Ćwiczenia w czytaniu i pisaniu

Transkrypt

1 Ćwiczenia w czytaniu i pisaniu

2 1. Ćwiczenia analizy, syntezy i różnicowania bodźców słuchowych ( niewerbalnych). 2. Ćwiczenia słuchu fonematycznego- różnicowanie fonemów, ( słuch fonemowy), analiza i synteza głoskowa ( fonemowa), sylabowa, wyrazowa, zdaniowa 3. Ćwiczenia koordynacji słuchowo-ruchowej ( ćwiczenia rytmiczne) orientacji czasowo przestrzennej 4. Ćwiczenia pamięci słuchowej i wzrokowo-słuchowej

3 1. Podstawa programowa edukacji wczesnoszkolnej 2. Metody terapii pedagogicznej - MDS Marty Bogdanowicz 3. Ćwiczenia usprawniające percepcję słuchową i koordynację słuchowo-wzrokowo-ruchową - przykłady ćwiczeń na materiale niewerbalnym - przykłady ćwiczeń na materiale zdaniowowyrazowo- sylabowym

4 PERCEPCJA SŁUCHOWA W klasach 0-3 duży nacisk kładzie się na opanowanie umiejętności czytania i pisania. Niezbędnym warunkiem rozwoju tych umiejętności jest sprawne funkcjonowanie analizatora słuchowego. W jego skład wchodzą: - ucho, jako receptor bodźców, - nerwy słuchowe, czyli droga doprowadzająca bodźce, - część korowa, która odbiera i poddaje przeróbce podniety słuchowe. Na poziom percepcji słuchowej składa się: - słuch fizjologiczny, - słuch fonematyczny, - pamięć słuchowa, - umiejętność kojarzenia bodźców.

5 . BŁĘDY W CZYTANIU: - trudności w składaniu sylab i wyrazów; - trudności w zapamiętaniu, powtórzeniu trudnych wyrazów i dłuższych zdań; - uporczywe literowanie; - utrudnione przejście od literowania i sylabizowania do czytania całościowego; - przekręcanie wyrazów i sylab; - opuszczanie lub dodawanie głosek podczas czytania; - zlewanie grup

6 BŁĘDY W PISANIU: - mylenie głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych (np. p-b, t- d); - mylenie głosek ustnych i nosowych (np. m-b, ą, ę - om, em); - trudności w różnicowaniu zmiękczeń (np. ś-si, ć-ci); - trudności w różnicowaniu pisowni i-j; - opuszczanie wyrazów lub ich końcówek; - zniekształcenia wyrazów z utratą ich sensu np. kobanka (koleżanka); - zniekształcenia wyrazów lub przekręcenie tekstu przy pisaniu ze słuchu; - rozdzielanie wyrazów lub ich łączenie np. zastołem; - opuszczanie lub dodawanie sylab, liter, wyrazów;

7 PERCEPCJA SŁUCHOWA Do ćwiczeń rozwijających percepcję słuchową należą: - wyróżnianie i rozpoznawanie dźwięków z otoczenia; - rozpoznawanie dźwięków instrumentów; - rozpoznawanie i naśladowanie dźwięków wydawanych przez przedmioty, zwierzęta; - ćwiczenia rytmiczne np. naśladowanie ilości i tempa uderzeń, odtwarzanie rytmu za pomocą układów graficznych; - wyróżnianie wyrazów w zdaniu; - wyróżnianie sylab w wyrazie; - wyróżnianie głosek w wyrazie (nagłos, wygłos, śródgłos); - synteza głosek w wyraz z równoczesnym wyszukiwaniem obrazka; - synteza głosek w wyraz bez pomocy obrazka; - wyszukiwanie obrazków różniących się jedną głoską; - odróżnianie mowy prawidłowej od nieprawidłowej (dziecko w umówiony sposób reaguje, gdy usłyszy błąd np. skoła zamiast szkoła).

