do ogółu zatrudnionych (30-40% w zależności od stopnia niepełnosprawności i występowania schorzeń specjalnych), są głównymi beneficjentami świadczeń z tytułu wsparcia osób niepełnosprawnych (np. dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnością). Jednakże na przestrzeni lat udział pracowników zatrudnionych w zakładach pracy chronionej zarejestrowanych w SODiR, w stosunku do ogółu pracowników z niepełnosprawnością ma tendencję spadkową, przy jednoczesnym wzroście zatrudnienia osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy. Średniorocznie w 2004 r. udział pracowników ZPCH wynosił 88,3%, w 2008 r. spadł do 80,9%, w 2012 r. osiągnął poziom 68,7% a w 2013 r. uplasował się na poziomie 66,9%. Wzrost zatrudnienia osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy w porównania do 2008 r. wyniósł w 2013 r. o ponad 14,1 pkt. proc. (średnio w 2008 r. udział zatrudnionych na otwartym rynku pracy w stosunku do ogółu pracowników niepełnosprawnych wynosił 19,1% natomiast średnio w 2013 r. już 33,2%). Źródło: dane sprawozdawcze PFRON stan na r. W ciągu sześciu lat ( ) - w stosunku do ogółu pracowników niepełnosprawnych zarejestrowanych w SODiR PFRON - udział osób: ze schorzeniami specjalnymi wzrósł o 8,4% (z 14,3% w grudniu 2008 r. do 22,7% w grudniu 2013 r.), ze znacznym stopniem niepełnosprawności wzrósł o 2,7% (z 4,2% w grudniu 2008 r. do 6,9% w grudniu 2013 r.), ze znacznym stopniem niepełnosprawności i schorzeniami specjalnymi wzrósł o 0,5% (z 1,7% w grudniu 2008 r. do 2,6% w grudniu 2013 r.), z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wzrósł o 23,6% (z 38,3% w grudniu 2008 r. do 61,9% w grudniu 2013 r.), z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności i schorzeniami specjalnymi wzrósł o 8,6% (z 6,8% w grudniu 2008 r. do 15,4% w grudniu 2013 r.), z lekkim stopniem niepełnosprawności spadł 26,4% (z 57,5% w grudniu 2008 r. do 31,1% w grudniu 2013 r.), z lekkim stopniem niepełnosprawności i schorzeniami specjalnymi spadł o 1,1% (z 5,8% w grudniu 2008 r. do 4,7% w grudniu 2013 r.). 15
16 W ciągu sześciu lat ( ) wzrosła ogólna liczba pracodawców zarejestrowanych w SODiR PFRON o 82,6% (z w grudniu 2008 r. do w grudniu 2013 r.), przy czym: wzrosła liczba pracodawców otwartego rynku pracy o ponad 169,9% (z w grudniu 2008 r. do w grudniu 2013r.), zmalała liczba pracodawców na chronionym rynku pracy o 35% (z w grudniu 2008 r. do w grudniu 2013 r.). W ciągu sześciu lat ( ) liczba osób niepełnosprawnych prowadzących działalność gospodarczą zarejestrowanych w ewidencji ubiegających się o refundację składek na ubezpieczenie społeczne dla danych średniomiesięcznych w 2008 roku wynosiła osób, a w 2013 r. roku wyniosła osób. Systematycznie spada udział osób niepełnosprawnych z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności wśród grupy prowadzących własną działalność a wzrasta udział osób z orzeczeniem o znacznym i umiarkowanym stopniu niepełnosprawności 13 : ze znacznym stopniem niepełnosprawności średniomiesięcznie w 2011 r. było 6,2%, w 2012 r. 7,6% a w 2013 r. - 8,2%, z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności dla danych średniomiesięcznych było: w 2011 r. 36,1%, w 2012r. 42,1%, w 2013r. 45,5%, z lekkim stopniem niepełnosprawności: w 2011 r. 57,7%, w 2012r. 50,3%, w 2013 r. 46,3%. Bezrobocie wśród osób niepełnosprawnych. Źródło: bezrobocie rejestrowane (na podstawie MPiPS-01) W latach wzrastała liczba osób niepełnosprawnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy, jako osoby bezrobotne (z 96,6 tys. w grudniu 2008 r. do 135,7 tys. w grudniu 2013 r.). Zmalała liczba osób niepełnosprawnych poszukujących pracy i niepozostających w zatrudnieniu z 23.5 w grudniu 2008 r. do 19.3 w 2013 r. Udział osób niepełnosprawnych bezrobotnych i poszukujących pracy w ogóle osób bezrobotnych zarejestrowanych i poszukujących pracy w powiatowych urzędach pracy wynosił w grudniu 2008 r. wynosił 6,4%, natomiast w grudniu 2013 r. spadł do 6,2%. Odsetek osób niepełnosprawnych bezrobotnych pozostających w rejestrze powiatowego urzędu pracy powyżej 12 miesięcy wśród ogółu bezrobotnych niepełnosprawnych w końcu grudnia 2013 roku wynosił 43,9%% (w grudniu 2008 roku 42,9%). 13 Brak danych z podziałem na poszczególne stopnie niepełnosprawności za okres
17 Warto zauważyć, iż osoby niepełnosprawne podejmujące własną działalność gospodarczą nie tracą statusu osoby poszukującej pracy. Mogą zostać wyrejestrowane na własną prośbę. Wolne miejsca pracy i aktywizacja zawodowa niepełnosprawnych. Liczba wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej dla osób niepełnosprawnych zgłaszanych do powiatowych urzędów pracy przez pracodawców w danym okresie sprawozdawczym systematycznie rośnie od 2008 roku. Udział tych miejsc oferowanych osobom niepełnosprawnych w stosunku do ogółu zgłaszanych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej wynosił 2,3% (2008 rok) natomiast w 2013 r. wzrósł do 6,8%. Zmienił się też rozkład ofert. Oferty pracy subsydiowanej dla osób niepełnosprawnych zajmują w 2013 roku 2,5% spośród ofert z tej grupy (podczas gdy w ,8%), oferty z sektora publicznego zajmują 2,1% wśród ofert z tego sektora (w 2008 roku 0,6%) a oferty pracy sezonowej 7% (w 2008 roku 1,4%ofert z sektora pracy sezonowej było adresowanych do osób niepełnosprawnych). 17
18 II Informacja szczegółowa resortów i urzędów centralnych o realizacji w 2013 r. praw osób niepełnosprawnych w zakresie: dostępu do leczenia i opieki medycznej, wczesnej diagnostyki, rehabilitacji i edukacji leczniczej, a także do świadczeń zdrowotnych uwzględniających rodzaj i stopień niepełnosprawności, w tym do zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze, sprzęt rehabilitacyjny. Jednym z ważniejszych praw zagwarantowanych m.in. osobom niepełnosprawnym jest prawo do opieki medycznej, w tym do leczenia i świadczeń zdrowotnych uwzględniających rodzaj i stopień niepełnosprawności oraz do rehabilitacji leczniczej i zaopatrzenia w wyroby medyczne (przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze). W 2013 r. podobnie jak w latach poprzednich osoby niepełnosprawne korzystały z ustawowych świadczeń gwarantowanych 15 w zakresie m.in. podstawowej opieki zdrowotnej, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, leków, leczenia szpitalnego, opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień, świadczeń wysokospecjalistycznych, rehabilitacji leczniczej, świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej, leczenia stomatologicznego, lecznictwa uzdrowiskowego, a także z zaopatrzenia w wyroby medyczne (przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze), ratownictwa medycznego, opieki paliatywnej i hospicyjnej, programów zdrowotnych. 