Katedra Chemii Środowiska

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Katedra Chemii Środowiska"

Kazimiera Zielińska
6 lat temu
Przeglądów:

1 Tematyka ćwiczeń: Katedra Chemii Środowiska Prowadzący wykłady: prof. dr hab. Wiera SĄDEJ Prowadzący ćwiczenia: dr hab. inż. Andrzej C. ŻOŁNOWSKI konsultacje: wtorek prof. dr hab. Wiera SĄDEJ konsultacje: wtorek Zagrożenia środowiska płynące ze źródeł rolniczych. Podstawowe zasady zakładania, prowadzenia doświadczeń ścisłych oraz interpretacja uzyskiwanych wyników. 2. Zagrożenia środowiska związane ze stosowaniem nawozów azotowych. Analiza jakościowa nawozów azotowych. 3. Skutki środowiskowe wywoływane stosowaniem nawozów fosforowych i potasowych. Analiza jakościowa nawozów fosforowych i potasowych. 4. Kolokwium I zaliczenie pisemne ćwiczeń 1-3 oraz części omówionych treści wykładów. Zagrożenia środowiska płynące ze stosowania nawozów naturalnych praktyczne oznaczanie zawartości azotu ogólnego met. Kjeldahla w oborniku i gnojowicy Tematyka ćwiczeń: 5. Zagrożenia środowiska płynące ze stosowania nawozów naturalnych zasady ustalania dawek gnojowicy i obornika w oparciu o zawartość N-ogółem, wielkość pogłowia inwentarza żywego oraz powierzchnię gospodarstwa obliczenia 6. Zanieczyszczenia rolnicze środowiska wynikające z produkcji zwierzęcej soki kiszonkowe. Ustalanie wielkości stada zwierząt w oparciu o wielkość gospodarstwa, gatunek hodowanych zwierząt oraz prowadzoną produkcję roślinną część I 7. Zanieczyszczenia rolnicze środowiska wynikające z produkcji zwierzęcej. Ustalanie wielkości stada zwierząt w oparciu o wielkość gospodarstwa, gatunek hodowanych zwierząt oraz prowadzoną produkcję roślinną część II 8. Kolokwium II zaliczenie pisemne ćwiczeń 5-7 oraz części omówionych treści wykładów. Oddziaływanie zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł rolniczych na jakość płodów rolnych. Tematyka ćwiczeń: 9. Oddziaływanie zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł rolniczych na właściwości gleby Oddziaływanie zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł rolniczych na właściwości gleby Oddziaływanie zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł rolniczych na właściwości gleby Kolokwium III zaliczenie pisemne ćwiczeń 9-11 oraz części omówionych treści wykładów. Oddziaływanie zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł rolniczych na właściwości gleby Oddziaływanie zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł rolniczych na wody i powietrze 14. Kolokwium IV zaliczenie pisemne ćwiczeń oraz części omówionych treści wykładów. 15. Zaliczenie ćwiczeń oraz zaległości. Materiały do ćwiczeń do pobrania: Hasło: Ochr2016 ZASADY BHP W LABORATORIUM CHEMICZNYM Praca w laboratorium wymaga szczególnego przestrzegania czystości, porządku i przepisów bezpieczeństwa. Prawie każda czynność wykonana niedbale lub nieumiejętnie może mieć przykre następstwa Prezentacja PowerPoint: CW_01 BHP w laboratorium chemicznym 1

Ćwiczenie 1: Podstawowe zasady zakładania i prowadzenia doświadczeń (wazonowych, polowych i lizymetrycznych) oraz

problemów badawczych z zakresu fizjologii roślin, chemii rolnej, gleboznawstwa, uprawy roli, hodowli roślin i ekologii.

pobierania składników pokarmowych przez rośliny, wstępna ocena nowych nawozów, wstępna ocena niekonwencjonalnych źródeł

rekultywacji. Doświadczenia wazonowe są często etapem wstępnym do badań polowych.