8 Rozwiązywanie rebusów obrazkowo-literowych np. LINA (kotlina), KA (laska), DAK (serdak);

9 PERCEPCJA SŁUCHOWA Percepcja słuchowa w dużej mierze wpływa na całokształt rozwoju dziecka i jego powodzenia szkolne. Sprawne funkcjonowanie analizatora słuchowego w znacznym stopniu warunkuje osiągnięcie prawidłowego rozwoju mowy ( nadawania i odbioru ) oraz opanowania umiejętności czytania i pisania. Analiza i synteza słuchowa polega na odebraniu bodźca, rozłożeniu go na elementy, następnie złożeniu w całość dźwiękową. Procesy analizy i syntezy dźwiękowej w odróżnieniu od innych operacji percepcyjnych są dla dzieci bardzo trudne ze względu na swój abstrakcyjny charakter. Trudności w analizie i syntezie wynikają często z faktu, iż: wyraz w rozbiciu na poszczególne głoski brzmi inaczej niż w całości; scalanie izolowanych głosek daje inny obraz słuchowy danego słowa i utrudnia jego zrozumienie. Procesy analizy i syntezy dźwiękowej są nieustannie obecne w czytaniu i pisaniu, dlatego tak ważne jest poprzedzenie tej nauki, dłuższym okresem ćwiczeń słuchowych.

10 PERCEPCJA SŁUCHOWA Ćwiczenia służące doskonaleniu percepcji słuchowej Wśród ćwiczeń doskonalących percepcję słuchową wyodrębnić można między innymi: 1. Ćwiczenia na materiale bezliterowym: a - Rozpoznawanie dźwięków i szmerów b - Odtwarzanie przez dziecko słyszanego rytmu c - Odtwarzanie struktur dźwiękowych na podstawie układów przestrzennych. 2. Ćwiczenia na materiale literowym: a - Wyodrębnianie zdań w mowie, słów w zdaniach b - Wyodrębnianie sylab w słowach c - Podział wyrazów na sylaby, wyodrębnianie głosek w sylabie d - Tworzenie wyrazów z sylab.

11 PERCEPCJA SŁUCHOWA Atutem tych ćwiczeń jest to, że oprócz kształtowania i rozwijania słuchu fonematycznego dziecka, pozwalają na aktywizację procesów poznawczych myślenia i uwagi oraz stymulująco wpływają na rozwój mowy. Takie ćwiczenia można przeprowadzić w różnych wariantach, włączając przy tym materiał dydaktyczny o różnym stopniu trudności.

12 W trakcie wykonywania ćwiczeń usprawniających percepcję słuchową warto korzystać z materiałów pomocniczych: odpowiednio dobrane przedmioty rysunki loteryjki obrazkowo sylabowe i obrazkowo wyrazowe rebusy zagadki krzyżówki łamigłówki ( wykreślanki, przestawianki literowe i sylabowe ) teksty z lukami

13 PERCEPCJA SŁUCHOWA Ćwiczenia służące określonym celom, wymagają cierpliwości i systematyczności, a także dbałości o to, by były: urozmaicane i przeplatane krótkie i atrakcyjne

14 Ćwiczenia

15 ĆWICZENIA NA MATERIALE BEZLITEROWYM 1. Rozpoznawanie dźwięków i szmerów. Są to ćwiczenia przygotowawcze, w których zadaniem dzieci jest odpoznawanie zasłyszanych dźwięków. Dzieci siedzą przed parawanem, na którym prowadzący wykonuje różnorakie manipulacje, takie jak: uderzanie i pocieranie o siebie różnorodnych materiałów twardych /drewno, szkło, metal /, przelewanie cieczy z naczynia do naczynia, przesypywanie różnych materiałów sypkich / groch, ryż, piasek, kamienie /, zgniatanie różnych gatunków papieru,

