LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH
|
|
- Józef Nowak
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wydział Elektroniki Mikroytemów i Fotoniki Politechniki Wrocławkiej SUDA DZENNE LABORAORUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNKOWYCH Ćwiczenie nr 7 Wpływ temperatury na półprzewodnik oraz na charakterytykę U złącza pn. Zaadnienia do amodzielneo przyotowania zależność konduktywności półprzewodnika od temperatury, charakterytyka rezytancyjnotemperaturowa oraz napięciowoprądową termitora, rezytancja tatyczna i dynamiczna, temperaturowy wpółczynnik rezytancji termitora, wpływ temperatury na prąd złącza polaryzowaneo w kierunku zaporowym, wpływ temperatury na powielanie lawinowe i zjawiko Zenera, wpływ temperatury na charakterytykę złącza polaryzowaneo w kierunku przewodzenia, temperaturowe wpółczynniki prądu i napięcia złącza pn definicje i wartości.. Proram zajęć pomiar charakterytyki temperaturowej termitora, wyznaczenie parametrów R, B i a na podtawie wykreślonej zależności R =f(/), pomiar zależności U =f() dla diody polaryzowanej w kierunku przewodzenia oraz zależności =f() dla diody polaryzowanej w kierunku zaporowym, obliczenie temperaturowych wpółczynników napięcia oraz prądu, obliczenie zerokości pama zabronioneo W na podtawie zmierzonych zależności.. Literatura. W. Marciniak, Przyrządy półprzewodnikowe i układy calone, WN, Warzawa, 987. B. Schmidt, E. Kuźma, ermitory, WN, Warzawa, Poradnik nżyniera Elektronika, WN, Warzawa, 97 Wykonując pomiary PRZESRZEGAJ przepiów BHP związanych z obłuą urządzeń elektrycznych.
2 . Wpływ temperatury na konduktywność półprzewodnika Konduktywność półprzewodnika opiuje zależność: ( m n n m p) = q +, () dzie: q ładunek elementarny, m n, m p ruchliwość elektronów i dziur, n, p koncentracja odpowiednio elektronów i dziur. W wypadku półprzewodnika amoitneo otrzymuje ię: = ( m + ) p i qni n m p Zależność konduktywności półprzewodnika od temperatury jet więc wypadkową zmian koncentracji i ruchliwości nośników w funkcji temperatury. Zmiana koncentracji nośników wraz z temperaturą wynika z eneracji termicznej nośników oraz jonizacji domiezek półprzewodnika. Ruchliwość nośników μ w porównaniu z koncentracją zmienia ię nieznacznie z temperaturą. Zależność μ w funkcji temperatury związana jet z mechanizmem rozprazania nośników. W temperaturach nikich (poniżej 50K) przeważa rozprazanie na jonach domiezek (μ~ 3/ ), natomiat w temperaturach wyżzych dominuje rozprazanie cieplne lub rozprazanie na fononach i wówcza μ~ 3/. Rozprazanie na jonach domiezek jet tym ilniejze, im więkza jet koncentracja nośników, dlateo ruchliwość maleje w miarę wzrotu poziomu domiezkowania półprzewodnika. Można wyróżnić trzy obzary charakterytyczne zależności konduktywności półprzewodnika nieamoitneo od temperatury (ry..): dla temperatur nikich (zakre ) eneracja termiczna par elektrondziura jet niewielka, natępuje jednak jonizacja atomów domiezek. Koncentracja zjonizowanych domiezek rośnie wykładniczo z temperaturą, tąd oberwowany protoliniowy odcinek charakterytyki σ = f ( ) w układzie wpółrzędnych lolin. W dla temperatur średnich () prawie wzytkie domiezki ą zjonizowane, koncentracja nośników praktycznie nie zmienia ię z temperaturą, a o konduktywności decyduje koncentracja nośników ładunku pochodzących z domiezek, których ilość jet tała. Niewielkie zmniejzenie konduktywności ze wzrotem temperatury wynika ze zmniejzenia ię ruchliwości nośników. dla temperatur wyokich () przeważa termiczna eneracja par elektrondziura, ich koncentracja jet znacznie więkza niż koncentracja nośników pochodzących od domiezek; konduktywność półprzewodnika zmienia ię ze wzrotem temperatury wykładniczo tak, jak konduktywność półprzewodnika amoitneo. Ponieważ σ i ~ n i, to zależność tem ć peraturowa σ i ma potać σ i» exp ç č k.
3 [S m ] Skala loarytmiczna σ i / [K ] [K] Ry.. Zależność konduktywności półprzewodnika domiezkowaneo od temperatury. Podano zakrey temperatur, dla których zachodzi zmiana przebieu charakterytyk konduktywności różnych półprzewodników.. ermitor rezytor półprzewodnikowy wykorzytujący zależność rezytancji od temperatury. ermitory podzielić można na trzy rupy: NC (Neative emperature Coefficient), WR<0 termitory najczęściej toowane, dzie: WR temperaturowy wpółczynnik rezytancji WR = dr R d 00% = a [% K ] () PC (Poitive emperature Coefficient), WR>0 w oraniczonym zakreie temperatur, CR (Critical emperature Reitor) WR<0, o dużej wartości bezwzlędnej w wąkim zakreie temperatur. ermitory zawierają najczęściej tlenki metali przejściowych, takie jak MnO, io lub ich piekane miezaniny. Zależność rezytancji termitora NC od temperatury ma potać: é B ů R = R Ą exp ę ë ú, ű (3) dzie: R Ą rezytancja termitora dla /=0 (czyli ), wyrażona w [Ω ], B tała wyrażana w topniach Kelvina, zwykle równa kilka tyięcy K. Wzór (3) można przekztałcić do potaci: ln R ln R + = Ą B, z której wynika liniowa zależność R od odwrotności temperatury we wpółrzędnych lolin (ry..). emperaturowy wpółczynnik rezytancji (WR), oznaczany najczęściej ymbolem a, dla termitorów NC 3
4 wynoi od kilku do kilkunatu %K. Jeo wartość bezwzlędna jet 0 do 00 razy więkza niż WR dla rezytorów metalicznych (np. 0, %K ). Można o wyznaczyć ze wzorów () i (3): Po uprozczeniu otrzymuje ię: B RĄ exp dr ć B a = = ç. R d B R č Ą exp B a =. (4) R [Ω] Skala loarytmiczna R 0 / [K ] Ry.. Charakterytyka termitora NC w układzie wpółrzędnych lolin R =f(/).. Charakterytyka napięciowoprądowa termitora NC Zależność U termitora jet nieliniowa, co związane jet z wydzielaniem ię ciepła Joule a na kutek przepływu prądu przez termitor. Aby uniknąć niejednoznaczności, zależność wykreśla ię we wpółrzędnych U (ry. 3.), a nie w układzie wpółrzędnych U, jak na przykład dla diody. emperatura termitora zależy od wydzielanej w nim mocy (jak dla każdeo elementu elektroniczneo) zodnie z zależnością: = K P + a, (5) dzie: a temperatura otoczenia, temperatura termitora, K opór cieplny [K/W] lub [ C/W] wkazuje o ile topni wzrośnie temperatura elementu na kutek wzrotu wydzielanej mocy o W, P moc wydzielana w termitorze. Charakterytykę napięciowoprądową termitora, przedtawioną na ry. 3., opiuje wzór: é B ů U = R = RĄ exp ę ú (6) ë KP + a ű 4