2 Ćwiczenie 1: Podstawowe zasady zakładania i prowadzenia doświadczeń (wazonowych, polowych i lizymetrycznych) oraz interpretacja uzyskanych wyników DOŚWIADCZENIA WAZONOWE Doświadczenia wazonowe wykorzystywane są do rozwiązywania problemów badawczych z zakresu fizjologii roślin, chemii rolnej, gleboznawstwa, uprawy roli, hodowli roślin i ekologii. Cel przeprowadzania doświadczeń wazonowych to: poznanie przebiegu zmian składników i nawozów w glebie, określenie pobierania składników pokarmowych przez rośliny, wstępna ocena nowych nawozów, wstępna ocena niekonwencjonalnych źródeł nawożenia, wstępna ocena nowych rodów roślin uprawnych, rozpoznanie skażenia (zanieczyszczenia) gleb i możliwości ich rekultywacji. Doświadczenia wazonowe są często etapem wstępnym do badań polowych. Ich wyniki nie mogą być podstawą do formułowania zaleceń nawozowych. Warunki prowadzenia badań wazonowych Doświadczenia wazonowe przeprowadza się w halach wegetacyjnych (szklarniach) 2

Szklarnie te wyposażone są w: wazony zapewniające jednakowe warunki wzrostu roślin, urządzenia do przemieszczania, ważenia i podlewania wazonów, aparaturę do regulacji czasu i natężenia oświetlenia,

korzeniowymi roślin i stosowanymi w doświadczalnictwie substancjami. Mogą one być wykonane z tworzyw sztucznych, szkła, blachy nierdzewnej lub emaliowanej.

Gleba jako podłoże stałe najczęściej pobierana jest z warstwy ornej, przesiana przez sito o średnicy oczek 3 mm i utrzymywana w stanie stałego uwilgotnienia.

3 Szklarnie te wyposażone są w: wazony zapewniające jednakowe warunki wzrostu roślin, urządzenia do przemieszczania, ważenia i podlewania wazonów, aparaturę do regulacji czasu i natężenia oświetlenia, aparaty do destylacji i redestylacji wody Wszystkie konstrukcje, aparaty i narzędzia stosowane w doświadczalnictwie wazonowym powinny być wykonane z materiałów niereagujących z glebą, wydzielinami korzeniowymi roślin i stosowanymi w doświadczalnictwie substancjami. Mogą one być wykonane z tworzyw sztucznych, szkła, blachy nierdzewnej lub emaliowanej. Doświadczenia wazonowe można prowadzić na podłożach stałych lub płynnych. Gleba jako podłoże stałe najczęściej pobierana jest z warstwy ornej, przesiana przez sito o średnicy oczek 3 mm i utrzymywana w stanie stałego uwilgotnienia. W doświadczeniach z zastosowanie podłoży płynnych używa się wody zdemineralizowanej (przefiltrowanej przez syntetyczne żywice jonowymienne). Technika zakładania doświadczeń wazonowych Doświadczenia wazonowe najlepiej jest zakładać w okresie siewu roślin w warunkach polowych. W halach wegetacyjnych wyposażonych w urządzenia do kontroli długości dnia, intensywności oświetlenia i wysokości temperatury tego typu badania można wykonywać w różnych terminach. Glebę przeznaczoną do badań najpierw należy poddać analizie chemicznej w celu określenia jej właściwości fizyko-chemicznych. Ilość gleby obliczamy na podstawie pojemności wazonu i przeliczamy w stosunku do gleby o aktualnej wilgotności. W tym celu określamy wilgotność gleby metodą podsiąkową i na jej podstawie obliczamy łączną masę wazonu z glebą i wodą (niezbędne przy podlewaniu wazonów). 3

DOŚWIADCZENIAN POLOWE W całym systemie metod badawczych, jakimi posługuje się chemia środowiskowa, metody polowe stanowią cenne ogniwo

Pomimo wielu zalet doświadczenia polowe mają również ujemne strony, ponieważ: 2.

przeszkoleni pracownicy obsługi doświadczeń); 3.

w tego typu doświadczeniach niemożliwe jest określenie wpływu tylko jednego czynnika doświadczalnego Doświadczenia polowe w warunkach

