DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA

Transkrypt

1 DRUKUJ DTR ZAMKNIJ DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA Urz¹dzenie do ciêcia typu AIR PLASMA PRODUCENT: OZAS Przedsiêbiorstwo Produkcyjno - Handlowe Sp. z o.o. ul. A. Struga OPOLE tel. (0 77) fax (0 77) ozas@ozas.com.pl

2 SPIS TREŒCI 1.WSTÊP PRZEZNACZENIE DANE TECHNICZNE INSTRUKCJA BHP OPIS ELEMENTÓW PRZY CZENIOWYCH I REGULACYJNYCH URZ DZENIA INSTRUKCJA URUCHOMIENIA I EKSPLOATACJI TYPOWE PRZYCZYNY NIEPRAWID OWEGO DZIA ANIA URZ DZENIA INSTRUKCJA KONSERWACJI I OBS UGI PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT INSTRUKCJA TECHNOLOGICZNA U YCIA URZ DZENIA AIR PLASMA SPECYFIKACJA KOMPLETU WYKAZ CZÊŒCI ZAMIENNYCH UCHWYTU WYKAZ CZÊŒCI ZAMIENNYCH RÓD A SCHEMAT IDEOWY URZ DZENIA AIR PLASMA ADAPTACJA URZ DZENIA AIR PLASMA DO PRACY NA STANOWISKU ZMECHANIZOWANYM LUB ZROBOTYZOWANYM INSTRUKCJA URZYTKOWANIA I KONSETRWACJI FILTRÓW SPRÊ ONEGO POWIETRZA W URZ DZENIU TYPU AIR PLASMA DEKLARACJA ZGODNOŒCI...21 SPIS RYSUNKÓW Rysunek 1 - Widok urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ AIR PLASMA Rysunek 2 - Widok œciany tylnej urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ AIR PLASMA Rysunek 3 - Uchwyt do ciêcia...11 Rysunek 4 - Charakterystyki statyczne Ÿród³a pr¹du urz¹dzenia AIR PLASMA Rysunek 5 - Charakterystyka prêdkoœci ciêcia w funkcji gruboœci materia³u dla zakresu 60A...13 Rysunek 6 - Charakterystyka prêdkoœci ciêcia w funkcji gruboœci materia³u dla zakresu 90 A...13 Rysunek 7 - Charakterystyki prêdkoœci ciêcia w fukncji gruboœci materia³u dla zakresu 120 A Rysunek 8 - Schemat po³¹czeñ instalacji pneumatycznej...14 Rysunek 9 - Prêdkoœæ ciêcia...15 Rysunek 10 - Wycinanie otworów

3 1. WSTÊP Metoda ciêcia plazm¹ nale y obecnie do najbardziej wydajnych procesów technologicznych ciêcia metali. Rozwój techniczny technologii ciêcia plazm¹ powietrzn¹ uczyni³ proces ciêcia plazm¹ ekonomicznym w takim stopniu, e jest on preferowany w wielu zastosowaniach, w tym tak e przy ciêciu stali niskowêglowych eliminuj¹c ciêcia inn¹ metod¹ np. gazow¹. W urz¹dzeniach przeznaczonych do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ proces ciêcia zaczyna siê od inicjacji ³uku elektrycznego pomiêdzy dysz¹ a elektrod¹ w uchwycie do ciêcia, nastêpnie strumieñ sprê onego powietrza wydmuchujê powsta³y ³uk przez ma³y otwór w dyszy na zewn¹trz uchwytu (jest to tzw. ³uk pilotuj¹cy). W przypadku gdy dysza uchwytu znajduje siê w odpowiedniej odleg³oœci od materia³u obrabianego, nastêpuje zajarzenie ³uku pomiêdzy elektrod¹ a elementem ciêtym i inicjacja procesu ciêcia, w którym wysokie napiêcie elektryczne, przep³yw powietrza oraz temperatura wytworzonej plazmy powoduj¹ topienie, odparowanie i wydmuchanie na zewn¹trz cz¹stek ciêtego materia³u bez powodowania w nim zmian fizycznych oraz w³aœciwoœci metalurgicznych. 2. PRZEZNACZENIE Urz¹dzenie do rêcznego ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA przeznaczone jest do rêcznego lub maszynowego ciêcia plazm¹ powietrzn¹ elementów przewodz¹cych pr¹d elektryczny, wykonanych ze stali wêglowych i stopowych, aluminium i jego stopów, mosi¹dzu, miedzi, a tak e eliwa szarego. Proste zasady obs³ugi i regulacji, oraz bezstykowy system inicjacji ³uku pilotuj¹cego czyni¹ urz¹dzenie typu AIR PLASMA szczególnie przydatne dla wytwórców konstrukcji metalowych. Urz¹dzenie mo e byæ zastosowane w procesach produkcyjnych, do prac warsztatowych, remontowych, a tak e ciêcia z³omu. W urz¹dzeniu zastosowano nastêpuj¹ce rozwi¹zania techniczne: x#bezstykowy system inicjacji ³uku, x#automatyczny, powtarzalny zap³on ³uku pilotuj¹cego, x#system zabezpieczeñ i sygnalizacji, x#prost¹ regulacjê parametrów ciêcia (trzy stopnie). 3. DANE TECHNICZNE Napiêcie zasilania 3 x 380 V + PE 50Hz Moc znamionowa 30 kva Pobór pr¹du (max) 3 x 50A Napiêcie biegu ja³owego 300 V Pr¹d ciêcia / cykl pracy 60/P100%; 90A/P100%; 120A/P 60% Sprawnoœæ 80% Cos M 0,8 Ciœnienie powietrza zasilaj¹cego urz¹dzenie 0,6 MPa y 0,7 MPa Ciœnienie powietrza w obwodzie plazmy 0,35 y 0,45 MPa Przep³yw powietrza w obwodzie plazmy 15 l/min Ciœnienie powietrza w obwodzie ch³odzenia uchwytu 0,55 y 0,7 MPa Przep³yw powietrza w obwodzie ch³odzenia uchwytu 150 l/min Maksymalna gruboœæ ciêcia dla stali wêglowej - ciêcie jakoœciowe - ciêcie rozdzielaj¹ce 35 mm 45 mm Poziom zak³óceñ radioelektrycznych N Stopieñ ochrony IP 21 Klasa izolacji F Wymiary gabarytowe d³ x szer. x wys. 805 x 390 x 850 mm Masa 145 kg 4. INSTRUKCJA BHP AIR PLASMA jest urz¹dzeniem ekonomicznym, nowoczesnym, o wysokim standardzie technicznym, tym niemniej obs³uga powinna wykazaæ znaczne zdyscyplinowanie w stosowaniu zaleconych œrodków - 3 -

