Święta w Londynie. Najazd polskich Mikołajów s.33

Transkrypt

1 s.32 Los funta niepokoi Polaków Kurs funta szterlinga w stosunku do złotówki spadał od wielu miesięcy. Na początku grudnia jego notowania osiągnęły poziom poniżej 5 złotych Najazd polskich Mikołajów s.33 Polacy mieszkający w Anglii zakasują rękawy i biorą się do pracy. Główne ulice Londynu opanują nasi rodacy w przebraniu Świętego Mikołaja. I S S N nr 51 (206) 21 grudnia 2007 Święta w Londynie

2 ??? 2 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

3 ???? 3

4 TEMAT NUMERU więta w Londynie DOROTA BAWOŁEK Święta Bożego Narodzenia to według polskiej tradycji czas spędzany z rodziną. Mimo że wielu polskich emigrantów założyło domowe ognisko tu, na Wyspach, chyba każdy z nas zostawił w kraju chociaż kilku najbliższych, których w czasie świąt zgodnie z tradycją powinno się odwiedzić. Co jednak zrobić, gdy, jak donoszą polskie media, zabrakło biletów do kraju albo ich ceny osiągnęły zawrotne sumy, na które nie każdy może sobie pozwolić? Właśnie dla tych Czytelników, którzy z różnych powodów nie jadą do Polski na święta przygotowaliśmy krótki przewodnik po tym, jak spędzić czas tu, w Londynie. Bożonarodzeniowe światełka Święta w Londynie zaczynają się już w listopadzie, gdy na głównych ulicach i domach towarowych pojawiają się świąteczne dekoracje i lampki. Przez cały grudzień kolejne dzielnice stolicy obchodzą następne uroczyste odpalenie bożonarodzeniowych światełek. W miarę jak kolejne sklepy ozdabiają okna wystawowe bombkami i łańcuchami, rozpoczyna się wielki wyścig o najlepiej oświetlony i udekorowany dom towarowy. Od lat prym wiodą okna wystawowe głównych sklepów na Oxford Street, takich jak Selfridges, Marks & Spencer, John Lewis, czy Debenhams. Zawrotu głowy można również dostać od milionów mieniących się świateł na Regent Street i oczywiście u wrót Harrodsa. Do świątecznego oświetlenia tego najsłynniejszego sklepu w Anglii użyto w tym roku 11,500 lampek. Sklep przygotował również dla świątecznych zakupowiczów specjalny Bożonarodzeniowy świat Harrodsa. Uroczyste otwarcie świątecznego butiku Harrodsa odbyło się już w sierpniu, gdy Święty Mikołaj odwiedził sklep w vanie z lodami. Teraz świąteczne towary rozmieszczone są w sześciu specjalnych salach i zajmują niebanalną powierzchnię: 1, 394 m 2 sklepu. Z okazji zbliżającego się Bożego Narodzenia w Harrodsie można również zjeść świąteczne śniadanie. Natomiast w innym domu towarowym, Selfridges, na klientów czeka Ekspres Świętego Mikołaja. Przejażdżka ekspresem jest darmowa, ale ze względu na popularność najlepiej zamówić sobie miejsce przez internet. Do świątecznego oświetlenia najsłynniejszego sklepu w Anglii, czyli Harrodsa, użyto w tym roku 11,500 lampek. Świąteczne targowiska W okresie bożonarodzeniowym w Londynie, jak grzyby po deszczu wyrastają tzw. European Markets, czyli targowiska sprzedające świąteczne specjały z kontynentu europejskiego. Prawie w każdej dzielnicy miasta stoją drewniane budki, w których można kupić grzane wino, precle czy kiełbaski z grilla. Jedno z największych, trwające aż do samych świąt, targowisko European Christmas Market mieści się tuż przy Tower Bridge (stacja London Bridge). W drewnianych chatkach można kupić ozdoby świąteczne i ręcznie wykonane upominki, jak również posłuchać kolęd i obejrzeć występy świątecznych chórów. Na dzieci standardowo czeka karuzela z drewnianymi konikami, na dorosłych grzaniec i świąteczne specjały. Lodowiska Londynu Na tych, którzy nie są zwolennikami kalorycznej kiełbaski, i nawet w święta martwią się o figurę, czeka w Londynie kilkanaście lodowisk. Większość obiektów jest otwarta od rana, do późnego wieczora, a wstęp waha się od 8 do12 funtów dla dorosłych i od 5 do 8 funtów dla dzieci. Niektóre z londyńskich lodowisk, otwarte tuż przy malowniczych obiektach, takie jak Tower of London, Somerset House, Natural History Museum czy wrota Windsoru przypominają obrazki z baśni i są zarówno doskonałym miejscem na romantyczne spotkanie, jak i rodzinną wyprawę. W tym roku łyżwiarze mogą również poszaleć na lodowiskach w Kew Gardens, przy pałacu Hampton Court Palace w Surrey, w dzielnicach Hamsptead, Broadgate i Canary Wharf. Na wielu lodowiskach odbywają się także specjalne występy i imprezy świąteczne. W Greenwich, w określonych dniach, można na przykład skorzystać z promocji i jeździć do upadłego. Łyżwiarzy, którzy wolą lodowiska zamknięte, 4 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

5 TEMAT NUMERU Świąteczna atmosfera udziela się wszystkim mieszkańcom Londynu fot. Toby Melville (EPA) zaprasza Alexandra Palace. Natomiast na tych, którzy chcą nie tylko pojeździć na łyżwach, ale i potańczyć czeka lodowa dyskoteka w hali O2 przy North Greenwich. Kraina Bożego Narodzenia w Hyde Parku Królem wśród lodowisk Londynu jest w tym roku jednak lodowisko w Krainie Bożego Narodzenia, które powstało w Hyde Parku. Powierzchnia lodowiska w Christmas Wonderland zajmuje 1400 m 2, a do jej budowy zużyto 130,000 litrów wody. Lodowisko może jednorazowo pomieścić 400 łyżwiarzy, i biorąc pod uwagę fakt, że wstęp jest wolny, należy liczyć się z tym, że obiekt może być wypełniony po brzegi. Na zwiedzających Wonderland czekają również inne atrakcje. Dzieci mogą pojeździć na karuzelach i diabelskim kole, rodzice posiedzieć w kawiarenkach i barach lodowych. W Krainie Bożego Narodzenia nie brakuje również wizyt kolędników i Świętego Mikołaja. Nic więc dziwnego, że Wonderland przyciąga nawet słynnych brytyjskich celebrities. Na początku grudnia na rodzinny spacer do Krainy Bożego Narodzenia w Hyde Parku wybrał się nawet sam Tom Cruise z żoną Kate Holmes i córeczką Suri. Choinka na Trafalgar Square Zwiedzającym świąteczny Londyn nie powinno również zabraknąć czasu na wizytę na Trafalgar Square. Tam właśnie stoi najważniejsza choinka w Londynie. Jak stanowi tradycja, drzewko od ponad pół wieku jest przekazywane w prezencie Wielkiej Brytanii przez Norwegię. Choinka jest podziękowaniem za pomoc aliantów podczas II wojny światowej. Drzewko ma zawsze ponad 20 metrów wysokości i jest ozdobione od góry do dołu białymi lampkami. Piękną choinkę można również zobaczyć na Covent Garden. Koncerty kolęd w Royal Albert Hall Gdy już zaspokoimy zmysł wzroku świątecznymi obrazami, a nogi zaczną boleć od jazdy na łyżwach, czas na świąteczną ucztę dla ucha. Przechodząc przez Trafalgar Square w Londynie, tuż przed świętami, można posłuchać kolęd w wykonaniu chórów z różnych zakątków Wysp. Kolędnicy przeznaczają otrzymane datki na cele charytatywne. Miłośnicy bożonarodzeniowych pieśni w bardziej profesjonalnym wykonaniu nie zawiodą się również tegorocznym repertuarem Royal Albert Hall. 21 grudnia o godzinie w brytyjskiej operze będzie można wysłuchać kolęd w wykonaniu słynnego na całe Wyspy chóru King s College Choir. Od soboty 22 grudnia do poniedziałku 24 grudnia odbędą się również koncerty kolęd Carols by Candleleight (sobota: godz , niedziela: godz , i 20.00, poniedziałek Wigilia: i 19.00). Bilety do Albert Hall kosztują od 90 do 100 funtów. Kolęd chóru King s College, występującego w Albert Hall, można także wysłuchać za darmo. 24 grudnia, jak co roku, w kaplicy uniwersyteckiej Cambridge odbywa się bowiem słynny Festival of Carols. Historia tego uniwersyteckiego kolędowania sięga roku 1918, kiedy to chór uniwersytecki po raz pierwszy zorganizował koncert kolęd. W tym roku A Festival of Nine lessons and Carols rozpocznie się o godzinie 15.00, ale jak radzą organizatorzy, aby dostać się do kaplicy, zalecane jest cierpliwe stanie w kolejce już od wczesnych godzin rannych. Tym, którzy na takie poświęcenie nie są gotowi, pozostaje wysłuchanie koncertu w radiu. Transmisja na żywo będzie emitowana w BBC Radio 4. Koncert zostanie pokazany również w czasie świąt w telewizji BBC. Zwiedzając stolicę, można również posłuchać kolęd w katedrze Saint Paul s w centrum Londynu. W sobotę 22 grudnia o godzinie odbędzie się koncert pt. Family Carols, a w niedzielę o godzinie kolędy zaśpiewa chór katedralny. Katedra Saint Paul s wypełni się również bożonarodzeniowym śpiewem w czasie uroczystej pasterki o godzinie oraz nabożeństw w pierwszy i drugi dzień świąt. Ponadto pasterki odbędą się w większości polskich kościołów w Londynie. Królowa Śniegu i Dziadek do Orzechów W kulturalnej stolicy świata, za jaką uchodzi Londyn, w czasie świąt nie zabraknie również 5

6 TEMAT NUMERU bogatego repertuaru teatralnego. W okresie bożonarodzeniowym będzie można między innymi zobaczyć tradycyjne świąteczne spektakle i przedstawienia oparte na scenariuszach baśni, znanych również polskim dzieciom. W teatrze Old Vic przy Waterloo będzie można na przykład zobaczyć Kopciuszka ( Cinderella ) i Alladyna, a w mieszczącym się tuż obok Young Vic Theatre zostaną wystawione Zaczarowany Flet ( The Magic Flute ) i Kolęda Wigilijna ( A Christmas Carol ). W teatrze Peackock przy stacji Holborn będzie można zobaczyć przedstawienie teatralne Bałwan ( The Snowman ). Ceny biletów na powyższe sztuki wahają się od 30 do 50 funtów. W London Coliseum przy Leicester Square w okresie świątecznym będzie zaś wystawiany balet Dziadek do Orzechów ( Nutcracker ) oraz Królowa Śniegu ( The Snow Queen ). Bilety na występy baletowe kosztują około 30 funtów. Natomiast miłośnicy musicali powinni koniecznie wybrać się do hali O2 w North Greenwich, w której w sobotę 2 grudnia o godzinie odbędzie się specjalny musical świąteczny pt. Christmas on Broadway. Wezmą w nim udział największe brytyjskie gwiazdy tego gatunku, a piosenki z najnowszych produkcji będą poprzeplatane bożonarodzeniowymi utworami. George Clooney i stada pingwinów... Specjalne atrakcje przygotowały również londyńskie muzea. W National History Museum powstała specjalna sala Ice Station Antarctica, w której zwiedzający mogą przejechać się lodowym pojazdem, obejrzeć stado pingwinów i na własnej skórze poczuć warunki naturalne panujące na Antarktydzie. Salę można zwiedzać od godz do Ceny biletów dla dorosłych: 7 funtów, dzieci: 4.5 funta. Ulice Londynu zachwycają świątecznymi dekoracjami Natomiast wiedzę o historii i o brytyjskich tradycjach bożonarodzeniowych można pogłębić w Geffrye Museum (koło Old Street Station lub Dalston Kingsland). Specjalnie zorganizowana tam świąteczna wystawa pokazuje 400 lat tradycji bożonarodzeniowych na Wyspach. Na zwiedzających czekają również specjalne warsztaty z przygotowywania tradycyjnych kart świątecznych i dekoracji, śpiewanie kolęd i tradycyjne opowieści wigilijne. Wstęp do muzeum jest wolny, od wtorku do soboty od godz do17.00, w niedziele od godz do W muzeum figur woskowych Madame Tussauds można obejrzeć szopkę z postaciami woskowymi słynnych aktorów i muzyków. W tym roku w świątecznych przebraniach wystąpią między innymi George Clooney, Brad Pitt i Angelina Jolie. Na przykład figurę Nicole Kidman na czas świąt ubrano w strój Królowej Śniegu. Wstęp do Madame Tussauds kosztuje od 16 do 20 funtów. Bilety można najtaniej kupić przez internet. Bieg ze świątecznym deserem i zawody o Puchar Piotrusia Pana Dla spragnionych wrażeń w czasie świąt w Londynie istnieje również możliwość wzięcia udziału w imprezach sportowych o raczej ekstremalnym charakterze. Biegi ze świątecznym deserem mamy już wprawdzie za sobą, bo z ciastkiem w ręku można pościgać się na Covent Garden na początku grudnia, jednak w pierwszy dzień świąt można wziąć udział w zawodach pływackich o Puchar Piotrusia Pana. Już od ponad stu lat zawody te odbywają się na jeziorze Serpentine w Hyde Parku. W bożonarodzeniowy poranek, 25 grudnia, członkowie fot. Stefan Rousseau (EPA) klubu pływackiego Serpentine zakładają czapki Świętego Mikołaja i zanurzają się w lodowatej wodzie jeziora. Do przepłynięcia mają 100 metrów, ale przy niskiej temperaturze wody już niejeden śmiałek poniósł konsekwencje tego ekstremalnego wyczynu. Zawody noszą nazwę Piotrusia Pana, bo śmiałkowie, którzy biorą w nich udział swoim zachowaniem przypominają bajkowego bohatera, który nigdy nie urósł. Mogą w nich uczestniczyć jedynie zarejestrowani członkowie klubu pływackiego Serpentine, ale każdy żądny mocnych wrażeń w bożonarodzeniowy poranek może kibicować pływakom. Zawody o Puchar Piotrusia Pana rozpoczynają się w pierwszy dzień świąt o godz. 9.00, na południowym wybrzeżu jeziora. Boxing day czyli świąteczne wyprzedaże Propozycje na spędzenie drugiego dnia świąt w Londynie są bardziej ograniczone niż w pozostałe dni świąt. Powód jest jeden. Boxing day, czyli drugi dzień świąt w Wielkiej Brytanii, nie jest dniem wolnym od pracy. Przynajmniej nie dla wszystkich. Zamiast wracać do biur i fabryk wielu Brytyjczyków, a zwłaszcza Brytyjek, udaje się jednak na zakupy. Boxing day jest bowiem nieoficjalnym narodowym świętem wyprzedaży na Wyspach. Jak przystało na kraj, w którym zakupy to narodowy sport, Anglicy tak jak zaczynali święta w domach towarowych, tak też je kończą, buszując po sklepowych półkach. Po urokach rodzinnie spędzonego pierwszego dnia świąt, tłumy Brytyjczyków ruszają w miasto, by skorzystać z pierwszych poświątecznych obniżek cenowych. Bardziej wytrwali i wytrawni łowcy wyprzedaży mogą wówczas kupić ekskluzywne towary nawet do 70 proc. taniej niż kilka dni wcześniej, przed świętami. Zdarza się również, że przebiegli zakupowicze właśnie na ten dzień odkładają zakupy świątecznych prezentów dla tych członków rodziny, którym obiecali wysłać upominki pocztą lub wręczyć w czasie najbliższego spotkania już po świętach. Pomysł może i przebiegły, ale za to opłacalny i to w dosłownym tego słowa znaczeniu. Decyzję, kiedy zrobić świąteczne zakupy i jak spędzić Boże Narodzenie w Londynie pozostawiam jednak Państwu, tym samym życząc wszystkim wesołych świąt Bożego Narodzenia w Londynie oczywiście. 6 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

7 ???? 7

8 ???? Magicznych Świąt Bożego Narodzenia oraz spełnienia marzeń w Nowym Roku życzy zespół Polskiej Grupy Medialnej Goniec Polski 8 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

9 nr 51 (206) 21 grudnia 2007 SPIS TREŚCI fot. Rafphotostudio ZAMIAST WSTĘPU Redaktor naczelna Katarzyna Kopacz Trzy lata temu przyszło mi spędzić Boże Narodzenie w Londynie. To nie był wybór, ale raczej konieczność. Z perspektywy dnia dzisiejszego mogę powiedzieć smutna konieczność. Bo święta tutaj nie są takie same jak w Polsce. W polskich sklepach można co prawda kupić wszystko co potrzebne, by kulinarnie święta były niemal identyczne jak w kraju, ale przecież karp i barszcz z uszkami nie załatwią sprawy. Nie załatwią jej także wigilijna kolacja zjedzona wspólnie ze znajomymi czy współdomownikami oraz prezenty Czego brakuje w tym wielomilionowym mieście? Od kilku osób usłyszałam, że atmosfery. Zapewne jest w tym wiele racji, ale czy tylko? Chyba nie. Każdemu z nas brakuje zapewne czego innego. Skrzypiącego śniegu pod nogami, wigilii w wielopokoleniowym gronie, świątecznego klimatu Dlatego nawet rozrywki, jakie w czasie świąt oferuje Londyn, nie rekompensują Polakom tego wszystkiego. I trudno się dziwić. Komercja nie zastąpi nigdy prawdziwych świąt, których z całego serca Państwu życzę! Los funta niepokoi Polaków Najazd polskich Mikołajów nr 51 (206) PROJEKT OKŁADKI: TOMASZ WALĘCIUK Już za kilka dni święta Bożego Narodzenia: z podnieceniem czekamy na pamiętany z dzieciństwa zapach choinki, rodzinną atmosferę, kolędy Prawda? Niekoniecznie. Uczucia oczywiste dla przeciętnego Polaka nie są wcale oczywiste dla przeciętnego Anglika I S S N Polski tygodnik w Wielkiej Brytanii ADRES: POLISH TRADE CENTRE 48 Haven Green, Ealing, London W5 2NX, tel info@mail.goniec.com REDAKCJA (EDITORIAL): Katarzyna Kopacz (red. nacz.), kk@mail.goniec.com Michał Szaflarski (zast. red. nacz.), msz@mail.goniec.com tel , redakcja@mail.goniec.com Wojciech Rynkiewicz, wojtek@mail.goniec.com Adam Skorupiński, ska@mail.goniec.com Kamila Cybulska (korekta), kamila@mail.goniec.com Natalia Chomik (korekta) WSPÓŁPRACA: D. Bawołek, A. M. Borkowski, B. Bugała-Miler, K. Bzowska, C. Dziadul, Ł. Jachimiak, A. Korcz, A. MacBride, R. Małolepszy, M. Marek, P. Marek, A. Miedziński, M. Mills, P. Podchorodecki, A. Rynkiewicz, P. Sikora, M. Sygnarowicz, J. Skibicka, E. Tomasik, K. Wiciak, SKŁAD I GRAFIKA: Rafał Głowa (red. tech. i admin.www) tel , rg@mail.goniec.com Tomasz Walęciuk (DTP) dtp@mail.goniec.com MARKETING I REKLAMA (ADVERTISING) tel , fax: , marketing@mail.goniec.com Marta Kaszuba (PR) , marta@mail.goniec.com Urszula Napiórkowska , ula@mail.goniec.com Sylwia Bohatyrewicz , sylwia@mail.goniec.com Agnieszka Jadwiszczak , aj@mail.goniec.com Mariusz Zdeb , advert1@mail.goniec.com FINANSE: Małgorzata Dryjska , md@mail.goniec.com OBSŁUGA OGŁOSZEŃ DROBNYCH I PRENUMERATY (CLASSIFIED ADS AND SUBSCRIPTION): Katarzyna Szalla-Kalinowska , ksz@mail.goniec.com DYSTRYBUCJA dystrybucja@mail.goniec.com, tel PRZEDSTAWICIELSTWO W BIRMINGHAM: England.pl , , office@england.pl Fot: PAP Archiwum Shutterstock WYDAWCA (PUBLISHER): Dyrektor generalny: Mieczysław Cezary Olszewski Dyrektor: Monika Horeczy , monika@mail.goniec.com Nakład: egzemplarzy ISSN Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny Święta w Londynie 10 Wiadomości z Polski 12 Prosto z Wysp 14 Wiadomości ze świata 18 Informacje lokalne z Wielkiej Brytanii 19 Polonia na Wyspach 20 Britpress 22 Polpress 24 English page 26 Boże Narodzenie po brytyjsku 28 Świąteczna atmosfera nie wystarczy 30 Zapomnieć o świętach Bożego Narodzenia 40 Los funta niepokoi 32 Polaków Zostań Mikołajem 33 Świętowanie, 34 ucztowanie Abolicja pod choinkę 36 Pielgrzymka na lotniska 38 Mama na Wyspach 40 Rozrywka 42 Książka i film dla każdego 43 Polski Londyn 44 Wpadam w słowo 45 Przeżyj to sam 46 Galeria 48 Sport z Polski 50 Sport Wielka Brytania 52 Ogłoszenia drobne 55 9