16 ĆWICZENIA NA MATERIALE BEZLITEROWYM eksponowanie dźwięków charakterystycznych dla różnych pojazdów mechanicznych / odtwarzanych z taśmy magnetofonowej/ : samochód, pociąg, motor, karetka pogotowia, straż pożarna itp., eksponowanie głosów zwierząt / nagranie z taśmy magnetofonowej/: pies, kot, krowa kura, gęś, koń, świnia, rozpoznawanie dźwięków różnych instrumentów: bębenek, pianino, skrzypce, gitara, cymbałki itp., rozpoznawanie tonów: cichych, głośnych, wysokich, niskich / gra na pianinie/, zabawa w rorozpoznawanie dźwięków: co upadło?, co przyjechało?, czym uderzono?.

17 ODTWARZANIE PRZEZ DZIECI SŁYSZANEGO RYTMU: 1.Prowadzący uderza plastykowym młotkiem o stół. Dziecko obserwuje ruchy młotka. Następnie utrudniamy ćwiczenie: dziecko stoi tyłem do prowadzącego. Odtworzenie może odbywać się przy pomocy skoków obunóż, na jednej nodze, przysiadów, kroków, wyklaskiwania itp., 2. Odtwarzanie przez dzieci rytmu przy pomocy wystukiwania: - młotkiem, patyczkiem o bębenek, cymbałki, triangiel, 3. Odtwarzanie przez dzieci wysłuchanego rytmu przy pomocy obrazków: - kwiatków, kółek itp.

18 ODTWARZANIE STRUKTUR DŹWIĘKOWYCH NA PODSTAWIE UKŁADÓW PRZESTRZENNYCH 1. Przed dzieckiem rozkładamy kilkanaście klocków grupując je kolejno w rożne układy przestrzenne /układamy blisko siebie po dwa, po trzy, po cztery klocki, oddzielając poszczególne grupy klocków większymi przerwami /. Zadanie dziecka polega na dźwiękowym odtworzeniu tych układów przestrzennych poprzez ich wystukiwanie pałeczką o blat stołu lub przez uderzenia pałeczką w bębenek. Liczbie klocków powinna odpowiadać odpowiednia liczba stuknięć. Odległości między klockami natomiast dziecko odtwarza za pomocą dwóch rodzajów przerw między stuknięciami: przerwy długiej i krótkiej,

19

20 ODTWARZANIE STRUKTUR DŹWIĘKOWYCH NA PODSTAWIE UKŁADÓW PRZESTRZENNYCH 2. Prowadzący wystukuje pałeczką odpowiedni układ dźwięków polecając dziecku odtworzyć eksponowane ugrupowania dźwięków za pomocą klocków, kółek, kwadracików, guzików na liczydle / dziecko powinno odtworzyć liczbę stuknięć w poszczególnych ich ugrupowaniach/,

21 3. Zabawy ze śpiewem, klaskaniem lub wygrywaniem rytmu melodii na instrumentach perkusyjnych. 4. Zapisywanie przez dzieci wysłuchanego rytmu przy pomocy kresek lub kropek. Początkowo dzieci rysują kreski w toku wysłuchiwania rytmu, później wykonują zapis po wysłuchaniu wystukanego rytmu.

22 RYTM Propozycje ćwiczeń Dziecko odtwarza wysłuchany rytm za pomocą kartoników z figurami lub wykorzystując klocki; może też samodzielnie realizować zaszyfrowany rytm ( klaskanie, tupanie, stukanie ), np.: # ### # ### # ### &&& && & && & $ $$ $ $$ $ $$ $ $ $

23

24 SKOJARZENIA Zadaniem dziecka jest dopasować otrzymane obrazki do słyszanych kolejno dźwięków; może też łączyć w grupy dźwięk, obrazek i nazwę czynności: pii, pii piszczą myszy ; miau miauczą koty ; kap, kap kapią krople ; bzz bzyczą pszczoły ; szszsz szumi wiatr ; ko, ko gdaczą kury ; dzyń, dzyń dzwoni dzwonek ; hau, hau szczeka pies ; muu, muu ryczy krowa ; puf, puf sapie lokomotywa.

