Błona komórkowa - funkcje a struktura?

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Błona komórkowa - funkcje a struktura?"

Transkrypt

1 Błona komórkowa - funkcje a struktura? komórka wysoki niska stopień uporządkowania cząsteczek entropia układu otoczenie niski wysoka Błony komórki jako bariery bariery między przedziałami (kompartmentami) - zapobiegające mieszaniu substancji między przedziałami - zapewniające utrzymanie róŝnic w składzie i funkcji między organellami - kontrolę składu

2 transport do wnętrza i z wnętrza (selektywna przepuszczalność) odbieranie bodźców zdolność ruchu i ekspansji moŝliwość zachodzenia procesów przekształcania energii (synteza ATP) Jak zbudowane są błony plazmatyczne?

3 Jak zbudowane są błony plazmatyczne? Historia badań Koniec XIX w.- badania błon erytrocytów, wodniczek komórek glonów badania przepuszczalności błon; badania rozpuszczalności błon; pomiary oporności elektrycznej błony są zbudowane z lipidów pomiary napięcia powierzchniowego błon; obserwacje własności antygenowych błon; obserwacje transportu aktywnego błony są zbudowane z lipidów i białek J. F. Danielli (1935) i H. Dawson (1943) uniwersalny model błony komórkowej białka 2warstwy trójglicerydów; białka (łańcuchy w formie rozciągniętej) J. Robertson (1959) Mikrografia elektronowa błony komórkowej erytrocytu ludzkiego model błony komórkowe ( płaszcz glikoproteinowy)

4 Technika mroŝenia i łamania (freeze-fracture) (technika kriorytownicza) - utrwalenie i przepojenie glicerolem (krioprotekcja) - zamroŝenie: ciekły azot (-196 o C) - przełamanie w wysokiej próŝni - sporządzenie repliki S.J. Singer i G. L. Nicolson (1972) model płynno-mozaikowy błony komórkowej Film cell membrane model

5 Lipidy błon plazmatycznych cząsteczki amfipatyczne oddziaływanie cząsteczki hydrofilowej hydrofobowej z cząsteczkami wody Dwuwarstwa lipidowa Micela lipidowa Dwuwarstwa lipidowa

6 Dwuwarstwa lipidowa - badania na sztucznych błonach Liposomy (od 25nm do 1mm) Lipidy błon: fosfolipidy glikolipidy sterole sulfolipidy (chloroplasty) lizolipidy inne Lipidy błon

7 Lipidy błon Fosfolipidy: fosfoglicerydy (55-57%) Cząsteczka tłuszczu obojętnego a cząsteczka fosfolipidu D-glicerol nierozgałęzione kwasy tłuszczowe (wiązanie estrowe) Archea L-glicerol rozgałęzione łańcuchy izoprenowe (wiązanie eterowe) NajwaŜniejsze fosfolipidy: - fosfatydylocholina (PC) (lecytyna) - fosfatydyloseryna (PS) (-) - fosfatydyloetanoloamina (PE) - fosfatydydyloinozytol (PI) - difosfatydyloglicerol =kardiolipina (CR) (prokarioty; wewn.błona mitochondrialna) fosfoglicerydy

8 NajwaŜniejsze fosfolipidy ssaczych błon plazmatycznych: -sfingomieliny (SM) sfingozyna nienasycony aminoalkohol C 18 NajwaŜniejsze fosfolipidy ssaczych błon plazmatycznych: sfingozyna nienasycony 18C -alkohol

9 Glikolipidy: około 5% lipidów błon (w zewnętrznej warstwie ) na szkielecie diacyloglicerolu ( reszty cukrowe związane z C-3) głównie błony bakterii i komórek roślin zbudowane ze sfingolipidów (pochodne sfingozyny) z dołączonymi resztami cukrowymi = sfingoglikolipidy Rozmaitość sfingoglikolipidów ( około 300 rodzajów) Sfingoglikolipidy: obojętne kwaśne Steroidy - cholesterol (w komórkach zwierzęcych) - fitosterole (w komórkach roślinnych) - lipidy cykliczne hopanoidy (prokarioty) - estry cholesterolu (błona jądrowa komórek zwierzęcych) A B C D (C3) (C17)

10 RóŜny skład lipidowy błon komórkowych 5 x10 6 cząsteczek/ µm 2 błony RóŜny skład lipidowy błon danej komórki

11 Białka błon plazmatycznych Funkcje białek błony komórkowej

12 Białka błon Związanie z dwuwarstwą lipidową ułoŝenie transbłonowe - białka transbłonowe zakotwiczenie poprzez lipidy (kowalencyjne) białka integralne Białka integralne -transbłonowe białka monotopowe Domena transbłonowa: fragment łańcucha o strukturze α-helisy α-helisa

13 białka politopowe Domena transbłonowa: kilka fragmentów łańcucha o strukturze α-helisy (bakteriorodopsyna, białko pasma 3 erytrocytu) Białka integralne -transbłonowe Domena transbłonowa: fragmenty łańcucha w formie X-pasmowej struktury β (beczułka β) Receptor OmpA E. coli LipazaOMPLA E. coli Poryna błony Rhodobacter capsulatus Transporter jonów Fe E. coli

14 Białka zakotwiczone poprzez lipidy kotwica glikozylofosfatydyloinozytolowa (GDI) C- końcowa grupa aminokwasu - kwas tłuszczowy (wiązanie amidowe) Białka powierzchniowe związane z błoną poprzez oddziaływania z innymi białkami uwalniane (przez ekstrakcję) bez zniszczenia struktury dwuwarstwy lipidowej

15 Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Płynność dwuwarstwy lipidowej - ruchy rotacyjne: obrotowe wokół długiej osi cząsteczki - ruchy fleksyjne zginanie łańcucha alifatycznego - ruchy translacyjne ruch lateralny =dyfuzja boczna ruch transwersalny =ruchy flip-flop fleksja

16 Płynność i stan fazowy - rodzaj fosfolipidów budujących błonę: stopnia nienasycenia i długości łańcuchów węglowodorowych - obecności cholesterolu - temperatury (obniŝenie temperatury - utrata naturalnej płynności) Homeowiskoza adaptacyjna Płynność zapewnia błonom elastyczność i spójność Filmy 11.1-szczypce Płynność

17 Płynność błony komórkowej Białka błon poruszają się swobodnie w płaszczyźnie dwuwarstwy lipidowej Płynność błony komórkowej Badania płynności błon komórkowych Technika FRAP (fluorescence recovery after photobleaching) odzyskiwanie fluorescencji wygaszonej pulsem światła Film - FRAP (10.6 )