5 U 8 R tat = U 0 0 U tu pełnione prawo Ohma a du d r dyn = U 0, 0 = cont U 0, 0 pkt. pracy Ry. 3. Charakterytyka prądowonapięciowa termitora. Zaznaczono przykładowy punkt pracy oraz podano definicje rezytancji tatycznej i dynamicznej Jeżeli iloczyn U jet mały wytępuje jedynie niewielkie dorzewanie elementu to: K P << a i U» R Ą exp ć B ç = Ra, č a dzie: R a rezytancja termitora w temperaturze otoczenia. ak więc w tym zakreie charakterytyki napięcie U jet liniową funkcją natężenia prądu, czyli pełnione jet prawo Ohma. W miarę wzrotu natężenia prądu, moc wydzielana w termitorze powoduje wzrot jeo temperatury, a więc zmaleje rezytancja R termitora. Spadek napięcia na termitorze U = R zależy od ronąceo natężenia prądu i malejącej rezytancji termitora R. Stąd, wytępuje makimum funkcji U = f(), a natępnie padek jej wartości (zybciej maleje R niż wzrata ). ermitor toowany jako czujnik temperatury otoczenia powinien pracować w liniowym zakreie charakterytyki U. W tym zakreie, przy założeniu tałeo prądu płynąceo w obwodzie, wzrot temperatury otoczenia a powoduje zmniejzenie rezytancji R, czyli R tat (ry. 3.) i w konekwencji zmniejzenie padku napięcia na termitorze.. Wpływ temperatury na charakterytykę U złącza pn Na podtawie zależności koncentracji nośników i konduktywności półprzewodnika od temperatury (ry..) można zauważyć, że przyrządy półprzewodnikowe ze złączem pn moą pracować w zakreie temperatur od ok. 00 do +00 C (zakre na ry..). Górna temperatura pracy zależy od rodzaju półprzewodnika i jet ściśle związana z zerokością przerwy zabronionej W. Dla ermanowych złącz będzie to 70 C, dla krzemowych 50 C, a dla diod 5
6 z GaN może wynoić 300 C. Wpływ wzrotu temperatury na przebie charakterytyki U złącza pn w tym przedziale temperatur zotał przedtawiony na ry. 4. Ry. 4. Wpływ wzrotu temperatury na charakterytykę złącza pn w zakreie przewodzenia i w zakreie zaporowym.. Wpływ temperatury na charakterytykę prądowonapięciową złącza pn polaryzowaneo w kierunku przewodzenia Dla polaryzacji złącza pn w kierunku przewodzenia do wartwy zaporowej wtrzykiwane ą nośniki i płynie prąd dyfuzji. Stąd koncentracje dziur i elektronów ą więkze niż w tanie równowai termodynamicznej i może zachodzić rekombinacja nośników. Zazwyczaj, proce rekombinacji nośników przeważa nad eneracją. Ze wzrotem napięcia polaryzacji wpływ kładowej dyfuzyjnej prądu zaczyna dominować. Stounek prądu rekombinacji do prądu dyfuzji dla złącza nieymetryczneo p + n (dzie: N A >>N D ) przedtawić można wyrażeniem: r D N ć = D qu C exp ç n č k, i (7) dzie: r prąd rekombinacji, D prąd dyfuzji, N D koncentracja donorów, n i koncentracja par elektrondziura, C tała. Stounek tych prądów jet więc odwrotnie proporcjonalny do koncentracji amoitnej n i. Stąd, dla złącz pn z Ge, wobec dużej wartości n i (mała przerwa zabroniona), udział prądu rekombinacji jet znacznie mniejzy niż prądu dyfuzji. nna ytuacja jet w złączach pn z Si (więkza przerwa zabroniona), dzie udział prądu rekombinacji jet znacznie więkzy niż prądu dyfuzji. W związku z tym, że w zakreie polaryzacji w kierunku przewodzenia prąd płynący przez złącze intenywnie wzrata wraz ze wzrotem napięcia, udział pozczeólnych kładowych prądu zależnie od wartości prądu i materiału złącza może być różny. Dla złącz Si w zakreie małych natężeń prądów (dla polaryzacji U< 0,4 V) dominuje kładowa prądu re 6
7 kombinacji (wpółczynnik idealności złącza n ), w zakreie prądów średnich kładowa dyfuzyjna (n ). Natomiat dla złącz Ge w całym zakreie napięć dominuje kładowa dyfuzyjna (n )... emperaturowy wpółczynnik zmian napięcia (WU) przy tałym prądzie w kierunku przewodzenia Znajomość dryftu temperaturoweo padku napięcia na złączu pn przy tałym prądzie przewodzenia jet niezbędna dla wielu zaadnień potykanych w praktyce. Równanie opiujące charakterytykę U złącza dla kierunku przewodzenia, dla zakreu napięć, dy prąd dyfuzji jet dominujący, czyli dla n=, ma potać: ć qu = S exp ç dzie: č k S ć W = A n = A ç i exp č k podtawiając: tak więc: tąd: ć W ć = qu = ç F A exp expç č k č k (8) ln W = ln A k F + qu k k W F U = ln + (9) q A q dzie: F prąd złącza przy polaryzacji w kierunku przewodzenia, A tała, Wykre zależności U =f() zob. ry. 5. to linia prota o nachyleniu du d k F = ln. q A du Nachylenie, czyli pochodna, wyraża temperaturowy wpółczynnik napięcia (WU) d określony przy tałym natężeniu prądu F. Jak widać, WU ma wartość ujemną i dla złącz pn Si oraz Ge wynoi około mv/ o C. U [V] W q F = cont 0 [K] Ry. 5. Zależność napięcia na złączu pn od temperatury dla kierunku przewodzenia (dla F = cont.) 7
8 Na podtawie zmierzonej, dla utaloneo prądu, zależności U = f() można wyliczyć temperaturowy wpółczynnik zmian napięcia wyrażany w mv/k, biorąc kończony przyrot napięcia ΔU (ujemny) odpowiadający przyrotowi temperatury Δ. Podtawiając wyrażenie na du/d do (9) otrzymuje ię: du W U = +. (0) d q Dla = 0 K uzykuje ię wartość napięcia U = W /q odpowiadającą przerwie zabronionej. Można więc wyznaczyć wartość przerwy zabronionej półprzewodnika..3. Wpływ temperatury na charakterytykę prądowonapięciową złącza pn polaryzowaneo w kierunku zaporowym Przy polaryzacji zaporowej w wartwie zaporowej złącza praktycznie nie ma nośników wobodnych, dyż ilne pole elektryczne uuwa elektrony i dziury na zewnątrz tej wartwy (tąd nazwa: wartwa zubożona). Zodnie z modelem zjawik eneracjirekombinacji pośredniej proce eneracji nośników przeważa nad rekombinacją, dyż prawdopodobieńtwo emiji elektronów i dziur z centrów eneracyjnorekombinacyjnych jet więkze niż prawdopodobieńtwo pułapkowania nośników przez te centra. Równanie opiujące charakterytykę = f(u) rzeczywiteo złącza pn ma potać: ć ć qu = R çexpç, () č č nk dzie: R prąd wteczny złącza, n wpółczynnik dokonałości złącza ( n ). Dla zaporowej polaryzacji złącza pn człon równania exp (qu/k) <<, wobec czeo natężenie prądu złącza można wyrazić uprozczonym R, przy czym R = +, dzie: jet prądem naycenia, a prądem eneracji. Udział kładowej prądu eneracji, ze wzlędu na zależność od koncentracji nośników amoitnych n i, jet tym więkzy, im więkza jet zerokość pama zabronioneo półprzewodnika. Dla złącz wykonanych z krzemu prąd eneracji przeważa nad prądem naycenia, tounek / ~ Natomiat dla ermanu prąd eneracji jet znacznie mniejzy niż prąd naycenia i tounek / dla porównywalnych złącz wynoi około 0,. Dla Si prąd eneracji jet proporcjonalny do koncentracji amoitnej n i : ~ n i. Wobec znanej zależności n i =f() otrzymuje ię, po przyjęciu pewnych uprozczeń, wyrażenie na zależność temperaturową prądu eneracji : 8
