Kosztochłonność i rentowność gospodarstw indywidualnych w zależności od typu rolniczego
|
|
- Aleksandra Wróblewska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Tomasz Felczak Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Kosztochłonność i rentowność gospodarstw indywidualnych w zależności od typu rolniczego Wstęp Proces produkcji, bez względu na rodzaj wytwarzanego dobra czy usługi, nieodłącznie związany jest z ponoszeniem przez producenta kosztów. W literaturze koszty definiowane są jako wyrażone w pieniądzu nakłady pracy żywej i uprzedmiotowionej konieczne do osiągnięcia celu, którym w rolnictwie jest wytworzenie określonego produktu rolniczego albo wykonanie określonej usługi produkcyjnej [Wasilewski 2007, s. 141]. Wartość informacyjna kosztów powstających wewnątrz gospodarstwa może zostać znacznie wzbogacona danymi na temat generowanych przez rynek przychodów czy wartości produkcji wytworzonej w jednostce. Bez względu na różnicę czasu powstawania kosztów i przychodów zachodzi między nimi silny związek kształtujący działalność gospodarstwa rolnego [Chmielewska, Mądra 2008, s. 201]. Warunkiem efektywnego działania przedsiębiorstwa, w tym także gospodarstwa rolnego, jest analiza osiąganych rezultatów gospodarowania [Wasilewski 2004, s. 108]. Poprzez relację grup kosztów i wartości produkcji, której koszty te dotyczyły, możemy uzyskać informacje pomocne we właściwym zarządzaniu procesem wytwarzania w zależności do typu rolniczego gospodarstw. Wyznaczenie wskaźników sprawności działania opartych na kosztach umożliwia zidentyfikowanie grup kosztów nadmiernie obciążających produkcję rolniczą, co w dalszej perspektywie pozwoli na doprowadzenie ich wartości do optymalnego poziomu. Im mniej przychodów pochłania dana grupa kosztów, tym większe szanse na wyższy wynik finansowy [Sierpińska, Jachna 2007, s. 91]. Właściwy poziom dochodu z gospodarstwa rodzinnego powinien zapewniać nie tylko ciągłość produkcji w krótkiej perspektywie, ale również stwarzać możliwości do rozwoju i poprawy jakości produkcji w przyszłości. Dlatego, tak jak w przypadku przedsiębiorstw, istnieje potrzeba analizy kategorii kosztowych oraz przychodowych w gospodarstwach rolniczych, z uwzględnieniem różnic wynikających ze specyfiki prowadzonej produkcji rolniczej.
2 98 Cel i metody badań Celem opracowania jest określenie kosztochłonności produkcji rolniczej oraz poziomu rentowności działalności w zależności od typu rolniczego gospodarstw. Źródłowe dane finansowe gospodarstw rolniczych pochodziły z bazy europejskiego systemu zbierania danych rachunkowych z gospodarstw (Farm Accountancy Data Network FADN). W polu obserwacji FADN znajdują się gospodarstwa towarowe, mające zasadniczy udział w tworzeniu wartości dodanej w rolnictwie. W przypadku terytorium Polski minimalna wielkość ekonomiczna gospodarstwa wchodzącego w skład próby FADN wynosi 2 ESU 1, wielkość ta jest ustalana dla każdego kraju członkowskiego oddzielnie i zmienia się w czasie w zależności od istniejącej struktury agrarnej i siły ekonomicznej gospodarstw rolnych [Osuch i inni 2004, s. 13]. Okres badawczy obejmował lata Zbiorowość obiektów wynosiła średnio 4743 gospodarstwa towarowe rocznie. Badane gospodarstwa rolne pochodziły z regionu Mazowsze i Podlasie, wyodrębnionego dla zbierania danych rachunkowych, obejmującego terytorium województw mazowieckiego, łódzkiego, lubelskiego oraz podlaskiego. Wybór regionu Mazowsze i Podlasie podyktowany był średnią wielkością gospodarstw oraz umiarkowaną intensywnością prowadzonej produkcji [Osuch i inni 2004, s. 6]. Pozycje przychodowe i kosztowe pochodziły z dochodów oraz kosztów według typów rolniczych. Gospodarstwa zostały podzielone według kryterium typu rolniczego określanego na podstawie udziału poszczególnych rodzajów działalności w tworzeniu ogólnej wartości standardowej nadwyżki bezpośredniej gospodarstwa [Osuch, Zmarzłowski 2010, s. 10]. Badaniem objęto gospodarstwa o następujących typach rolniczych: mieszane, uprawy polowe, krowy mleczne, zwierzęta ziarnożerne i zwierzęta żywione w systemie wypasowym. Rentowność badanych gospodarstw rolnych została zbadana z wykorzystaniem wskaźnika rentowności aktywów ogółem i kapitału własnego. W celu poprawnego określenia poziomu zwrotu z aktywów w gospodarstwach zamiast zysku netto wykorzystano dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego, bez kosztów pracy własnej rolnika i jego rodziny. Wskaźniki aktywności gospodarczej oparte na kosztach zostały przystosowane do specyfiki danych rachunkowych pochodzących z gospodarstw rolnych. Poziom obciążenia produkcji kosztami amortyzacji obliczono jako stosunek kwot kosztów do wartości produkcji. 1 Europejska Jednostka Wielkości (ang. European Size Unit) 1 ESU = 1200.
