pomiar prądu stałego i prądu zmiennego maksymalnie do 20 A (z ochroną)

Transkrypt

1 Uniwersalny miernik cyfrowy Greenline typ VC-300 Nr zam INSTRUKCJA OBSŁUGI Prosimy dokładnie przeczytać niniejszą instrukcję. W razie uszkodzeń spowodowanych nieprzestrzeganiem Instrukcji Obsługi następuje ustanie roszczeń z tytułu gwarancji. Nie ponosimy żadnej odpowiedzialności za szkody będące dalszą konsekwencją takiego postępowania! Zgodne z przeznaczeniem stosowanie miernika obejmuje: pomiar napięcia stałego maksymalnie do 1000 VDC pomiar napięcia zmiennego maksymalnie do 750 VAC rms pomiar prądu stałego i prądu zmiennego maksymalnie do 20 A (z ochroną) pomiar oporności maksymalnie do 30 MΩ badanie przewodności i testowanie diod pomiar częstotliwości maksymalnie do 3 MHz 1. Wstęp, prezentacja urządzenia Miernik uniwersalny VC-300 posiada szczególne właściwości, korzystne dla środowiska naturalnego. W multimetrze tym zamiast baterii czy akumulatora zastosowano do zasilania tzw. High Cap - kondensator o bardzo dużej pojemności, lecz niskim napięciu znamionowym. Energia pobierana z kondensatora High Cap wystarcza do 1-godzinnego zasilania pobierającego niewiele prądu układu mierniczego oraz równie energo-oszczędnego wyświetlacza LCD. W praktyce oznacza to możliwość prowadzenia pomiarów przez całą godzinę. High Cap wymaga jednak uprzedniego naładowania, co odbywa się poprzez podłączenie przewodów pomiarowych do zwykłego gniazda sieciowego. Miernik posiada zintegrowany zasilacz, przekształcający 230 VAC w niezbędne do naładowania kondensatora niskie napięcie wyprostowane. Kondensator można jednak również naładować poprzez bezpośrednie podłączenie do napięcia stałego, a więc np. z akumulatora samochodowego 12 VDC. Dodatkowo wybudowano w multimetr baterię słoneczną, wspomagającą zasilanie przy świetle dziennym. Miernik VC-300 dysponuje ponadto kilkoma funkcjami, stanowiącymi praktyczne uzupełnienie pomiarów: W zależności od rodzaju mierzonego w danej chwili napięcia, w obrębie zakresu pomiaru napięcia następuje automatyczne przełączenie z napięcia zmiennego na napięcie stałe i odwrotnie. Przyrząd posiada funkcję AUTO RANG (automatyczny wybór zakresu), której aktywacja powoduje automatyczne ustawianie właściwego zakresu pomiaru przy wykonywaniu różnych pomiarów.

2 Przyciskiem RANGE-H (Range Hold = utrzymywanie danego zakresu pomiaru) mogą Państwo wyznaczyć ręcznie określony zakres pomiarów = ręczny wybór zakresu. Przycisk Data Hold pozwala zatrzymać pomierzoną wartość, co jest ważne przede wszystkim w przypadku pomiaru wartości ulegających szybkim zmianom. Dzięki funkcji automatycznego wyłączenia zasilania (Auto Power Off) po 10 minutach nie korzystania z miernika następuje jego wyłączenie, co pozwala zapobiec niepotrzebnemu szybkiemu rozładowaniu kondensatora High Cap. Miernik cyfrowy dopuszczony jest do uniwersalnego stosowania przez amatorów, jak również w sektorze przemysłowym (w zakresie ograniczonym uwarunkowaniami normy IEC 664), w szkolnictwie itd. 2. Wskazania dot. bezpieczeństwa pracy Urządzenie zostało skonstruowane oraz sprawdzone w oparciu o normy DIN cz. 1/ VDE 0411 cz. 1, Środki ochrony elektronicznych przyrządów pomiarowych wzgl. zgodnie z VDE-0551 (Transformatory spełniające wymogi bezpieczeństwa) i opuściło zakład producenta w stanie technicznym, zapewniającym niezawodność i bezpie-czeństwo pracy. Dla utrzymania niezawodności urządzenia i zapewnienia bezpiecznej eksploatacji konieczne jest przestrzeganie przez Użytkownika niniejszej Instrukcji obsługi oraz zawartych w niej ostrzeżeń (poprzedzonych zapisem )! Miernik może być stosowany jedynie w obwodach prądowych z ochroną 12 A, wzgl. w obrębie których nie występują obciążenia powyżej 4000 VA. Występujące przy tym napięcie nie może w żadnym razie przekraczać 250 VDC/VACrms. Przyrząd nie może być stosowany w instalacjach kategorii przepięciowej III zgodnie z IEC 664. Miernik i przewody pomiarowe nie posiadają ochrony przeciwłukowej (IEC , ust ). W szkołach, placówkach edukacyjnych i warsztatach amatorskich eksploatacja mierników winna być nadzorowana przez przeszkolony personel. Urządzenia pomiarowe muszą być przechowywane w miejscach niedostępnych dla dzieci! W jednostkach prowadzących działalność gospodarczą należy przestrzegać przepisów prewencji wypadkowej zrzeszenia organizacji branżowych (przepisy dot. urządzeń elektrycznych i środków produkcji). Przy otwieraniu osłon, czy usuwaniu części (poza przypadkami, w których możliwe jest wykonanie tego ręcznie) mogą zostać odsłonięte elementy będące pod napięciem. Pod napięciem mogą znajdować się również miejsca podłączenia. Przed przystąpieniem do regulacji, konserwacji, naprawy czy wymiany części lub zespołów należy odłączyć urządzenie od wszelkich źródeł napięcia i obwodów pomiarowych, jeżeli trzeba będzie otworzyć miernik. O ile nie da się uniknąć regulacji, konserwacji czy naprawy na otwartym urządzeniu, będącym pod napięciem, prace te mogą zostać przeprowadzone wyłącznie przez specjalistę obeznanego ze związanymi z tym ryzykami wzgl. odnośnymi przepisami (VDE-0100 wzgl. VDE 0701 oraz VDE 0686). Kondensatory w obrębie urządzenia mogą być jeszcze naładowane, nawet wtedy, gdy urządzenie zostało odłączone od wszelkich źródeł napięcia i obwodów pomiarowych. Przy wymianie bezpieczników należy zapewnić użycie bezpieczników wyłącznie w podanym typie oraz o podanym nominalnym natężeniu prądu. Stosowanie naprawianych bezpieczników czy zmostkowanie podstawy bezpiecznika jest niedopuszczalne. W celu dokonania wymiany bezpieczników należy odłączyć miernik od obwodu pomiarowego i