9 = C 3/ ć W exp ç, () č k dzie: W przerwa zabroniona (pamo zabronione), C tała niezależna od temperatury. Po zróżniczkowaniu wyrażenia wzlędem temperatury otrzymuje ię: d 3 = C d / ć W exp ç + C k č 3/ ć W ç č k ć W exp ç = k č 3 + W k Stąd, wzlędne zmiany prądu eneracji wywołane zmianą temperatury wynozą:. d d 3 W = +. k Ponieważ wpływ członu zawierająceo W jet zdecydowanie więkzy, równanie opiujące temperaturowy wpółczynnik prądu w kierunku zaporowym (W R ) można zapiać w potaci: d d W» (3) k Wpółczynnik temperaturowy prądu (eneracji) w kierunku zaporowym dla Si wynoi około 8%/K, co oznacza, że zmiana temperatury o 0K powoduje prawie dwukrotny wzrot natężenia prądu. Dla złącz Ge dominuje prąd naycenia złącza: ć W = 3 B exp ç, (4) č k dzie: B tała niezależna od temperatury. Przeprowadzając podobną analizę jak dla złącza Si, można otrzymać: d d 3 W = + (5) k Wzór można zapiać w króconej formie (analoicznie jak w wypadku prądu eneracji): d d W» (6) k Wpółczynnik temperaturowy prądu w kierunku zaporowym (naycenia) dla Ge w temperaturze pokojowej ( = 300K) wynoi = 0,K = 0% / K. d d 9
10 ak więc przyjmuje ię, że W R dla złącz pn wynoi 80 %/K, niezależnie od materiału, z któreo zbudowane jet złącze. Należy podkreślić, iż wpółczynniki temperaturowe prądu ą wpółczynnikami wzlędnymi, czyli zmiany prądu odnieione ą do wartości początkowej prądu..4. Wyznaczanie wartości W z pomiarów prądu w kierunku zaporowym Człony zależności ekponencjalnych we wzorach na (dla Si) oraz S (dla Ge), wzory () i (4), ilnie zależą od temperatury i decydują o całościowym wpływie temperatury na natężenie prądu złącza. Pozotałe czynniki można traktować jako tałe. Można więc napiać, że dla ermanu, dzie przeważa prąd naycenia : ć W = ç A exp (7) č k Po zloarytmowaniu powyżzej zależności otrzymuje ię: W = A 0,434 k Wykreem otrzymanej zależności = f(/) w układzie wpółrzędnych lolin jet linia prota (ry. 6.). Na podtawie dwóch punktów leżących na uzykanej protej (dokładniej, na protej aprokymującej uzykany z pomiarów wykre), np. ć, ć ç oraz č, ç, można określić zerokość pama zabronioneo W. č [A] K Ry. 6. Zależność prądu złącza pn od temperatury dla polaryzacji zaporowej (układ wpółrzędnych lolin) Zapiując równanie (7) dla ( ) i ( ): ć W = ç A' exp č k oraz ć W ç A' exp č k = i loarytmując tronami otrzymuje ię: 0
11 ć W l = + ç l A' l exp č k Po odjęciu obu wyrażeń tronami: l ć W oraz l ç l A' + l exp č k = W W l = l e l e k k czyli W ć l = l e ç. k č + Po przekztałceniach, zerokość pama zabronioneo wyraża ię wzorem: W k ć, (8) ć č ç č = l ç l e dzie: k = 8, ev/k (tała Boltzmanna), le = 0,434.. Analoicznie, wychodząc ze wzoru na prąd eneracji otrzymać można wzór na zerokość pama W w potaci: k ć W = l ç (9) l e ć č ç č.5. Wpływ temperatury na charakterytykę prądowonapięciową złącza pn dla zakreu przebicia (materiał uzupełniający) Przebicie złącza pn wytępuje wówcza, dy prąd płynący przez złącze w kierunku zaporowym dąży do niekończenie wielkiej wartości. Napięcie, przy którym wytępuje przebicie nazywa ię napięciem przebicia złącza. W zakreie przebicia zmiany napięcia przebicia U p w funkcji temperatury można zapiać w potaci zależności liniowej: ( 0) [ + ( )] U p = U p b 0, (0) dzie: U p (0) napięcie przebicia w utalonej temperaturze 0, du d U p b = temperaturowy p wpółczynnik napięcia przebicia Wpółczynnik β przyjmuje wartości ujemne, dy przebicie jet wywołane zjawikiem Zenera, lub dodatnie, dy przebicie jet wywołane zjawikiem powielania lawinoweo. Wartość bezwzlędna temperaturoweo wpółczynnika zmian napięcia wynoi około /K. Wpływ temperatury na przebie charakterytyki U złącza pn polaryzowaneo w kierunku zaporowym w zakreie przebicia dla zjawik Zenera i powielania lawinoweo zotał pokazany na ry. 7.
12 Ry. 7. Schematyczne przedtawienie wpływu wzrotu temperatury na charakterytykę złącza pn w zakreie przebicia; a) dominuje zjawiko Zenera, b) dominuje zjawiko powielania lawinoweo Mechanizm zjawik powodujących zmiany napięcia przebicia powodowane temperaturą można wyjaśnić natępująco. Dla przebicia typu Zenera wzrot temperatury powoduje nieznaczne zmniejzenie pama zabronioneo półprzewodnika. Zmniejza ię wówcza także zerokość wartwy zaporowej złącza pn, tanowiącej barierę dla nośników. Powoduje to wzrot prawdopodobieńtwa tunelowania nośników w złączu i natępuje wzrot prądu Zenera przy tałym napięciu lub zmniejzenie napięcia przebicia przy tałym prądzie (zob. ry. 7a). Dla przebicia lawinoweo wzrot temperatury powoduje zwiękzenie amplitudy drań atomów w węzłach ieci krytalicznej. Zwiękza ię prawdopodobieńtwo zderzeń nośników ładunku elektryczneo z atomami ieci krytalicznej. Silniejze rozprazanie i czętze zderzenia zmniejzają droę wobodną nośników, co zmniejza ich enerię kinetyczną w chwili zderzenia, a to z kolei ołabia efekt powielania lawinoweo. Przy tałym napięciu maleje prąd lawinowy w złączu, a przy tałym prądzie wzrata wartość napięcia przebicia lawinoweo (ry. 7b). Z powyżzeo opiu zjawik wynika, iż dla pewneo zakreu napięć (68 V) te dwa mechanizmy zależności temperaturowej kompenują ię i wpółczynnik β jet bliki 0. Jet to itotne z praktyczneo punktu widzenia, dyż dioda (złącze pn) z takim napięciem przebicia jet tabilna temperaturowo i może tanowić źródło referencyjne tałeo napięcia odnieienia. 3. Pomiary 3.. Pomiary charakterytyki temperaturowej termitora Charakterytykę R =f() termitora zmierzyć w układzie przedtawionym na ry. 8. * Multimetr toowany jako omomierz jet źródłem prądu tałeo, zazwyczaj 00 μa. Przy metodzie technicznej z zailaczem, należy toować małe natężenie prądu (np. ma), aby uniknąć amodorzewania termitora.