18 ograniczenia poruszania się białek w dwuwarstwie lipidowej poprzez: - tworzenie duŝych agregatów białek w płaszczyźnie błony np. bakteriorodopsyna w błonach purpurowych Holobacterium - sczepienie białek błony z cząsteczkami substancji zewnątrzkomórkowej - wczepienie białek błony w korę komórki - sczepienie białek błony z białkami na powierzchni innych komórek poprzez: - specjalne bariery dyfuzyjne = bariery ograniczające np. w komórkach epitelialnych tight junction

19 - oddziaływania białko-lipid oraz lipid-lipid film Dwuwarstwa lipidowa Asymetria (-) (-) (-) (-) (-) (-) (-) (-) (-) (-) (-) Asymetria lipidów w dwuwarstwie błony komórkowej

20 Asymetria - obie warstwy dwuwarstwy lipidowej mają odmienny skład fosfolipidów - układ fosfolipidów powoduje występowanie róŝnicy ładunku pomiędzy monowarstwami - glikolipidy występują głównie w błonie komórkowej i tylko w pozacytozolowej warstwie dwuwarstwy UłoŜenie fosfolipidów w błonie erytrocytu ludzkiego Asymetria błony komórkowej glikoforyna (N-koniec do środowiska) receptor transferyny (C-koniec do środowiska) Kompleksy białkowe centrum fotosyntetyczne bakterii Rhodopseudomonas viridis

21 Glikokaliks w komórkach zwierzęcych glikoproteiny proteoglikany glikolipidy Glikokaliks glikokaliks cytoplazma jądro błona komórkowa Mikrografia elektronowa powierzchni limfocytu ludzkiego (wybarwienie czerwienią rytenu)

22 Glikokaliks kotwiczenie białek transbłonowych ochrona powierzchni komórki zwiększenie śliskości powierzchni rozpoznawanie się komórek adhezja komórek Film - turlanie leukocytów Kora komórki Mikrografia elektronowa sieci spektrynowej erytrocytów ludzkich

23 Kora komórki Film - efekty błonowe w erytrocytach Skaningowa mikrografia elektronowa erytrocytów ludzkich szybka dyfuzja: O 2, CO 2, N 2, benzen Dwuwarstwa lipidowa - przepuszczalność Współczynnik przepuszczalności [cm/s]

Błona komórkowa - funkcje a struktura? Błony komórki jako bariery

Błona komórkowa - funkcje a struktura? Błony komórki jako bariery komórka wysoki niska stopień uporządkowania cząsteczek entropia układu otoczenie niski wysoka Błona komórkowa - funkcje a struktura? Błony komórki jako bariery bariery między przedziałami (kompartmentami)

Bardziej szczegółowo

Błona komórkowa - funkcje a struktura? Błony komórki jako bariery

Błona komórkowa - funkcje a struktura? Błony komórki jako bariery Błona komórkowa - funkcje a struktura? Błony komórki jako bariery 1 Jak zbudowane są błony plazmatyczne? Jak zbudowane są błony plazmatyczne? Historia badań Koniec XIX w.- badania błon erytrocytów, wodniczek

Bardziej szczegółowo

Właściwości błony komórkowej

Właściwości błony komórkowej płynność asymetria Właściwości błony komórkowej selektywna przepuszczalność Płynność i stan fazowy - ruchy rotacyjne: obrotowe wokół długiej osi cząsteczki - ruchy fleksyjne zginanie łańcucha alifatycznego

Bardziej szczegółowo

Chemiczne składniki komórek

Chemiczne składniki komórek Chemiczne składniki komórek Komórki wykorzystują prawa fizyki i chemii, aby przeżyć Zbudowane z takich samych pierwiastków i związków jak materia nieożywiona Chemia komórki dominują: H 2 O związki organiczne

Bardziej szczegółowo

Eukariota - błony wewnątrzkomórkowe. Błony wewnętrzne stanowiące granice poszczególnych. przedziałów komórki i otaczające organelle komórkowe

Eukariota - błony wewnątrzkomórkowe. Błony wewnętrzne stanowiące granice poszczególnych. przedziałów komórki i otaczające organelle komórkowe Błona komórkowa (błona plazmatyczna, plazmolema) Występuje u wszystkich organizmów żywych (zarówno eukariota, jak i prokariota) Stanowią naturalną barierę między wnętrzem komórki a środowiskiem zewnętrznym

Bardziej szczegółowo

Właściwości błony komórkowej

Właściwości błony komórkowej Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Glikokaliks glikokaliks cytoplazma jądro błona komórkowa Mikrografia elektronowa powierzchni limfocytu ludzkiego (wybarwienie

Bardziej szczegółowo

Fizjologia nauka o czynności żywego organizmu

Fizjologia nauka o czynności żywego organizmu nauka o czynności żywego organizmu Stanowi zbiór praw, jakim podlega cały organizm oraz poszczególne jego układy, narządy, tkanki i komórki prawa rządzące żywym organizmem są wykrywane doświadczalnie określają

Bardziej szczegółowo

Funkcje błon biologicznych

Funkcje błon biologicznych Funkcje błon biologicznych Tworzenie fizycznych granic - kontrola składu komórki Selektywna przepuszczalność - transport ograniczonej liczby cząsteczek Stanowienie granic faz przekazywanie sygnałów chemicznych

Bardziej szczegółowo

System błon w komórkach eukariotycznych. Transport przez błony plazmatyczne. Błona komórkowa - model płynnej mozaiki

System błon w komórkach eukariotycznych. Transport przez błony plazmatyczne. Błona komórkowa - model płynnej mozaiki System błon w komórkach eukariotycznych. Transport przez błony plazmatyczne. Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Milkiewicz Zakład Biologii Medycznej Błona komórkowa - model płynnej mozaiki 1 Błona komórkowa

Bardziej szczegółowo

Błona komórkowa - model płynnej mozaiki

Błona komórkowa - model płynnej mozaiki System błon w komórkach eukariotycznych Transport przez błony plazmatyczne dr n. biol. Ewa Kilańczyk Zakład Biologii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Błona komórkowa - model płynnej mozaiki

Bardziej szczegółowo

Budowa i klasyfikacja lipidów

Budowa i klasyfikacja lipidów Budowa i klasyfikacja lipidów Klasyfikacja lipidów Lipidy Kwasy tłuszczowe Tłuszcze obojętne Woski Fosfolipidy Sfingolipidy Glikolipidy Steroidy Zawierające: - glicerol - grupę fosforanową - kwasy tłuszczowe