3 wyłączyć go. Usunąć wszystkie podłączone przewody i końcówki miernicze. Przy pomocy odpowiedniego śrubokrętu do wkrętów z rowkiem krzyżowym ostrożnie otworzyć obudowę. Usunąć uszkodzony /e bezpiecznik /i i wymienić go/je na bezpiecznik /i tego samego typu i o tym samym prądzie nominalnym 0,5 A o wkładce topikowej bezzwłocznej (flink), 250 V; inna nazwa FF 0,5 A / 250 V wzgl. 20 A super -fink, 250 V; inna nazwa: FF 20 A/ 250 V. Po dokonaniu wymiany dokładnie zamknąć obudowę i przykręcić śruby w odwrotnej kolejności. Urządzenie można ponownie uruchomić dopiero po starannym zamknięciu obudowy i dokręceniu śrub. Należy zachować szczególną ostrożność w obchodzeniu się z napięciami przemiennymi powyżej 25 V (AC) lub powyżej 35 V napięcia stałego (DC). Już przy tych napięciach możliwe jest w razie dotknięcia przewodu elektrycznego niebezpieczne dla życia porażenie prądem. Należy więc najpierw przełączyć źródło napięcia do stanu bezprądowego, podłączyć miernik do przyłączy źródła napięcia, które ma być zmierzone, nastawić miernik na wymagany zakres pomiaru napięcia, a następnie włączyć źródło napięcia. Po zakończeniu pomiaru przełączyć źródło napięcia do stanu bezprądowego i odłączyć przewody miernicze od przyłączy źródła napięcia. Upewnić się przed każdym pomiarem napięcia, że miernik nie znajduje się w zakresie pomiaru prądu. Przed każdą zmianą zakresu pomiarów odłączyć końcówki miernicze od obiektu pomiaru. Przed każdym pomiarem prosimy sprawdzić miernik oraz przewody pomiarowe na występowanie uszkodzeń. Urządzenia pomiarowego nie wolno używać w pomieszczeniach czy nieodpowiednich warunkach otoczenia, w których występują lub mogą występować łatwopalne gazy, opary czy pył. Dla własnego bezpieczeństwa bezwzględnie unikać nawilżenia lub zamoczenia miernika wzgl. przewodów mierniczych. Do pomiarów używać wyłącznie przewodów mierniczych dostarczonych wraz z urządzeniem. Jedynie te przewody dopuszczone są do stosowania. Aby uniknąć porażenia prądem elektrycznym, należy uważać, by podczas pomiaru nie dotknąć - nawet pośrednio - końcówek mierniczych ani mierzonych przyłączy (punktów pomiarowych). Napięcie pomiędzy dowolnym gniazdem miernika a uziemieniem (ziemią) nie może przekraczać 500 V DC lub 500 V AC. Jeżeli należy liczyć się z tym, że bezpieczna praca urządzenia nie będzie już możliwa, konieczne jest wycofanie go z eksploatacji i zabezpieczenie przed przypadkowym włączeniem. Należy przyjąć, że bezpieczna eksploatacja nie będzie już możliwa, o ile - urządzenie wykazuje widoczne uszkodzenia, - urządzenie już nie działa - miało miejsce dłuższe składowanie w niekorzystnych warunkach - doszło do poważnych obciążeń (uszkodzeń) spowodowanych transportem. Prosimy nigdy nie uruchamiać urządzenia natychmiast po przeniesieniu go z zimnego do ciepłego pomieszczenia! Osadzające się skropliny mogłyby w niekorzystnych warunkach je uszkodzić. Pozwolić, by urządzenie w stanie niepodłączonym osiągnęło temperaturę otoczenia.