13 * Piecyk wraz z termitorem narzać do temp. ok. 90 o C, wyłączyć rzałkę piecyka i mierzyć charakterytykę w czaie tudzenia w celu dokładniejzeo odczytu zmian temperatury. Multimetr pomiar R piecyk Ry. 8. Układ do pomiaru charakterytyki R =f() termitora * Zmierzone wartości R i nanieść na wykre (papierze lolin) we wpółrzędnych R =f(/) (zob. ry..). emperatura mui być podana w K. Na podtawie uzykaneo wykreu wyznaczyć: a) B = l e l R l R ć R lç R č =,3 b) R Ą wartość można odczytać z wykreu, jeśli kala / zaczyna ię od 0 lub wyliczyć ze ć wzoru = exp B R ç Ą R wtawiając wartość B wyliczoną w pkt. a) oraz wartości z pomiaru w punkcie (, R ), č B c) a = w temperaturze otoczenia, d) a z definicji, na podtawie odczytanych wartości R i w dwóch punktach wykreu aprokymowaneo protą; porównać z wartością obliczoną w punkcie (c), a także z wartością kataloową α mierzoneo termitora. 3.. Pomiary wpływu temperatury na charakterytykę U złącza pn. Wyznaczanie temperaturowych wpółczynników napięcia (WU) i prądu (W R ) Pomiary można wykonywać w układzie przełączanym tj. wykorzytywanym dla obu polaryzacji złącza (ry. 9.) pamiętając, by każdorazowo w układzie pomiarowym zapewniającym określoną polaryzację, dioda podłączona była tylko do: * zailacza, w celu pomiaru prądu w kierunku zaporowym przy tałym napięciu U R = 0 V (pozycja ); utalić oraniczenie prądu zailacza 5 ma polaryzacja zaporowa złącza, lub 3
14 * multimetru pracująceo w funkcji prawdzania złącza, w celu pomiaru napięcia na złączu przy tałej wartości prądu (pozycja ) polaryzacja przewodzenia złącza. Na wyświetlaczu multimetru odczytuje ię wartość padku napięcia na złączu w mv, przy przepływie prądu ma (wewnętrzne źródło prądowe zapewnia taką wartość prądu do elementu badaneo). Praktycznie rzecz biorąc należy wykorzytać jeden przewód podłączony na tałe do zaciku katody diody. Drui koniec teo przewodu należy podłączać zamiennie do zaciku amperomierza lub multimetru. Polaryzacja w kierunku zaporowym Polaryzacja w kierunku przewodzenia + A Multimetr Zailacz napięciowy DC piecyk + Funkcja prawdzania złącza ( = ma) Ry. 9. Układ do pomiaru charakterytyk temperaturowych złącza pn dla kierunku przewodzenia i kierunku zaporoweo Aby przeprowadzić pomiary należy: podłączyć końcówki diody do zacików piecyka (nie wkładać do piecyka), utalić, która końcówka jet katodą diody (tet złącza na multimetrze), połączyć układ zodnie z przedtawionym chematem, zapewniając możliwość przełączania katody diody w celu pomiaru raz prądu, a raz napięcia, zmierzyć wartość R oraz U F w temperaturze pokojowej, umieścić mierzoną diodę w piecyku, włączyć rzanie piecyka do momentu, dy temperatura na wkaźniku oiąnie temperaturę dopuzczalną dla badanej diody (70 o C dioda Ge, 0 o C dioda Si), wyłączyć rzanie (po wyłączeniu rzania temperatura w piecyku, ze wzlądu na bezwładność układu, rośnie jezcze przez chwilę, co oberwuje ię w potaci zmniejzania ię padku napięcia na diodzie w połączeniu (ry. 9.). Pomiar przez zapi wkazań amperomierza i woltomierza co 5 o C należy rozpocząć w chwili, dy zaoberwuje ię utalenie padku napięcia na diodzie, a natępnie powolne zwiękzanie jeo wartości. Pomiary zakończyć, dy temperatura oiąnie około 4050 o C, wyniki zapiać w tabeli., w załączoneo wzoru. 4
15 abela. wyników pomiarów temperaturowych złącza pn [ o C] [K] 000/ [/0 3 K] R [ma] dla U R =0 V U F [mv] dla F = ma Wyniki uzykane przy polaryzacji w kierunku przewodzenia przedtawić na wykreie U = f(), w kali liniowej, temperatura bezwzlędna w jednotkach (K), i na podtawie teo wykreu obliczyć: zerokość pama zabronioneo W, du temperaturowy wpółczynnik napięcia WU = F = cont, w celu dokładniejzeo d wyznaczenia wartości WU można wykonać drui wykre U = f() z zawężonym zakreem temperatury, już w topniach Celjuza, w zakreie 000 o C Wyniki uzykane przy polaryzacji zaporowej przedtawić na wykreie = f(/) w układzie wpółrzędnych lolin i na podtawie teo wykreu obliczyć: d R temperaturowy wpółczynnik prądu W R = U R = cont, d zerokość pama zabronioneo W. R 4. Podumowanie Zetawić oobno wyniki uzykane dla termitora oraz dla diody. Porównać uzykane wartości wpółczynników temperaturowych z oczekiwanymi. 5
Charakterystyka statyczna diody półprzewodnikowej w przybliŝeniu pierwszego stopnia jest opisywana funkcją
1 CEL ĆWCZEN Celem ćwiczenia jet zapoznanie ię z: przebiegami tatycznych charakterytyk prądowo-napięciowych diod półprzewodnikowych protowniczych, przełączających i elektroluminecencyjnych, metodami pomiaru
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1 CHARAKTERYSTYKI STATYCZNE DIOD P-N
LBORTORM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNKOWYCH ĆWCZENE 1 CHRKTERYSTYK STTYCZNE DOD P-N K T E D R S Y S T E M Ó W M K R O E L E K T R O N C Z N Y C H 1 CEL ĆWCZEN Celem ćwiczenia jet zapoznanie ię z: przebiegami
Bardziej szczegółowoPomiar rezystancji. Rys.1. Schemat układu do pomiaru rezystancji metodą techniczną: a) poprawnie mierzonego napięcia; b) poprawnie mierzonego prądu.
Pomiar rezytancji. 1. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jet zapoznanie ię z najważniejzymi metodami pomiaru rezytancji, ich wadami i zaletami, wynikającymi z nich błędami pomiarowymi, oraz umiejętnością ich
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 4 Badanie zjawiska Halla i przykłady zastosowań tego zjawiska do pomiarów kąta i indukcji magnetycznej
Ćwiczenie nr 4 Badanie zjawika alla i przykłady zatoowań tego zjawika do pomiarów kąta i indukcji magnetycznej Opracowanie: Ryzard Poprawki, Katedra Fizyki Doświadczalnej, Politechnika Wrocławka Cel ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki ciała stałego półprzewodniki domieszkowane
Podstawy fizyki ciała stałego półprzewodniki domieszkowane Półprzewodnik typu n IV-Ge V-As Jeżeli pięciowartościowy atom V-As zastąpi w sieci atom IV-Ge to cztery elektrony biorą udział w wiązaniu kowalentnym,
Bardziej szczegółowoKO OF Szczecin:
55OF D KO OF Szczecin: www.of.zc.pl L OLMPADA FZYZNA (005/006). Stopień, zadanie doświadczalne D Źródło: Komitet Główny Olimpiady Fizycznej A. Wymołek; Fizyka w Szkole nr 3, 006. Autor: Nazwa zadania:
Bardziej szczegółowoRepeta z wykładu nr 5. Detekcja światła. Plan na dzisiaj. Złącze p-n. złącze p-n
Repeta z wykładu nr 5 Detekcja światła Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 Konsultacje:
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1 LABORATORIUM ELEKTRONIKI POLITECHNIKA ŁÓDZKA KATEDRA PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH I OPTOELEKTRONICZNYCH
LABORAORUM ELEKRONK Ćwiczenie 1 Parametry statyczne diod półprzewodnikowych Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie statycznych charakterystyk podstawowych typów diod półprzewodnikowych oraz zapoznanie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 4 Charakterystyki I= f(u) złącza p-n.