Bardziej szczegółowo

Właściwości błony komórkowej

Właściwości błony komórkowej Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Transport przez błony Współczynnik przepuszczalności [cm/s] RóŜnice składu jonowego między wnętrzem komórki ssaka a otoczeniem

Bardziej szczegółowo

Właściwości błony komórkowej

Właściwości błony komórkowej Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność szybka dyfuzja: O 2, CO 2, N 2, benzen Dwuwarstwa lipidowa - przepuszczalność Współczynnik przepuszczalności [cm/s] 1 Transport

Bardziej szczegółowo

Znamy tylko kilka typów monomerów, ale z nich powstają miliony. Poza wodą, biomolekuły dzielimy na cztery klasy:

Znamy tylko kilka typów monomerów, ale z nich powstają miliony. Poza wodą, biomolekuły dzielimy na cztery klasy: Zakład Biofizyki Monomery i Polimery Poza wodą, biomolekuły dzielimy na cztery klasy: Białka (proteiny) Kwasy nukleinowe Polisacharydy (wielocukry) lipidy Każda klasa zawiera małe molekuły (= monomery

Bardziej szczegółowo

CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A. imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :.

CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A. imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :. CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :. Zadanie 1 Przeanalizuj schemat i wykonaj polecenia. a. Wymień cztery struktury występujące zarówno w komórce roślinnej,

Bardziej szczegółowo

Biomolekuły (3) Bogdan Walkowiak. Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka. piątek, 7 listopada 2014 Biofizyka

Biomolekuły (3) Bogdan Walkowiak. Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka. piątek, 7 listopada 2014 Biofizyka Wykład 3 Biomolekuły (3) Bogdan Walkowiak Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka 1 Monomery i Polimery (1) Biomolekuły dzielimy na 4 klasy: białka kwasy nukleinowe wielocukry

Bardziej szczegółowo

Właściwości błony komórkowej

Właściwości błony komórkowej Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Transport przez błony Cząsteczki < 150Da Błony - selektywnie przepuszczalne RóŜnice składu jonowego między wnętrzem komórki ssaka

Bardziej szczegółowo

Transport przez błony

Transport przez błony Transport przez błony Transport bierny Nie wymaga nakładu energii Transport aktywny Wymaga nakładu energii Dyfuzja prosta Dyfuzja ułatwiona Przenośniki Kanały jonowe Transport przez pory w błonie jądrowej

Bardziej szczegółowo

Przedziały wewnątrzkomórkowe siateczka śródplazmatyczna (ER)

Przedziały wewnątrzkomórkowe siateczka śródplazmatyczna (ER) Przedziały wewnątrzkomórkowe siateczka śródplazmatyczna (ER) Pochodzenie ER inwaginacja błony - (kanały trnslokacyjne) i rozrost cysterny spłaszczone woreczki tubule Siateczka śródplazmatyczna retikulum

Bardziej szczegółowo

Lipidy (tłuszczowce)

Lipidy (tłuszczowce) Lipidy (tłuszczowce) Miejsce lipidów wśród innych składników chemicznych Lipidy To niejednorodna grupa związków, tak pod względem składu chemicznego, jak i roli, jaką odrywają w organizmach. W ich skład

Bardziej szczegółowo

Transportowane cząsteczki CO O, 2, NO, H O, etanol, mocznik... Zgodnie z gradientem: stężenia elektrochemicznym gradient stężeń

Transportowane cząsteczki CO O, 2, NO, H O, etanol, mocznik... Zgodnie z gradientem: stężenia elektrochemicznym gradient stężeń Transportowane cząsteczki Transport przez błony Transport bierny szybkość transportu gradien t stężeń kanał nośnik Transport z udziałem nośnika: dyfuzja prosta dyfuzja prosta CO 2, O 2, NO,, H 2 O, etanol,

Bardziej szczegółowo

Izoenzymy. Katalizują te same reakcje, ale różnią się właściwościami fizycznymi lub kinetycznymi. Optimum ph. Powinowactwo do substratu

Izoenzymy. Katalizują te same reakcje, ale różnią się właściwościami fizycznymi lub kinetycznymi. Optimum ph. Powinowactwo do substratu Izoenzymy Katalizują te same reakcje, ale różnią się właściwościami fizycznymi lub kinetycznymi Optimum ph Powinowactwo do substratu Wrażliwość na inhibitory Badanie LDH H4 (serce) H3M1 H2M2 H1M3 M4 (wątroba)

Bardziej szczegółowo

Budowa i klasyfikacja lipidów

Budowa i klasyfikacja lipidów Egzamin 3 pytania testowe na każdy temat (3 x 10 x 1 pkt) 5 pytań opisowych dot. całego zakresu (5 x 4 pkt) W sumie można uzyskać 50 pkt Zaliczenie egzaminu od 26 pkt Budowa i klasyfikacja lipidów Klasyfikacja

Bardziej szczegółowo

Przedziały wewnątrzkomórkowe siateczka śródplazmatyczna (ER) Pochodzenie ER

Przedziały wewnątrzkomórkowe siateczka śródplazmatyczna (ER) Pochodzenie ER Przedziały wewnątrzkomórkowe siateczka śródplazmatyczna (ER) Pochodzenie ER inwaginacja błony - (kanały trnslokacyjne) i rozrost cysterny spłaszczone woreczki tubule Siateczka śródplazmatyczna retikulum

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET JAGIELLŃSKI, WYDZIAŁ CHEMII, ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ I ELEKTRCHEMII, ZESPÓŁ FIZYKCHEMII PWIERZCHNI MNWARSTWY LANGMUIRA JAK MDEL BŁN BILGICZNYCH Paweł Wydro Seminarium Zakładowe 25.I.28 PLAN

Bardziej szczegółowo

Badanie przejść fazowych w błonach biologicznych metodą pomiaru anizotropii fluorescencji 1. Wstęp

Badanie przejść fazowych w błonach biologicznych metodą pomiaru anizotropii fluorescencji 1. Wstęp Badanie przejść fazowych w błonach biologicznych metodą pomiaru anizotropii fluorescencji 1. Wstęp Błony biologiczne pełnią kluczową rolę w podstawowych funkcjach i procesach życiowych komórek, takich

Bardziej szczegółowo

Przedziały wewnątrzkomórkowe siateczka śródplazmatyczna (ER)