4 bezpieczeñstwa, które chroni¹ przed wystêpuj¹cymi w czasie pracy czynnikami szkodliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia. 4.1 Gaz i dymy W trakcie ciêcia plazm¹ powietrzn¹ wytwarzane s¹ szkodliwe gazy i dymy zawieraj¹ce ozon, wodór oraz tlenki i cz¹stki metali, w zwi¹zku z powy szym stanowisko do ciêcia powinno mieæ bardzo dobr¹ wentylacjê ( wyci¹g py³ów i gazów lub usytuowanie w miejscu przewiewnym np. na wolnej przestrzeni, a jako dodatkowe zabezpieczenie zaleca siê stosowaæ maskê przeciwpy³ow¹. Powierzchnie elementów przeznaczonych do ciêcia powinny byæ wolne od zanieczyszczeñ chemicznych, szczególnie od substancji odt³uszczaj¹cych (rozpuszczalników), gdy ulegaj¹ one rozk³adowi podczas ciêcia wytwarzaj¹c toksyczne gazy. Ciêcie o³owiu, jak równie czêœci pokrytych o³owiem, czêœci ocynkowanych, kadmowych, berylu (najczêœciej jako sk³adnik stopu np. beryl-miedÿ) i innych metali, które przy ciêciu wydzielaj¹ truj¹ce opary, jest dozwolone tylko przy u yciu ochronnej maski przeciwgazowej jak równie urz¹dzenia odci¹gaj¹cego i filtruj¹cego truj¹ce gazy i opary. Przy ciêciu miedzi i jej stopów mo na pracowaæ w tzw. pó³masce (ochrona nosa i ust) i przy doprowadzeniu œwie ego powietrza do stanowisk ciêcia (dobra wentylacja). 4.2 Promieniowanie Promienie ultrafioletowe emitowane podczas ciêcia s¹ szkodliwe dla wzroku, w zwi¹zku z czym wymagane jest u ywanie maski spawalniczej z filtrami ochronnymi (szk³a filtracyjne) o oznaczeniu 4 lub 5 wg PN-81/Z Zabezpieczenie przeciwpo arowe Stanowisko do ciêcia plazm¹ powinno znajdowaæ siê w bezpiecznej odleg³oœci od materia³ów ³atwopalnych (zwróciæ uwagê na pod³og¹ oraz pokrycie œcian), co stanowi wystarczaj¹ce zabezpieczenie od mo liwoœci zapalenia siê od gor¹cego u lu lub iskier. Zbiorniki paliwa mo na ci¹æ tylko w przypadku zachowania szczególnych œrodków ostro noœci identycznych jak dla palników acetylenowych. Ochrona osobista obs³uguj¹cego powinna zawieraæ fartuch ochronny, buty skórzane oraz rêkawice skórzane z uwagi na mo liwoœæ poparzenia. Wskazane jest wyposa enie stanowiska do ciêcia w koce gaœnicze i gaœnice BCE np. proszkowe lub œniegowe. 4.4 Zabezpieczenie przeciwpora eniowe Napiêcie ja³owe oraz napiêcie pracy (w trakcie ciêcia) jest wysokie, przekracza wartoœæ 100V (maks. 300V), w zwi¹zku z czym nale y zachowaæ ostro noœæ zw³aszcza w pos³ugiwaniu siê uchwytem do ciêcia. Nie wolno dotykaæ dyszy i czêœci nieizolowanych uchwytu przy za³¹czonym urz¹dzeniu tj. po podaniu zasilania na uchwyt. Nie wolno dokonywaæ wymiany i regulacji czêœci w uchwycie pod napiêciem. Czynnoœci tych mo na dokonywaæ po wy³¹czeniu napiêcia. W przypadku uszkodzenia uchwytu zabrania siê eksploatowania urz¹dzenia. Zabrania siê rzucania oraz pozostawiania uchwytu na elemencie ciêtym lub po³¹czonym z przewodem masowym. W przypadku zauwa enia jakichkolwiek nieprawid³owoœci w trakcie zajarzania oraz ciêcia, nale y urz¹dzenie natychmiast wy³¹czyæ i od³¹czyæ od sieci, wzywaj¹c s³u by konserwacyjne. Urz¹dzenie do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA posiada I klasê ochrony przed pora eniem, w zwi¹zku z czym instalacja przy³¹czeniowa zewnêtrzna powinna byæ zaopatrzona w przewód zerowy, pod³¹czony zgodnie z obowi¹zuj¹cymi przepisami. Odejmowanie os³on zewnêtrznych przy urz¹dzeniu za³¹czonym do sieci jak równie u ytkowanie urz¹dzenia ze zdjêtymi os³onami jest zabronione. Prace konserwacyjne i remontowe powinny byæ prowadzone przez uprawnione osoby z zachowaniem warunków bezpieczeñstwa obowi¹zuj¹cych dla urz¹dzeñ elektrycznych. Po zakoñczeniu pracy lub przed maj¹c¹ trwaæ przerw¹, nale y przewód zasilaj¹cy od³¹czyæ od sieci. 4.5 Inne uwagi Urz¹dzenie posiada bezstykowy system inicjacji ³uku pilotuj¹cego. Z uwagi na groÿbê poparzenia od tryskaj¹cego strumienia z dyszy oraz skrócenie ywotnoœci elektrody i dyszy uchwytu, obs³uguj¹cy urz¹dzenie powinien unikaæ kierowania dyszy uchwytu w kierunku do siebie lub w stronê innych osób, a tak e uruchamiania urz¹dzenia (inicjowania ³uku pilotuj¹cego) bez zamiaru ciêcia