Wydział Elektroniki Mikrosystemów i otoniki Politechniki Wrocławskiej TUDA DZENNE LABORATORUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNKOWYCH Ćwiczenie nr 4 Charakterystyki = f(u) złącza p-n.. Zagadnienia do samodzielnego
Bardziej szczegółowoBADANIE DIOD PÓŁPRZEWODNIKOWYCH
BAANE O PÓŁPZEWONKOWYCH nstytut izyki Akademia Pomorska w Słupsku Cel i ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest: - zapoznanie się z przebiegiem charakterystyk prądowo-napięciowych diod różnych typów, - zapoznanie
Bardziej szczegółowo3. ZŁĄCZE p-n 3.1. BUDOWA ZŁĄCZA
3. ZŁĄCZE p-n 3.1. BUDOWA ZŁĄCZA Złącze p-n jest to obszar półprzewodnika monokrystalicznego utworzony przez dwie graniczące ze sobą warstwy jedną typu p i drugą typu n. Na rysunku 3.1 przedstawiono uproszczony
Bardziej szczegółowoBadanie charakterystyki diody
Badanie charakterystyki diody Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie charakterystyk prądowo napięciowych różnych diod półprzewodnikowych. Wstęp Dioda jest jednym z podstawowych elementów elektronicznych,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 123: Dioda półprzewodnikowa
Wydział PRACOWNIA FIZYCZNA WFiIS AGH Imię i nazwisko 1. 2. Temat: Rok Grupa Zespół Nr ćwiczenia Data wykonania Data oddania Zwrot do popr. Data oddania Data zaliczenia OCENA Ćwiczenie nr 123: Dioda półprzewodnikowa
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 2
Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 2 Temat: Wpływ temperatury na charakterystyki i parametry statyczne diod Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest poznanie wpływu temperatury na charakterystyki i
Bardziej szczegółowoBudowa. Metoda wytwarzania
Budowa Tranzystor JFET (zwany też PNFET) zbudowany jest z płytki z jednego typu półprzewodnika (p lub n), która stanowi tzw. kanał. Na jego końcach znajdują się styki źródła (ang. source - S) i drenu (ang.
Bardziej szczegółowoRównanie Shockley a. Potencjał wbudowany
Wykład VI Diody Równanie Shockley a Potencjał wbudowany 2 I-V i potencjał wbudowany Temperatura 77K a) Ge E g =0.7eV b) Si E g =1.14eV c) GaAs E g =1.5eV d) GaAsP E g =1.9eV qv 0 (0. 5 0. 7)E g 3 I-V i
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 2 Charakterystyki I= f(u) złącza p-n.
Wydział Elektroniki Mikrosystemów i otoniki Opracował zespół: Marek Panek, Waldemar Oleszkiewicz, wona Zborowska-Lindert, Bogdan Paszkiewicz, Małgorzata Kramkowska, Beata Ściana, Zdzisław ynowiec, Bogusław
Bardziej szczegółowoNazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 123: Półprzewodnikowe złącze p-n
Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 123: Półprzewodnikowe złącze p-n Cel ćwiczenia: Zapoznanie się z własnościami warstwowych złącz półprzewodnikowych p-n. Wyznaczanie charakterystyk stałoprądowych
Bardziej szczegółowoCel ćwiczenia. Podstawowe informacje. eu exp mkt ] 1 (1) I =I S[
Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z diodami półprzewodnikowymi poprzez pomiar ich charakterystyk prądowonapięciowych oraz jednoczesne doskonalenie techniki pomiarowej. Zakres ćwiczenia
Bardziej szczegółowoBadanie charakterystyk elementów półprzewodnikowych
Badanie charakterystyk elementów półprzewodnikowych W ramach ćwiczenia student poznaje praktyczne właściwości elementów półprzewodnikowych stosowanych w elektronice przez badanie charakterystyk diody oraz
Bardziej szczegółowoCzęść 2. Przewodzenie silnych prądów i blokowanie wysokich napięć przy pomocy przyrządów półprzewodnikowych
Część 2 Przewodzenie silnych prądów i blokowanie wysokich napięć przy pomocy przyrządów półprzewodnikowych Łukasz Starzak, Przyrządy półprzewodnikowe mocy, zima 2015/16 20 Półprzewodniki Materiały, w których
Bardziej szczegółowoBadanie diod półprzewodnikowych
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE Badanie diod półprzewodnikowych (E 7) Opracował: Dr inż. Włodzimierz OGULEWICZ
Bardziej szczegółowoPracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 1. Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów RC
Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie ĆWICZENIE Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów C. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest praktyczno-analityczna ocena wartości
Bardziej szczegółowoCzęść 2. Przewodzenie silnych prądów i blokowanie wysokich napięć przy pomocy przyrządów półprzewodnikowych
Część 2 Przewodzenie silnych prądów i blokowanie wysokich napięć przy pomocy przyrządów półprzewodnikowych Łukasz Starzak, Przyrządy i układy mocy, studia niestacjonarne, lato 2018/19 23 Półprzewodniki
Bardziej szczegółowoInstytut Systemów Inżynierii Elektrycznej Wydział Elektrotechniki, Elektroniki Informatyki i Automatyki Politechnika Łódzka
Zakład Inżynierii Materiałowej i Systemów Pomiarowych Instytut Systemów Inżynierii Elektrycznej Wydział Elektrotechniki, Elektroniki Informatyki i Automatyki Politechnika Łódzka LABORATORIUM INŻYNIERII
Bardziej szczegółowoIA. Fotodioda. Cel ćwiczenia: Pomiar charakterystyk prądowo - napięciowych fotodiody.
1 A. Fotodioda Cel ćwiczenia: Pomiar charakterystyk prądowo - napięciowych fotodiody. Zagadnienia: Efekt fotowoltaiczny, złącze p-n Wprowadzenie Fotodioda jest urządzeniem półprzewodnikowym w którym zachodzi
Bardziej szczegółowoZłącze p-n: dioda. Przewodnictwo półprzewodników. Dioda: element nieliniowy
Złącze p-n: dioda Półprzewodniki Przewodnictwo półprzewodników Dioda Dioda: element nieliniowy Przewodnictwo kryształów Atomy dyskretne poziomy energetyczne (stany energetyczne); określone energie elektronów
Bardziej szczegółowoBadanie elementów składowych monolitycznych układów scalonych II
1 Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej STUDIA DZIENNE Ćwiczenie nr 14 LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH Badanie elementów składowych monolitycznych układów scalonych
Bardziej szczegółowoRys.1. Struktura fizyczna diody epiplanarnej (a) oraz wycinek złącza p-n (b)
Ćwiczenie E11 UKŁADY PROSTOWNIKOWE Elementy półprzewodnikowe złączowe 1. Złącze p-n Złącze p-n nazywamy układ dwóch półprzewodników.jednego typu p w którym nośnikami większościowymi są dziury obdarzone
Bardziej szczegółowoWydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej STUDIA DZIENNE. Badanie tranzystorów unipolarnych typu JFET i MOSFET
Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej TIA ZIENNE LAORATORIM PRZYRZĄÓW PÓŁPRZEWONIKOWYCH Ćwiczenie nr 8 adanie tranzystorów unipolarnych typu JFET i MOFET I. Zagadnienia
Bardziej szczegółowoRyszard J. Barczyński, 2012 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego
Półprzewodniki i elementy z półprzewodników homogenicznych Ryszard J. Barczyński, 2012 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Publikacja
Bardziej szczegółowoLI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne
LI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne ZADANIE D1 Cztery identyczne diody oraz trzy oporniki o oporach nie różniących się od siebie o więcej niż % połączono szeregowo w zamknięty obwód elektryczny.
Bardziej szczegółowoPrzyrządy i Układy Półprzewodnikowe
VI. Prostownik jedno i dwupołówkowy Cel ćwiczenia: Poznanie zasady działania układu prostownika jedno i dwupołówkowego. A) Wstęp teoretyczny Prostownik jest układem elektrycznym stosowanym do zamiany prądu
Bardziej szczegółowoELEKTRONIKA ELM001551W
ELEKTRONIKA ELM001551W W4 Unoszenie Dyfuzja 2 Półprzewodnik w stanie nierównowagi termodynamicznej np n 2 i n = n0 + n' p = p0 + p ' Półprzewodnik w stanie nierównowagi termodynamicznej Generacja i rekombinacja
Bardziej szczegółowoSZEREGOWY SYSTEM HYDRAULICZNY
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N 1 SZEREGOWY SYSTEM HYDRAULICZNY 1. Cel ćwiczenia Sporządzenie wykreu Ancony na podtawie obliczeń i porównanie zmierzonych wyokości ciśnień piezometrycznych z obliczonymi..
