Żołnierze oddziału partyzanckiego BCh Juliana Kaczmarczyka Lipy, obwód Nisko, 1943 r.
|
|
- Wiktoria Bronisława Świderska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wywiad z dr. Januszem Gmitrukiem o historii konspiracyjnych organizacji ruchu ludowego związku z ukazaniem się jego publikacji Bataliony Chłopskie i konspiracyjne organizacje ruchu ludowego, która ukazała się w kolekcji Polska Walcząca wydanej przez Bellonę SA. 1. Pierwsza rzecz, jaka rzuca się w oczy przy oglądaniu Pana najnowszej publikacji to bogaty materiał ilustracyjny. Wiele zdjęć jest bardzo dobrej jakości, a przecież intuicja podpowiada, że trudno dzisiaj o dokumenty z czasów wojny i to dotyczące ruchu konspiracyjnego. Czy trudno było zdobyć te materiały? Bogaty zbiór fotografii zamieszczony w publikacji to niebezpieczna partyzancka praca ludowych fotografów, którzy nie obawiali się w warunkach okupacji podejmować ryzyka, które groziło im karą śmierci. Po wojnie fotografie pieczołowicie przechowywane przez byłych partyzantów gromadziło Archiwum Ikonograficzne Zakładu Historii Ruchu Ludowego utworzonego w 1960 r. Wielu okupacyjnych fotografów pozostało anonimowych, ale znamy nazwiska niektórych z nich, jak np. Bolesława Ścibiorka kierownika Walki Cywilnej na województwo łódzkie, który przez całą okupachę nie rozstawał się z aparatem, czy zasłużonego działacza ludowej konspiracji - Józef Ciota, kontynuującego w czasie okupacji zapoczątkowane w okresie międzywojennym dokumentowanie fotograficzne działalności ludowców. Żołnierze z oddziału partyzanckiego BCh Tomasza Adrianowicza Pazura w lasach sancygniowskich, obwód Miechów, październik 1944 r. Żołnierze oddziału partyzanckiego BCh Juliana Kaczmarczyka Lipy, obwód Nisko, 1943 r. W archiwum ZHRL-u przechowywane są oryginały fotografii wielu spośród około 300 Oddziałów Specjalnych BCh, LSB i PKB i 70 oddziałów partyzanckich BCh i LSB. Zbiór ten wzbogacają zbiory fotograficzne znajdujące się w Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, które gromadzone są tam od 30 lat. W posiadaniu rodzin działaczy SL Roch, członkiń LZK i żołnierzy 1
2 Batalionów Chłopskich znajdują się nadal ciekawe fotografie, które obie placówki systematycznie pozyskują. 2. Wśród licznych zdjęć zamieszczonych w książce sporo przedstawia kobiety. Wiele z nich dokumentuje ćwiczenia z bronią. Jaka była rola kobiet w organizacjach ludowych działających w konspiracji? Kobiety działaczki Związku Młodzieży Wiejskiej Rzeczypospolitej Polskiej Wici i Stronnictwa Ludowego od początku konspiracji były towarzyszkami walki i konspiracji mężczyzn, wspierając ich inicjatywy. Organizowały struktury łączności i kolportażu prasy podziemnej. Słowa miały umacniać ducha, krzepić serca, dawać nadzieję - od tego często zaczynała się ich działalność. Członkinie ZK z obwodu bialskopodlaskiego podczas ćwiczeń w kwaterze I Batalionu Podlaskiego BCh, wiosna 1944 r. W 1942 roku kobiety ruchu ludowego postanowiły zbudować własne struktury konspiracyjne Ludowego Związku Kobiet jako autonomicznej organizacji, działającej w ramach Stronnictwa Ludowego Roch. Stały się w walce z okupantem równym partnerem dla kierownictw politycznych SL Roch i komend Batalionów Chłopskich. Wyrazem tego był udział przewodniczących LZK w pracach komend BCh i kierownictw politycznych. 20-tysięczna armia kobiet wiejskich utworzyła Zielony Krzyż, sanitariat na potrzeby działających oddziałów partyzanckich. Tam członkinie patrolów sanitarnych odbywały przeszkolenie wojskowe w posługiwaniu się bronią krótką i długą. Okupant niemiecki i oddziały kolaboranckie na jego służbie były szczególnie okrutne wobec kobietpartyzantek, mimo noszenia znaków sanitarnych. Broń potrzebna była do obrony przed śmiercią i torturami w razie wzięcia do niewoli. Każdy partyzant ostatni nabój pozostawiał dla siebie. 2
3 3. Książka przedstawia historię Batalionów Chłopskich oraz innych organizacji. Czy mógłby Pan powiedzieć, jakie inne organizacje ludowe działały w konspiracji? Bataliony Chłopskie były strażą przednią działającego w konspiracji Stronnictwa Ludowego Roch. SL Roch była najsilniejszą koalicyjną partią konspiracyjną Polskiego Państwa Podziemnego, powstałą 27 lutego 1940 r. z połączenia struktur przedwojennego Stronnictwa Ludowego, Związku Młodzieży Wiejskiej RP Wici i Centralnego Związku Młodej Wsi Siew. Liczyła około 60 tysięcy ludowych konspiratorów w skadrowanych 3 i 5-osobowych kierownictwach. SL Roch kierowało konspiracyjną walką wsi i ruchu ludowego z okupantem. Stronnictwo było polityczną nadbudową nad działalnością Batalionów Chłopskich. Powstały w 1942 r. Ludowy Związek Kobiet, który rozwinął działalność na terenie Polski w latach ściśle współpracował z SL Roch i Batalionami Chłopskimi. Przewodniczące wojewódzkie i powiatowe uczestniczyły w pracach kierownictw politycznych i komend BCh. Był to przejaw szacunku dla konspiracyjnej pracy kobiet ruchu ludowego. Organizacją działającą na zasadach autonomicznych był Związek Pracy Ludowej Orka. Powstał on na początku 1941 r. Utworzyli ją członkowie przedwojennego Zrzeszenia Inteligencji Ludowej i Przyjaciół Wsi, przed 1939 r. wielotysięcznej organizacji. W 1942 r. kierownictwo Orki podporządkowało się CKRL, ale zachowało odrębność organizacyjną. ZPL Orka dał konspiracyjnemu ruchowi ludowemu kadry niezbędne do osadzenia aparatu administracyjnego Delegatury Rządu RP na Kraj. Organizacją konspiracyjną nawiązującą do przedwojennej działalności ZMW RP Wici był Młody Las powołany w 1943 r. przez Okręgowe Kierownictwo Ruchu Ludowego w Krakowie. Pod koniec wojny Młody Las zorganizował swoje struktury we wszystkich powiatach małopolskich i zrzeszał około 5 tys. młodych ludzi. 4. W jakim celu zostały założone Bataliony Chłopskie i Ludowa Straż Bezpieczeństwa? W czasie II wojny światowej ruch ludowy zrealizował wiele doniosłych idei. Po pierwsze walczył o wolne i niepodległe państwo przez udział w zbiorowym wysiłku całego narodu i utworzenie własnej organizacji zbrojnej Batalionów Chłopskich. Bataliony Chłopskie były chłopską armią Polskiego Państwa Podziemnego, która w koncepcji premiera Stanisława Mikołajczyka miała być fundamentem armii podziemnej tworzonej wspólnie z Armią Krajową, ponieważ ruch ludowy był jednym z głównych filarów konspiracji. Po drugie urzeczywistniał zasadę sprawiedliwości społecznej poprzez solidaryzm oraz realizowaną przez wieś jakże istotną wówczas pomoc prześladowanym, więzionym i poddanym eksterminacji obywatelom państwa polskiego. Ponieważ w wyniku umowy scaleniowej oddziały 3