10 WIADOMOŚCI Z POLSKI Sukces polskiej dyplomacji Zniesienie embarga na dostawy polskiego mięsa to jeden z bardziej znaczących sukcesów nowego rządu Po dwóch latach przepychanek Rosjanie w końcu zniosą uciążliwy dla nas zakaz importu, i polskie mięso znów trafi na rosyjskie stoły. O historycznym porozumieniu na wspólnej konferencji poinformowali ministrowie rolnictwa: Marek Sawicki i Aleksiej Gordiejew. Widać wyraźnie, że polityka odprężenia i lepszych relacji, te moje gesty, przynoszą efekt. Tak jak zapowiadałem tuż po wyborach, doprowadzimy do szybkiego zniesienia embarga. Jesteśmy właściwie na mecie tego trudnego przedsięwzięcia powiedział premier, Donald Tusk. Wiadomo już, że politycy uzgodnili szczegóły dotyczące odpraw tirów z mięsem na przejściach granicznych. Ministrowie ustalili też, jakie dokumenty muszą posiadać polscy eksporterzy, by Rosjanie nie mieli pretensji co do ich wiarygodności. W tym tygodniu w Kaliningradzie spotkają się eksperci weterynaryjni, którzy fot Tomasz Gzell (PAP) podpiszą odpowiednią ugodę. Gdy dokument będzie gotowy, zostanie zniesione embargo. Aleksiej Gordiejew zapewnił, że chce przywrócić normalne kontakty handlowe z Polską. To wspaniała wiadomość dla naszych producentów, którzy z powodu dwuletniego embarga stracili już około pół miliarda dolarów. Rosjanie wprowadzili zakaz importu naszych produktów mięsnych i roślinnych w 2005 roku. Zarzucili nam wtedy fałszowanie certyfikatów weterynaryjnych. Choć Polska usunęła wszystkie wytykane nam uchybienia, Rosjanie pozostawali nieugięci. Konflikt zaostrzył się, gdy zaczęliśmy w odwecie blokować negocjacje między Rosją a Unią Europejską w sprawie nowego traktatu o współpracy. To jednak nie koniec pertraktacji. Za miesiąc ministrowie rolnictwa mają spotkać się w Berlinie i przy okazji odbywających się tam targów rozmawiać o wciąż obowiązującym embargu na produkty roślinne. (onet.pl) Wojna o wyjście Prezydent Lech Kaczyński jest przeciwny wycofaniu polskich wojsk z Iraku w terminie proponowanym przez rząd. Jeśli prezydent nie podpisze wniosku o przedłużenie irackiej misji do października 2008 r., to mandat obecności naszych wojsk w Iraku wygaśnie już 31 grudnia 2007 r. ostrzega premier, Donald Tusk. Prezydent, który jest zwierzchnikiem polskich Sił Zbrojnych nie uważa, by należało wycofywać wojska z Iraku do połowy przyszłego roku. Liczę na to, że w rozmowie w tej kwestii zostanie wypracowany jakiś kompromis mówił szef gabinetu prezydenta, Michał Kamiński. Nie wyobrażam sobie, by prezydent mógł zrobić coś takiego odpowiedział na to premier Tusk. Wtedy trzeba by ewakuować naszych żołnierzy w ciągu kilku dni. A to jest niemożliwe. Dlatego Donald Tusk chce przekonać Lecha Kaczyńskiego, by ten zgodził się na propozycję PO i wycofał naszych żołnierzy w październiku 2008 r. Minister spraw zagranicznych, Radosław Sikorski, poinformował w ubiegłym tygodniu, że wniosek w sprawie usunięcia Pomysł szybkiego wyjścia polskich wojsk z Iraku nie podoba się opozycji polskich wojsk z Iraku jest już gotowy i w najbliższych dniach powinien trafić do prezydenta. Pomysł szybkiego wyjścia z Iraku nie podoba się politykom opozycji. Jak powiedział w Radiu Zet szef LiD-u, Wojciech Olejniczak, zbyt szybkie wycofanie żołnierzy może skończyć się atakiem terrorystów na naszych żołnierzy. Z kolei szef klubu PiS-u, Przemysław Gosiewski, mówił, że powinniśmy zostać w Iraku, bo mamy tam ważne ekonomiczne interesy. (dziennik.pl) fot. Radosław Pietruszka PAP 10 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

11 Wiadomości z Polski na antenie RGFM ( codziennie o godz.: 7.00; 8.00; 9.00; 10.00; 11.00; 12.00; 13.00; 14.00; 15.00; 16.00; 17.00; 18.00; Niższe emerytury dla kobiet fot. (PAP) Skoro kobiety żyją dłużej, powinny dostawać niższe emerytury - twierdzi minister, Jolanta Fedak. Kobiety mają dziś średnio o 35 proc. mniejszą emeryturę od mężczyzn. Rząd chce tę różnicę powiększyć o kolejne 15 proc. Rewolucyjny jeśli chodzi o sposób liczenia emerytur dla milionów Polaków projekt podpisała właśnie minister pracy, Jolanta Fedak. Zacznie obowiązywać za niecałe 13 miesięcy. Wtedy bowiem Polacy oprócz emerytur z ZUS-u (jak dziś) będą dostawać również świadczenia z kilkunastu otwartych funduszy emerytalnych (OFE). Pani minister jak czytamy w projekcie ustawy List gończy za Piotrem Misztalem Krakowska prokuratura wydała list gończy za byłym posłem Piotrem Misztalem (Samoobrona, potem bezpartyjny). Jeżeli Misztal przebywający w USA i posiadający amerykańskie obywatelstwo wróci do kraju, zostanie aresztowany. Ze względu na skuteczność poszukiwań zarządziliśmy opublikowanie listu gończego za pomocą środków masowego przekazu powiedział we wtorek naczelnik wydziału zamiejscowego w Krakowie Biura ds. Przestępczości Zorganizowanej Prokuratury Krajowej, Marek Woźniak. Prokuratorzy chcą postawić Misztalowi zarzuty w związku ze śledztwem w sprawie wyłudzeń podatkowych na szkodę Skarbu Państwa w wysokości co najmniej 2 mln 218 tys. zł. Dotyczą kierowania działalnością zorganizowanej grupy przestępczej, zajmującej się w latach m.in. handlem fałszywymi fakturami i wyłudzeniami podatkowymina terenie Krakowa, Łodzi i innych miejscowości. (gazeta.pl) o emeryturach z OFE podzieliła emerytów według płci i tym samym zastosowała różne przeliczniki emerytur dla kobiet oraz mężczyzn. A to dla kobiet dramat: w porównaniu z mężczyznami będą dostawać grosze. Minister Fedak uznała, że skoro kobiety żyją średnio o pięć lat dłużej od mężczyzn, to dłużej trzeba im też wypłacać emerytury. Sprawiedliwie więc będzie obciąć kobietom świadczenia emerytalne. A mężczyznom, którzy wcześniej umierają podwyższyć. W ten sposób wszystko się wyrówna Polka będzie dostawać mniej pieniędzy, ale dłużej, Polak więcej, ale krócej. Obecna minister pracy nie wymyśliła nowego sposobu liczenia emerytur. Na taki pomysł pierwszy wpadł rząd PiS-u, a dokładniej były wicepremier, Przemysław Gosiewski. Platforma była wtedy oburzona. Zapowiadała wyrzucenie pomysłu poprzedników do kosza. Do poniedziałku projekt ministra pracy był konsultowany z innymi resortami, później miał trafić do pracodawców i związkowców z Komisji Trójstronnej. (gazeta.pl) WIADOMOŚCI Z POLSKI W SKRÓCIE Wałęsa musi przeprosić Małpa z brzytwą, wariat, chory debil za te słowa Lech Wałęsa musi przeprosić antykomunistycznego działacza, Krzysztofa Wyszkowskiego. Byłemu prezydentowi nerwy puściły w programie telewizyjnym, gdy Wyszkowski stwierdził, że Wałęsie nie należy się status pokrzywdzonego przez służby PRL-u. Proces ciągnął się ponad dwa lata. W czerwcu tego roku sąd kazał Wałęsie przeprosić Wyszkowskiego. Ale obaj się odwołali. Sprawa wreszcie dobiegła końca. Gdański sąd odrzucił obie apelacje. To znaczy, że Wałęsa musi przeprosić Wyszkowskiego za chorą małpę, wariata i chorego debila, ale nie musi za agenta i zdrajcę. (dziennik.pl) Anglia pachnie Tuskiem Zwala z nóg wszystkie kobiety i pięknie pachnie. To Tusk najnowszy dezodorant z Wysp Brytyjskich. Każdy teraz chce tam pachnieć Tuskiem. I to za jedyne 69 pensów! Zwykły dezodorant Tusk można kupić w Wielkiej Brytanii za niecałego funta. Ale jest też edycja limitowana w krwisto czerwonym kolorze, dostępna na aukcjach internetowych za 1.95 funta. Dezodorant błyskawicznie znika ze sklepów. Jeśli więc ktoś chce uwodzić kobiety zapachem prawdziwego Tuska, musi się pospieszyć. (dziennik.pl) Droższe wizy do USA Od 1 stycznia 2008 r. na całym świecie wzrastają opłaty zgłoszeniowe za amerykańskie wizy imigracyjne i nieimigracyjne poinformowała Ambasada USA w Warszawie. Opłata za wizę nieimigracyjną wzrośnie ze 100 do 131 dolarów, a za wizę imigracyjną zostanie podwyższona z 335 do 355 dolarów. Zgodnie z obecnym kursem dolara amerykańskiego, odpłatność za wizę nieimigracyjną wyniesie 327,5 złotego, a za wizę imigracyjną 887,5 złotego. W uzasadnieniu ambasada USA zwraca uwagę, że ostatnia podwyżka opłat za wizy nieimigracyjne miała miejsce w 2002 r. (onet.pl) fot. (PAP) fot. (PAP) 11

12 PROSTO Z WYSP fot. arch. Co tam panie w polityce? MARTA MILLS Brytyjscy politycy cieszą się dłuższą niż reszta społeczeństwa przerwą świąteczno-noworoczną w tym roku parlament skończył obradować 18 grudnia i zbierze się znowu dopiero 7 stycznia 2008 roku. Pomimo braku atrakcji, jakich zwykle dostarczają dziennikarzom parlamentarzyści, media nie będą się nudzić to przecież czas na wszelkiej maści podsumowania roku, rankingi najlepszych i najgorszych wydarzeń, polityków i wypowiedzi. A nieco się w tym odchodzącym roku wydarzyło, jednak sześć miesięcy rządów premiera Gordona Browna nie zdobędzie szczytów najlepszych rankingów rokiem niekompetencji Browna Pierwszego, i to dosyć trafnego, podsumowania rządów Browna dokonał 12 grudnia lider opozycji, David Cameron. W każdą środę o 12. w południe odbywa się półgodzinna sesja parlamentu tzw. Prime Minister s Questions (PMQs) podczas której premier na oczach tysięcy widzów przed telewizorami odpowiada na pytania liderów opozycji i innych posłów. W praktyce całe show skupia się na liderze konserwatystów i jego atakach na premiera. PMQs wymagają od liderów trzech partii umiejętności szybkiej i przede wszystkim błyskotliwej riposty, która pogrąży przeciwnika, wywołując głośny aplauz setek posłów zgromadzonych na sali. David Cameron zawsze wyglądał na lidera, który dobrze czuje się podczas PMQs, aczkolwiek błyskotliwość Tony ego Blaira często stawiała Camerona w trudnej sytuacji. Jednak od momentu objęcia teki premiera przez Browna, który wyraźnie nie znosi PMQs (i gołym okiem widać, jak go zawsze męczy te pół godziny), Cameron wygląda jak ryba w wodzie. Ze środy na środę błyszczy coraz jaśniej i bez większego wysiłku miażdży premiera kąśliwymi uwagami. 12 grudnia Cameron sprytnie wykorzystał ostatnią sesję PMQs w tym roku do złośliwego podsumowania 2007 roku dla Browna: Rok 2007 będzie zapamiętany jako ten, w którym została w końcu ujawniona niekompetencja Gordona Browna, zaczął Cameron, i zwrócił się bezpośrednio do Browna: Powiem ci teraz, co osiągnąłeś swoją polityką. Pierwszy od 140 lat szturm społeczeństwa na bank, zgubiłeś dane personalne i finansowe połowy kraju, sprowokowałeś wszczęcie policyjnego śledztwa w twojej własnej partii. Czy może być gorzej? Cameron jednak w pewnym stopniu oszczędził Browna, ponieważ jego podsumowanie powinno zawierać jeszcze co najmniej trzy oskarżenia: kilka razy pokazałeś, że nie masz pojęcia o skali nielegalnej i legalnej imigracji w kraju; przez kilkanaście tygodni zwodziłeś nas widmem wcześniejszych wyborów; zupełnie straciłeś zaufanie ludzi w sprawie finansowania partii politycznych. Niestety dla Browna pierwszych kilka miesięcy premierowania wyglądało jak niekończące się pasmo niepowodzeń. Niemal każdy tydzień przynosił wydarzenia pogrążające jego rząd, partię i jego samego. Któryś z dziennikarzy skomentował niedawno, iż wydawało się, że gorzej już być nie może, kiedy następował kolejny krach. Czyli było jeszcze gorzej. Krach za krachem Najpierw okazało się, że rząd nie może doliczyć się, ilu imigrantów właściwie pracuje w Wielkiej Brytanii. Potem, że wielu imigrantów nie dość, że pracuje nielegalnie, to jeszcze pracuje w tzw. security jobs, czyli na posadach związanych z ochroną i prawdopodobnie z dostępem do tajnych informacji. W końcu 13 grudnia minister spraw wewnętrznych, Jacqui Smith, przyznała, że około 6600 nielegalnych imigrantów otrzymało licencję na pracę w security sector. Mniej więcej w tym samym czasie, kiedy media i rząd starały się doliczyć nielegalnych obywateli, tysiące legalnych członków społeczeństwa stały w wielogodzinnych kolejkach, aby wybrać oszczędności z bankrutującego banku Northern Rock. Takiego masowego szturmu na bank nie widziano od czasów królowej Wiktorii (jak wspomniał Cameron, od 140 lat). Rząd bezskutecznie uspokajał obywateli i przekonywał, że ich oszczędności są bezpieczne. Ten opór Brytyjczyków i brak zaufania w zapewnienia rządu negatywnie odbiły się na wizerunku premiera. Do tego doszły wybory, które się nie odbyły przez wiele tygodni Brown zwodził wyborców, media i polityków opozycji, nie wypowiadając się jednoznacznie, czy ogłosić wcześniejsze wybory czy nie. Cały kraj przygotowywał się na elekcję, jednak Brown w ostatniej chwili wycofał się, obawiając się porażki. To znacznie podważyło i tak już nadszarpnięte zaufanie wyborców. Na początku listopada kolejny skandal: urzędnik Inland Revenue (urzędu podatkowego) gubi dane personalne 25 milionów ludzi (czyli ponad 40 proc. populacji Wielkiej Brytanii). Brown musi publicznie przepraszać za niekompetencję swoich urzędników. I jakby tego było mało, pod koniec listopada jeszcze jeden krach, o którym pisałam szerzej dwa tygodnie temu. Media ujawniły, że biznesmen David Abrahams podarował Partii Pracy ponad 660 tysięcy funtów, nie ujawniając jednak swojego nazwiska (czyli złamał prawo, jednak nikt w Partii Pracy, łącznie z premierem, nie zareagował). Oficjalnie Brown utrzymuje, że nie miał o tych darowiznach pojęcia. Podczas tego skandalu wyszło jednak na jaw, że zarówno zastępca Browna, Harriet Harman, jak i liderka szkockiej Partii Pracy, Wendy Alexander, przyjęły pieniądze od darczyńców i nie ujawniły tego publicznie. Ten skandal może okazał się dla Browna najpoważniejszy. Oprócz utraty zaufania, reputacji i znacznego spadku w sondażach, może on być drugim w historii Wielkiej Brytanii premierem przesłuchiwanym przez policję (pierwszym był Tony Blair). Ponadto może on stracić swoją zastępczynię, wybraną po kosztownej kampanii zaledwie kilkanaście tygodni wcześniej. Na razie sprawa Abrahamsa nieco przycichła, jednak policja wszczęła śledztwo w Partii Pracy i można się spodziewać, że niedługo znowu będzie o tym głośno. Premier Jaś Fasola Brown czekał długie 10 lat na wymarzony stołek premiera. Przez 10 lat, urzędując jako Kanclerz Skarbu (minister finansów), zbudował wizerunek stabilnego polityka. Wymarzone stanowisko może jednak okazać się dla niego politycznym samobójstwem. Nikt nie spodziewał się, że jego autorytet może stopnieć tak szybko. Podczas przedostatniej sesji PMQs lider Liberalnych Demokratów nazwał Browna Mister Bean, czyli Jasiem Fasolą, egzystującym od jednej wpadki do drugiej. Ku uciesze posłów opozycji Brown nie zdobył się nawet na słaby uśmiech bagatelizujący przezwisko, które może zostać z nim do końca urzędowania. Może on mieć jedynie nadzieję, że 2008 rok pozwoli na stopniową odbudowę reputacji. 12 Sobota po nr 51 naszemu (206), 21 grudnia tylko 2007 w Radio Goniec RGFM 93 FM