5 Wykaz przepisów dotycz¹cych BHP przy pracach spawalniczych: x x Ogólne zasady eksploatacji urz¹dzeñ i instalacji energetycznych okreœla Zarz¹dzenie Ministra Gospodarki Materia³owej i Paliwowej z dnia 18 lipca 1986r. (Monitor Polski Nr25 z dn.15 sierpnia 1986r.) Szczegó³owe zasady eksploatacji spawarek elektrycznych okreœla Zarz¹dzenie Ministra Gospodarki Materia³owej i Paliwowej z dnia 28 lutego 1987r. (Monitor Polski Nr8 z dn.26 marca 1987r.) x Rozporz¹dzenie Ministrów Pracy i Opieki Spo³ecznej oraz Zdrowia z dn. 2 listopada 1954r. w sprawie bezpieczeñstwa i higieny pracy przy spawaniu i ciêciu metali (Dz.U. Nr51 poz.259). Rysunek 1 - Widok urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ AIR PLASMA

6 Rysunek 2 - Widok œciany tylnej urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ AIR PLASMA OPIS ELEMENTÓW PRZY CZENIOWYCH I REGULACYJNYCH URZ DZENIA Na p³ycie przedniej urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA (rys.1) znajduj¹ siê: x# trójpozycyjny prze³¹cznik za³¹cz - wy³¹cz 0 (60A; 90A; 120A) (1) x regulator ciœnienia sprê onego powietrza w obwodzie zasilania plazmy (2) x manometr ciœnienia sprê onego powietrza w obwodzie zasilania plazmy (3) x uchwyt do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ (4), gniazdo zewnêtrznego sterowania za³/wy³. (12) x gniazdo przewodu masowego (5) x dioda LED ó³ta (6), wskazuj¹ca za³¹czenie urz¹dzenia (prze³¹cznik (1) w poz.60,90,120 ) x dioda LED czerwona (7), sygnalizuj¹ca stan za³¹czenia przycisku na uchwycie, co jest równoznaczne z uruchomieniem urz¹dzenia i mo liwoœci¹ ciêcia (uchwyt znajduje siê pod napiêciem). W przypadku za³¹czenia przycisku na uchwycie i braku œwiecenia diody nale y urz¹dzenie natychmiast wy³¹czyæ i wezwaæ s³u by konserwacyjno - remontowe. x dioda LED czerwona (8), sygnalizuj¹ca stan termicznego przeci¹ enia urz¹dzenia. W tym przypadku nale y odczekaæ do momentu sch³odzenia podzespo³ów urz¹dzenia, co sygnalizuje zgaœniêcie diody (8). Dioda ta sygnalizuje te wy³¹czenie urz¹dzenia z powodu dostarczenia sprê onego powietrza o wartoœci mniejszej ni 0,6 MPa. x# przycisk doraÿnej kontroli przep³ywu powietrza (9) x# tabliczka znamionowa (10). Na p³ycie tylnej urz¹dzenia typu AIR PLASMA (rys.2) znajduj¹ siê: x przewód zasilaj¹cy z wtyczk¹ 63-6h/380V-3P+Z-JP44 (11) x przy³¹cze sprê onego powietrza - króciec wlotowy razem z regulatorem ciœnienia (14) oraz filtrem z odwadniaczem (15) obwodu zasilania powietrzem x#filtr oraz odwadniacz uk³adu zasilania powietrzem plazmy(16). 6. INSTRUKCJA URUCHOMIENIA I EKSPLOATACJI x# Przykrêciæ dwoma wkrêtami M6 zespó³ filtrów (14), (15), (16) rys.2 do tylnej œciany urz¹dzenia. x# Przewód pneumatyczny K1 wcisn¹æ do oporu do króæca K1, a przewód K2 do króæca K2. Od³¹czenie zespo³u filtrów nale y wykonaæ w odwrotnej kolejnoœci. Wyjêcie przewodu z króæca dokonuje siê przez wciœniêcie niebieskiego pierœcienia na króæcu i wyci¹gniêcie przewodu. x# Sprawdziæ czy prze³¹cznik (1) rys.1, znajduje siê w pozycji "0" (wy³¹czony)

