Aleksander Kozłowski. Kalisz Seminarium Organizacyjno-Metodyczne stycznia 2012

Transkrypt

1 Droga do realizacji Ogólnopolskiego Projektu Szkoleniowego dla Administracji Samorządowej pt,,regionalny SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI W POLSCE Aleksander Kozłowski Kalisz Seminarium Organizacyjno-Metodyczne stycznia 2012

2 WPROWADZENIE 13 maja 2011 Sejm przyjmuje Ustawę o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw 01 lipca 2011 ostateczne przyjecie tekstu ustawy po senackich poprawkach 15 lipca 2011 podpisanie ustawy przez Prezydenta RP (ustawa wchodzi w życie z dniem 01 stycznia 2012)

3 Związki międzygminne i ich rola w gospodarce odpadami komunalnymi Gmina swoje zadania własne może wykonywać w formule spółki prawa handlowego, porozumienia międzygminnego bądź poprzez formułę międzygminnego związku.

4 Art ustawy o samorządzie gminnym: W celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć związki międzygminne. 2. Uchwały o utworzeniu związku podejmują rady zainteresowanych gmin. 3. Prawa i obowiązki gmin uczestniczących w związku międzygminnym, związane z wykonywaniem zadań przekazanych związkowi, przechodzą na związek z dniem ogłoszenia statutu związku. 4. Obowiązek utworzenia związku może być nałożony tylko w drodze ustawy, która określa zadania związku i tryb zatwierdzenia jego statutu.

5 CZG 12 JAKO MODELOWE ROZWIĄZANIE 1999r. powołanie Związku 2002r. uruchomienie ZOUK

6 GMINY CZŁONKOWSKIE CZG-12 Bledzew, Cybinka, Dębno, Górzyca, Kostrzyn n/o, Krzeszyce, Lubniewice, Łagów, Międzyrzecz, Ośno Lub., Rzepin, Słońsk, Sulęcin, Torzym, Witnica Powierzchnia km 2 Liczba mieszkańców os. miasto 61% wieś 39% Tonażowa ilość odpadów ton/ rok Gęstość odpadów ok. 350 kg/ m 3

7 LOKALIZACJA Celowy Związek Gmin CZG-12 Słubice Gorzów Wielkopolski pow. gorzowski Sulęcin pow. sulęciński Strzelce Krajeńskie pow. strzelecko-drezdenecki pow. międzyrzecki Międzyrzecz Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Zachodniopomorskie Kujawsko-Pomorskie Podlaskie Warmińsko-Mazurskie Zachodniopomorskie Kujawsko-Pomorskie Podlaskie Lubuskie Wielkopolskie Mazowieckie Lubuskie Wielkopolskie Mazowieckie Dolnośląskie Łódzkie Opolskie Świętokrzyskie Lubelskie Dolnośląskie Śląskie Opolskie Małopolskie Świętokrzyskie Podkarpackie Lubelskie Śląskie Małopolskie Podkarpackie pow. słubicki Krosno Odrzańskie Świebodzin pow. świebodziński woj. lubuskie pow. krośnieński pow. żarski Zielona Góra pow. zielonogórski pow. nowosolski Nowa Sól pow. wschowski Wschowa Żary Żagań pow. żagański

8 PROGRAM CZG-12 ujęty jest w Kompleksowym Regionalnym Programie Gospodarki Odpadami : EDUKACJA EKOLOGICZNA PROWADZENIE SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI ODPADÓW POWSTANIE ZAKŁADU UNIESZKODLIWIANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH REKULTYWACJA NIE SPEŁNIAJĄCYCH NORM WYSYPISK

9 SELEKTYWNA ZBIÓRKA ODPADÓW W CZG-12 odbywa się w oparciu o: POJEMNIKI TYPU IGLOO POJEMNIKI TYPU 1100 L POJEMNIKI NA BIO-ODPADY SYSTEM WIESZAKOWO-WORKOWY

10 MODEL GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI - BYTOWYMI ODPADY KOMUNALNE BYTOWE Z ZABUDOWY WIELO I JEDNORODZINNEJ MINIMALIZACJA ODPADÓW W GOSPODARSTWIE DOMOWYM NIESEGREGOWANE BIO-ODPADY SEGREGOWANE PAPIER, SZKŁO, PLASTIK, ODPADY PROBLEMOWE SORTOWANIE KOMPOSTOWANIE DOCZYSZCZANIE SUROWCE KOMPOST SUROWCE ODBIORCA BALAST ODBIORCA BALAST ODBIORCA BALAST SKŁADOWANIE SKŁADOWANIE

11 REKULTYWACJA WYSYPISKA W GMINIE GÓRZYCA Przed W trakcie Po

12 w w hali sortowni

13 TRANSPORT ODPADÓW DO ZUOK DĘBNO WITNICA SŁOŃSK KOSTRZYN KRZESZYC E LUBNIEWICE GÓRZYCA OŚNO LUB. SULĘCI N MIĘDZYRZEC Z CYBINKA RZEPIN TORZYM transport I stopnia transport II stopnia stacje przeładunkowe

14 Czyste Miasto, Czysta gmina ZUOK Orli Staw

15 Związek Komunalny Gmin Czyste Miasto, Czysta Gmina powstał w 1998 roku. Skupia obecnie 20 miast i gmin z województwa wielkopolskiego i łódzkiego na łącznym obszarze 2 tys. km2, zamieszkanym przez ok. 320 tys. mieszkańców. Związek posiada swój ZUOK jest nim Orli Staw w miejscowości Ceków.