3 99 Wyniki badań W tabeli 1 zaprezentowano kosztochłonność produkcji w badanych typach gospodarstw rolnych. Jej poziom wyznaczono został przez odniesienie poziomu kosztów ogółem do wartości produkcji wytworzonej w danym okresie. W gospodarstwach z badanego regionu kosztochłonność kształtowała się na wysokim poziomie, świadcząc o dużych kosztach ponoszonych na prowadzenie produkcji rolniczej. Najwyższym poziomem kosztochłonności produkcji w badanym okresie charakteryzowały się gospodarstwa niewyspecjalizowane. W badanym okresie kosztochłonność w tej grupie gospodarstw wzrosła z 77,4% w 2004 roku do 92,8% w 2008 roku. Brak wyraźniej specjalizacji gospodarstw typu mieszane nie pozwalał na minimalizację kosztów dostaw czy utrzymywanych zapasów, co wpływało na wysoki poziom generowanych kosztów ogółem. Największy wzrost kosztochłonności (o 15,9 pkt %) wystąpił w gospodarstwach typu zwierzęta żywione w systemie wypasowym w latach W 2004 roku gospodarstwa o tym typie odznaczały się najniższym stosunkiem kosztów ogółem do produkcji (68,2%) wśród porównywanych typów gospodarstw. Mniejszą zmiennością wskaźnika kosztochłonności produkcji odznaczały się gospodarstwa mleczarskie, w których wzrost kosztochłonności w okresie badawczym wyniósł 5,6 pkt %. W gospodarstwach z typów zwierzęta żywione w systemie wypasowym i uprawy polowe kosztochłonność wzrosła od 2007 do 2008 roku o ponad 15 pkt %. Stosunkowo duży wzrost udziału kosztów w wartości produkcji w badanych typach gospodarstw, który nastąpił w 2008 roku, może świadczyć o ogólnym wzroście cen czynników wytwórczych wykorzystywanych w produkcji rolniczej. Sytuacja ta wskazuje na pogarszające się warunki Tabela 1 Kosztochłonność produkcji (%) Typ rolniczy Lata Zmiana /2004 Mieszane 77,4 83,2 82,0 81,4 92,8 15,4 Krowy mleczne 69,4 66,4 68,9 65,1 75,0 5,6 Uprawy polowe 77,7 80,7 77,6 70,2 86,4 8,7 Zwierzęta żywione w systemie wypasowym 68,2 69,0 68,5 65,6 84,1 15,9 Zwierzęta ziarnożerne 78,5 80,2 80,7 84,7 87,1 8,6
4 100 prowadzenia działalności rolniczej i może skutkować wzrostem cen produktów rolniczych w przyszłości. Analiza obciążenia produkcji kosztami ogółem została uzupełniona przedstawionym w tabeli 2 wskaźnikiem obciążenia produkcji rolniczej kosztami bezpośrednimi. Poziom obciążenia produkcji tymi kosztami 2 obliczono jako stosunek kwot kosztów do wartości produkcji. Obciążenie produkcji kosztami bezpośrednimi wykazywało w badanym okresie dodatnią dynamikę, odzwierciedlając pogarszają się opłacalność produkcji rolniczej. Stosunek kosztów bezpośrednio związanych z prowadzoną produkcją do wartości produkcji wykazywał największą wysokość w gospodarstwach typu zwierzęta ziarnożerne (66,2% w 2008 roku). Z punktu widzenia zarządzania kosztami w tej grupie gospodarstw udział kosztów bezpośrednich jest największy, co świadczy o największej specjalizacji produkcji. Najmniejsze obciążenie kosztami bezpośrednimi produkcji wystąpiło w gospodarstwach wyspecjalizowanych z typu uprawy polowe (28,7% w 2007 roku). Gospodarstwa te charakteryzowały się również najmniejszą zmiennością omawianego wskaźnika obciążenia produkcji kosztami bezpośrednimi, który w całym okresie badawczym uległ zmianie o 1 pkt %. Sytuacja taka może wynikać z zakwalifikowania kosztów paliwa i energii elektrycznej do kosztów ogólnogospodarczych, co wynika z zasad obowiązujących w FADN. Wpłynęło to na obniżenie kosztów bezpośrednich w gospodarstwach, w których paliwo i energia elektryczna ściśle wiążą się z powadzoną produkcją. Stosunkowo wysokim poziomem obciążenia produkcji kosztami bezpośrednimi odznaczały się również gospodarstwa niewyspecjalizowane (47,2% w 2008 roku), co jest związane z bardzo wysoką kosztochłonnością produkcji w tym typie gospodarstw. Wzrost Tabela 2 Wskaźnik obciążenia produkcji kosztami bezpośrednimi (%) Typ rolniczy Lata Zmiana /2004 Mieszane 40,5 41,2 42,7 43,4 47,2 6,7 Krowy mleczne 33,2 31,3 33,2 33,2 38,1 5,0 Uprawy polowe 34,2 30,7 29,7 28,7 35,2 1,0 Zwierzęta żywione w systemie wypasowym 34,3 33,0 34,3 32,0 41,0 6,7 Zwierzęta ziarnożerne 60,9 58,3 57,8 65,2 66,2 5,2 2 Do kosztów bezpośrednich system FADN zalicza: nasiona i sadzeniaki, nawozy, środki ochrony roślin, usługi weterynaryjne, pasze.
5 101 kosztochłonności produkcji w roku 2008 nie spowodował proporcjonalnego wzrostu obciążenia produkcji kosztami bezpośrednimi, co wskazuje na większą zmienność innych pozycji kosztowych. W metodologii FADN obok kosztów bezpośrednich wyróżnia się koszty czynników zewnętrznych, do których zalicza się odsetki, czynsze i wynagrodzenia. Obciążenie produkcji kosztami czynników zewnętrznych zaprezentowano w tabeli 3. Poziom obciążenia produkcji tymi kosztami 3 obliczono jako stosunek kwot kosztów do wartości produkcji. W badanych typach gospodarstw rolnych obciążenie produkcji kosztami czynników zewnętrznych kształtowało się na niskim poziomie. Stosunkowo niski poziom kosztów generowanych poza gospodarstwem związany jest ze strukturą zadłużenia gospodarstw, w której kapitał obcy stanowiły głównie kredyty preferencyjne udzielane przez banki [Mądra, Stola 2008, s. 76], o niższej niż rynkowa stopie oprocentowania. Największy wzrost obciążenia produkcji kosztami czynników zewnętrznych (z 2,2% w 2004 roku do 7,2% w 2008 roku) wystąpił w gospodarstwach typu zwierzęta żywione w systemie wypasowym. Świadczy to o rosnącym zaangażowaniu czynników zewnętrznych w produkcję. W gospodarstwach niewyspecjalizowanych, na ogół o mniejszej skali produkcji, pomimo wysokiego obciążenia produkcji kosztami ogółem, występowało niskie obciążenie kosztami czynników zewnętrznych, które wzrosło z 1,9% w 2004 roku do 4,3% w 2008 roku. Niskim poziomem obciążenia kosztami czynników zewnętrznych, nieprzekraczającym w badanym Tabela 3 Wskaźnik obciążenia produkcji kosztami czynników zewnętrznych (%) Typ rolniczy Lata Zmiana 2008/2004 Mieszane 1,9 2,0 2,6 2,1 4,3 2,4 Krowy leczne 2,0 1,6 1,6 1,7 1,9 0,1 Uprawy polowe 6,0 6,0 7,0 6,3 8,5 2,6 Zwierzęta żywione w systemie wypasowym 2,2 2,0 2,1 4,3 7,2 4,9 Zwierzęta ziarnożerne 2,1 2,3 2,1 2,4 2,3 0,2 3 Do kosztów czynników zewnętrznych system FADN zalicza koszty zaangażowania obcych czynników wytwórczych (pracy, ziemi i kapitału) w procesie produkcyjnym.