7 x Po³¹czyæ urz¹dzenie z sieci¹ energetyczn¹, przestrzegaj¹c warunków zasilania oraz zabezpieczenia sieci tj. 3 x 380V+PE, zabezpieczenie zw³oczne 50A. x Po³¹czyæ urz¹dzenie ze Ÿród³em sprê onego powietrza zwracaj¹c uwagê na wymagane wartoœci ciœnienia i przep³ywu. Dostarczane powietrze powinno byæ suche i pozbawione oleju - co jest gwarancj¹ nominalnej ywotnoœci uchwytu i czêœci zu ywajacych siê. x# Pokrêt³em regulatora ciœnienia (14) rys.2 nastawiæ wartoœæ ciœnienia sprê onego powietrza zasilaj¹cego urz¹dzenie 0,6 y 0,7 MPa, obserwuj¹c wskazanie manometru (3) rys.1 przy jednoczesnym ustawieniu regulatora ciœnienia w obwodzie zasilania plazm¹ (2) rys.1 w poz. max (pokrêt³o skrêcone do oporu w prawo). x# Pokrêt³em regulatora ciœnienia (2) rys.1 nastawiæ wartoœæ ciœnienia w obwodzie zasilania plazmy wg. wskazówki na str. 15 niniejszej DTR, obserwuj¹c wskazanie manometru (3) rys.1. x# Sprawdzenie dzia³ania przep³ywu z ewentualnym pomiarem przy pomocy rotametru do powietrza bez podania napiêcia na uchwyt (inicjacji ³uku pilotuj¹cego) umo liwia przycisk doraÿnej kontroli przep³ywu powietrza (9) rys.1 ( przy za³¹czonym urz¹dzeniu ) x# Sprawdziæ czy klamra (1), dysza (3), elektroda (2) oraz dysza izolacyjna (4) ewentualnie z nasadk¹ k¹tow¹ (5) lub sprê yn¹ (6) rys.3, s¹ prawid³owo zamontowane w uchwycie i spe³niaj¹ nastêpuj¹ce wymagania: a) rozmiar dyszy (3) rys.3 powinien byæ dobrany do zamierzonego pr¹du ciêcia zgodnie z tabel¹ zamieszczon¹ na stronie 15. b) brak klamry (1) rys.3 lub jej nieprawid³owe za³o enie blokuje uruchomienie urz¹dzenia.wa ne jest aby metalowe elementy klamry by³y umiejscowione w punktach zaznaczonych literk¹ A na rys.3. Klamra spe³nia wa n¹ rolê odnoœnie bezpieczeñstwa eksploatacji, gdy uniemo liwia uruchomienie urz¹dzenia, a tym samym podanie napiêcia na uchwyt w przypadku braku dyszy izolacyjnej (4) rys.3 c) elektrodê (2) rys.3 nale y wymieniæ, je eli krater osi¹gn¹³ wymiar 1.5 do 2 mm. Ciêcie z zu yt¹ elektrod¹ nie daje spodziewanej jakoœci i mo e byæ przyczyn¹ uszkodzenia uchwytu x x Widok przekroju zu ytej elektrody d) dyszê (3) rys.3 nale y wymieniæ, je eli otwór jest powiêkszony lub owalny. W przypadku zu ytej dyszy ciêcie staje siê jakoœciowo gorsze i wolniejsze. Pod³¹czyæ przewód masowy (5) rys.1 do elementu ciêtego. Za³¹czyæ urz¹dzenie przekrêcaj¹c ga³kê prze³¹cznika (1) w pozycjê 60, 90 lub 120. Stan za³¹czenia jest sygnalizowany œwieceniem ó³tej diody LED (6) rys.1 x W zale noœci od gruboœci ciêtego materia³u zbli yæ uchwyt do ciêtego elementu na odleg³oœæ minimaln¹ jednak bez jego dotykania, (dotyczy materia³u o gruboœci do 1.5 mm, zakres nastawy 60A) lub utrzymuj¹c go w odleg³oœci oko³o 4 y 5 mm tj. ustalonej przez sprê ynê dystansow¹ lub nasadkê k¹tow¹ za³o on¹ na dyszê izolacyjn¹ uchwytu (rys.3) (dotyczy wszystkich gruboœci materia³ów), w³¹czyæ przycisk na uchwycie. Nast¹pi zajarzenie ³uku pilotuj¹cego miêdzy elektrod¹ a dysz¹ uchwytu, przy jednoczesnym otwarciu zaworu powietrznego, co spowoduje wydmuchanie na zewn¹trz dyszy ³uku pilotuj¹cego. a nastêpnie zajarzenie ³uku g³ównego i tym samym rozpocznie siê proces ciêcia, który bêdzie trwa³ do momentu zwolnienia przycisku na uchwycie. W celu unikniêcia zak³óceñ jarzenia siê ³uku w trakcie ciêcia, przesuwanie uchwytu wzglêdem materia³u powinno byæ równomierne, a dysza uchwytu powinna byæ u³o ona prostopadle do elementu ciêtego, w sta³ej odleg³oœci od niego. W przypadku przerwania jarzenia siê ³uku w trakcie ciêcia (spowodowanego otworem w elemencie ciêtym, zbyt woln¹ prêdkoœci¹ ciêcia itp.) nast¹pi ponowne automatyczne zajarzenie ³uku pilotuj¹cego. Prawid³ow¹ ocenê prêdkoœci ciêcia wydaje siê na podstawie obserwacji strumienia wydmuchiwanego materia³u i oceny k¹ta, przy którym ciêty materia³ wyrzucany jest po stronie jego dolnej krawêdzi, a tak e na podstawie oglêdzin ciêtej powierzchni po wykonaniu testu ciêcia (rys.9). Najlepsze rezultaty ciêcia otrzymuje siê stosuj¹c najwy sze dopuszczalne prêdkoœci

8 Rozpoczêcie procesu ciêcia wymaga wprawy i ostro noœci, szczególnie przy ciêciu cienkich blach oraz aluminium. W takich przypadkach ciêcie powinno zaczynaæ siê wolno, aby prawid³owo spenetrowaæ materia³. Szybkoœæ ciêcia mo na zwiêkszyæ, po przenikniêciu ³uku przez doln¹ krawêdÿ ciêtego materia³u. Podczas normalnej pracy dystans uchwytu (odleg³oœæ pomiêdzy wierzcho³kiem dyszy a blach¹) zapewnia sprê yna dystansowa lub nasadka k¹towa. Uchwyt (dysza) mo e mieæ bezpoœredni kontakt z materia³em w czasie ciêcia tylko dla pierwszego z wy ej opisanych przypadków zajarzania tj. dla gruboœci elementu ciêtego do 1,5 mm. Nale y jednak zwróciæ uwagê na fakt, e ciêcie materia³u w ten sposób wymaga wiêkszej wprawy manualnej operatora, gdy inicjacja ciêcia z minimalnej odleg³oœci od materia³u ciêtego stwarza niebezpieczeñstwo odprysku materia³u, przyklejenia siê do dyszy i w konsekwencji mo liwoœæ jej uszkodzenia. W przypadku, gdy prêdkoœæ ciêcia jest za du a, strumieñ nie jest w stanie dostatecznie stopiæ metalu i wyrzuciæ go na zewn¹trz elementu ciêtego, co mo e spowodowaæ skierowanie siê czêœci stopionego metalu ku dyszy, a co za tym idzie doprowadziæ do powa nej awarii uchwytu podczas kontynuacji ciêcia w takich warunkach. Nie zaleca siê w³¹czania ³uku pilotuj¹cego, bez zamiaru ciêcia, gdy powoduje to niepotrzebne zu ywanie siê elementów uchwytu tj. elektrody i dyszy. W przypadku rozb³ysków ³uku lub gdy jego p³omieñ bêdzie zielony, albo ³uk bêdzie emitowa³ jakikolwiek nienormalny odg³os, nale y urz¹dzenie natychmiast wy³¹czyæ i sprawdziæ stan czêœci zu ywaj¹cych siê. Kontynuowanie ciêcia w nienormalnych warunkach mo e doprowadziæ do uszkodzenia innych ni szybkozu ywaj¹ce siê elementy uchwytu. Wskazane jest rozpoczynaæ ciêcie od krawêdzi p³yty lub otworu. Wykonywanie otworów powoduje wyrzucanie materia³u w górê, co mo e byæ niebezpieczne i niesie ze sob¹ ryzyko uszkodzenia dyszy lub sprê yny dystansowej. W przypadku koniecznoœci wykonania otworów, zaleca siê zaczynaæ je trzymaj¹c uchwyt pod k¹tem, a nastêpnie stopniowo podnosiæ go do pozycji pionowej, a do momentu wykonania otworu (rys.10). Ciêcie mo na przerwaæ poprzez zwolnienie przycisku na uchwycie, co spowoduje natychmiastowe zgaœniêcie ³uku, a po oko³o 1 min wy³¹czenie przep³ywu sprê onego powietrza. OpóŸnienie w wy³¹czeniu przep³ywu sprê onego powietrza przez uchwyt jest spowodowane koniecznoœci¹ sch³odzenia rozgrzanych elementów uchwytu. Zabrania siê wy³¹czenia urz¹dzenia przez prze³¹czenie ga³k¹ prze³¹cznika (1), rys.1 w pozycjê 0, przed samoczynnym zamkniêciem siê zaworu powietrznego po zakoñczeniu procesu ciêcia. Cykl pracy urz¹dzenia AIR PLASMA

