Zjawiska masowe takie, które mogą wystąpid nieograniczoną ilośd razy. Wyrazów Obcych)

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zjawiska masowe takie, które mogą wystąpid nieograniczoną ilośd razy. Wyrazów Obcych)"

Marta Sokołowska
6 lat temu
Przeglądów:

1 Statystyka <łac. status = stan rzeczy, paostwo> - nauka zajmująca sę metodam badana przedmotów zjawsk w ch masowych przejawach ch loścową lub jakoścową analzą z punktu wdzena nauk, do której zakresu należą. (Słownk Wyrazów Obcych) Zjawska masowe take, które mogą wystąpd neogranczoną lośd razy. Inne znaczena termnu statystyka: 1. Nazwa zboru danych lczbowych prezentujących kształtowane sę określonych zjawsk procesów, 2. Nazwy wszelkch prac zwązanych z gromadzenem opracowywanem danych lczbowych, 3. Nazwy pewnych charakterystyk lczbowych oblczanych ze zborowośc próbnych (np. średna arytmetyczna z próby). 1

2 Statystyka opsowa problemy programowana badao statystycznych, metodam obserwacj statystycznej, sposoby opracowywana prezentacj materału statystycznego oraz sumaryczny ops danych statystycznych. Statystyka matematyczna metody wnoskowana o całej zborowośc generalnej na podstawe zbadana próby, tzn. wybranej w sposób losowy pewnej częśc tej zborowośc. 2

3 Statystyka ekonomczna zjawska procesy zachodzące w gospodarce na różnych szczeblach jej agregacj; do opsu analzy wykorzystuje metody wypracowane przez statystykę opsową matematyczną. Statystyk branżowe (stosowane) dzały lub gałęze gospodark narodowej za pomocą metod statystyk opsowej, matematycznej ekonomcznej. 3

4 Prawdłowośc statystyczne są wypadkową dzałana na zjawska dwóch rodzajów przyczyn: Głównych (systematycznych) na wszystke jednostk zborowośc dzałają jednakowo lub podobne; ch lczbowym wyrazem dzałana jest składnk systematyczny Ubocznych (przypadkowych) na jednostk zborowośc dzałają różnokerunkowo, przy dużej lczbe obserwacj wykazują tendencję do znoszena sę; ch lczbowym wyrazem dzałana jest składnk losowy (przypadkowy) 4

5 Zborowośd (populacja, masa) statystyczna - zbór dowolnych elementów (osób, przedmotów, zjawsk) podobnych pod względem określonych właścwośc (cech), poddanych badanom statystycznym Zborowośc statystyczne mogą byd: Skooczene lub neskooczene lczne Statyczne lub dynamczne (elementy są obserwowane w danym momence lub przedzale czasowym) Jedno- lub welowymarowe (elementy są badane ze względu na jedną lub wele cech) 5

6 Jednostka statystyczna (jednostka badana lub obserwacj) - elementy zborowośc poddawane bezpośrednej obserwacj lub pomarow UWAGA: W tej samej zborowośc można wyróżnd różne jednostk statystyczne Zborowośd generalna - wszystke elementy będące przedmotem badana, co do których chcemy formułowad wnosk ogólne Zborowośd próbna (próba) - podzbór populacj generalnej, obejmujący częśd jej elementów (wybranych w określony sposób); próba podlega badanu 6

7 Cecha statystyczna - właścwośd jednostk statystycznej Cechy mogą byd: stałe - wspólne wszystkm jednostkom zborowośc, ne podlegają badanu statystycznemu; decydują one o zalczenu jednostk do określonej zborowośc. Wyróżna sę cechy: rzeczowe (co lub kogo poddajemy badanu), przestrzenne (gdze badamy) oraz czasowe (jak okres obejmuje badane lub w jakm momence sę ono odbywa) zmenne - właścwośc, które różną poszczególne jednostk statystyczne, podlegają badanu statystycznemu Uwaga: Od tej chwl termn cecha statystyczna będze używany w odnesenu do cech zmennych, chyba że będze to wyraźne zaznaczone (dla prostoty) 7