6 102 okresie 2%, czyli 2 gr na 1 zł produkcji, charakteryzowały się gospodarstwa mleczarskie. Obniżenie poziomu wskaźnika obciążenia w latach może świadczyć o poszukiwaniu oszczędności w większym zaangażowaniu własnych czynników w gospodarstwach o typie krowy mleczne. Zaprezentowana w tabeli 4 rentowność aktywów wykazywała znaczne zróżnicowanie w zależności od typu rolniczego gospodarstw, kształtując się jednak na dodatnim poziomie. W 2004 roku w gospodarstwach typu mieszane rentowność aktywów ogółem wyniosła 5,0%, podczas gdy w tym samym roku rolnicy z gospodarstw typu zwierzęta ziarnożerne zanotowali zwrot z zainwestowanych aktywów na poziomie 11,2%. W gospodarstwach typu mieszane, krowy mleczne i uprawy polowe w badanym okresie nastąpił wzrost rentowności aktywów ogółem, który w przypadku ostatniego typu wynosił 3,4 pkt %. Należy jednak zaznaczyć, iż wskazane typy charakteryzują się jednymi z niższych poziomów rentowności. W gospodarstwach z typów zwierzęta żywione w systemie wypasowym i ziarnożerne, pomimo wyższego poziomu wskaźnika rentowności aktywów ogółem w badanym okresie, rentowność aktywów ogółem spadła o 1,1 pkt % (zwierzęta żywione w systemie wypasowym) i 1,9 pkt % (zwierzęta ziarnożerne). Sukcesywny spadek rentowości we wskazanych specjalistycznych typach gospodarstw jest negatywnym zjawiskiem, gdyż zniechęca rolników do podejmowania nowych inwestycji oraz w dłuższej perspektywie może zagrozić spłacie kredytów zaciągniętych na inwestycje już przeprowadzone. Tabela 5 przedstawia rentowność kapitału własnego badanych typów gospodarstw. Wskaźnik rentowności kapitału własnego wykazywał podobne tendencje do rentowności aktywów ogółem. W przypadku gospodarstw typu mieszane, które w niskim stopniu korzystały z kapitału obcego, rentowność kapitału wła- Tabela 4 Wskaźnik rentowności aktywów ogółem (%) Typ rolniczy Lata Zmiana / 04 Mieszane 5,0 6,8 8,7 8,0 7,1 2,1 Krowy mleczne 8,1 10,4 10,5 11,8 10,0 1,9 Uprawy polowe 5,3 7,6 10,0 12,2 8,7 3,4 Zwierzęta żywione w systemie wypasowym 8,6 10,0 11,2 11,0 7,5 1,1 Zwierzęta ziarnożerne 11,2 10,8 10,2 9,8 9,2 1,9
7 103 Tabela 5 Wskaźnik rentowności kapitału własnego (%) Typ rolniczy Lata Zmiana /2004 Mieszane 5,3 7,1 9,2 8,4 7,5 2,2 Krowy mleczne 8,8 11,3 11,4 12,8 10,8 1,9 Uprawy polowe 5,7 8,2 11,0 13,1 9,4 3,7 Zwierzęta żywione w systemie wypasowym 9,7 11,0 12,5 12,1 8,5 1,2 Zwierzęta ziarnożerne 13,0 12,5 11,9 11,8 10,9 2,2 snego była nieznacznie wyższa od rentowności aktywów ogółem, osiągając najwyższy poziom (9,2%) w 2006 roku. W gospodarstwach typu zwierzęta ziarnożerne rentowność kapitału własnego w 2004 roku wyniosła 13% jednak do 2008 roku uległa obniżeniu do 10,9%. Pomimo spadku rentowności gospodarstwa typu zwierzęta ziarnożerne były najatrakcyjniejszym typem pod względem zwrotu z zainwestowanego kapitału właściciela. Zwrot na zbliżonym poziomie (10,8% w 2008 roku) zapewniały swoim właścicielom gospodarstwa typu krowy mleczne. Na rysunku 1 zestawiono poziom obciążenia produkcji kosztami ogółem, bezpośrednimi, amortyzacji oraz rentowność aktywów gospodarstw rolnych typu mieszane. W badanym okresie kosztochłonność produkcji wykazywała zróżnicowany poziom. Wzrost kosztochłonności i obciążenia pozostałymi kosztami w latach nie znalazł odzwierciedlania w rentowności gospodarstw, która ulegała podwyższeniu. Po osiągnięciu maksymalnego poziomu w 2006 roku zwrot z zainwestowanego kapitału ulegał sukcesywnemu obniżeniu, aż do wysokości 7,1% w 2008 roku. Spadek rentowości w tym roku związany był ze wzrostem kosztochłonności produkcji o 11,4 pkt % w stosunku do 2007 roku. Obciążenie kosztami amortyzacji wykazywało niski poziom zróżnicowania w badanym okresie, wzrastając o 2 pkt % w latach Poziom obciążenia produkcji różnymi kategoriami kosztów i rentowność aktywów gospodarstw o typie zwierzęta ziarnożerne zaprezentowano na rysunku 2. W tej grupie gospodarstw w badanym okresie odnotowano obniżenie rentowności działalności. Równocześnie nastąpił wzrost kosztochłonności produkcji, z 78,5% w 2004 roku do 87,1% w 2008 roku, co świadczy o pogarszającej się opłacalności produkcji zwierzęcej. Tak jak w przypadku gospodarstw niewyspecjalizowanych, obciążenie produkcji kosztami amortyzacji wykazywa-
8 104 Wskaźnik kosztochłonności produkcji Wskaźnik obciążenia wartości produkcji kosztami bezpośrednimi Wskaźnik obciążenia produkcji amortyzacją Wskaźnik rentownośco aktywów ogółem Rysunek 1 Rentowność i kosztochłonność produkcji w gospodarstwach typu mieszane (%) Wskaźnik kosztochłonności produkcji Wskaźnik obciążenia wartości produkcji kosztami bezpośrednimi Wskaźnik obciążenia produkcji amortyzacją Wskaźnik rentownośco aktywów ogółem Rysunek 2 Rentowność i kosztochłonność produkcji w gospodarstwach typu zwierzęta ziarnożerne (%)
9 105 ło minimalne zróżnicowanie w badanym okresie. Na uwagę zasługuje znacznie niższy poziom obciążenia kosztami amortyzacji niż w gospodarstwach o typie mieszane, wskazując na wykorzystywanie przez gospodarstwa o typie zwierzęta ziarnożerne majątku w znacznym stopniu umorzonego. Zestawienie rentowności i obciążenia przychodów różnymi rodzajami kosztów w gospodarstwach o typie uprawy polowe przedstawiono na rysunku 3. Rentowość gospodarstw o typie uprawy polowe w latach ulegała sukcesywnemu wzrostowi, nie wykazując związku z okresowym wzrostem kosztochłonności produkcji w 2005 roku. W latach wszystkie wskaźniki obciążenia produkcji kosztami sukcesywnie spadały. W 2008 roku nastąpił wzrost kosztochłonności produkcji o 16,2 pkt %, co znalazło odbicie w spadku rentowności (3,5 pkt %) gospodarstw o typie uprawy polowe. W gospodarstwach o typie uprawy polowe obciążenie produkcji kosztami amortyzacji osiągnęło maksymalny poziom w wysokości 23,4% w 2005 roku. Wyższy niż w gospodarstwach o innej specjalizacji produkcji poziom kosztów amortyzacji wskazuje na niższe dotychczasowe umorzenie wykorzystywanego majątku. Wskaźnik kosztochłonności produkcji Wskaźnik obciążenia wartości produkcji kosztami bezpośrednimi Wskaźnik obciążenia produkcji amortyzacją Wskaźnik rentownośco aktywów ogółem Rysunek 3 Rentowność i kosztochłonność produkcji w gospodarstwach typu uprawy polowe (%)