9 7.TYPOWE PRZYCZYNY NIEPRAWID OWEGO DZIA ANIA URZ DZENIA OBJAWY Urz¹dzenie nie za³¹cza siê uk pilotuj¹cy Ÿle siê zapala Strumieñ tn¹cy nie zapala siê S³aba wydajnoœæ ciêcia, zak³ócenia strumienia tn¹cego w trakcie ciêcia, powstanie u la Nadmierny u el na dolnej krawêdzi ciêcia Podwójny ³uk uk g³ówny nie jest prostopad³y do obrabianego materia³u Nadmiar krawêdzi ciêcia lub jej zaokr¹glona powierzchnia PRAWDOPODOBNA PRZYCZYNA - brak napiêcia w fazie zasilaj¹cej - uszkodzony bezpiecznik - za³¹czony termostat (œwieci siê lampka sygnalizacyjna (8)) lub nieprawid³owe ciœnienie powietrza zasilaj¹cego urz¹dzenie - zu yta lub nieprawid³owo za³o ona elektroda - zu yta lub nieprawid³owo za³o ona dysza - uchwyt zawilgocony - zu yta lub nieprawid³owo za³o ona elektroda - zu yta lub nieprawid³owo za³o ona dysza - nieprawid³owa odleg³oœæ dyszy od elementu ciêtego - zbyt ma³a szybkoœæ ciêcia - brak po³¹czenia przewodu masowego z elementem ciêtym - nieszczelnoœæ w obwodzie powietrznym - nieprawid³owa lub zu yta dysza - zu yta elektroda - nieprawid³owa pozycja prze³¹cznika zakresów - nieprawid³owa odleg³oœæ dyszy od elementu ciêtego - nieprawid³owe po³¹czenie z mas¹ elementu ciêtego - nieprawid³owe napiêcie zasilania - nieprawid³owe ciœnienie powietrza - zbyt niska prêdkoœæ ciêcia - zbyt wysoka prêdkoœæ ciêcia - zbyt du a gruboœæ materia³u ciêtego - zbyt niska prêdkoœæ ciêcia - zniszczone lub uszkodzone czêœci zu ywaj¹ce siê uchwytu - nieprawid³owy przep³yw powietrza - uszkodzone czêœci zu ywaj¹ce siê - niewystarczaj¹cy przep³yw powietrza - dysza zbyt blisko materia³u obrabianego - uszkodzony otwór dyszy - wypalony œrodek elektrody - Ÿle z³o one czêœci zu ywaj¹ce siê - zbyt du a prêdkoœæ ciêcia - zbyt du y dystans - ³uk nie jest w osi - uszkodzone czêœci zu ywaj¹ce siê lub niezmontowane w jednej osi Dodatkowe wskazówki Najczêstsz¹ przyczyn¹ ograniczaj¹c¹ trwa³oœæ czêœci zu ywaj¹cych siê s¹ uszkodzenia eksploatacyjne. Z uwagi na to, e ³uk tnie tak e miedÿ, tj. materia³ z którego wykonane s¹ dysza i elektroda, mo e nast¹piæ zniszczenie otworu dyszy, co spowoduje odchylenie ³uku od jej osi. W warunkach szczególnych ³uk nie przechodzi przez otwór, lecz z elektrody do dyszy i z dyszy na obrabiany materia³ - wystêpuje tak zwany podwójny ³uk - powoduj¹cy natychmiastowe wy ³obienie miedzi z elektrody i dyszy. Jedn¹ z czêstych przyczyn powoduj¹cych uszkodzenie eksploatacyjne jest wtargniêcie ciêtego materia³u do otworu dyszy - szczególnie podczas wykonywania otworów, lub zatkania dyszy kawa³kiem obrabianego materia³u