Przedziały wewnątrzkomórkowe siateczka śródplazmatyczna (ER) Przedziały wewnątrzkomórkowe siateczka śródplazmatyczna (ER) Pochodzenie ER inwaginacja błony - (kanały trnslokacyjne) i rozrost cysterny spłaszczone woreczki tubule Siateczka śródplazmatyczna retikulum

Bardziej szczegółowo

wielkość, kształt, typy

wielkość, kształt, typy Mitochondria 0,5-1µm wielkość, kształt, typy 1-7µm (10µm) Filmowanie poklatkowe (w mikroskopie fluorescencyjnym) sieci mitochondrialnej w komórkach droŝdŝy (krok czasowy 3 min) Mitochondria liczebność,

Bardziej szczegółowo

Mitochondria. siłownie komórki

Mitochondria. siłownie komórki śycie - wymaga nakładu energii źródłem - promienie świetlne - wykorzystywane do fotosyntezy - magazynowanie energii w wiązaniach chemicznych Wszystkie organizmy ( a zwierzęce wyłącznie) pozyskują energię

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI. Ćwiczenie 3 ANALIZA TRANSPORTU SUBSTANCJI NISKOCZĄSTECZKOWYCH PRZEZ

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI. Ćwiczenie 3 ANALIZA TRANSPORTU SUBSTANCJI NISKOCZĄSTECZKOWYCH PRZEZ POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćwiczenie 3 ANALIZA TRANSPORTU SUBSTANCJI NISKOCZĄSTECZKOWYCH PRZEZ BŁONĘ KOMÓRKOWĄ I. WSTĘP TEORETYCZNY Każda komórka, zarówno roślinna,

Bardziej szczegółowo

Proplastydy. Plastydy. Chloroplasty biogeneza. Plastydy

Proplastydy. Plastydy. Chloroplasty biogeneza. Plastydy Plastydy Proplastydy rodzina organelli powstających w toku ontogenezy rośliny drogą różnicowania form prekursorowych proplastydów w tkankach merystematycznych sferyczne; 0.5-2 μm otoczka (2 błony) stroma

Bardziej szczegółowo

Przedziały komórkowe siateczka endoplazmatyczna (ER)

Przedziały komórkowe siateczka endoplazmatyczna (ER) Pochodzenie ER Przedziały komórkowe siateczka endoplazmatyczna (ER) inwaginacja błony - (kanały trnslokacyjne) i rozrost cysterny spłaszczone woreczki tubule Siateczka śródplazmatyczna retikulum endoplazmatyczne

Bardziej szczegółowo

(19) PL (11) (13) B1 (12) OPIS PATENTOWY PL B1. (51) IntCl7 G09B 23/26 G01N 33/00. (73) Uprawniony z patentu:

(19) PL (11) (13) B1 (12) OPIS PATENTOWY PL B1. (51) IntCl7 G09B 23/26 G01N 33/00. (73) Uprawniony z patentu: RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (21) Numer zgłoszenia: 315922 (22) Data zgłoszenia: 02.09.1996 (19) PL (11) 182456 (13) B1 (51) IntCl7 G09B 23/26 G01N

Bardziej szczegółowo

(węglowodanów i tłuszczów) Podstawowym produktem (nośnikiem energii) - ATP

(węglowodanów i tłuszczów) Podstawowym produktem (nośnikiem energii) - ATP śycie - wymaga nakładu energii źródłem - promienie świetlne - wykorzystywane do fotosyntezy - magazynowanie energii w wiązaniach chemicznych Wszystkie organizmy (a zwierzęce wyłącznie) pozyskują energię

Bardziej szczegółowo

Przedziały komórkowe siateczka endoplazmatyczna (ER)

Przedziały komórkowe siateczka endoplazmatyczna (ER) Przedziały komórkowe siateczka endoplazmatyczna (ER) Pochodzenie ER inwaginacja błony - (kanały trnslokacyjne) i rozrost cysterny spłaszczone woreczki tubule Siateczka śródplazmatyczna retikulum endoplazmatyczne

Bardziej szczegółowo

Transport pęcherzykowy

Transport pęcherzykowy Transport pęcherzykowy sortowanie przenoszonego materiału zachowanie asymetrii zachowanie odrębności organelli precyzyjne oznakowanie Transport pęcherzykowy etapy transportu Transport pęcherzykowy przemieszczanie

Bardziej szczegółowo

C ZĘ Ś Ć II: BŁO N Y B I O L O GI C Z N E I TR A N S P O R T P R ZE Z N I E 1. BUDOWA I FUNK C J E BŁO NY KOMÓR K O W EJ

C ZĘ Ś Ć II: BŁO N Y B I O L O GI C Z N E I TR A N S P O R T P R ZE Z N I E 1. BUDOWA I FUNK C J E BŁO NY KOMÓR K O W EJ Projektowanie Nowych Leków Materiały pomocnicze do wykładów prof. dr hab. inż. Jan Mazerski C ZĘ Ś Ć II: BŁ N Y B I L GI C Z N E I TR A N S P R T P R ZE Z N I E 1. BUDWA I FUNK C J E BŁ NY KMÓR K W EJ

Bardziej szczegółowo

Chemiczne składniki komórek

Chemiczne składniki komórek Chemiczne składniki komórek Pierwiastki chemiczne w komórkach: - makroelementy (pierwiastki biogenne) H, O, C, N, S, P Ca, Mg, K, Na, Cl >1% suchej masy - mikroelementy Fe, Cu, Mn, Mo, B, Zn, Co, J, F

Bardziej szczegółowo

Budowa komórkowa organizmów Składniki plazmatyczne i nieplazmatyczne komórki - budowa i funkcje

Budowa komórkowa organizmów Składniki plazmatyczne i nieplazmatyczne komórki - budowa i funkcje Budowa komórkowa organizmów Składniki plazmatyczne i nieplazmatyczne komórki - budowa i funkcje KOMÓRKA najmniejszy samoodtwarzający się żywy układ biologiczny ciało komórki tworzy protoplazma, którą oddziela

Bardziej szczegółowo

Temat: Komórka jako podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna organizmu utrwalenie wiadomości.