10 106 Wnioski W opracowaniu przedstawiono obciążenie produkcji rolnej różnymi kategoriami kosztów oraz poziom rentowności w gospodarstwach w zależności od ich typu rolniczego. Na podstawie przeprowadzonych badań sformułowano następujące wnioski: 1. Rolnicy niechętnie wykorzystują w procesie produkcji czynniki zewnętrzne. Pomimo ogólnego wzrostu zadłużenia gospodarstw nie znalazło to odzwierciedlenia w zwiększeniu obciążenia kosztami czynników zewnętrznych. Postępujący wzrost kosztów pracy skłania zarządzających gospodarstwami do rzadszego wykorzystywania siły najemnej. Obciążenie produkcji rolniczej kosztami czynników zewnętrznych, bez względu na typ rolniczy gospodarstw, wykazywało stabilny minimalny poziom. 2. Obciążenie produkcji kosztami bezpośrednimi było zróżnicowane w zależności od typu prowadzonej produkcji. Najwyższy udział kosztów bezpośrednich w kosztach ogółem charakteryzował gospodarstwa o intensywnej produkcji rolniczej i o mniejszym związku z użytkami rolnymi. Gospodarstwa typu zwierzęta ziarnożerne, w których produkcja odbywa się w krótszym cyklu, wytwarzania minimalizowały koszty ogólnogospodarcze, skupiając się na ponoszeniu kosztów bezpośrednio związanych z wytwarzanym produktem. 3. Dywersyfikacja rodzajów prowadzonej produkcji przyczyniała się do wysokiego poziomu kosztochłonności produkcji. Gospodarstwa niewyspecjalizowane, pomimo mniejszego ryzyka prowadzonej działalności, nie były w stanie obniżać ponoszonych kosztów z powodu wyższych kosztów dostaw i magazynowania zapasów. Mniejsza skala produkcji wiązała się brakiem nowoczesnych maszyn i urządzeń rolniczych, które przyczyniłyby się do obniżenia kosztów produkcji. Wysoki poziom generowanych kosztów znajdował odzwierciedlenie w najniższym wśród badanych typów gospodarstw poziomie wskaźników rentowności. 4. Wyższy poziom obciążenia produkcji rolniczej kosztami amortyzacji wykazywały typy gospodarstw o większym związku z użytkami rolnymi. Możliwość współfinansowania inwestycji środkami z UE skłoniła wielu rolników do odtwarzania majątku operacyjnego. Rolnicy po 2004 roku odtwarzali park maszynowy związany z uprawą ziemi, co wpłynęło na zwiększenie kosztów z tytułu amortyzacji zakupionych urządzeń.
11 107 Literatura CHMIELEWSKA M., MĄDRA M.: Wskaźniki kosztowe w indywidualnych gospodarstwach rolniczych. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej nr 64, SGGW, Warszawa GORAJ L., MAŃKO S.: Rachunkowość i analiza ekonomiczna w indywidualnym gospodarstwie rolnym. Difin, Warszawa MĄDRA M., STOLA E.: Struktura oraz poziom kredytów gospodarstw rolniczych w zależności od zadłużenia i siły ekonomicznej. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej nr 65, SGGW, Warszawa OSUCH D., ZMARZŁOWSKI K.: Wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w polskim FADN, region Mazowsze i Podlasie. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa OSUCH D., GORAJ L., SKARŻYŃSKA A., GRABOWSKA K.,: Plan wyboru próby gospodarstw rolnych polskiego FAND 2004, Warszawa SIERPIŃSKA M., JACHNA T.: Metody podejmowania decyzji finansowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa WASILEWSKI M.: Ekonomiczno-organizacyjne uwarunkowania gospodarowania zapasami w przedsiębiorstwach rolniczych. Wydawnictwo SGGW, Warszawa WASILEWSKI M.: Poziom i struktura kosztów bezpośrednich w gospodarstwach rolniczych. Wydawnictwo Uniwersytet Szczeciński, Zeszyty Naukowe, Prace Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw, nr 50, Szczecin Operational efficiency and profitability of individual agricultural farms, depending on the type of production Abstract The paper presents the level of loading the different categories of agricultural production costs and profitability on farms, depending on type of farming. The study was conducted on private farms in the region Mazowsze i Podlasie. The research period covers the years 2004 to The variety of types of agricultural production contributed to a high level of cost charge. The reason is the low scale of production, limiting the optimization of various groups of costs and lack of modern agricultural machinery and equipment. Types of farming on a larger agricultural area were characterized by higher depreciation costs. The highest share of direct costs in total costs of the farm was characterized by intensive agricultural production.
12
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 639 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 639 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 37 2011 TOMASZ FELCZAK KAPITAŁ OBROTOWY A EFEKTYWNOŚĆ FUNKCJONOWANIA INDYWIDUALNYCH GOSPODARSTW ROLNICZYCH
Bardziej szczegółowoWyniki dotyczące badanego okresu potwierdziły
gospodarstw rolnych według PL FADN Badania rachunkowości rolnej gospodarstw rolnych w ramach systemu PL FADN umożliwiają wgląd w sytuację produkcyjno-finansową towarowych gospodarstw rolnych. Szczególnie
Bardziej szczegółowoPorównanie wyników ekonomicznych gospodarstw uczestniczących w PL FADN
Porównanie wyników ekonomicznych gospodarstw uczestniczących w PL FADN Krystyna Maciejak Dz. Ekonomiki i zarządzania gospodarstwem rolnym 28.11.2017 r. FADN to europejski system zbierania danych rachunkowych
Bardziej szczegółowoWYNIKI FINANSOWE GOSPODARSTW ROLNICZYCH A OBCIĄŻENIE PODATKIEM ROLNYM 1
STOWARZYSZENIE Wyniki finansowe EKONOMISTÓW gospodarstw rolniczych ROLNICTWA a obciążenie I AGROBIZNESU podatkiem rolnym Roczniki Naukowe tom XVII zeszyt 1 49 Marzena Ganc, Magdalena Mądra-Sawicka Szkoła
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 760 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 760 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 59 2013 Tomasz Felczak Teresa Domańska Zysk rezydualny gospodarstw rolniczych w zależności od kierunków produkcji
Bardziej szczegółowoObciążenia fiskalne gospodarstw rolniczych w zależności od wielkości ekonomicznej oraz typu rolniczego
Magdalena Forfa Instytut Przedsiębiorczości Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży Obciążenia fiskalne gospodarstw rolniczych w zależności od wielkości ekonomicznej oraz typu
Bardziej szczegółowoAnaliza dochodów rodzin rolniczych na podstawie danych Polski FADN.