16 Minister Zdrowia w ramach swoich kompetencji podejmuje działania 17 mające na celu poprawę dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz podnoszenia jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych. Świadczenia opieki zdrowotnej zakwalifikowane jako świadczenia gwarantowane, finansowane są ze środków publicznych, w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Przysługują zatem wszystkim świadczeniobiorcom, w tym osobom niepełnosprawnym, kwalifikującym się do danego typu leczenia 18. Obszar programowy Inicjatywy na rzecz ochrony zdrowia w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego Ministerstwo Zdrowia pełni rolę operatora dwóch programów operacyjnych 20 : Poprawa i lepsze dostosowanie ochrony zdrowia do trendów demograficznoepidemiologicznych (PL O7). Głównym celem programu jest poprawa stanu zdrowia społeczeństwa polskiego poprzez rozwój i dostosowanie opieki medycznej do rzeczywistego stanu zdrowia populacji oraz czynników demograficznych. Wyróżniono trzy obszary tematyczne, w ramach których istnieje możliwość uzyskania dofinansowania na realizację projektu: 14 Prawo w zakresie dostępu do dóbr i usług umożliwiających pełne uczestnictwo w życiu społecznym nie zostało omówione oddzielnie z uwagi na to, że obszerny opis instrumentów służących jego realizacji został zawarty w pozostałych prawach. 15 Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z poźn. zm.). W ustawie zostały określone m.in. warunki udzielania świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zasady i tryb finansowania tych świadczeń, zasady i tryb kwalifikowania świadczeń opieki zdrowotnej jako świadczeń gwarantowanych, a także zadania władz publicznych w zakresie zapewnienia równego dostępu do wspomnianych świadczeń. 16 W przypadku osób z zaburzeniami psychicznymi, podstawowa i specjalistyczna opieka zdrowotna dla tej grupy osób była realizowana na podstawie art. 5 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375, z późn. zm). 17 Podstawę działań stanowią przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.). 18 Wykaz wybranych aktów prawnych określających poszczególne zakresy gwarantowanych świadczeń zdrowotnych został zawarty w załączniku Realizowane przez Ministerstwo Zdrowia projekty współfinansowane ze środków europejskich adresowane bezpośrednio lub pośrednio do osób niepełnosprawnych albo mogące mieć pozytywny wpływ na poprawę sytuacji osób niepełnosprawnych zostały zamieszczone w załączniku W ramach II edycji Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego ( MF EOG i NMF), obejmującej lata Ministerstwo Zdrowia Ministerstwo pełni funkcję Operatora Programu w ramach obszaru programowego Inicjatywy na rzecz ochrony zdrowia. 18
19 Poprawa opieki prenatalnej - świadczenia z zakresu profilaktyki, diagnostyka i leczenie w celu zwiększenia liczby urodzeń, Lepsze dostosowanie opieki zdrowotnej w celu sprostania potrzebom szybko rosnącej populacji osób przewlekle chorych i niesamodzielnych oraz osób starszych, Profilaktyka chorób nowotworowych mająca na celu zmniejszenie wskaźnika zachorowalności i śmiertelności z powodu nowotworów w Polsce. Nabór wniosków w programie zakończył się 28 czerwca 2013 r. W chwili obecnej trwa ocena formalna i merytoryczno-techniczna złożonych dokumentów aplikacyjnych. Ograniczanie społecznych nierówności w zdrowiu (PL 13). Program składa się z projektu predefiniowanego przyczyniającego się do stworzenia strategii międzysektorowej i narzędzi ograniczania nierówności w zdrowiu 21 oraz z projektów pilotażowych dotyczących szeroko zakrojonych działań w zakresie zdrowia publicznego w społecznościach lokalnych w wybranych powiatach 22. Poprawa usług podstawowej opieki zdrowotnej i usług opieki społecznej 23. W 2013 roku w ramach Szwajcarsko Polskiego Programu Współpracy (SPPW) Instytucje Realizujące wdrażały następujące 4 programy: 24 Poprawa jakości usług świadczonych w domach pomocy społecznej i placówkach opiekuńczo wychowawczych, program realizowany przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Lublinie, Poprawa infrastruktury domów pomocy społecznej i/lub placówek opiekuńczowychowawczych oraz podnoszenie kwalifikacji personelu w tym również pielęgniarek i pielęgniarzy ww. instytucji, program realizowany przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Rzeszowie, Podniesienie jakości usług świadczonych w Jednostkach Organizacyjnych Pomocy Społecznej w celu wzmacniania podmiotowości i aktywności życiowej podopiecznych, program realizowany przez Świętokrzyski Urząd Wojewódzki, Pomocna dłoń pod bezpiecznym dachem, program realizowany przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie. Do końca okresu sprawozdawczego osiągnięto następujące rezultaty wdrażanych przedsięwzięć: w ramach komponentu II przeszkolono 533 pracowników merytorycznych pracujących w jednostkach, w których przeprowadzane będą działania inwestycyjne finansowane z SPPW, w ramach komponentu III przeszkolono 153 pracowników medycznych, tj. pielęgniarek i położnych. W ramach obydwu wyżej wymienionych komponentów zorganizowano 55 różnych typów szkoleń. W związku z koniecznością przeprowadzania procedury zamówień publicznych główny zakres zadań związanych z modernizacją Domów Opieki Społecznej i Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych zostanie zrealizowany w 2014 r. Niemniej w tym obszarze również udało się osiągnąć pierwsze rezultaty: zmodernizowano m2 powierzchni jednostek organizacyjnych pomocy społecznej oraz m 2, infrastruktury towarzyszącej. W ramach planowanych zakupów drobnego sprzętu medycznego instytucje realizujące nabyły 208 sztuk sprzętu takiego jak np. ciśnieniomierze, glukometry, sprzęt do pomiaru ciśnienia. W odniesieniu do planowanego nabycia sprzętu i aparatury medycznej oraz sprzętu teleinformatycznego zakupiono 80 sztuk. 