13 ???? 13

14 WIADOMOŚCI ZE ŚWIATA Serbia a niepodległość Kosowa fot. Hans Klaus EPA Dwudziestolecie Hamasu W Gazie zebrało się kilkaset tysięcy zwolenników Hamasu w związku z 20. rocznicą powstania ruchu. Centralny plac w Gazie został usłany zielonymi flagami Hamasu i transparentami z hasłami popierającymi ruch. Na jednym z nich napisano: Nie uznamy Izraela. Agencja Reutera oszacowała liczbę manifestantów na tys. Wśród nich były dziesiątki zamaskowanych, uzbrojonych członków zbrojnego skrzydła Hamasu, w tym kobiety. Po 20 latach korzenie tego ugrupowania rozrastają się na każdym kawałku naszej ziemi mówił do zgromadzonych Muszir al- Masri, były deputowany. Żydzi, wracajcie, bo już wykopaliśmy dla was groby mówił al-masri, ostrzegając Izrael przed podejmowaniem operacji militarnych na terytorium Strefy. Więc jest to największa demonstracja siły w Strefie Gazy od czasu, gdy Hamas przejął w czerwcu całkowitą kontrolę nad tym palestyńskim terytorium i po tygodniu walk wyparł siły lojalne ugrupowaniu Fatah prezydenta Mahmuda Abbasa. Serbia odrzuca temat niepodległości Kosowa, choć gotowa jest mu przyznać pełną autonomię Prezydent Serbii, Boris Tadić, oświadczył, że tak długo jak będzie pozostawał na swym stanowisku nigdy nie zaakceptuje niepodległości Kosowa, ponieważ jest całkowicie przekonany, iż takie rozwiązanie stawia pod znakiem zapytania rozwój i przyszłość całego rejonu Bałkanów. Tadić, który wziął udział w konferencji czołowych serbskich dyplomatów, dodał, że spodziewa się dalszych inicjatyw w sprawie statusu Kosowa, zwłaszcza ze strony Rosji i Chin. Zdaniem państw zachodnich wszelkie możliwości kompromisu zostały wyczerpane. Przywódcy kosowskich Albańczyków, którzy stanowią 90 proc. mieszkańców tej prowincji, nie chcą już prowadzić dalszych rozmów z Serbią i są gotowi ogłosić niepodległość już w ciągu najbliższych tygodni. USA i Unia Europejska przychylają się do ich stanowiska. Ich zdaniem jest to jedyne rozwiązanie obecnej sytuacji. Aktualnie Kosowo pozostaje formalnie prowincją Serbii. W 1999 r., po trwających 3 miesiące czystkach etnicznych dokonywanych przez wojska serbskie, kontrolę nad prowincją przejęła ONZ i rozjemcze wojska NATO. Serbia odrzuca wszelkie rozmowy na temat niepodległości Kosowa, ale jest gotowa przyznać tej prowincji pełną autonomię. 20 stycznia przyszłego roku odbędą się w Serbii wybory prezydenckie. Tadić, który stoi na czele prozachodniej Partii Demokratycznej, będzie się musiał zmierzyć z koalicją nacjonalistów, w tym z obecnym premierem Voijslavem Kosztunicą. Tymczasem rosyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych ostrzegło w poniedziałek, że sytuacja w Kosowie grozi kryzysem nie do opanowania, ponownie apelując o kontynuowanie dialogu w sprawie tej prowincji. (onet.pl/gazeta.pl) Hamas powstał w 1987 roku po wybuchu pierwszej intifady Meszal przyznał w swoim przemówieniu, że rocznica przypada na okres, gdy Palestyńczycy w Strefie Gazy są w bardzo trudnej sytuacji. W odpowiedzi na przejęcie kontroli przez Hamas Izrael określił Strefę Gazy jako wrogą jednostkę i znacznie zredukował dostawy elektryczności, paliwa i innych niezbędnych towarów oraz usług. Obserwatorzy zwracają uwagę, że sytuacja gospodarcza i sanitarna w Strefie Gazy jest dramatyczna. Hamas, który wzywa do walki zbrojnej i zniszczenia Izraela, powstał w grudniu 1987 roku, krótko po wybuchu pierwszej intifady. Jego założycielem był szejk Ahmed Jasin, który zginął w 2004 roku w izraelskim nalocie rakietowym. (onet.pl/dziennik.pl) fot. Ali Ali (PAP/EPA) 14 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

15 Wiadomości ze świata na antenie RGFM ( codziennie o godz.: 7.00; 8.00; 9.00; 10.00; 11.00; 12.00; 13.00; 14.00; 15.00; 16.00; 17.00; 18.00; 19.00; Pakistan bez stanu wyjątkowego Prezydent Pakistanu zniósł obowiązujący w kraju od ponad miesiąca stan wyjątkowy informują media w Islamabadzie. Pervez Musharraf oficjalnie poinformował o tej decyzji w ubiegłą sobotę wieczorem w radiowo- Dzieci don Kichota fot. (PAP) fot. Pierre Alain (PAP) Stowarzyszenie Dzieci don Kichota udziela pomocy bezdomnym -telewizyjnym orędziu do narodu. Musharraf wprowadził stan wyjątkowy w kraju 3 listopada, motywując decyzję zagrożeniem terrorystycznym. Zawieszona została konstytucja prezydent przeprowadził też czystkę w pakistańskim Sądzie Najwyższym, usuwając z jego składu nieprzychylnych mu sędziów. Posunięcia te wywołały potępienie światowej opinii, w tym także ze strony głównego sojusznika Pakistanu Stanów Zjednoczonych. Zniesienie restrykcji w sobotę ma związek zarówno z zagraniczną presją, jak i z kampanią przed planowanymi na 8 stycznia przyszłego roku wyborami parlamentarnymi w Pakistanie. Musharraf został wybrany 6 października na kolejną kadencję prezydencką w głosowaniu pośrednim. (dziennik.pl) Francuska żandarmeria udaremniła próbę ustawienia kilkudziesięciu namiotów obok katedry Notre-Dame w Paryżu. Akcję zainicjowało stowarzyszenie Dzieci don Kichota, udzielające pomocy bezdomnym. Miasteczko dla bezdomnych pod słynną katedrą składało się z kilkudziesięciu namiotów, w których wielu ludzi natychmiast poszukało schronienia. Żandarmów w akcji jego likwidacji wspierało kilka jednostek policji. Działania te zapowiedziała pani minister mieszkalnictwa, Christine Boutin, podczas objazdu ośrodków socjalnych we Francji. Ostrzegła, że władze nie będą tolerowały zakładania na ulicach francuskich miast nowych obozowisk dla bezdomnych. Lider Dzieci don Kichota, Augustin Legrand, odpowiedział, iż rząd nie dotrzymał obietnic z poprzedniej zimy i stworzył tylko 14 tys. zamiast obiecanych 27 tys. miejsc w ośrodkach dla bezdomnych. W czasie ubiegłej zimy francuskie partie polityczne i rozmaite stowarzyszenia obywatelskie prowadziły przez dwa tygodnie akcję na rzecz bezdomnych, tworząc m.in. w Paryżu miasteczka namiotowe dla osób niemających dachu nad głową. Skłoniło to wówczas rząd francuski do podjęcia nadzwyczajnych środków zmierzających do zmniejszenia zjawiska bezdomności, łącznie z opracowaniem projektu ustawy zapewniającej bezdomnym możliwość dochodzenia prawa do posiadania dachu nad głową przed sądami francuskimi. Ustawa ta może jednak wejść w życie dopiero za parę lat. (onet.pl) WIADOMOŚCI ZE ŚWIATA W SKRÓCIE Doradca papieża Światowej sławy reżyser teatralny i filmowy Franco Zeffirelli ujawnił, że doradza Benedyktowi XVI w sprawach kultury. Zdaniem reżysera, wizerunek Benedykta XVI jest chłodny i mało dostosowany do tego, co go otacza. Zeffirelli skrytykował też garderobę papieża, wyrażając opinię, że jest ona pełna przepychu i za bardzo rzuca się w oczy. Reżyser zaznaczył, że papież jest świadom, iż przedstawiany obecnie w kinematografii obraz Kościoła jest zły. Jako żarliwy chrześcijanin nie mogę patrzeć na tę katastrofę podkreślił Zeffirelli. (gazeta.pl) Fanatyk komunizmu Białoruskim celnikom odjęło mowę, gdy z Polski wjechał ładą Szwajcar i poprosił o... azyl w państwie rządzonym przez Aleksandra Łukaszenkę. Chciał tam zamieszkać, bo uważał Białoruś na równi z Wenezuelą i Kubą za najlepszy kraj na świecie. Ostatecznie szwajcarski fanatyk komunizmu, który w bagażniku dumnie woził pełne wydanie dzieł Lenina, wytrzymał na Białorusi tylko dziesięć dni. Potem bez słowa wyjaśnienia zwiał z powrotem do ojczyzny. Tą samą ładą. (dziennik.pl) Abolicja w New Jersey fot. (PAP) fot. Matteo Bazzi (PAP) Jako pierwszy amerykański stan od ponad 40 lat New Jersey zniósł ustawowo karę śmierci. Stosunkiem głosów 44 do 36 izba niższa lokalnego parlamentu uchwaliła, że kara ostateczna zostanie zastąpiona karą dożywotniego więzienia bez możliwości warunkowego zwolnienia. Przeciwko abolicji opowiedzieli się głównie deputowani republikańscy, poparli ją natomiast dominujący w Zgromadzeniu Stanowym New Jersey demokraci. Zniesienie kary śmierci zaleciła w styczniu specjalna stanowa komisja, która stwierdziła brak niepodważalnych dowodów, jakoby kara ta odstraszała potencjalnych przestępców. (gazeta.pl) 15

16 LOKALNE WIELKA BRY TA N I A Przekazanie kontroli Premier Gordon Brown podczas wizyty w Basrze Wielka Brytania przekazała siłom irackim kontrolę nad prowincją Basra na południu Iraku poinformowały agencje prasowe. Nastąpiła historyczna chwila i wielki dzień, jeden z największych we współczesnej historii Zaostrzenia wizowe Wielka Brytania przygotowuje nowe środki, aby zaostrzyć system wiz turystycznych informuje BBC. W ciągu najbliższych dni minister ma przedstawić nowy system wizowy: osoby spoza Unii Europejskiej będą mogły zostać na terenie Zjednoczonego Królestwa trzy miesiące, a nie sześć, jak to było wcześniej. Zostanie również wprowadzony fot. Peter Macdiarmid (PAP) Basry oświadczył gubernator prowincji, Mohammed Mosbah al-waeli, podczas ceremonii w ostatniej brytyjskiej bazie na lotnisku pod miastem. Dowódca brytyjski, gen. bryg. Graham Binns, pochwalił stopień przygotowania irackich sił bezpieczeństwa i wyraził przekonanie, że sprostają one nowym zadaniom. Basra jest ostatnim regionem Iraku, w którym za sprawy bezpieczeństwa odpowiadały wojska brytyjskie. Po rozpoczęciu operacji w Iraku w 2003 roku Brytyjczycy kontrolowali cztery prowincje. Przejęcie przez siły irackie odpowiedzialności za ten największy iracki ośrodek eksportu ropy naftowej będzie najpoważniejszym, jak dotąd, sprawdzianem dla rządu irackiego, testującym jego zdolność do utrzymywania bezpieczeństwa bez pomocy Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Basra, w której leży drugie co do wielkości miasto Iraku i jedyny duży port w tym kraju, ma dużo więcej ludności, jest dużo bogatsza i ma większe znaczenie strategiczne niż jakakolwiek z 18 prowincji, które zostały wcześniej przekazane pod iracką kontrolę. Częściej dochodzi tam także do aktów przemocy. Po przekazaniu Basry siły brytyjskie będą zapewniać wojskom irackim jedynie szkolenie i wsparcie. Wielka Brytania ma obecnie w Iraku 4500 żołnierzy. Na wiosnę przyszłego roku ich liczba zostanie zmniejszona do (onet.eu) depozyt w wysokości około 1000 funtów, wpłacany przez każdą rodzinę, która chce, aby jej krewni odwiedzili Wielką Brytanię. Nowe zasady zostaną zawarte w dokumencie przedstawionym przez ministra do spraw imigracji, Liama Byrnego. Pomysł tak zwanej cash bond nie jest nowy, ale minister jest przekonany, że będzie to krok do przodu. Ludzie będą używali sponsorowanych wizyt rodzinnych, aby umożliwić krewnym spoza Unii Europejskiej wizytę na podstawie wizy tymczasowej czytamy na stronie BBC. Rząd ogłosił też inne zmiany w systemie wizowym, które minister Byrne określił jako największą zmianę w systemie imigracyjnym w historii. (bbc.co.uk) Mistrzowie na Wembley Fałszywe jednofuntówki 16 grudnia, stadion Wembley zamienił się w spektakularny tor wyścigowy gościł on bowiem 20. edycję słynnego Wyścigu Mistrzów. 18 kierowców reprezentujących 9 krajów świata ścigało się indywidualnie o tytuł Mistrza Mistrzów oraz drużynowo o Puchar Narodów. Po raz drugi z rzędu zwycięzcą dorocznego Race of Champions został Mattias Ekstrom. Tegoroczny Mistrz wyścigowej serii DTM pokonał w finale 7 krotnego Mistrza Świata Formuły 1 Michaela Schumachera. W klasyfikacji narodów- Nations Cup triumf odniosła ekipa z Niemiec, którą reprezentowali Schumacher oraz debiutujący w tym roku w Formule 1 Sebastian Vettel. Niemcy w finale pokonali reprezentację Finlandii. Tegoroczna, 20. edycja słynnego na całym świecie Wyścigu Mistrzów poświęcona była pamięci tragicznie zmarłego w tym roku Colina McRae. W 207 numerze Gońca Polskiego oraz na przeczytasz więcej o tej imprezie. Paweł Podchorodecki Kurs funta (Dane z 17 grudnia 2007 r. źródło: NBP/kantory.pl) Średni kurs funta według NBP: 1 GBP = PLN Policjanci z Wielkiej Brytanii rozbili jeden z największych gangów fałszerzy. Przestępcy mieli małą fabryczkę bilonu. Udało im się wyprodukować aż 14 milionów jednofuntowych monet. Gdy policjanci zapukali do drzwi warsztatu pewnego bezrobotnego inżyniera, nawet nie przypuszczali, że odkryją wielki warsztat fałszerski. Bo, jak twierdzi Daily Mail, pan Marcus Glindon wybił aż 14 milionów monet. Jak pisze gazeta, śledztwo wykazało, że była to doskonale zorganizowana grupa fałszerzy. Do Glindona dwóch panów przynosiło specjalne stopy, a on przerabiał je na puste krążki. Z jego warsztatu pieniądze trafiały do kolejnego punktu, w którym wybijano na nich wszystko to, co mają jednofuntówki. Glindon nie wzbogacił się na fałszerstwie. Żył jak normalny, zwykły człowiek. Bo, jak twierdzi Daily Mail, za wybijanie monet dostawał od fałszerzy zwykłą pensję. kupno sprzedaż Gdańsk Katowice Kraków kupno (dailymail.co.uk) sprzedaż Poznań Warszawa Wrocław nr 51 (206), 21 grudnia 2007

17 ???? 17

18 LOKALNE POLONIA Krzyż zasługi za krzyż Pański W imieniu prezydenta RP Krzyż wręczyła Lili Pohlmann (z prawej) ambasador, Barbara Tuge-Erecińska. Lili Pohlmann została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Odznaczenie to jest nadawane cudzoziemcom i zamieszkałym za granicą obywatelom polskim, którzy swoją działalnością wnieśli wybitny wkład we współpracę międzynarodową oraz współpracę łączącą Rzeczpospolitą Polską z innymi państwami i narodami. Wykaz zasług Lili na polu dialogu polsko-żydowskiego jest bardzo długi. Cały czas ma z tym dialogiem krzyż Pański, fot. Robert Małolepszy teraz dostała... zasługi. Irena Stemplowska dopisała ten dwuwiersz do listu gratulacyjnego wystosowanego do Lili Pohlmann przez jej męża profesora Ryszarda Stemplowskiego, byłego ambasadora Polski w Wielkiej Brytanii. Występując na uroczystości wręczenia odznaczenia, Konsul Generalny RP, Robert Rusiecki powiedział: Lata dzieciństwa pani Pohlmann spędzone we Lwowie, przypadły na najstraszniejszy czas ubiegłego stulecia na lata II wojny światowej. Trudno wyobrazić sobie człowieka bardziej pokrzywdzonego przez wojenny koszmar niż Lili Pohlmann. Z trudem przychodzi zrozumienie cierpienia spowodowanego utratą prawie wszystkich najbliższych zamordowanych przez gestapo i ukraińską policję. Niezwykły jest wreszcie cud ocalenia, który był możliwy dzięki pomocy i ryzyku podjętemu przez innych ludzi. Wątek pomocy i pracy na rzecz drugiego człowieka wpisuje się w całą działalność społeczną Lili Pohlmann. Bezgranicznie poświęca się ona niesieniu pomocy innym, ze szczególnym uwzględnieniem najsłabszych i najbardziej potrzebujących tej pomocy dzieci. Znaczące miejsce także ma jej zaangażowanie w dialog i relacje polsko-żydowskie, co jak sama mówi jest oczywiste, gdyż jest i czuje się Polką. Od szeregu lat Lili Pohlmann organizuje akcje charytatywne, z których dochód przeznaczony był na wsparcie działalności Centrum Kultury Żydowskiej w Krakowie, w którym zasiada w zarządzie. Była organizatorką koncertów charytatywnych, a także inicjatorką zbierania funduszy na budowę pomnika ku czci dr. Janusza Korczaka na cmentarzu Żydowskim w Warszawie oraz odsłoniętego w ubiegłym roku drugiego pomnika Korczaka w centrum stolicy. Nazywana bywa ambasadorem misji dialogu obydwu narodów. Jako świadek historii, brała również udział w międzynarodowych konferencjach na temat reżimów totalitarnych. Na wręczenie odznaczenia przybyło liczne grono przyjaciół pani Lili, a listy gratulacyjne napłynęły od znanych osobistości z Polski oraz z wielu krajów świata. Robert Małolepszy mbank w Londynie mbank otworzył Centrum Finansowe w Londynie, obsługujące Polaków, którzy planują zakup nieruchomości w Polsce. W pierwszej połowie 2008 roku pierwszy polski bank internetowy planuje uruchomić pełen zakres usług bankowości detalicznej w Wielkiej Brytanii. Obecnie w Wielkiej Brytanii przebywa ponad 30 tys. klientów mbanku. Większość z nich utrzymuje ścisłe kontakty z krajem i planuje powrót do Polski. Korzystają oni zarówno z oferty depozytowej, jak i kredytowej oraz inwestycyjnej mbanku w Polsce. Potrzebują jednocześnie banku w Wielkiej Brytanii, który zaoferuje im zintegrowaną obsługę finansową w Polsce i za granicą. Zgodnie ze swoją misją: maksimum korzyści i wygody, mbank podąża za klientami. Polacy mieszkający w Wielkiej Brytanii mogą teraz za jego pośrednictwem dokonać wszelkich formalności związanych z zaciągnięciem kredytu hipotecznego, bez konieczności wizyty w Polsce. Otwierając swoje Centrum Finansowe przy Sherborne House, 6th Floor, 119 Cannon Street w Londynie, mbank stał się pierwszym polskim bankiem obecnym w londyńskim City. Niezmiernie cieszę się z rozpoczęcia bezpośredniej obsługi naszych rodaków w Wielkiej Brytanii w zakresie sprzedaży kredytów hipotecznych na zakup nieruchomości w Polsce, ale to dopiero pierwszy krok. Naszym celem jest zapewnienie klientom kompleksowej obsługi finansowej w Polsce i za granicą mówi Sławomir Lachowski, Prezes Zarządu BRE Banku i twórca mbanku. Otwierając Centra Finansowe, mbank niweluje bariery związane z zakupem skomplikowanych produktów kredytowych przez internet. PKO BP już w Wielkiej Brytanii W połowie grudnia Prezes PKO Banku Polskiego, Rafał Juszczak, uroczyście otworzył placówkę banku w Londynie. Realizując założenia nowej strategii, bank postawił kolejny krok w zdobywaniu klientów poza granicami kraju. Początkowo oferta banku będzie koncentrować się na produktach hipotecznych, które PKO BP już od lipca br. dystrybuuje na rynku brytyjskim. Docelowo bank zamierza prowadzić swoją działalność w Wielkiej Brytanii w formie oddziału, rozszerzając swoją ofertę o kolejne produkty zarówno dla klientów detalicznych, jak i korporacyjnych. Nasi rodacy to bardzo dynamiczna grupa w Wielkiej Brytanii. To głównie z myślą o nich zdecydowaliśmy się na otwarcie placówki w Londynie. Chcemy być blisko naszych klientów, niezależnie od tego, gdzie mieszkają bądź pracują. Mijający rok był dla nas okresem wyjątkowym. To właśnie w tym czasie ogłosiliśmy nową strategię, rozpoczęliśmy ogromny proces gruntownej przemiany banku. Skuteczna ekspansja zagraniczna jest ważnym elementem tej strategii, a jej celem jest utrzymanie pozycji lidera bankowości detalicznej powiedział w czasie uroczystości otwarcia placówki Rafał Juszczak Prezes Zarządu PKO BP. W nowo otwartej placówce PKO BP nie tylko Polacy pracujący w Wielkiej Brytanii, ale również obywatele tego kraju będą mogli załatwić wszelkie formalności związane z zakupem mieszkania czy domu w Polsce. Przyjazd do Polski nie będzie konieczny, ponieważ wszystko będzie można załatwić za pośrednictwem banku. Nowo otwarta placówka mieści się przy 151 Shaftesbury Avenue, w centrum Londynu. 18 Dostrój się nr 51 pozytywnie (206), 21 grudnia Radio 2007 Goniec RGFM 93 FM