Analiza dochodów rodzin rolniczych na podstawie danych Polski FADN. Sytuacja ekonomiczna rodzin rolniczych oraz podejmowane przez rolnika produkcyjne i inwestycyjne decyzje kształtowane są przez poziom
Bardziej szczegółowoRentowność kapitału własnego gospodarstw rolniczych w zależności od bieżącej płynności finansowej
Mirosław Wasilewski, Agnieszka Gałecka Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Rentowność kapitału własnego gospodarstw rolniczych w zależności
Bardziej szczegółowoDochodowość gospodarstw rolnych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach PL FADN w woj. pomorskim w latach
Dochodowość gospodarstw rolnych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach PL FADN w woj. pomorskim w latach 2010-2015 Obserwacja liczebności gospodarstw w poszczególnych grupach wskazuje na
Bardziej szczegółowoStruktura indywidualnych gospodarstw rolnych prowadzących rachunkowość w ramach Polskiego FADN w latach
Struktura indywidualnych gospodarstw rolnych prowadzących rachunkowość w ramach Polskiego FADN w latach 2004-2007 OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. Katarzyna Bańkowska mgr Paweł Michalak Witold Sierański pod
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 760 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 760 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 59 2013 MIROSŁAW WASILEWSKI AGNIESZKA GAŁECKA PŁYNNOŚĆ FINANSOWA A WYDAJNOŚĆ PRACY W GOSPODARSTWACH ROLNICZYCH
Bardziej szczegółowoStruktura i udział podstawowych grup kosztów w gospodarstwach rolnych Polski FADN
Struktura i udział podstawowych grup kosztów w gospodarstwach rolnych Polski FADN Wyniki ekonomiczne działalności gospodarstwa rolnego, zgodnie z metodyką obowiązującą w Polskim FADN, ustalane są na podstawie
Bardziej szczegółowoWyposażenie i efektywność środków trwałych w gospodarstwach indywidualnych o różnych typach produkcyjnych
Anna Wasilewska Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Wyposażenie i efektywność środków trwałych w ch indywidualnych o różnych typach produkcyjnych
Bardziej szczegółowoEfektywność wykorzystania nakładów materiałowych w indywidualnych gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanym stopniu powiązań z otoczeniem
Barbara Gołębiewska Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw SGGW w Warszawie Efektywność wykorzystania nakładów materiałowych w indywidualnych gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanym stopniu
Bardziej szczegółowoSKALA INWESTYCJI A PŁYNNOŚĆ FINANSOWA GOSPODARSTW ROLNICZYCH W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM
ZARZĄDZANIE FINANSAMI I RACHUNKOWOŚĆ 1 (2) 2013, 59 70 JOURNAL OF FINANCIAL MANAGEMENT AND ACCOUNTING 1 (2) 2013, 59 70 SKALA INWESTYCJI A PŁYNNOŚĆ FINANSOWA GOSPODARSTW ROLNICZYCH W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM
Bardziej szczegółowoOCENA ZRÓŻNICOWANIA STRUKTURY KOSZTÓW PRODUKCJI ROLNICZEJ W GOSPODARSTWACH ROLNYCH W POLSCE I UNII EUROPEJSKIEJ 1
Ocena zróżnicowania STOWARZYSZENIE struktury EKONOMISTÓW kosztów produkcji ROLNICTWA rolniczej w gospodarstwach I AGROBIZNESU rolnych... Roczniki Naukowe tom XV zeszyt 1 243 Danuta Zawadzka, Agnieszka
Bardziej szczegółowoZakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym
Agata Marcysiak Zakład Agrobiznesu, Akademia Podlaska Adam Marcysiak Zakład Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa, Akademia Podlaska Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie
Bardziej szczegółowoWyniki uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w systemie Polski FADN wg typów rolniczych w woj. dolnośląskim w latach 2015 i 2016
Wyniki uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w systemie Polski FADN wg typów rolniczych w woj. dolnośląskim w latach i Typ rolniczy gospodarstwa rolnego jest określany na podstawie udziału poszczególnych
Bardziej szczegółowoRolnictwo w Polsce na tle rolnictwa wybranych krajów UE w latach
Rolnictwo w Polsce na tle rolnictwa wybranych krajów UE w latach 24-218 Zbigniew Floriańczyk Polski FADN, IERiGŻ-PIB Konferencja: Dochodowość gospodarstw rolnych na podstawie rachunkowości PL FADN w latach
Bardziej szczegółowoKoszty wynagrodzeń pracy najemnej w gospodarstwach indywidualnych w zależności od typu rolniczego
Mirosław Wasilewski, Anna Wasilewska Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Koszty wynagrodzeń pracy najemnej w gospodarstwach indywidualnych
Bardziej szczegółowoSytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych z pola obserwacji Polskiego FADN w latach Renata Płonka
Sytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych z pola obserwacji Polskiego FADN w latach 213-214 Renata Płonka Założenia metodyczne Analizą objęto dane z ponad 12 tys. gospodarstw, które uczestniczyły w Polskim
Bardziej szczegółowoKonkurencyjność gospodarstw osób fizycznych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach Polskiego FADN w latach
Konkurencyjność gospodarstw osób fizycznych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach Polskiego FADN w latach 2005-2013 Renata Płonka Gdańsk, 14.09.2015 r. Cele analizy Plan wystąpienia Założenia
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA I POZIOM ZADŁUŻENIA A EFEKTYWNOŚĆ INDYWIDUALNYCH GOSPODARSTW ROLNICZYCH W ZALEŻNOŚCI OD WIELKOŚCI EKONOMICZNEJ
, 5 18 JOURNAL OF FINANCIAL MANAGEMENT AND ACCOUNTING, 5 18 STRUKTURA I POZIOM ZADŁUŻENIA A EFEKTYWNOŚĆ INDYWIDUALNYCH GOSPODARSTW ROLNICZYCH W ZALEŻNOŚCI OD WIELKOŚCI EKONOMICZNEJ Tomasz Felczak, Teresa
Bardziej szczegółowoWskaźniki kosztowe w indywidualnych gospodarstwach rolniczych
Marzena Chmielewska, Magdalena Mądra Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Wskaźniki kosztowe w indywidualnych gospodarstwach rolniczych Wstęp
Bardziej szczegółowo88 Europa Regionum XXVII (2016) dukcji są przyczyną niskiej produktywności (Poczta, Siemiński 2008, s ). Zasoby polskich oraz efektywność ich
DOI: 10.18276/er.2016.27-07 ospodarstwa rolnicze są konkurencyjne wtedy, gdy posiadają odpowiednie zasoby czynników produkcji, właściwe relacje pomiędzy nimi oraz efektywnie je wykorzystują (Tomczak 1984,
Bardziej szczegółowoWyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2006 roku
Wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2006 roku REGION FADN 795 MAZOWSZE I PODLASIE Część II. Analiza wyników standardowych OPRACOWAŁA: mgr inż. Katarzyna
Bardziej szczegółowoWyniki ekonomiczne uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w systemie Polski FADN w 2009 roku w woj. dolnośląskim.
Wyniki ekonomiczne uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w systemie Polski FADN w 2009 roku w woj. dolnośląskim. Przedstawione wyniki, obliczone na podstawie danych FADN zgromadzonych w komputerowej
Bardziej szczegółowoRELACJE MIĘDZY PODATKAMI GOSPODARSTW ROLNYCH A ICH CZYNNIKAMI PRODUKCJI W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ W LATACH
Relacje STOWARZYSZENIE między podatkami gospodarstw EKONOMISTÓW rolnych ROLNICTWA a ich czynnikami I AGROBIZNESU produkcji w Polsce... Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 1 183 Roma Ryś-Jurek Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowo1. Udział dochodów z działalności rolniczej w dochodach gospodarstw domowych z użytkownikiem gospodarstwa rolnego w 2002 r.
