Stanisław Kalemba. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. ul. Wspólna Warszawa.

Transkrypt

1 Stanisław Kalemba Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ul. Wspólna Warszawa Kazimierz Plocke Sekretarz Stanu Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ul. Wspólna Warszawa Warszawa, 6 marca 2014 r. Dot.: Dyskusji Rady Ministrów ds. Rolnictwa i Rybołówstwa Unii Europejskiej na temat rozporządzenia w sprawie zarządzania połowami głębinowymi w północno-wschodnim Atlantyku. Szanowny Panie Ministrze, Fundacja Nasza Ziemia, Klub Gaja, Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, Klub Przyrodników, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Towarzystwo Przyjaciół rzek Iny i Gowienicy, Towarzystwo Przyjaciół Rzeki Łeby, Fundacja Aquarius, Polski Klub Ekologiczny, Bloom, Greenpeace, Oceana, Seas At Risk, Pew Charitable Trusts i Deep Sea Conservation Coalition koalicja zrzeszająca ponad 70 organizacji

2 pozarządowych, organizacji rybackich i instytutów działających w obszarze prawa i polityki na rzecz ochrony głębin morskich zwracają się z prośbą o wsparcie takiego nowego rozporządzenia w sprawie zarządzania połowami głębinowymi, które zapewni ochronę ekosystemów przed skutkami połowów dennych, w szczególności trałowania dennego, oraz ochronę gatunków występujących w głębinach morskich. W lipcu 2012 r. Komisja Europejska przedstawiła propozycję nowego rozporządzenia 1, regulującego szczegółowe warunki połowów stad głębinowych w unijnych i międzynarodowych wodach północnowschodniego Atlantyku, zastępującego aktualne rozporządzenie 2. Po pierwszym czytaniu w Parlamencie Europejskim, zakończonym w grudniu 2013 r., obecnie prowadzone są dyskusje w grupach roboczych Rady Ministrów ds. Rolnictwa i Rybołówstwa. Jak przedstawiliśmy w naszym piśmie z maja 2013 r., przepisy dotyczące zarządzania połowami w głębinach morskich powinny: 1. Położyć kres nadmiernym połowom głębinowym przez zagwarantowanie, aby połowy wszystkich gatunków głębinowych, były dozwolone jedynie na zrównoważonym poziomie, wyznaczonym na naukowych podstawach i na bazie pełnego zrozumienia stanu stad głębinowych, oraz na zasadach ostrożnościowego zarządzania ; 2. Zapewnić, aby zarządzanie połowami głębinowymi minimalizowało i w możliwym zakresie, zlikwidowało przyłów gatunków niebędących przedmiotem połowów i zapobiegało połowom gatunków najbardziej wrażliwych; 3. Zapobiec niekorzystnemu oddziaływaniu na wrażliwe ekosystemy głębinowe, takie jak ekosystemy koralowców, gąbek i gór podwodnych, poprzez właściwe zarządzanie wszystkimi głębinowymi połowami, łącznie z możliwością zamknięcia obszarów dla połowów dennych; 4. Wymagać ocen oddziaływania na środowisko wszystkich połowów głębinowych; 5. Położyć kres najbardziej niszczycielskim praktykom połowowym takim jak trałowanie denne i denne sieci skrzelowe. Propozycja rozporządzenia wystosowana przez Komisję Europejską zawiera wiele cennych zapisów, jak: włączenie większej liczby gatunków do zarządzania, nowy system przyznawania uprawnień do połowów głębinowych, obowiązek oceny oddziaływania na środowisko połowów głębinowych na nowych łowiskach oraz zapis dotyczący wyznaczania możliwości połowowych w zgodzie z rekomendacjami naukowców. Tekst przyjęty przez Parlament Europejski 3 wzmacnia wiele z tych obszarów, włączając zapis o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko również dla aktualnych łowisk oraz proces identyfikacji i zamykania obszarów dla połowów dennych, w miejscach gdzie stwierdzone zostało występowanie lub prawdopodobne jest występowanie wrażliwych ekosystemów głębinowych (artykuł 6 i 7). Postanowienia te są zgodne z porozumieniami międzynarodowymi dotyczącymi zarządzania połowami głębinowymi, jakie zostały wynegocjowane pod auspicjami Zgromadzenia Ogólnego ONZ, Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa ONZ (FAO) oraz Konwencji o Różnorodności Biologicznej. 1 COM(2012) Council regulation (EC) No. 2347/