Bardziej szczegółowoPodstawowe układy pracy tranzystora bipolarnego
L A B O A T O I U M U K Ł A D Ó W L I N I O W Y C H Podtawowe układy pracy tranzytora bipolarnego Ćwiczenie opracował Jacek Jakuz 4. Wtęp Ćwiczenie umożliwia pomiar i porównanie parametrów podtawowych
Bardziej szczegółowoWydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej STUDIA DZIENNE. Wpływ oświetlenia na półprzewodnik oraz na złącze p-n
Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej STUDA DZENNE LABORATORUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNKOWYCH Ćwiczenie nr 5 Wpływ oświetlenia na półprzewodnik oraz na złącze p-n. Zagadnienia
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 4
Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 4 Temat: Badanie własności przełączających diod półprzewodnikowych Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest poznanie własności przełączających złącza p - n oraz wybranych
Bardziej szczegółowoUkład napędowy z silnikiem indukcyjnym i falownikiem napięcia
Ćwiczenie 13 Układ napędowy z ilnikiem indukcyjnym i falownikiem napięcia 3.1. Program ćwiczenia 1. Zapoznanie ię ze terowaniem prędkością ilnika klatkowego przez zmianę czętotliwości napięcia zailającego..
Bardziej szczegółowoBadanie charakterystyki prądowo-napięciowej opornika, żarówki i diody półprzewodnikowej z wykorzystaniem zestawu SONDa
Badanie charakterystyki prądowo-napięciowej opornika, żarówki i diody półprzewodnikowej z wykorzystaniem zestawu SONDa Celem doświadczenia jest wyznaczenie charakterystyk prądowo-napięciowych oraz zależności
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM ELEKTRONIKI ĆWICZENIE 4 POLITECHNIKA ŁÓDZKA KATEDRA PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH I OPTOELEKTRONICZNYCH
LABORATORIUM ELEKTRONIKI ĆWICZENIE 4 Parametry statyczne tranzystorów polowych złączowych Cel ćwiczenia Podstawowym celem ćwiczenia jest poznanie statycznych charakterystyk tranzystorów polowych złączowych
Bardziej szczegółowoRóżne dziwne przewodniki
Różne dziwne przewodniki czyli trzy po trzy o mechanizmach przewodzenia prądu elektrycznego Przewodniki elektronowe Metale Metale (zwane również przewodnikami) charakteryzują się tym, że elektrony ich
Bardziej szczegółowoEgzamin maturalny z fizyki poziom rozszerzony (16 maja 2016)
Egzamin maturalny z fizyki poziom rozzerzony (16 maja 016) Arkuz zawiera 16 zadań, za których rozwiązanie można było uzykać makymalnie 60 punktów. Ogólną charakterytykę zadań przedtawia poniżza tabela.
Bardziej szczegółowoEUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2015/2016
EUROELEKTRA Ogólnopolka Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok zkolny 015/016 Zadania z elektrotechniki na zawody III topnia Rozwiązania Intrukcja dla zdającego 1. Cza trwania zawodów: 10 minut..
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2U. Sterownik fazowy prądu przemiennego Tyrystory Parametry przekształtników elektronicznych LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW I UKŁADÓW MOCY
Politechnika Łódzka Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych 90-94 Łódź, ul. Wólczańka 1/3, bud. B18 tel. 4 631 6 8 fak 4 636 03 7 e-mail ecretary@dmc.p.lodz.pl http://www.dmc.p.lodz.pl LABOATOIUM
Bardziej szczegółowoPółprzewodniki. złącza p n oraz m s
złącza p n oraz m s Ryszard J. Barczyński, 2012 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Publikacja współfinansowana ze środków Unii
Bardziej szczegółowoĆw. III. Dioda Zenera
Cel ćwiczenia Ćw. III. Dioda Zenera Zapoznanie się z zasadą działania diody Zenera. Pomiary charakterystyk statycznych diod Zenera. Wyznaczenie charakterystycznych parametrów elektrycznych diod Zenera,
Bardziej szczegółowoPrzerwa energetyczna w germanie
Ćwiczenie 1 Przerwa energetyczna w germanie Cel ćwiczenia Wyznaczenie szerokości przerwy energetycznej przez pomiar zależności oporu monokryształu germanu od temperatury. Wprowadzenie Eksperymentalne badania
Bardziej szczegółowoZłącze p-n powstaje wtedy, gdy w krysztale półprzewodnika wytworzone zostaną dwa obszary o odmiennym typie przewodnictwa p i n. Nośniki większościowe
Diody Dioda jest to przyrząd elektroniczny z dwiema elektrodami mający niesymetryczna charakterystykę prądu płynącego na wyjściu w funkcji napięcia na wejściu. Symbole graficzne diody, półprzewodnikowej
Bardziej szczegółowoλ = 92 cm 4. C. Z bilansu cieplnego wynika, że ciepło pobrane musi być równe oddanemu
Odpowiedzi i rozwiązania:. C. D (po włączeniu baterii w uzwojeniu pierwotny płynie prąd tały, nie zienia ię truień pola agnetycznego, nie płynie prąd indukcyjny) 3. A (w pozotałych przypadkach na trunie
Bardziej szczegółowoĆ W I C Z E N I E N R E-7
NSTYTT FYK WYDAŁ NŻYNER PRODKCJ TECHNOOG MATERAŁÓW POTECHNKA CĘSTOCHOWSKA PRACOWNA EEKTRYCNOŚC MAGNETYM Ć W C E N E N R E-7 WYNACANE WSPÓŁCYNNKA NDKCJ WŁASNEJ CEWK . agadnienia do przetudiowania 1. jawiko
Bardziej szczegółowoImplementacja charakterystyk czujników w podwójnie logarytmicznym układzie współrzędnych w systemach mikroprocesorowych
Implementacja charakterytyk czujników w podwójnie logarytmicznym układzie wpółrzędnych w ytemach mikroproceorowych Wzelkiego rodzaju czujniki wielkości nieelektrycznych tanowią łakomy kąek nawet dla mało
Bardziej szczegółowoELEMENTY ELEKTRONICZNE
KATEDRA ELEKTRONIKI AGH L A B O R A T O R I U M ELEMENTY ELEKTRONICZNE DIODY REV. 2.0 1. CEL ĆWICZENIA - pomiary charakterystyk stałoprądowych diod prostowniczych, świecących oraz stabilizacyjnych - praktyczne
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA w Kielcach WYDZIAŁ MECHATRONIKI I BUDOWY MASZYN KATEDRA URZĄDZEŃ MECHATRONICZNYCH LABORATORIUM FIZYKI INSTRUKCJA
POLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA w Kielcach WYDZIAŁ MECHATRONIKI I BUDOWY MASZYN KATEDRA URZĄDZEŃ MECHATRONICZNYCH LABORATORIUM FIZYKI INSTRUKCJA ĆWICZENIE LABORATORYJNE NR 6 Temat: Pomiar zależności oporu półprzewodników
Bardziej szczegółowoSYMBOLE GRAFICZNE. Tyrystory. Struktura Charakterystyka Opis
SYMBOLE GRAFICZNE y Nazwa triasowy blokujący wstecznie SCR asymetryczny ASCR Symbol graficzny Struktura Charakterystyka Opis triasowy blokujący wstecznie SCR ma strukturę czterowarstwową pnpn lub npnp.