10 Zaleca siê utrzymywaæ sta³¹ odleg³oœæ od obrabianego materia³u, pracowaæ z maksymaln¹ prêdkoœci¹, na któr¹ zezwala urz¹dzenie. Najlepsze rezultaty uzyskuje siê na materia³ach z ma³ym stopniem ryzyka odbicia ciêtego materia³u, takich jak czysta stal miêkka, cienkie arkusze, itp. 8. INSTRUKCJA KONSERWACJI I OBS UGI Uwaga: Wszystkie czynnoœci opisane w pkt.8 z wyj¹tkiem pkt.8.1a) powinny byæ wykonywane przez uprawniony i wykwalifikowany ( odnoœnie. urz¹dzeñ elektroenergetycznych ) personel z zachowaniem warunków bezpieczeñstwa obowi¹zuj¹cych dla urz¹dzeñ elektrycznych. Przed przyst¹pieniem do czynnoœci naprawczych, obs³ugowych lub konserwacyjnych nale y upewniæ siê, czy urz¹dzenie od³¹czone jest od sieci elektrycznej. Czynnoœci konserwacyjne nale y wykonywaæ tak czêsto jak tego wymagaj¹ warunki eksploatacji (intensywnoœæ pracy, stopieñ zanieczyszczenia) nie rzadziej ni raz w roku. Czynnoœci konserwacyjne obejmuj¹: x# usuniêcie py³ów, szczególnie z wentylatora i transformatora, stosuj¹c przedmuch suchym sprê onym powietrzem, oraz z p³ytki steruj¹cej PL10/2, pos³uguj¹c siê pêdzelkiem, x# sprawdzenie styków elementów ³¹czeniowych (stycznik, przekaÿniki, prze³¹cznik) i w razie koniecznoœci oczyszczenie ich, oraz sprawdzenie stanu po³¹czeñ elektrycznych, x# sprawdzenie wê y powietrznych, ich stanu i szczelnoœci po³¹czenia z króæcami, x# sprawdzenie stopnia zanieczyszczenia filtrów oczyszczaj¹cych i odwadniacza. Czynnoœci obs³ugowe obejmuj¹: x# Wymianê uszkodzonych wk³adek bezpiecznikowych ( po uprzednim usuniêciu przyczyny awarii ). Gniazda wk³adek bezpiecznikowych znajduj¹ siê w zespole steruj¹cym obok p³ytki steruj¹cej PL10/2. Dostêp do nich umo liwia zdjêcie lewej ( patrz¹c od przodu urz¹dzenia ) os³ony. x# W ramach rocznego przegl¹du wykonanie czynnoœci jak w punktach poprzednich, oraz wymianê elementów wykazuj¹cych œlady uszkodzeñ lub nadmiernego zu ycia oraz próbê rezystancji izolacji urz¹dzenia. Rezystancja izolacji mierzona megaomierzem o napiêciu 500V nie powinna byæ mniejsza od wartoœci 2M :. Rezystancjê izolacji nale y mierzyæ pomiêdzy wejœciem a wyjœciem urz¹dzenia, pomiêdzy wejœciem a obudow¹ i pomiêdzy wyjœciem a obudow¹ w stanie nienagrzanym w warunkach normalnych. Pomiaru nale y dokonaæ przy od³¹czonym urz¹dzeniu od sieci zasilaj¹cej i przy zwarciu przewodu masowego z uchwytem, ³¹cz¹c zacisk szczêkowy przewodu z elektrod¹ uchwytu, przy ustawieniu pokrêt³a prze³¹cznika w poz.60 A, 90 A lub 120 A, a tak e zwarciu styków g³ównych stycznika. Akty prawne normuj¹ce zasady eksploatacji urz¹dzenia wymieniono w pkt.4.5 niniejszej instrukcji obs³ugi. 8.1 Uchwyt do ciêcia Przed przyst¹pieniem do jakichkolwiek czynnoœci zwi¹zanych z konserwacj¹ i obs³ug¹ uchwytu do ciêcia nale y od³¹czyæ urz¹dzenie od sieci. a) Wymiana czêœci szybkozu ywaj¹cych siê. Czêœciami szybkozu ywaj¹cymi siê s¹ (rys.3): x elektroda (2) x dysza (3) W celu wymiany w/w czêœci nale y: x# zdj¹æ klamrê (1) x odkrêciæ dyszê izolacyjn¹ (4) x odkrêciæ dyszê (3) i elektrodê (2) W celu za³o enia dyszy i elektrody czynnoœci wykonaæ w kolejnoœci odwrotnej, przestrzegaj¹c kolejnoœci u³o enia elementów uchwytu zgodnie z rys.3. b) Wymiana uchwytu w urz¹dzeniu W celu wymiany uchwytu nale y odkrêciæ nakrêtkê 1/4" (8) i 3/8 (9) rys.3 mocuj¹c¹ uchwyt z króæcem pr¹dowo - gazowym i gazowym urz¹dzenia, od³¹czyæ dwa z³¹cza nasadkowe obwodu sterowania (10) rys.3, wysun¹æ uchwyt ze œciany przedniej urz¹dzenia. Za³o enie nowego uchwytu nale y wykonaæ w kolejnoœci odwrotnej, zwracaj¹c uwagê na prawid³owe osadzenie odci¹ ki w otworze œciany przedniej. Z uwagi na to, e uchwyt zasilany jest wysokim napiêciem i sprê onym powietrzem dlatego niedopuszczalne s¹ jakiekolwiek zmiany lub przeróbki, u ytkownicy chc¹cy w³asnorêcznie naprawiæ uszkodzone uchwyty powinni skonsultowaæ siê ze sprzedawc¹ lub producentem urz¹dzenia

11 Inne czêœci, mog¹ce byæ ³atwo wymienione w przypadku uszkodzenia to: dysza izolacyjna (4), nasadka k¹towa (5), sprê yna (6). Rysunek 3 - Uchwyt do ciêcia 1.klamra 2.elektroda 3.dysza 4.dysza izolacyjna 5.nasadka k¹towa 6.sprê yna dystansowa 7.palnik 8.króciec gazowy 9.króciec pr¹dowo-gazowy 10.z³¹cze nasadkowe 9. PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT Urz¹dzenie do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA nale y przechowywaæ w pomieszczeniach o temperaturze 283K do 313K i wilgotnoœci wzglêdnej do 80%, wolnych od r¹cych wyziewów (kwasów, zasad) i py³ów. Opakowane urz¹dzenia nale y przewoziæ krytymi œrodkami transportu w odpowiedniej pozycji, zabezpieczaj¹c je przed niekontrolowanym przemieszczaniem.. Uwaga: Producent zastrzega sobie prawo wprowadzenia zmian nie uwzglêdnionych w DTR

12 10. INSTRUKCJA TECHNOLOGICZNA U YCIA URZ DZENIA AIR PLASMA Poni sze rysunki charakteryzuj¹ urz¹dzenie do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA Rys.4 zawiera charakterystyki statyczne Ÿród³a pr¹du U 2 w funkcji pr¹du ciêcia. Rysunki nr 5 y 7 ukazuj¹ pola pracy urz¹dzenia dla poszczególnych zakresów pr¹dowych, wykresy przedstawiaj¹ prêdkoœci ciêcia w zale noœci od gruboœci materia³u. Rysunek 4 - Charakterystyki statyczne Ÿród³a pr¹du urz¹dzenia AIR PLASMA