1 UWAGI ANALITYCZNE 1. Udział dochodów z działalności rolniczej w dochodach gospodarstw domowych z użytkownikiem gospodarstwa rolnego w 2002 r. W maju 2002 r. w województwie łódzkim było 209,4 tys. gospodarstw
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 690 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 690 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 51 2012 DANUTA ZAWADZKA AGNIESZKA STRZELECKA ANALIZA DOCHODÓW GOSPODARSTW ROLNYCH W UNII EUROPEJSKIEJ * Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2012 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2012 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 785 POMORZE I MAZURY Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: inż. mgr inż. Irena Mikołajczyk
Bardziej szczegółowoZasady uczestnictwa rolników w systemie PL FADN
Zasady uczestnictwa rolników w systemie PL FADN. System FADN (Farm Accountancy Data Network, Sieć Danych Rachunkowych Gospodarstw Rolnych) działa w krajach Unii Europejskiej od 1965 roku i od tej pory
Bardziej szczegółowoOGÓLNE ZASADY EWIDENCJI PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW W GOSPODARSTWIE ROLNYM WEDŁUG SYSTEMU FADN. Dr inż. Zofia Kmiecik-Kiszka
OGÓLNE ZASADY EWIDENCJI PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW W GOSPODARSTWIE ROLNYM WEDŁUG SYSTEMU FADN Dr inż. Zofia Kmiecik-Kiszka Ewidencja przychodów kategorie produkcji Dla poprawnego prowadzenia ewidencji w gospodarstwie
Bardziej szczegółowoRYNEK CIĄGNIKÓW I PRZYCZEP ROLNICZYCH W POLSCE W LATACH
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 4/2008 Czesław Waszkiewicz Katedra Maszyn Rolniczych i Leśnych Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie RYNEK CIĄGNIKÓW I PRZYCZEP ROLNICZYCH W POLSCE W LATACH
Bardziej szczegółowoZADŁUŻENIE GOSPODARSTW ROLNICZYCH W POLSCE W LATACH THE DEBT LEVEL OF AGRICULTURAL FARMS IN POLAND IN THE YEARS
STOWARZYSZENIE Zadłużenie EKONOMISTÓW gospodarstw rolniczych ROLNICTWA w Polsce I AGROBIZNESU w latach 2010-2013 Roczniki Naukowe tom XVIII zeszyt 2 89 Agnieszka Gałecka, Mariusz Pyra Państwowa Szkoła
Bardziej szczegółowoTECHNICZNE UZBROJENIE PROCESU PRACY W RÓŻNYCH TYPACH GOSPODARSTW ROLNICZYCH
Inżynieria Rolnicza 2(100)/2008 TECHNICZNE UZBROJENIE PROCESU PRACY W RÓŻNYCH TYPACH GOSPODARSTW ROLNICZYCH Sławomir Kocira, Józef Sawa Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej,
Bardziej szczegółowoCzynniki wpływające na różnicowanie poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE
14 (63) 2015 Agata Marcysiak Adam Marcysiak Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Czynniki wpływające na różnicowanie poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE FACTORS
Bardziej szczegółowoBadania rachunkowości rolnej gospodarstw rolnych
Pomorskie gospodarstwa rolne w latach 2004-2012 na podstawie badań PL FADN Daniel Roszak Badania rachunkowości rolnej gospodarstw rolnych w ramach systemu PL FADN umożliwiają wgląd w sytuację produkcyjno-finansową
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2014 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2014 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 795 MAZOWSZE I PODLASIE Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr inż. Izabela
Bardziej szczegółowoOcena zróżnicowania dochodów gospodarstw rolnych w Polsce w latach ujęcie regionalne
Ocena zróżnicowania dochodów gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2004 2008 ujęcie regionalne «The evaluation of diversification of farms income in Poland in the years 2004 2008 regional approach» by
Bardziej szczegółowoRYNEK WYBRANYCH NARZĘDZI I MASZYN ROLNICZYCH DO PRODUKCJI ROŚLINNEJ W POLSCE W LATACH
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 1/2009 Czesław Waszkiewicz Katedra Maszyn Rolniczych i Leśnych Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie RYNEK WYBRANYCH NARZĘDZI I MASZYN ROLNICZYCH DO PRODUKCJI
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2011 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2011 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 785 POMORZE I MAZURY Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: inż. Irena Mikołajczyk
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 795 MAZOWSZE I PODLASIE Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr inż. Izabela
Bardziej szczegółowoWyniki standardowe uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2006 roku Część II. Analiza wyników standardowych
Wyniki standardowe uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2006 roku Część II. Analiza wyników standardowych OPRACOWAŁA: mgr inż. Grażyna Nachtman Warszawa 2008 Redakcja
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 795 MAZOWSZE I PODLASIE Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr inż. Izabela
Bardziej szczegółowoUWAGI ANALITYCZNE. Gospodarstwa z użytkownikiem gospodarstwa indywidualnego. Wyszczególnienie. do 1 ha użytków rolnych. powyżej 1 ha.
UWAGI ANALITYCZNE UDZIAŁ DOCHODÓW Z DZIAŁALNOŚCI ROLNICZEJ W DOCHODACH OGÓŁEM GOSPODARSTW DOMOWYCH W Powszechnym Spisie Rolnym w woj. dolnośląskim spisano 140,7 tys. gospodarstw domowych z użytkownikiem
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: dr inż. dr inż. mgr inż. Zbigniew Floriańczyk Dariusz Osuch
Bardziej szczegółowoWyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2010 roku
Wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2010 roku REGION FADN 785 POMORZE I MAZURY Część II. Analiza wyników standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: inż. Irena Mikołajczyk
Bardziej szczegółowoOCENA OBCIĄŻEŃ FISKALNYCH GOSPODARSTW ROLNYCH W POLSCE UJĘCIE PORÓWNAWCZE WEDŁUG TYPÓW ROLNICZYCH
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 667 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 40 2011 DANUTA ZAWADZKA, AGNIESZKA STRZELECKA, EWA SZAFRANIEC-SILUTA Politechnika Koszalińska OCENA OBCIĄŻEŃ
Bardziej szczegółowoPłatności w ramach WPR i ich wpływ na polskie rolnictwo w świetle danych FADN. Mgr inż. Wiesław Łopaciuk Mgr Agnieszka Judzińska
Płatności w ramach WPR i ich wpływ na polskie rolnictwo w świetle danych FADN Mgr inż. Wiesław Łopaciuk Mgr Agnieszka Judzińska Plan prezentacji Wprowadzenie Definicje FADN Dochody Płatności Zmiany w rolnictwie
Bardziej szczegółowoWyniki standardowe uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2007 roku Część II. Analiza wyników standardowych
Wyniki standardowe uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2007 roku Część II. Analiza wyników standardowych OPRACOWAŁA: mgr inż. Grażyna Nachtman Warszawa 2009 Redakcja
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: dr inż. dr inż. dr inż. mgr inż. Zbigniew Floriańczyk Stanisław
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 800 MAŁOPOLSKA I POGÓRZE Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: dr inż. mgr inż. Lech
Bardziej szczegółowoTYP ROLNICZY GOSPODARSTW A ZASOBY PRACY I WYPOSAŻENIE W ŚRODKI TECHNICZNE
Inżynieria Rolnicza 5(123)/2010 TYP ROLNICZY GOSPODARSTW A ZASOBY PRACY I WYPOSAŻENIE W ŚRODKI TECHNICZNE Anna Kocira, Sławomir Kocira Instytut Nauk Rolniczych, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Bardziej szczegółowoZakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym
12 (61) 2014 Agata Marcysiak Adam Marcysiak Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym RANGE OF DIFFERENTIATION
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób fizycznych uczestniczących w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych
Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób fizycznych uczestniczących w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr inż. Monika Bocian Beata
Bardziej szczegółowoPomorskie gospodarstwa rolne w latach na podstawie badań PL FADN. Daniel Roszak PODR w Gdańsku
Pomorskie gospodarstwa rolne w latach 2004-2012 na podstawie badań PL FADN Daniel Roszak PODR w Gdańsku Prezentacja oparta jest na analizie wyników produkcyjno-finansowych 267 gospodarstw prowadzących
Bardziej szczegółowoWyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2013 roku
Wyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2013 roku Zbigniew Floriańczyk Dochodowość gospodarstw rolnych na podstawie badań rachunkowości PL FADN oraz działania administracyjne wpływające na funkcjonowanie
Bardziej szczegółowoUwarunkowania rozwoju małych ekonomicznie gospodarstw rolnych (wybrane zagadnienia)
Uwarunkowania rozwoju małych ekonomicznie gospodarstw rolnych (wybrane zagadnienia) Warszawa, 30 września 2011 r. mgr inż. Irena Augustyńska-Grzymek Irena.Augustynska@ierigz.waw.pl 1 Plan prezentacji 1.