25 ĆWICZENIA NA MATERIALE LITEROWYM 1.Wyodrębnianie zdań w mowie, słów w zdaniach, zgłosek w słowach: dziecko słucha wypowiedzi nauczyciela w postaci zdań prostych na temat obrazka o ubogiej treści, np. To kotek. On pije mleko. Dziecko ma narysować tyle kresek, ile jest zdań. Pierwsze zdanie kreską czerwoną, drugie niebieską. Pokazujemy kreskę czerwoną, dziecko mówi: To kotek. Pokazujemy kreskę niebieską, dziecko mówi: On pije mleko. Zwiększamy ilość zdań.

26 WYODRĘBNIANIE ZDAŃ W MOWIE, SŁÓW W ZDANIACH, ZGŁOSEK W SŁOWACH Układanie zdań przez dziecko na podstawie ilości patyczków / patyczki oznaczają słowa/. Prowadzący zajęcia poleca powiedzieć zdanie z tylu słów, ile jest patyczków: II To Ola. III Tam stoi Tomek. IIII Cela ma małego brata.

27 WYODRĘBNIANIE ZDAŃ W MOWIE, SŁÓW W ZDANIACH, ZGŁOSEK W SŁOWACH Tworzenie zdań ze słów podanych przez prowadzącego. Ćwiczenie utrudniamy podając słowa w innej kolejności niż w zdaniu, np. sklep- idzie do Gosia. Dzieci mają dokonać pewnych przestawień i stworzyć zdanie sensowne. Zabawa w dopowiadanie brakującego słowa w zdaniu, np. Gruszka jest żółta, a wiśnia...; Pomarańcza jest okrągła, a banan...,

28 WYODRĘBNIANIE ZDAŃ W MOWIE, SŁÓW W ZDANIACH, ZGŁOSEK W SŁOWACH Dokończenie słów prowadzący podaje dziecku obrazek i wypowiada pierwszą część słowa, którego desygnat jest na obrazku. Dziecko dopełnia drugą sylabę, np. pił - ka, pa - jac, tor ba. Wprowadzamy następnie wyrazy wielosylabowe. Dokańczanie słów można połączyć z rzucaniem piłką; dziecko odbiera piłkę ( łapie) i wypowiada kończąc odpowiednie słowo.

29 WYODRĘBNIANIE SYLAB W SŁOWACH: a) zabawa w poszukiwanie przedmiotów, których nazwa zaczyna się od - sza, np. szafa, szalik, b) wybieranie obrazków w nazwach których jest zgłoska ro, np. rower, krowa, wrona, korona. c) zabawa w imiona prowadzący wiesza na tablicy obrazek lub przedmiot. Do tablicy podchodzą dzieci, których imiona zaczynają się na tę samą zgłoskę, np. obrazek marchew,

30 DZIELENIE WYRAZÓW NA SYLABY Z JEDNOCZESNYM STUKANIEM W RYTM WYPOWIADANYCH SYLAB. a) prowadzący rozkłada zestaw obrazków / w których liczba wyrazów jedno, dwu i wielosylabowych jest równa/. Dziecko nazywa obrazki i następnie dzieli je na sylaby, liczy je i wystukuje palcem lub ołówkiem,

31 b) Zgaduj zgadula sylabowa. Dziecko otrzymuje koperty, na których są narysowane kropeczki. W każdej kopercie są obrazki. Ćwiczący poleca wyjąć obrazki z poszczególnych kopert i sprawdzić, czy obrazek został umieszczony w odpowiedniej kopercie /np. nazwa jednosylabowa w kopercie z jedną kropką, dwusylabowa z dwiema itp./ Po sprawdzeniu wszystkich kopert dziecko otrzymuje inne obrazki, które musi umieścić w odpowiedniej kopercie.