16 Do Zakładu trafiają następujące rodzaje odpadów komunalnych: - odpady zmieszane, - surowce wtórne z selektywnej zbiórki (szkło, papier, tworzywa sztuczne, metale), - selektywnie zebrane odpady organiczne (tzw. mokre ), - selektywnie zebrane odpady opakowaniowe (tzw. suche ), - odpady poremontowe i budowlane, - odpady wielkogabarytowe, - zmiotki uliczne. W 2010 roku dostawa odpadów do ZUOK Orli Staw z terenu Związku wyniosła ,22 Mg.

17 Ekologiczny Związek Gospodarki Odpadami Komunalnymi EKOGOK Zakład Gospodarki Odpadami ZGO Gać

18 Powierzchnia całkowita, na której umiejscowione jest składowisko i ZUOK wynosi 20 hektarów. Łączna powierzchnia oddziaływania (wszystkie gminy członkowskie) to 589 km2 a liczba mieszkańców ok. 120 tys.

19 Rola OSKZG w walce o nowy kształt ustawy Powołanie OSKZG 2004r. Założyciele 15 związków międzygminnych

20 Statut OSKZG 1. Celem Stowarzyszenia, którego działalność nie jest ukierunkowana na osiągnięcie zysku, jest działanie na rzecz rozwoju samorządności terytorialnej przez wspieranie działalności komunalnych związków międzygminnych, a w szczególności: b) Stworzenie krajowej reprezentacji komunalnych związków międzygminnych wobec polskich i unijnych władz ustawodawczych i administracyjnych oraz organów samorządowych i innych organizacji pozarządowych c) Upowszechnianie informacji o ich funkcjonowaniu i osiągnięciach d) Tworzenie profesjonalnych struktur wymiany informacji o wzorcowych rozwiązaniach organizacyjnych, prawnych, technicznych, technologicznych i finansowo księgowych dla swych członków.

21 Statut OSKZG cd. 1. Wspieranie i koordynacja działań w zakresie czynnej ochrony środowiska naturalnego 2. Koordynacja wspólnych działań mających na celu wdrażanie i realizację polskiego prawa wewnętrznego i prawa wspólnotowego w zakresie gospodarki komunalnej i ochrony środowiska.

22 Ważne zmiany w ustawie teoretyczne i praktyczne aspekty Fundamentalną zmianą, którą niesie ze sobą nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku jest przekazanie władztwa nad odpadami komunalnymi gminom. Znowelizowana ustawa nakłada na organy gminy nowe zadania. To one zamiast właścicieli nieruchomości będą musiały się teraz zatroszczyć o objęcie wszystkich mieszkańców systemem zagospodarowania odpadów oraz budowę regionalnych instalacji przetwarzania odpadów. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta będzie zobowiązany do zorganizowania przetargu na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

23 Ważne zmiany w ustawie teoretyczne i praktyczne aspekty cd. 1. Zgodnie z przepisami właściciele nieruchomości będą musieli ponosić opłaty za gospodarowanie odpadami (w szczególnej sytuacji są tylko właściciele tych nieruchomości, w których nikt nie zamieszkuje, ale powstają odpady). Sposób nakładania opłat został pozostawiony w gestii rady gminy. 2. Kolejnym aktem prawa miejscowego, jaki będzie musiała uchwalić rada gminy, jest ustalenie terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłat, biorąc pod uwagę miejscowe uwarunkowania.

24 Ważne zmiany w ustawie teoretyczne i praktyczne aspekty cd. 1. Celem ustawy jest promowanie recyklingu i selektywnej zbiórki odpadów. W związku z tym rada będzie musiała wyznaczyć niższe stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli są one zbierane i odbierane w sposób selektywny. 2. Gminy są zobowiązane osiągnąć: c) do 16 lipca 2013r. do nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania (w stosunku do masy odpadów wytworzonych w 1995r.)

25 Ważne zmiany w ustawie teoretyczne i praktyczne aspekty cd. do 16 lipca 2020r. do nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania (w stosunku do masy odpadów wytworzonych w 1995r.) do dnia 31 grudnia 2020r poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła w wysokości co najmniej 50% wagowo. Poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych w wysokości co najmniej 70% wagowo.

26 Ważne zmiany w ustawie teoretyczne i praktyczne aspekty cd. W ramach promocji nowych przepisów ustawodawca nałożył na gminy obowiązek prowadzenia działań informacyjnych i edukacyjnych w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi, w szczególności w zakresie selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Nowością w uchwalonych przepisach jest obowiązek dokonywania corocznej analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi. Ma to pozwolić na weryfikację możliwości technicznych i organizacyjnych gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi.