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Sterowanie dławieniowe-szeregowe prędkością ruchu odbiornika hydraulicznego
Intrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Sterowanie dławieniowe-zeregowe prędkością ruchu odbiornika hydraulicznego Wtęp teoretyczny Prędkość ilnika hydrotatycznego lub iłownika zależy od kierowanego do niego
Bardziej szczegółowoZmiany zagęszczenia i osiadania gruntu niespoistego wywołane obciążeniem statycznym od fundamentu bezpośredniego
Zmiany zagęzczenia i oiadania gruntu niepoitego wywołane obciążeniem tatycznym od fundamentu bezpośredniego Dr inż. Tomaz Kozłowki Zachodniopomorki Uniwerytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Budownictwa
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 10 Temat: Własności tranzystora. Podstawowe własności tranzystora Cel ćwiczenia
Ćwiczenie 10 Temat: Własności tranzystora. Podstawowe własności tranzystora Cel ćwiczenia Poznanie podstawowych własności tranzystora. Wyznaczenie prądów tranzystorów typu n-p-n i p-n-p. Czytanie schematów
Bardziej szczegółowoBadanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2)
Badanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2) 1. Wymagane zagadnienia - ruch ładunku w polu magnetycznym, siła Lorentza, pole elektryczne - omówić zjawisko Halla, wyprowadzić wzór na napięcie
Bardziej szczegółowoSTEROWANIE WG. ZASADY U/f = const
STEROWANIE WG. ZASADY U/f = cont Rozruch bezpośredni ilnika aynchronicznego (bez układu regulacji, odpowiedź na kok wartości zadanej napięcia zailania) Duży i niekontrolowany prąd przy rozruchu Ocylacje
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE MODUŁU SPRĘŻYSTOŚCI POSTACIOWEJ G ORAZ NAPRĘŻEŃ SKRĘCAJĄCYCH METODĄ TENSOMETRYCZNĄ
Ćwiczenie 7 WYZNACZANIE ODUŁU SPRĘŻYSTOŚCI POSTACIOWEJ G ORAZ NAPRĘŻEŃ SKRĘCAJĄCYCH ETODĄ TENSOETRYCZNĄ A. PRĘT O PRZEKROJU KOŁOWY 7. WPROWADZENIE W pręcie o przekroju kołowym, poddanym obciążeniu momentem
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE MODUŁU YOUNGA METODĄ STRZAŁKI UGIĘCIA
aboratorium z Fizyki Materiałów 010 Ćwiczenie WYZNCZNIE MODUŁU YOUNG METODĄ STRZŁKI UGIĘCI Zadanie: 1.Za pomocą przyrządów i elementów znajdujących ię w zetawie zmierzyć moduł E jednego pręta wkazanego
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ
Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Katedra Urządzeń Elektrycznych i TWN 20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 38A www.kueitwn.pollub.pl LABORATORIUM INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Protokół
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2 LABORATORIUM ELEKTRONIKI POLITECHNIKA ŁÓDZKA KATEDRA PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH I OPTOELEKTRONICZNYCH
LABORATORIUM LKTRONIKI Ćwiczenie Parametry statyczne tranzystorów bipolarnych el ćwiczenia Podstawowym celem ćwiczenia jest poznanie statycznych charakterystyk tranzystorów bipolarnych oraz metod identyfikacji
Bardziej szczegółowoĆwiczenie C1 Diody. Wydział Fizyki UW
Wydział Fizyki UW Pracownia fizyczna i elektroniczna (w tym komputerowa) dla Inżynierii Nanostruktur (1100-1INZ27) oraz Energetyki i Chemii Jądrowej (1100-1ENPRFIZELEK2) Ćwiczenie C1 Diody Streszczenie
Bardziej szczegółowoDioda półprzewodnikowa OPRACOWANIE: MGR INŻ. EWA LOREK
Dioda półprzewodnikowa OPRACOWANIE: MGR INŻ. EWA LOREK Budowa diody Dioda zbudowana jest z dwóch warstw półprzewodników: półprzewodnika typu n (nośnikami prądu elektrycznego są elektrony) i półprzewodnika
Bardziej szczegółowoWykład V Złącze P-N 1
Wykład V Złącze PN 1 Złącze pn skokowe i liniowe N D N A N D N A p n p n zjonizowane akceptory + zjonizowane donory x + x Obszar zubożony Obszar zubożony skokowe liniowe 2 Złącze pn skokowe N D N A p n
Bardziej szczegółowoBadanie diod półprzewodnikowych
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE Badanie diod półprzewodnikowych (E - 7) www.imiue.polsl.pl/~wwwzmiape Opracował:
Bardziej szczegółowoIle wynosi całkowite natężenie prądu i całkowita oporność przy połączeniu równoległym?
Domowe urządzenia elektryczne są często łączone równolegle, dzięki temu każde tworzy osobny obwód z tym samym źródłem napięcia. Na podstawie poszczególnych rezystancji, można przewidzieć całkowite natężenie
Bardziej szczegółowoE3. Badanie temperaturowej zależności oporu elektrycznego ciał stałych 1/5
1/5 Celem ćwiczenia jest poznanie temperaturowej zależności przepływu prądu elektrycznego przez przewodnik i półprzewodnik oraz doświadczalne wyznaczenie energii aktywacji przewodnictwa dla półprzewodnika
Bardziej szczegółowo( L,S ) I. Zagadnienia
( L,S ) I. Zagadnienia. Elementy tatyki, dźwignie. 2. Naprężenia i odkztałcenia ciał tałych.. Prawo Hooke a.. Moduły prężytości (Younga, Kirchhoffa), wpółczynnik Poiona. 5. Wytrzymałość kości na ścikanie,
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE. Obwody nieliniowe.
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE Obwody nieliniowe. (E 3) Opracował: dr inż. Leszek Remiorz Sprawdził: dr
Bardziej szczegółowoTEORIA TRANZYSTORÓW MOS. Charakterystyki statyczne
TEORIA TRANZYSTORÓW MOS Charakterystyki statyczne n Aktywne podłoże, a napięcia polaryzacji złącz tranzystora wzbogacanego nmos Obszar odcięcia > t, = 0 < t Obszar liniowy (omowy) Kanał indukowany napięciem
Bardziej szczegółowoPaństwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy Laboratorium Podstaw Elektroniki i Miernictwa Ćwiczenie nr 2 PRWO OHM. BDNIE DWÓJNIKÓW LINIOWYCH I NIELINIOWYCH . Cel ćwiczenia. - Zapoznanie się z właściwościami
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 34. Badanie elementów optoelektronicznych
Ćwiczenie nr 34 Badanie elementów optoelektronicznych 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z elementami optoelektronicznymi oraz ich podstawowymi parametrami, a także doświadczalne sprawdzenie
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE LABORATORYJNE. TEMAT: Wyznaczanie parametrów diod i tranzystorów
ĆWICZENIE LBORTORYJNE TEMT: Wyznaczanie parametrów diod i tranzystorów 1. WPROWDZENIE Przedmiotem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową i zasadą działania podstawowych rodzajów diod półprzewodnikowych
Bardziej szczegółowoTłumienie spawów światłowodów o różnych średnicach rdzenia i aperturach numerycznych
IV Konferencja Naukowa Technologia i Zatoowanie Światłowodów Kranobród 96 Jacek MAJEWSKI, Marek RATUSZEK, Zbigniew ZAKRZEWSKI Intytut Telekomunikacji ATR Bydgozcz Tłumienie pawów światłowodów o różnych
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ
Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Katedra Urządzeń Elektrycznych i TWN 20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 38A www.kueitwn.pollub.pl LABORATORIUM INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Podstawy
Bardziej szczegółowoWyznaczanie oporu elektrycznego właściwego przewodników
Wyznaczanie oporu elektrycznego właściwego przewodników Ćwiczenie nr 7 Wprowadzenie Natężenie prądu płynącego przez przewodnik zależy od przyłożonego napięcia U oraz jego oporu elektrycznego (rezystancji)
Bardziej szczegółowoPrawo Ohma. qnv. E ρ U I R U>0V. v u E +
Prawo Ohma U>0V J v u J qnv u - E + J qne d J gęstość prądu [A/cm 2 ] n koncentracja elektronów [cm -3 ] ρ rezystywność [Ωcm] σ - przewodność [S/cm] E natężenie pola elektrycznego [V/cm] I prąd [A] R rezystancja
Bardziej szczegółowoZłącza p-n, zastosowania. Własności złącza p-n Dioda LED Fotodioda Dioda laserowa Tranzystor MOSFET
Złącza p-n, zastosowania Własności złącza p-n Dioda LED Fotodioda Dioda laserowa Tranzystor MOSFET Złącze p-n, polaryzacja złącza, prąd dyfuzyjny (rekombinacyjny) Elektrony z obszaru n na złączu dyfundują
Bardziej szczegółowoCzym jest prąd elektryczny
Prąd elektryczny Ruch elektronów w przewodniku Wektor gęstości prądu Przewodność elektryczna Prawo Ohma Klasyczny model przewodnictwa w metalach Zależność przewodności/oporności od temperatury dla metali,
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT FIZYKI. Temperaturowa zależność statycznych i dynamicznych charakterystyk złącza p-n
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT FIZYKI LABORATORIUM FIZYKI FAZY SKONDENSOWANEJ Ćwiczenie 9 Temperaturowa zależność statycznych i dynamicznych charakterystyk złącza p-n Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie
Bardziej szczegółowoEFEKT FOTOWOLTAICZNY OGNIWO SŁONECZNE
ĆWICZENIE 104 EFEKT FOTOWOLTAICZNY OGNIWO SŁONECZNE Cel ćwiczenia: Wyznaczenie charakterystyki prądowo napięciowej I(V) ogniwa słonecznego przed i po oświetleniu światłem widzialnym; prądu zwarcia, napięcia
Bardziej szczegółowoIII. TRANZYSTOR BIPOLARNY
1. TRANZYSTOR BPOLARNY el ćwiczenia: Wyznaczenie charakterystyk statycznych tranzystora bipolarnego Zagadnienia: zasada działania tranzystora bipolarnego. 1. Wprowadzenie Nazwa tranzystor pochodzi z języka
Bardziej szczegółowoProgramy CAD w praktyce inŝynierskiej
Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechniki Łódzkiej Programy CAD w praktyce inŝynierkiej Wykład IV Filtry aktywne dr inż. Piotr Pietrzak pietrzak@dmc dmc.p..p.lodz.pl pok. 54, tel.