4 taktyczne BCh zostały przekazane do Armii Krajowej, z pozostałych oddziałów terytorialnych utworzono Ludową Straż Bezpieczeństwa, która miała pełnić rolę milicji ruchu ludowego do ochrony struktur politycznych ruchu ludowego przed eksterminacją ze strony lewicy i prawicy. Do dyspozycji LSB przekazano najlepszą broń, Oddziały Specjalne i partyzanckie. Im powierzono obronę życia i zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańców wsi. Złodzieje, bandyci, rabujący wieś, renegaci, własowcy, kałmucy z Ostlegionów byli likwidowani przez oddziały LSB. Ważną rolę w ochronie ludności i jej mienia odegrały oddziały LSB w czasie wycofywania się Niemców. Zwalczały one oddziały tyłowe, które zajmowały się rabunkiem mienia ludzkiego i niszczeniem resztek przemysłu. Gdy posterunki tzw. Granatowej Policji przestały istnieć, przygodne grupy rabunkowe rabowały dwory, mleczarnie, gorzelnie, masowo wycinano lasy. 5. Podczas wojny Bataliony Chłopskie i AK przez długi czas funkcjonowały zupełnie niezależnie. Jaka jest geneza połączenia Batalionów Chłopskich z AK? Do 30 maja 1943 r. zarówno Armia Krajowa, jak i Bataliony Chłopskie były armiami Polskiego Państwa Podziemnego, które uznawały Naczelnego Wodza i rząd polski na emigracji w Londynie. Różniły je jednak zarówno koncepcja walki zbrojnej, jak i jej cele, które miały być osiągnięte po wyzwoleniu. W 1943 r. państwo podziemne poniosło dotkliwe straty: aresztowany został Jan Piekałkiewicz Delegat Rządu RP na Kraj; tragiczną śmiercią zginął gen. Władysław Sikorski i Naczelny Wódz i premier rządu RP; aresztowano komendanta głównego Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego Grota. Zaistniała wówczas potrzeba integracji sił zbrojnych państwa podziemnego pod jednym dowództwem. Centralne Kierownictwo Ruchu Ludowego zgodziło się mimo dużych oporów Komendy Głównej BCh, na scalenie oddziałów taktycznych BCh pod jednym dowództwem. Umowa scaleniowa, negocjowana z ludowcami od 1942 roku, podpisana została 30 maja 1943 roku. Umowa ta była korzystna dla BCh. 60 tys. żołnierzy-ludowców w zwartych formacjach zasiliło szeregi AK. Przyczyniło się to do demokratyzacji struktur AK, gdzie obok ziemianina, urzędnika, nauczyciela walczył też chłop polski. Oficerowie BCh przejęli funkcje komendantów powiatowych połączonych organizacji w wielu powiatach. Scalenie udało się jednak tylko w 50%. Na wielu terenach trwało aż do wyzwolenia i nie wszędzie zostało zakończone. Po wojnie żołnierze AK dowodzeni przez oficerów BCh wpisywali w ankietach ujawnionych, że należeli do AK. Komendant główny BCh płk Franciszek Kamiński po scaleniu szef sztabu KG AK - po wyzwoleniu ujawniał struktury AK. 6. Jakich bohaterów i jakie bitwy tamtego okresu powinniśmy pamiętać? 4
5 Udział w walce z okupantem tych, co Żywią i bronią, najdobitniej ocenił Franciszek Kamiński, komendant główny Batalionów Chłopskich na Kongresie Polskiego Stronnictwa Ludowego w styczniu 1946 r.: I ta ziemia polska, przesiąknięta potem i krwią najserdeczniejszą chłopa, stała się dla niego tym droższa. Do walki poszły najlepsze i najdzielniejsze jednostki. Wielu, bardzo wielu z nich nie żyje. Groby ich wyznaczają granice państwa i kryją ciche, bezinteresowne bohaterstwo. Zginęło około 10 tys. działaczy SL Roch, żołnierzy BCh i członkiń LZK. We wdzięcznej pamięci mieszkańców wsi i ludowców utrwaliły się nazwiska bohaterów kobiet i mężczyzn. Barbara Poniatowska Grażyna córka ministra Juliusza Poniatowskiego, łączniczka KG BCh - została okrutnie zamordowana przez Ukraińców w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego, 4 sierpnia 1944 r. Jej ojciec nigdy się nie dowiedział, jak zginęła. Koledzy nie mieli siły, aby mu to powiedzieć. Adela Grzebiszowa członkini LZK i sanitariuszka Zielonego Krzyża ze wsi Wiśniew w powiecie siedleckim, żona Mariana Grzebisza, dowódcy II Batalionu BCh im. Ziemi Podlaskiej, ponieważ nie chciała ujawnić miejsca pobytu męża, była torturowana przez Niemców, a potem została wrzucona do płonącej stodoły i spalona (była w dziewiątym miesiącu ciąży). Jej mąż został aresztowany przez NKWD w październiku 1944 r. i wywieziony na Syberię, gdzie zginął podczas próby ucieczki z transportu. Jan Zygmunt Rumel komendant okręgu VIII Batalionów Chłopskich poeta, obrońca wsi wołyńskich, rzecznik pojednania narodów, jadąc na negocjacje, został podstępnie ujęty i zamordowany przez nacjonalistów ukraińskich 11 lipca 1943 r. w miejscowości Kustycznie. Ciało Rumla zostało rozerwane końmi przez oprawców. Irena Piskorska Szarotka sanitariuszka I Batalionu Hrubieszowskich Oddziałów BCh, podczas przeciwpartyzanckiej operacji Sturmwind I ( Wicher I ) w Puszczy Solskiej w czerwcu 1944 r. została okrążona wraz z oddziałami walczącymi na uroczysku Maziarza. Pozostała przy ciężko rannym dowódcy plutonu Zenonie Pielachowskim, Dzierżyńskim. Po zaciętej walce z Niemcami Dzierżyński zastrzelił Szarotkę, a następnie siebie. Ofiarami terroru okupanta stawali się szefowie łączności i kolportażu. Jednym z nich był Julian Chabros Sęk, szef łączności Komendy Okręgu IV BCh lubelskiego. Aresztowany został przez Niemców w Motyczu i przewieziony na Zamek Lubelski, a po ciężkich torturach zamordowany. Nikogo nie zdradził w śledztwie. Łącznicy Komendy Okręgu III BCh kieleckiego, Władysław Kwiecień Lutek i Barbara Majewska Basia, aresztowani zostali 4 listopada 1943 r. na ul. Siennej 8 w Kielcach. Aby nie ujawnić tajemnicy konspiracji, odebrali sobie życie, zażywając truciznę. Symbolem martyrologii konspiracyjnego ruchu ludowego jest Jan Piekałkiewicz przewodniczący Komisji Polityki Gospodarczej Centralnego Kierownictwa Ruchu Ludowego, Delegat 5
6 Rządu RP na Kraj, współtwórca Polskiego Państwa Podziemnego, rzecznik jedności całego podziemia politycznego w konspiracji. Aresztowany przez Niemców 19 lutego 1943 r., był torturowany przez 4 miesiące, a następnie zamordowany 19 czerwca 1943 r. Do grobu zabrał tajemnice konspiracji. To tylko kilka przykładów. 7. Wiadomo, że Bataliony Chłopskie odegrały dużą rolę na Zamojszczyźnie. Na czym polegała specyfika tamtejszych działań? Jednym z trzech najważniejszych, utrwalonych w pamięci historycznej współczesnego społeczeństwa symboli martyrologii narodu polskiego z lat II wojny światowej obok Holokaustu i Powstania Warszawskiego jest tragedia wysiedlanej ludności Zamojszczyzny. Żołnierze Batalionów Chłopskich jako pierwsi wystąpili w obronie Zamojszczyzny przed niemieckimi wysiedleniami realizowanymi według założeń Generalnego Planu Wschodniego na przełomie 1942 i 1943 r. Powstanie Zamojskie trwało 13 miesięcy od 27 listopada 1942 r. do końca grudnia 1943 r. W obronie ziemi zamojskiej poległo 3294 żołnierzy BCh. W drodze na akcję. Antoni Bajan Grom z grupą partyzantów z Oddziału Specjalnego BCh Bitwa pod Wojdą stoczona przez I Kampanię Kadrową BCh rozpoczęła walkę polskiego ruchu oporu w obronie Zamojszczyzny. Bitwa pod Zaborecznem z udziałem znacznych sił BCh spowodowała przerwanie niemieckich pacyfikacji i wysiedleń. Bitwy te były wydarzeniami bez precedensu w walce narodów Europy z Niemcami. Były próbą sił ruchu oporu w otwartej walce. Stanowiły punkt zwrotny w działaniach partyzanckich. Zainicjowany przez Bataliony Chłopskie czyn zbrojny zniweczył niemieckie plany germanizacyjne, uratował tysiące istnień ludzkich. Symbolem chłopskiego i bechowskiego bohaterstwa były bitwy w obronie Zamojszczyzny pod Wojdą (30 grudnia 1942 roku), pod Zaborecznem (1 lutego 1943 roku) i Różą (2 lutego 1943 roku) Największe straty poniosły w czasie okupacji oddziały BCh w Puszczy Solskiej podczas niemieckiej operacji antypartyzanckiej Sturmwind II (18 28 czerwca). W walkach wzięły udział 4 6