4 3. Elementy urządzenia i wyświetlane wskaźniki 1. Wyświetlacz LCD (= wyświetlacz ciekłokrystaliczny) 2. Przełącznik zakresów pomiarów 3. Przycisk Data-Hold do zatrzymywania mierzonych wartości 4. Przycisk Range-Hold do wyłączania funkcji Auto-Range (= automatycznego wybierania zakresu pomiaru); włączanie ręcznego wybierania zakresów pomiarów 5. Przycisk przełączania AC/DC lub symbol diody /symbol nuty Przyciskiem tym dokonuje się przełączenia z pomiaru prądu stałego na pomiar prądu zmiennego oraz również przełączenia z testowania diod na badanie przewodności (potwierdzanej sygnałem akustycznym) 6. Wejście 20 A To wejście miernicze posiada ochronę bezpiecznikową 20 A i może być wykorzystywane do pomiarów prądu stałego oraz prądu zmiennego maksymalnie do 20 A. 7. Wejście ma (także do pomiaru w µa) Wejście to może być wykorzystywane do pomiarów prądu stałego oraz prądu zmiennego o maksymalnej wartości do 300 ma (= 0,3 A); posiada ochronę bezpiecznikową 0,5 A flink (o wkładce topikowej bezzwłocznej) / 250 V 8. Gniazdo wejściowe Com (-) = przyłącze COM lub przyłącze minus 9. Gniazdo wejściowe V/Ω /(+) = przyłącze plus 10. Wskaźnik analogowy 11. Wskaźnik z podziałką kreskową Przestrzegać maksymalnych wartości parametrów wejściowych! 12. R-H = Range Hold = ręczny wybór zakresów 13. D-H = Data Hold = zamrożenie (zatrzymanie) wartości mierzonej 14. symbol diody= testowanie diod 15. ~ = symbol napięcia lub prądu zmiennego 16. ))) = symbol akustycznego sygnału kontroli przewodności = znak (-) wzgl. symbol biegunowości ujemnej 18. = symbol akumulatora Pojawienie się tego symbolu na wyświetlaczu oznacza konieczność doładowania kondensatora High-Cap

5 19. Różne jednostki pomiarów 4. Użytkowanie miernika uniwersalnego 4.1 Doładowywanie miernika wzgl. ładowanie kondensatora wysokopojemnościowego High-Cap Aby zapewnić niezawodne funkcjonowanie miernika, należy go co pewien czas doładować. Pojawienie się na wyświetlaczu symbolu akumulatora oznacza spadek napięcia kondensatora High-Cap do wartości ok. 2,5 V prądu stałego. W celu doładowania miernika z gniazda sieciowego 230 V należy zastosować następującą procedurę: Ustawić przełącznik zakresów pomiarów (2) w położeniu CHARGE 230VAC MAX. (niebieski napis). Podłączyć przewody pomiarowe do miernika: Przewód czarny do gniazda COM, przewód czerwony do gniazda V/Ω. Następnie połączyć końcówki miernicze (ostrza miernicze) przewodów pomiarowych - z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa - z gniazdem sieciowym 230 V. W zależności od tego, jak długo trwa to połączenie, uzyskuje się większą lub mniejszą ilość energii do wykonania różnych zadań mierniczych. Podane niżej czasy ładowania odpowiadają w przybliżeniu następującym czasom pracy: 1. w przypadku całkowicie rozładowanego kondensatora High-Cap ładowanie trwa 3 minuty 2. natomiast kolejne doładowywania, po pojawieniu się na wyświetlaczu symbolu akumulatora, trwają jedynie ok. 1 minuty dla czasu pomiaru do 60 minut. Podane czasy pracy każdorazowo odnoszą się do pracy ciągłej, co oznacza, że multimetr pozostaje stale włączony. Jeżeli miernik użytkowany jest w trybie pomiaru napięcia lub pomiaru częstotliwości, podany tu czas pracy, którym dysponuje się po naładowaniu, ulega zmniejszeniu o połowę. O ile przyrząd wyłączany jest po (każdym) pomiarze, okres potencjalnej dyspozycyjności miernika ulega przedłużeniu. To samo dotyczy dni słonecznych. Prąd uzyskiwany z baterii słonecznej jest stosunkowo nie wielki, toteż nie wystarcza on, by samodzielnie naładować High Cap. Wystarcza on jednak do wspomagania (buforowania) kondensatora przy wyłączonym mierniku. W celu doładowania ze źródła niskiego napięcia w zakresie od 9 do 20 V (standardowo 12 V) napięcia stałego (=DC) lub zmiennego (AC), np. z akumulatora samochodowego 12 V (DC) lub z transformatora 9 do 20 V (standardowo 12 V) napięcia wyjściowego (AC), prosimy wykonać następujące operacje: Ustawić przełącznik zakresów pomiarów (2) w położeniu CHARGE 9-12V AC DC (niebieski napis). Podłączyć przewody pomiarowe do miernika: Przewód czarny do gniazda COM, przewód czerwony do gniazda V/Ω. Następnie połączyć końcówki miernicze (ostrza miernicze) przewodów pomiarowych - z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa -ze źródłem napięcia stałego 12 V (= akumulator) lub ze źródłem napięcia zmiennego 12 V (= strona wtórna transformatora bezpieczeństwa). W zależności od tego, jak długo trwa to połączenie ze źródłem napięcia, uzyskuje się większą lub mniejszą ilość energii do wykonania różnych zadań mierniczych. Wartości czasu pracy oraz czasu ładowania są identyczne z wartościami dla ładowania 230 VAC.