21 Projekt realizowany jest przez Departament Ubezpieczenia Zdrowotnego Ministerstwa Zdrowia we współpracy z Norweskim Dyrektoriatem do Spraw Zdrowia oraz przez wyselekcjonowana grupę 156 powiatów. 22 Nabór wniosków do projektów pilotażowych dotyczących promocji zdrowia oraz profilaktyki zdrowotnej dla społeczności lokalnych będzie odbywał się w drodze konkursu, którego ogłoszenie planowane jest na w 2014 r. 23 W latach w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy rozpoczęto wdrażanie 4 powyżej opisanych projektów z obszaru tematycznego Ochrona zdrowia, Celu 2 Poprawa usług podstawowej opieki zdrowotnej i usług opieki społecznej na peryferyjnych i zmarginalizowanych terenach obszarów objętych koncentracją geograficzną, z preferencją dla wielosektorowego podejścia programowego. 24 W ramach Priorytetu Rozwój społeczny i zasobów ludzkich, Obszaru tematycznego Ochrona zdrowia Cel 2 Poprawa usług podstawowej opieki zdrowotnej i usług opieki społecznej na peryferyjnych i zmarginalizowanych terenach obszarów objętych koncentracją geograficzną, z preferencją dla wielosektorowego podejścia programowego. 19
20 Opieka zdrowotna nad zawodnikami zakwalifikowanymi do kadry narodowej w sportach paraolimpijskich. Koszty opieki medycznej nad zawodnikami zakwalifikowanymi do kadry narodowej w sportach olimpijskich i paraolimpijskich są finansowane ze środków budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia 25. Zakres i sposób realizowania opieki medycznej nad zawodnikami zakwalifikowanymi do kadry narodowej w sportach olimpijskich i paraolimpijskich, w tym zakres badań oraz częstotliwość ich przeprowadzania został określony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 14 kwietnia 2011 r. w sprawie zakresu i sposobu realizowania opieki medycznej nad zawodnikami zakwalifikowanymi do kadry narodowej w sportach olimpijskich i paraolimpijskich 26 W 2013 r. wydatkowano z budżetu Ministra Zdrowia środki finansowe w łącznej wysokości zł na świadczenia opieki zdrowotnej nad zawodnikami zakwalifikowanymi do kadry narodowej w sportach olimpijskich oraz nad zawodnikami zakwalifikowanymi do kadry narodowej w sportach paraolimpijskich. Dostęp osób niepełnosprawnych do metod i środków służących świadomej prokreacji. Dostęp osób niepełnosprawnych do metod i środków służących świadomej prokreacji nie został uregulowany w sposób odrębny w stosunku do pozostałych grup osób. W Polsce zarejestrowane i dostępne są nowoczesne środki antykoncepcyjne będące produktami leczniczymi bądź wyrobami medycznymi oraz leki i wyroby medyczne stosowane w okresie ciąży i niezbędne do opieki nad płodem, opieki medycznej nad kobietą w ciąży oraz używane w celu świadomej prokreacji. W latach nie były przeprowadzane badania, które oceniałyby dostępność do metod i środków służących świadomej prokreacji. W 2006 r. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne wydało rekomendacje w sprawie antykoncepcji hormonalnej 27. Do oceny metod antykoncepcji stosuje się następujące kryteria medyczne: skuteczność, odwracalność, bezpieczeństwo, akceptacja, tolerancja, korzyści poza-antykoncepcyjne. Świadomej prokreacji służy również dostęp do pełnej wiedzy i informacji na ten temat. Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, 28 lekarz ma obowiązek udzielić pacjentowi lub jego ustawowemu przedstawicielowi przystępnej informacji o jego stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu. Dostęp osób niepełnosprawnych do badań prenatalnych. Badania prenatalne w Polsce wykonywane są zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych, które określają dokładny zakres procedur realizowanych w ramach świadczenia gwarantowanego, kryteria kwalifikacji do programu dla świadczeniobiorców oraz kryteria kwalifikacji dla świadczeniodawców. Kobieta w ciąży ma prawo do wykonania badań prenatalnych, jeśli spełnia co najmniej jedno z następujących kryteriów: wiek powyżej 35 lat, wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub dziecka, stwierdzenie wystąpienia strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub u ojca dziecka, stwierdzenie znacznie większego ryzyka urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenetycznie lub wieloczynnikową, 25 Na podstawie art. 29 ust. 4 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. Nr 127, poz. 857, z późn. zm.). 26 Dz. U. Nr 88, poz Zgodnie z ich treścią, w Polsce, dostępne są następujące sposoby regulacji płodności: metody okresowej abstynencji seksualnej (metody naturalne), środki plemnikobójcze, prezerwatywy, wkładki wewnątrzmaciczne, w tym wkładki uwalniające wewnątrzmacicznie progestagen, jedno lub dwuskładnikowe preparaty hormonalne stosowane w postaci tabletek doustnych, plastrów przezskórnych lub wstrzyknięć 28 Dz. U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634, z późn. zm. 20
Ubóstwo ekonomiczne w Polsce w 2014 r. (na podstawie badania budżetów gospodarstw domowych)
015 GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Opracowanie sygnalne Warszawa, 9.06.2015 r. Ubóstwo ekonomiczne w Polsce w 2014 r. (na podstawie badania budżetów gospodarstw domowych) Jaki był zasięg ubóstwa ekonomicznego
Bardziej szczegółowoPOWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z ZAKRESU REHABILITACJI SPOŁECZNEJ, ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA ORAZ
Załącznik do Uchwały Nr XXV/149/2008 Rady Powiatu Średzkiego z dnia 30 grudnia 2008 roku POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z ZAKRESU REHABILITACJI SPOŁECZNEJ, ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA
Bardziej szczegółowoPOWIATOWY PROGRAM NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LATA 2009 2013
Załącznik do Uchwały Nr XXXIV/167/2009 Rady Powiatu w Oławie z dnia 25 marca 2009 r. POWIATOWY PROGRAM NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LATA 2009 2013 OŁAWA, marzec 2009 rok Podstawa prawna: 1. art.
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności Miejskiego Urzędu Pracy w Lublinie - I półrocze 2011 r. -
Miejski Urząd Pracy w Lublinie ul. Niecała 14, 20-080 Lublin www.mup.lublin.pl Sprawozdanie z działalności Miejskiego Urzędu Pracy w Lublinie - I półrocze 2011 r. - Lublin, wrzesień 2011 Spis treści 1.