32 c) Sztafeta sylabowa. W tym ćwiczeniu dziecko wyodrębnia sylaby z wyrazów o różnej liczbie zgłosek / obrazki przedstawiające przedmioty o nazwach 1 2 i wielosylabowych/. Polega na tym, że każdą kolejną sylabę wyrazu wypowiada już inne dziecko podając obrazek przedstawiający przedmiot, którego nazwa odpowiada dzielonemu na sylaby wyrazowi

33 TWORZENIE WYRAZÓW Z SYLAB. a) składanki sylabowe. Do tego rodzaju ćwiczeń służy specjalnie przygotowana pomoc dydaktyczna, którą może zrobić reedukator lub dziecko. Na kartce bloku umocowane są kartki z sylabami. Dziecko zginając kolejno kartki powinno odczytywać powstałe z sylab wyrazy. Gdy dziecko potrafi dobrze czytać wyrazy dwusylabowe wprowadza się składanki, z których tworzy się wyrazy wielosylabowe

34 Ma ma ta ta da ma ma pa ko tek do mek

35 b) inną odmianą tego ćwiczenia jest książeczka sylabowa. Dziecko kartkując kolejne kartki książeczki odczytuje wyrazy. Ćwiczenie polega na podstawieniu sylab początkowych do stałej sylaby końcowej. Sylaby początkowe są wpisane na kartkach książeczki. Oto one: da mu no pa to wo cza - - ry

36 c) inną wersją tego ćwiczenia jest tworzenie wyrazów z sylab za pomocą suwaka prostego lub zegarowego. Ćwiczenie polega na podstawieniu sylab końcowych do stałej sylaby początkowej, np. ka - sa, ra, wa, py.

37 UKŁADANIE ZDAŃ Z SYLAB. Kropką oznaczamy ostatnią sylabę, początek dużą literą: ca, ta sto stoi Na le ( Na stole stoi taca.) Ksią na le fie, żka ży sza ( książka leży na szafie.) świe słoń Dzi ce. ci siaj

38 Podstawa programowa I etap kształcenia

39 Kształcenie ogólne w szkole podstawowej tworzy fundament wykształcenia szkoła łagodnie wprowadza uczniów w świat wiedzy, dbając o ich harmonijny rozwój intelektualny, etyczny, emocjonalny, społeczny i fizyczny.

40 NAJWAŻNIEJSZE UMIEJĘTNOŚCI, JAKIE ZDOBYWA UCZEŃ W SZKOLE PODSTAWOWEJ czytanie myślenie matematyczne myślenie naukowe umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi, umiejętność uczenia się, jako sposobu zaspokajania naturalnej ciekawości świata, umiejętność pracy zespołowej.

41 WAŻNE ZADANIA SZKOŁY: Edukacja medialna Edukacja zdrowotna Wprowadzanie technologii informacyjno-komunikacyjnej na każdym etapie nauczania Kształtowanie postawy sprzyjające rozwojowi indywidualnemu i społecznemu, Kształtowanie postawy obywatelskiej, Postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania innych kultur i tradycji.

42 CO WYRÓŻNIA NOWĄ PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ OD POPRZEDNICH? Wiadomości umiejętności, które uczeń zdobywa na każdym etapie edukacyjnym opisane są, zgodnie z ideą europejskiej struktury kwalifikacji, w języku efektów kształcenia. Dlatego cele kształcenia sformułowane są w języku wymagań ogólnych, a treści nauczania oraz oczekiwane umiejętności uczniów sformułowane są w języku wymagań szczegółowych.