7 oddziały partyzanckie: Burzy, Błyskawicy, Skrzypika i I Batalion BCh Rysia, które liczyły 570 partyzantów. Jednym z najsprawniejszych oddziałów partyzanckich BCh z obwodu krośnieńskiego był oddział Leona Cieśli Klona. Stoczył on około 50 bitew i potyczek z Niemcami i Ukraińcami, w których zadał znaczne straty wrogowi, zdobywając dużo sprzętu wojskowego, tabory, oporządzenie wojskowe. Straty własne były minimalne. Dysponował znakomitym wywiadem i oparciem w środowisku wiejskim. Po wojnie Leon Cieśla Klon nie ujawnił się, walczył do 1956 r. Aresztowany zmarł w więzieniu w Barczewie. W 1990 r. na wniosek ministra sprawiedliwości Aleksandra Bendkowskiego został zrehabilitowany. 8. Skąd Bataliony Chłopskie czerpały swoje kadry? Po klęsce kampanii wrześniowej 1939 r. 600 tys. polskich żołnierzy i oficerów dostało się do niewoli niemieckiej, 240 tys. do rosyjskiej, 70 tys. zostało internowanych na Węgrzech i w Rumunii, 15 tys. na Litwie i Łotwie. Wkrótce powstało około 70 organizacji konspiracyjnych. Chłopi stanowili 60% składu całego polskiego ruchu oporu, który pod koniec okupacji liczył 700 tys. osób. Tak liczny ruch oporu cierpiał na brak uzbrojenia i kadry oficerskiej. Organizacje sięgnęły do oficerów, którzy nie trafili do oflagów. W kampanii wrześniowej nie zostało zmobilizowanych wiele tysięcy poborowych rezerwy z doświadczeniem wojskowym, podoficerskim i oficerskim. Dynamicznie rozwijające się struktury Komendy Głównej BCh, komend wojewódzkich, powiatowych i rejonowych potrzebowały coraz lepiej wyszkolonej kadry do walki w konspiracji. W 1942 r. rząd RP na emigracji dał do dyspozycji KG BCh czterech oficerów cichociemnych, m.in. Jerzego Mara-Meyera Visa, który został szefem Oddziałów Specjalnych w KG BCh i był dowódcą I Kadrowej Kompanii BCh im. Macieja Rataja, która stoczyła bitwę pod Wojdą (30 grudnia1942 roku). W latach zorganizowano szkoły podoficerskie w 11 obwodach BCh i 4 szkoły podchorążych piechoty. Razem z kursami dla podchorążych łącznie przeszkolono w nich 400 podchorążych. Komendy BCh korzystały z możliwości szkolenia żołnierzy BCh tam, gdzie były dobre kontakty w podchorążówkach i innych organizacjach m.in. na Podlasiu w lasach Jata w 1943 r. w podchorążówce Narodowych Sił Zbrojnych przeszkolono około 50 bechowców, w podchorążówkach Armii Krajowej po scaleniu tych organizacji. KG BCh przekazało Armii Krajowej dobrze zorganizowane struktury BCh z niezbędną liczbą podoficerów i oficerów stanu wojny. 7
8 9. Każdy Polak pamięta, że polskie organizacje konspiracyjne miały problem z zaopatrzeniem, a zwłaszcza z uzbrojeniem i amunicją. Jak w tej sytuacji radziły sobie Bataliony Chłopskie? Był to problem, który spędzał sen z powiek dowódcom BCh. Praktycznie cała broń zgromadzona po kampanii wrześniowej, zdobyta czy zakupiona od okupanta na czarnym rynku, znajdowała się w dyspozycji 400 Oddziałów Specjalnych i 70 oddziałów partyzanckich BCh. Na początku okupacji jeden karabin przypadał na 10 żołnierzy. W czasie okupacji uruchomiono nawet produkcję pistoletów maszynowych Bechowiec, wykonano kilka prototypów. Ich produkcja została przerwana po skrytobójczej śmierci konstruktora. Jeden egzemplarz Bechowca znajduje się w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego. Bechowiec Pistolet maszynowy bechowiec wz. 1944, konstrukcji żołnierza BCh Henryka Stąpocia Mewy ze wsi Podlesie, pow. Opatów Pod koniec wojny Oddziały Specjalne i oddziały partyzanckie BCh, Zgrupowania Partyzanckie Oski, I i II Batalion BCh im. Ziemi Podlaskiej, I Batalion Hrubieszowskich Oddziałów BCh posiadały dobre uzbrojenie zdobyte z transportów kolejowych, wycofujących się taborów wroga i w bezpośredniej walce. Najlepiej uzbrojone były oddziały partyzanckie BCh i LSB z ziemi kieleckiej, ponieważ zostały dozbrojone z magazynów AK w czasie marszu dywizji kieleckiej na pomoc walczącej Warszawie. Pod koniec wojny zmagazynowano dużo ciężkiej broni maszynowej w różnych skrytkach. Wojna kończyła się, a przyszłość była mało pewna. 10. Zastanawiająca jest również kwestia pamięci o Batalionach Chłopskich w czasach PRL-u oraz o osobach takich jak np. Franciszek Kamiński. Czy mógłby Pan rzucić trochę światła na tę sprawę? 8
9 Po wyzwoleniu, gdy Polska znalazła się w zasięgu wpływów polityki sowieckiej, a władzę w kraju przejęli komuniści, ludowcy zorganizowani w Polskim Stronnictwie Ludowym, nie godząc się z narzucanym systemem, podjęli walkę polityczną o wolność i demokrację. 80% działaczy milionowej partii kierowanej przez Stanisława Mikołajczyka stanowili żołnierze Batalionów Chłopskich. Kilka tysięcy żołnierzy BCh członków Polskiego Stronnictwa Ludowego było szykanowanych i repiesjonowanych przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa. W Polsce Ludowej, o którą walczyli i za którą przelewali krew, brakowało dla nich pracy, chleba i wolności. Traktowano ich jako politycznych wrogów, których należy bezwzględnie zniszczyć, a ich chwalebną działalność zapomnieć. Z rąk funkcjonariuszy bezpieki zginęli skrytobójczo zamordowani: komendant Okręgu VI BCh krakowskiego Narcyz Wiatr Zawojna, Władysław Kojder, Bolesław Ścibiorek i wielu innych. Wiele lat spędzili w więzieniach żołnierze i dowódcy organizacji Chłopski Ruch Oporu, działającej na przełomie 1944 i 1945 r. Jan Sońta Ośka, Władysław Kozak, Tadeusz Szeląg Łeda oraz wielu innych bechowców. Przetrzymywano ich w aresztach i więzieniach przez długie miesiące i lata w majestacie prawa stanowionego przez komunistyczne władze, a często nawet bez wyroku sądu. Był między nimi także sam komendant główny BCh Franciszek Kamiński, oskarżony o przestępstwa szczególnie niebezpieczne w okresie odbudowy państwa i skazany przez Sąd Wojskowy w Warszawie na 12 lat więzienia. Władze PRL-u przez długie dziesięciolecia nakłaniały historyków do takiego ujęcia dziejów polskiego ruchu oporu w latach okupacji hitlerowskiej, z którego wynikałoby jakoby Bataliony Chłopskie przestały istnieć już w czasie wojny rozczłonkowane przez Armię Krajową oraz Armię Ludową, a tym samym zatraciły swą samodzielność i tożsamość ideową. Wiele zmieniło się po 1956 r. Wtedy to Zjednoczone Stronnictwo Ludowe upomniało się o bohaterską tradycję Batalionów Chłopskich. Uroczystość ujawnienia oddziałów BCh i sanitariuszek ZK w Nowym Sączu, 1945 r. 9