Bardziej szczegółowoWyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2015 roku
Wyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2015 roku Zbigniew Floriańczyk Dochodowość gospodarstw rolnych na podstawie badań rachunkowości PL FADN oraz działania administracyjne wpływające na funkcjonowanie
Bardziej szczegółowoWyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2010 roku
Wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2010 roku REGION FADN 790 WIELKOPOLSKA I ŚLĄSK Część II. Analiza wyników standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr
Bardziej szczegółowoStruktura majątkowa i finansowanie działalności w gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanych powiązaniach z otoczeniem
Barbara Gołębiewska Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Struktura majątkowa i finansowanie działalności w gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanych
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2011 uzyskane przez indywidualne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych
Wyniki Standardowe 2011 uzyskane przez indywidualne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr inż. Monika Bocian Beata Malanowska
Bardziej szczegółowoNajważniejsze pojęcia w rachunkowości rolniczej
Zarządzanie gospodarstwem rolnym ze szczególnym uwzględnieniem korzyści z prowadzenia rachunkowości rolniczej w gospodarstwie rolnym Najważniejsze pojęcia w rachunkowości rolniczej 1 Działalności gospodarstwa
Bardziej szczegółowoOPŁACALNOŚĆ UŻYTKOWANIA MASZYN NABYTYCH Z DOTACJĄ
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2008 Aleksander Muzalewski Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie OPŁACALNOŚĆ UŻYTKOWANIA MASZYN NABYTYCH Z OTACJĄ Streszczenie Opracowano
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 800 MAŁOPOLSKA I POGÓRZE Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr mgr inż. Sandra
Bardziej szczegółowoPorównanie wyników produkcyjnych gospodarstw w zależności od klas wielkości ekonomicznej
Porównanie wyników produkcyjnych gospodarstw w zależności od klas wielkości ekonomicznej Krystyna Maciejak Dz. Ekonomiki i zarządzania gospodarstwem rolnym 18.10.2017 r. FADN to europejski system zbierania
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 785 POMORZE I MAZURY Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr Monika Furmaniak mgr
Bardziej szczegółowoOpłacalność produkcji wybranych produktów rolniczych w Polsce w latach
Opłacalność produkcji wybranych produktów rolniczych w Polsce w latach 2013-2017 22.06.2018 r., Warszawa Irena Augustyńska Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy
Bardziej szczegółowoWielkość ekonomiczna jako czynnik różnicujący wyniki produkcyjne i ekonomiczne gospodarstw rolnych w regionie Pomorza i Mazur
Piotr Bórawski Katedra Agrobiznesu i Ekonomii Środowiska Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Wielkość ekonomiczna jako czynnik różnicujący wyniki produkcyjne i ekonomiczne gospodarstw rolnych w
Bardziej szczegółowoPodatek rolny jako obciążenie indywidualnych gospodarstw rolniczych
Kinga Gruziel Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Podatek rolny jako obciążenie indywidualnych gospodarstw rolniczych Wstęp Podatek rolny jako główne
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 785 POMORZE I MAZURY Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. Irena Mikołajczyk
Bardziej szczegółowoWPŁYW TYPU ROLNICZEGO GOSPODARSTWA ROLNEGO NA DOCHODY GOSPODARSTW EKOLOGICZNYCH. Dorota Komorowska
56 DOROTA KOMOROWSKA ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, SERIA G, T. 98, z. 4, 2011 WPŁYW TYPU ROLNICZEGO GOSPODARSTWA ROLNEGO NA DOCHODY GOSPODARSTW EKOLOGICZNYCH Dorota Komorowska Katedra Ekonomiki Rolnictwa i
Bardziej szczegółowoKOSZTY UŻYTKOWANIA MASZYN W STRUKTURZE KOSZTÓW PRODUKCJI ROŚLINNEJ W WYBRANYM PRZEDSIĘBIORSTWIE ROLNICZYM
Inżynieria Rolnicza 13/2006 Zenon Grześ, Ireneusz Kowalik Instytut Inżynierii Rolniczej Akademia Rolnicza w Poznaniu KOSZTY UŻYTKOWANIA MASZYN W STRUKTURZE KOSZTÓW PRODUKCJI ROŚLINNEJ W WYBRANYM PRZEDSIĘBIORSTWIE
Bardziej szczegółowoZróżnicowanie obciążeń podatkowych z tytułu podatku rolnego w indywidualnych gospodarstwach rolnych 1
Kinga Gruziel Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Zróżnicowanie obciążeń podatkowych z tytułu podatku rolnego w indywidualnych gospodarstwach rolnych
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 790 WIELKOPOLSKA I ŚLĄSK Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr mgr inż. mgr inż.
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2015 uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr Grażyna Nachtman Monika Puchalska
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2016 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2016 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 790 WIELKOPOLSKA I ŚLĄSK Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr mgr inż. mgr inż.
Bardziej szczegółowoWielkość ekonomiczna a efekty gospodarowania i możliwe zagrożenia gospodarstw polowych w Polsce
Wielkość ekonomiczna a efekty gospodarowania i możliwe zagrożenia gospodarstw polowych w Polsce Konferencja Międzynarodowa pt. Gospodarstwa industrialne versus drobnotowarowe konkurenci czy partnerzy IERiGŻ-PIB,
Bardziej szczegółowoZNACZENIE DZIERŻAWY UŻYTKÓW ROLNYCH DLA KIERUNKU PRODUKCJI ROLNEJ GOSPODARSTW TOWAROWYCH W POLSCE *
374 Agnieszka Strzelecka, Danuta Zawadzka, Ewa Szafraniec-Siluta STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XIII zeszyt 1 Agnieszka Strzelecka, Danuta Zawadzka, Ewa Szafraniec-Siluta
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 790 WIELKOPOLSKA I ŚLĄSK Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr mgr inż. mgr inż.