6 Również tu podane czasy pracy odnoszą się każdorazowo do pracy ciągłej, co oznacza, że multimetr pozostaje stale włączony. Jeżeli miernik użytkowany jest w trybie pomiaru napięcia lub pomiaru częstotliwości, podany tu czas pracy, którym dysponuje się po naładowaniu, ulega zmniejszeniu o połowę. O ile przyrząd wyłączany jest po (każdym) pomiarze, okres potencjalnej dyspozycyjności miernika ulega przedłużeniu. Także przy tym trybie ładowania wbudowana bateria słoneczne może przy wystarczającym nasłonecznieniu przedłużyć potencjalny czas pracy miernika. Czas ten ulega również przedłużeniu dzięki temu, że zintegrowany układ przełączenia Auto- Power-Off wyłącza miernik po upływie ok. 10 minut, jeżeli w tym czasie nie wykona się żadnego pomiaru. Nie wolno w żadnym wypadku używać miernika w stanie otwartym! Niebezpieczeństwo utraty życia! 4.2 Podłączanie przewodów pomiarowych Do pomiarów prosimy zawsze stosować wyłącznie zawarte w dostawie przewody miernicze. Przed każdym ich podłączeniem należy zwracać uwagę na stan wtyków, końcówek mierniczych, jak również na to, czy izolacja nie została uszkodzona. Przewody pomiarowe dopuszczone są do stosowania przy maksymalnym napięciu 1000 V. Miernik uniwersalny VC-300 został zaprojektowany i wykonany dla napięcia maksymalnego 1000 VDC wzgl. 750 VACrms. Należy zachować szczególną ostrożność w odniesieniu do napięcia zmiennego powyżej 25 V oraz napięcia stałego 35 V. Nigdy nie przekraczać maksymalnie dopuszczalnych wartości parametrów wejściowych! W przeciwnym wypadku może dojść do uszkodzenia miernika, a tym samym do zagrożenia życia Użytkownika! 4.3 Uruchomienie Ustawienia podstawowe Miernik włączany jest przy pomocy przełącznika zakresów pomiarów (2). W tym celu należy nastawić przełącznik na preferowaną pozycję, w zależności od tego, jakie pomiary będą prowadzone Funkcje przycisków a) Za pośrednictwem przełącznika zakresów pomiarów dokonuje się zarówno włączenia jak też wyłączenia miernika. Funkcja Auto Power Off (samoczynnego wyłączenia zasilania) zapobiega zbyt szybkiemu rozładowaniu kondensatora wysokopojemnościowego. Jeżeli w ciągu ok. 10 minut nie następuje uruchomienie przełącznika trybu pracy, miernik wyłącza się samoczynnie. Poprzez uruchomienie przycisku DATA-H, RANGE-H oraz DC/AC możliwe jest ponowne włączenie multimetru. b) Przycisk AC/DC symbol diody/symbol nuty.

7 Przycisk ten należy uruchomić, kiedy przełącznik trybu pracy ustawiony został w pozycji pomiaru prądu i zamierza się np. dokonać przełączenia z pomiaru prądu stałego na pomiar prądu zmiennego i odwrotnie. Przycisk ten stosuje się również, jeżeli przełącznik obrotowy nastawiony jest na pomiar diod lub na pomiar przewodności ))) w celu dokonania przełączenia z testowania diod na badanie przewodności (potwierdzanej sygnałem akustycznym) i odwrotnie. c) Przycisk Data-Hold Przy pomocy tego przycisku przytrzymuje się chwilową wartość z pomiaru. Funkcja ta umożliwia zatrzymywanie szybko zmieniających się wartości mierzonych. W celu dezaktywowania tej funkcji należy ponownie nacisnąć przycisk. d) Przycisk Range-Hold W celu dokonania przełączenia z trybu Auto-Range (= automatycznego wybierania zakresu pomiaru) na ręczne wybieranie zakresu prosimy nacisnąć na ten przycisk. Dzięki temu można będzie ręcznie nastawić preferowany zakres pomiarów. Dla opuszczenia tej funkcji specjalnej ponownie wcisnąć przycisk. Ręczny wybór zakresu nie jest możliwy w przypadku badania przewodności oraz testowania diod Funkcje gniazd a) Przełącznik trybów pracy = przełącznik funkcji mierniczych = przełącznik zakresów pomiarów (2) Podczas pomiaru nie wolno w żadnym wypadku przestawiać przełącznika trybów pracy. Może to spowodować zniszczenie miernika, doprowadzając w konsekwencji do zagrożenia życia Użytkownika. Poprzez obracanie przełącznika istnieje tu możliwość wyboru różnych podstawowych zakresów pomiarów uszeregowanych w półkolu wokół przełącznika: AutoV = pomiar napięcia AC/DC w woltach Ω = pomiar oporności w omach symbol diody / = testowanie diod (odcinków półprzewodnikowych) / badanie przewodności (< 100 Ω) potwierdzanej sygnałem dźwiękowym FRQ = pomiar częstotliwości 20A = pomiar prądu stałego / zmiennego maksymalnie do 20 A ma = pomiar prądu stałego / zmiennego maksymalnie do 300 ma (= 0,3 A) µa = pomiar prądu stałego / zmiennego maksymalnie do 300 µa (= 0,3 ma) b) Gniazdo 20A W celu pomierzenia prądu stałego lub zmiennego o maksymalnej wartości 20 A należy podłączyć tu czerwony przewód pomiarowy.