19 ???? Goniec Polish 149x212 3/12/07 18:23 Page 1 Western Union Prepaid MasterCard Karta gotówkowa, którƒ mo na zawsze Nie trzeba konta w banku Nie trzeba wykazywaπ si zdolno ciƒ kredytowƒ Do u ytku wsz dzie, gdzie akceptowana jest karta MasterCard Szybki dost p do bankomatów Latwe zakupy on-line Jak uzyskaπ Western Union Prepaid MasterCard : 1. Karta dost pna w wybranych punktach PayPoint. 2. Karta dost pna poprzez stron : 3. Przy zakupie vauchera 360money e-voucher za 10, zeskanuj wyci ty z gazety kod kreskowy lub zadzwo pod numer * po aplikacj. 360money e-voucher w wysoko ci 10 pokrywa warto π karty o wysoko ci 9.95 oraz pozostawia 5p kredytu na Twoim koncie. 4. Zarejestruj swojƒ kart. Po wykonaniu jednej z powy szych czynno ci, zarejestruj swojƒ kart na stronie lub dzwoniƒc pod numer * W przeciƒgu 7 do 10 dni otrzymasz kart zawierajƒcƒ Twoje dane. Aby uzyskaπ wi cej informacji oraz ca kowity Regulamin odwiedø: Aby znaleøπ najbli szƒ placówk PayPoint lub uzyskaπ wi cej Informacji o PayPoint, zadzwo pod numer * albo odwiedø *Obowiƒzuje standardowa op ata Twojej sieci za rozmow. ** 360money e-voucher papierowy vaucher, który mo na zakupiπ w ka dym z punktów PayPoint. Vaucher ma wysoko ci sumy, o jakƒ zosta do adowany. Western Union Prepaid MasterCard zosta a wydana dzi ki PrePay Technologies przez Clydesdale Bank PLC zgodnie z licencjƒ MasterCard International Incorporated. do adowaπ 19

20 BRITPRESS BRYTYJSKA PRASA O POLAKACH oprac. Katarzyna Polis Polacy podbijają brytyjski rynek pracy. Dotyczy to także artystów zarabiających na życie sprzątaniem, takich jak Aleksander Kudajczyk. Po raz kolejny pojawiają się oskarżenia o nieuczciwe pobieranie benefitów na dzieci. Polacy podbijają brytyjski rynek pracy Daily Mail, 10 grudnia Brytyjscy pracodawcy wolą zatrudniać Polaków niż Brytyjczyków, bo ciężej pracują pisze dziennik Daily Mail, powołując się na wyniki badania przeprowadzonego przez organizację Rada Nauki i Umiejętności, mającej za zadanie podnoszenie umiejętności zawodowych w Wielkiej Brytanii. Wyniki badania wskazują, że Polacy są najchętniej zatrudnianymi pracownikami zagranicznymi. Trend ten jest już tak powszechny, że nawet Rumuni i Czesi przedstawiają się w ogłoszeniach o pracę jako Polacy. Pracodawcy uważają cudzoziemców generalnie za bardziej oddanych pracy i rzetelniejszych od Brytyjczyków. Ci ostatni plasują się w ich ocenie nieco poniżej imigrantów z Europy Środkowo-Wschodniej, choć powyżej imigrantów pochodzenia romskiego czy somalijskiego. Od rozszerzenia UE w 2004 r. w brytyjskim MSW zarejestrowało się do pracy ponad 430 tys. Polaków. Ponieważ dane te nie obejmują współmałżonków, osób samodzielnie zatrudnionych ani dzieci, eksperci szacują, że rzeczywista liczba polskich pracowników może wynosić około milion. Polski wirtuoz nie musi już sprzątać Scotsman, 6 grudnia 28-letni absolwent Katowickiej Akademii Muzycznej, pracujący jako sprzątacz na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Glasgow, rozpoczyna nowe życie profesjonalnego pianisty donosi dziennik The Scotsman. Talent Aleksandra Kudajczyka, który w przerwie na posiłek grywał za zgodą kapelana w uniwersyteckiej kaplicy, został odkryty w czerwcu tego roku. Muzyk nie wiedział, że próba jest rejestrowana przez kamerę internetową i obserwuje ją sekretarz duszpasterstwa uniwersyteckiego, Joan Keenan. Pani Keenan w ciągu kilku minut rozesłała znajomym e zachęcające do posłuchania Kudajczyka, a już po chwili kilkuset pracowników oraz studentów oglądało koncert na żywo w internetowej telewizji zamkniętego obiegu. Teraz Polakiem, grywającym po mistrzowsku Chopina, zainteresowała się wytwórnia płytowa. Aleksander Kudajczyk, który przyjechał do Szkocji w styczniu tego roku, koncertował już przy pełnej sali na festiwalu w Glasgow (West End Festival). Na zaproszenie rektora grywał też na bankietach. W swoim dorobku ma muzykę do filmu o pisarzu Tennessee Williamsie. Zdobył nawet pierwszych uczniów. W przyszłym roku wystąpi na koncercie charytatywnym w Marakeszu, organizowanym przez fundację do walki z AIDS Billa Clintona. Kudajczyk grywa na fortepianie od czwartego roku życia. Po ukończeniu studiów zarabiał w restauracjach, odtwarzając kompozycje klasyczne i jazzowe. Pracował też jako muzyk na statkach wycieczkowych. Do Szkocji przyjechał jak sam mówi w poszukiwaniu lepszych, życiowych możliwości. Miliony funtów dla dzieci imigrantów The Sun, 6 grudnia Imigranci dostają łącznie 1.4 mln funtów zasiłków miesięcznie na dzieci, które tak naprawdę nie mieszkają na Wyspach wynika z danych opublikowanych przez brytyjski dziennik The Sun. Zdaniem gazety, do zasiłku uprawnionych jest obecnie 18 tys. pracowników z nowych krajów Unii Europejskiej, ale nikt nie sprawdza, czy ich dzieci faktycznie istnieją. Liczba świadczeń tego rodzaju dla obywateli Europy Wschodniej wzrosła trzykrotnie w ciągu ostatnich trzech miesięcy zauważa dziennik. We wrześniu zarejestrowano prawie 16,5 tys. imigrantów z Polski, z czego 1,8 tys. pobierało zasiłki na dzieci. W lipcu świadczenia takie dostało już 4 tys. imigrantów. Według gazety, wiele dzieci, na które są pobierane zasiłki, nie mieszka jednak z rodzicami na Wyspach. The Sun przypomina, że zasiłek wynosi funtów tygodniowo na pierwsze dziecko i funtów na każde następne. Z obliczeń gazety wynika, że z brytyjskiego budżetu na taką formę pomocy imigrantom idzie rocznie około 17 mln funtów. Gazeta przytacza także wypowiedź Philipa Hammonda, ministra skarbu w gabinecie cieni, który powiedział, że, podczas gdy 3,8 mln brytyjskich dzieci żyje w ubóstwie, państwo brytyjskie przekazuje 320 tys. funtów tygodniowo na dzieci mieszkające poza Wielką Brytanią. Jednak zgodnie z unijnymi przepisami, pracownik płacący obowiązkowe składki na Wyspach może ubiegać się o zasiłki na swoją rodzinę przebywającą w innym kraju. 20 Pierwszy nr 51 (206), portal 21 grudnia dla 2007 Polonii w Wielkiej Brytanii

21 ???? 21

22 POLPRESS PRZEGLĄD POLSKIEJ PRASY oprac. Katarzyna Polis Przed świętami brytyjscy celnicy zapowiadają częstsze kontrole paczek z Polski. W 2008 roku wszyscy pracownicy otrzymają wyższe płace. Polscy stróże prawa już niedługo będą pełnić służbę na Wyspach. Od przyszłego roku możliwe będą pochówki wewnątrz kościołów. Wigilia bez przysmaków z Polski? Metro, 11 grudnia Przed świętami Bożego Narodzenia brytyjscy celnicy zapowiadają częstsze kontrole paczek z Polski. Wszystko przez to, że nasi rodacy wbrew zakazom wysyłają na Wyspy świąteczne przysmaki czytamy w Metrze. Nie wolno przywozić do nas kiełbasy w gazecie i szynki w ręczniku informują brytyjscy oficerowie celni. Za złamanie zakazu i przemyt żywności grozi kara nawet do tysiąca funtów. Około milion Polaków spędzi tegoroczną Wigilię w Wielkiej Brytanii. Niemal wszyscy chcą, aby było tak jak u mamy, czyli choinka, kolędy, ale przede wszystkim, żeby na stole znalazły się tradycyjne polskie potrawy. Polacy pakują więc do paczek nie tylko prezenty, ale też kiełbasy, szynki i pierogi, a nawet martwe karpie, wysyłając smakołyki pocztą lub za pośrednictwem firm kurierskich. Problem w tym podkreśla dziennik że, gdy celnicy znajdą paczkę ze świątecznymi smakołykami, wyrzucą ją do śmieci. Przepisy na Wyspach zabraniają bowiem wwożenia na teren Zjednoczonego Królestwa łatwo psującej się żywności, która nie jest fabrycznie zapakowana. Gazeta podkreśla, że istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, iż w okresie przedświątecznym brytyjscy celnicy przejrzą dokładnie nasz bagaż. Pochówki w kościołach usankcjonowanie powrotu do tradycji, chociaż nie ukrywa, że ze względów praktycznych pochówki w kościołach i w trumnach będą rzadkie. Lepiej, by chowano prochy zmarłych w urnach, wtedy miejsca wystarczy nawet dla kilku tysięcy osób stwierdza duchowny. Podwyżki płac w 2008 roku Gazeta Prawna, 11 grudnia W 2008 roku wszyscy pracownicy otrzymają wyższe płace zapowiada Gazeta Prawna. Dziennik przypomina, że od nowego roku płace netto osób zatrudnionych na etatach wzrosną o 6 proc. w porównaniu z pierwszą połową tego roku. Stanie się tak dzięki redukcji składki rentowej, która po raz drugi zostanie obniżona w styczniu. Dzięki temu zyskają też samozatrudnieni i pracodawcy. Na dodatkowy wzrost pensji mogą również liczyć pracownicy wynagradzani z budżetu. Najwięcej, bo 10 proc., zyskają nauczyciele. Najmniejsze podwyżki otrzyma 100 tys. członków służby cywilnej. Ich pensje wzrosną o 2,3 proc. Lekarze nie stracą przyznanych im w 2006 roku 30- -procentowych podwyżek. Co najmniej o 500 zł miesięcznie wzrosną też płace funkcjonariuszy, na przykład policjantów i strażaków. Ponad 20-procentową podwyżkę otrzymają także osoby otrzymujące minimalne wynagrodzenie wylicza Gazeta Prawna. Polscy policjanci na Wyspach Polska Gazeta Krakowska, 8 grudnia Ministerstwo Infrastruktury przygotowuje nowe rozporządzenie dotyczące miejsc pochówku zmarłych. Od przyszłego roku możliwe będzie chowanie ich wewnątrz kościołów oraz obok świątyń. Dotąd było to niezgodne z prawem, chociaż takie pochówki poza cmentarzami czasem się zdarzały. To piękna, nie tylko polska, ale europejska, chrześcijańska tradycja. Warto do niej wrócić. Kościół jest nadal bardzo godnym miejscem, żeby podkreślać zasługi mówi prof. Andrzej Chwalba, historyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Również duchowni popierają pomysł zmiany przepisów. Należy się tylko cieszyć, że będzie można grzebać zasłużonych obywateli w świątyniach podkreśla kanclerz kurii krakowskiej, ks. Piotr Majer. Teraz możliwe są pochówki w kryptach, o ile nie pełnią one funkcji sakralnych. Biskup Jan Szkodoń też pozytywnie ocenia prawne Polska Głos Wielkopolski, 4 grudnia Polscy stróże prawa już niedługo będą pełnić służbę na Wyspach. Ich zadaniem będzie pomaganie Polakom w kłopotach i tropienie ukrywających się tam polskich przestępców. Nad projektem pracuje już resort spraw wewnętrznych pisze dziennik Polska Głos Wielkopolski. Jak informuje gazeta, polscy policjanci trafialiby do hrabstw, w których mieszka wielu emigrantów z Polski. Jest oczywiste, że łatwiej niż Brytyjczycy nawiążą kontakt z Polakami, na przykład z ofiarami przestępstw. Ścigaliby też ukrywających się w Wielkiej Brytanii przestępców z Polski. To uboczny efekt wielkiego exodusu rodaków tłumaczy w rozmowie z gazetą wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, Adam Rapacki. Pomysł jest dopiero we wstępnej fazie. Wiadomo jednak, że policja na Wyspach z radością wita w swoich szeregach osoby mówiące po polsku. 22 Hit zone nr codziennie 51 (206), 21 grudnia wieczorem 2007 w Radio Goniec RGFM na 93 FM

23 ???? Darmowa karta O2 Your Country * Do 200 darmowych minut na połączenia do wszystkich krajów ** Przykładowe koszty połączeń: Polska od 7 p/min. Australia od 10 p/min. USA od 15 p/min odwiedź jeden z naszych 800 sklepów *Przy doładowaniu za 10 funtów. **Przy doładowaniu za 30 funtów. O szczegóły prosimy pytać w sklepie. 23

24 ENGLISH PAGE A Christmas Carol ANDA MACBRIDE It seems harder and harder to get into the spirit of Christmas in Britain. Perhaps it is the unseasonal weather who has ever heard of shirtsleeves in December? Perhaps it is the general loathing that the natives profess for the Winter Festival of Shopping... The commercialisation of Christmas has turned many people off. The season of raucous office parties is upon us, but its alcohol-induced merriment often leads to scenes best forgotten the next morning, rather than cherished memories. Children s enjoyment of Christmas seems proportional to the money spent some 380 this year on a statistical child. The family gettogether is often a tightrope walk around the sensitive issues and the turkey has probably expired due to bird flu. Nobody, apart from the grandmother, watches the Queen s Speech. There is no such thing as real Christmas any more!, goes the collective plaintive cry. This is not a new feeling. As long ago as 1843, Charles Dickens wrote his Christmas Carol, to shake people out of their apathy, or gloom and despondency; and to revive the spirit of Christmas Past the joy, the friendship, the goodwill, the sharing and above all the feeling of togetherness with all humanity. The book became an instant success. Its central character, Ebenezer Scrooge, the mean and curmudgeonly businessman, became a symbol of greed and meanness, but not beyond redemption. Remembering the good times at the Christmas celebrations of his youth, Scrooge changed his ways and brought joy to lives of others. Did the Christmases of your childhood have the spirit of real Christmas? Mine did. But even now, more than ever, Christmas is celebrated in the prevalently Catholic Poland in a way that conveys and celebrates values other than those ringing out at the tills. The focal point of Polish Christmas celebrations is Christmas Eve the 24th of December. There is a superstition that the rest of the year will go according to what happens on that day. So, it is a smart move to get out of bed early and spend the day in a happy mood, without arguing with anybody. This day is the last day of Advent and a fast day. This means that in most Polish households no meat is eaten. The children spend the morning decorating the Christmas tree. The wigilia (pronounced vigilia ), or the Christmas meal, traditionally starts when the first star can be spotted in the sky. Poles love to observe little bits of tradition. Under the table cloth, in many households a handul of hay is inserted, to bring to mind the Baby born in a manger. An extra place is set at the table. If a hungry stranger should turn up, he would be assured of a friendly welcome and a meal. Before the meal, those present break with each other the opłatek the thin-wafer communion bread. This is the time to wish each person present 24 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

25 ENGLISH PAGE what they would really like. This is also the time when long-rankling family feuds and problems are likely to be buried, forgotten and forgiven. The meal starts with the soup. Most often, it is the red beetroot soup the barszcz, in the UK known as borshtch, with pointy little dumplings, called uszki (the little ears), filled with aromatic stuffing made of spiced Boletus mushroom. The strong woody smell of the cooking wild mushrooms is an aroma redolent of Christmas for Poles. In different parts of Poland, the traditional soup varies. It can be almond soup, mushroom broth, or a fish bouillon. The main dish is always fish, whether the traditional carp, or, less often, pike or trout. In communist Poland, where supply and demand were not always ideally matched, it was necessary to grab the opportunity to buy the carp when one could. If this happened to be a few days too early, the carp would be kept fresh by simply being kept alive swimming happily in the bath until the day of its demise. The father would kill the fish with a blow to the head, and the children would then fight over the cleanly washed bladder, which it was fun to jump on, hard, to make it go bang. In many families, the carp would be served the Jewish fashion cold, in vegetable jelly. This gourmet dish is an acquired taste. Unfortunately, my own children have not acquired it, in spite of many years practice So fried carp is also served at our table. There are many little dishes and sauces, including mashed and fried potatoes, home-prepared horseradish, chickpeas with cabbage or pasta with poppy seeds. Later, home-made cakes will be served, or in Eastern Poland kutia, an Orientally sweet concoction of wheat barley, honey and sweet meats (a distant relation of English Christmas pudding or mince pies). The traditional prune compot with spices rounds off the meal. Alcohol does not feature prominently during the wigilia at most, a glass or two of wine will be served. The atmosphere at the meal is solemn rather than exuberant, perhaps with carols playing in the background. After the meal, it is time to start unwrapping the presents, left under the Christmas tree by by the Baby (Jesus) in Silesia, and by the Little Angel or by Saint Nicholas everywhere else. Polish children do well in the presents department. Saint Nicholas also puts little presents under their pillows on 6 December. Most Polish families will go to church at Christmas, if not for the midnight mass, than at least on Christmas Day. Polish churches are packed and the crowds spill into the streets. Christmas Day brings activites more familiar to the British feasting on a big roast, often beef or, recently, also turkey, and leisurely family walks. And for the next few days, the little carollers carrying a crib scene will be knocking on your door, belting out the well-known and well-loved carols. In Poland s climate, Christmas not only feels like proper Christmas it also looks like it! Usually, Poles don t have to dream of a white Christmas they can enjoy it. And what better, than another old custom coming back a sleigh ride in the snow capped pine woods to bring back the childhood enchantment... Merry Christmas to all readers! 25

26 NASZE SPRAWY Boże Narodzenie po brytyjsku ANDA MACBRIDE Już za kilka dni święta Bożego Narodzenia: z podnieceniem czekamy na pamiętany z dzieciństwa zapach choinki, rodzinną atmosferę, kolędy Prawda? Niekoniecznie. Uczucia oczywiste dla przeciętnego Polaka nie są wcale oczywiste dla przeciętnego Anglika. Boże Narodzenie to dla wielu grząski grunt. Życzymy wszystkim, a w szczególności Naszym Kochanym Klientom, ciepłych, domowych i radosnych świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego Nowego Roku!!! Julie, lat 48, od wielu lat żyjąca w bezdzietnym związku z Tony m, mówi: Na Boże Narodzenie zawsze wyjeżdżamy do jakiegoś ciepłego kraju byle jak najdalej stąd. Staram się zapomnieć o świętach. Nie znoszę tej przymusowej pseudo radosnej atmosfery i stresu kupowania wszystkim prezentów. Wielu Anglików twierdzi, że są bardzo rozczarowani komercjalizmem świąt Bożego Narodzenia. Tłumaczą, że święta te nie mają już nic wspólnego z religią, że to tylko the December Festival of Shopping, czyli sposób sklepikarzy na to, żeby zmusić ludzi do wydawania pieniędzy w okresie zimowym, kiedy mało komu normalnie chciałoby się wyjść na zakupy. Ludzie narzekają, ale jednak kupują. Chwiejąca się z lekka brytyjska gospodarka potrzebuje Bożego Narodzenia: brytyjski sklepikarz zarabia nawet połowę rocznego przychodu w tzn. run-up to Christmas. Nic dziwnego, że sezon przedświąteczny rozciąga się jak guma do żucia. W tym roku tradycyjne światła na Oxford Street, jak zawsze zapalane przez pomniejsze gwiazdki TV, tym razem zabłysły już 7 listopada. Według badań firmy Deloitte, w tym roku 66 proc. Wyspiarzy dokona przez internet zakupu przynajmniej niektórych prezentów. Więcej niż połowa większych sklepów, takich jak np. Marks&Spencer, John Lewis, Dixons czy Currys przygotowała więc specjalne oferty internetowe. Rzeczywiście, sedno Bożego Narodzenia na Wyspach to konsumpcja. Marginalizacja świąt Ma się to nijak do podniosłych polskich świąt z narodził się nam Zbawiciel Już tylko jedna trzecia brytyjskich szkół podstawowych wystawia obowiązkowe dawniej przedstawienie jasełkowe. Dzieci nie znają kolęd. Zmarginalizowani chrześcijanie nielicznie tylko chodzą do kościoła, mimo że w Wielkiej Brytanii anglikanizm jest przecież religią państwową : królowa jest zarówno głową kraju, jak i Kościoła. W wielokulturowym tyglu na Wyspach nie ma już możliwości monokulturalnej d o m i n a c j i 26 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

27 NASZE SPRAWY religijnej, nic więc dziwnego, że zasada shop till you drop (kupuj do upadłego) jest jedynym wspólnym mianownikiem świąt tak dla protestanta, jak i dla wyznawcy hinduizmu. A w młodszym pokoleniu wielu deklaruje się jako poganie, twierdząc, że Boże Narodzenie to nic innego, jak pradawny pogański Yule festiwal zimowego zrównania dnia z nocą. Przeciętna rodzina wydaje od 400 do 1000 funtów na prezenty. Niestety, 80 proc. pytanych podaje, że są nimi rozczarowani. Styczeń to miesiąc oddawania za ciasnych spodni i swetrów w nieodpowiednim kolorze. Dlatego w wielu sklepach można kupić vouchery na prezenty. Tak jak w Polsce, najwięcej wydaje się oczywiście na dzieci: 378 funtów na statystyczne dziecko, przy czym rodzice wydają więcej na prezenty dla chłopców, jako że trzeba im kupować droższe gadżety elektroniczne. Ale w tym roku, najmłodsze dziewczynki chcą ponoć te same zabawki, co chłopcy na pierwszym miejscu znajduje się myjnia samochodowa Bob the Builder dla maluchów obu płci. Kult picia i jedzenia Szacuje się, że na samo tylko jedzenie i picie mieszkańcy Wielkiej Brytanii wydadzą ok. 9 miliardów funtów. To nie dziwi. Przez ostatnie dwa tygodnie przed świętami w brytyjskich biurach panuje szaleństwo zabawowe, które nieuchronnie kończy się mega-popijawą. W wielu firmach wydaje się nawet pracownikom wskazówki, jak uniknąć typowych wpadek, od nawiązania namiętnego romansu, który wyniknął wyłącznie z uroków darmowego a l koholu, do próby rozbawienia towarzystwa przez skserowanie części ciała, która normalnie nie ogląda światła d z i e n n e - go. Taki w y c z y n to klasyka. Firma Canon podaje, że naprawy maszyn ksero nasilają się o 30 proc. w dzień po bożonarodzeniowych przyjęciach biurowych, a reperacji wymaga zawsze rozbita szyba, na której ktoś zbyt ciężko przysiadł! Podobno wnerwiony szef w jakiejś firmie groził zrobieniem parady identyfikacyjnej w celu znalezienia winnego na podstawie odbitki ksero, która zablokowała maszynę A co dzieje się w same święta w brytyjskim zaciszu domowym? Jest to często jedyna w ciągu roku okazja, żeby zebrała się cała rodzina. Dzień wigilijny nie jest dla Anglików dniem specjalnym. Boże Narodzenie obchodzi się 25 grudnia. Tradycyjnego pieczonego indyka najczęściej przyrządza uwaga polscy panowie! męska głowa domu. Idzie się w ten dzień na rodzinny spacer często w czasie, kiedy piecze się indyk. Krojenie mięsa to znów męskie zajęcie. Oprócz indyka serwuje się małe kiełbaski chipolata. Do indyka podajemy nadzienie, a z warzyw ziemniaki pieczone i purée, brukselkę oraz pieczony pasternak. Potem gasi się światło i na stół wjeżdża deser oczywiście sławny Christmas pudding, polany spirytusem i podpalony dla efektu. Je się go z tzw. brandy butter masą ze słodkiego masła szczodrze wymieszaną z koniakiem. Kiedyś w pudding wkładano po kryjomu srebrną monetę 6-pensową na szczęście. Ale zwyczaj ten zanikł, może dlatego, że zbyt wielu połamało na monecie zęby? Wspólne ha, ha, ha Potem czas na crackersy. Dwie osoby łapią za dwa końce crackersa i energicznie pociągają. Powinien trzasnąć z hukiem, a ze środka wypaść prezenciki. Zwykle są to papierowe czapki, które koniecznie należy włożyć na głowę, żeby zademonstrować, że jest się na tyle cool, że nie przeszkadza nam taki wygłup. W crackersach można też często znaleźć karteczkę z głupim dowcipem. Im durniejszy, tym lepszy. Na przykład: Dlaczego czarne owce jedzą mniej niż białe? Bo jest ich mniej. Koniecznie trzeba go przeczytać na głos. Wszyscy śmieją się ironicznie: ha ha ha, pokazując, że dowcip jest słaby. Jest to rytuał. Teraz pora na prezenty pod choinką, które złożył tam Father Christmas, wchodząc przez komin. Dzieci dostają też specjalną pończochę pełną pomarańczy i słodyczy. W wielu domach, wyczerpana psychicznie rodzina zapada się teraz w kanapę, jedząc słodycze, pijąc sherry i oglądając telewizję jak leci na ogół można się spodziewać ulubionego filmu dla całej rodziny, np. Doctor Who. Nicola, 36 lat, jak większość jej pokolenia nie słucha jednak przemowy królowej, ale jej rodzice tak. Na koniec rodzinna gra w szarady : z mimiki i ruchów grającego trzeba odgadnąć nazwę filmu albo książki. Następnego dnia, w Boxing Day, dalej je się odgrzewanego indyka. Nie wszystkie rodziny pamiętają, żeby dać tradycyjny box, czyli napiwek listonoszowi albo śmieciarzom. Można iść do teatru na tradycyjną pantominę, np. Kopciuszka albo Robin Hooda sztukę niby dla dzieci, ale pełną ryzykownych aluzji seksualnych, często gejowskich, żeby i dorośli się zabawili. Potem odsypia się nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu, zarzekając się: Już nigdy więcej nie urządzimy świąt! W następnym roku jedziemy na Wyspy Kanaryjskie. Byle jak najdalej stąd! t e l Salon STYLE Fryzjer Solarium Beauty Salon Stylizacja paznokci * Tłumaczenia * Sprzedaż biletów * Pożyczki * Kredyty * Ubezpieczanie samochodów * Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych tel

28 CIEKAWOSTKI Świąteczna atmosfera nie wystarczy... KATARZYNA KOPACZ Święta to dla wielu ludzi czas refleksji. Nie tylko nad minionym rokiem, ale także nad tym, co dalej... zostaje np. tylko na mszę świętą, która jest odprawiana około pierwszej w nocy. Średnio każde spotkanie przyciąga około 200 osób. Te czuwania mają pomóc ludziom wyciszyć się i zatrzymać na chwilę. Ksiądz Andrzej Foryś uważa, że świąteczna atmosfera to zbyt mało, by święta były udane Katarzyna Kopacz: Jak przeżyć Boże Narodzenie w Londynie? W mieście, w którym choinki sprzedaje się już we wrześniu, a w drugi dzień świąt wszyscy pędzą na wyprzedaże? Ks. Andrzej Foryś: Kupić sobie choinkę w przedświątecznym tygodniu, a na wyprzedaże nie biec 26 grudnia, ale już po świętach. To, jak spędzimy Boże Narodzenie, to kwestia woli i nie zawsze trzeba iść za tym, co wywieszone na szybie. Jeśli ktoś nie chce wpaść w wir zakupów i konsumpcyjnego podejścia do świąt, to nie wpadnie. Takie święta na obczyźnie to także wielka szansa dla Polaków, żeby spotkali się razem. To dobry okres, żeby właśnie w takiej naszej polskiej enklawie pomóc sobie przeżyć ten czas. Jeśli ktoś potrafi wyłowić tylko istotę tego świętowania, to choć może mu czegoś brakować z polskiej tradycji, nie zabraknie mu tej głębi. A nie brakuje tu atmosfery? Brakuje, ale ja myślę, że to może i dobrze, że tak jest. Dobrze w tym sensie, że atmosfera powinna być wynikiem czegoś tam, a nie dobre przeżycie świąt wynikiem jakiejś tam atmosfery Czasami człowiek mylnie skupia się na klimacie. Wielu Polaków, którzy przyjechali tu, do Wielkiej Brytanii, przeżyło w Polsce wiele świąt i niezwykły fot. Dominik Tarczyński nastrój, który im towarzyszył, a mimo to, po przyjeździe tutaj zapominają o nim i czynią sobie nawzajem wiele złego. Atmosfera to jest atmosfera, ona z człowieka może wycisnąć łzę, na kilka chwil. To dobrze, bo czasem to też się przydaje. Ale rzeczywiście ważne jest to, żeby w czasie świąt zmieniało się nasze życie. Atmosfera powinna być wynikiem tego, że są święta. Ludzie sami powinni ją stworzyć. Ona powinna działać jak magnes. Ma nie tylko przyciągać, ale i odmieniać. Takie same powinny być święta. Tak jest właśnie w Harlow, w którym organizujemy całonocne czuwania dla Polaków. Czasem myślę sobie, że fakt, iż świętom brakuje tu klimatu, sprawia, że człowiek musi sobie poradzić w inny sposób. I jest nadzieja, że wtedy odkryje coś ważnego. Pod względem estetycznym mnie też nie podobają się tu święta, ale być może dzięki temu łatwiej jest tutaj dotrzeć do ich istoty. Wspomniał ksiądz Harlow, co to za miejsce? To miejsce, w którym raz na 6-7 tygodni grupa Polaków spotyka się na całonocne czuwanie. Pierwszy raz młodzież zorganizowała tam spotkanie w sylwestra 2001/2002. Zamiast zabawy z szampanem i wystrzałami, wybrali sylwestra z Jezusem. Pomysł na te spotkania jest bardzo prosty chodzi o to, by spędzić noc z Jezusem, i tyle. Wiele osób Czy w okresie świąt ludzie potrzebują takich spotkań? To raczej nie ma związku ze świętami My nawet nie reklamujemy tych spotkań. Kiedy byłem jeszcze w Polsce, wiele razy zastanawialiśmy się z księżmi, jak sprzedać nabożeństwo, by było atrakcyjne. Wymyślaliśmy więc na niedzielną mszę dla dzieci np. czarowanie z rękawa. W Harlow zaskakuje mnie to, że temu miejscu nie potrzeba żadnej reklamy. Wystarczy tylko otworzyć drzwi, a ludzie sami przyjdą, bo odczuwają potrzebę odpoczynku w duchowej atmosferze. Kto szuka tego odpoczynku? Niekoniecznie są to ludzie głęboko wierzący. Często sami nawet to podkreślają. Są i tacy, którzy ostatnią rzeczą, o jakiej pomyśleliby w Anglii, to przyjście do kościoła. Chodzi o to, żeby spędzić ten czas oko w oko z Chrystusem. Niektórzy mogą nie mieć wielkiej wiary w obecność Boga. Niektórzy mogą nawet zasnąć na takim czuwaniu przed wystawionym Najświętszym Sakramentem. Chodzi o to, żeby przede wszystkim tam być podnieść słuchawkę, kiedy Pan Bóg do nas dzwoni. Przyjeżdżają do nas także ludzie z dramatami, problemami Jak się posłucha, co oni mówią, często okazuje się, że np. kwestia pracy, tak ważnej dla emigranta, to tylko marginalny problem w stosunku do innych, ogromnych życiowych trosk. Wielu Polaków niestety nie może znaleźć odpowiedniej pomocy wśród Anglików, choćby z powodu języka. Nie są w stanie głęboko porozmawiać, wyrazić o co chodzi Przyjeżdżają więc do nas Czy jesteście im w stanie pomóc? Są przypadki, w których jesteśmy w stanie pomóc. Ja sam często staram się umówić na jakąś rozmowę z tymi ludźmi, już po nocnym czuwaniu. Często można im udzielić pomocy niemal od razu, odsyłając ich do odpowiednich ludzi czy instytucji. Bardzo wiele pomaga nam także ks. Dariusz z parafii na Ealingu, który pracuje z uzależnionymi ludźmi. 28 Pierwszy nr 51 (206), portal 21 grudnia dla 2007 Polonii w Wielkiej Brytanii

29 ???? 29

30 NASZE SPRAWY Zapomnieć o świętach Bożego Narodzenia MAGDALENA MAREK Szaleństwo świąt Bożego Narodzenia dopada nas w Anglii z miesięcznym wyprzedzeniem. Świąteczne ozdoby można już kupić z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem. Czym więc charakteryzują się te święta? Gorączką zakupów i obdarowywaniem się drogimi podarkami czy możliwością spędzenia ich z najbliższą rodziną i przyjaciółmi? Boże narodzenie to dla bezdomnego Tadeusza czas nostalgii... Pan Tadeusz z nostalgią wspomina rodzinne święta w Polsce. Wtedy jeszcze pracował jako cieśla i, jak mówi, pomimo tego, że płaca nie była wysoka, wystarczało, aby godnie zasiąść do stołu. Dziś mieszka w metropolii, w Londynie, w domu zbudowanym na lokalnym śmietnisku, tuż przy szpitalu Whitechapel. Pan Tadeusz nie zastanawia się nad świętami. fot. Tomasz Zdankowski Modli się jedynie o sprzyjającą pogodę, bo, jak mówi, jego ściany z dywanów nie ochronią go przed zimnem. Nie mam tu nikogo. Czasem zagadną mnie przechodnie, czasem ktoś ze szpitala przyniesie mi coś do jedzenia. W ciągu dnia staram się jednak opuszczać noclegownię, bo przyciąga gapiów i chuliganów mówi smutno. Święta Bożego Narodzenia to dla niego możliwość zregenerowania sił w schronisku dla bezdomnych na Charing Cross. Jak co roku, Pan Tadeusz zamierza udać się do schroniska, aby spędzić wigilię z innymi, otrzymać gorącą strawę, ubranie, a nawet nocleg. Nad ranem jednak łóżko trzeba zwolnić. Zimą coraz ciężej jest znaleźć stały nocleg. Przytułki są przepełnione, więc każdy z nas szuka innych rozwiązań. W ciągu dnia trzymam się blisko centrów handlowych, bo tam jest najcieplej. Czasem, jak się uda, przez kilka godzin podróżuję metrem i autobusami, a w nocy albo śpię w noclegowni, albo w ruinach starych budynków żali się bezdomny. Centra handlowe zapraszają swym bogactwem towarów rozgorączkowanych szopoholików, dla innych zaś są pomysłem na przetrwanie. Coraz więcej Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii zapomina, czym tak naprawdę są święta Bożego Narodzenia. 84 proc. osób żyjących w Anglii na pytanie, czym wyróżniają się dla nich te święta, odpowiada wielkim stresem i wydatkami! Większość z nas, podążając za zasadą, że wraz z końcem roku wszystko powinno być zapięte na ostatni guzik, wrogość zapomniana, a długi spłacone, przegapia wiele niuansów i ducha świąt Bożego Narodzenia. A u t o k a r o w e p r z e j a z d y d o P o l s k i 30 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

31 NASZE SPRAWY Michał pracuje w City, jest bankierem. Z ledwością znajduje czas na przedświąteczne przygotowania. Nie przywiązuję zbyt dużej wagi do świąt Bożego Narodzenia. Jedynym ich plusem są świąteczne bonusy w pracy i wystawne, opłacane przez firmę imprezy. Jest to doskonała okazja, aby spotkać się z przyjaciółmi lub współpracownikami opowiada. Podobne podejście ma wielu Polaków robiących karierę w Wielkiej Brytanii. Aleksandra i Konrad, podobnie jak Michał, nie obchodzą świąt. Uważają, że to strata czasu i pieniędzy. Pieniądze, które zaoszczędzają kosztem świąt wydają na ekskluzywne wycieczki. W tym roku wyjeżdżamy do Tajlandii. Pozostając w Londynie, lub jadąc na święta do Polski, musielibyśmy pewnie wydać ok. 500 funtów na osobę. To byłby tylko koszt prezentów, nie wliczając wydatków na jedzenie i podróż do Polski. Za te pieniądze możemy naładować baterie w gorącym kraju komentują. Dla Ewy święta praktycznie nie istnieją już od wielu lat. Rodziny nie ma. Z mężem rozwiodła się dawno temu, a najbliżsi wyjechali za ocean. W Polsce jedynym symbolem świąt była stojąca na balkonie maleńka choinka z kolorowymi lampkami, żadnych prezentów ani wielkiego gotowania. Gdy przyjechała do Londynu, zamieszkała z ludźmi z Płd. Afryki, którzy celebrują święta w sposób, który był jej zupełnie obcy. W Wigilię zwykle jedzą niesmaczne przekąski z supermarketów, a w pierwszy dzień świąt chodzą do restauracji albo z dziećmi na lunch do McDonalda. Jak przyznaje, nie lubi świąt, szczególnie w Londynie, bo w tej największej europejskiej metropolii przez ten jeden dzień czuje się odcięta od świata, gdyż nie funkcjonuje metro. Czym więc są święta dla Ewy? Jedzeniem i piciem alkoholu bez żadnych ograniczeń, mordęgą zakupów w zatłoczonych sklepach oraz tysiącami ton śmieci na wysypiskach. Ale jest i inna strona świąt, która ją cieszy i sprawia, że życie nabiera koloru. Są to drobne akcenty świąteczne dekoracje w mieszkaniu, nowy obrus na stole, złoto-czerwone gałązki w wazonie i zapraszający w gościnę świerk zawieszony na drzwiach wejściowych. Dla mnie święta to przede wszystkim wyciszenie, czas, kiedy nie muszę myśleć o tysiącu spraw, które zaprzątają mi głowę w ciągu roku. Jestem w tej dobrej sytuacji, że niczego nie muszę robić. Nie muszę się z nikim spotykać i nawet nie muszę kupować prezentów. W tym roku, po raz pierwszy od wielu lat, będę obchodzić wigilię u znajomych z Polski, na pewno przy suto zastawionym stole. Aż się boję pomyśleć, jak mój żołądek to zniesie i czy z przejedzenia będzie nam się chciało gdziekolwiek wyjść, na przykład do kościoła? zastanawia się Ewa. Polskie akcenty czy lunch w McDonaldzie?...dla wielu Anglików to czas tylko i wyłącznie zakupów! Wskrzesić ducha świąt Bożego Narodzenia W polskich domach, zarówno tu, w Wielkiej Brytanii, jak i Polsce, coraz rzadziej widzi się tradycyjnie ubrane choinki uginające się pod ciężarem ręcznie malowanych orzechów czy świeżo upieczonych ciasteczek. Symboliczne sianko pod choinką zastąpione zostaje kolorowymi boa z pawich piór. Kruche, szklane bombki, często przedstawiające obrazy biblijne, ustępują miejsca powstałym z recyclingu drewnianym reniferom i cekinowym świecidełkom. Rodacy przywiązują większą wagę do świątecznego programu telewizyjnego niż do rodzinnych dyskusji czy poobiednich spacerów. Święty Mikołaj to już legenda, a coca-cola góruje niemal na każdym wigilijnym stole. Na pasterkę docierają nieliczni. Większość udaje się do nocnych klubów. Co wpływa na to, że powoli oddalamy się od rodzimych tradycji? Brak czasu, wygodnictwo czy może brak tożsamości narodowej? Podsumowując to kilkudniowe szaleństwo zakupów i przestrzegania świątecznej etykiety jak przystroić stół, jak przyjąć gości, czy słuchać polskich czy angielskich kolęd, można stwierdzić, że tak naprawdę zagubiliśmy gdzieś sens i ducha świąt Bożego Narodzenia. Może moglibyśmy go odnaleźć na nowo i poświęcić parę godzin naszego czasu, szczególnie przed świętami, wspierając słowem pociechy czy strawą tych, którzy sami sobie nie mogą pomóc. Co nam zostaje po świętach oprócz stosów papierów po świątecznych prezentach? Cieszymy się nimi tylko przez chwilę, a nasza dobroczynność może być wspominana przez całe życie... 31

32 WYDARZENIA Los funta niepokoi Polaków ADAM SKORUPIŃSKI Kurs funta szterlinga w stosunku do złotówki spadał od wielu miesięcy. Jednak, gdy jego notowania osiągnęły poziom poniżej 5 złotych, Polacy pracujący na Wyspach poznali, co naprawdę oznacza w ekonomii termin psychologiczna bariera. Pierwszym dniem, gdy kurs funta pokonał tę barierę, był 5 grudnia. Na ten dzień zaplanowano posiedzenie zarządu Banku Anglii, który miał podjąć decyzję o stopach procentowych. Większość ekonomistów oczekiwała obniżki bazowej stopy procentowej dopiero po Nowym Roku, podczas gdy 6 grudnia Bank of England obniżył stopę bazową o 0,25 punktu procentowego, do poziomu 5,50 procent mówi Damian Staszek, prowadzący portal ekonomiczny dla Polaków w Wielkiej Brytanii ( Po tej decyzji brytyjska waluta staje się coraz słabsza w relacji do euro czy franka. Na to nakłada się jeszcze silne umocnienie złotego wobec wszystkich podstawowych walut i w efekcie kurs GBP spadł do poziomu poniżej 5 złotych. Wszystko wskazuje na to, że szybko się to nie zmieni. Złotówka była i będzie mocna Słabe notowania w relacji funt/złoty nie są wyłącznie zasługą kłopotów brytyjskiej gospodarki i podejmowanych przez Bank of England środków zaradczych. Wielkie znaczenie ma fakt, że to polska waluta ciągle rośnie w siłę. Zdaniem specjalistów finansowych z Domu Maklerskiego TMS Brokers SA, jest to związane z dobrą sytuacją gospodarczą Polski i perspektywą wprowadzenia euro. Dobra sytuacja gospodarcza Polski przekłada się natomiast na wzrost wynagrodzeń oraz w konsekwencji cen. Rosnąca inflacja jest przyczyną podwyżek stopy procentowej przez RPP. Coraz wyższe oprocentowanie depozytów w polskiej walucie zachęca do jej kupowania. Dlatego też kurs GBP/PLN spada. Co ciekawe, jako jedną z przyczyn umacniania się złotego podaje się między innymi... Polaków zarabiających na Wyspach! Sami są sobie winni ironizuje Maciej Rosa, ekonomista. Wysyłają za dużo funtów rodzinom w Polsce, przez co wzrasta popyt na złotówki, bo trzeba te funty wymienić, a ponadto głosowali na PO. Ta partia to synonim mocnej gospodarki, a więc silnego złotego. Do kogo więc pretensje? To oczywiście żarty, ale i w nich kryje się ziarno prawdy. O tym, że popyt na polską walutę zwiększają wracający z pracy rodacy, którzy zamieniają zarobione funty na złotówki, mówią również fachowcy z TMS Brokers. Jeśli chodzi o rządy Platformy, to jest już jasne, że nowy minister finansów, Jacek Rostowski, jest zwolennikiem twardego kursu na wejście Polski do strefy euro. Innymi słowy, jest bardziej niż prawdopodobne, że złotówka będzie umacniania odgórnie. Los funta siada na psychikę O tym, że szterling pokonał psychologiczną barierę, świadczą reakcje Polaków pracujących w Wielkiej Brytanii. Spadający od kilku miesięcy kurs funta mógł niepokoić, ale dopiero po osiągnięciu notowań poniżej 5 złotych losy brytyjskiej waluty stały się przedmiotem codziennych rozmów. Tym bardziej, że stało się to tuż przed tym, jak wielu Polaków wybiera się na święta do kraju, a tam na własnej skórze odczują mniej pieniędzy w portfelu zaraz po ich wymianie w kantorach. Pamiętam, jak jeszcze w styczniu tego roku zastanawiałam się, czy sprzedawać już czy jeszcze poczekać ze sprzedażą zaoszczędzonych funtów, bo wszystko wskazywało na to, że szterling będzie kosztował powyżej 6 złotych przypomina sobie Anita Gorlicka z Londynu. Teraz zaczynam się zastanawiać, czy w ogóle opłaca mi się tu pracować. To pytanie zadaje sobie coraz więcej Polaków. Biorąc pod uwagę, że płace większości oscylują w granicach brytyjskiej płacy minimalnej, miesięcznie mogą liczyć na około funtów. Przy obecnym kursie daje to mniej więcej 4400 złotych, co, biorąc pod uwagę koszt życia tutaj, nie jest kwotą, za którą warto sprzedać duszę. Problem opłacalności pracy w Wielkiej Brytanii staje się coraz bardziej jaskrawy na tle zwyżkujących notowań euro. Polscy imigranci pracujący w Irlandii czy Holandii, w których płaci się w europejskiej walucie, już w tej chwili zarabiają więcej, a ich przykład daje do myślenia brytyjskim Polakom. W Londynie pracowałem przez ostatnich kilka miesięcy, teraz jadę do Polski i już nie zamierzam tu wracać mówi z przekonaniem Mariusz Borek, który wyemigrował na początku roku. Trochę odpocznę w kraju, a potem... Mój wujek pracuje w Holandii w ekipie zakładającej alarmy przeciwpożarowe, więc się u niego zahaczę. Na pewno lepiej na tym wyjdę. Parę słów pocieszenia Zdaniem Damiana Staszka z co.uk grudniowa, a także kolejne spodziewane obniżki stóp procentowych przez Bank of England będą miały wpływ na zmniejszenie popytu na kredyty hipoteczne wśród Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii, a chcących zakupić nieruchomość w Polsce, gdyż kredyt ten w relacji do brytyjskich zarobków staje się coraz droższy. Ale jest też jaśniejsza strona medalu. Obniżka stóp procentowych ucieszy tych, którzy już zaciągnęli kredyt hipoteczny (mortgage) w Wielkiej Brytanii i w tej chwili płacą tzw. flexi/ tracker rate, która w przeciwieństwie do fixed rate jest uzależniona od stopy bazowej Bank of England mówi Staszek. Oczekuje się, że po ostatnich wzrostach kosztów związanych z zaciągnięciem kredytu hipotecznego w Wielkiej Brytanii, obniżka stopy bazowej Bank of England przełoży się na bardziej korzystne oferty fixed rate (kredyt hipoteczny o stałym oprocentowaniu przez np. 2, 5, 10 lat), przez co kredyt ten może być bardziej dostępny. Niższe koszty kredytu hipotecznego mogą wpłynąć na odsunięcie w czasie bądź też przyhamowanie spadku cen nieruchomości. Marnym, ale zawsze pocieszeniem jest też fakt, że prezenty kupione na Wyspach będą wydawać się tańsze niż dotychczas. Zdecydowana większość Polaków przyjeżdża tu nie na zakupy, a do pracy, więc siła zarobionych pieniędzy jest dla nich najważniejsza. Co nas czeka w najbliższej przyszłości? Raczej nie należy się spodziewać do końca roku istotnego wzrostu kursu funta w stosunku do złotego. Jest jednak cień szansy, że sytuacja poprawi się w pierwszym kwartale przyszłego roku, bo jak przypominają specjaliści z TMS Brokers, w poprzednich latach obserwowaliśmy na początku roku wzrostowe korekty. Wydaje się więc wskazane wstrzymanie się ze sprzedażą waluty. Ewentualne osłabienie złotego nie powinno być jednak większe jak do poziomu 5,50 złotego, ewentualnie 5,70 złotego. 32 Flota najlepszej nr 51 (206), muzyki 21 grudnia 2007 w Radio Goniec RGFM codziennie na 93 FM

33 WYDARZENIA Najazd polskich Mikołajów WOJCIECH RYNKIEWICZ na Londyn Polacy mieszkający w Anglii zakasują rękawy i biorą się w święta do pracy. Główne ulice Londynu opanują nasi rodacy w przebraniu Świętego Mikołaja. Pierwszy dzień świąt to na Wyspach czas zakupów. Wielu Polaków na nie nie pójdzie, bo w tym czasie będą w pracy. To moje pierwsze Boże Narodzenie w Londynie, dlatego chciałem zobaczyć jak wygląda od kuchni zakupowy szał w święta tłumaczy Wiktor Buczek, który w prze- braniu Mikołaja będzie zachęcał przechodniów do odwiedzenia domu t o w a r o w e g o na londyńskiej Oxford Street. Nie ukrywam, że zmotywowały mnie do tego pieniądze, bo stawki za pracę w święta są wyższe niż zwykle. Wielu rodaków zamieni w tym roku świąteczny stół na strój Mikołaja lub Dziadka Mroza. Popularne będą też świąteczne kolacje, i śniadania, przy obsłudze których mają również pracować Polacy. Dla mnie to dobra okazja do szybkiego zarobku mówi Wiktor. W pierwszy dzień świąt za podwójną stawkę Okazuje się, że wiele stanowisk na czas między świętami a nowym rokiem pozostaje wciąż nieobsadzonych. Dlatego londyńskie firmy pośredniczące w załatwianiu pracy prześcigają się w zachęcaniu Polaków do skorzystania z ich oferty. Magnesem mają być stawki. Wynagrodzenie za godzinną pracę, za którą normalnie dostaniemy 5.53 funta, wzrośnie nawet do 9 funtów. Wszystko zależy od pory dnia i rodzaju zajęcia. Brytyjskie prawo pracy mówi, że stawki płacone za 25 i 26 grudnia oraz 1 stycznia powinny być dwukrotnie wyższe od tych normalnych mówi Sylwia Rojek, konsultantka w firmie Goldteam, zajmującej się wyszukiwaniem pracowników hotelowych. Dla Anglików nasza Wigilia to normalny dzień, dlatego wielu Polaków chcąc, nie chcąc, będzie wtedy pracować dodaje. W tym roku bardzo popularne są oferty pracy na świątecznych festynach, bankietach i różnego rodzaju promocjach. Zdaniem Sylwii Rojek, Polacy, którzy zostają na święta na Wyspach, często decydują się pójść wtedy do pracy. Szczególnie, gdy są tu bez rodziny. Agencje zacierają ręce Kandydaci do pracy w święta nie muszą martwić się o specjalny strój. Cateringowe agencje pracy często zapewniają swoim pracownikom świąteczne uniformy. Konsultanci angielskich firm rekrutacyjnych zacierają ręce. Mamy dużo ofert dla zainteresowanych pracą w okresie świąteczno-noworocznym mówi Ian Smith z firmy Essence-catering, zajmującej się obsługą różnego rodzaju imprez. Z tego co widzę, zainteresowanie pracą w tym czasie wśród Polaków jest naprawdę duże. To, gdzie będziemy pracować zależy od firm zamawiających kandydatów na konkretne stanowiska. W tym roku mamy wiele ofert dla osób w przebraniu Mikołaja. Stawki za godzinę takiej pracy wahają się od 5.5 funta do nawet 7 funtów. Polacy bardzo chętnie podejmują się jej dodaje. Sylwester w pracy Najwięcej można jednak zarobić pracując w sylwestra. Niektóre agencje podbijają stawki nawet do 11 funtów. Liczymy się z tym, że nie każdy chce pracować w ostatni dzień roku, dlatego wynagrodzenie jest rzeczywiście bardzo atrakcyjne mówią konsultanci londyńskich biur pośrednictwa pracy. Oferta agencji jest bardzo szeroka od zwykłych kelnerów, do barmanów pracujących w ekskluzywnych, pięciogwiazdkowych hotelach. 33

34 ZDROWIE Świętowanie, ucztowanie... JOLANTA SKIBICKA Dla wielu z nas święta to czas wyjątkowy. Jednym kojarzą się z białym śniegiem, choinką i rodzinną atmosferą, innym z Mikołajem i prezentami wszystkim zaś ze smakowitymi zapachami i stołem suto zastawionym tradycyjnymi potrawami. Spalamy kalorie - świąteczny kilometromierz Tradycyjna polska wigilia: zupa grzybowa 35 kcal 0,5 km barszcz z uszkami 100 kcal 1,6 km karp smażony 100g 225 kcal 3,6 km łazanki z makiem 400 kcal 6,4 km drożdżowe pierożki z kapustą i grzybami 633 kcal 10 km makowiec 400 kcal 6,4 km cała wigilia 2400 kcal 38,5km Angielski świąteczny obiad: pieczony indyk z dodatkami 620 kcal 10 km lampka grzanego wina z ziołami (mulled wine) 245 kcal 4 km tradycyjny angielski świąteczny pudding z sosem brandy 423 kcal 7, 2 km 1 średni mince pie 200 kcal 3,2 km pełny angielski świąteczny obiad (indyk, pieczone ziemniaki, warzywa, sosy i dodatki, słodycze oraz 2 lampki wina) 2506 kcal 40 km Niezależnie od tego, czy organizujemy tradycyjną polską wigilię czy angielski świąteczny obiad powszechnym skutkiem ubocznym takiej uczty jest prawie zawsze uczucie przejedzenia, niestrawności, rozleniwienia i ociężałości. Statystyki wykazują, iż przez okres świąteczno-noworoczny przytyjemy średnio prawie 3 kilogramy! Problem dotyczy nie tylko tego, co jemy, ale także, ile i w jaki sposób. Kolacja wigilijna, z zasady wegetariańska, jest posiłkiem dobrze zbalansowanym i sama w sobie nie powinna zakończyć się żołądkowymi sensacjami. Jeśli jednak podczas ucztowania zjemy zbyt dużo, z pewnością doświadczymy niestrawności i ociężałości. Doskonałym sposobem na pozbycie się ich jest spacer na świeżym powietrzu. Bardzo pomocna może się też okazać herbata z mięty, rumianku czy kopru włoskiego. Wspomagają one trawienie oraz redukują uciążliwe i często bolesne wiatry. Warto też pamiętać, iż posiłków, zwłaszcza tych tłustych i ciężkostrawnych, nie powinno się spożywać na zimno. Stanowi to duże obciążenie dla organizmu, gdyż enzymy trawienne działają tylko w określonym przedziale temperatur i, aby strawić zimny posiłek, duża porcja cennej energii zostaje poświęcona na jego wewnętrzne podgrzewanie. Z tego samego powodu nie powinno się podczas jedzenia popijać. Rozcieńcza to niepotrzebnie kwasy trawienne. Ci, którzy często doświadczają niestrawności, powinni przed obfitym posiłkiem wypić dawkę szwedzkich ziół lub lampkę wytrawnego wermutu. Stymulują one wydzielanie soków trawiennych. Jeśli po przejedzeniu odczuwamy palenie w dolnej części przełyku (tzw. zgagę), dobrze jest wypić szklankę ziół, takich jak: wiąz czerwony (ang. Slippery elm), prawoślaz lekarski (ang. Marshamallow), siemię lniane (ang. Flax seed), kozieradka (ang. Fenugreek). Nie poleca się picia mleka, gdyż po początkowej uldze stymuluje ono produkcję kwasów trawiennych. Specjalista dietetyk, pani Ewelina Juzak radzi: Aby poprawić sobie samopoczucie na drugi dzień po przejedzeniu, zwłaszcza tym zakrapianym, warto wypić kilka szklanek świeżych soków warzywnych zwłaszcza z buraka, marchwi i zielonego jabłka z dodatkiem cytryny mówi. Soki takie dodają energii, oczyszczają z toksyn, uzupełniają witaminy i minerały. Poza tym są lekkostrawne i pełne aktywnych enzymów. Dobrze działa też bardzo bogata w witaminę C i przeciwutleniacze (antioxidants) mieszanka jabłka, cytryny, grapefruita i imbiru. Na zakąskę do alkoholu najlepiej wybrać gotowane na twardo jajka lub chude mięso (np. szynkę, kurczaka, indyka). Jako proteiny nie wchodzą one bowiem w reakcję fermentacyjną z alkoholem w żołądku, jak ma to miejsce w przypadku węglowodanów chleba, ciasta, ziemniaków. Wskazane jest unikanie wszelkich tłustych kiełbas i komercyjnie przetworzonych mielonek są one ciężkostrawne i zawierają dużą ilość konserwantów oraz soli. Można je zastąpić chudą pieczenią bez skóry lub plasterkami czystego mięsa radzi specjalistka. W ostrej niestrawności doskonale pomaga świeży imbir. Można kilka plasterków zalać wrzątkiem i wypić napar lub po prostu schrupać surowy plasterek (uwaga! jest bardzo ostry i piekący). Usuwa on nagromadzone wiatry, pobudza trawienie oraz oczyszcza dodaje. Dietetycy zachęcają też, by w okresie świąt pamiętać o spożywaniu owoców zwłaszcza grapefruitów i granatów, gdyż są one bardzo bogate w witaminy i przeciwutleniacze. W okresie świątecznym bardzo wskazane jest też wspomaganie wątroby. Doskonale sprawdza się mieszanka ostropestu plamistego (Milk Thistle) i korzenia mniszka lekarskiego (Dandelion root). Można je nabyć w postaci kapsułek. Zioła te wspomagają wątrobę, poprawiają trawienie, oczyszczają organizm z toksyn, poprawiają stan skóry i wykazują działanie przeciwzapalne. Na zakończenie polecana jest lekka zupa uzdrawiająca doskonała po wszelkich świątecznych nadużyciach. Aby ją przyrządzić, należy zalać wrzątkiem kilka różyczek brokułu, kiełki z fasoli, szczypior, plasterki cukinii i marchewki, kilka grzybków, świeży imbir. Podgotować bardzo delikatnie, a po odstawieniu z ognia dodać łyżkę japońskiej pasty miso (dostępna w sklepach ze zdrową żywnością). Dla zagęszczenia do zupy można wrzucić ugotowany brązowy ryż. Odważni mogą zaś dodać szczyptę pieprzu cajenne. Naturopata i dietetyk pani Ewelina Juzak chętnie udzieli porad także indywidualnie w gabinecie obok zielarni i apteki leków naturalnych, przy Chalk Farm Rd. Tel Pierwszy nr 51 (206), portal 21 grudnia dla 2007 Polonii w Wielkiej Brytanii

35 ???? 35

36 EKONOMIA Abolicja pod choinkę WOJCIECH RYNKIEWICZ Zgodnie z zapowiedziami polityków, jeszcze w tym roku do Sejmu trafi projekt ustawy o abolicji podatkowej. Czy zachęci to Polaków pracujących na Wyspach do powrotu? Premier Donald Tusk obiecał Polakom dwukrotnie abolicję podatkową podczas swojego pobytu na Wyspach we wrześniu i w październiku Nowy rok ma przywitać Polaków zmianami w kalendarzu podatkowym. Fiskus odpuści rodakom, którzy zarabiają na Wyspach. Podczas ostatniej wizyty w Londynie nowy premier, Donald Tusk, zapowiedział abolicję podatkową dla wracających z Wielkiej Brytanii. Trzy tygodnie temu Zbigniew Chlebowski z PO potwierdził, że do końca tego roku w Sejmie wyląduje projekt ustawy o abolicji podatkowej. Ma ona objąć wszystkich, którzy od maja 2004 r. legalnie pracowali w tych krajach Unii Europejskiej, z którymi Polska nie ma lub nie miała umów o unikaniu fot. Tomasz Gzell (PAP) podwójnego opodatkowania. Projekt nowego rządu już teraz budzi emocje w Polsce i na Wyspach. Oferta Platformy Obywatelskiej ma zachęcić do powrotu z zagranicy. Co z rodakami, którzy pracują w innych, niż Wielka Brytania, państwach Unii Europejskiej? Sprawiedliwie będzie, jeśli abolicja obejmie wszystkie kraje, w których pracują nasi rodacy mówi Tomasz Pondziński z Londynu. Z tego co wiem, nie będę już musiał płacić podwójnego podatku na Wyspach i w Polsce. Mój najlepszy przyjaciel mieszka i pracuje w Helsinkach. Słyszałem, że jego abolicja nie obejmie dodaje. Abolicja tylko dla wybranych? Pomysł zwolnienia od podatku emigrantów jest realizacją przedwyborczego programu Platformy Obywatelskiej Powrót do domu. Według szacunków tej partii, około 80 proc. Polaków pracujących w państwach Unii Europejskiej nie rozliczyło się z polskim fiskusem. Dotyczy to głównie naszych rodaków, którzy wyjechali do pracy w Wielkiej Brytanii. Zgodnie z polskimi przepisami skarbowymi, tym, którzy nie złożą zeznania podatkowego również w Polsce, grożą wysokie kary finansowe. Abolicja ma rozwiązać ten problem na korzyść podatników. Specjaliści alarmują jednak, że projekt nowego rządu nie jest doskonały. Eksperci uważają, że najlepszym rozwiązaniem byłoby objęcie abolicją wszystkich Polaków pracujących po 1 maja 2004 r. w krajach, z którymi umowa pozwala na proporcjonalne odliczenie, jako sposób unikania podwójnego opodatkowania. Zdaniem fachowców abolicja obejmująca tylko niektórych emigrantów narusza konstytucyjną zasadę równości. Według Macieja Hadasa, konsultanta podatkowego w HLB Frąckowiak i Wspólnicy, przyznanie podatnikom zwolnienia z obowiązku zapłaty fiskusowi powinno opierać się na poszanowaniu zasady równości opodatkowania. Tym samym abolicja nie powinna ograniczać się tylko do Polaków uzyskujących dochody w Wielkiej Brytanii. Taka sama zasada powinna dotyczyć naszych obywateli pracujących w innych krajach o podobnie ukształtowanym systemie opodatkowania jak ten, który obowiązywał w stosunkach z Wielką Brytanią do końca ze- 36 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

37 EKONOMIA szłego roku mówi Hadas. Ponadto abolicja powinna obejmować także obowiązek zwrotu podatku tym podatnikom, którzy zgodnie z prawem opodatkowali już swoje dochody, płacąc często według 40-procentowej stawki dodaje. Będą zmiany w konstytucji Okazuje się, że, aby weszły w życie przepisy ustawy o abolicji podatkowej konieczne są zmiany w konstytucji. Wszystko zależy od tego, jak rozumiemy abolicję podatkową mówił w listopadzie Jakub Lutyk, rzecznik prasowy ministerstwa. Dodał, że do czasu przedstawienia konkretnych propozycji przepisów trudno w jednoznaczny sposób przesądzić, czy rozwiązanie to nie naruszy konstytucyjnej zasady równości obywateli wobec prawa. Zdaniem specjalistów ustawa musi dotyczyć wszystkich osób powracających z zagranicy (także spoza UE), które są dyskryminowane przez umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, takie jak ta zawarta z Wielką Brytanią. Chodzi o rodaków, którzy muszą w Polsce dopłacić znaczny podatek, mimo że za granicą uiszczają cały należny Abolicja ma objąć wszystkie osoby, które od maja 2004 r. legalnie pracowały w tych krajach UE, z którymi Polska nie ma lub nie miała umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.,,chcemy zwolnić z podatku nie tylko emigrantów z Wielkiej Brytanii, ale również z Belgii, Holandii, Austrii i Finlandii zapowiedział poseł Platformy Obywatelskiej, Krzysztof Lisek. Inny poseł tej samej partii, Jakub Szulc, zapowiedział, że abolicja obejmie wszystkich: Nie będziemy sprawdzać, kto, ile i jak zarabiał, a jedynie to, czy pracował legalnie powiedział. PIT. Polacy po powrocie do kraju mają więc składać w urzędach skarbowych jednostronną deklarację zawierającą informację, w jakim czasie pracowali w którymś z tych państw i prośbę o umorzenie zaległych podatków. Problem mogą mieć rodacy, którzy wyjeżdżając do pracy w Wielkiej Brytanii, pozostali tzw. polskimi rezydentami podatkowymi. Oni również muszą poczekać na zmiany w Ustawie Zasadniczej. Żeby abolicja była możliwa, chcemy zmienić konstytucję, wpisując np. w przepisach przejściowych, że nie narusza ona zasady równości obywateli wobec prawa. Planujemy zrobić to w ciągu ok. trzech najbliższych miesięcy deklaruje Zbigniew Chlebowski, przewodniczący Klubu Parlamentarnego PO. Abolicyjny cud się spełni Na abolicję czekają niecierpliwie Polacy, którzy pracowali na Wyspach, a teraz chcą wrócić do kraju. Mam nadzieję, że zapowiedzi polityków odnośnie abolicji podatkowej sprawdzą się, i po powrocie do Polski nie będę musiał dopłacić ze swojej kieszeni naszemu fiskusowi mówi Piotr Kowalczyk, który przepracował w Londynie ostatnie trzy lata. Moi znajomi, którzy przyjechali tu wcześniej, płacili po prostu haracz polskiej skarbówce dodaje. Okazuje się, że różnice pomiędzy podatkiem odprowadzanym w Wielkiej Brytanii a tym obowiązującym u nas były odczuwalne dla kieszeni emigranta. W Polsce już przy rocznych zarobkach od 85,528 zł trzeba płacić 40 proc. podatku. W Wielkiej Brytanii do kwoty około 200 tys. zł oddaje się tylko 22 proc. Łatwo więc wyliczyć, że emigrant dopłaca prawie piątą część tej różnicy. Fiskus nie uderzy po kieszeni W 2008 roku, po raz pierwszy od trzydziestu lat rodacy pracujący na Wyspach rozliczą się tylko raz. Polsko-brytyjska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowani sprawiła, że nie trzeba już przeliczać na złotówki zarobków uzyskanych w Wielkiej Brytanii i oddawać sporej ich części naszemu fiskusowi. Myślący o powrocie do kraju Polacy są jednak ostrożni. Nie chciałbym być królikiem doświadczalnym mówi Piotr Kowalczyk. Zobaczę, czy abolicyjne obietnice rządu sprawdzą się w praktyce. Wtedy wrócę do kraju dodaje. 37

38 ???? Pielgrzymka na lotniska ADAM SKORUPIŃSKI W miarę tani bilet na samolot do Polski w ręku to dopiero połowa sukcesu. Warto pomyśleć, jak się dostać na lotnisko, bo czasem ta podróż trwa dłużej niż sam lot. A problem z dojazdem tuż przed świętami może być duży. Na londyńskie lotniska można dojechać samochodem (jeśli się go ma), pociągiem, autokarem, taksówką, minicabem, busem, a na Heathrow nawet metrem czy zwykłym czerwonym autobusem. Wszystko zależy od zasobności portfela i czasu, jakim dysponujemy. Jeśli wybieramy się do Polski tanimi liniami, musimy dotrzeć na lotnisko wcześnie rano, bo najczęściej o takiej porze są loty, a na odprawę trzeba stawić się nawet 1,5 godziny przed odlotem. W związku z tym podróż na lotniska oddalone od Londynu o kilkadziesiąt kilometrów rozpoczyna się często głęboką nocą, gdy komunikacja miejska już nie działa. W takim wypadku dojazd staje się prawdziwym wyzwaniem. Również finansowym... W samochodach już ciasno Dojazd na londyńskie lotniska oferuje coraz więcej polskich firm przewozowych. Przed świętami popyt na ich usługi jest tak duży, że spóźnialscy mogą mieć problem ze znalezieniem miejsca. Powiem szczerze, że już mi się robi ciasno w samochodach mówi Krzysztof Wargin, rozwożący ludzi kilkoma autami na lotniska z wszystkich zakątków Londynu. Ludzie zaczęli rezerwować miejsca już od początku tego miesiąca, a najwięcej było zgłoszeń na dni od 18 do 23 grudnia. Ceny za taki kurs wahają się od 35 do 65 w zależności od miejsca, z jakiego trzeba odebrać pasażera oraz lotniska, do jakiego trzeba dojechać. To może wydawać się dużo, ale biorąc pod uwagę ceny w sieciach taksówkarskich współpracujących z danym lotniskiem (od 65 wzwyż), stawki polskich przewoźników są konkurencyjne. Są jeszcze minibusy, które oferują przewozy nawet od 15, jednak pasażerowie muszą zarezerwować sobie więcej czasu na dojazd na lotniska. Busy zabierają po drodze kolejnych podróżnych, co wydłuża czas dotarcia do celu. Najczęściej wybieramy jednak tradycyjny sposób przybycia na miejsce, czyli autobus lub pociąg. Na każde londyńskie lotnisko możemy dostać się 38 Radio Goniec nr 51 (206), - tylko 21 grudnia pozytywne 2007 wibracje - 93 FM

39 NASZE SPRAWY właśnie w ten sposób, a wybór jest tak szeroki, że czasem trudno się połapać. Stansted: czas i cena Najtańszym sposobem na dotarcie na Stansted jest podróż autokarem Terravision Express. Bilet kosztuje tylko 8, a podróż zajmuje odpowiednio 75 minut ze stacji London Victoria i 55 minut ze stacji London Liverpool. Na Stansted kursują też autobusy National Express. Linia A6 łączy lotnisko Stansted z dworcem Victoria. Autobusy odjeżdżają co 10 minut, 24 godziny na dobę. Co 30 minut odjeżdża autobus linii A7 również na Victorię. Także co pół godziny można wsiąść do autokaru jadącego na London Stratford. Bilet powrotny kosztuje 16, pojedynczy 10. Jeśli komuś zależy na czasie, najszybszym sposobem na dojechanie na lotnisko z centrum Londynu jest skorzystanie ze Stansted Express. Pociągi odjeżdżają co 15 minut, a cała podróż z Liverpool Station trwa do 45 minut. Bilet w jedną stronę kosztuje 15, bilet powrotny 25. Luton: może minibus? Gdy wybieramy się na lotnisko Luton, warto rozważyć podróż minibusem. Sieć easybus oferuje ekspresowe połączenia minibusami pomiędzy lotniskiem Luton a centrum Baker Street, 7 dni w tygodniu. Ceny są niezwykle konkurencyjne, bo zaczynają się od 2 za przejazd. Im wcześniej zamówi się bilet, tym będzie on tańszy. Cena biletu kupionego w ostatniej chwili to 8 za przejazd w jedną stronę i 12 za bilet powrotny. Autobus Green Line linii 757 również zapewnia ekspresowe połączenie pomiędzy lotniskiem Luton a centrum Londynu. Jeśli podróżuje się grupą większą niż 15 osób, należy zadzwonić pod numer +44 (0) (od poniedziałku do piątku w godzinach od 9. do 17.), żeby zarezerwować bilety. Przejazd w jedną stronę kosztuje 10.50, a w obie 15. Autobusy z Victorii kursują przez całą dobę co minut. Są jeszcze autobusy National Express, które odjeżdżają z Victorii co kilka minut w ciągu dnia, a co kilkanaście w nocy. Bilety kosztują 11. Jeśli zamierzamy dojechać na Luton koleją, to najlepiej najpierw dostać się na stację King s Cross w centrum Londynu, bo stamtąd odchodzi większość pociągów na to lotnisko. Podróż trwa ok. 35 minut. Pociągi odjeżdżają co kilkanaście minut. Bilet w jedną stronę kosztuje Po przyjeździe na dworzec kolejowy w Luton musimy jeszcze przesiąść się do bezpłatnego autobusu, który w 10 minut dowozi pasażerów do terminali. Na londyńskie lotniska można dojechać samochodem, pociągiem, autokarem, taksówką, minicabem, busem, a na Heathrow nawet metrem czy zwykłym czerwonym autobusem. Wszystko zależy od zasobności portfela i czasu, jakim dysponujemy. Heathrow: metrem najtaniej Dojazd na Heathrow to chyba najmniejszy problem. Można tam dotrzeć granatową linią metra, bez przesiadek, z samego serca Londynu stacji Piccadilly Circus. Podróż trwa ok. 50 minut, a bilet jednorazowy kosztuje tylko 4. Można go kupić w automacie lub w kasie biletowej. Cena pojedynczego biletu na Heathrow z centrum Londynu w autobusie National Express Airport to 10, powrotnego 16. Podróż trwa ok. 50 minut, autobusy odjeżdżają co pół godziny. Heathrow Express to z kolei szybkie pociągi łączące lotnisko z centrum Londynu. Odjeżdżają ze stacji Paddington co 15 minut, a podróż trwa niecałe 20 minut. Bilet można kupić w maszynie z biletami, przez internet lub w specjalnych okienkach na stacjach Heathrow i Paddington. Najtaniej kupimy bilety przez internet ( za podróż w jedną stronę), za bilet kupiony w pociągu zapłacimy już Nieco dłużej trwa podróż pociągiem Heathrow Connect (35 minut), jednak warto rozważyć to połączenie ze względu na stacje, na których ta linia się zatrzymuje (Heyes, Hanwell, Ealing, Paddington) oraz konkurencyjne ceny (od 4.90 do 6.90 w zależności od stacji, na której wsiadamy). Gatwick: daleko, ale niedrogo Autobusy National Express kursują również między centrum Londynu a lotniskiem Gatwick. Podróż zajmuje ok. 1,5 godziny. Bilet pojedynczy kosztuje 6.60, powrotny Szybciej, ale i za dwa razy większą cenę dostaniemy się na to lotnisko pociągiem Gatwick Express. Podróż z Victoria Station trwa tylko pół godziny, jednak bilety kosztują 14 w jedną stronę i 25 w obie. Z Victorii na Gatwick można dojechać również pociągiem linii Southern Trains, który jest wolniejszy niż Gatwick Express, ale za to tańszy i zatrzymuje się na pośrednich stacjach. Podróż trwa 50 minut, a bilet kosztuje tylko 9. Pociągi odjeżdżają co 15 minut. Generalnie wszystkie wymienione bilety warto kupować przez internet, bo ich ceny są często niższe, a poza tym ma się większą pewność, że z takim biletem wejdzie się do autobusu. Pasażerowie internetowi mają bowiem pierwszeństwo przed osobami, które chcą kupić bilet od kierowcy. Trzeba się jednak spodziewać niespodzianek tuż przed wejściem do autokaru, w którym tłum czasem zaczyna rządzić się własnymi prawami. Może trzeba więc rozważyć wyjście z domu jeszcze o godzinkę wcześniej niż zamierzaliśmy? Przydatne linki Heathrow Stąd startują samoloty linii British Airways i LOT, łączące Londyn z Warszawą Gatwick Z tego lotniska linie British Airways wożą pasażerów do Krakowa, linie Centralwings do Krakowa, Wrocławia i Warszawy, a Wizz Air do Katowic Stansted Ze Stansted startują linie Ryanair do Bydgoszczy, Gdańska, Krakowa, Łodzi, Poznania, Rzeszowa, Szczecina i Wrocławia Luton Z tego lotniska startują samoloty linii: easyjet (loty do Warszawy i Krakowa) i Wizz Air (do Poznania, Katowic, Gdańska, Wrocławia i Warszawy)

40 MAMA NA WYSPACH Cześć!!! Mam na imię Nadia i mam 2 tygodnie. Moja rodzina mówi, że wyglądam jak mały kurczaczek. Przesyłam całuski moim kochanym rodzicom, babci i reszcie mojej rodzinki. Cześć! Mam na imię Olivka :) Urodziłam się w Londynie. Jestem bardzo żywym dzieckiem i ani na chwilkę nie daję odetchnąć moim rodzicom Zdjęcia można przesyłać pocztą na adres redakcji: 48 Haven Green, Ealing London W5 2NX lub mailem na adres: dziecko@goniec.com dziecko@goniec.com skrzynka kontaktowa ANNA KORCZ Drodzy Państwo Chciałabym poradzić się w kwestii planowania rodziny i ubezpieczenia zdrowotnego w Wielkiej Brytanii. Mam 35 lat. Trzy miesiące temu poroniłam swoją drugą ciążę. Chciałabym bardzo być ponownie w ciąży i urodzić zdrowe dziecko. Próbowałam skontaktować się z lekarzem GP w Anglii i dowiedzieć się czegoś więcej, aby nie powtórzyła się sytuacja. Dowiedziałam się, że w Anglii lekarz ma prawo dochodzić, co było przyczyną poronienia i podjąć stosowne działania po trzecim poronieniu, gdy prawdopodobieństwo donoszenia ciąży wynosi już tylko 50 proc. Byłam u lekarza w Polsce. Zrobiłam wymagane badania i okazało się, że jeden z wyników nie był najlepszy. Ponoć mój organizm reaguje na stres niekorzystnie dla płodu. Jeden z hormonów gwałtownie rośnie podczas stresu, co prowadzi do poronienia. W związku z powyższym, aby zminimalizować ryzyko, rozważam rezygnację z pracy. Ale, czy wówczas przysługuje mi podstawowe ubezpieczenie zdrowotne? Albowiem pozostawanie bez podstawowej opieki zdrowotnej w przypadku kobiety ciężarnej jest dużym ryzykiem. Jakie ubezpieczenie przysługuje polskiej kobiecie ciężarnej, która nie pracuje w Anglii? Moim mężem jest Anglik, ale czy to zmienia moją sytuację w kwestii ubezpieczenia zdrowotnego? Bardzo proszę o poradę. Mam również pytanie, czy zwolnienie lekarskie wydane przez polskiego lekarza jest uznawane przez angielskiego pracodawcę. Moja umowa z pracodawcą nie jest najkorzystniejsza. W przypadku zwolnienia lekarskiego przysługuje mi prawo do wynagrodzenia przez dwa miesiące, a później zależy to od pracodawcy. Słyszałam, że w Polsce po pierwszym poronieniu każda następna ciąża jest ciążą wysokiego ryzyka i wówczas kobiecie ciężarnej przysługuje zwolnienie lekarskie. Świadoma rezygnacja z pracy w mojej sytuacji może być dodatkowym stresem. Czy znani są Państwu polscy lub angielscy ginekolodzy mogący świadczyć fachową pomoc na terenie Anglii. Niestety mieszkam w małym miasteczku, a przyjazd do Londynu trwa ponad godzinę, co nie jest aż takim dużym utrudnieniem. Bardzo proszę o pomoc przy podjęciu tej jakże ważnej dla mnie decyzji. Z poważaniem Kasia Pani Kasiu Proszę się nie martwić, bo opieka medyczna dla dzieci i członków rodziny osoby pracującej w Wielkiej Brytanii jest darmowa. Tak więc, jeśli nawet ze względu na bezpieczeństwo ciąży nie będzie Pani pracowała, a tylko Pani mąż, nadal będzie Pani mogła korzystać z bezpłatnej opieki lekarskiej. Ze zwolnieniami lekarskimi z Polski również nie powinna mieć Pani problemu, pod warunkiem, że będą wystawione na unijnym formularzu E-116. Jeśli natomiast chodzi o lekarzy ginekologów, to niestety, ale w tym zakresie nie jestem w stanie pomóc. Myślę, że powinna Pani zapytać swojego GP lub prześledzić uważnie polskie tygodniki w poszukiwaniu ogłoszeń o polskich lekarzach specjalistach. GOŃCA POLSKIEGO Dla wszystkich dzieci uwielbiających przygody Scooby Doo,Supermocnych Chłopaków, Dextera i innych bohaterów, mamy super niespodziankę! W każdym tygodniu losujemy 5 komiksów- magazynów (w j.polskim) Scooby Doo i Cartoon Network z prezentem niespodzianką! Wystarczy zadzwonić pod numer Nagrody czekają w naszej redakcji! 40 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

41 ???? 41

42 ROZRYWKA Sudoku Rozwiązywanie SUDOKU nie wymaga wykonywania żadnych matematycznych działań, niezbędna jest natomiast cierpliwość, spostrzegawczość oraz umiejętność logicznego myślenia. Rozwiązywanie SUDOKU polega na wpisaniu do diagramu brakujących cyfr w taki sposób, aby w każdym poziomym rzędzie i w każdej pionowej kolumnie oraz w każdym małym kwadracie 3x3 kratki (o pogrubionych bokach) znalazły się wszystkie cyfry od 1 do 9. Każda z cyfr w rzędzie, w kolumnie czy w małym kwadracie może być wpisana tylko raz. Jan Bartoszek 42 nr 51 (206), 21 grudnia 2007

43 KONKURS Albumy z serii Cube Albumy z serii Cube wyróżniają się na pierwszy rzut oka z oferty książek ilustrowanych. Trudno znaleźć albumy w tak oryginalnej formie (format: 16x16 cm) i równocześnie o tak interesującej tematyce: góry, morze, ziemia, konie, zwierzęta... Każdy z nich zawiera około 700 doskonałych zdjęć poświęconych tematom fascynującym człowieka, jak morza i oceany, góry, ziemia... Cudowne, zapierające dech zdjęcia sprawiają, że każdy ma ochotę na te książki! I każdy, kto chce się wyróżnić z tłumu, wybierze je na prezent. W serii Cube ukazały się: Morze, Ziemia, Góry, Małe zwierzaki, Konie, Dzieci oraz Dzika przyroda. DŻUMA W BRESLAU Krajewski Marek Czym zaskoczy nas najpopularniejszy dziś w Polsce autor powieści kryminalnych? Czy znów poczujemy mroczny klimat dawnego Wrocławia? A może autor spróbuje swoich sił w innej rzeczywistości? Międzywojenna Warszawa, Kraków, Łódź, Lwów? A może czasy współczesne? Na rozwiązanie Czytelnicy muszą poczekać do dnia premiery. Jedno możemy zdradzić już teraz: bez względu na tytuł i fabułę, wielbiciele twórczości Marka Krajewskiego i tym razem się nie zawiodą. K n s s g n Do wygrania 5 książek Wystarczy zadzwonić pod numer w piątek, godz. 14:00 i podać hasło POLISH BOOKS Nagrody czekają na pierwszych 5-ciu zwycięzców! 43

44 POLSKI LONDYN Najnowsze informacje kulturalne codziennie o godz i na antenie RGFM ( Rękopis znaleziony w Saragossie Do 30 grudnia Polski sylwester w Londynie Polski sylwester w klubie E10 Polski sylwester w klubie E10 odbędzie się w klimatach: disco, rock n droll, r&b i najnowszych hitów, w tym polskich przebojów. Imprezę poprowadzi popularny DJ Grey Froot. Na imprezie nie zabraknie polskich alkoholi. Zniżki dla grup powyżej 10 osób. Film Wojciecha Hasa Rękopis znaleziony w Saragossie z 1965 roku będzie wyświetlany w londyńskim National Film Theatre do 30 grudnia. Obraz jest adaptacją powieści hrabiego Jana Potockiego pod tym samym tytułem, która jest uznawana za jedno najlepszych dzieł oświecenia. Film opowiada historię kapitana Alfonsa van Wordena (którego gra niezapomniany Zbigniew Cybulski) z gwardii króla Hiszpanii, podróżującego poprzez wzgórza Kastylii do Madrytu i popadającego w najrozmaitsze tarapaty. W filmie występuje cała plejada Polish Beauties Od 9 stycznia do 6 lutego 2008 gwiazd polskiego ekranu, oprócz Cybulskiego grają m.in. Iga Cembrzyńska, Gustaw Holoubek, Bogumił Kobiela, Jan Machulski, Zdzisław Maklakiewicz, Leon Niemczyk, Franciszek Pieczka, Beata Tyszkiewicz, Wiesław Gołas i Jan Kociniak. Muzykę do filmu napisał Krzysztof Penderecki. Prawie trzygodzinne dzieło Hasa uznawane jest za jeden z najdziwniejszych polskich filmów jest połączeniem filmu awanturniczego z gatunku płaszcza i szpady, komedii kostiumowej i fantastycznej baśni. Do 30 grudnia, seanse codziennie oprócz 24, 25 i 26 grudnia, o godz , i National Film Theatre, Belvedere Road, South Bank, London SE1 8XT, metro: Waterloo. Bilety: 8.60, tel Więcej informacji na stronie Klub E10, 300 Lea Bridge Road, Leyton, London E10 7 LD, metro: Leytonstone lub Walthamstow Central. Bilety w przedsprzedaży 15, w dniu imprezy 20, tel Bal Sylwestrowy w Klubie Orła Białego Klub Orła Białego organizuje Bal Sylwestrowy na 100 par. W programie bogate menu, butelka wina na parę, a o północy tradycyjna lampka szampana. Sylwestrowym gościom będzie przygrywał zespół Karol i Roma. Od godz do rana. Klub Orła Białego, 211 Balham High Road, Londyn SW17 7BQ, metro: Balham. Bilety: 58, tel Sylwester w Jazz Cafe POSK Sylwester w kawiarni jazzowej w POSK-u będzie organizowany po raz pierwszy w historii. W cenę biletu wliczony jest powitalny drink, kolacja przygotowana przez restaurację Łowiczanka i szampan o północy. Do tańca zagra DJ Robert, który przygotował zestaw muzyczny pt. Dla każdego coś miłego. Od godz do Jazz Cafe POSK, King Street, Hammersmith, Londyn W6 0RF, metro: Ravenscourt Park lub Hammersmith. Bilety: 40, więcej informacji na stronie Instytut Kultury Polskiej w Londynie oraz kino Riverside Studios zaprezentują cykl filmów, w których role główne zagrały najpiękniejsze, legendarne polskie aktorki. Poczynając od filmów niemych, aż po filmy Kieślowskiego oraz najnowsze hollywoodzkie produkcje, divy, femme fatale, młode debiutantki zawsze były czymś znacznie więcej niż tylko ładnym obrazem na ekranie. Cykl składający się z pięciu części, rozpocznie się w środę 9 stycznia, a zakończy się, również w środę, 6 lutego 2008 r. Pokazy obejmują filmy z Polą Negri, Beatą Tyszkiewicz, Grażyną Szapołowską, Magdaleną Cielecką i Alicją Bachledą- -Curuś. W Riverside Studios zobaczymy m.in. Bestię z Polą Negri, Krótki film o miłości z Grażyną Szapołowską, Pokuszenie z Magdaleną Cielecką i Lalkę z Beatą Tyszkiewicz. Pełny program cyklu Polish Beauties dostępny jest na stronie zamieścimy go też w następnym wydaniu Gońca Polskiego z 4 lutego. W tym samym kinie kolejna gratka dla miłośników polskiego kina: w niedzielę 30 grudnia odbędzie się pokaz trylogii Kieślowskiego Trzy kolory początek o 16.30, bilety: 8 za trzy filmy. Zabawa sylwestrowa na Devonii Podczas zabawy sylwestrowej na Devonii zagra zespół Tango. W programie loteria fantowa z nagrodami. Dochód z imprezy zostanie przeznaczony na fundusz remontowy polskiego kościoła na Devonii. Obowiązują stroje wieczorowe. Od godz do Polski kościół, 2 Devonia Road, Londyn N1 8JJ, metro: Angel. Bilety: 30 (w cenie biletu 5 funtów na konsumpcję), tel (Marek). Sylwester w klubie Boulevard W klubie Boulevard impreza sylwestrowa odbędzie się w klimatach house i electro house. Zagrają m.in. znani polskiej publiczności DJ Matush, James Mac i DJ Lukass. Od 9 stycznia do 6 lutego Wszystkie seanse odbędą się w kinie Riverside Studios, Crisp Road, Hammersmith, Londyn W6 9RL, metro: Hammersmith. Bilety: 7.50, więcej informacji na stronie Od godz do Klub Boulevard, 10 High Street, Ealing, Londyn W5 5JY, metro: Ealing Broadway. Bilety w przedsprzedaży 15, tel Polska impreza bar-klub Zulus, 4 Fulham High Street, SW6 3LQ, (metro: Putney Bridge), w każdy piątek od godz Info: i na stronie: STAŁE POLSKIE IMPREZY Polska impreza night club Charlie Browns, 242 High Road, Wood Green (metro: Wood Green), w każdy piątek od godz do 4.00, panie wstęp wolny przed Info: , i na stronie Polska impreza Club Q, 475 High Road, Leyton (metro: Leyton, autobus: 69, 97), w każdy piątek i sobotę od godz do Info: , Polskie imprezy Klub Orła Białego, 211 Balham High Road, SW17 7BQ, metro: Balham. Karaoke (czw, 20-23), dyskoteka (pt, 21-2), dyskoteka Złote Przeboje lub występ zespołu (so, od 20-2). Info: i na stronie 44 nr 51 (206), 21 grudnia 2007 Polska dyskoteka Corks Wine Bar, 28 Binney Street, przy Oxford Street (metro: Bond Street), w każdy wt i czw od godz Info: Polski wieczór z DJ-em pub The Windmill, 50 High Street, Acton (metro: Acton Town), w każdy czwartek, piątek i niedzielę od godz do Info: więcej na

45 FELIETON Wpadam w słowo... ANDA MACBRIDE Na Boże Narodzenie w przeciętnym anglosaskim domu, wiszą ostentacyjnie na sznurkach rozwieszonych w oknie otrzymane kartki: od razu widać, kto ma dużo przyjaciół, a kto nie! Ci, którzy martwią się, że ich zbiór kartek nie dorównuje innym, wieszają więc kartki od firm: z banku, od adwokata i fryzjera. W Polsce najbliższym osobiście życzymy wesołych świąt. Na Wyspach każdemu trzeba wysłać kartkę inaczej jest afront. I to nie tylko wobec naszych najbliższych. W kulturze anglosaskiej kartki świąteczne wysyła się masowo. Mimo iż liczba kartek posyłanych przez ostatnich 20 lat przez przeciętnego Amerykanina spadła z 29 do 20, przeciętny mieszkaniec Wysp wysyła ich aż 55. Często jest to po prostu sposób na utrzymanie kontaktu z kimś, z kim przez resztę roku nie mamy w ogóle nic do czynienia. Dzieciom chodzącym do szkoły trzeba kupić wystarczającą liczbę kartek, żeby obsłużyć całą klasę i wszystkich nauczycieli. To masowe wysyłanie jest tradycją, na którą niektórzy narzekają, jako na przejaw skomercjalizowania Bożego Narodzenia. Niestety, od pewnego czasu posyłanie kartek świątecznych to grząski grunt, wymagający przemyśleń i odważnych decyzji. Wysłanie kartki świątecznej jest aktem światopoglądowego samookreślenia. Wszystko zależy od tego, co jest na kartce. Tradycyjne Merry Christmas nieomalże zanikło, i poza specjalistycznymi sklepami z dewocjonaliami tylko mały procent kartek w sprzedaży niesie takie właśnie przesłanie. Niektórzy piszą odręcznie: Merry Xmas. Jest to fatalny wybór, nieelegancki nawet dla ateisty unikajmy takiego napisu jak ognia. O wiele częstsze jest sformułowanie Season s Greetings biurokratyczny zwrot, często drukowany dziś na kartkach. W Wielkiej Brytanii zwrot ten, bez tradycyjnego odniesienia do Bożego Narodzenia, stał się ideową Linią Maginota, która dzieli tradycjonalistów, konserwatystów i coraz mniej licznych praktykujących chrześcijan od tych, którzy za wszelką cenę chcą uniknąć urażenia wyznawców innych religii. O dziwo, większość nie-chrześcijan nie protestuje wcale przeciwko przejawom Bożego Narodzenia. Pozwala to obrońcom tradycji pomstować, że brutalna cenzura dotycząca imienia Jezus, scen żłobka czy jakichkolwiek akcentów czysto religijnych, jest li tylko przejawem poprawności politycznej. W delikatnym klimacie politycznym wielokulturowej Wielkiej Brytanii widoczny jest wpływ Stanów Zjednoczonych, w których na kartkach i reklamach dominuje Happy Holidays zwrot, który staje kością w gardle normalnemu Anglikowi, nie tylko ze względów ideowych, ale i estetycznych. Dla ucha wyspiarza z Albionu Happy Holidays brzmi bezdusznie. W Stanach, od czasu sławnego procesu o renifera w 1985 r., Sąd Najwyższy wydał wyrok, że publiczne dekoracje świąteczne muszą mieć ogólną wymowę niereligijną. Np. dzięki umieszczeniu renifera w żłobku konotacje Santa Claus mają przeważyć nad chrześcijańskimi. Dla świętego spokoju, i żeby uniknąć procesów sądowych, większość sklepikarzy zaniechała jakichkolwiek akcentów chrześcijańskich. W Wielkiej Brytanii można zaobserwować podobny trend. W większości sklepów z głośnika lecą piosenki w stylu Jingle Bells i Do they know it s Christmas?, ale kolędy raczej nie, a szkoda. W sklepach stoją choinki, ale szopek nie ma. W szkołach podstawowych tradycyjnie wystawia się a nativity play inscenizację na temat urodzin Jezusa. Dziś już tylko jedna trzecia szkół państwowych posunie się do takich ostentacji. Anglicy z uciechą oczekują co roku na oficjalne kartki produkowane przez biuro premiera. Poprzednie kartki puszczone w obieg przez 10 Downing Street były zupełnie niereligijne, a nawet pokazywały panoramę miejską z wyraźnie zarysowanymi na horyzoncie kopułami meczetów. Zeszłoroczna kartka Gordona Browna przedstawiała choinkę, wokół której dzieci wszelkich kolorów i ras w harmonii były pogrążone w czytaniu książek. Nawet oficjalne kartki świąteczne wysyłane przez arcybiskupa Canterbury, Rowana Williamsa, głowę Kościoła anglikańskiego, przedstawiały tylko gustowny pejzaż zimowy, bez śladu akcentu chrześcijańskiego. Komentatorzy z ciekawością oczekują, jakie kartki wyślą w tym roku premier i arcybiskup. Przeciętny Anglik ma problem z tym, jaką kartkę wysłać. Co mają zrobić brytyjscy Polacy? Jedna możliwość to segregacja znajomych: na przykład, posyłamy kartki jednoznacznie religijne do znajomych Polaków, motywy pogańskie i New Age do znajomych Brytyjczyków z młodszej generacji, a scenki zimowe do wszystkich innych. Ale na pewno napiszemy: Merry Christmas and a Happy New Year! Można też dodać inne przymiotniki oprócz Happy, w zależności od tego, czego adresat, w naszym mniemaniu, najbardziej sobie życzy. Jeżeli pieniędzy, to prosperous, zdrowia healthy i tak dalej. Życzę więc wszystkim Czytelnikom A Merry Christmas and a Happy, Healthy and Prosperous New Year! 45