3 Komisja zaproponowała stopniową eliminację stosowania włoków dennych i dennych sieci skrzelowych przeznaczonych do połowu gatunków głębinowych (art. 9 propozycji), czyli narzędzi połowowych powodujących znaczne szkody w strukturze dna morskiego i w dennych ekosystemach. Ta część propozycji została odrzucona niewielką większością głosów, kiedy Parlament Europejski na sesji plenarnej przyjął poprawkę Komisji ds. Rybołówstwa Parlamentu, zastępującą art. 9. W wyniku tego przepadły także poprawki znajdujące się w porządku dziennym sesji plenarnej, zgodnie z którymi konieczna byłaby stopniowa eliminacja włoków dennych i dennych sieci skrzelowych na głębokości poniżej 600 metrów 4. Jednakże dwudziestu członków Parlamentu Europejskiego wprowadziło poprawki do swojego głosowania 5 i mimo, że takie poprawki nie zmieniają tekstu przyjętego przez Parlament, oczywiste jest, że większość głosujących członków Parlamentu Europejskiego opowiedziała się za stopniową eliminacją najbardziej destrukcyjnych praktyk połowów głębinowych. W tym kontekście z zadowoleniem przyjęliśmy niedawne oświadczenie jednego z największych przedsiębiorstw prowadzących połowy głębinowe, Scapêche, należącego do francuskiej sieci handlowej Intermarché, o dobrowolnym zobowiązaniu się do zaprzestania trałowania dennego poniżej 800 metrów od początku 2015 r. 6 Unijne zasady dostępu do połowów głębinowych od dawna wymagają zasadniczego przeglądu. Teraz, kiedy Parlament Europejski zajął już stanowisko w tej sprawie, dalszy postęp procesu legislacyjnego zależy od Rady Ministrów ds. Rolnictwa i Rybołówstwa UE. Z zadowoleniem przyjmujemy postęp w tej istotnej krytycznej sprawie i wzywamy do wsparcia zapisów dotyczących zrównoważonego zarządzania połowami głębinowymi i ochrony wrażliwych gatunków i ekosystemów głębinowych. Rekomendacje dotyczące kluczowych aspektów tekstu rozporządzenia są dołączone do niniejszego listu. Zapraszamy do kontaktu z nami w celu otrzymania wszelkich dodatkowych informacji. Z poważaniem, Matthew Gianni Policy and Political Adviser [Doradca polityczny] Deep Sea Conservation Coalition Wraz z organizacjami wspierającymi: Fundacja Nasza Ziemia, Klub Gaja, Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, Klub Przyrodników, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Towarzystwo Przyjaciół rzek Iny i Gowienicy, Towarzystwo Przyjaciół Rzeki Łeby, Fundacja Aquarius, Polski Klub Ekologiczny Bloom, Greenpeace, Oceana, Seas At Risk, The Pew Charitable Trusts 4 Odbiega to od początkowej propozycji Komisji stopniowej eliminacji włoków dennych i skrzelowych sieci dennych w sposób ukierunkowany na gatunki głębinowe - niektóre z nich mogą występować w stosunkowo płytkich wodach w zależności od tego jak zdefiniuje się ukierunkowane połowy głębinowe. 5 Głosowanie w sprawie poprawki 62, łącznie z poprawkami do głosowania, str raportu głosowania imiennego w Parlamencie Europejskim/Sesja plenarna 10 grudnia 2013 r. znajduje się w witrynie 6

4 Rekomendacje dotyczące kluczowych punktów proponowanego tekstu rozporządzenia zaproponowanego przez Komisję w lipcu 2012 r., po poprawkach wniesionych przez Parlament Europejski (PE) w grudniu 2013 r. Definicja ukierunkowanych połowów głębinowych (art. 4) Zalecamy poparcie dla poprawki 30 PE art. 4 (2) (c) (nowy) Rozporządzenie powinno ustalić głębokość, poniżej której połowy mające kontakt z dnem morskim uważane są za ukierunkowane połowy głębinowe, bez względu na procentowy udział gatunków głębinowych. Zapewni to ochronę ekosystemów głębinowych i ułatwi monitorowanie i kontrolę przestrzegania przepisów, w porównaniu z definicją opartą na procentowym udziale gatunków. Ochrona Wrażliwych Ekosystemów Morskich (ang. Vulnerable Marine Ecosystems, VME) (art. 6) Zalecamy poparcie dla poprawki 42 PE art. 6 a (nowy) Najważniejszym krokiem w kierunku ochrony ekosystemów głębin morskich jest stosowanie środków w celu identyfikacji miejsc, w których stwierdzono występowanie lub prawdopodobne jest występowanie Wrażliwych Ekosystemów Morskich. Niniejsza poprawka ma na celu włączenie działań, do których nawołują rezolucje Zgromadzenia Ogólnego ONZ 61/105 (2006), 64/72 (2009), 66/68 (2011) 7 ; Wytyczne FAO ONZ dotyczące zarządzania połowami głębinowymi 8 i odpowiednie postanowienia art. 5 i 6 Porozumienia ONZ o Zasobach Rybnych z 1995 r 9. Unia Europejska była zaangażowana w negocjowanie uchwał Zgromadzenia Ogólnego ONZ w 2006 r., 2009 r. i 2011 r., wytycznych FAO ( ) i Porozumienia w sprawie Zasobów Rybnych ONZ i zdecydowanie popierała te rezolucje i zapisy prawne. Ocena oddziaływania połowów głębinowych na środowisko (art. 7) Zalecamy poparcie poprawki PE Zezwolenia na połowy głębinowe nie powinny być wydane dopóki nie zostanie dowiedzione, że ta praktyka połowowa nie będzie miała znaczącego niekorzystnego wpływu na ekosystemy głębin morskich. Tak jak powyżej, poprawki te mają na celu włączenie działań, do których wzywają rezolucje Zgromadzenia Ogólnego ONZ, Wytyczne FAO ONZ oraz Porozumienie o Zasobach Rybnych 10 dotyczące zarządzania połowami głębinowymi i zapewnienia zgodności z Rozporządzeniem Rady (RE) 734/2008. Porozumienie w sprawie wymogu oceny oddziaływania połowów dennych na pełnym morzu było głównym elementem pakietu środków podjętych przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w rezolucjach dotyczących zrównoważonych połowów, przyjętych w 2006 r., 2009 r. i 2011 r. Zapisy przyjęte przez Zgromadzenie Ogólne ONZ mają mieć zastosowanie do połowów dennych zarówno na obecnych łowiskach jak i na obszarach, na których dotąd ryb nie poławiano. 7 Patrz w szczególności par. 83 Rezolucji 61/105 (2006) Zgromadzenia Ogólnego ONZ i par Rezolucji 64/72 (2009) Zgromadzenia Ogólnego ONZ 8 International Guidelines for the Management of Deep-sea Fisheries in the High Seas. [Międzynarodowe Wytyczne Zarządzania Połowami Głębinowymi na Pełnym Morzu]. Rzym. FAO Zobacz, na przykład, UN Fish Stocks Agreement Articles 5(g); 6.2 i 6.3(d) 10 Zobacz, na przykład, UN Fish Stocks Agreement Articles 5(d) i 6.3(d)