Temat: Komórka jako podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna organizmu utrwalenie wiadomości. SCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII DLA KLASY I GIMNAZJUM Temat: Komórka jako podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna organizmu utrwalenie wiadomości. Cele: Utrwalenie pojęć związanych z budową komórki;

Bardziej szczegółowo

oksydacyjna ADP + Pi + (energia z utleniania zredukowanych nukleotydów ) ATP

oksydacyjna ADP + Pi + (energia z utleniania zredukowanych nukleotydów ) ATP Życie - wymaga nakładu energii źródłem - promienie świetlne - wykorzystywane do fotosyntezy - magazynowanie energii w wiązaniach chemicznych Wszystkie organizmy (a zwierzęce wyłącznie) pozyskują energię

Bardziej szczegółowo

Molekularna organizacja komórki

Molekularna organizacja komórki Arkadiusz Kozubek Aleksander F. Sikorski Jan Szopa Molekularna organizacja komórki II. Lipidy, liposomy i błony biologiczne pod redakcją A. Kozubka Wydanie II, poprawione Wrocław 1996 Wydawnictwo Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

Tkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek (współpracujących ze sobą) o podobnej strukturze i funkcji. komórki. macierz zewnątrzkomórkowa

Tkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek (współpracujących ze sobą) o podobnej strukturze i funkcji. komórki. macierz zewnątrzkomórkowa Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek (współpracujących ze sobą) o podobnej strukturze i funkcji komórki Tkanki macierz zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty roślin

Bardziej szczegółowo

Błona komórkowa neuronu w TEM

Błona komórkowa neuronu w TEM Błona komórkowa neuronu w TEM Grubość: 5 nm 1 Błona komórkowa neuronu (x436 tys.) 2 Struktura fosfolipidów fosfatydylocholina 3 Diagram dwuwarstwy lipidowej 4 Cholesterol w błonie komórek zwierzęcych 5

Bardziej szczegółowo

WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII

WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII KOMÓRKA WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII www.histologia.cm-uj.krakow.pl Wielkość komórek ZróŜnicowanie komórek Jednostki: 1 µm = 10-3 mm, 1 nm = 10-3 µm kształt najmniejsze komórki (komórki przytarczyc, niektóre

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 2. Lipidy (I)

Ćwiczenie 2. Lipidy (I) Ćwiczenie 2 Lipidy (I) Lipidy to naturalnie występujące organiczne cząsteczki izolowane z komórek i tkanek przez ekstrakcję niepolarnymi rozpuszczalnikami. Lipidy dzieli się na dwa podstawowe typy: tłuszcze

Bardziej szczegółowo

Komórka - budowa i funkcje

Komórka - budowa i funkcje Komórka - budowa i funkcje Komórka - definicja Komórka to najmniejsza strukturalna i funkcjonalna jednostka organizmów żywych zdolna do przeprowadzania wszystkich podstawowych procesów życiowych (takich

Bardziej szczegółowo

Tkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki

Tkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki Tkanki macierz (matrix) zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty

Bardziej szczegółowo

Mikroskopia konfokalna: techniki obrazowania i komputerowa analiza danych.

Mikroskopia konfokalna: techniki obrazowania i komputerowa analiza danych. Mikroskopia konfokalna: techniki obrazowania i komputerowa analiza danych. Pracownia Mikroskopii Konfokalnej Instytut Biologii Doświadczalnej PAN Jarosław Korczyński, Artur Wolny Spis treści: Co w konfokalu

Bardziej szczegółowo

Z47 BADANIA WŁAŚCIWOŚCI ELEKTROFIZJOLOGICZNYCH BŁON KOMÓRKOWYCH

Z47 BADANIA WŁAŚCIWOŚCI ELEKTROFIZJOLOGICZNYCH BŁON KOMÓRKOWYCH Z47 BADANIA WŁAŚCIWOŚCI ELEKTROFIZJOLOGICZNYCH BŁON KOMÓRKOWYCH I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawową wiedzą na temat pomiarów elektrofizjologicznych żywych komórek metodą Patch

Bardziej szczegółowo

WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII

WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII W XIX wieku... Histologia to nauka o mikroskopowej budowie komórek, tkanek i narządów W XXI wieku... Kurs histologii: teoria... Histologia to nauka o powiązaniach struktury

Bardziej szczegółowo

Substancje o Znaczeniu Biologicznym

Substancje o Znaczeniu Biologicznym Substancje o Znaczeniu Biologicznym Tłuszcze Jadalne są to tłuszcze, które może spożywać człowiek. Stanowią ważny, wysokoenergetyczny składnik diety. Z chemicznego punktu widzenia głównym składnikiem tłuszczów

Bardziej szczegółowo

Część I: Błony biologiczne. Biofizyka II przedmiot obieralny Materiały pomocnicze do wykładów prof. dr hab. inż. Jan Mazerski

Część I: Błony biologiczne. Biofizyka II przedmiot obieralny Materiały pomocnicze do wykładów prof. dr hab. inż. Jan Mazerski Biofizyka II przedmiot obieralny Materiały pomocnicze do wykładów prof. dr hab. inż. Jan Mazerski C Z ĘŚĆ I: BŁ NY BILGICZNE 1. BUDWA I F UNKCJE B Ł NY K MÓRKWEJ Błona komórkowa oddziela komórkę od środowiska

Bardziej szczegółowo

Błony biologiczne. 1.Rola błon komórkowych. 2. Budowa błon biologicznych. 3. Kanały.

Błony biologiczne. 1.Rola błon komórkowych. 2. Budowa błon biologicznych. 3. Kanały. Błony biologiczne 1.Rola błon komórkowych. 2. Budowa błon biologicznych. 3. Kanały. Cechy błon biologicznych Struktury warstwowe (6-10 nm) Zbudowane są głównie z lipidów i białek (lip. : biał. od 4:1 do

Bardziej szczegółowo

Transport makrocząsteczek

Transport makrocząsteczek Komórka eukariotyczna cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma W cytoplazmie odbywa się: cała przemiana materii, dzięki której organizm uzyskuje energię biosynteza białka i innych związków Transport

Bardziej szczegółowo

Tematy- Biologia zakres rozszerzony, klasa 2TA,2TŻ-1, 2TŻ-2

Tematy- Biologia zakres rozszerzony, klasa 2TA,2TŻ-1, 2TŻ-2 Tematy- Biologia zakres rozszerzony, klasa 2TA,2TŻ-1, 2TŻ-2 Nr lekcji Temat Zakres treści 1 Zapoznanie z PSO, wymaganiami edukacyjnymi i podstawą programową PSO, wymagania edukacyjne i podstawa programowa

Bardziej szczegółowo

Dr. habil. Anna Sałek International Bio-Consulting, Germany & Domatec GmbH, Germany kwiecień 2008, Kraków