Bardziej szczegółowoWsparcie firm zatrudniających osoby niepełnosprawne
Wsparcie firm zatrudniających osoby niepełnosprawne Nowa Ruda-Słupiec, 18 maja 2012 r. Ostatnia aktualizacja 16.05.2012 r. Charakterystyka PFRON - wprowadzenie Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Bardziej szczegółowoOrzekanie o niepełnosprawności i stopnie niepełnosprawności
Vademecum dla osób niepełnosprawnych - przewodnik zawodowy Część I. Podstawowe pojęcia Orzekanie o niepełnosprawności i stopnie niepełnosprawności 1 SPIS TREŚCI: Orzekanie o niepełnosprawności i stopnie
Bardziej szczegółowoPaństwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Źródło: http://www.pfron.org.pl/pl/dane-statystyczne-i-inf/dane-dotyczace-dofinans/3329,opisowa-informacja-o-realizacji-zadan-przez -jednostke-organizacyjna-pfron-w-okre.html
Bardziej szczegółowoAKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE
AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE stan na koniec styczeń 2012 r. (na podstawie miesięcznej sprawozdawczości statystycznej z Powiatowych Urzędów Pracy) W styczniu bezrobocie
Bardziej szczegółowoUchwała nr XXV/174/13 Rady Powiatu Opolskiego z dnia 22 marca 2013 r.
Uchwała nr XXV/174/13 Rady Powiatu Opolskiego z dnia 22 marca 2013 r. w sprawie przyjęcia Powiatowego programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych w Powiecie Opolskim na lata 2013-2015 Na podstawie
Bardziej szczegółowoPOWIATOWY ZESPÓŁ DO SPRAW ORZEKANIA O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI W BOCHNI
POWIATOWY ZESPÓŁ DO SPRAW ORZEKANIA O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI W BOCHNI Powiatowy Zespół do spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Bochni orzeka o niepełnosprawności do celów pozarentowych. Orzeczenie wydane
Bardziej szczegółowoGłówne tendencje bezrobocia obserwowane w powiatach objętych działaniem Filii WUP w Bielsku-Białej. Lata
Główne tendencje bezrobocia obserwowane w powiatach objętych działaniem Filii WUP w Bielsku-Białej. Lata 2013-2014 Wyszczególnienie Wskaźnik stopy bezrobocia w poszczególnych powiatach subregionu południowego
Bardziej szczegółowoGłówne tendencje bezrobocia obserwowane w powiatach objętych działaniem Filii WUP w Bielsku-Białej. Lata
Główne tendencje bezrobocia obserwowane w powiatach objętych działaniem Filii WUP w Bielsku-Białej. Lata 2012-2013 Wyszczególnienie Wskaźnik stopy bezrobocia w poszczególnych powiatach subregionu południowego
Bardziej szczegółowoUchwała Nr VIII/55/2015 Rady Miasta Nowego Sącza z dnia 24 lutego 2015 r.
Uchwała Nr VIII/55/2015 Rady Miasta Nowego Sącza z dnia 24 lutego 2015 r. w sprawie: zatwierdzenia Powiatowego Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na lata 2015-2020 w Mieście Nowy Sącz. Na
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W BIAŁYMSTOKU
URZĄD STATYSTYCZNY W BIAŁYMSTOKU Opracowania sygnalne Białystok, marzec 2013 r. Kontakt: e-mail: SekretariatUSBST@stat.gov.pl tel. 85 749 77 00, fax 85 749 77 79 Internet: www.stat.gov.pl/urzedy/bialystok
Bardziej szczegółowoSystem wsparcia dzieci niepełnosprawnych w Powiecie Białostockim w ramach środków PFRON realizowany przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w
System wsparcia dzieci niepełnosprawnych w Powiecie Białostockim w ramach środków PFRON realizowany przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Białymstoku USTAWA z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji
Bardziej szczegółowokwartał KWARTALNA INFORMACJA O SYTUACJI OSÓB MŁODYCH PLANU GWARANCJI DLA MŁODZIEŻY II KWARTAŁ 2016 R. Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku
II kwartał 2016 KWARTALNA INFORMACJA O SYTUACJI OSÓB MŁODYCH NA PODLASKIM RYNKU PRACY W KONTEKŚCIE REALIZACJI PLANU GWARANCJI DLA MŁODZIEŻY II KWARTAŁ 2016 R. Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku 2016
Bardziej szczegółowoMINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ BIURO PEŁNOMOCNIKA RZĄDU DO SPRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ BIURO PEŁNOMOCNIKA RZĄDU DO SPRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa, tel. +48 22 529 06 00,fax +48 22 529 06 02 wuw.mpips.gov.pl; www.niepeinosprawni.gov.pl;
Bardziej szczegółowoRynek pracy województwa lubuskiego w 2012 r.
Rynek pracy województwa lubuskiego w 2012 r. W końcu grudnia 2012 r. w województwie lubuskim zarejestrowanych było 60.614 bezrobotnych. W okresie dwunastu miesięcy 2012 r. liczba bezrobotnych zwiększyła
Bardziej szczegółowoPOMOC SPOŁECZNA W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2006 R.
URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE Informacja sygnalna Data opracowania - październik 2007 r. Kontakt: e-mail:sekretariatuskrk@stat.gov.pl tel. 012 415 38 84 Internet: http://www.stat.gov.pl/urzedy/krak Nr
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XV/72/2015 RADY POWIATU GOLUBSKO-DOBRZYŃSKIEGO. z dnia 31 lipca 2015 r.
UCHWAŁA NR XV/72/2015 RADY POWIATU GOLUBSKO-DOBRZYŃSKIEGO zmieniająca uchwałę w sprawie określenia zadań i wysokości środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przeznaczonych na
Bardziej szczegółowoPOWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W ZAKRESIE REHABILITACJI SPOŁECZNEJ, ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA ORAZ
Załącznik do uchwały Nr XXXII/219/2006 Rady Powiatu Średzkiego z dnia 23 marca 2006 roku POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W ZAKRESIE REHABILITACJI SPOŁECZNEJ, ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA
Bardziej szczegółowoUchwała Nr VI Rady Powiatu w Opatowie z dnia 30 marca 2015 r.
Uchwała Nr VI. 13.2015 w sprawie podziału środków finansowych przekazanych przez Prezesa Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2015 roku na realizację zadań. Na podstawie
Bardziej szczegółowoUchwała Nr...PROJEKT Rady Powiatu w Opatowie z dnia... 2015 r.
Uchwała Nr...PROJEKT z dnia... 2015 r. w sprawie podziału środków finansowych przekazanych przez Prezesa Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2015 roku na realizację zadań.