43 I ETAP EDUKACYJNY: KLASY I-III EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA Edukacja wczesnoszkolna ma stopniowo i możliwie łagodnie przeprowadzić dziecko z kształcenia zintegrowanego do nauczania przedmiotowego w klasach IV-VI szkoły podstawowej. Edukacja wczesnoszkolna opisana jest poprzez: zestaw celów edukacji wczesnoszkolnej i wynikających z nich ogólnych zadań szkoły; wykaz wiadomości i umiejętności ucznia kończącego klasę I i ucznia kończącego klasę III; opis szczegółowych zadań szkoły związanych z realizacją poszczególnych obszarów treści nauczania.

44 I ETAP EDUKACYJNY: KLASY I-III EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA Powodem wyodrębnienia klasy I jest podkreślenie ciągłości procesu edukacji rozpoczętego przedszkolu i kontynuowanego w szkole podstawowej. Chodzi też o uwzględnienie możliwości rozwojowych ucznia klasy I, a także właściwe rozmieszczenie treści kształcenia w ramach I etapu edukacyjnego. Zakres wiadomości i umiejętności, jakimi ma dysponować uczeń kończący klasę I, a później klasę III szkoły podstawowej ustalono tak, by nauczyciel mógł je zrealizować z uczniami o przeciętnych możliwościach.

45 ZADANIA SZKOŁY NA I ETAPIE EDUKACYJNYM. UWAGI O REALIZACJI Dla zapewnienia ciągłości wychowania i kształcenia nauczyciele uczący w klasie I szkoły podstawowej zobowiązani są znać Podstawę programową wychowania przedszkolnego. Trzeba zadbać o adaptację dzieci do warunków szkolnych, w tym o ich poczucie bezpieczeństwa. Czas trwania okresu adaptacyjnego określa nauczyciel, biorąc pod uwagę potrzeby dzieci.

46 ZADANIA SZKOŁY NA I ETAPIE EDUKACYJNYM. UWAGI O REALIZACJI Zalecane jest wyposażenie sal w pomoce dydaktyczne i przedmioty potrzebne do zajęć, sprzęt audiowizualny, komputery z dostępem do Internetu, gry i zabawki dydaktyczne, kąciki tematyczne (np. przyrody), biblioteczkę itp. Uczeń powinien mieć możliwość pozostawienia w szkole części swych podręczników i przyborów szkolnych. Wskazane jest, aby edukacja w klasach I-III odbywała się w zespołach rówieśniczych liczących nie więcej niż 26 osób.

47 ZADANIA SZKOŁY NA I ETAPIE EDUKACYJNYM. UWAGI O REALIZACJI Edukacja wczesnoszkolna realizowana jest formie kształcenia zintegrowanego lub przedmiotowego z należytą troską o korelację treści wszystkich obszarów edukacyjnych W klasach I-III edukację dzieci powierza się jednemu nauczycielowi. Jeżeli szkoła dysponuje specjalistami w zakresie edukacji muzycznej, plastycznej, wychowania fizycznego, zajęć komputerowych i języka obcego nowożytnego, można im powierzyć realizację tych obszarów edukacyjnych.

48 EDUKACJA POLONISTYCZNA W początkowym okresie kontynuowany jest, rozpoczęty w przedszkolu proces kształtowania dojrzałości dzieci do nauki czytania i pisania. Umiejętności te kształtuje się według wybranej metody, dbając o łączenie czytania z pisaniem. W klasie I około połowy czasu przeznaczonego na edukację polonistyczną uczniowie mogą zajmować się rysowaniem i pisaniem, siedząc przy stolikach.

49 EDUKACJA POLONISTYCZNA Ważnym celem edukacji polonistycznej jest rozwijanie u dzieci zamiłowania do czytelnictwa poprzez słuchanie pięknego czytania i rozmawianie o przeczytanych utworach oraz korzystanie z bibliotek Dobór lektur ma uwzględnić następujące gatunki literatury dziecięcej: baśnie, bajki, legendy, opowiadania, wiersze, komiksy. Przy wyborze lektur trzeba się kierować realnymi umiejętnościami czytelniczymi dzieci, a także potrzebami wychowawczymi i edukacyjnymi. Dzieci powinny uczyć się na pamięć wierszy, fragmentów prozy, tekstów piosenek itp.