8 Cechy mogą byd: nemerzalne (jakoścowe, kwaltatywne) - są zwykle określane słowne, cech jakoścowych ne można zmerzyd, np. płed, kolor włosów, pochodzene społeczne, rozmeszczene geografczne merzalne (loścowe, kwantytatywne) - to właścwośc, które można merzyd wyrazd za pomocą lczb o różnych manach (cężar -kg, wzrost-cm, zarobek-zł) 8

9 Cechy loścowe dzel sę na: Quas - loścowe (porządkowe) określają natężene badanej właścwośc w sposób opsowy, porządkując w ten sposób badaną zborowośd Skokowe take cechy, które mogą przyjmowad skooczony lub przelczalny zbór wartośc na danej skal lczbowej Cągłe mogą przyjąd każdą wartośd z określonego przedzału lczbowego *a,b+ (dokładnośd pomarów) Quas-cągłe z natury są skokowe, ale skala wartośc jake te cechy mogą przyjmowad jest bardzo duża, węc traktuje sę je jako cągłe 9

10 Celem badana statystycznego jest realzacja jednego lub klku z wymenonych celów: Poznane rozkładu zborowośc pod względem wybranych cech (analza struktury) Ocena rodzajów zwązków występujących mędzy cecham (analza współzależnośc) Poznane zman zborowośc w czase (analza dynamk). 10

11 Rodzaje badao statystycznych: Pełne (kompletne, całkowte, wyczerpujące) badane są wszystke jednostk populacj generalnej; wynk badao stanową charakterystykę tej zborowośc Częścowe ( nekompletne, nepełne) obserwacj poddaje sę próbę, wynk badana próby są uogólnane (przy pewnych warunkach) na całą zborowośd, z której pochodz próba 11

12 Metody badana pełnego: sps rejestracja beżąca sprawozdawczośd statystyczna Metody badao częścowych: reprezentacyjne monografczne anketowe Jeśl ne można przeprowadzd an badana pełnego an częścowego, stosuje sę postępowane zwane szacunkem statystycznym 12

13 Etapy badana statystycznego (nezależne od celu badao): przygotowane (programowane) badana obserwacja statystyczna opracowane prezentacja wynków ops wnoskowane statystyczne Programowane badana określene celu, przedmotu, zakresu badana Z punktu wdzena poprawnośc wynków stotne jest właścwe określene jednostk sprawozdawczej, tzn. osób fzycznych prawnych, które posadają odpowedne źródła danych nezbędnych w badanu 13

14 Obserwacja statystyczna proces zberana nformacj (danych) statystycznych; zbór uzyskanych w procese danych nazywa sę materałem statystycznym Surowy materał statystyczny (dane statystyczne w swej perwotnej postac) zwykle obarczony jest błędam, dlatego poddaje sę go merytorycznej formalnej kontrol Opracowywane prezentacja wynków obejmują dwe podstawowe czynnośc: grupowane typologczne - wg cechy jakoścowej warancyjne wg cechy loścowej zlczane 14

15 Do prezentacj wynków służą: szereg statystyczne tablce statystyczne wykresy statystyczne Szereg statystyczny - cąg welkośc statystycznych uporządkowanych wg określonego kryterum 15

16 Szereg wylczający (szczegółowy) Statystyka - pojęca - uporządkowany (nerosnąco albo nemalejąco) cąg wartośc badanej cechy tworzy (jeśl przedmotem badana jest newelka lczba jednostek) Nech x j j=1,2,...,n oznacza wartośd cechy j-tej jednostk statystycznej N - lczebnośd badanej zborowośc nech x 1 x 2 x 3 x N wtedy x 1, x 2, x 3,, x N - szereg wylczający. 16