13 Rysunek 5 - Charakterystyka prêdkoœci ciêcia w funkcji gruboœci materia³u dla zakresu 60A Rysunek 6 - Charakterystyka prêdkoœci ciêcia w funkcji gruboœci materia³u dla zakresu 90 A Rysunek 7 - Charakterystyki prêdkoœci ciêcia w fukncji gruboœci materia³u dla zakresu 120 A. UWAGA: Powy sze wykresy dotycz¹ ciêcia stali wêglowej

14 Dla stali stopowej nale y przyj¹æ wartoœæ prêdkoœci ciêcia mniejsz¹ o oko³o 5%, a dla aluminium wiêksz¹ o oko³o 20%. Podane zale noœci wykazuj¹ rozrzut prêdkoœci ciêcia dla jednej wartoœci gruboœci materia³u uwzglêdniaj¹c tym samym zale noœæ prêdkoœci ciêcia od warunków pracy. Prêdkoœæ ciêcia i wartoœæ wymagana podczas ciêcia materia³u zale y od wielu czynników: a)# gruboœci i typu materia³u ciêtego, b)# nastawy wartoœci pr¹du ciêcia, c)# kszta³tu geometrycznego linii ciêcia (prosta lub krzywa). Poni sza tabela przedstawia orientacyjne wartoœci parametrów ciêcia. Obs³uguj¹cy urz¹dzenie powinien korzystaj¹c z doœwiadczenia oraz na bazie prób dobraæ optymalne warunki ciêcia dla konkretnego zadania. Tabela 1 Orientacyjne prêdkoœci ciêcia (stal wêglowa) - ciêcie jakoœciowe. Gruboœæ materia³u Nastawa pr¹du Wartoœæ ciêcia I dyszy A mm mm / / / / Wskazana prêdkoœæ ciêcia m/ Dobór rozmiaru dyszy poz.3 rys.3 oraz ciœnienia powietrza w obwodzie zasilania plazmy pkt. 6 str. 7 niniejszej DTR w zale noœci od zakresu nastawy pr¹du ciêcia 41#93$#0#I#416#PP 51#<3$#0#I#418#PP 61#<3$#0#I#41;#PP 7#453$#0#I#513#PP a#3/7#03d a#3/7#03d a#316;#03d a#3168#0sd Rysunek 8 - Schemat po³¹czeñ instalacji pneumatycznej

15 prêdkoœæ optymalna za szybko prêdkoœæ maksymalna za wolno Rysunek 9 - Prêdkoœæ ciêcia Ÿle dobrze a.) b.) c.) Rysunek 10 - Wycinanie otworów

16 11. SPECYFIKACJA KOMPLETU OZAS Przedsiêbiorstwo Produkcyjno-Handlowe Sp. z o.o. ul. Struga Opole SPECYFIKACJA Nazwa jednostki zestawieniowej (kompletu): URZ DZENIE DO CIÊCIA PLAZM AIR PLASMA Nr jednostki kpl E Lp. Nazwa czêœci sk³adowej Kod rysunku, typ nazwa Il. materia³u, nr normy szt. 1 Urz¹dzenie do ciêcia plazm¹ typu AIR PLASMA Zespó³ filtrów Œruba M6 x 22 PN-85/M Wk³adka topikowa WTAT-T1A 1 5 Wk³adka topikowa WTAT-T2A 1 6 Wk³adka topikowa WTA-T4A 1 7 Z³¹czka z przy³¹czem na w¹ I 9 SPA Opaska Ap Przewód pr¹dowy D 1 10 Klucz trzpieniowy szeœciok¹tny RWTg 1,5 - Zn 1 (fajkowy) PN-88/M Klucz do elektrod DTR (Dokumentacja techniczno P 1 ruchowa) 13 Opakowanie D 1 Arkusz: 1 Iloœæ arkuszy: 1 Uwagi 12. WYKAZ CZÊŒCI ZAMIENNYCH UCHWYTU OZAS OPOLE Przedsiêbiorstwo Produkcyjno-Handlowe Sp. z o.o. ul. Struga Opole WYKAZ CZÊŒCI ZAMIENNYCH UCHWYTU Nazwa jednostki zestawieniowej (kompletu): URZ DZENIE DO CIÊCIA PLAZM AIR PLASMA Arkusz: 1 Iloœæ arkuszy: 1 Lp. Nazwa czêœci sk³adowej Kod rysunku Typ, nazwa materia³u, nr normy Il. szt. 1 Klamra rys Elektroda mm 2 rys Dysza I 1, rys Dysza I 1, rys Dysza I 1, rys Dysza I rys Dysza izolacyjna rys Nasadka k¹towa rys Sprê yna dystansowa rys Palnik rys

17 13. WYKAZ CZÊŒCI ZAMIENNYCH RÓD A OZAS Przedsiêbiorstwo Produkcyjno-Handlowe Sp. z o.o. ul. Struga Opole WYKAZ CZÊŒCI ZAMIENNYCH RÓD A Nazwa jednostki zestawieniowej (kompletu): URZ DZENIE DO CIÊCIA PLAZM AIR PLASMA Arkusz: 1 Iloœæ arkuszy: 1 Lp. Nazwa czêœci sk³adowej Kod rysunku Typ, nazwa materia³u, nr normy Il. szt. kpl. 1 Prostownik PR1 1 2 Rezystor mocy R1 3 3 P³ytka steruj¹ca PL10/2 1 4 Prze³¹cznik W1 1 5 Wk³adka bezpiecznikowa WTAT 1A, F1 1 6 Wk³adka bezpiecznikowa WTAT 4A, F2 1 7 Wk³adka bezpiecznikowa WTAT 2A, F3 1 8 Termostat T 1 9 Zawór elektromagnetyczny EZ Zawór elektromagnetyczny /29 EZ Regulator ciœnienia poz.2, rys Manometr poz.3, rys Regulator ciœnienia poz.14, rys Dioda LED ( ó³ta) D Dioda LED (czerwona) D Stycznik St Stycznik St2 18 Wentylator M Transformator Tr Zacisk pr¹dowy szczêkowy Uchwyt do ciêcia PSB 121 S 6 m poz.4 rys Filtr - regulator MINI poz.15 rys Filtr precyzyjny MINI poz.16 rys Transformator Tr D³awik L