Dr. habil. Anna Sałek International Bio-Consulting, Germany & Domatec GmbH, Germany kwiecień 2008, Kraków Dr. habil. Anna Sałek International Bio-Consulting, Germany & Domatec GmbH, Germany 8 11 kwiecień 2008, Kraków Osmofilność Suplementy Błona cytoplazmatyczna (membrana) Cechę osmofilności drożdży Saccharomyces

Bardziej szczegółowo

Makrocząsteczki. Przykłady makrocząsteczek naturalnych: -Polisacharydy skrobia, celuloza -Białka -Kwasy nukleinowe

Makrocząsteczki. Przykłady makrocząsteczek naturalnych: -Polisacharydy skrobia, celuloza -Białka -Kwasy nukleinowe Makrocząsteczki Przykłady makrocząsteczek naturalnych: -Polisacharydy skrobia, celuloza -Białka -Kwasy nukleinowe Syntetyczne: -Elastomery bardzo duża elastyczność charakterystyczna dla gumy -Włókna długie,

Bardziej szczegółowo

BUDOWA I FUNKCJONOWANIE KOMÓRKI

BUDOWA I FUNKCJONOWANIE KOMÓRKI Zadanie 1 (1 pkt). Uzasadnij, za pomocą jednego argumentu, że: lizosomy są grabarzami obumarłych składników cytoplazmy lub całych komórek. Zadanie 2 (2 pkt.). Schemat przedstawia budowę komórki eukariotycznej.

Bardziej szczegółowo

Bioinformatyka wykład 9

Bioinformatyka wykład 9 Bioinformatyka wykład 9 14.XII.21 białkowa bioinformatyka strukturalna krzysztof_pawlowski@sggw.pl 211-1-17 1 Plan wykładu struktury białek dlaczego? struktury białek geometria i fizyka modyfikacje kowalencyjne

Bardziej szczegółowo

1. SACHARYDY W ŻYWNOŚCI - BUDOWA I PRZEKSZTAŁCENIA

1. SACHARYDY W ŻYWNOŚCI - BUDOWA I PRZEKSZTAŁCENIA Chemia żywności : praca zbiorowa. T. 2, Sacharydy, lipidy i białka / pod red. Zdzisława E. Sikorskiego ; aut. Bronisław Drozdowski [et al.]. wyd. 6, dodr. 2. Warszawa, 2014 Spis treści PRZEDMOWA 11 1.

Bardziej szczegółowo

Lipidomika z wykorzystaniem spektrometrii mas. Elisabete Maciel, Eliana Alves, Pedro Domingues, Rosário Domingues

Lipidomika z wykorzystaniem spektrometrii mas. Elisabete Maciel, Eliana Alves, Pedro Domingues, Rosário Domingues Lipidomika z wykorzystaniem spektrometrii mas Elisabete Maciel, Eliana Alves, Pedro Domingues, Rosário Domingues LIPIDMIKA Liczba publikacji z dziedziny nauk omicznych (Scopus) 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1,,

Bardziej szczegółowo

etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy

etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy Temat: Białka Aminy Pochodne węglowodorów zawierające grupę NH 2 Wzór ogólny amin: R NH 2 Przykład: CH 3 -CH 2 -NH 2 etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy

Bardziej szczegółowo

Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW. Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki

Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW. Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki Metabolizm całokształt przemian biochemicznych i towarzyszących

Bardziej szczegółowo

Lipidy budowa i znaczenie. Liposomy

Lipidy budowa i znaczenie. Liposomy hemia organiczna Lipidy budowa i znaczenie. Liposomy Lipidy to naturalnie występujące związki organiczne, izolowane z komórek i tkanek roślinnych lub zwierzęcych przez ekstrakcję rozpuszczalnikami niepolarnymi.

Bardziej szczegółowo

Mitochondria - siłownie komórki

Mitochondria - siłownie komórki Transformatory energii (mitochondria i chloroplasty) ewolucja eukariontów endosymbioza prakomórki eukariotycznej z prabakterią purpurową lub pracyjanobakterią Pochodzenie mitochondriów i chloroplastów

Bardziej szczegółowo

Transformatory energii (mitochondria i chloroplasty) Pochodzenie mitochondriów i chloroplastów

Transformatory energii (mitochondria i chloroplasty) Pochodzenie mitochondriów i chloroplastów Transformatory energii (mitochondria i chloroplasty) ewolucja eukariontów endosymbioza prakomórki eukariotycznej z prabakterią purpurową lub pracyjanobakterią Pochodzenie mitochondriów i chloroplastów

Bardziej szczegółowo

wyjaśnienie na przykładzie działania rozdzielacza i chromatografii podziałowej

wyjaśnienie na przykładzie działania rozdzielacza i chromatografii podziałowej Tłuszcze Lipidy grupa związków pochodzenia naturalnego, które są słabo rozpuszczalne w H 2 O, a dobrze rozpuszczalne w rozpuszczalnikach niepolarnych, takich jak: np. eter, chloroform wyjaśnienie na przykładzie

Bardziej szczegółowo

Plan działania opracowała Anna Gajos

Plan działania opracowała Anna Gajos Plan działania 15.09-15.10 opracowała Anna Gajos Jakie zagadnienia trzeba opanować z następujących działów: 1. Budowa chemiczna organizmów. 2. Budowa i funkcjonowanie komórki 3. Cykl komórkowy 4. Metabolizm

Bardziej szczegółowo

Transport pęcherzykowy

Transport pęcherzykowy Transport pęcherzykowy zachowanie asymetrii sortowanie przenoszonego materiału precyzyjne oznakowanie zachowanie odrębności organelli Transport pęcherzykowy etapy transportu Transport pęcherzykowy przemieszczanie

Bardziej szczegółowo

Badanie oddziaływań związków biologicznie aktywnych z modelowymi membranami lipidowymi

Badanie oddziaływań związków biologicznie aktywnych z modelowymi membranami lipidowymi UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI W KRAKOWIE WYDZIAŁ CHEMII STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Badanie oddziaływań związków biologicznie aktywnych z modelowymi membranami lipidowymi Marcelina Gorczyca Promotorzy:

Bardziej szczegółowo

HORMONY STERYDOWE I PODOBNIE DZIAŁAJĄCE

HORMONY STERYDOWE I PODOBNIE DZIAŁAJĄCE HORMONY STERYDOWE I PODOBNIE DZIAŁAJĄCE Są to związki należące do grupy steroidów, które charakteryzują się wykazywaniem istotnych aktywności biologicznych typu hormonalnego. Docierając do komórki docelowej,