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności Miejskiego Urzędu Pracy w Lublinie - I półrocze 2015 r. -
Miejski Urząd Pracy w Lublinie ul. Niecała 14, 20-080 Lublin www.mup.lublin.pl Sprawozdanie z działalności Miejskiego Urzędu Pracy w Lublinie - I półrocze 2015 r. - Lublin, sierpień 2015 r. Spis treści
Bardziej szczegółowoFORMULARZ ZGŁOSZENIOWY do projektu Usteckie Centrum Usług Społecznych
Data wpływu formularza:.. FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY do projektu Usteckie Centrum Usług Społecznych PROSIMY O CZYTELNE WYPEŁNIENIE I. DANE KANDYDATA (uzupełnij oraz zaznacz właściwe) NAZWISKO I IMIĘ (IMIONA)
Bardziej szczegółowoRealizacja zadań Miejskiego Zespołu ds. Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej Osób Niepełnosprawnych Olsztynie w 2016 roku.
Realizacja zadań Miejskiego Zespołu ds. Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej Osób Niepełnosprawnych Olsztynie w 2016 roku. Realizacja zadań, które są zadaniami własnymi powiatu na rzecz osób niepełnosprawnych,
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia. Narodowy Rachunek Zdrowia za 2012 rok
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Notatka informacyjna Narodowy Rachunek Zdrowia za 2012 rok WPROWADZENIE System rachunków zdrowia 1 jest międzynarodowym narzędziem
Bardziej szczegółowoMIEJSKI PROGRAM NA RZECZ WSPIERANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Załącznik do Uchwały Nr Rady Miejskiej Leszna z dnia MIEJSKI PROGRAM NA RZECZ WSPIERANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH na lata 2014-2016 1 OPIS PROBLEMU Niepełnosprawność, zgodnie z treścią ustawy o rehabilitacji
Bardziej szczegółowoREGIONALNY OŚRODEK POLITYKI SPOŁECZNEJ W OPOLU Obserwatorium Integracji Społecznej O P O L E ul. Głogowska 25C
[Wpisz tekst] Samorząd Województwa Opolskiego REGIONALNY OŚRODEK POLITYKI SPOŁECZNEJ W OPOLU Obserwatorium Integracji Społecznej 45 3 1 5 O P O L E ul. Głogowska 25C TEL. (77) 44 15 250; 44 16 495 FAX
Bardziej szczegółowoPrzekazuję przyjęty przez Radę Ministrów dokument:
SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VII kadencja Prezes Rady Ministrów DSPA-4822-21(7)/12 Druk nr 742 Warszawa, 12 września 2012 r. Pani Ewa Kopacz Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowna Pani Marszałek
Bardziej szczegółowoInformacja o osobach niepełnosprawnych bezrobotnych i poszukujących pracy na dolnośląskim rynku pracy rok 2017
Informacja o osobach niepełnosprawnych bezrobotnych i poszukujących pracy na dolnośląskim rynku pracy rok 2017 Luty 2018 Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy Wydział Analiz i Statystyki Rynku Pracy al. Armii
Bardziej szczegółowoINFORMACJA O STANIE I STRUKTURZE BEZROBOCIA W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM W LUTYM 2012 ROKU
INFORMACJA O STANIE I STRUKTURZE BEZROBOCIA W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM W LUTYM 2012 ROKU Liczba bezrobotnych Według stanu na koniec lutego 2012 roku na terenie województwa podkarpackiego zarejestrowanych
Bardziej szczegółowoWarszawa, 15 marca 2016 r.
Warszawa, 15 marca 2016 r. Opinia merytoryczna do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXI/256/16 RADY MIASTA PIEKARY ŚLĄSKIE. z dnia 28 kwietnia 2016 r.
UCHWAŁA NR XXI/256/16 RADY MIASTA PIEKARY ŚLĄSKIE z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie przeznaczenia środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na realizację zadań z zakresu rehabilitacji
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR LIV/319/2014 RADY POWIATU GOLUBSKO-DOBRZYŃSKIEGO. z dnia 31 lipca 2014 r.
UCHWAŁA NR LIV/319/2014 RADY POWIATU GOLUBSKO-DOBRZYŃSKIEGO z dnia 31 lipca 2014 r. zmieniająca uchwałę w sprawie określenia zadań i wysokości środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 MARCA 2016 ROKU
CHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 MARCA 2016 ROKU I. SYTUACJA WŚRÓD PRACUJĄCYCH W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W ŁODZI, NA KONIEC MARCA 2016 ROKU Liczba ogółem pracujących w sektorze przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoSTATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W KĘPNIE
STATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W KĘPNIE I. POSTANOWIENIA OGÓLNE. 1. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, zwane dalej Centrum działa na podstawie : 1) ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie
Bardziej szczegółowoDz. U poz z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem
Kancelaria Sejmu s. 1/7 Dz. U. 2016 poz. 1860 U S T AWA z dnia 4 listopada 2016 r. Opracowano na podstawie t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 473. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem Art. 1. Ustawa określa
Bardziej szczegółowoDziałania Miasta w zakresie opieki nad osobami przewlekle i nieuleczalnie chorymi oraz z doświadczeniem choroby psychicznej.
Działania Miasta w zakresie opieki nad osobami przewlekle i nieuleczalnie chorymi oraz z doświadczeniem choroby psychicznej Joanna Nyczak Projekt korzysta z dofinansowania pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu
Bardziej szczegółowoPolityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych
r Polityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych Bożena Kołaczek B 374809 Warszawa 2010 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE WOKÓŁ ZASAD POLITYKI SPOŁECZNEJ. CEL I ZAKRES ANALIZY 13 Część pierwsza Rozwój polityki
Bardziej szczegółowoPFRON, osoba niepełnosprawna. PFRON, osoba niepełnosprawna. PFRON, osoba niepełnosprawna. PFRON, osoba niepełnosprawna
Tabela nr 1 Zakres działania w obszarze integracji społecznej osób Lp Cel działania Nazwa zadania Źródło finansowania Koordynator Partnerzy Termin realizacji w latach I Poprawa warunków jakości życia mieszkańców
Bardziej szczegółowoGENEZA PROJEKTU ZNACZENIE BADAŃ DLA MIASTA GDAŃSKA I POWIATU GDAŃSKIEGO. Roland Budnik
GENEZA PROJEKTU ZNACZENIE BADAŃ DLA MIASTA GDAŃSKA I POWIATU GDAŃSKIEGO Roland Budnik Główny problem NISKI WSKAŹNIK ZATRUDNIENIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Co wiemy? Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań
Bardziej szczegółowoUchwała Nr... Rady Powiatu w Opatowie z dnia r.