17 Szereg rozdzelczy - zbór wartośc lczbowych uporządkowany wg warantów badanej cechy merzalnej lub nemerzalnej; poszczególnym warantom przyporządkowuje sę odpowadające m lczebnośc Załóżmy, że cecha przyjmuje r różnych wartośc x =1,2,...,r (1 r N ), które są uporządkowane rosnąco, tzn. x 1 < x 2 < x 3 < < x r. Lczbę jednostek zborowośc, dla których cecha przyjmuje wartośd x oznaczmy przez n [lczebnośd (częstośd absolutna,bezwzględna) -tego warantu ]; oczywśce (1)... r 1 n N 17

18 Szereg rozdzelczy z cechą merzalną nazywa sę rozkładem emprycznym. Nekedy w określenu rozkładu emprycznego (struktury badanej zborowośc) obok lczebnośc bezwzględnej stosuje sę częstośd ω (wskaźnk struktury, lczebnośd względna). n Dla =1,2,,r (2)... n [%] 100 N N (3) 0 r r

19 Szereg rozdzelcze skumulowane uzyskuje sę przez przyporządkowane kolejnym warantom cechy odpowadających m lczebnośc (lub częstośc) skumulowanych. sk sk (4)... n n =1,2,...,r - lczebnośd skumulowana k 1 sk (5)... =1,2,...,r - częstośd skumulowana k 1 k Szereg rozdzelcze skumulowane cechy merzalnej przedstawają dystrybuantę empryczną, tzn. k F N (x ) n sk j 1 j sk j 19

20 W przypadku cechy cągłej określene rozkładu odbywa sę poprzez przyporządkowane lczebnośc (lub częstośc) odpowednm przedzałom wartośc cechy, a ne konkretnym jej wartoścom. Take przedzały nazywa sę przedzałam klasowym. Oznaczmy przez x 0 oraz x 1 odpowedno dolną (początek) górną (konec) grancę -tego przedzału klasowego. Rozpętoścą (rozstępem, nterwałem) -tego przedzału klasowego ozn. h nazywa sę różncę mędzy górną dolną grancą tego przedzału, tzn. (6)... h x x =1,2,...,r

21 Do wyznaczena lczby przedzałów klasowych można stosowad wzory (7)... (7a)... r 1 3,222log N r 5log N 21

22 Najczęścej stosowane grafczne formy przedstawana szeregów rozdzelczych to: hstogram dagram, czyl welobok lczebnośc (częstośc) krzywa lczebnośc (częstośc) Hstogram (wykres słupkowy) - to zbór prostokątów, których podstawy, wyznaczone na os odcętych stanową rozpętośc przedzałów klasowych, a wysokośc są określone na os rzędnych przez lczebnośc (częstośc) poszczególnych przedzałów klasowych 22

23 welobok lczebnośc (częstośc) - powstaje przez połączene punktów (, ), tzn. punktów, w których odcętą jest środek przedzału klasowego, a rzędną lczebnośd (częstośd) tego przedzału krzywa lczebnośc (częstośc) - dla zmennej cągłej, wygładzona krzywa, która powstaje w konsekwencj zwększana lczby przedzałów klasowych przy równoczesnym zmnejszanu rozpętośc tych przedzałów Szereg kumulacyjne grafczne można przedstawd za pomocą weloboku lub krzywej skumulowanej (lczebnośc lub częstośc) xˆ n 23

Podobne dokumenty

Statystyka Opisowa 2014 część 1. Katarzyna Lubnauer

Statystyka Opisowa 2014 część 1. Katarzyna Lubnauer Statystyka Opsowa 2014 część 1 Katarzyna Lubnauer Lteratura: 1. Statystyka w Zarządzanu Admr D. Aczel 2. Statystyka Opsowa od Podstaw Ewa Waslewska 3. Statystyka, Lucjan Kowalsk. 4. Statystyka opsowa,