Bardziej szczegółowo

MECHANIZMY RUCHÓW KOMÓRKOWYCH - DZIAŁANIE ANESTETYKÓW NA KOMÓRKI

MECHANIZMY RUCHÓW KOMÓRKOWYCH - DZIAŁANIE ANESTETYKÓW NA KOMÓRKI MECHANIZMY RUCHÓW KOMÓRKOWYCH - DZIAŁANIE ANESTETYKÓW NA KOMÓRKI Zakres materiału, który naleŝy przygotować do ćwiczeń: 1) Budowa błony komórkowej 2) Mechanizm działania anestetyków 3) Aktywność ruchowa

Bardziej szczegółowo

OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011

OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011 OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011 DLACZEGO DOROSŁY CZŁOWIEK (O STAŁEJ MASIE BIAŁKOWEJ CIAŁA) MUSI SPOŻYWAĆ BIAŁKO? NIEUSTAJĄCA WYMIANA BIAŁEK

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia seminaryjne w semestrze letnim I Błony biologiczne

Zagadnienia seminaryjne w semestrze letnim I Błony biologiczne Zagadnienia seminaryjne w semestrze letnim 2019 I Błony biologiczne 1. Budowa i składniki błon biologicznych - fosfolipidy - steroidy - białka - glikoproteiny i glikolipidy 2. Funkcje błony komórkowej

Bardziej szczegółowo

Peroksysomy. Peroksysomy Import białek sekwencje sygnałowe: Ser-Lys-Leu C-koniec (zazwyczaj) peroksyny; białka receptorowe i kanałowe (?

Peroksysomy. Peroksysomy Import białek sekwencje sygnałowe: Ser-Lys-Leu C-koniec (zazwyczaj) peroksyny; białka receptorowe i kanałowe (? Peroksysomy Peroksysomy - pierwotne utleniacze (mikrociała) w komórkach zwierzęcych i roślinnych biochemiczna zmienność (procesy metaboliczne: kataboliczne i anaboliczne) 0,2 1,8 µm pojedyncza błona kanały

Bardziej szczegółowo

Modelowanie molekularne układów błonowych: badania biofizyczne

Modelowanie molekularne układów błonowych: badania biofizyczne Modelowanie molekularne układów błonowych: badania biofizyczne (badania biochemiczne wymagają metod hybrydowych łączących klasyczne modelowanie molekularne z mechaniką kwantową) 1 LIPIDOMIKA Lipidomika

Bardziej szczegółowo

Tkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki

Tkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki Tkanki macierz (matrix) zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty

Bardziej szczegółowo

Sławomir Kalinowski WPŁYW POTENCJAŁU POLARYZUJĄCEGO NA POJEMNOŚĆ DWUWARSTWOWYCH MEMBRAN LIPIDOWYCH

Sławomir Kalinowski WPŁYW POTENCJAŁU POLARYZUJĄCEGO NA POJEMNOŚĆ DWUWARSTWOWYCH MEMBRAN LIPIDOWYCH Sławomir Kalinowski WPŁYW POTENCJAŁU POLARYZUJĄCEGO NA POJEMNOŚĆ DWUWARSTWOWYCH MEMBRAN LIPIDOWYCH Praca doktorska przedłożona Radzie Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego Promotor prof. dr hab. Zbigniew

Bardziej szczegółowo

FIZJOLOGIA ORGANELLI (jak działa komórka?)

FIZJOLOGIA ORGANELLI (jak działa komórka?) Wstęp do biologii 3. FIZJOLOGIA ORGANELLI (jak działa komórka?) Jerzy Dzik Instytut Paleobiologii PAN Instytut Zoologii UW 2015 KOMÓRKA elementarnym osobnikiem wyodrębnienie błoną od środowiska przestrzenne

Bardziej szczegółowo

DNA musi współdziałać z białkami!

DNA musi współdziałać z białkami! DNA musi współdziałać z białkami! Specyficzność oddziaływań między DNA a białkami wiążącymi DNA zależy od: zmian konformacyjnych wzdłuż cząsteczki DNA zróżnicowania struktury DNA wynikającego z sekwencji

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY BIOTECHNOLOGII

PODSTAWY BIOTECHNOLOGII PODSTAWY BIOTECHNOLOGII Chemiczne procesy biotechnologiczne Sala 3.65, poniedziałek, godz.8.45-10.30 Prof. dr hab. Marek Łaniecki Zakład Kinetyki i Katalizy www.kik.amu.edu.pl krówka 1410? 1605? Program

Bardziej szczegółowo

Struktura i dynamika błon biologicznych Transport przez błony Receptory błonowe i wewnątrzkomórkowe Receptory hormonalne

Struktura i dynamika błon biologicznych Transport przez błony Receptory błonowe i wewnątrzkomórkowe Receptory hormonalne Struktura i dynamika błon biologicznych Transport przez błony Receptory błonowe i wewnątrzkomórkowe Receptory hormonalne BŁONA KOMÓRKOWA - oddziela środowisko wewnętrzne komórki od otoczenia. Budowa: w

Bardziej szczegółowo

FIZJOLOGIA ORGANELLI (jak działa komórka?)

FIZJOLOGIA ORGANELLI (jak działa komórka?) Wstęp do biologii 3. FIZJOLOGIA ORGANELLI (jak działa komórka?) Jerzy Dzik Instytut Paleobiologii PAN Instytut Zoologii UW 2016 KOMÓRKA elementarnym osobnikiem wyodrębnienie błoną od środowiska przestrzenne

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat: Denaturacja białek oraz przemiany tłuszczów i węglowodorów, jako typowe przemiany chemiczne i biochemiczne zachodzące w żywności mrożonej. Łukasz Tryc SUChiKL Sem.

Bardziej szczegółowo

Komórka eukariotyczna

Komórka eukariotyczna Komórka eukariotyczna http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=plik:hela_cells_stained_with_hoechst_33258.jpg cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma W cytoplazmie odbywa się: cała przemiana materii,

Bardziej szczegółowo

Na początek przyjrzymy się więc, jak komórka rośliny produkuje ATP, korzystając z energii światła w fazie jasnej fotosyntezy.

Na początek przyjrzymy się więc, jak komórka rośliny produkuje ATP, korzystając z energii światła w fazie jasnej fotosyntezy. Fotosynteza jako forma biosyntezy Bogactwo molekuł biologicznych przedstawionych w poprzednim rozdziale to efekt ich wytwarzania w komórkach w wyniku różnorodnych powiązanych ze sobą procesów chemicznych.

