Działalność Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w zakresie edukacji ekologicznej

Transkrypt

1 Z a i n w e s t u j m y r a z e m w ś r o d o w i s k o Działalność Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w zakresie edukacji ekologicznej Wrocław, r.

2 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 26 lat doświadczenia w finansowaniu projektów z obszaru ochrony środowiska powołany w okresie zmian ustrojowych w 1989 r. państwowa osoba prawna ok. 550 pracowników, w tym ponad 200 inżynierów unikatowy na skalę światową kluczowy element systemu funduszy ekologicznych i filar systemu finansowania ochrony środowiska

3 Źródła finansowania ochrony środowiska w Polsce Fundusze Ochrony Środowiska Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Pomoc zagraniczna, w tym Unii Europejskiej BOŚ i inne banki Środki przedsiębiorstw, samorządów i jednostek budżetowych Budżet państwa i budżet wojewodów Pozostałe (agencje, fundacje, środki prywatne)

4 Prawo regulujące działalność NFOŚiGW Ustawa o efektywności energetycznej Ustawa o odpadach Ustawa o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej Ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi Ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym Ustawa o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów Ustawa o bateriach i akumulatorach Ustawa o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych Ustawa o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji Ustawa o substancjach zubażających warstwę ozonową Ustawa o finansach publicznych Ustawa o rachunkowości Prawo ochrony środowiska Prawo wodne Prawo geologiczne i górnicze Prawo zamówień publicznych Prawo energetyczne

5 Dokumenty określające kierunki wsparcia przez NFOŚiGW Ustawa Prawo ochrony środowiska edukacja ekologiczna wskazana wprost w ustawie Wspólna Strategia działania Narodowego Funduszu i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej na lata z perspektywą do 2020 roku Strategia działania NFOŚiGW na lata z perspektywą do 2020 roku edukacja ekologiczna jako działanie horyzontalne we wszystkich priorytetach Strategia edukacji ekologicznej w NFOŚiGW na lata z perspektywą do 2020 roku Programy priorytetowe NFOŚiGW

6 Skala działalności NFOŚiGW roczne wypłaty ok. 4-5 mld zł ok. 50% ze środków unijnych ok. 50% ze środków krajowych Środki krajowe Środki unijne

7 Finansowanie ochrony środowiska w latach mln zł Środki krajowe: 36,6 mld zł Środki europejskie: 23,4 mld zł Razem: 60,0 mld zł

8 Strategia Edukacji Ekologicznej NFOŚiGW na lata z perspektywą do roku 2020

9 Nasz cel Podniesienie świadomości ekologicznej, zmiana postaw i zachowań społeczeństwa, w tym dzieci i młodzieży

10 Nasze priorytety

11 Działania edukacyjne Finansujemy m.in.: działalność ośrodków edukacyjnych ogólnopolskie kampanie, programy edukacyjne zakup pomocy dydaktycznych realizację i emisję filmów przyrodniczych, programów telewizyjnych oraz radiowych konferencje naukowe, seminaria, szkolenia, warsztaty centra edukacji ekologicznej ok. 0,6 mld zł dotacje koszt całkowity dofinansowanych przedsięwzięć ponad 1,1 mld zł 3429 zawartych umów ( )

12 Obsługiwane przez NFOŚiGW instrumenty finansowe i programy, wspierające działania z zakresu edukacji ekologicznej Program priorytetowy: Edukacja ekologiczna na lata KEEP Komponent Edukacji Ekologicznej w Projektach (inwestycyjnych) (np. demonstracyjne instalacje przetwarzania odpadów- budowanie akceptacji dla inwestycji proekologicznych) Program priorytetowy: Wzmocnienie działań społeczności lokalnych dla zrównoważonego rozwoju na lata (tzw. Inicjatywy obywatelskie) Program LIFE + ( ) Program LIFE ( ) Mechanizm Finansowy EOG ( ) PL02 Ochrona Różnorodności Biologicznej i Ekosystemów Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko ( ) Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko ( )

13 Program priorytetowy Edukacja ekologiczna Cel programu Podnoszenie poziomu świadomości ekologicznej i kształtowanie postaw ekologicznych społeczeństwa poprzez promowanie zasad zrównoważonego rozwoju.

14 Program priorytetowy Edukacja ekologiczna na lata Okres wdrażania: - Zobowiązania (podpisywanie umów) do 2020 r. - Wydatkowanie (wypłata środków) do 2023 r. - Budżet programu zł; w tym: zł dotacje zł pożyczki - Zakładana wartość wskaźnika programu ok. 360 mln osób (zasięg projektów edukacyjnych suma kontaktów z projektem np. oglądalność filmu + liczba uczestników szkolenia + użytkownicy platformy internetowej.)

15 Program priorytetowy Edukacja ekologiczna Terminy i tryb naboru wniosków: - Tryb konkursowy dla wniosków o dofinansowanie w formie dotacji, co najmniej raz w roku - Tryb ciągły dla wniosków o dofinansowanie w formie pożyczki Przekazywanie środków na dofinansowanie zadań państwowych jednostek budżetowych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia r., w sprawie gospodarki finansowej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej

16 Program priorytetowy Edukacja ekologiczna Forma dofinansowania: dotacja + ew. pożyczka na wkład własny Zasięg: ponadregionalny/ogólnopolski Intensywność dofinansowania: uzależniona od formy prawnej (warunki preferencyjne dla PJB, JST, NGO)

17 Program priorytetowy Edukacja ekologiczna Beneficjenci: Organizacje pozarządowe (fundacje, stowarzyszenia) Parki narodowe Jednostki samorządu terytorialnego Firmy (jednoosobowe, spółki) Uczelnie wyższe Organizacje kościelne i związki wyznaniowe Status prawny umożliwiający zawarcie umowy cywilno prawnej; prowadzenie działalności przez co najmniej 1 pełny rok kalendarzowy na dzień złożenia wniosku ( )

18 Program priorytetowy Edukacja ekologiczna Przedsięwzięcia edukacyjne, przyczyniające się do: - realizacji zasad zrównoważonego rozwoju - wsparcia w zakresie realizacji polityki ochrony środowiska - rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w szczególności w zakresie: - ochrony atmosfery i klimatu - bezpieczeństwa ekologicznego - ochrony przed hałasem - ochrony przed promieniowaniem jonizującym - gospodarki odpadami - różnorodności biologicznej lub gospodarowania na obszarach prawem chronionych - ochrony krajobrazu - racjonalnego gospodarowania zasobami - racjonalnego zagospodarowania terenów zurbanizowanych - ochrony wód i gospodarki wodnej - ochrony ekosystemów Morza Bałtyckiego

19 Program priorytetowy Edukacja ekologiczna Rodzaje przedsięwzięć: Kształtowanie postaw społeczeństwa z wykorzystaniem mediów tradycyjnych i Internetu kampanie cross mediowe, filmy, cykliczne programy telewizyjne i radiowe Aktywizacja społeczeństwa dla zrównoważonego rozwoju programy edukacyjne, imprezy, konkursy grantowe Kształcenie i wymiana najnowszej wiedzy oraz wsparcie systemu edukacji w obszarze ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju m. in. konferencje, szkolenia i warsztaty, interaktywne pomoce dydaktyczne Budowa, rozbudowa, remont, adaptacja, wyposażenie i doposażenie obiektów infrastruktury służącej edukacji ekologicznej

20 Mechanizm przyznawania środków Program priorytetowy (warunki ogólne) Warunki naboru (szczegółowe) Efekty-wynikiwnioski Selekcja najlepszych projektów Negocjacje warunków UMOWA DOFINANSOWANIA Uchwała o dofinansowaniu

21 Rok 2015 nowe otwarcie EDUKACJI EKOLOGICZNEJ Badanie ewaluacyjne działań edukacyjnych, zrealizowanych przez NFOŚiGW w latach Model partycypacyjny: fora konsultacyjne w zakresie diagnozy potrzeb i zainteresowania tematyką, konsultacje społeczne (strona www)- system: MŚ, wfosigw Szczegółowe warunki (beneficjenci, tematyka szczegółowa, grupy docelowe) poprzedzone analizą zapotrzebowania na działania edukacyjne Równomierne pokrycie kraju działaniami edukacyjnymi (makroregiony) Zapobieganie powielaniu działań

22 Nowoczesne formy przekazu, dopasowane do grup celowych projektów 3D mapping multimedialna prezentacja na budynku Idea placement marketing idei w popularnych serialach Gry miejskie (np. Komisarz Dymski) Aplikacje mobilne (np. Drzewa z Klimatem) Autobus energetyczny mobilne centrum edukacyjne Przebój muzyczny nagrany wspólnie ze znaną piosenkarką (Paulina Przybysz) dot. recyklingu baterii 1 miejsce listy przebojów RDC! Serie nagradzanych filmów animowanych dla dzieci (Kaktus i Mały) Nagradzane na międzynarodowych festiwalach filmy przyrodnicze (Biebrzamiędzy jawą a snem; seria Dzika Polska) Multimedialne centrum edukacyjne ZOOM Natury - Janów Lubelski

23 3D Mapping Projekt: Zrób prezent sobie i środowisku Narodowa Fundacja ochrony Środowiska Centrum Informacji o Środowisku UNEP-GRID Prezentacja na Pałacu Staszica w Warszawie

24 Centrum ZOOM Natury Gmina Janów Lubelski Laboratoria Wiedzy: Zoom Natury, Runo Leśne, Awifauny i Troposfery oraz Energii i Recyklingu

25 Gra miejska Komisarz Dymski Abrys Sp. z o.o. Misja-niska emisja

26 Piosenka Marzenie o czystej Ziemi Remondis Electrorecycling Sp. z o.o. Festiwal Baterii (konkurs na tekst piosenki-nagranie teledysku z udziałem dzieci)

27 Więcej informacji: Informacje o programie i naborach Informacje o dofinansowanych projektach:

28 Program priorytetowy Wzmocnienie działań społeczności lokalnych dla zrównoważonego rozwoju Cel programu Poprawa stanu środowiska naturalnego przy zaangażowaniu społeczności lokalnych

29 PP Wzmocnienie działań społeczności lokalnych dla zrównoważonego rozwoju - Inicjatywy obywatelskie Okres wdrażania: - Zobowiązania (podpisywanie umów) do 2020 r. - Wydatkowanie (wypłata środków) do 2023 r. - Budżet programu zł; w tym: zł dotacje - Zakładana wartość wskaźnika programu co najmniej 900 szt. lokalnych ekologicznych inicjatyw obywatelskich

30 PP Wzmocnienie działań społeczności lokalnych dla zrównoważonego rozwoju - Inicjatywy obywatelskie Terminy i tryb naboru wniosków: - tryb konkursowy Beneficjenci: - niezależne, doświadczone, stabilne organizacje pozarządowe, niedziałające w celu osiągnięcia zysku

31 PP Wzmocnienie działań społeczności lokalnych dla zrównoważonego rozwoju - Inicjatywy obywatelskie Forma dofinansowania: Dotacja do 100% kosztów kwalifikowanych minimalna, wnioskowana kwota tys. zł maksymalna, wnioskowana kwota 400 tys. zł Maksymalna intensywność dofinansowania: - do 100 % kosztów kwalifikowanych

32 5 kroków do dofinansowania

33 Dobre praktyki nabór pilotażowy 24 projekty ok. 300 gmin 478 inicjatyw na terenie wszystkich województw

34 Najpopularniejsze działania realizowane w ramach inicjatyw rewitalizacja, zagospodarowanie parków dworskich, miejskich, ogrodów, zieleńców itp., nasadzenia - tworzenie bazy pokarmowej dla ptaków i schronienia dla zwierzyny poprzez nasadzenia drzew i krzewów, pielęgnacja alej jesionów, platanów itp. inwentaryzacja, diagnoza dendrologiczna, prace pielęgnacyjne, nasadzenia, wytyczanie ścieżek, oznakowanie, identyfikacja pomników przyrody, mała infrastruktura ograniczająca negatywny wpływ ruchu turystycznego na przyrodę szlaki (rowerowy, konny), mała architektura (wiaty, stojaki rowerowe, oświetlenie fotowoltaiczne, ławy stoły, pomosty, kładki itp.), odtworzenie małej retencji odtworzenie, pogłębienie, odmulenie, porządkowanie zbiorników wodnych (stawów, oczek wodnych) umocnienie brzegów, odkrzaczanie i zagospodarowanie, hotele/domki dla owadów zapylających tworzenie, montaż oraz monitoring zasiedlania, konstrukcje wykonane z materiałów naturalnych np. plecionki wiklinowej, stanowiące naturalne miejsce bytowania np. dzikich pszczół, murarek ogrodowych i trzmieli, barcie - kłody bartne stwarzające odpowiednie warunki do bytowania leśnych pszczół, które samoistnie się tam zadomawiają, pełnią one ważną rolę w zachowaniu różnorodności biologicznej ekosystemów leśnych,

35 Przykłady realizowanych inicjatyw (1) Inicjatywa Minitężnie sposobem na poprawę mikroklimatu w Sępólnie Krajeńskim w ramach projektu realizowanego przez Stowarzyszenie Dorośli Dzieciom pn.,,modelowe inicjatywy ekologiczne w powiecie sępoleńskim (koszt inicjatywy zł) stworzenie filtru powietrza wraz z posadowieniem małej architektury oraz strefy ciszy dla mieszkańców wzdłuż linii brzegowej jeziora z wykorzystaniem punktu widokowego

36 Przykłady realizowanych inicjatyw (2) Inicjatywy Ogrody deszczowe i Rondo filtrujące w ramach projektu pn. EkoMarki obywatelskie inicjatywy lokalne na rzecz środowiska, realizowanego przez Fundację Sendzimira (koszty inicjatyw odpowiednio zł i zł) stworzenie ogrodów deszczowych, oczyszczających i retencjonujących wody opadowe zapobieganie podtopieniom i podnoszenie walorów estetycznych środowiska miejskiego w Markach

37 Przykłady realizowanych inicjatyw (3) Inicjatywa Budowa modelowej hybrydowej, hydrofitowej oczyszczalni ścieków przy Zespole Szkół w Poizdowie wraz ze ścieżką ekologiczną w ramach projektu pn. Lokalne Ekologiczne Inicjatywy Obywatelskie razem dla środowiska, realizowanego przez Fundację na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa (koszt inicjatywy zł, kwota dofinansowania inicjatywy zł) instalacja składająca się z osadnika wstępnego zintegrowanego z przepompownią oraz dwóch złóż gruntowo roślinnych, obsadzona manną wielką i wierzbą rozwiązanie problemu zagospodarowania ścieków bytowych pochodzących ze szkoły w Poizdowie udostępnienie ścieżki edukacyjnej prezentującej schematy technologiczne i procesy w oczyszczalni pozwoli na upowszechnienie tego modelowego rozwiązania

38 Przykłady realizowanych inicjatyw (4) Inicjatywa Ściana ptaków, w ramach projektu pn. Dajmy szanse przyrodzie, realizowanego przez Stowarzyszenie Uroczysko (koszt inicjatywy zł) wkomponowanie w ścianę budynku w Supraślu budek lęgowych (100 szt.) pokrycie ściany muralem o tematyce przyrodniczej urozmaicenie i ożywienie krajobrazu miejskiego łączącego potrzeby społeczne i środowiskowe

39 Przykłady realizowanych inicjatyw (5) Inicjatywa Leć nad Świder. Pensjonaty w stylu świdermajer dla pszczół w powiecie otwockim w ramach projektu Zaadoptuj rzekę, realizowanego przez Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne Klub Gaja (koszt inicjatywy zł) przeciwdziałanie zanikaniu owadów zapylających zaangażowanie mieszkańców powiatu otwockiego w budowę 60 dużych i 150 małych pensjonatów dla owadów w stylu świdermajer nad rzeką Świder

40 Przykłady realizowanych inicjatyw (6) Inicjatywa Tarliska dla pstrąga potokowego w rzekach Lubelszczyzny: Chodelce, Kosarzewce i Bystrzycy w ramach projektu pn. Zaadoptuj rzekę, realizowanego przez Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne Klub Gaja (koszt inicjatywy zł) odtworzenie 15 tarlisk poprzez ich odbudowę wyłożenie dna rzeki (w miejscach gdzie kiedyś były tarliska) warstwą żwiru układanego na dnie w miejscach uzgodnionych z zarządcą rzek, pod nadzorem ichtiologicznym PZW

41 Więcej informacji:

42 Aktualna oferta-ogłoszone i planowane nabory Budowa, rozbudowa, adaptacja, remont, wyposażenie i doposażenie obiektów infrastruktury służącej edukacji ekologicznej (15-30 września 2015 r. NGO, jst, uczelnie wyższe) Inicjatywy obywatelskie (19 października lutego2016 r.) POIiŚ działanie 2.4 edukacja przyrodnicza 6a (baza edukacyjna - parki narodowe) grudzień 2015 r. 5b,5c (projekty miękkie ) styczeń 2016 r

43 Dziękuję za uwagę Katarzyna Siwkowska