Korupcja w Polsce. Korupcja w Polsce. TNS Wrzesień 2015 K.060/15

Transkrypt

1

2 Informacja o badaniu Korupcja była i jest jednym z najpoważniejszych problemów w wielu krajach, w wielu środowiskach. Czy Polacy postrzegają to zjawisko jako powszechne w Polsce? Jakiego rodzaju sprawy najczęściej można załatwić poprzez wręczenie pieniędzy pod stołem? W jakich środowiskach korupcja występuje najczęściej? Wyniki badania porównane zostały do rezultatów pomiarów z poprzednich lat. Termin badania: 7-12 sierpnia 201 roku Próba: ogólnopolska, reprezentatywna próba 24 mieszkańców Polski w wieku 1 i więcej lat Technika: wywiady bezpośrednie wspomagane komputerowo (CAPI) Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS Polska. 2

3 Podsumowanie badania Większość Polaków (67%) uważa, że w Polsce korupcja występuje często, jednakże jest to odsetek zdecydowanie niższy niż ten wynikający z badań przeprowadzanych w poprzednich latach. Zdaniem największego odsetka respondentów w Polsce łatwo można załatwić za dodatkowe pieniądze przyjęcie do pracy, korzystną decyzję w urzędzie gminy oraz przychylność gazet. Trudniejsze do załatwienia w ten sposób są takie sprawy, jak: korzystny wyrok sądowy, korzystny zapis ustawy sejmowej i unieważnienie ślubu kościelnego. Środowiska lekarzy oraz sędziów sportowych częściej postrzegane są jako w większym stopniu przekupne. Natomiast urzędnicy urzędów skarbowych, urzędnicy bankowi oraz nauczyciele są grupami zawodowymi, które według Polaków rzadko przyjmują dodatkowe gratyfikacje finansowe. Zdecydowana większość Polaków nie słyszała, by ktoś z ich rodziny lub znajomych w ostatnich 12 miesiącach musiał dać łapówkę, by załatwić jakąś sprawę. W stosunku do poprzednich badań zdecydowanie spadł odsetek osób, które słyszały o tego typu sytuacjach. Większość Polaków uważa, że w najbliższych latach, po jesiennych wyborach i zmianie rządów, sytuacja związana z korupcją nie zmieni się w Polsce. 3

4 Czy sądzi Pan/i, że w Polsce występuje korupcja? sierpień 2003 styczeń bardzo często raczej często raczej rzadko bardzo rzadko trudno powiedzieć Dwóch na trzech Polaków (67%) uważa, że w Polsce korupcja zdarza się często, przy czym 23% respondentów wskazuje, że tego typu przypadki mają miejsce w Polsce z bardzo dużą częstotliwością, a 44% - że występują one raczej często. Nieco więcej niż jedna piąta badanych natomiast wskazuje, że korupcja jest zjawiskiem rzadkim w Polsce. W stosunku do badań wykonanych w latach poprzednich ocena występowania korupcji uległa znaczącej zmianie. Dwa razy większy odsetek respondentów niż w roku 2007 ocenia, że w Polsce korupcja występuje rzadko. O częstym występowaniu korupcji w Polsce częściej przeświadczeni są Polacy źle sytuowani od tych, którym się lepiej powodzi oraz osoby, których bliscy doświadczyli sytuacji korupcyjnej. N=24 4

5 Czy Pana/i zdaniem w Polsce można załatwić sobie za pieniądze przyjęcie do pracy korzystną decyzję w urzędzie gminy przychylność gazet korzystną decyzję w wysokim urzędzie państwowym korzystny wyrok sądu korzystny zapis ustawy sejmowej unieważnienie ślubu kościelnego bardzo łatwo trudno nie można w ogóle łatwo bardzo trudno trudno powiedzieć 1% 49% 47% 41% 36% 3% 30% Ponad połowa Polaków (1%) uważa, że w Polsce można załatwić sobie za pieniądze przyjęcie do pracy. Również chcąc uzyskać korzystną decyzję w urzędzie gminy, zdaniem co drugiego z Polaków, z powodzeniem możemy wesprzeć się pieniędzmi dodatkowo przekazanymi urzędnikowi. Również przychylność gazet jest w Polsce możliwa do kupienia zdaniem 47% Polaków. Najczęściej za trudną lub niemożliwą sprawę uważane jest unieważnienie ślubu kościelnego, korzystny zapis ustawy sejmowej lub korzystny wyrok sądu. W stosunku do roku 2007 kolejność w tak stworzonym rankingu nie uległa znaczącej zmianie. Ogólnie rzecz biorąc, mieszkańcy miast 0-00 tysięcy, osoby źle sytuowane oraz osoby, które miały doświadczenia związane z korupcją w swoim najbliższym otoczeniu w większym stopniu dostrzegają występowanie przekupstwa w każdej z wymienionych sytuacji. Ponadto pracownicy administracji i usług częściej wskazywali na to, że łatwo załatwić za pieniądze korzystny zapis ustawy sejmowej. N=24