18 14. SCHEMAT IDEOWY URZ DZENIA AIR PLASMA

19 15. ADAPTACJA URZ DZENIA AIR PLASMA DO PRACY NA STANOWISKU ZMECHANIZOWANYM LUB ZROBOTYZOWANYM Urz¹dzenie do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA mo e byæ równie wykorzystana do budowy zmechanizowanych lub zrobotyzowanych stanowisk do ciêcia plazm¹ powietrzn¹. W tm celu nale y dokonaæ, zgodnie z rys. poz.1 wymiany rêcznego uchwytu do ciêcia typu PSB-121 na jeden z wymienionych ni ej uchwytów: ð# uchwyt do ciêcia maszynowego typu AUT-PSB 121 L, ð# uchwyt do ciêcia maszynowego typu ROBO-PSB 121 L. Wymiany uchwytu nale y dokonaæ zgodnie ze wskazówkami zawartymi w dokumentacji technicznoruchowej AIR PLASMA w pkt. 8.1.b. Funkcje za³¹czania i wy³¹czania procesu ciecia realizuje siê korzystaj¹c z fabrycznie zamontowanego na urz¹dzeniu gniazda sterowania (rys. poz.12), do którego mo e byæ pod³¹czony za poœrednictwem kabla sterowniczego: ð# przycisk na pulpicie sterowniczym stanowiska do ciêcia, ð# port steruj¹cy stanowiska zrobotyzowanego, ð# lub przycisk no ny sterowany przez operatora na stanowisku do ciêcia. W celu przystosowania urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA do pracy na stanowisku zmechanizowanym lub zrobotyzowanym producent na yczenie klienta mo e urz¹dzenie wyposa yæ w: 1.# uchwyt do ciêcia typu AUT-PSB 121 L lub ROBO-PSP 121 L o standardowej d³ugoœci 6 m, 2.# przycisk no ny (do za³¹czania i wy³¹czania procesu ciêcia) nr rys

20 16. INSTRUKCJA URZYTKOWANIA I KONSETRWACJI FILTRÓW SPRÊ ONEGO POWIETRZA W URZ DZENIU TYPU AIR PLASMA Przestrzeganie ni ej wymienionych wskazówek zapewni bezawaryjne dzia³anie zespo³u filtrów bêd¹cych na wyposa eniu urz¹dzeñ do ciecia plazm¹ powietrzn¹ 1.# Regularne odprowadzanie kondensatu. Kondensat wytr¹cony w zbiorniku filtra jest usuwany z niego pod ciœnieniem po odkrêceniu œruby rêcznego spustu kondensatu. 2.# Czyszczenie wk³adki filtracyjnej a. Dotyczy wk³adek filtracyjnych zgrubnego oczyszczania powietrza zgodnych z pkt. 15 rys. 2 Dokumentacji Techniczno Ruchowej urz¹dzenia Air Plasma Silnie zabrudzona wk³adkê nale y wymieniæ na now¹ lub wyczyœciæ postêpuj¹c zgodnie z ni ej podanymi wskazówkami ð# zdj¹æ zbiorniczek kondensatu (z³¹cze bagnetowe) ð# zdemontowaæ pierœcieñ mocuj¹cy ( w nowszych wykonaniach nie wystêpuje) ð# wyp³ukaæ wk³adkê filtracyjn¹ w trójchloroetylenie (TRI), nafcie lub benzynie (uwaga-produkt ³atwopalny) nie dopuszczaj¹c do kontaktu w/w rozpuszczalników ze zbiornikiem kondensatu ð# dok³adnie przedmuchaæ i wysuszyæ wk³adkê strumieniem sprê onego powietrza skierowanego do wnêtrza wk³adki b. Dotyczy wk³adek filtracyjnych dok³adnego oczyszczania powietrza zgodnych z pkt. 16 rys. 2 Dokumentacji Techniczno Ruchowj urz¹dzenia Air Plasma ð# Silnie zabrudzona wk³adkê nale y wymieniæ na now¹ # 3.# Czyszczenie zbiornika kondensatu Odpowietrzyæ uk³ad, przekrêciæ zbiornik o 45q (z³¹cze bagnetowe) i wyj¹æ ci¹gn¹c w dó³. Do mycia u ywaæ wy³¹cznie wody z myd³em. 4.# Zawór redukcyjny Ciœnienie wyjœciowe ustawiane jest za pomoc¹ znajduj¹cego siê u góry pokrêt³a regulacyjnego. Odblokowanie nastawy nastêpuje poprzez poci¹gniêcie pokrêt³a do góry. Obrót w kierunku wskazanym przez strza³kê ze znakiem + powoduje wzrost ciœnienia wyjœciowego, obrót w kierunku wskazanym przez strza³kê ze znakiem - powoduje spadek ciœnienia wyjœciowego. Zabezpieczenie nastawy przed samoczynn¹ zmian¹ nastêpuje poprzez wciœniêcie pokrêt³a w dó³

21 17. DEKLARACJA ZGODNOŒCI OZAS Przedsiêbiorstwo Produkcyjno Handlowe Sp. z o.o Opole ul. A. Struga 10 deklarujemy z pe³n¹ odpowiedzialnoœci¹, e wyrób Urz¹dzenie do ciêcia AIR PLASMA do którego odnosi siê niniejsza deklaracja, jest zgodny z nastêpuj¹c¹ norm¹: Spawalnictwo. Prostowniki spawalnicze. Podstawowe parametry, ogólne wymagania i badania PN-88/E ustanowiona r. i spe³nia przepisy Rozporz¹dzenia Ministra Przemys³u z r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadaæ urz¹dzenia elektromagnetyczne w zakresie ochrony przeciwpora eniowej Dz. U. nr 81 z r. PREZES ZARZ DU Opole, Wojciech Machnicki (miejsce i data wystawienia) (nazwisko i podpis osoby upowa nionej)