Bardziej szczegółowoNatężenie prądu elektrycznego
Natężenie prądu elektrycznego Wymuszenie w przewodniku różnicy potencjałów powoduje przepływ ładunków elektrycznych. Powszechnie przyjmuje się, że przepływający prąd ma taki sam kierunek jak przepływ ładunków
Bardziej szczegółowoZadanie 106 a, c WYZNACZANIE PRZEWODNICTWA WŁAŚCIWEGO I STAŁEJ HALLA DLA PÓŁPRZEWODNIKÓW. WYZNACZANIE RUCHLIWOŚCI I KONCENTRACJI NOŚNIKÓW.
Zadanie 106 a, c WYZNACZANIE PRZEWODNICTWA WŁAŚCIWEGO I STAŁEJ HALLA DLA PÓŁPRZEWODNIKÓW. WYZNACZANIE RUCHLIWOŚCI I KONCENTRACJI NOŚNIKÓW. 1. Elektromagnes 2. Zasilacz stabilizowany do elektromagnesu 3.
Bardziej szczegółowoOPTOTELEKOMUNIKACJA. dr inż. Piotr Stępczak 1
OPTOTELEKOMUNIKACJA dr inż. Piotr Stępczak 1 Odbiór koherentny W odróżnieniu do detekcji bezpośredniej technologia koherentna uwzględnia wzytkie apekty falowe światła. Proce detekcji koherentnej jet czuły
Bardziej szczegółowoBADANIE ZALEŻNOŚCI PRĘDKOŚCI DŹWIĘKU OD TEMPERATURY
Ć w i c z e n i e 30 BADANIE ZALEŻNOŚCI PRĘDKOŚCI DŹWIĘKU OD EMPERAURY 30.1 Wtęp teoretyczny 30.1.1. Prędkość dźwięku. Do bardzo rozpowzechnionych proceów makrokopowych należą ruchy określone wpólną nazwą
Bardziej szczegółowo3.4 Badanie charakterystyk tranzystora(e17)
152 Elektryczność 3.4 Badanie charakterystyk tranzystora(e17) Celem ćwiczenia jest wyznaczenie charakterystyk tranzystora npn w układzie ze wspólnym emiterem W E. Zagadnienia do przygotowania: półprzewodniki,
Bardziej szczegółowoGrupa: Zespół: wykonał: 1 Mariusz Kozakowski Data: 3/11/2013 111B. Podpis prowadzącego:
Sprawozdanie z laboratorium elektroniki w Zakładzie Systemów i Sieci Komputerowych Temat ćwiczenia: Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych: prawa Ohma i Kirchhoffa Sprawozdanie Rok: Grupa: Zespół:
Bardziej szczegółowoMODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA II. Zdający może rozwiązać zadania każdą poprawną metodą. Otrzymuje wtedy maksymalną liczbę punktów.
MODEL ODOWEDZ SCHEMAT OCENANA AKUSZA Zdający może rozwiązać zadania każdą poprawną metodą. Otrzymuje wtedy makymalną liczbę punktów.. Amperomierz należy podłączyć zeregowo. Zadanie. Żaróweczki... Obliczenie
Bardziej szczegółowo1. Właściwości materiałów półprzewodnikowych 2. Półprzewodniki samoistne i domieszkowane 3. Złącze pn 4. Polaryzacja złącza
Elementy półprzewodnikowe i układy scalone 1. Właściwości materiałów półprzewodnikowych 2. Półprzewodniki samoistne i domieszkowane 3. Złącze pn 4. Polaryzacja złącza ELEKTRONKA Jakub Dawidziuk sobota,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1 Metody pomiarowe i opracowywanie danych doświadczalnych.
Ćwiczenie 1 Metody pomiarowe i opracowywanie danych doświadczalnych. Ćwiczenie ma następujące części: 1 Pomiar rezystancji i sprawdzanie prawa Ohma, metoda najmniejszych kwadratów. 2 Pomiar średnicy pręta.
Bardziej szczegółowoWyznaczanie wielkości oporu elektrycznego różnymi metodami
Wyznaczanie wielkości oporu elektrycznego różnymi metodami Obowiązkowa znajomość zagadnień: Co to jest prąd elektryczny, napięcie i natężenie prądu? Co to jest opór elektryczny i od czego zależy? Prawo
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA. Ćwiczenie A2. Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyny metodą dynamiczną.
INSRUKCJA Ćwiczenie A Wyznaczanie wpółczynnia prężytości prężyny metodą dynamiczną. Przed zapoznaniem ię z intrucją i przytąpieniem do wyonania ćwiczenia należy zapoznać ię z natępującymi zagadnieniami:
Bardziej szczegółowoFizyka i technologia złącza PN. Adam Drózd 25.04.2006r.
Fizyka i technologia złącza P Adam Drózd 25.04.2006r. O czym będę mówił: Półprzewodnik definicja, model wiązań walencyjnych i model pasmowy, samoistny i niesamoistny, domieszki donorowe i akceptorowe,
Bardziej szczegółowoFIZYKA LABORATORIUM prawo Ohma
FIZYKA LABORATORIUM prawo Ohma dr hab. inż. Michał K. Urbański, Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej, pok 18 Gmach Fizyki, murba@if.pw.edu.pl www.if.pw.edu.pl/ murba strona Wydziału Fizyki www.fizyka.pw.edu.pl
Bardziej szczegółowoMODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA II. Zdający może rozwiązać zadania każdą poprawną metodą. Otrzymuje wtedy maksymalną liczbę punktów.
MODEL ODOWEDZ SCHEMAT OCENANA AKUSZA Zdający może rozwiązać zadania każdą poprawną metodą. Otrzymuje wtedy makymalną liczbę punktów. Numer zadania Czynności unktacja Uwagi. Amperomierz należy podłączyć
Bardziej szczegółowo