4 DOŚWIADCZENIAN POLOWE W całym systemie metod badawczych, jakimi posługuje się chemia środowiskowa, metody polowe stanowią cenne ogniwo łączące naukowe, czysto teoretyczne badania z praktyką rolniczą. Są one ostatecznym sprawdzianem badań naukowych. 1. Pomimo wielu zalet doświadczenia polowe mają również ujemne strony, ponieważ: 2. Przeprowadzenie doświadczeń polowych jest długotrwałe, kosztowne, wymagające odpowiednich warunków technicznych (sprzęt, maszyny, nawozy, przeszkoleni pracownicy obsługi doświadczeń); 3. wyniki doświadczeń polowych są zależne od specyficznych warunków klimatycznych i glebowych 4. w tego typu doświadczeniach niemożliwe jest określenie wpływu tylko jednego czynnika doświadczalnego Doświadczenia polowe w warunkach naturalnych dzieli się na : ścisłe mikropoletkowe o powierzchni poletek 1-5 m 2 ścisłe poletkowe o powierzchni poletek m2, łanowe o powierzchni poletek 0,5-2,0 ha produkcyjne doświadczenia ścisłe łanowe, w których można obliczyć efekt produkcyjny czynnika badawczego terenowe (inwentaryzacyjne) przeprowadzone na ściśle wyznaczonym obszarze. 4

Zasady zakładania doświadczeń polowych Na badaną w doświadczeniu roślinę, glebę, nawóz mają wpływ czynniki kontrolowane wprowadzone w doświadczeniu jak np.

Większość czynników jest pod kontrolą, gdyż prowadzi się ujednoliconą agrotechnikę, ale niektóre, będące poza naszą kontrolą są najczęściej źródłem błędu doświadczalnego.

5 Zasady zakładania doświadczeń polowych Na badaną w doświadczeniu roślinę, glebę, nawóz mają wpływ czynniki kontrolowane wprowadzone w doświadczeniu jak np.: określona dawka nawozu, wilgotność podłoża itp. oraz czynniki losowe przypadkowe. Większość czynników jest pod kontrolą, gdyż prowadzi się ujednoliconą agrotechnikę, ale niektóre, będące poza naszą kontrolą są najczęściej źródłem błędu doświadczalnego. Aby zminimalizować ten błąd należy stosować następujące zasady: zapewnić jednakowe warunki dla porównywanych obiektów (kombinacji) wprowadzić kilka powtórzeń danego obiektu (3-4) zwracać uwagę na maksymalną dokładność tj. unikać błędów (eliminować błędy systematyczne mające swe źródło w środowisku, technice prac polowych oraz zmniejszać błędy losowe) uwzględniać wielokrotność i wieloletniość doświadczenia. Zasady przeprowadzania doświadczeń polowych. Opracowanie założeń do planu doświadczenia, tj. układu doświadczenia, liczby kombinacji (obiektów), wielkości poletek, liczby powtórzeń (bloków), czasu trwania doświadczenia, agrotechniki, użytego sprzętu oraz rozmieszczenia poletek w terenie. Zabezpieczenie potrzebnego sprzętu, nawozów i innych materiałów niezbędnych do założenia i przeprowadzenia doświadczenia. 5

DOŚWIADCZENIA LIZYMETRYCZNE Wybranie pola pod doświadczenie z uwzględnieniem

Teren pod doświadczenie powinien być wyrównany pod względem zmienności glebowej i

W tym celu konieczne jest przeprowadzenie badań glebowych i zapoznanie się z

scijournals.org źródło: http://www.ugt-online.

6 DOŚWIADCZENIA LIZYMETRYCZNE Wybranie pola pod doświadczenie z uwzględnieniem warunków topograficznych i glebowych decydujących o prawidłowych rezultatach badań. Teren pod doświadczenie powinien być wyrównany pod względem zmienności glebowej i typowy dla pól, na których w przyszłości otrzymane wyniki mamy zastosować. W tym celu konieczne jest przeprowadzenie badań glebowych i zapoznanie się z historią pola. źródło: źródło: źródło: źródło: źródło: 6

7 źródło: 7

Podobne dokumenty

Spis treści - autorzy

Spis treści - autorzy Przedmowa Chemia rolna jest odrębną dyscypliną nauki utworzoną w połowie XIX w., która ukształtowała się wraz z opublikowaniem pierwszych podręczników z zakresu nawożenia oraz rozpoczęciem eksploatacji