Uchwała Nr... Rady Powiatu w Opatowie z dnia... 2011 r. projekt w sprawie podziału środków finansowych przekazanych przez Zarząd Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2011 roku na
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI RYNEK PRACY IV KWARTAŁ 2015 IV KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
MAZOWIECKI RYNEK PRACY IV KWARTAŁ 2015 IV KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Na Mazowszu nie pracowało 41,9% ludności w wieku 15 lat i więcej, co oznacza poprawę sytuacji w ujęciu rocznym o 0,5 p. proc.
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXI/144/2012 RADY POWIATU GOLUBSKO-DOBRZYŃSKIEGO. z dnia 24 maja 2012 r.
UCHWAŁA NR XXI/144/2012 RADY POWIATU GOLUBSKO-DOBRZYŃSKIEGO z dnia 24 maja 2012 r. w sprawie przyjęcia Powiatowego Programu Aktywności Lokalnej na lata 2012 2013 Na podstawie art. 12 pkt 11 ustawy z dnia
Bardziej szczegółowoPowiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gołdapi
Niepełnosprawni POMOC OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM Dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych udzielane jest przez powiat na podstawie: Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2016 I KWARTAŁ 2016 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
MAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2016 I KWARTAŁ 2016 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Na Mazowszu nie pracowało 44,3% ludności w wieku 15 lat i więcej, co oznacza pogorszenie sytuacji w ujęciu rocznym o 1,1 p.
Bardziej szczegółowoUchwała Nr... Rady Powiatu w Opatowie z dnia r.
Uchwała Nr... z dnia... 2017 r. w sprawie podziału środków finansowych przekazanych przez Prezesa Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2017 roku na realizację zadań. Na podstawie
Bardziej szczegółowoSprawozdanie Rzecznika Praw Obywatelskich z realizacji przez Polskę zobowiązań wynikających z Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych
Sprawozdanie Rzecznika Praw Obywatelskich z realizacji przez Polskę zobowiązań wynikających z Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych Konferencja podsumowująca badania pt. Polityka publiczna wobec osób
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2011 ROKU
CHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2011 ROKU I. SYTUACJA WŚRÓD PRACUJĄCYCH W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W ŁODZI, NA KONIEC GRUDNIA 2011 ROKU. Liczba ogółem pracujących w sektorze przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoSTATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W GRYFINIE. Rozdział I. Postanowienia ogólne
Załącznik do uchwały Nr XXXVII/471/2006 Rady Powiatu w Gryfinie z dnia 28 czerwca 2006r. STATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W GRYFINIE Rozdział I Postanowienia ogólne 1. Powiatowe Centrum Pomocy
Bardziej szczegółowo2.2 Gospodarka mieszkaniowa Struktura wykształcenia... 19
Spis treści Spis tabel... 5 Spis rysunków... 7 1.Wstęp... 10 2. Struktura społeczna ekonomiczna w Polsce... 11 2.1 Liczebność i udziały grup społeczno ekonomicznych... 11 2.2 Gospodarka mieszkaniowa...
Bardziej szczegółowoUstaloną niepełnosprawność datuje się na czas określony (podany w orzeczeniu), maksymalnie do ukończenia 16 roku życia.
Orzeczenia dla osób do 16 roku życia W przypadku dzieci poniżej 16 roku życia ustala się tylko niepełnosprawność wraz z podaniem jej przyczyny w formie kodu bez podziału na stopnie niepełnosprawności.
Bardziej szczegółowoInformacja o sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy oraz zrealizowanych w 2011 roku programach aktywizacji zawodowej.
POWIATOWY URZĄD PRACY W ZGORZELCU CENTRUM AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ 59-900 Zgorzelec, ul. Pułaskiego 14 Telefon/fax 75 77 55 605; 75 77 55 606 e-mail: wrzg@praca.gov.pl; http://pup.zgorzelec.ibip.pl Informacja
Bardziej szczegółowoSYTUACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA RYNKU PRACY W WOJ. PODLASKIM W 2014 ROKU
Nie istnieje jedna, powszechnie uznana definicja niepełnosprawności. Definicja stosowana przez WHO przyjmuje, że do osób niepełnosprawnych zalicza się osoby z długotrwałą obniżoną sprawnością fizyczną,
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR VI/80/15 RADY MIASTA PIEKARY ŚLĄSKIE. z dnia 26 marca 2015 r.
UCHWAŁA NR VI/80/15 RADY MIASTA PIEKARY ŚLĄSKIE z dnia 26 marca 2015 r. w sprawie przeznaczenia środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na realizację zadań z zakresu rehabilitacji
Bardziej szczegółowoUchwała Nr V/26/15 Rady Powiatu w Piszu z dnia 26 marca 2015 r.
Uchwała Nr V/26/15 Rady Powiatu w Piszu z dnia 26 marca 2015 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr XLV/297/06 Rady Powiatu Pisz z 30 czerwca 2006 r. w sprawie uchwalenia Statutu Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie
Bardziej szczegółowoINFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU PRACY W POWIECIE OPOLSKIM I MIEŚCIE OPOLU ZA ROK 2002
POWIATOWY URZĄD PRACY W OPOLU ul. mjr Hubala 21, 45-266 Opole tel. 44 22 929, fax 44 22 928, e-mail: opop@praca.gov.pl INFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU PRACY W POWIECIE OPOLSKIM I MIEŚCIE OPOLU ZA ROK 2002
Bardziej szczegółowoRealizacja zadań Miejskiego Zespołu ds. Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej Osób Niepełnosprawnych Olsztynie w 2015roku.
Realizacja zadań Miejskiego Zespołu ds. Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej Osób Niepełnosprawnych Olsztynie w 2015roku. Realizacja zadań, które są zadaniami własnymi powiatu, wynika z: ustawy z dnia
Bardziej szczegółowoAKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W IV KWARTALE 2011 R.
AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W IV KWARTALE 2011 R. Informacja została opracowana na podstawie uogólnionych wyników reprezentacyjnego Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności
Bardziej szczegółowoOsoby powyżej 50 roku życia na rynku pracy Sytuacja w województwie zachodniopomorskim. Zachodniopomorskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne
Zachodniopomorskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne Analizy i informacje Osoby powyżej 50 roku życia na rynku pracy Sytuacja w województwie zachodniopomorskim Biuro Programowania Rozwoju Wydział Zarządzania
Bardziej szczegółowoINFORMACJA O STANIE I STRUKTURZE BEZROBOCIA W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM WE WRZEŚNIU 2009
INFORMACJA O STANIE I STRUKTURZE BEZROBOCIA W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM WE WRZEŚNIU 2009 Liczba bezrobotnych Według stanu na koniec września 2009 na terenie województwa podkarpackiego zarejestrowanych
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2015 I KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
MAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2015 I KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Na Mazowszu nie pracowało 43,2% ludności w wieku 15 lat i więcej co oznacza poprawę sytuacji w ujęciu rocznym. W województwie
Bardziej szczegółowoDEKLARACJA PROGRAMOWA II SESJI OBYWATELSKIEGO PARLAMENTU SENIORÓW SENIORZY I PRZYSZŁOŚĆ POLSKI
DEKLARACJA PROGRAMOWA II SESJI OBYWATELSKIEGO PARLAMENTU SENIORÓW SENIORZY I PRZYSZŁOŚĆ POLSKI Konsolidacja środowiska. Aktywność obywatelska. Zdrowie i usługi społeczne. Sytuacja demograficzna Polski
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2014 I KWARTAŁ 2014 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
MAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2014 I KWARTAŁ 2014 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Sytuacja na mazowieckim rynku pracy wyróżnia się pozytywnie na tle kraju. Kobiety rzadziej uczestniczą w rynku pracy niż mężczyźni
Bardziej szczegółowoPrzeciwdziałanie ubóstwu pracowników z perspektywy MPiPS
Przeciwdziałanie ubóstwu pracowników z perspektywy MPiPS Departament Analiz Ekonomicznych i Prognoz Warszawa, 13 marca 2014r. PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. o stanie i strukturze bezrobocia. rejestrowanego
POWIATOWY URZĄD 1 PRACY 16-300 Augustów, ul. Mickiewicza 2, tel. (0-87) 6446890, 6447708, 6435802; fax. 6435803 e-mail: biau@praca.gov.pl; www.pup.augustow.pl INFORMACJA o stanie i strukturze bezrobocia
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XIII/363/15 RADY MIASTA GDAŃSKA. z dnia 27 sierpnia 2015 roku. uchwala się, co następuje:
UCHWAŁA NR XIII/363/15 RADY MIASTA GDAŃSKA z dnia 27 sierpnia 2015 roku zmieniająca uchwałę w sprawie określenia zadań, na które przeznaczone będą środki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Bardziej szczegółowoOCENA ZASOBÓW POMOCY SPOŁECZNEJ WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO ZA ROK Kraków 2018 r.
OCENA ZASOBÓW POMOCY SPOŁECZNEJ WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO ZA ROK 2017 Kraków 2018 r. 1 OCENA ZASOBÓW POMOCY SPOŁECZNEJ REALIZACJA ZADANIA USTAWOWEGO Ocena zasobów pomocy społecznej obrazuje zasoby pomocy
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI RYNEK PRACY II KWARTAŁ 2015 II KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
MAZOWIECKI RYNEK PRACY II KWARTAŁ 2015 II KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Na Mazowszu nie pracowało 43,4% ludności w wieku 15 lat i więcej, co oznacza pogorszenie sytuacji w ujęciu rocznym o 0,5
Bardziej szczegółowoNIEPEŁNOSPRAWNI BEZROBOTNI I POSZUKUJĄCY PRACY NIEPOZOSTAJĄCY W ZATRUDNIENIU W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W I PÓŁROCZU 2012 ROKU
NIEPEŁNOSPRAWNI BEZROBOTNI I POSZUKUJĄCY PRACY NIEPOZOSTAJĄCY W ZATRUDNIENIU W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W I PÓŁROCZU 2012 ROKU ZESTAWIENIA TABELARYCZNE Toruń, wrzesień 2012 rok Dynamika zmian i
Bardziej szczegółowoPLAN FINANSOWY ORAZ ŚRODKI NA KONTRAKTY W 2014 ROKU. 1. Plan finansowy na 2014 rok
2 518 2 704 3 003 3 481 4 139 4 507 4 668 4 736 4 977 5 302 5 302 PLAN FINANSOWY ORAZ ŚRODKI NA KONTRAKTY W 2014 ROKU Wartość planów finansowych MOW NFZ koszty świadczeń zdrowotnych 2011-2014 r. w mln
Bardziej szczegółowoSYTUACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA RYNKU PRACY W WOJ. PODLASKIM W 2012 ROKU
Nie istnieje jedna, powszechnie uznana definicja niepełnosprawności. Definicja stosowana przez WHO przyjmuje, że do osób niepełnosprawnych zalicza się osoby z długotrwałą obniżoną sprawnością fizyczną,
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE I ICH GOSPODARSTWA DOMOWE W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM. Marzec 2004 Nr 6
URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE Informacja sygnalna Data opracowania - marzec 2004 r. Kontakt: e-mail:sekretariatuskrk@stat.gov.pl tel. (0-12) 415-38-84 Internet: http://www.stat.gov.pl/urzedy/krak NARODOWY
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr XXIII/532/12 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 15 marca 2012 r.
UCHWAŁA Nr XXIII/532/12 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 15 marca 2012 r. w sprawie przyjęcia Wrocławskiego Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych pod nazwą Bez barier na lata 2012-2014 Na podstawie
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 4 do Regulaminu konkursu: Opis wskaźników w ramach Działania 9.1
Załącznik nr 4 do Regulaminu konkursu: Opis wskaźników w ramach Działania 9.1 Lp. Nazwa wskaźnika Oś priorytetowa 9 Rynek pracy Działanie 9.1 Aktywizacja zawodowa 1. Liczba osób pracujących, łącznie z
Bardziej szczegółowoDZIAŁANIA SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO NA RZECZ OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ. Łódź, 05 czerwca 2013 r.
DZIAŁANIA SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO NA RZECZ OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Łódź, 05 czerwca 2013 r. Województwo Łódzkie 268.448 osób niepełnosprawnych w wieku 15 lat i więcej 6.308 dzieci i młodzieży
Bardziej szczegółowoUchwała Nr XIV/140/2003 Rady Miasta Nowego Sącza z dnia 1 lipca 2003r.
Uchwała Nr XIV/140/2003 Rady Miasta Nowego Sącza z dnia 1 lipca 2003r. w sprawie zatwierdzenia powiatowego programu działań na rzecz osób oraz planu finansowego określającego zadania i wysokość środków
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia. Ubóstwo w Polsce w 2010 r.
Materiał na konferencję prasową w dniu 26 lipca 2011 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Informacja sygnalna WYNIKI BADAŃ GUS Ubóstwo w Polsce w 2010 r. (na podstawie
Bardziej szczegółowoludności aktywnej zawodowo (pracujących i bezrobotnych) przyjęte na XIII Międzynarodowej Konferencji Statystyków Pracy w październiku 1982 r.