Bardziej szczegółowo

LIPIDY TO SKŁADNIKI ORGANIZMÓW ZWIERZĘCYCH I ROŚLINNYCH.

LIPIDY TO SKŁADNIKI ORGANIZMÓW ZWIERZĘCYCH I ROŚLINNYCH. LIPIDY TO SKŁADNIKI ORGANIZMÓW ZWIERZĘCYCH I ROŚLINNYCH. Lipidy charakteryzujemy na podstawie ich rozpuszczalności są to związki nierozpuszczalne w wodzie, ale rozpuszczalne w rozpuszczalnikach organicznych

Bardziej szczegółowo

Połączenia międzykomórkowe i macierz zewnątrzkomórkowa. Połączenia międzykomórkowe. Połączenia międzykomórkowe. zapewniają : uszczelnienie komórek

Połączenia międzykomórkowe i macierz zewnątrzkomórkowa. Połączenia międzykomórkowe. Połączenia międzykomórkowe. zapewniają : uszczelnienie komórek międzykomórkowe i macierz zewnątrzkomórkowa mgr Dagmara Ruminkiewicz Zakład Biologii Medycznej międzykomórkowe międzykomórkowe zapewniają : uszczelnienie komórek mechaniczną wytrzymałość przyleganie do

Bardziej szczegółowo

LIPIDY. Slajd 1 WYKŁAD 5. Slajd 2. Slajd 3. LIPIDY: budowa lecytyny (fosfatydylocholina) AGNIESZKA ZEMBROŃ-ŁACNY. Struktura kwasów tłuszczowych

LIPIDY. Slajd 1 WYKŁAD 5. Slajd 2. Slajd 3. LIPIDY: budowa lecytyny (fosfatydylocholina) AGNIESZKA ZEMBROŃ-ŁACNY. Struktura kwasów tłuszczowych część hydrofobowa część hydrofilowa Slajd 1 WYKŁAD 5 LIPIDY AGNIESZKA ZEMBROŃ-ŁACNY Slajd 2 LIPIDY: budowa lecytyny (fosfatydylocholina) cholina fosforan azot wiązanie estrowe glicerol fosfor tlen węgiel

Bardziej szczegółowo

Biochemia. Klasyfikuj: Genetyka medyczna w QZ 50. Klasyfikuj: Genetyka drobnoustrojów w QW 51.

Biochemia. Klasyfikuj: Genetyka medyczna w QZ 50. Klasyfikuj: Genetyka drobnoustrojów w QW 51. QU Biochemia Klasyfikuj: Genetyka medyczna w QZ 50. Klasyfikuj: Genetyka drobnoustrojów w QW 51. QU 1-54 Wydawnictwa informacyjne i ogólne. QU 55-70 Białka. Aminokwasy. Peptydy QU 75-99 Węglowodany. Lipidy

Bardziej szczegółowo

Komputerowe wspomaganie projektowanie leków

Komputerowe wspomaganie projektowanie leków Komputerowe wspomaganie projektowanie leków wykład II Prof. dr hab. Sławomir Filipek Grupa BIOmodelowania Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii oraz Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Cent-III www.biomodellab.eu

Bardziej szczegółowo

Przegląd budowy i funkcji białek

Przegląd budowy i funkcji białek Przegląd budowy i funkcji białek Co piszą o białkach? Wyraz wprowadzony przez Jönsa J. Berzeliusa w 1883 r. w celu podkreślenia znaczenia tej grupy związków. Termin pochodzi od greckiego słowa proteios,

Bardziej szczegółowo

Badanie dynamiki białek jądrowych w żywych komórkach metodą mikroskopii konfokalnej

Badanie dynamiki białek jądrowych w żywych komórkach metodą mikroskopii konfokalnej Badanie dynamiki białek jądrowych w żywych komórkach metodą mikroskopii konfokalnej PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI () ćwiczenie prowadzone we współpracy z Pracownią Biofizyki Komórki Badanie dynamiki białek

Bardziej szczegółowo

Lipidy = tłuszczowce

Lipidy = tłuszczowce Lipidy = tłuszczowce WSTĘP Nadwaga i nadmierne otłuszczenie to jeden z podstawowych problemów współczesnego społeczeństwa, dotykający nie tylko ludzi, ale w coraz większym stopniu także zwierzęta udomowione.

Bardziej szczegółowo

Zadania maturalne z biologii - 3

Zadania maturalne z biologii - 3 Koło Biologiczne Liceum Ogólnokształcące nr II w Gliwicach 2015-2016 Zadania maturalne z biologii - 3 Zadania: Zad. 1(Wiktoria Wnuk, Weronika Żak, Tomasz Gojowy 2D) Na podstawie wykresu odpowiedz na pytania.

Bardziej szczegółowo

CYTOSZKIELET CYTOSZKIELET

CYTOSZKIELET CYTOSZKIELET CYTOSZKIELET Sieć włókienek białkowych; struktura wysoce dynamiczna Filamenty aktynowe Filamenty pośrednie Mikrotubule Fibroblast CYTOSZKIELET 1 CYTOSZKIELET 7nm 10nm 25nm Filamenty pośrednie ich średnica

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI OD AUTORÓW... 5

SPIS TREŚCI OD AUTORÓW... 5 SPIS TREŚCI OD AUTORÓW... 5 BIAŁKA 1. Wprowadzenie... 7 2. Aminokwasy jednostki strukturalne białek... 7 2.1. Klasyfikacja aminokwasów... 9 2.1.1. Aminokwasy białkowe i niebiałkowe... 9 2.1.2. Zdolność

Bardziej szczegółowo

Wykład 14 Biosynteza białek

Wykład 14 Biosynteza białek BIOCHEMIA Kierunek: Technologia Żywności i Żywienie Człowieka semestr III Wykład 14 Biosynteza białek WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA CENTRUM BIOIMMOBILIZACJI I INNOWACYJNYCH MATERIAŁÓW OPAKOWANIOWYCH

Bardziej szczegółowo

Transport makrocząsteczek (białek)

Transport makrocząsteczek (białek) Transport makrocząsteczek (białek) Transport makrocząsteczek sortowanie białek - sekwencje sygnałowe lata 70-te XX w. - Günter Blobel - hipoteza sygnałowa; 1999r - nagroda Nobla Sekwencja sygnałowa: A

Bardziej szczegółowo