10 Już po transformacji ustrojowej 1989 r. Franciszek Kamiński w dowód uznania zasług w walce z okupantami został awansowany do stopnia generała dywizji Wojska Polskiego i odznaczony Orderem Orła Białego. Na generałów wojska Polskiego awansowano również dowódców partyzanckich i komendantów BCh: Władysława Gołąbka, Tadeusza Ilczuka, Antoniego Piwowarczyka i Władysława Wyłupka. Wiele szkół w Polsce nosi imiona dowódców Batalionów Chłopskich. 10
1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Ponieważ żyli prawem wilka, historia o nich głucho milczy Zbigniew Herbert
1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych Ponieważ żyli prawem wilka, historia o nich głucho milczy Zbigniew Herbert Żołnierze Wyklęci żołnierze antykomunistycznego Podziemia stawiających opór
Bardziej szczegółowoKto jest kim w filmie Kurier
Fot. Bartosz Mroziński Kto jest kim w filmie Kurier Historyczne postaci drugoplanowe Opracowanie: Rafał Brodacki, Paweł Brudek, Katarzyna Utracka, Michał Wójciuk, Andrzej Zawistowski Kto jest kim w filmie
Bardziej szczegółowoInstytut Pamięci Narodowej - Poznań
Instytut Pamięci Narodowej - Poznań Źródło: http://poznan.ipn.gov.pl/pl7/edukacja/edukacja-poznan/spotkania-z-historia/37700,90-urodziny-pulkownika-jana-gorski ego-poznan-18-kwietnia-2012.html Wygenerowano:
Bardziej szczegółowoGen. August Emil Fieldorf Nil
Gen. August Emil Fieldorf Nil Żołnierz I Brygady Legionów. Uczestnik wojen 1920 i 1939. Dowódca 51 Pułku Piechoty. Szef Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Wydał rozkaz zastrzelenia kata
Bardziej szczegółowoPOLSKIE PAŃSTWO PODZIEMNE
POLSKIE PAŃSTWO PODZIEMNE "PRZED 75 LATY, 27 WRZEŚNIA 1939 R., ROZPOCZĘTO TWORZENIE STRUKTUR POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO. BYŁO ONO FENOMENEM NA SKALĘ ŚWIATOWĄ. TAJNE STRUKTURY PAŃSTWA POLSKIEGO, PODLEGŁE
Bardziej szczegółowoSprawdź Swoją wiedzę na temat Żołnierzy Wyklętych
Sprawdź Swoją wiedzę na temat Żołnierzy Wyklętych Wypełnij kartę odpowiedzi Imię i nazwisko Klasa Szkoła UWAGA Test zawiera 25 pytań jednokrotnego i wielokrotnego wyboru. Za każdą kompletną poprawną odpowiedź
Bardziej szczegółowoPatroni naszych ulic
Patroni naszych ulic Dębicka ziemia była świadkiem wielkich i tragicznych dziejów. Szczególnie na tym t e r e nie z a p i s a ł się ok r e s ok u pa c j i niemieckiej, kiedy powstała tu niezwykle p r ę
Bardziej szczegółowomusimy zatem wiedzieć policzyć dokładnie zawołać po imieniu opatrzyć na drogę Zbigniew Herbert
IDEA Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego służy pogłębieniu refleksji nad polskim doświadczeniem konfrontacji z dwoma totalitaryzmami nazistowskim i komunistycznym. Został powołany
Bardziej szczegółowoSzkolny Konkurs Wiedzy o Armii Krajowej
Szkolny Konkurs Wiedzy o Armii Krajowej 1. Podaj dokładną datę powstania Armii Krajowej ( 1 pkt ) 14 luty 1942 r.. 2. Grot, Bór, Niedźwiadek to pseudonimy trzech osób. Podaj ich imiona i nazwiska oraz
Bardziej szczegółowoPolskie Państwo podziemne Przygotowała: Katarzyna Kossakowska Klasa III A
Polskie Państwo podziemne 1939-1945 Przygotowała: Katarzyna Kossakowska Klasa III A FLAGA POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO Polskie Państwo Podziemne (w skrócie PPP) to tajne struktury Państwa Polskiego istniejące
Bardziej szczegółowo75 rocznica powstania
Dziś wszyscy oddajemy cześć tym, którzy swoje życie oddali za wolność, tym, którzy tej wolności nie doczekali, a przede wszystkim tym, którzy wciąż żyją wśród nas. A p e l I P N o u c z c z e n i e 7 5
Bardziej szczegółowoZnaczek Batalionów Chłopskich [ze zbiorów MHPRL w Warszawie] Oddział BCh w okolicach Opatowa, 1942 r. [ze zbiorów Mauzoleum w Michniowie]
Akcje dywersyjne na Kielecczyźnie. Niszczenie transportów, wysadzanie linii kolejowych było jednym ze sposobów walki z okupantem, b.d.m. [ze zbiorów IPN] Akcje dywersyjne na Kielecczyźnie. Niszczenie transportów,
Bardziej szczegółowoMartyrologia Wsi Polskich
Martyrologia Wsi Polskich Źródło: http://martyrologiawsipolskich.pl/mwp/wirtualne-mauzoleum/modul-i-michniow-wies/wies-kielecka-1939-194/fotogaleria/251 6,Wies-kielecka-1939-1945-fotogaleria.html Wygenerowano:
Bardziej szczegółowoPrzygotowali Szymon Dróżdż i Daniel Szeja. Dalej
Przygotowali Szymon Dróżdż i Daniel Szeja Dalej Powstanie i struktury Przywódcy Akcje zbrojne Odpowiedzi na pytanie Przywódcy Dalej Władysław Raczkiewicz W czasie I wojny światowej kierował Naczelnym Polskim
Bardziej szczegółowoUrodzony w 1918 r. Walczył jako ochotnik w kampanii wrześniowej i brał udział w walkach we Francji w 1940 r., a po ich zakończeniu został ewakuowany
Urodzony w 1918 r. Walczył jako ochotnik w kampanii wrześniowej i brał udział w walkach we Francji w 1940 r., a po ich zakończeniu został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. W 1943 r. przerzucono go do Polski
Bardziej szczegółowoHARMONOGRAM PRZEDSIĘWZIĘĆ PATRIOTYCZNYCH W MAŁOPOLSCE W 2015 ROKU
HARMONOGRAM PRZEDSIĘWZIĘĆ PATRIOTYCZNYCH W MAŁOPOLSCE W 05 ROKU STYCZEŃ 70 rocznica wyzwolenia hitlerowskiego obozu w Płaszowie 5.0 teren byłego obozu w Płaszowie Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów
Bardziej szczegółowoMateriał porównawczy. do ustawy z dnia 24 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach. (druk nr 909)
BIURO LEGISLACYJNE/ Materiał porównawczy Materiał porównawczy do ustawy z dnia 24 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach (druk nr 909) U S T A W A z dnia 16 października 1992 r. o
Bardziej szczegółowoCHŁOPI W POLSKIM PAŃSTWIE PODZIEMNYM
CHŁOPI W POLSKIM PAŃSTWIE PODZIEMNYM Wieś walcząca - fotogaleria Wrzesień 1939 r. rozpoczął najtragiczniejszy i najtrudniejszy okres dla Polaków walka o przetrwanie już nie tylko narodowe, kulturalne,
Bardziej szczegółowoArchiwum Pełne Pamięci IPN GD 536/121
Archiwum Pełne Pamięci https://archiwumpamieci.pl/app/pamietamy/11461,ipn-gd-536121.html 2019-08-28, 23:56 IPN GD 536/121 PRZEKAZUJĄCY: WŁADYSŁAW FILAR W dniu 14 listopada 2018 r. podczas sporządzania
Bardziej szczegółowoOkres PRL Polska Rzeczpospolita Ludowa
I wojna światowa II wojna światowa 1901 1914 1918 1939-1945 1945-1989 2000 Odzyskanie przez Polskę Niepodległości Okres PRL Polska Rzeczpospolita Ludowa GRANICE POLSKI WYBUCH II WOJNY ŚWIATOWEJ 1 WRZEŚNIA
Bardziej szczegółowoNadwiślański Oddział Straży Granicznej
Nadwiślański Oddział Straży Granicznej Źródło: http://www.nadwislanski.strazgraniczna.pl/wis/aktualnosci/24195,inauguracja-wystawy-pt-powstanie-warszawskie -w-medalierstwie.html Wygenerowano: Środa, 1
Bardziej szczegółowood 2011 roku, dzień 1 marca został ustanowiony świętem państwowym, poświęconym żołnierzom zbrojnego podziemia antykomunistycznego.