Informacja została opracowana na podstawie uogólnionych wyników reprezentacyjnego Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) przeprowadzonego Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności realizowane jest
Bardziej szczegółowoS T A T U T POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W KĘTRZYNIE
Załącznik do Uchwały Nr XIV/114/2012 Rady Powiatu w Kętrzynie z dnia 28 czerwca 2012 S T A T U T POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W KĘTRZYNIE KĘTRZYN, 2012 R. ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 Powiatowe
Bardziej szczegółowoSYTUACJA NA ŁÓDZKIM RYNKU PRACY W III KWARTALE 2003 ROKU
SYTUACJA NA ŁÓDZKIM RYNKU PRACY W III KWARTALE 2003 ROKU 1. Bezrobocie rejestrowane Według stanu na koniec września 2003 r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w łódzkich Powiatowych Urzędach Pracy wynosiła
Bardziej szczegółowowspieranie potencjału ludzkiego, kreowanie równych szans rozwoju i sku teczne wspomaganie jednostki i grup w realizacji ich celów życiowych.
V. Cele strategii 5.1. Misją Misja Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta Puławy jest Misją Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta Puławy jest wspieranie potencjału ludzkiego,
Bardziej szczegółowoINFORMACJA O STANIE I STRUKTURZE BEZROBOCIA W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM W LIPCU 2011 r.
INFORMACJA O STANIE I STRUKTURZE BEZROBOCIA W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM W LIPCU 2011 r. Liczba bezrobotnych Według stanu na koniec lipca 2011 r. na terenie województwa podkarpackiego zarejestrowanych było
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 MARCA 2012 ROKU
CHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 MARCA 2012 ROKU I. SYTUACJA WŚRÓD PRACUJĄCYCH W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W ŁODZI, NA KONIEC MARCA 2012 ROKU Liczba ogółem pracujących w sektorze przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoInformacja o osobach niepełnosprawnych bezrobotnych i poszukujących pracy na dolnośląskim rynku pracy rok 2018
Informacja o osobach niepełnosprawnych bezrobotnych i poszukujących pracy na dolnośląskim rynku pracy rok 2018 Marzec 2019 Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy Wydział Analiz i Statystyki Rynku Pracy al.
Bardziej szczegółowoFORMULARZ REKRUTACYJNY
Załącznik nr 1 do Regulaminu rekrutacji i uczestnictwa w projekcie Kompleksowe wsparcie społeczno-zawodowe osób z Nowego Sącza oraz powiatów nowosądeckiego i limanowskiego FORMULARZ REKRUTACYJNY do Projektu
Bardziej szczegółowoPOWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LATA 2011-2015
POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LATA 2011-2015 Według danych szacunkowych liczba niepełnosprawnych zamieszkujących Powiat Wałecki wynosi ok. 20%. Porównywalnie więc do poprzednich
Bardziej szczegółowoZałącznik do uchwały Nr Rady Miasta Krakowa z dnia
Załącznik do uchwały Nr Rady Miasta Krakowa z dnia Program wsparcia działań na rzecz integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych realizowanych na terenie Gminy Miejskiej Kraków w latach 2014-2015
Bardziej szczegółowoPowiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Prudnickim (dane za 2018 r.)
Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Prudnickim (dane za 2018 r.) 1. Likwidacja barier Cele: Rehabilitacja społeczna 2. Aktywność osób niepełnosprawnych poprzez sport, kulturę,
Bardziej szczegółowoOCENA ZASOBÓW POMOCY SPOŁECZNEJ WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO ZA ROK wybrane wnioski. Kraków, lipiec 2017 r.
OCENA ZASOBÓW POMOCY SPOŁECZNEJ WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO ZA ROK 2016 - wybrane wnioski Kraków, lipiec 2017 r. 1 OCENA ZASOBÓW POMOCY SPOŁECZNEJ REALIZACJA ZADANIA USTAWOWEGO Ocena zasobów pomocy społecznej
Bardziej szczegółowoSTATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W WOŁOMINIE ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE
Załącznik do Uchwały Nr XVI-157/2012 Rady Powiatu Wołomińskiego z dnia 23.03.2012 r. STATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W WOŁOMINIE ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
Bardziej szczegółowoBudujmy społeczeństwo dla wszystkich Wystąpienie Rzecznika Praw Dziecka Marka Michalaka, Warszawa, 26 lutego 2010 roku
Budujmy społeczeństwo dla wszystkich Wystąpienie Rzecznika Praw Dziecka Marka Michalaka, Warszawa, 26 lutego 2010 roku Badania problemu biedy prowadzone są wyłącznie z perspektywy osób dorosłych. Dzieci
Bardziej szczegółowo6. Wybrane wskaźniki nierówności społecznych
6. Wybrane wskaźniki nierówności społecznych Możliwości bieżącej analizy zmian nierówności społecznych w Polsce na podstawie dochodów i wydatków są niestety ograniczone. Prezentacja odpowiednich danych
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 30 CZERWCA 2012 ROKU
CHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 30 CZERWCA 2012 ROKU I. SYTUACJA WŚRÓD PRACUJĄCYCH W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W ŁODZI, NA KONIEC CZERWCA 2012 ROKU Liczba ogółem pracujących w sektorze przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoSTAN I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE CHRZANOWSKIM na koniec grudnia 2016 roku
STAN I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE CHRZANOWSKIM na koniec grudnia 2016 roku 1. POZIOM BEZROBOCIA I STOPA BEZROBOCIA Na koniec grudnia 2016 roku w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Chrzanowie figurowało
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY. Kielce, dnia 4 czerwca 2012 r. Poz. 1670 UCHWAŁA NR XXV/21/12 RADY POWIATU W STASZOWIE. z dnia 9 maja 2012 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Kielce, dnia 4 czerwca 2012 r. Poz. 1670 UCHWAŁA NR XXV/21/12 RADY POWIATU W STASZOWIE z dnia 9 maja 2012 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr LI/58/06 Rady Powiatu
Bardziej szczegółowoWykres 1. Liczba ludności w wieku 60 lat i więcej w latach
PROJEKT z dnia 3 lutego 2015 r. UZASADNIENIE Celem strategicznym Programu jest wsparcie seniorów poprzez dofinansowanie działań jednostek samorządu w rozwoju na ich terenie sieci Dziennych Domów Senior-WIGOR
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr XVI/99/12 Rady Miejskiej w Leżajsku z dnia 26 kwietnia 2012 r.
UCHWAŁA Nr XVI/99/12 Rady Miejskiej w Leżajsku z dnia 26 kwietnia 2012 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego Gminy Miasta Leżajsk na lata 2012-2015 Na podstawie art. 2 ust.4
Bardziej szczegółowoOchrona zdrowia w gospodarstwach domowych w 2010 r.
Materiał na konferencję prasową w dniu 30 sierpnia 2011 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Ochrona zdrowia w gospodarstwach
Bardziej szczegółowo