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób prawnych uczestniczących w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób prawnych uczestniczących w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr Elżbieta Grzybowska mgr Monika Juchniewicz
Bardziej szczegółowoCelowość zastosowania wybranych wariantów dystrybucji płatności bezpośrednich po 2013 roku w Polsce
Renata Grochowska, Stanisław Mańko Celowość zastosowania wybranych wariantów dystrybucji płatności bezpośrednich po 2013 roku w Polsce Nowa polityka rolna UE - kontynuacja czy rewolucja? Jachranka, 9-11
Bardziej szczegółowoŹródła finansowania działalności indywidualnych gospodarstw rolniczych w opinii zarządzających
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO nr 855 Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 74, t. 2 (2015) DOI: 10.18276/frfu.2015.74/2-07 s. 83 91 Źródła finansowania działalności indywidualnych gospodarstw
Bardziej szczegółowo1. Wstęp. 1 UE = Unia Europejska (ang. European Union). Adres internetowy:
1. Wstęp W ramach Narodowego Programu Przygotowania do Członkostwa (znanego pod skrótem NPPC), Zakład Rachunkowości Rolnej IERiGŻ zmodyfikował organizację i metodykę dotychczasowej rachunkowości rolnej,
Bardziej szczegółowoWPŁYW TECHNICZNEGO UZBROJENIA PROCESU PRACY NA NADWYŻKĘ BEZPOŚREDNIĄ W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH
Inżynieria Rolnicza 4(102)/2008 WPŁYW TECHNICZNEGO UZBROJENIA PROCESU PRACY NA NADWYŻKĘ BEZPOŚREDNIĄ W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH Sławomir Kocira Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej,
Bardziej szczegółowoKierunki zmian w indywidualnych gospodarstwach rolnych województwa zachodniopomorskiego w latach
Grażyna Karmowska Zakład Analizy Systemowej Akademia Rolnicza w Szczecinie Kierunki zmian w indywidualnych gospodarstwach rolnych województwa zachodniopomorskiego w latach 2004 2006 Wstęp Celem opracowania
Bardziej szczegółowoDochody w rolnictwie polskim i unijnym. Z. Floriańczyk, P. Czarnota Zakład Rachunkowości Rolnej IERiGŻ-PIB
Dochody w rolnictwie polskim i unijnym Z. Floriańczyk, P. Czarnota Zakład Rachunkowości Rolnej IERiGŻ-PIB Rachunki Ekonomiczne dla Rolnictwa i FADN - elementy systemu informacji rolniczej Podstawowa działalność:
Bardziej szczegółowoWyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób prawnych uczestniczących w Polskim FADN
Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób prawnych uczestniczących w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr Elżbieta Grzybowska mgr inż. Katarzyna
Bardziej szczegółowoPROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie PROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO Tom 11 (XXVI) Zeszyt 2 Wydawnictwo SGGW Warszawa 2011 Agata Marcysiak 1 Katedra Nauk Ekonomicznych Adam
Bardziej szczegółowoProblemy Inżynierii Rolniczej Nr 3/2005 WPŁYW PODATKU VAT NA KOSZTY MECHANIZACJI. Streszczenie
Problemy Inżynierii Rolniczej Nr 3/2005 Aleksander Muzalewski Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie WPŁYW PODATKU NA KOSZTY MECHANIZACJI Streszczenie Wprowadzenie nowych
Bardziej szczegółowoMateriały uzupełniające do
Dźwignia finansowa a ryzyko finansowe Przedsiębiorstwo korzystające z kapitału obcego jest narażone na ryzyko finansowe niepewność co do przyszłego poziomu zysku netto Materiały uzupełniające do wykładów
Bardziej szczegółowoOsoby fizyczne, osoby prawne, wspólnicy spółek cywilnych, spółki osobowe prawa handlowego, które:
Od 9 listopada br. rolnicy mogą składać w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wnioski o dofinansowanie inwestycji w gospodarstwach rolnych. W ramach PROW 2007-2013 Agencja wprowadza w życie
Bardziej szczegółowoPoziom kosztów produkcji w gospodarstwach rolnych Polski FADN.
Poziom kosztów produkcji w gospodarstwach rolnych Polski FADN. Niniejszy artykuł oparty jest na danych prezentowanych w opracowaniu Wyniki standardowe uzyskane przez indywidualne gospodarstwa rolne uczestniczące
Bardziej szczegółowoZNACZENIE EKONOMICZNE UPRAWY ZIEMNIAKÓW JADALNYCH W GOSPODARSTWACH ROLNYCH W LATACH
1 ZNACZENIE EKONOMICZNE UPRAWY ZIEMNIAKÓW JADALNYCH W GOSPODARSTWACH ROLNYCH W LATACH 2005-2008 mgr Mariusz Dziwulski IERiGŻ PIB, ul. Świętokrzyska 20, 00-002 Warszawa, tel. 22 505 44 72 e-mail: dziwulski@ierigz.waw.pl
Bardziej szczegółowoKOSZTOCHŁONNOŚĆ PRODUKCJI W GOSPODARSTWACH OGRODNICZYCH W WYBRANYCH KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ
80 Lidia Gunerka, STOWARZYSZENIE Tadeusz Filipiak, EKONOMISTÓW Lilianna JabłońskaROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XVIII zeszyt 4 Lidia Gunerka, Tadeusz Filipiak, Lilianna Jabłońska Szkoła Główna
Bardziej szczegółowoKonsekwencje finansowe wprowadzenia podatku dochodowego w indywidualnych gospodarstwach rolniczych 1
Kinga Gruziel Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej SGGW Konsekwencje finansowe wprowadzenia podatku dochodowego w indywidualnych gospodarstwach rolniczych 1 Wstęp Główne obciążenie podatkowe gospodarstw
Bardziej szczegółowoPotencjał sprzedażowy a sytuacja finansowa przedsiębiorstw rolniczych czy wielkość kształtuje efektywność?
Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 4/2016 (82), cz. 1 DOI: 10.18276/frfu.2016.4.82/1-24 s. 287 297 Potencjał sprzedażowy a sytuacja finansowa przedsiębiorstw rolniczych czy wielkość kształtuje
Bardziej szczegółowoPłynność finansowa gospodarstw rolniczych położonych w województwie lubelskim
Mirosław Wasilewski, Agnieszka Gałecka Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Płynność finansowa gospodarstw rolniczych położonych w województwie
Bardziej szczegółowoPrace magisterskie SPIS TREŚCI Więcej informacji i materiałów dydaktycznych na temat pisania prac magisterskich i licencjackich
Prace magisterskie - pomoc w pisaniu prac licencjackich i prac magisterskich dla studentów i firm. Więcej prac magisterskich na stronie www.pisanie-prac.info.pl. Niniejszy fragment pracy może być dowolnie
Bardziej szczegółowo