8 Podczas pomiaru prądu przełącznik trybu pracy (2) nie może być w żadnym wypadku nastawiony na pomiar napięcia (V)! c) Gniazdo ma (także dla µa) W celu dokonania pomiarów prądu stałego lub zmiennego o maksymalnej wartości 300 ma (!) należy podłączyć tu czerwony przewód pomiarowy, pod warunkiem wcześniejszego ustawienia przełącznika trybu pracy w pozycji ma. d) Gniazdo COM (= Common = wspólne) Za wyjątkiem pomiaru pojemności, dla wszystkich innych pomiarów należy podłączyć tu czarny przewód pomiarowy (gniazdo Common oznacza gniazdo (-) lub gniazdo masy). e) Gniazdo V/Ω Do tego gniazda należy podłączyć czerwony przewód pomiarowy przed przystąpieniem do pomiarów napięcia, częstotliwości wzgl. oporności, do badania przewodności lub do testowania diod/baterii Opis wyświetlacza, wskaźnika kreskowego - Wyjaśnienie symboli a) Wyświetlacz cyfrowy Na wyświetlaczu mogą być wyświetlane wartości do 3200, przy czym automatycznie wyświetlana jest biegunowość (w przypadku napięć ujemnych wzgl. odwrotnej biegunowości). Ponadto dysponuje się trzema pozycjami kropki dziesiętnej. b) Analogowy wskaźnik kreskowy (słupkowy) W skład analogowego wskaźnika kreskowego wchodzi 65 segmentów. Wskaźnik ten charakteryzuje się (niemal dwukrotnie) większą prędkością pomiaru niż wskaźnik cyfrowy. Dzięki temu można łatwiej dostrzec tendencje mierzonych wartości, tak samo jak na multimetrze analogowym, jednak przy braku jego słabych stron mechanicznych (tłumienie). c) D-H (= Data Hold) Przyciskiem D-H zatrzymuje się w polu widzenia aktualną wartość mierzoną. d) R-H (= Range Hold) Funkcja ta pozwala na wyłączenie automatycznego wyboru zakresu (Auto Range) i ręczne ustawianie zakresów pomiarów. Każde naciśnięcie przycisku powoduje przesunięcie kropki dziesiętnej o jedną pozycję w lewo lub w prawo, odpowiednio do tego zmieniają się jednostki pomiaru. 5. Wykonywanie pomiarów 5.1 Pomiar prądu stałego Nie wolno w żadnym wypadku przekraczać maksymalnie dopuszczalnych wartości parametrów wejściowych: maksymalnie 1000 VDC wzgl. 750 VACrms (= skuteczne).

9 Nie dotykać żadnych układów, ani elementów układów, jeżeli mierzone są w nich napięcia powyżej 25 VACrms lub 35 VDC. W celu przeprowadzenia pomiarów napięcia stałego lub zmiennego należy wykonać następujące czynności (uwzględniając przy tym koniecznie zamieszczony dalej rysunek): 1. Podłączyć czarny przewód mierniczy do gniazda COM, a przewód czerwony do gniazda V/Ω. 2. Nastawić przełącznik obrotowy na AUTOV. 3. Końcówki miernicze połączyć z obiektem pomiarów (układ obciążony itd.). 4. Miernik posiada układ rozpoznawania przepływu zerowego, który automatycznie wyświetla właściwy rodzaj napięcia. Po przyłożeniu napięcia stałego pojawia się w przypadku napięć ujemnych wskaźnik biegunowości. Podczas pomiaru napięcia zmiennego przed wartością pomierzoną ukazuje się symbol ~. Pomiar napięcia ACV lub DCV (na rysunku DCV) 5.2 Pomiar prądu stałego W celu pomierzenia wartości prądu stałego należy wykonać następujące czynności (uwzględniając przy tym koniecznie zamieszczony dalej rysunek): 1. Podłączyć czarny przewód mierniczy do gniazda COM, a przewód czerwony do gniazda ma, jeżeli zamierzają Państwo dokonać pomiarów prądu stałego poniżej 300 ma (także w przypadku prądu poniżej 30 µa) lub do gniazda 20 A, jeśli ma być mierzony prąd stały w przedziale wartości powyżej 300 ma do maksymalnej wartości 20 ma. 2. Nastawić przełącznik obrotowy na pomiar prądu (µa, ma lub 20 A). 3. Po przełączeniu miernik znajdzie się zawsze (początkowo) w strefie pomiaru prądu stałego (zakres µa, ma lub 20 A) 4. Przewód mierniczy połączyć szeregowo z obiektem pomiarów (należy przy tym koniecznie uwzględnić umieszczony poniżej rysunek). Nie wolno wykonywać pomiarów w obwodach prądowych, w których mogą występować napięcia powyżej 250 VDC/VACrms, gdyż grozi to utratą życia! W żadnym wypadku nie mierzyć prądów powyżej 20 A! Pomiaru dokonywać jedynie w obrębie obwodów prądowych chronionych bezpiecznikiem 16 A wzgl. takich obwodów, w których nie mogą występować moce powyżej 4000 VA. Pomiary prądu o natężeniu równym 20 A mogą być prowadzone maksymalnie przez 30 sekund i jedynie przy zachowaniu 15-minutowych odstępów czasu! Pomiar prądu stałego 5.3 Pomiar prądu zmiennego

10 W celu pomierzenia wartości prądu zmiennego należy wykonać następujące czynności (uwzględniając przy tym koniecznie zamieszczony dalej rysunek): 1. Podłączyć czarny przewód mierniczy do gniazda COM, a przewód czerwony do gniazda ma, jeżeli zamierzają Państwo dokonać pomiarów prądu zmiennego o maksymalnej wartości 300 ma lub do gniazda 20 A, jeśli ma być mierzony prąd zmienny w przedziale wartości powyżej 300 ma do maksymalnej wartości 20 ma. 2. Nastawić przełącznik trybu pracy na pomiar prądu (µa, ma lub 20 A). 3. Aby przystąpić do pomiaru prądu zmiennego należy teraz krótko nacisnąć jednokrotnie przycisk DC/AC. Nastąpi wówczas przełączenie miernika z pomiaru prądu stałego na pomiar prądu zmiennego. Przed wartością mierzoną pojawi się symbol ~. 4. Końcówki miernicze połączyć szeregowo z obiektem pomiarów (należy przy tym koniecznie uwzględnić zamieszczony poniżej rysunek). Nie wolno wykonywać pomiarów w obwodach prądowych, w których mogą występować napięcia powyżej 250 VDC/VACrms, gdyż grozi to utratą życia! W żadnym wypadku nie mierzyć prądów powyżej 20 A! Pomiaru dokonywać jedynie w obrębie obwodów prądowych chronionych bezpiecznikiem 16 A wzgl. takich obwodów, w których nie mogą występować moce powyżej 4000 VA. Pomiary prądu o natężeniu równym 20 A mogą być prowadzone maksymalnie przez 30 sekund i jedynie przy zachowaniu 15-minutowych odstępów czasu! 5.4 Pomiar oporności Pomiar prądu zmiennego Prosimy upewnić się, że wszelkie elementy układów, układy, podzespoły, czy inne obiekty mierzone, są ponad wszelką wątpliwość bez napięcia. W celu wykonania pomiaru oporności należy zastosować następującą procedurę (uwzględniając przy tym koniecznie zamieszczony dalej rysunek): 1. Podłączyć czarny przewód mierniczy do gniazda COM, a przewód czerwony do gniazda V/Ω. 2. Nastawić przełącznik zakresów pomiarów na pomiar oporności.ω. 3. Połączyć teraz końcówki miernicze z obiektem pomiarów. Funkcja automatycznego wyboru zakresów pomiarów (Auto Range) odpowiada za właściwy zakres pomiaru, co pozwala zminimalizować ewentualny błąd pomiaru. Podczas pomiarów oporności należy uważać, by punkty pomiarowe, dotykane końcówkami mierniczymi, pozbawione były zanieczyszczeń, oleju, lutowia itp., gdyż może to doprowadzić do zniekształcenia wyników pomiaru. Przy opornościach powyżej 3 MΩ wyświetlacz może potrzebować trochę czasu do osiągnięcia stabilizacji wskazań. Jeżeli na wyświetlaczu pojawi się napis OL, a na

11 wskaźniku kreskowym widoczne będą wszystkie segmenty, oznacza to przekroczenie zakresu pomiarów bądź przerwanie odcinka mierniczego. Pomiar oporności 5.5 Badanie przewodności Funkcja ta informuje sygnałem dźwiękowym o przewodności nieobciążonych przewodów, bezpieczników, układów itd. W celu przeprowadzenia tego pomiaru należy zastosować następującą procedurę (uwzględniając przy tym koniecznie umieszczony dalej rysunek): 1. Podłączyć czarny przewód mierniczy do gniazda COM, a przewód czerwony do gniazda V/Ω. 2. Nastawić przełącznik zakresów pomiarów na. Symbol diody/symbol nuty, a następnie nacisnąć przycisk DC/AG - */g tyle razy, aż na wyświetlaczu pojawi się symbol nuty. Ręczny wybór zakresu nie jest możliwy. 3. Połączyć teraz końcówki miernicze z obiektem pomiarów. Przy opornościach przepływu poniżej mniej więcej 100 Ω rozlega się sygnał dźwiękowy. Nie wolno mierzyć naładowanych kondensatorów, gdyż ewentualne rozładowanie może spowodować zniszczenie miernika. Badanie przewodności 5.6 Testowanie diod W celu dokonania pomiaru diod oraz innych elementów półprzewodnikowych należy zastosować następującą procedurę (uwzględniając przy tym koniecznie umieszczony dalej rysunek): 1. Podłączyć czarny przewód mierniczy do gniazda COM, a przewód czerwony do gniazda V/Ω. 2. Nastawić przełącznik zakresów pomiarów na Symbol diody/symbol nuty Na wyświetlaczu pojawi się symbol symbol diody. Ręczny wybór zakresu nie jest możliwy. 3. Połączyć teraz końcówki miernicze z obiektem pomiarów (z nie obciążonym napięciem odcinkiem półprzewodnikowym), czerwoną końcówką mierniczą do anody oraz końcówką czarną do katody (oznaczonej z reguły barwnym pierścieniem, kropką itp.). Podczas sprawdzania diody w kierunku przewodzenia uzyskuje się wartości napięcia od ok. 0,25 V (w przypadku diody germanowej) lub 0,7 V (w przypadku diody krzemowej) do 1,0 V, o ile dioda nie jest uszkodzona. W razie odwrotnej konfiguracji końcówek mierniczych, a więc końcówka czerwona podłączona do katody, a czarna - do anody, następuje sprawdzenie tzw. kierunku zaporowego diody.

12 Jeżeli na ekranie wyświetlacza pojawia się napis OL, dioda funkcjonuje prawidłowo. Jeżeli natomiast wyświetlana jest wartość napięcia, np. 0,5 V, nastąpiło nieprawidłowe podłączenie mierzonego obiektu lub jest on uszkodzony. Podczas testowania diod należy upewnić się, że dioda wzgl. układ, w który została ona wbudowana, nie jest pod napięciem. Konieczne jest rozładowanie wszelkiej pojemności. 5.7 Pomiar częstotliwości Test diodowy W pomierzenia częstotliwości należy zastosować następującą procedurę (uwzględniając przy tym koniecznie umieszczony dalej rysunek): 1. Podłączyć czarny przewód mierniczy do gniazda COM (czarny = - ), a przewód czerwony do gniazda V/Ω (czerwony = + ). 2. Nastawić przełącznik zakresów pomiarów na pomiar częstotliwości.frq. 3. Połączyć końcówki miernicze z obiektem pomiarów (generator itp.) Pomiar częstotliwości Należy bezwzględnie przestrzegać maksymalnie dopuszczalnych wartości parametrów wejściowych. Nie podłączać napięcia powyżej maksymalnej wartości 125 V DC wzgl. 100 V Acrms (rms = eff = skuteczne). Dotknięcie przy podłączonym napięciu powyżej 25 VAC lub 35 VDC stanowi zagrożenie dla życia! Podczas pomiaru nie wolno dokonywać przełączeń na inne funkcje miernicze. Może to doprowadzić do zniszczenia czułego modułu elektronicznego multimetru, a tym samym spowodować zagrożenie dla Użytkownika. 5.8 Korzystanie z analogowego wskaźnika kreskowego (słupkowego) Analogowy wskaźnik kreskowy jest łatwy w obsłudze i czytelny. Można go porównać ze wskazówką analogowego przyrządu pomiarowego, przy braku wszelkich związanych z nią niedogodności mechanicznych. Jest on szczególnie przydatny w przypadku ulegających szybkim zmianom sygnałów pomiarowych, dla których wyświetlanie cyfrowe jest zbyt wolne. Dzięki temu możliwe jest również szybkie rozpoznanie i ocena tendencji zmian wartości mierzonych. 6. Konserwacja i kalibrowanie Dla zapewnienia długotrwałej dokładności miernika uniwersalnego należy go raz w roku kalibrować. Wymiana bezpieczników została opisana w punkcie 2 (Wskazania dot. bezpieczeństwa pracy). Opis ładowania kondensatora (High-Cap) znajdą Państwo w pkt Do czyszczenia

13 urządzenia wzgl. ekranu wyświetlacza należy używać pozbawionej mechów suchej ściereczki antystatycznej. Nie stosować do czyszczenia żadnych środków czyszczących zawierających węgiel, ani benzyny czy alkoholi itp.! Substancje te oddziaływają agresywnie na powierzchnię urządzenia. Ponadto wydzielane przy tym opary są szkodliwe dla zdrowia i mogą spowodować wybuch. 7. Dane techniczne i tolerancje miernicze 7.1 Dane techniczne Wyświetlacz Maksymalna prędkość pomiarów: Wyświetlacz cyfrowy Wskaźnik kreskowy Maksymalny prąd wejściowy AC/DC Temperatura robocza Temperatura składowania Temperatura gwarantująca dokładność: Masa Wymiary (dł. x szer. x wys.) : 3 3/4 - pozycyjny wyświetlacz LCD do 3200 z automatycznym wyświetlaniem biegunowości oraz 65-segmentowym wskaźnikiem kreskowym : 2 pomiary na 1 sekundę : ok. 4 pomiarów na 1 sekundę : = 20 A : 0 C do +40 C, przy względnej wilgotności powietrza poniżej 75%, brak kondensacji : -10 C do +50 C, przy względnej wilgotności powietrza poniżej 75%, bez kondensacji : +23 C +/-5 C : 242 g (bez przewodów mierniczych) : 175 x 85 x 35 mm 8.2 Tolerancje miernicze Parametry dokładności podano w +/-(% odczytanej wartości + liczba pozycji cyfrowych = digit(s) = dgt(s)). Podana dokładność obowiązuje przez 1 rok, w temperaturze 23 C ± 5 C, przy względnej wilgotności powietrza poniżej 75% oraz przy braku kondensacji. Tryb pracy Zakres pomiarów Dokładność Rozdzielczość Napięcie stałe DC 300 mv 3 V 30 V 300 V 1000 V +/-(0,8%+3dgts) +/-(0,8%+1 dgt) /-(1,0%+3dgts) 100 µv 1 mv 10 mv 100 mv 1 V Oporność wejściowa > 10 MΩ, przy 300 mv > 100 MΩ

14 Napięcie zmienne AC 3 V 30 V 300 V 750 V +/-(1,0%+5dgts) /-(1,2%+5dgts) 1 mv 10 mv 100 mv 1 V Oporność wejściowa > 10 MΩ, równolegle do 50 pf, sprzężone z AC Częstotliwość: 40 do 400 Hz Napięcie poniżej 40 mv nie może zostać zmierzone. Prąd stały DC 300 µa 3 ma 30 ma 300 ma 20 A +/-(1,0%+2dgts) /-(1,2%+3dgts) /-(1,5%+5dgts) 0,1 µa 1 µa 10 µa 100 µa 10 ma Maksymalne napięcie w obwodzie pomiarowym: 250 VDC/VACrms (=skuteczne) Spadek napięcia poprzez bocznikowanie: 200 mv Tryb pracy Zakres pomiarów Dokładność Rozdzielczość Prąd zmienny AC 300 µa 3 ma +/-(1,5%+5dgts) ,1 µa 1 µa 30 ma +/-(2,0%+5dgts) 10 µa 300 ma µa 20 A +/-(2,5%+5dgts) 10 ma Maksymalne napięcie w obwodzie pomiarowym: 250 VDC/VACrms (=skuteczne) Częstotliwość napięcia zmiennego: 40 do 400 Hz Spadek napięcia poprzez bocznikowanie: 200 mv Oporność 300 Ω 3 kω 30 kω 300 kω 3 MΩ 30 MΩ +/-(1,2%+2dgts) /-(2,0%+2dgts) +/-(3,0%+5dgts) 0,1 Ω 1 Ω 10 Ω 100 Ω 1 kω 10 kω Napięcie w otwartym obwodzie pomiarowym: ok. 0,7 do 1,3 V Test diodowy - prąd próbny maks. 1 ma Badanie przewodności: sygnał dźwiękowy przy opornościach mniejszych niż 100 Ω Częstotliwość: 3 khz do 3 MHz +/- 0,5%+1 dgt Czułość: > 0,4 VACrms 7.3 Maksymalne wartości wejściowe Pomiar napięcia Pomiar prądu : 100 VDC wzgl. 750 VACrms (= skuteczne) : 20 A AC/DC w zakresie A

15 300 ma AC/DC w zakresie ma 300 µa AC/DC w zakresie µa, przy czym maksymalne napięcie wejściowe: 250 V DC/VACrms (= skuteczne) Pomiar oporności Testowanie diod, badanie przewodności Pomiar częstotliwości : 30 MΩ Zabezpieczenie przeciążeniowe: 500 VDC/VACrms w zakresie do 300 Ω: 250 VDC/VACrms : zabezpieczenie przeciążeniowe: 250 VDC/AC : 3 MHz Funkcja pomiaru częstotliwości nie została zabezpieczona przed przeciążeniem, ani przed zbyt wysokim napięciem wejściowym. Przekroczenie maksymalnie dopuszczalnych wartości wejściowych prowadzi do uszkodzenia miernika wzgl. do zagrożenia życia Użytkownika! Instrukcja kalibrowania miernika VC 300 Dane dot. tolerancji znajdą Państwo w instrukcji obsługi miernika Widok płytki - tylna strona urządzenia 1. Napięcie stałe: Miernik nastawić na zakres AUTO V, przyłożyć napięcie odniesienia i wyregulować przy pomocy VR1 Uwaga: Podczas przestawiania VR1 zmieniają się również wszystkie kolejne wartości napięcia!!! 2. Napięcie zmienne: Miernik nastawić na zakres AUTO V, przyłożyć napięcie odniesienia i wyregulować przy pomocy VR2