6 Czy Pana/i zdaniem w Polsce łatwo lub bardzo łatwo można załatwić sobie za pieniądze * - zestawienie wyników sty-03 sie przyjęcie do pracy przychylność gazet korzystny wyrok sądu unieważnienie ślubu kościelnego korzystną decyzję w urzędzie gminy korzystną decyzję w wysokim urzędzie państwowym korzystny zapis ustawy sejmowej *W 200 roku zostały dodane kategorie przyjęcie do pracy i unieważnienie ślubu kościelnego 6

7 Jak często, Pana(i) zdaniem, występuje w Polsce zjawisko korupcji wśród osób wykonujących następujące zawody: lekarze sędziowie sportowi posłowie policjanci radni urzędnicy urzędów gminnych urzędnicy ministerstw lub innych urzędów centralnych urzędnicy urzędów wojewódzkich urzędnicy urzędów powiatowych prokuratorzy sędziowie urzędnicy urzędów skarbowych N=24 urzędnicy bankowi nauczyciele bardzo często raczej często raczej rzadko bardzo rzadko trudno powiedzieć % 9% 6% % 1% 1% 48% 47% 4% 44% 43% 41% 3% 31% Najczęściej o częstą korupcję oskarżani są lekarze, sędziowie sportowi, posłowie i policjanci. Najrzadziej w negatywnym świetle w tym kontekście stawiani są nauczyciele, urzędnicy bankowi, urzędnicy urzędów skarbowych i sędziowie. W stosunku do 2007 roku kolejność najczęściej wskazywanych zawodów, gdzie występuje korupcja, nie uległa dużym zmianom. Jednak wartości procentowe wśród osób, które określały, że takie przypadki w określonym środowisku występują przynajmniej raczej często, zmieniły się. Zmniejszył się odsetek osób przeświadczonych o tym, że korupcja występuje wśród lekarzy, sędziów sportowych, posłów, policjantów, urzędników urzędów gminnych, powiatowych i wojewódzkich oraz nauczycieli. Takie przekonanie wzmocniło się jednak w społeczeństwie w stosunku do takich zawodów, jak: radni, urzędnicy urzędów skarbowych i urzędnicy bankowi. Gorsze zdanie o pracownikach wszystkich wymienionych zawodów mają osoby zamieszkałe w miastach 0-00 tysięcy mieszkańców, osoby pracujące zawodowo oraz te, które słyszały od rodziny czy znajomych o przypadkach korupcji. 7

8 Jak często, Pana(i) zdaniem, występuje w Polsce zjawisko korupcji wśród osób wykonujących następujące zawody często i raczej często: lekarze 78% 86% 81% 6% sędziowie sportowi - 82% 73% 9% posłowie 46% 79% 6% 6% policjanci 66% 7% 62% % radni 38% 66% 49% 1% urzędnicy urzędów gminnych 47% 68% 7% 1% urzędnicy ministerstw lub innych urzędów centralnych 47% 69% 4% 48% urzędnicy urzędów wojewódzkich urzędnicy urzędów powiatowych 43% 64% 1% 47% 42% 6% 63% 4% prokuratorzy 49% 69% 2% 44% sędziowie 46% 68% 48% 43% urzędnicy urzędów skarbowych 36% 47% % 41% urzędnicy bankowi % % % 3% nauczyciele 12% 28% 20% 31% 8

9 Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy słyszał(a) Pan(i) o sytuacji, w której ktoś z Pana(i) rodziny i znajomych musiał dać łapówkę, aby załatwić jakąś sprawę? Zdecydowana większość respondentów nie słyszała o sytuacji, w której ktoś z ich rodziny lub znajomych musiał dać łapówkę, aby załatwić jakąś sprawę w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Taka sytuacja zdarzyła się w kręgu rodziny i znajomych co dziewiątego Polaka. Systematycznie maleje odsetek osób, których znajomi lub rodzina doświadczyły sytuacji korupcji (29% w 200 roku, 20% w 2007 roku, % w 201 roku). tak nie nie wiem/trudno powiedzieć N=24 9

10 Jakich zmian w zasięgu korupcji i przekupstwa spodziewa się Pan(i) w najbliższych latach - po jesiennych wyborach i zmianie rządów? nastąpi poprawa Niemal dwóch na trzech Polaków (63%) uważa, że w zasięgu korupcji i przekupstwa nic się nie zmieni w najbliższych latach. Co szósty (17%) spodziewa się, że jesienne wybory i zmiana rządów przyniosą pozytywne zmiany. Jedna dziesiąta ankietowanych (%) jednak uważa, że nastąpią zmiany negatywne w obszarze korupcji i przekupstwa. Im większy stopień zainteresowania polityką wśród respondentów, tym częściej pojawiały się wśród nich pozytywne prognozy odnośnie stanu korupcji i przekupstwa w Polsce w ciągu najbliższych lat. nic się nie zmieni będzie jeszcze gorzej trudno powiedzieć N=24

11 Zapraszamy do kontaktu Urszula Krassowska Account Director Zespół Badań Społecznych TNS Polska ul. Wspólna Warszawa