5 Stopniowa eliminacja niszczycielskich praktyk połowów głębinowych (art. 9) Zalecamy odrzucenie poprawki przyjętej przez Parlament i poparcie stopniowej eliminacji najbardziej niszczycielskich narzędzi do połowów dennych. Trałowanie denne oraz denne sieci skrzelowe powodują największe zniszczenia dla Wrażliwych Ekosystemów Morskich oraz generują największy przyłów. Zrównoważone korzystanie z zasobów ryb głębinowych (art. 10) Zalecamy poparcie poprawki do art PE Zalecamy odrzucenie poprawki PE i poparcie propozycji Komisji dotyczącej art Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne cyklu życia (długowieczność, niska płodność, reprodukcja w późnym wieku), większość gatunków głębinowych jest bardzo wrażliwa na nadmierną eksploatację i uszczuplenie zasobów. Połowy powinny być dozwolone tylko wtedy, kiedy ocena zasobów wykaże, że mogą one odbywać się w sposób zrównoważony. Spis gatunków głębinowych (Załącznik 1) Zalecamy oznaczenie wszystkich gatunków rekinów głębinowych jako zagrożonych wyginięciem ( X w Załączniku 1) Zalecamy dodanie głębinowego rekina Centrophorus lusitanicus do listy listę gatunków w Załączniku 1 Zalecamy usunięcie kolumny zatytułowanej Odroczone wdrożenie artykułu 4 (2) (c) Wszystkie rekiny w północno-wschodnim Atlantyku są zagrożone w wyniku nawet bardzo ograniczonej śmiertelności połowowej. W 2013 roku Międzynarodowa Rada Badań Morza wydała rekomendacje by włączyć wszystkie rekiny z rodzaju Centrophorus na listę rekinów głębinowych, dla których UE ustanowiła Całkowity Roczny Połów (TAC) na poziomie zero. W tej chwili dwa gatunki rekinów z rodzaju Centrophorus są dołączone do tej listy, ale minimum dwa kolejne, znalezione w Atlantyku północnowschodnim nie widnieją na niej. Jednym z tych gatunków jest Centrophorus lusitanicus, koleń czerwony krótkopłetwy. Na czerwonej liście gatunków IUCN znajduje się on w grupie gatunków Narażonych na wyginięcie ze względu na ograniczony zasięg, bardzo niską płodność oraz dlatego, że na północnowschodnim i środkowo-wschodnim Atlantyku dokonuje się jego połowów. Często myli się go z innym rekinem tego samego rodzaju, Centrophorus granulosus, którego spadek populacji w północnowschodnim Atlantyku, gdzie jest poławiany, szacuje się na %. Możliwe, że ten sam spadek populacji dotyczy obu gatunków. W rezultacie Komisja Europejska i ICES wyraziły obawy, że połowy rekinów z rodzaju Centrophorus dla których TAC wynosi zero, mogą być błędnie zidentyfikowane jako połowy C. lusitanicus. Rozporządzenie powinno być zastosowane do wszystkich gatunków głębinowych oraz bez żadnego odraczania jego realizacji. Odroczenie, które Parlament Europejski zaproponował w stosunku do dziesięciu gatunków oznaczałoby, że pięć lat po wejściu w życie nowego rozporządzenia, poławianie tych gatunków nadal byłoby nieuregulowane i nie podlegałoby takim kluczowym wymogom, jak ochrona wrażliwych gatunków głębinowych i ekosystemów morskich.

6