50 JĘZYK OBCY NOWOŻYTNY Trzeba dzieciom organizować również inne, pozalekcyjne formy nauki języka obcego np. zajęcia w szkolnym klubie, spotkania czytelnicze w bibliotece, seanse filmowe w świetlicy szkolnej itp.

51 WYCHOWANIE FIZYCZNE Zaleca się, aby zajęcia z dziećmi prowadzone były na boisku, w ogrodzie, w sali gimnastycznej itp. Czas przeznaczony na ten zakres kształcenia ma być przeznaczony na rozwijanie sprawności fizycznej i ruchowej uczniów

52 INNE ZALECENIA: Ocena postępów ucznia ma charakter opisowy. W klasie III ocenę opisową można uzupełnić formą oceniania, która jest stosowana w klasach IV-VI szkoły podstawowej. Zaleca się ocenianie postępów uczniów na podstawie ich aktywności edukacyjnej na zajęciach oraz analizy uczniowskich zeszytów i innych wytworów.

53 ZAJĘCIA ORGANIZOWANE W SZKOLE: zajęcia opiekuńcze zapewniające dzieciom interesujące spędzanie czasu, przyjazną atmosferę i bezpieczeństwo; zajęcia korekcyjno-wyrównawcze dla uczniów, którzy mają szczególne potrzeby (np. wada wymowy, wada postawy) lub mają trudności w sprostaniu wymaganiom szkoły; zajęcia rozwijające szczególne zdolności i zainteresowania uczniów.

54 Treści nauczania i umiejętności

55 EDUKACJA POLONISTYCZNA DZIECKO, KTÓRE ROZPOCZYNA NAUKĘ W KLASIE I: 1) potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, rozumie polecenia typu: narysuj kółko w lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki; 2) potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach; 3) dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania i nauki pisania;

56 EDUKACJA POLONISTYCZNA DZIECKO, KTÓRE ROZPOCZYNA NAUKĘ W KLASIE I: 4) interesuje się czytaniem i pisaniem; jest gotowe do nauki czytania i pisania; 5) słucha np. opowiadań, baśni i rozmawia o nich; interesuje się książkami; 6) układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby; wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej; 7) rozumie sens informacji podanych w formie uproszczonych rysunków oraz często stosowanych oznaczeń i symboli, np. w przedszkolu, na ulicy, na dworcu.

57 EDUKACJA POLONISTYCZNA DZIECKO, KTÓRE KOŃCZY NAUKĘ W KLASIE I w zakresie umiejętności czytania i pisania: rozumie sens kodowania oraz dekodowania; odczytuje uproszczone rysunki, piktogramy, znaki informacyjne i napisy, zna wszystkie litery alfabetu, czyta i rozumie proste, krótkie teksty, pisze proste, krótkie zdania: przepisuje, pisze z pamięci; dba o estetykę i poprawność graficzną pisma (przestrzega zasad kaligrafii), posługuje się ze zrozumieniem określeniami: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie, interesuje się książką i czytaniem; słucha w skupieniu czytanych utworów (np. baśni, opowiadań, wierszy), w miarę swoich możliwości czyta lektury wskazane przez nauczyciela;

58 EDUKACJA POLONISTYCZNA DZIECKO, KTÓRE KOŃCZY NAUKĘ W KLASIE III korzysta z informacji: uważnie słucha wypowiedzi i korzysta z przekazywanych informacji, czyta i rozumie teksty przeznaczone dla dzieci na I etapie edukacyjnym i wyciąga z nich wnioski, wyszukuje w tekście potrzebne informacje i w miarę możliwości korzysta z obrazkowych słowników i encyklopedii, rozpoznaje formy użytkowe: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki;

59 EDUKACJA POLONISTYCZNA DZIECKO, KTