Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 21 sierpnia 2012 r., IV KK 42/12 1
|
|
- Ryszard Borowski
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 21 sierpnia 2012 r., IV KK 42/12 1 Teza zrekonstruowana z uzasadnienia brzmi: Lekarz jako gwarant życia i zdrowia człowieka jest zobowiązany do tego, aby odwracać niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia, a nie tylko do tego, by go nie zwiększać. Gwarant ma bowiem obowiązek wdrożyć wszystkie te działania, które w warunkach sytuacyjnych, w jakich działa, są według rekomendacji wynikających z aktualnego stanu wiedzy medycznej wymagane jako dające szansę na wykluczenie, ograniczenie czy neutralizację niebezpieczeństwa pierwotnego a nie tylko takie, które mogą do tego doprowadzić w sposób pewny. Zakres obowiązków ciążących na gwarancie musi być definiowany w odniesieniu do tego momentu czasowego, w którym on działa, w oparciu o wtedy dostępne mu informacje o okolicznościach stanu faktycznego. Natomiast kwestia, o jaką ewentualnie wartość stopień tego narażenia został zwiększony (a właściwie o ile nie zostało zmniejszone niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia pokrzywdzonego w razie podjęcia przez oskarżonych lekarzy właściwej diagnozy i pożądanych działań) jest już kwestią wtórną w stosunku do wcześniej przypisanego im skutku i może rzutować chociażby na rozmiar ewentualnej represji karnej. W komentowanym orzeczeniu SN zajął jednoznaczne stanowisko w wielu niezwykle doniosłych kwestiach, mających zasadnicze znaczenie dla odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe popełnione przez zaniechanie, w szczególności określając zakres obowiązków gwaranta nienastąpienia skutku. Tezy te zasługują na całkowitą aprobatę. W stanie faktycznym, jaki legł u podstaw komentowanego orzeczenia, troje lekarzy zostało oskarżonych o narażenie pacjenta na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia poprzez roztoczenie nieprawidłowej opieki nad nim. Pacjent, w wyniku licznych błędów lekarzy, zmarł. Ponieważ fakt naruszenia przez oskarżonych reguł postępowania przyjętych w medycynie był w sprawie bezsporny (zostało to jednoznacznie stwierdzone także w opinii biegłych z zakresu medycyny), nie jest konieczne wyczerpujące przedstawianie ich uchybień. Co istotne, wszystkim oskarżonym został 1 Krakowskie Zeszyty Sądowe 2012, z. 12, poz
2 PALESTRA postawiony zarzut narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty przez pacjenta życia albo poniesienia ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Słusznie bowiem uznano, że nie jest możliwe przypisanie lekarzom skutku śmiertelnego pacjenta. Mimo to jednak sądy pierwszej i drugiej instancji uznały, że nie wykazano, aby oskarżeni w istotny sposób zwiększyli niebezpieczeństwo nastąpienia zgonu pokrzywdzonego, i na tej podstawie oskarżonych uwolnił od odpowiedzialności. Sąd Najwyższy, oceniając postępowanie orzekających w sprawie sądów, uznał, że nie wyjaśniły one w sposób dostateczny, dlaczego uznały, iż skutek w postaci narażenia pacjenta na niebezpieczeństwo utraty życia lub poniesienia ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie może być lekarzom przypisany. Uzasadniało to uchylenie obu wyroków i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd pierwszej instancji. Decyzja taka była całkowicie zasadna w świetle rozważań dotyczących zakresu obowiązku gwaranta oraz kwalifikacji prawnej zaniechania podjęcia nakazanych działań z punktu widzenia możliwości zmniejszenia zagrożenia dla chronionego dobra prawnego. * * * Dla zakresu (treści) obowiązku gwaranta nienastąpienia skutku znaczenie zasadnicze ma uznanie, że zaniechanie nie jest przyczynowe 2. Oznacza to, że osoba, na której ciąży szczególny, prawny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi stanowiącemu znamię typu czynu zabronionego, nie odpowiada za sprawstwo skutku, ale za to, że wbrew temu obowiązkowi skutkowi nie zapobiegła. Słusznie podkreśla w komentowanym wyroku SN, że przyczyną wystąpienia zjawiska skutkowego w przypadku zaniechania jest dopełniająca rzeczywistość, a więc okoliczności, którym gwarant nie przeciwdziałał. W związku z tym należy się zgodzić z tworzącą się od dłuższego czasu linią orzeczniczą SN dotyczącą przesłanek obiektywnego przypisania delicta per omissionem comissa. Otóż w przypadku działania sprawcą skutku jest ten, kto swoim zachowaniem naruszającym obiektywne reguły postępowania z dobrem prawnym powoduje powstanie istotnego niebezpieczeństwa nastąpienia określonego w ustawie skutku, to właśnie niebezpieczeństwo w skutku urzeczywistnia się, przestrzeganie zaś naruszonej reguły w czasie i miejscu popełnienia czynu z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością zapobiegłoby naruszeniu (zagrożeniu) dobra na drodze, na której ono rzeczywiście nastąpiło. Reguły te nie mogą znaleźć zastosowania w przypadku zaniechania. Po pierwsze dlatego, że gwarant nienastąpienia skutku nie jest sprawcą skutku. Stosunek łączący go ze zjawiskiem negatywnym ujętym jako znamię skutkowe jest więc powiązaniem normatywnym, wyrażającym się w formule niezapobiegnięcia jego nastąpieniu (art. 2 k.k.) 4. Po drugie, odpowiedź na 2 J. Niekrasz, Konfrontacja naukowego pojęcia przyczynowości z przyczynowością stosowaną w prawie karnym, Palestra 1976, nr 7, s. 15; W. Wolter, O tzw. przyczynowości zaniechania, Państwo i Prawo 1954, z. 7 8; tenże, Błędne koło problematyki przyczynowości w teorii i praktyce prawa karnego, Państwo i Prawo 1964, z. 3, s. 384 i n.; tenże, Nauka o przestępstwie. Analiza dogmatyczna na podstawie przepisów części ogólnej kodeksu karnego z 1969 r., Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1973, s. 78; tenże, Swoistość zaniechania jako czynu zabronionego, Państwo i Prawo 1982, z. 8, s. 35 i n.; A. Zoll, Odpowiedzialność karna lekarza za niepowodzenie w leczeniu, Warszawa, Wydawnictwo Prawnicze 1988, s. 48; tenże, (w:) A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art , wyd. 4, Warszawa, Wolters Kluwer 2012, teza 8 do art. 2. W. Wolter, O tzw. przyczynowości, s. 522; tenże, Nauka, s Zob. wyrok SN z 22 listopada 2005 r., V KK 100/05, R-OSNKW 2005, poz
3 3 4/2014 Glosa do wyroku... pytanie, czy gdyby sprawca podjął nakazane mu działanie w miejscu i w czasie zaktualizowania się tego obowiązku, to, czy skutkowi by zapobiegł, będzie zawsze wyrażała jedynie przewidywanie, nigdy zaś pewność. Co więcej, jak się zdaje, przewidywanie to będzie się wyrażało mniejszym prawdopodobieństwem niż w przypadku rozważania hipotetycznej wartości działania alternatywnego względem działania. W takiej bowiem sytuacji operacja ta nie polega na zastąpieniu czegoś czymś innym, a na zastąpieniu niczego (zaniechania) czymś (działaniem). Zakres odpowiedzialności gwaranta nienastąpienia skutku jest więc szerszy niż zakres odpowiedzialności za tożsame typy przestępstw popełnionych przez działanie. Wynika to zresztą z treści normy sankcjonowanej. Norma sankcjonowana leżąca u podstaw normy sankcjonującej, przewidującej odpowiedzialność karną za przestępne zaniechanie brzmi bowiem następująco: X ma szczególny obowiązek chronić dobro Y, ponieważ Z. W związku z tym norma sankcjonująca brzmi następująco: Kto pomimo szczególnego, prawnego obowiązku zapobiegnięcia skutkowi, skutkowi temu nie zapobiega, mimo iż mógł mu zapobiec, podlega karze tak, jakby był sprawcą tego skutku. Determinuje to niezwykle szeroki zakres odpowiedzialności gwaranta 5. Osoba, na której ciąży szczególny prawny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi, nie może uwolnić się od odpowiedzialności na tej jedynie podstawie, że nawet podjęcie przez nią nakazanego działania nie dawało pewności co do uniknięcia skutku 6. Treścią tego obowiązku jest podjęcie takich działań, które mogą do takiego rezultatu doprowadzić, choćby nawet bardziej prawdopodobne było, że akcja ochronna nie powiedzie się 7. Jeśli tylko gwarantowi dostępne jest (lub powinno być) działanie, które, zgodnie z regułami postępowania z dobrem prawnym, służy do oddalenia niebezpieczeństwa od dobra, które gwarant jest zobowiązany chronić, to jest on zobowiązany działanie to podjąć. Na pełną aprobatę zasługuje wyraźne wskazanie przez SN, że skutkiem określonego w art. 160 k.k. czynu zabronionego, w przypadku gdy zarzucony on jest osobie, która zaniechała nakazanego jej działania, nie jest zwiększenie istniejącego stanu zagrożenia 5 Inne uzasadnienie podaje J. Giezek. U jego podłoża leży rozróżnienie zachowań immanentnie i modalnie nieodpowiednich (sprzecznych z normą sankcjonowaną). Te pierwsze charakteryzują się tym, że w danym miejscu i czasie określonego celu nie można było osiągnąć w sposób, który byłby uznany za odpowiedni (zgodny z normą sankcjonowaną), z powodu braku akceptacji dla celu. Zachowania tego należało poniechać. Do drugiej grupy czynów należą takie, których można było dokonać inaczej (zgodnie z regułami postępowania), i wówczas zachowanie to byłoby ocenione pozytywnie. Odstąpienie od pewnego wykazania, że alternatywne zachowanie zgodne z normą sankcjonowaną zapobiegłoby skutkowi uzasadnione jest wtedy, gdy dane zachowanie było immanentnie nieodpowiednie. Do takich należy zaniechanie, ponieważ nie da się nigdy zgodnie z normą sankcjonowaną zaniechać. Zob. J. Giezek, Przyczynowość oraz przypisanie skutku w prawie karnym, Wrocław, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 1994, s. 207 i n.; tenże, Zgodne z prawem zachowanie alternatywne jako kryterium przypisania skutku, (w:) J. Majewski (red.), Podstawy odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe, Kwartalnik Prawa Publicznego 2004, nr 4, s. 53 i n. 6 J. Majewski, Prawnokarne przypisanie skutku przy zaniechaniu. Zagadnienia węzłowe, Kraków, Wydawnictwo Księgarnia Akademicka 1997, s Należy się zgodzić z A. Zollem, że tylko wtedy, gdy podjęcie nakazanego zachowania wiąże się z iluzorycznym prawdopodobieństwem uniknięcia skutku, koszty społeczne takiego działania mogłyby zaś przewyższyć tę szansę, gwarant jest zwolniony z obowiązku działania. Pamiętać jednak trzeba, że wyłącza to odpowiedzialność za nieprzeszkodzenie naruszeniu dobra. Aby uwolnić się od odpowiedzialności za nieprzeszkodzenie zagrożeniu tego dobra, trzeba jeszcze wykazać, że nawet podjęcie nakazanego działania mogło jedynie nieistotnie zmniejszyć niebezpieczeństwo [A. Zoll, (w:) A. Zoll (red.), Kodeks, teza 26 do art. 2]. 211
4 PALESTRA dla dobra prawnego. W cytowanym w komentowanym wyroku postanowieniu SN z 3 czerwca 2004 r. (V KK 37/04, OSNKW 2004, nr 7 8, poz. 73) zagadnienie to nie zostało dość wyraźnie podkreślone 8. Skutek ten w przypadku odpowiedzialności karnej za skutkowe zaniechanie przejawia się właśnie w niezmniejszeniu istniejącego zagrożenia, czyli w niewytworzeniu przyczynowości alternatywnej (przeciwstawnej). Naruszeniem reguł postępowania z dobrem prawnym w przypadku delicta per omissionem comissa jest niepodjęcie takich działań, które byłyby adekwatnym środkiem uniknięcia wystąpienia skutku. Gwarant, jak już zostało podkreślone, nie jest sprawcą tego niebezpieczeństwa (skutku), tylko sprawcą nieprzeszkodzenia mu. Jeżeli gwarant (tu: lekarz) zastaje już niebezpieczeństwo, które istnieje w chwili zaktualizowania się jego obowiązku, to jego treścią jest podjęcie takich działań, które w świetle uznanych reguł postępowania mogą zmniejszyć zagrożenie, albo chociażby tylko ulżyć pacjentowi. Zgodnie z tezami zawartymi w orzeczeniu SN w przypadku, gdy gwarantowi zarzucono skutek w postaci niezmniejszenia zastanego stanu zagrożenia dla dobra prawnego 9, badanie wypełnienia przesłanek obiektywnego przypisania musi przebiegać następująco. W pierwszej kolejności konieczne jest stwierdzenie momentu aktualizacji obowiązku gwaranta. Innymi słowy wskazać trzeba, w którym momencie dana osoba staje się gwarantem nienastąpienia określonych ujemnych skutków stanowiących znamię typu czynu zabronionego. Dla tego momentu bowiem wyznaczony być musi zakres obowiązku. Pamiętać przy tym trzeba, że ze stanowiska ex ante każdy skutek jest jedynie (mniej lub bardziej) prawdopodobny, nigdy zaś pewny 10. Wiąże się to ze wskazywaną wyżej okolicznością, że w momencie zaktualizowania się obowiązku gwarant nie może zwolnić się z odpowiedzialności stwierdzeniem, iż nic nie dało się zrobić. Jego obowiązkiem jest podjąć takie działania, jakie mogą (ze stanowiska ex ante) pozytywnie wpłynąć na bieg wydarzeń poprzez oddalenie, odwrócenie lub zmniejszenie skutku. Niepodjęcie takiego działania stanowi naruszenie reguł postępowania z dobrem prawnym. W dalszej kolejności konieczne jest wskazanie, jaka była przyczyna nastąpienia skutku. Dopiero wtedy możliwe jest ustalenie, czy skutek zrealizował się w drodze tego niebezpieczeństwa, któremu miał obowiązek i mógł przeciwdziałać gwarant w chwili aktualizacji jego obowiązku 11. Jeżeli okaże się, że danej osobie dostępne były środki 8 Teza tego postanowienia brzmiała: Skutek czynu zabronionego określonego w art k.k. może urzeczywistniać się także w zwiększeniu stopnia narażenia człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, które wystąpiło już wcześniej, ale jeśli zarzuconym zachowaniem jest nieumyślne zaniechanie ciążącego na oskarżonym obowiązku zapobiegnięcia skutkowi, to warunkiem pociągnięcia oskarżonego do odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art i 3 k.k. jest obiektywne przypisanie mu takiego skutku. Będzie on spełniony wtedy, gdy zostanie dowiedzione, że pożądane zachowanie alternatywne, polegające na wykonaniu przez oskarżonego ciążącego na nim obowiązku, zapobiegłoby realnemu i znaczącemu wzrostowi stopnia tego narażenia. 9 Należy wyjaśnić, że mówiąc w tym miejscu o skutku, nie mam na myśli znamienia typu czynu zabronionego, za popełnienie którego odpowiada gwarant, ale skutek w rozumieniu potocznym. W sensie jurydycznym bowiem, jak już wskazywano, gwarant nienastąpienia odpowiada za niezapobiegnięcie skutkowi, stanowiącemu znamię ustawowe przestępstwa, który zostaje mu przypisany na mocy normy sankcjonującej zrębowo określonejw art. 2 k.k. 10 J. Majewski, Prawnokarne, s. 89; A. Spotowski, Funkcja niebezpieczeństwa w prawie karnym, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1990, s Zob. J. Giezek, (w:) M. Bojarski (red.), Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, Warszawa, Wydawnictwo LexisNexis 2012, nb
5 3 4/2014 Glosa do wyroku... do odwrócenia niebezpieczeństwa, wtedy uzasadnione jest przypisanie ostatecznego rezultatu 12. W omawianej sprawie, gdyby się okazało, że skutek śmiertelny zrealizował się w drodze niebezpieczeństwa, któremu mogli przeciwdziałać oskarżeni lekarze, uzasadnione byłoby przypisanie im odpowiedzialności za nieumyślne spowodowanie śmierci pacjenta. Jeśli zaś okazało się (jak to zostało wskazane w niniejszej sprawie przez biegłych), że prawidłowe postępowanie ze strony lekarzy mogłoby oddalić śmierć pacjenta, lecz nie dawało gwarancji uratowania jego życia, to uzasadnione jest uznanie, że lekarze doprowadzili swoim nieadekwatnym zachowaniem do tego, że stan zagrożenia istniejący w chwili aktualizacji ich obowiązku pogłębiał się. Jest to, jak słusznie zauważył SN, równoznaczne z przypisaniem skutku w postaci co najmniej konkretnego (bezpośredniego) narażenia na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci niezmniejszenia zastanego stanu zagrożenia. Jednocześnie takie stwierdzenie biegłych nie wyklucza przyjęcia odpowiedzialności za skutek dalszy w postaci śmierci pacjenta. Jak wskazano wyżej, jeśli zostanie ustalone, że podjęcie przez gwaranta nakazanego działania było nakazane (tzn. było adekwatnym środkiem uchylenia zagrożenia dla życia in abstracto) oraz in concreto mogło zapobiec śmierci, to skutek taki może być przypisany przynajmniej jednemu lekarzowi 13. Istnieje jednak pewien margines adekwatności reakcji karnej. Jak wielokrotnie słusznie podkreślano w orzecznictwie SN 14 oraz nauce prawa karnego 15, nie należy pociągać do odpowiedzialności karnej osoby gwaranta, który swoim adekwatnym działaniem mógłby jedynie iluzorycznie wpłynąć na przebieg zdarzeń. Ze stanowiska ex ante niezwykle trudno jest stwierdzić, czy dane zachowanie, które in abstracto uważane jest za adekwatny środek ochrony określonego dobra prawnego, w konkretnej sytuacji sprawdziłoby się (zrealizowało cel ochronny normy). Zmusza to do wskazania, czy nakazane działanie w sposób widoczny (obiektywnie dostrzegalny) zmniejszyłoby ryzyko (niebezpieczeństwo) nastąpienia skutku, oddaliło go albo zmniejszyło zastany stan zagrożenia. Kwestii tej SN w niniejszej sprawie nie rozstrzygał, co należy przyjąć z aprobatą. Zagadnienie to należy bowiem do sfery faktycznej, która jest domeną postępowania pierwszoinstancyjnego. W postanowieniu z 15 lutego 2012 r. (II KK 193/11, zob. przyp. 13) SN słusznie orzekł, że karygodny charakter przyczynienia się do powstania 12 Zob. A. Zoll, Odpowiedzialność, s Pomijam w tym miejscu skomplikowany problem współprzyczynienia się oskarżonych do powstałego skutku. Każdy z nich działał niezależnie, a więc odpada możliwość poczytania każdemu z nich całości spowodowanego zagrożenia, co byłoby możliwe w przypadku współsprawstwa. W braku jednak porozumienia każdy z lekarzy może odpowiadać jedynie za to zagrożenie, któremu sam nie przeciwdziałał, co wymaga poczynienia skomplikowanych ustaleń faktycznych dotyczących momentu zaktualizowania się obowiązku każdego z oskarżonych, stopnia występującego w tym czasie niebezpieczeństwa dla życia pacjenta oraz możliwych i dostępnych poszczególnym oskarżonym działań i ich przewidywanych skutków. Zagadnienia te nie mogły być rozstrzygnięte przez SN i przekraczają także ramy niniejszej glosy. 14 Zob. wyrok SN z 8 marca 2000 r., III KKN 231/98, OSNKW 2000, nr 5 6, poz. 45; wyrok SN z 1 grudnia 2000 r., IV KK 509/98, OSNIK 2001, nr 5 6, poz. 45; wyrok SN z 3 sierpnia 2006 r., WA 23/06, Legalis; postanowienie SN z 3 czerwca 2004 r., V KK 37/04, OSNKW 2004, nr 7 8, poz. 73; postanowienie SN z 15 lutego 2012 r., II KK 193/11, OSNKW 2012, nr 9, poz J. Giezek, Przyczynowość, s. 197; tenże, Zgodne, s. 68 i n.; tenże, Glosa do postanowienia SN z 3 czerwca 2004 r., V KK 37/04, Palestra 2005, nr 1 2, s. 265 (przypis 7); J. Majewski, Prawnokarne, s. 87; A. Zoll, Odpowiedzialność karna lekarza za niepowodzenie w leczeniu, Warszawa, Wydawnictwo Prawnicze 1988, s
6 PALESTRA skutku (właściwie karygodny charakter nieprzeszkodzenia mu) wymaga ustalenia, iż decyzja o zaniechaniu akcji ochronnej istotnie zmniejszyła szanse uratowania dobra (odwrócenia od niego niebezpieczeństwa). Przestępstwem może bowiem być tylko czyn, który jest społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy (art. 1 2 k.k.). W przypadku przestępstw materialnych stopień społecznej szkodliwości przejawia się w szczególności w wadze naruszonych reguł ostrożności i obowiązków oraz wartości zagrożonego lub naruszonego dobra (art k.k.) 16. Może się zatem okazać, że pomimo realizacji znamion czynu zabronionego odpowiedzialność karna zostanie wyłączona właśnie z powodu braku karygodnego charakteru realizacji tych znamion. Taki kierunek wykładni przepisów prawa karnego należy całkowicie podzielić. Odpowiada on zarówno podstawowej funkcji prawa karnego (ochrona dóbr prawnych), jak i jego funkcji gwarancyjnej oraz materialnemu ujęciu przestępstwa. * * * Komentowane orzeczenie wydaje się być kolejnym wyrazem poparcia dla koncepcji Risikoerhöhungslehre jako podstawy orzekania o realizacji znamion czynu zabronionego znamiennego skutkiem, popełnionego przez zaniechanie 17. Ponownie SN w swoich rozważaniach wskazuje, że w wypadku delicta per omissionem comissa nie jest konieczne wykazanie z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością, że wykonanie nałożonego na gwaranta obowiązku działania zapobiegłoby w danej sytuacji wystąpieniu skutku. Wystarczające jest udowodnienie, że jego niepodjęcie istotnie zwiększało ryzyko jego nastąpienia, podjęcie zaś nakazanego działania mogło, zgodnie z dokonywaną ex ante i na podstawie przyjętych reguł postępowania z dobrem prawnym ryzyko to zmniejszyć. Przy czym z pełną aprobatą należy przyjąć teoretyczne uzasadnienie takiego poglądu, którego brak było w dotychczasowej działalności orzeczniczej SN. W świetle jednak wskazywanych wyżej orzeczeń, zwłaszcza postanowienia z 15 lutego 2012 r. (II KK 193/11), wydaje się być uzasadniona teza, że taka linia zaczyna być spójna i w pełni świadoma. Każe to jednocześnie zastanowić się, czy Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego słusznie postępuje, proponując wprowadzenie do k.k. regulacji odwołującej się do wąskiej koncepcji obiektywnego przypisania, która zarówno w przypadku przestępstw popełnionych przez działanie, jak i zaniechanie, wymaga wykazania z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością, jaki byłby rezultat podjęcia adekwatnego (zgodnego z normą sankcjonowaną) zachowania alternatywnego 18. Taka propozycja stanowi istotny krok w tył w świetle obecnego stanu dyskusji. 16 Także stopień zwiększenia ryzyka nastąpienia skutku powinien być oceniany w ramach społecznej szkodliwości zachowania. Tak słusznie M. Bielski, Prawnokarne przypisanie skutku w postaci konkretnego narażenia na niebezpieczeństwo uwagi na marginesie post. SN z 2 czerwca 2004 r. (V KK 37/04), Przegląd Sądowy 2005, nr 4, s Pogląd ten jest także prezentowany w orzecznictwie SN (zob. wyrok z 30 sierpnia 2011 r., IV KK 187/11, Legalis; postanowienie z 15 lutego 2012 r., II K 193/11). 17 Zwracałem na to uwagę już wcześniej. Zob. D, Tokarczyk, Spory wokół teorii obiektywnego przypisania w świetle projektu nowelizacji kodeksu karnego, Państwo i Prawo, 2013, z. 10, s Zgodnie z propozycją KKPK art. 2 1 k.k. miałby uzyskać brzmienie: Odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe podlega ten tylko, kto powoduje skutek w wyniku niezachowania reguły postępowania z dobrem prawnym wiążącej w danych okolicznościach. Zob. D. Tokarczyk, Spory wokół teorii, s
Agnieszka Liszewska Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 29 kwietnia 1994 r. WR 70. Palestra 39/5-6( ),
Agnieszka Liszewska Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 29 kwietnia 1994 r. WR 70 Palestra 39/5-6(449-450), 236-240 1995 Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 29 kwietnia 1994 r. WR 70/94 * Teza głosowanego
Bardziej szczegółowoOdpowiedzialność karna lekarza
Sławomir Turkowski Odpowiedzialność karna lekarza Zakres i skuteczne ograniczenie odpowiedzialności karnej Warszawa 2012 2 Odpowiedzialność karna lekarza Zakres i skuteczne ograniczenie odpowiedzialności
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jarosław Matras (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon SSN Przemysław Kalinowski (sprawozdawca)
Sygn. akt V KK 240/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 października 2013 r. SSN Jarosław Matras (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon SSN Przemysław Kalinowski
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący) SSN Józef Dołhy (sprawozdawca) SSA del. do SN Dariusz Kala
Sygn. akt IV KK 162/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 października 2015 r. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący) SSN Józef Dołhy (sprawozdawca) SSA del. do
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 15 LUTEGO 2012 R. II KK 193/11
POSTANOWIENIE Z DNIA 15 LUTEGO 2012 R. II KK 193/11 Prawnokarną odpowiedzialność za skutek uzasadnia jedynie takie przyczynienie się, które w sposób istotny zwiększa ryzyko wystąpienia tego skutku. Dla
Bardziej szczegółowoPodstawy prawne zaniechania i wycofania się z uporczywego leczenia podtrzymującego życie
Podstawy prawne zaniechania i wycofania się z uporczywego leczenia podtrzymującego życie dr Małgorzata Szeroczyńska 24 listopada 2015 r. Legalność czynności leczniczych czynność ma być wykonana przez osobę
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Eugeniusz Wildowicz
Sygn. akt V KK 71/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 11 maja 2016 r. SSN Eugeniusz Wildowicz na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 11 maja 2016 r.,
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 8 GRUDNIA 2011 R. II KK 177/11
WYROK Z DNIA 8 GRUDNIA 2011 R. II KK 177/11 1. Przypisanie odpowiedzialności za przestępstwo określone w art. 160 1 k.k. wymaga indywidualizacji pokrzywdzonego, tj. wykazania konkretnej osoby, której w
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt II KK 116/14. Dnia 25 czerwca 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Waldemar Płóciennik
Sygn. akt II KK 116/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 czerwca 2014 r. SSN Waldemar Płóciennik na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 25 czerwca
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Puszkarski
Sygn. akt IV KZ 33/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 1 czerwca 2016 r. SSN Zbigniew Puszkarski w sprawie D. P. skazanego z art. 207 1 i in. kk po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Danuta Bratkrajc
Sygn. akt IV KK 213/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 października 2012 r. SSN Józef Dołhy (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Krzysztof Cesarz SSA del. do SN
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt III KK 305/14. Dnia 8 października 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Józef Szewczyk
Sygn. akt III KK 305/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 8 października 2014 r. SSN Józef Szewczyk na posiedzeniu w trybie art. 535 3 kpk po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 8 października
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Z DNIA 27 PAŹDZIERNIKA 2005 R. I KZP 32/05
UCHWAŁA Z DNIA 27 PAŹDZIERNIKA 2005 R. I KZP 32/05 Przedmiotem ochrony przepisu art. 45 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 75, poz. 468, w brzmieniu przed nowelizacją
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Rafał Malarski (przewodniczący) SSN Jarosław Matras (sprawozdawca) SSN Barbara Skoczkowska
Sygn. akt III KK 170/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 11 grudnia 2012 r. SSN Rafał Malarski (przewodniczący) SSN Jarosław Matras (sprawozdawca) SSN Barbara Skoczkowska
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Krzysztof Cesarz (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon SSN Przemysław Kalinowski (sprawozdawca)
Sygn. akt III KK 80/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 19 sierpnia 2015 r. SSN Krzysztof Cesarz (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon SSN Przemysław Kalinowski
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 18 LUTEGO 2000 R. III KKN 280/99
WYROK Z DNIA 18 LUTEGO 2000 R. III KKN 280/99 Użyte w art. 157 3 k.k. sformułowanie działa, wynikające z zastosowanej przez ustawodawcę techniki legislacyjnej, oznacza zarówno działanie, jak i zaniechanie.
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 15 GRUDNIA 2011 R. II KK 184/11
WYROK Z DNIA 15 GRUDNIA 2011 R. II KK 184/11 Treść art. 244 k.k., zawierającego komplet znamion określonego w tym przepisie czynu, m.in. polegającego na niezastosowaniu się do orzeczonego przez sąd zakazu
Bardziej szczegółowoGlosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu II Wydział Karny z dnia 13 grudnia 2012 r. (II AKa 256/12)
Joanna Kalandyk Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu II Wydział Karny z dnia 13 grudnia 2012 r. (II AKa 256/12) Teza: Zarówno orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, jak i zdecydowana
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Stanisław Zabłocki (przewodniczący) SSN Zbigniew Puszkarski SSN Dorota Rysińska (sprawozdawca)
Sygn. akt III KK 381/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 18 grudnia 2015 r. SSN Stanisław Zabłocki (przewodniczący) SSN Zbigniew Puszkarski SSN Dorota Rysińska (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Anna Janczak
Sygn. akt II KK 348/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 stycznia 2014 r. SSN Małgorzata Gierszon (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Rafał Malarski SSN Andrzej
Bardziej szczegółowoCzy do znamion przestępstwa znieważenia funkcjonariusza publicznego (art k.k.) należy publiczność działania sprawcy?
PIERWSZY PREZES SĄDU NAJWYŻSZEGO RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 19 kwietnia 2012 r. BSA II - 4410-3/12 Sąd Najwyższy Izba Karna Na podstawie art. 60 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie
Bardziej szczegółowoczłonek Sekcji Prawa Karnego Uniwersyteckiej Poradni Prawnej UJ aplikacja ogólna aplikacja adwokacka
dr Szymon Tarapata Szymon Tarapata jest asystentem w Katedrze Prawa Karnego UJ oraz adwokatem wykonywującym zawód w Krakowskiej Izbie Adwokackiej. Od 1 listopada 2016 r. przebywa na urlopie bezpłatnym,
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Zbigniew Puszkarski (przewodniczący) SSN Przemysław Kalinowski (sprawozdawca) SSN Eugeniusz Wildowicz
Sygn. akt SDI 18/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 17 czerwca 2014 r. SSN Zbigniew Puszkarski (przewodniczący) SSN Przemysław Kalinowski (sprawozdawca) SSN Eugeniusz
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca) SSA del. do SN Piotr Mirek. Protokolant Ewa Oziębła
Sygn. akt II KK 215/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 29 stycznia 2015 r. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca) SSA del. do SN Piotr Mirek Protokolant
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Piotr Mirek (przewodniczący) SSN Jerzy Grubba (sprawozdawca) SSN Rafał Malarski
Sygn. akt IV KK 535/18 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 14 listopada 2018 r. SSN Piotr Mirek (przewodniczący) SSN Jerzy Grubba (sprawozdawca) SSN Rafał Malarski
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Jolanta Grabowska
Sygn. akt IV KK 145/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 17 maja 2017 r. SSN Włodzimierz Wróbel (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Dariusz Kala SSN Eugeniusz Wildowicz
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 1 LUTEGO 2006 R. V KK 226/05
WYROK Z DNIA 1 LUTEGO 2006 R. V KK 226/05 Skoro naruszenie reguł ostrożności wymaganych w określonych okolicznościach, należy do znamion strony przedmiotowej czynu zabronionego popełnionego nieumyślnie,
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Barbara Skoczkowska
Sygn. akt V KK 452/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 9 marca 2016 r. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Barbara Skoczkowska
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 21 CZERWCA 2012 R. III KK 148/12
WYROK Z DNIA 21 CZERWCA 2012 R. III KK 148/12 Doprowadzenie człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności w rozumieniu art. 280 1 k.k. to zachowania, które nie polegają na użyciu przemocy wobec osoby;
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Dariusz Świecki
Sygn. akt III KK 388/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 grudnia 2014 r. SSN Dariusz Świecki na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2014 r. sprawy M.
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon (sprawozdawca) SSN Andrzej Stępka
Sygn. akt III KK 423/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 marca 2014 r. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon (sprawozdawca) SSN Andrzej
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V KK 76/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 8 maja 2013 r. SSN Jarosław Matras (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Michał Laskowski
Bardziej szczegółowo- podżeganie - pomocnictwo
FORMY WSPÓŁDZIAŁANIA PRZESTĘPNEGO (ZJAWISKOWE FORMY POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA) sprawcze - sprawstwo pojedyncze - współsprawstwo - sprawstwo kierownicze - sprawstwo polecające niesprawcze - podżeganie -
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Barbara Skoczkowska
Sygn. akt V KK 156/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 4 września 2014 r. SSN Barbara Skoczkowska na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w dniu 4 września 2014 r. sprawy P.
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Michał Laskowski SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)
Sygn. akt II KK 185/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 3 grudnia 2014 r. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Michał Laskowski SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt V KK 176/13. Dnia 13 sierpnia 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie:
Sygn. akt V KK 176/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 13 sierpnia 2013 r. SSN Andrzej Stępka (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Andrzej Ryński SSN Roman Sądej Protokolant Anna Kowal na posiedzeniu
Bardziej szczegółowoW Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt IV KK 291/10 W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 5 stycznia 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Tomasz Grzegorczyk spraw. (przewodniczący) SSN Edward Matwijów SA del. do SN Henryk
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dorota Rysińska (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Barbara Skoczkowska
Sygn. akt IV KK 76/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 sierpnia 2012 r. SSN Dorota Rysińska (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Barbara
Bardziej szczegółowoODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA
ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA dr n. med. Marta Rorat Katedra Medycyny Sądowej, Zakład Prawa Medycznego UM we Wrocławiu ISTOTA ODPOWIEDZIALNOŚCI KARNEJ Art. 1. 1. Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko,
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Małgorzata Gierszon
Sygn. akt IV KK 210/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 27 września 2013 r. SSN Małgorzata Gierszon na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 27 września
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Józef Szewczyk SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)
Sygn. akt V KK 252/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 5 listopada 2014 r. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Józef Szewczyk SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Barbara Kobrzyńska
Sygn. akt V KK 417/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 17 marca 2015 r. SSN Eugeniusz Wildowicz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Józef Dołhy SSN Kazimierz Klugiewicz
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Eugeniusz Wildowicz (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz SSN Paweł Wiliński (sprawozdawca)
Sygn. akt IV KK 583/18 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 maja 2019 r. SSN Eugeniusz Wildowicz (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz SSN Paweł Wiliński (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt SDI 1/18 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 5 kwietnia 2018 r. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Dariusz Kala SSN Piotr Mirek Protokolant
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt II KK 88/17. Dnia 20 kwietnia 2017 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Waldemar Płóciennik
Sygn. akt II KK 88/17 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 kwietnia 2017 r. SSN Waldemar Płóciennik na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 20 kwietnia
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Anna Korzeniecka-Plewka
Sygn. akt V KK 446/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 maja 2018 r. SSN Andrzej Stępka (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Henryk Gradzik SSN Piotr Mirek Protokolant
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Przemysław Kalinowski (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Dorota Rysińska
Sygn. akt III KK 248/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 września 2014 r. SSN Przemysław Kalinowski (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Dorota
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Przemysław Kalinowski (przewodniczący) SSN Michał Laskowski SSN Jacek Sobczak (sprawozdawca)
Sygn. akt III KK 439/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 stycznia 2014 r. SSN Przemysław Kalinowski (przewodniczący) SSN Michał Laskowski SSN Jacek Sobczak (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Anna Janczak
Sygn. akt II KK 216/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 9 sierpnia 2017 r. SSN Andrzej Stępka (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Małgorzata Gierszon SSN Piotr Mirek
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Teresa Jarosławska
Sygn. akt III KK 129/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 czerwca 2014 r. SSN Małgorzata Gierszon (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Jarosław Matras SSN Andrzej
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Danuta Bratkrajc. przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Krzysztofa Parchimowicza
Sygn. akt IV KK 49/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 lipca 2013 r. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Zbigniew Puszkarski SSN Eugeniusz
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 11 STYCZNIA 2011 R. V KK 361/10
POSTANOWIENIE Z DNIA 11 STYCZNIA 2011 R. V KK 361/10 W świetle przepisu art. 53 27 k.k.s., należność publicznoprawna uszczuplona czynem zabronionym jest to wyrażona liczbowo kwota pieniężna, od której
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Andrzej Ryński
Sygn. akt II KK 245/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 27 września 2013 r. SSN Andrzej Ryński na posiedzeniu w trybie art. 535 3 kpk po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 27 września 2013 r.,
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 13 października 1998 r. II UKN 168/98
Wyrok z dnia 13 października 1998 r. II UKN 168/98 Sąd drugiej instancji może bez przeprowadzenia własnego (uzupełniającego) postępowania dowodowego dokonać odmiennych ustaleń faktycznych od poczynionych
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Maciej Pacuda
Sygn. akt III SK 61/12 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 2 lipca 2013 r. SSN Maciej Pacuda w sprawie z powództwa Telekomunikacji Polskiej Spółki Akcyjnej w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Anna Janczak
Sygn. akt II KK 362/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 stycznia 2014 r. SSN Małgorzata Gierszon (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Rafał Malarski SSN Andrzej
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II KK 75/19 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 3 kwietnia 2019 r. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Przemysław Kalinowski SSN Włodzimierz
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Anna Kowal
Sygn. akt V KK 255/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 2 lutego 2016 r. SSN Krzysztof Cesarz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Zbigniew Puszkarski SSN Włodzimierz
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Protokolant Ewa Sokołowska
Sygn. akt I KZP 15/17 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 28 marca 2018 r. SSN Barbara Skoczkowska (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Dariusz Kala SSN Kazimierz Klugiewicz Protokolant Ewa Sokołowska
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V KK 380/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 8 stycznia 2016 r. SSN Henryk Gradzik (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Małgorzata Gierszon SSN Jarosław
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Barbara Skoczkowska (przewodniczący) SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca) SSN Dariusz Świecki
Sygn. akt III KK 57/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 13 maja 2015 r. SSN Barbara Skoczkowska (przewodniczący) SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca) SSN Dariusz Świecki
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Rafał Malarski SSN Piotr Mirek (sprawozdawca)
Sygn. akt III KK 460/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 11 maja 2017 r. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Rafał Malarski SSN Piotr Mirek (sprawozdawca) Protokolant
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Małgorzata Gierszon
Sygn. akt V KK 43/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 11 maja 2016 r. SSN Małgorzata Gierszon na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. w sprawie R. M., skazanego z art. 189 1 k.k. i art. 189
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Jolanta Włostowska
Sygn. akt III KK 256/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 września 2014 r. SSN Przemysław Kalinowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Andrzej Ryński SSN Dorota
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Protokolant Barbara Kobrzyńska
Sygn. akt V KK 351/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 1 grudnia 2015 r. SSN Henryk Gradzik (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Barbara Skoczkowska SSN Eugeniusz Wildowicz Protokolant Barbara
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Jerzy Grubba (sprawozdawca) SSN Zbigniew Puszkarski
Sygn. akt III KK 415/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 marca 2017 r. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Jerzy Grubba (sprawozdawca) SSN Zbigniew Puszkarski w sprawie J.J. w
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Jacek Błaszczyk SSN Paweł Wiliński (sprawozdawca)
Sygn. akt III KK 77/18 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 8 maja 2019 r. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Jacek Błaszczyk SSN Paweł Wiliński (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Waldemar Płóciennik
Sygn. akt II KK 367/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 grudnia 2016 r. SSN Waldemar Płóciennik na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 20 grudnia
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Anna Korzeniecka-Plewka
Sygn. akt V KK 376/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 marca 2017 r. SSN Małgorzata Gierszon (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Roman Sądej SSA del. do SN Marzanna
Bardziej szczegółowoGlosa do postanowienia Sądu Najwyższego Izba Karna z 15 lutego 2012 r. (II KK 193/2011) *
czasopismo Prawa karnego i nauk penalnych Rok XVI: 2012, z. 4 ISSN 1506-1817 Agnieszka Barczak-Oplustil Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego Izba Karna z 15 lutego 2012 r. (II KK 193/2011) * Prawnokarną
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA. SSN Michał Laskowski (przewodniczący) SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca) SSN Bogumiła Ustjanicz. Protokolant Katarzyna Wojnicka
Sygn. akt SNO 50/16 UCHWAŁA Sąd Najwyższy - Sąd Dyscyplinarny w składzie: Dnia 30 listopada 2016 r. SSN Michał Laskowski (przewodniczący) SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca) SSN Bogumiła Ustjanicz Protokolant
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
Sygn. akt III CSK 12/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 11 października 2012 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Eugeniusz Wildowicz
Sygn. akt IV KK 8/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 9 lutego 2016 r. SSN Eugeniusz Wildowicz na posiedzeniu w trybie art. 535 3 kpk po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 9 lutego 2016 r.,
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Paweł Wiliński
Sygn. akt V KK 474/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 grudnia 2018 r. SSN Paweł Wiliński w sprawie J. H. oskarżonego z art. 157 1 i art. 190 1 k.k., po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Barbara Skoczkowska
Sygn. akt SDI 62/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 9 listopada 2016 r. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Barbara
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 9 LUTEGO 2010 R. II KK 176/09
WYROK Z DNIA 9 LUTEGO 2010 R. II KK 176/09 Przestępstwo znieważenia funkcjonariusza publicznego lub osoby przybranej mu do pomocy (art. 226 1 k.k. w brzmieniu nadanym art. 1 ustawy z dnia 9 maja 2008 r.
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dariusz Świecki (przewodniczący) SSN Henryk Gradzik (sprawozdawca) SSN Rafał Malarski
Sygn. akt V KS 3/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 maja 2017 r. SSN Dariusz Świecki (przewodniczący) SSN Henryk Gradzik (sprawozdawca) SSN Rafał Malarski Protokolant
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca) SSN Włodzimierz Wróbel
Sygn. akt II KK 326/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 12 grudnia 2012 r. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca) SSN Włodzimierz
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II KK 11/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 4 czerwca 2013 r. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca) SSN Eugeniusz
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II CSK 653/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 19 lipca 2012 r. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Maria Szulc SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Eugeniusz Wildowicz
Sygn. akt IV KK 362/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 listopada 2016 r. SSN Eugeniusz Wildowicz na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 22 listopada
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 5 MARCA 2002 R. III KKN 329/99
WYROK Z DNIA 5 MARCA 2002 R. III KKN 329/99 W procesie karnym stan psychiczny oskarżonego ma znaczenie dopiero przy ustaleniu, że dopuścił się on czynu zabronionego. Żaden przepis prawa nie zwalnia sądu
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt IV KK 274/14. Dnia 24 września 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Roman Sądej
Sygn. akt IV KK 274/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 24 września 2014 r. SSN Roman Sądej na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 24 września 2014 r.,
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dariusz Świecki (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca)
Sygn. akt IV KS 6/18 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 14 marca 2018 r. SSN Dariusz Świecki (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Józef Szewczyk (przewodniczący) SSN Rafał Malarski SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca)
Sygn. akt III KK 372/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 listopada 2014 r. SSN Józef Szewczyk (przewodniczący) SSN Rafał Malarski SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Jarosław Matras
Sygn. akt V KK 382/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 lutego 2014 r. SSN Jarosław Matras na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 20 lutego 2014 r.,
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Józef Szewczyk (przewodniczący) SSN Rafał Malarski (sprawozdawca) SSN Andrzej Ryński
Sygn. akt III KK 349/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 listopada 2014 r. SSN Józef Szewczyk (przewodniczący) SSN Rafał Malarski (sprawozdawca) SSN Andrzej Ryński
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 4 MARCA 2009 R. III KK 322/08
WYROK Z DNIA 4 MARCA 2009 R. III KK 322/08 Przepis art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w pierwotnym brzmieniu
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Michał Laskowski
Sygn. akt III KK 173/17 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 23 maja 2017 r. SSN Michał Laskowski na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 23 maja 2017 r.
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 11 KWIETNIA 2012 R. II KK 254/11
WYROK Z DNIA 11 KWIETNIA 2012 R. II KK 254/11 Art. 4 1 k.k. nie ma zastosowania, na podstawie art. 116 k.k., do ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 30 WRZEŚNIA 2010 R. I KZP 15/10
POSTANOWIENIE Z DNIA 30 WRZEŚNIA 2010 R. I KZP 15/10 1. Straż gminna (miejska) nie jest uprawniona do złożenia wniosku o ukaranie za wykroczenie z art. 97 k.w. w zw. z art. 78 ust. 4 prawa o ruchu drogowym
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI Wprowadzenie Testy Pytania testowe Odpowiedzi do testów Rozdział pierwszy Zagadnienia wstępne
SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 11 Testy... 13 Pytania testowe... 15 Odpowiedzi do testów... 51 Rozdział pierwszy Zagadnienia wstępne... 57 1.1. Pojęcie i funkcje prawa karnego... 57 1.2. Zasady prawa karnego...
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Danuta Bratkrajc
Sygn. akt IV KK 31/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 lipca 2017 r. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Małgorzata Gierszon SSN Eugeniusz
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dorota Rysińska (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Barbara Skoczkowska
Sygn. akt IV KK 42/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 sierpnia 2012 r. SSN Dorota Rysińska (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Barbara
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Puszkarski (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Wiesław Kozielewicz. Protokolant Jolanta Grabowska
Sygn. akt IV KK 255/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 18 października 2018 r. SSN Zbigniew Puszkarski (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Wiesław Kozielewicz Protokolant
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II KK 234/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 września 2014 r. SSN Andrzej Ryński (przewodniczący) SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca) SSN Małgorzata
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Henryk Gradzik (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Józef Szewczyk
Sygn. akt V KK 359/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 grudnia 2014 r. SSN Henryk Gradzik (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Józef Szewczyk
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dariusz Świecki (przewodniczący) SSN Michał Laskowski (sprawozdawca) SSN Roman Sądej
Sygn. akt IV KK 256/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 2 grudnia 2015 r. SSN Dariusz Świecki (przewodniczący) SSN Michał Laskowski (sprawozdawca) SSN Roman Sądej
Bardziej szczegółowoGLOSY. Glosa do wyroku Sądu NajwyŜszego z dnia 21 sierpnia 2012 r., sygn. IV KK 42/12 1
Glosa do wyroku SN z dnia 21.VIII.2012 r. GLOSY Tomasz Sroka Glosa do wyroku Sądu NajwyŜszego z dnia 21 sierpnia 2012 r., sygn. IV KK 42/12 1 Streszczenie Autor, wbrew stanowisku Sądu NajwyŜszego, jest
Bardziej szczegółowoAndrzej Seremet Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1993 r. III KRN 238. Palestra 39/1-2( ),
Andrzej Seremet Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1993 r. III KRN 238 Palestra 39/1-2(445-446), 234-238 1995 Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1993 r.* III KRN
Bardziej szczegółowo