od 2011 roku, dzień 1 marca został ustanowiony świętem państwowym, poświęconym żołnierzom zbrojnego podziemia antykomunistycznego. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest obchodzony corocznie jest
Bardziej szczegółowoPamięć.pl - portal edukacyjny IPN
Pamięć.pl - portal edukacyjny IPN Źródło: http://pamiec.pl/pa/kalendarium-1/12809,7-wrzesnia-1939-roku-skapitulowala-zaloga-westerplatte-mimo-przygniatajacej-pr ze.html Wygenerowano: Piątek, 20 stycznia
Bardziej szczegółowoŻołnierze Wyklęci Źródło: http://www.wykleci.ipn.gov.pl/zw/geneza-swieta/3819,wstep.html Wygenerowano: Piątek, 8 stycznia 2016, 02:46
Żołnierze Wyklęci Źródło: http://www.wykleci.ipn.gov.pl/zw/geneza-swieta/3819,wstep.html Wygenerowano: Piątek, 8 stycznia 2016, 02:46 Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla
Bardziej szczegółowoOd początku okupacji przygotowywano się do wybuchu powstania Zdawano sobie sprawę z planów Stalina dotyczących Polski 27 października 1943 r. gen.
Od początku okupacji przygotowywano się do wybuchu powstania Zdawano sobie sprawę z planów Stalina dotyczących Polski 27 października 1943 r. gen. Sosnkowski wydaje rozkaz o rozpoczęciu przygotowań do
Bardziej szczegółowoPRZEKSZTAŁCENIE ZWIĄZKU WALKI ZBROJNEJ W ARMIĘ KRAJOWĄ
PRZEKSZTAŁCENIE ZWIĄZKU WALKI ZBROJNEJ W ARMIĘ KRAJOWĄ W końcu czerwca 1940 roku gen. Sikorski wydał rozkaz o utworzeniu w kraju Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej( ZWZ). Komendantem głównym został
Bardziej szczegółowoKonkurs wiedzy historycznej Polskie Państwo Podziemne 1939-1945. Imię i nazwisko... Klasa... Szkoła... Liczba punktów...
Konkurs wiedzy historycznej Polskie Państwo Podziemne 1939-1945 Imię i nazwisko... Klasa... Szkoła... Liczba punktów... 1. Podaj dokładną datę powstania Służby Zwycięstwu Polski oraz imię i nazwisko komendanta
Bardziej szczegółowoUkraińska partyzantka
SGM WSOłODTM GRZEGORZ MOTYKA Ukraińska partyzantka 1942-1960 Działalność Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Powstańczej Armii ISP INSTYTUT STUDIÓW POLITYCZNYCH PAN OFICYNA WYDAWNICZA RYTM
Bardziej szczegółowoJan Nowak-Jeziorański. Kalendarium życia
Jan Nowak-Jeziorański Jan Nowak-Jeziorański. Kalendarium życia Opracowanie: Karol Mazur Zdjęcia archiwalne ze zbiorów Ossolineum Jan Nowak-Jeziorański Kalendarium życia 2 października 1914 roku Zdzisław
Bardziej szczegółowoProjekt Edukacyjny Gimnazjum Specjalne w Warlubiu. Kto ty jesteś Polak mały
Projekt Edukacyjny Gimnazjum Specjalne w Warlubiu Kto ty jesteś Polak mały Miejsca Pamięci Narodowej w okolicach Warlubia WARLUBIE- CMENTARZ PARAFIALNY mogiła żołnierzy W mogile pochowano 37 nieznanych
Bardziej szczegółowoŻOŁNIERZE WYKLĘCI. Polskie powojenne podziemie niepodległościowe i antykomunistyczne stawiające opor sowietyzacji Polski, podporzadkowaniu jej ZSRR.
ŻOŁNIERZE WYKLĘCI Polskie powojenne podziemie niepodległościowe i antykomunistyczne stawiające opor sowietyzacji Polski, podporzadkowaniu jej ZSRR. Żołnierze toczący walkę ze służbami bezpieczeństwa sowieckiego
Bardziej szczegółowoSPIS ARTYKUŁÓW OGŁOSZONYCH W NUMERACH 1 5 BIULETYNU. Nr 1, 1969
SPIS ARTYKUŁÓW OGŁOSZONYCH W NUMERACH 1 5 BIULETYNU Nr 1, 1969 Rola i zadania wojskowej służby archiwalnej (Leszek Lewandowicz) Postępowanie z zespołami otwartymi w świetle wytycznych Naczelnej Dyrekcji
Bardziej szczegółowoW życiu bywają rzeczy ważniejsze niż samo życie. Józef Piłsudski. https://www.youtube.com/watch?v=nyminujjyym
W życiu bywają rzeczy ważniejsze niż samo życie. Józef Piłsudski https://www.youtube.com/watch?v=nyminujjyym po 20 latach niepodległości Polska po raz kolejny znalazła się nad przepaścią; we wrześniu 1939
Bardziej szczegółowo2. Realizacja tematu lekcji: - rozdanie tekstów źródłowych, - czytanie tekstu i odpowiedzi na pytania do tekstu pod kierunkiem nauczyciela.
Autorzy: Elżbieta Okraszewska, Agnieszka Nowak Temat: Armia Krajowa patron i bohater. Cele lekcji: 1. Uczeń zna: daty: 1 września 1939r., 17 września 1939r., 14 lutego 1942r., 1 sierpnia 1944 2 października
Bardziej szczegółowoZADANIA DO SPRAWDZIANU
ZADANIA DO SPRAWDZIANU 1. Do daty dopisz wydarzenie: a) 1 IX 1939 r. wybuch II wojny światowej (agresja niemiecka na Polskę) b) 17 IX 1939 r. agresja radziecka na Polskę c) 28 IX 1939 r. kapitulacja Warszawy
Bardziej szczegółowoWAŻNE DATY WAŻNE BITWY. Lekcja. Temat: Lekcja powtórzeniowa. 1 września 1939 roku - wybuch II wojny światowej
Lekcja Temat: Lekcja powtórzeniowa. WAŻNE DATY 1 września 1939 roku - wybuch II wojny światowej 22 czerwca 1941 roku - atak Niemiec na Związek Radziecki 1 sierpnia 1944 roku - wybuch powstania warszawskiego
Bardziej szczegółowoW Zalesiu został postawiony upamiętniający go pomnik w formie pamiątkowego kamienia z inskrypcją oraz symbolami krzyża i Polski Walczącej.
1944 1963 Żołnierze Wyklęci to ci, którzy pragnęli by Polska była Polską i z bronią w ręku wystąpili przeciw drugiemu obok nazizmu ustrojowi totalitarnemu - stalinizmowi. Bohaterowie musieli się przeciwstawić
Bardziej szczegółowoLEKCJA HISTORII NAJNOWSZEJ - 1 marca 2018 r.
LEKCJA HISTORII NAJNOWSZEJ - 1 marca 2018 r. LEKCJA HISTORII NAJNOWSZEJ - 1 marca 2018 r. ŻOŁNIERZE WYKLĘCI określenie żołnierzy podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, stawiających opór próbie
Bardziej szczegółowoLEKCJA HISTORII NAJNOWSZEJ - 1 marca 2019 r.
LEKCJA HISTORII NAJNOWSZEJ - 1 marca 2019 r. LEKCJA HISTORII NAJNOWSZEJ - 1 marca 2019 r. ŻOŁNIERZE WYKLĘCI określenie żołnierzy podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, stawiających opór próbie
Bardziej szczegółowoKarpacki Oddział Straży Granicznej
Karpacki Oddział Straży Granicznej Źródło: http://www.karpacki.strazgraniczna.pl/ko/komenda/izba-tradycji/17648,izba-tradycji.html Wygenerowano: Czwartek, 19 października 2017, 23:53 Izba Tradycji Autor:
Bardziej szczegółowoHARMONOGRAM PRZEDSIĘWZIĘĆ PATRIOTYCZNYCH W MAŁOPOLSCE W 2016 ROKU
HARMONOGRAM PRZEDSIĘWZIĘĆ PATRIOTYCZNYCH W MAŁOPOLSCE W 06 ROKU STYCZEŃ 7 rocznica wyzwolenia hitlerowskiego obozu w Płaszowie 5.0.06 r. teren byłego obozu w Płaszowie Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów
Bardziej szczegółowoARMIA KRAJOWA W STRUKTURACH POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO
Artykuł przedrukowany z Biuletynu informacyjnego Rok XXII Nr 02 (262) Marek Ney-Krwawicz ARMIA KRAJOWA W STRUKTURACH POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO W swym historycznym rozwoju przechodziła Armia Krajowa
Bardziej szczegółowowszystko co nas łączy"
Generał broni Władysław Anders "Odrzućmy wszystko co nas dzieli i bierzmy wszystko co nas łączy" Generał broni Władysław Anders bohater spod Monte Casino. Władysław Anders pełnił najważniejsze funkcje
Bardziej szczegółowoNiezwyciężeni
Niezwyciężeni 1918-2018 https://niezwyciezeni1918-2018.pl/nie/aktualnosci/59152,rejestracja-do-ii-edycji-konkursu.html 2019-06-19, 20:44 Rejestracja do II edycji konkursu Zapraszamy do wzięcia udziału
Bardziej szczegółowo2014 rok Rok Pamięci Narodowej
2014 rok Rok Pamięci Narodowej I. 100 rocznica wybuchu I wojny światowej I wojna światowa konflikt zbrojny trwający od 28 lipca 1914 do 11 listopada 1918 pomiędzy ententą, tj. Wielką Brytania, Francją,
Bardziej szczegółowohtml , 08:36
Martyrologia wsi polskich (nowy) http://martyrologiawsipolskich.pl/mws/zbiory/multimedia/galeria-zdjec/54280,wies-kielecka-1 939-1945.html 2019-01-24, 08:36 Strona główna Galeria zdjęć Wieś kielecka 1939-1945
Bardziej szczegółowoGłównym zadaniem AK była walka z okupantem o odzyskanie niepodległości; w tym celu żołnierze podziemnej organizacji prowadzili liczne akcje zbrojne i
ARMIA KRAJOWA Armia Krajowa Konspiracyjna organizacja wojskowa polskiego podziemia działająca w okresie II wojny światowej oraz największa i najsilniejsza armia podziemna w Europie, tamtego okresu. W szczytowym
Bardziej szczegółowoOrganizacje kombatanckie i patriotyczne
Organizacje kombatanckie i patriotyczne STOWARZYSZENIE DZIECI WOJNY W POLSCE (ZARZĄD GŁÓWNY I ODDZIAŁ ŁÓDZKI) Integracja środowiska dzieci wojny, pomoc w zakresie: ochrony zdrowia, opieki społecznej, prawnej,
Bardziej szczegółowoZarządzenie nr 3/2016 Prezydenta Miasta Starachowice z dnia 4 I 2016 r. w sprawie organizowania obchodów rocznic, uroczystości i świąt państwowych.
Zarządzenie nr 3/2016 Prezydenta Miasta Starachowice z dnia 4 I 2016 r. w sprawie organizowania obchodów rocznic, uroczystości i świąt państwowych. Na podstawie art. 33 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym
Bardziej szczegółowoSKRYPT WIEDZY Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych
SKRYPT WIEDZY Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych to nazwa polskich partyzantów, działaczy niepodległościowego podziemia po 1944 r. działających przeciwko podporządkowaniu Polski Związkowi Radzieckiemu.
Bardziej szczegółowoOrganizacje kombatanckie i patriotyczne
Organizacje kombatanckie i patriotyczne STOWARZYSZENIE DZIECI WOJNY W POLSCE (ZARZĄD GŁÓWNY I ODDZIAŁ ŁÓDZKI) Integracja środowiska dzieci wojny, pomoc w zakresie: ochrony zdrowia, opieki społecznej, prawnej,
Bardziej szczegółowoRYS HISTORYCZNY WOJSKOWEJ KOMENDY UZUPEŁNIEŃ W CZESTOCHOWIE
Historia RYS HISTORYCZNY WOJSKOWEJ KOMENDY UZUPEŁNIEŃ W CZESTOCHOWIE Instytucje zajmujące się administracją specjalną istniały na terenach polskich już podczas zaborów. Fakt ten stał się punktem wyjścia
Bardziej szczegółowoGrzegorz Motyka Rafał Wnuk Tomasz Stryjek Adam F. Baran. Wojna. po wojnie. Antysowieckie podziemie w Europie Ârodkowo-Wschodniej w latach
Wojna po wojnie Grzegorz Motyka Rafał Wnuk Tomasz Stryjek Adam F. Baran Wojna po wojnie Antysowieckie podziemie w Europie Ârodkowo-Wschodniej w latach 1944 1953 Gdaƒsk Warszawa 2012 Wydawnictwo Naukowe
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr 3 im. Armii Krajowej w Pcimiu
Szkoła Podstawowa nr 3 im. Armii Krajowej w Pcimiu Cele działania: kultywowanie pamięci o żołnierzach Armii Krajowej walczących o wolność na terenie miejscowości Pcim i powiatu myślenickiego, rozwijanie
Bardziej szczegółowoKarpacki Oddział Straży Granicznej
Karpacki Oddział Straży Granicznej http://www.karpacki.strazgraniczna.pl/ko/komenda/kierownictwo/17388,kierownictwo.html 2019-10-26, 21:43 Kierownictwo Krystian Koziołek 16.05.2016 Komendant Karpackiego
Bardziej szczegółowoHISTORIA ARMII KRAJOWEJ
HISTORIA ARMII KRAJOWEJ LEKSYKON KRZYśÓWKOWY PLANSZE DO ROZWIĄZYWANIA KRZYśÓWEK 2 WYDANIE WERSJA ROBOCZA Copyright Marek Cieciura Wszelkie prawa zastrzeŝone Wydanie 2 poprawione i uzupełnione Warszawa,
Bardziej szczegółowoHarcmistrz Ostatni Prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski
Pochodził z rodziny szlacheckiej pieczętującej się herbem Jelita. Był młodszym synem Wacława i Jadwigi z Sawickich Kaczorowskich. Wychował się w domu przy ul. Mazowieckiej 7 w Białymstoku, przed wojną
Bardziej szczegółowoIreneusz Caban ( ) - bibliografia
Ireneusz Caban (1938-2000) - bibliografia Historia pierwszych dni / Ireneusz Caban // Sztandar Ludu. 1964, nr 233, s. 3 Polityczni z janowskiego więzienia / Ireneusz Caban // Kultura i Życie. 1964, nr
Bardziej szczegółowoPolska po II wojnie światowej
Polska po II wojnie światowej w latach 1945-1947 Rafał Nowicki źródła - Internet, (http://historia-polski.klp.pl/a-6269.html) obrazki - Wikipedia TERYTORIUM GRANICE - LUDNOŚĆ Obszar Polski po II wojnie
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr 409/XL/2013 Rady Miasta Ostrołęki z dnia 28 lutego 2013 roku
UCHWAŁA Nr 409/XL/2013 Rady Miasta Ostrołęki z dnia 28 lutego 2013 roku w sprawie utworzenia miejskiej instytucji kultury pod nazwą Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce (w organizacji) Na podstawie art.
Bardziej szczegółowoWieś i chłopi w Polskim Państwie Podziemnym
Martyrologia wsi polskich (nowy) http://martyrologiawsipolskich.pl/mws/edukacja/baza-wi/53974,wies-i-chlopi-w-polskim-panst wie-podziemnym.html 2018-12-02, 06:17 Strona główna Baza wiedzy Wieś i chłopi
Bardziej szczegółowoPunkt 12 W tym domu mieszkał i został aresztowany hm. Jan Bytnar ps. Rudy bohater Szarych Szeregów uwolniony z rąk Gestapo 26.III 1943 r.
Grupa I Punkt 23 Miejsce uświęcone krwią Polaków poległych za wolność Ojczyzny. W tym miejscu 2 sierpnia 1944 hitlerowcy rozstrzelali i spalili 40 Polaków. Tablica ta znajduje się na budynku parafii św.
Bardziej szczegółowoGLORIA VICTIS!!! ROTMISTRZA WITOLDA PILECKIEGO
GLORIA VICTIS!!! ŻYCIE I DZIAŁALNOŚĆ ROTMISTRZA WITOLDA PILECKIEGO Konkurs historyczny dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych pod Patronatem Prezydenta Miasta Piotrkowa Trybunalskiego Krzysztofa Chojniaka
Bardziej szczegółowoUroczystości odbędą się w Zamościu w dniach listopada 2013 r.
Uroczystości patriotyczno-religijne 70. rocznicy nadania nazwy Oddziałów Partyzanckich 9. Pułku Piechoty - Oddziałom Dywersji Bojowej Inspektoratu Zamość. Zamość, 29-30 listopada 2013 r. Światowy Związek
Bardziej szczegółowoMałopolski Konkurs Tematyczny:
Małopolski Konkurs Tematyczny: Na Polu Chwały... - Damy i Kawalerowie Virtuti Militari i Krzyża Walecznych w walce o niepodległość i granice II Rzeczypospolitej dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i
Bardziej szczegółowoCentrum Edukacyjne IPN Przystanek Historia w Kielcach ul. Warszawska 5 tel
Centrum Edukacyjne IPN Przystanek Historia w Kielcach ul. Warszawska 5 tel. 696 826 381 LUTY 2016 WYDARZENIA OTWARTE WYSTAWY Armia Krajowa 1939 1945 Wystawa w przestępny sposób ukazuje dzieje organizacji
Bardziej szczegółowoApel do mieszkańców stolicy
Apel do mieszkańców stolicy 1 sierpnia, o godz. 17.00 w stolicy rozlegną się syreny zatrzymajmy się wtedy na chwilę i skierujmy myśli ku tym, którzy 71 lat temu walczyli za nasze miasto, za wolność. Uczcijmy
Bardziej szczegółowohtml , 08:36 Wieś Walcząca
Martyrologia wsi polskich (nowy) http://martyrologiawsipolskich.pl/mws/zbiory/multimedia/galeria-zdjec/54361,wies-walczaca. html 2019-01-24, 08:36 Strona główna Galeria zdjęć Wieś Walcząca Wieś Walcząca
Bardziej szczegółowo98. rocznica bitwy pod Zadwórzem uroczystości ku czci bohaterów 18 sierpnia 2018
Moja Niepodległa https://mojaniepodlegla.pl/mn/aktualnosci/6370,98-rocznica-bitwy-pod-zadworzem-uroczystosci-ku-czci-bohater ow-18-sierpnia-2018.html 2019-05-15, 20:41 Zadwórzem uroczystości ku czci bohaterów
Bardziej szczegółowoHISTORIA MOJEJ MAŁEJ OJCZYZNY WSPOMNIENIA O ŻOŁNIERZACH SZP-ZWZ-AK INSPEKTORATU ZAMOŚĆ ORAZ ICH POWOJENNE LOSY
HISTORIA MOJEJ MAŁEJ OJCZYZNY WSPOMNIENIA O ŻOŁNIERZACH SZP-ZWZ-AK INSPEKTORATU ZAMOŚĆ ORAZ ICH POWOJENNE LOSY KLAUDIA SAK KLASA VI SZKOŁA PODSTAWOWA IM. ARMII KRAJOWEJ W KACZÓRKACH PRACA PISANA POD OPIEKĄ
Bardziej szczegółowoLista mieszkańców Gminy Rzgów poległych, pomordowanych, walczących, więzionych, represjonowanych, zaginionych w latach II wojny światowej
Lista mieszkańców Gminy Rzgów poległych, pomordowanych, walczących, więzionych, represjonowanych, zaginionych w latach II wojny światowej L.p. Nazwisko i imię Miejsce zamieszkania Data i miejsce śmierci
Bardziej szczegółowoPowstanie Warszawskie. Anna Strus 6a
Powstanie Warszawskie Anna Strus 6a Powstanie Warszawskie rozpoczęte 1 sierpnia 1944 roku wystąpienie zbrojne przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim, zorganizowane przez Armię Krajową w ramach
Bardziej szczegółowoorganizowanego w 2018 r. przez Zarząd Główny Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego,
REGULAMIN Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego organizowanego w 2018 r. przez Zarząd Główny Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, Temat konkursu: 100.
Bardziej szczegółowo26 Pułk Artylerii Lekkiej im. Króla Władysława IV
26 Pułk Artylerii Lekkiej im. Króla Władysława IV Początki 26. pułku artylerii lekkiej sięgają utworzenia tego pułku, jako 26. pułku artylerii polowej w którego składzie były trzy baterie artyleryjskie
Bardziej szczegółowogen. Władysław Sikorski generał broni Wojska Polskiego
gen. Władysław Sikorski generał broni Wojska Polskiego Władysław Eugeniusz Sikorski ur. 20 maja 1881r. w Tuszowie Narodowym, zm. 4 lipca 1943r. na Gibraltarze, polski wojskowy i polityk, generał broni
Bardziej szczegółowoZADANIA. 1. Przyjrzyj się mapie i odpowiedz na pytania. 1. Nadaj mapie tytuł. Polska pod okupacją radziecką i niemiecką.
ZADANIA 1. Przyjrzyj się mapie i odpowiedz na pytania. 1. Nadaj mapie tytuł. Polska pod okupacją radziecką i niemiecką. 2. Zaznacz zdanie prawdziwe (P) i zdanie fałszywe (F). Zgodnie z tajnym protokołem
Bardziej szczegółowoppłk Łukasz Ciepliński ( ). Data jego śmierci uznana została z datę obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
ppłk Łukasz Ciepliński (1913 1951). Data jego śmierci uznana została z datę obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Franciszek Niepokólczycki ur. 1900 r. Pułkownik Wojska Polskiego, żołnierz
Bardziej szczegółowoAgresja ZSRR na Polskę zbrojna napaść dokonana 17 września 1939 przez ZSRR na Polskę, będącą od 1 września 1939 w stanie wojny z III Rzeszą.
Agresja ZSRR na Polskę zbrojna napaść dokonana 17 września 1939 przez ZSRR na Polskę, będącą od 1 września 1939 w stanie wojny z III Rzeszą. Element działań wojennych kampanii wrześniowej pierwszej kampanii
Bardziej szczegółowoGENERAŁ WŁADYSŁAW EUGENIUSZ SIKORSKI
GENERAŁ WŁADYSŁAW EUGENIUSZ SIKORSKI 20 maja 1881 roku w Tuszowie Narodowym pod Mielcem urodził się Władysław Sikorski. Był trzecim dzieckiem Emilii i Tomasza Sikorskich. Wcześniej młoda para wyprowadziła
Bardziej szczegółowoPamięć.pl - portal edukacyjny IPN
Pamięć.pl - portal edukacyjny IPN Źródło: http://pamiec.pl/pa/kalendarium-1/14061,2-sierpnia-1940-roku-sformowano-slynny-polski-dywizjon-mysliwski-303-sluzacy-w -n.html Wygenerowano: Piątek, 2 września
Bardziej szczegółowoFormowanie Armii Andersa
Michał Bronowicki Formowanie Armii Andersa Gdy 1 września 1939 roku wojska niemieckie i słowackie rozpoczęły inwazję na Polskę, atak ten przyniósł śmierć tysięcy niewinnych ludzi, a dla wielu innych rozpoczął
Bardziej szczegółowoSPIS ZAWARTOŚCI TECZKI >
1 SPIS ZAWARTOŚCI TECZKI >. Q ^ :. U 0 ^ ę ^,... I./2. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczące relatora 1./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora *'»» "II. Materiały uzupełniające relację III./l.
Bardziej szczegółowoMIASTO GARNIZONÓW
1920 1939 MIASTO GARNIZONÓW 18. PUŁK UŁANÓW POMORSKICH 64 i 65 PUŁK PIECHOTY 16 PUŁK ARTYLERII LEKKIEJ, Do 1927 r. WYŻSZA SZKOŁA LOTNICZA (PRZENIESIONA POTEM DO DĘBLINA ] Od 1928 r. - LOTNICZA SZKOŁA STRZELANIA
Bardziej szczegółowo1989-2014 25 LAT WOLNOŚCI. Szkoła Podstawowa nr 14 w Przemyślu
1989-2014 25 LAT WOLNOŚCI Szkoła Podstawowa nr 14 w Przemyślu W 1945 roku skończyła się II wojna światowa. Był to największy, jak do tej pory, konflikt zbrojny na świecie. Po 6 latach ciężkich walk hitlerowskie
Bardziej szczegółowoKonkurs Wiedzy o Polskim Ruchu Ludowym
Konkurs Wiedzy o Polskim Ruchu Ludowym Nasza szkoła, wspólnie ze Starostwem Powiatowym, jest organizatorem regionalnego Konkursu Wiedzy o Polskim Ruchu Ludowym. Do udziału w tym ciekawym przedsięwzięciu
Bardziej szczegółowo75 ROCZNICA UTWORZENIA POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO
75 ROCZNICA UTWORZENIA POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO 27 września Ogólnopolskie obchody rocznicowe pod hasłem My wszyscy z niej organizowane pod patronatem Instytutu Pamięci Narodowej Szanowni Państwo!
Bardziej szczegółowoHISTORIA ARMII KRAJOWEJ
HISTORIA ARMII KRAJOWEJ LEKSYKON KRZYśÓWKOWY PLANSZE DO ROZWIĄZYWANIA KRZYśÓWEK Marek Cieciura Wszelkie prawa zastrzeŝone Wydanie 2. poprawione i uzupełnione Warszawa, marzec 2015 Projekt okładki Anna
Bardziej szczegółowoŚWIATOWY DZIEŃ ORONY CYWILNEJ
ŚWIATOWY DZIEŃ ORONY CYWILNEJ Od 1990 roku Międzynarodowa Organizacja Obrony Cywilnej obchodzi dzień 1 marca jako swoje święto zwane Dniem Obrony Cywilnej. Polska popularyzując działalność tej humanitarnej
Bardziej szczegółowo* * * Mgr inż. Jerzy Witold Jóźwiakowski
przyjmowanie, wbrew obowiązkom prokuratora, informacji śledczych MBP i Informacji Wojskowej bez sprawdzania stosowanie osobiście przymusu wobec osób aresztowanych Niestety nie wiem czy i jakie poniósł
Bardziej szczegółowoPOCHOWANI NA CMENTARZU STARE POWĄZKI ALFONS KÜHN ( 1878-1944)
POCHOWANI NA CMENTARZU STARE POWĄZKI ALFONS KÜHN ( 1878-1944) Prezes Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża ( 26.05.1936 11.05.1937 ) Inżynier, działacz państwowy II Rzeczypospolitej, poseł na Sejm
Bardziej szczegółowoBOHATEROWIE NIEPODLEGŁEJ POLSKI NA ZIEMI SIERPECKIEJ. Bracia Henryk, Edward i Felicjan Tułodzieccy
BOHATEROWIE NIEPODLEGŁEJ POLSKI NA ZIEMI SIERPECKIEJ Bracia Henryk, Edward i Felicjan Tułodzieccy W panteonie zasłużonych sierpczan poczesne miejsce zajmuje niezwykłe rodzeństwo - bracia Tułodzieccy. Rodzeństwa
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH
dr Teresa Maresz Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy SCENARIUSZ ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH SZLAK: W latach stalinizmu ZAGADNIENIE NA PORTALU: Oddział zbrojny Leona Mellera
Bardziej szczegółowoOstatecznie 3 lutego 2011 roku Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu dnia 1 marca Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
- to nazwa polskich żołnierzy niepodległościowego podziemia po 1944 roku działających przeciwko podporządkowaniu Polski Związkowi Radzieckiemu, którzy po zakończeniu II wojny światowej nie złożyli broni
Bardziej szczegółowoZ OKAZJI GMINNEGO DNIA STRAŻAKA
Apel Pamięci Z OKAZJI GMINNEGO DNIA STRAŻAKA Stajemy dziś do apelu na Gminnej Uroczystości Dnia Strażaka przed strażnicą Ochotniczej Straży Pożarnej w Kochanówce w dniu 10 czerwca 2019 roku w drugi dzień
Bardziej szczegółowoProjekt edukacyjny. KAMIENIE PAMIĘCI historie żołnierzy wyklętych realizowany przez Instytut Pamięci Narodowej.
Projekt edukacyjny KAMIENIE PAMIĘCI historie żołnierzy wyklętych realizowany przez Instytut Pamięci Narodowej. Wojciech Iwulski ps. Kazik urodził się 27 stycznia 1915r. w Bełżcu woj. Zamość. OKRES PRZEDWOJENNY
Bardziej szczegółowoKomenda Główna Straży Granicznej
Komenda Główna http://www.strazgraniczna.pl/pl/aktualnosci/6513,27-rocznica-powolania-strazy-granicznej.html 2019-04-07, 01:06 Magdalena Tomaszewska 16.05.2018 16 maja obchodzimy Święto. W tym roku centralne
Bardziej szczegółowoPOWSTANIE WARSZAWSKIE
POWSTANIE WARSZAWSKIE Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną w okupowanej przez Niemców Europie, zorganizowaną przez Armię Krajową w ramach akcji BURZA. Planowane na kilka dni, trwało ponad
Bardziej szczegółowoPartyzanci oddziału ROAK-WiN Tadeusza Bednarskiego Orła, od lewej Orzeł,N.N., Czesław Fundowicz Długi.
Partyzanci oddziału ROAK-WiN Tadeusza Bednarskiego Orła, od lewej Orzeł,N.N., Czesław Fundowicz Długi. Bednarski Tadeusz pseudonim Orzeł (ur. 10 grudnia 1924 roku w Garbatce) dowódca nielegalnej organizacji
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXI/261/2016 RADY MIEJSKIEJ KALISZA z dnia 31 marca 2016 r.
UCHWAŁA NR XXI/261/2016 RADY MIEJSKIEJ KALISZA z dnia 31 marca 2016 r. w sprawie nadania nazwy drogom na terenie miasta Kalisza Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie
Bardziej szczegółowo