27 Podsumowanie Gospodarka odpadami to przede wszystkim gospodarka, nie odpady. Każdy z nas produkuje odpady i to w skali 1:1:1, czyli statystycznie jedna osoba jeden kilogram na jeden dzień! Gospodarowanie odpadami kosztuje, a opłaty te musimy w sposób realny ponieść my mieszkańcy i producenci odpadów, w myśl zasady zanieczyszczający płaci. Gospodarka odpadami tworzy nowe zielone miejsca pracy ok. 100 na każde mieszkańców.

28 Podsumowanie c.d. Odpowiedzialność za gospodarkę odpadami muszą przejąć polskie ponad stutysięczne aglomeracje i związki międzygminne, o co najmniej takiej populacji mieszkańców tworząc spójną krajową sieć instalacji obejmującą szczelnie wszystkie polskie gminy.

29 Podsumowanie c.d. Podsumowanie c.d. Chcesz stworzyć związek międzygminny i skutecznie zrealizować program gospodarki odpadami? Znajdź LIDERA człowieka instytucję, skutecznie operującego wiedzą w zakresie instytucji i programów pomocowych oraz mającego szacunek i autorytet wśród włodarzy gmin przyszłego związku. Związki międzygminne gwarantują profesjonalne prowadzenie podmiotów przez zawodowych menedżerów, co powoduje zoptymalizowane i ujednolicone ceny za wywóz odpadów oraz taki sam standard ochrony środowiska w gminach sąsiednich.

30 Podsumowanie c.d. Związki gmin to wzrost gospodarczy poprzez sprawniejszy przepływ środków dotacyjnych do lokalnych struktur. To oszczędniejsza i wydajniejsza administracja funduszy unijnych większe projekty, mniej partnerów, sprecyzowany beneficjent.

31 Podsumowanie c.d. Związki gmin poprzez efekt skali i współdziałania na linii samorząd obywatel łatwiej i bardziej elastycznie przygotowane są do wdrażania kolejnych etapów wypełniania norm i zobowiązań unijnych, w tym bardzo trudnego w osiągnięciu poziomu masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji.

32 Podsumowanie c.d. W całej Europie gminy i ich związki są dla banków jednymi z najbardziej pożądanych klientów natomiast w Polsce komunalne związki gmin muszą wydeptywać specjalne ministerialne ścieżki, aby mogły mieć realne możliwości zaciągania kredytów i pożyczek na zadania inwestycyjne.

33 Podsumowanie c.d. EKOSYNERGIA (nowosłowo) to spotęgowany efekt premiujący ekonomicznie i ekologicznie działania w zakresie ochrony środowiska prowadzone wspólnie przez gminy w odniesieniu do prostej sumy działań prowadzonych przez te same gminy, ale w sposób odrębny.

34 OSKZG jako płaszczyzna wymiany informacji Ogólnopolskie Stowarzyszenie Komunalnych Związków Gmin dla obecnych członków jest idealną płaszczyzną do wymiany doświadczeń i spostrzeżeń, rozwiązywania problemów oraz wspólnej walki o lepsze jutro dla polskiego gospodarki komunalnej. Nowym członkom Stowarzyszenie oferuje gotowe rozwiązania techniczne, technologiczne, ekonomiczne i prawne - niezbędną wiedzę know how oraz pomoc na każdym etapie tworzenia struktur nowego Związku, jak i podczas jego funkcjonowania.

35 OSKZG jako płaszczyzna wymiany informacji c.d. Od października 2011 do marca 2013 OSKZG realizować będzie ogólnopolski projekt szkoleniowy dla administracji samorządowej pod patronatem Ministra Środowiska pt. REGIONALNY SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI W POLSCE

36 OSKZG jako płaszczyzna wymiany informacji c.d. Zasięg projektu Projekt ma zasięg ogólnokrajowy. Realizowany będzie krocząco na terenie poszczególnych województw w kraju. Odbiorcy projektu Bezpośrednią grupą odbiorców Projektu są realizatorzy nowej ustawy tj.: urzędnicy administracji samorządowej poszczególnych szczebli, w tym szczególnie szczebla gminnego, wojewódzkiego i celowych związków gmin a także przedstawiciele organów samorządów lokalnych na terenie kraju (wójtowie, burmistrzowie, prezydenci, zarządy województw) oraz społeczność lokalna, w tym m.in. grupy opiniotwórcze (dziennikarze, radni), nauczyciele, młodzież poprzez cykl warsztatów, szkoleń i wizyt studyjnych.

37 Istnieje konieczność tworzenia struktur związków międzygminnych, których obszar działania będzie się pokrywał z obszarem działania regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Ten cykl szkoleń i seminariów który dzisiaj tu w Kaliszu inaugurujemy w zakresie ochrony ziemi musi temu celowi SŁŻYĆ!!!

38 Dziękuję za uwagę Al eksander K ozłow ski Kierownik Projektu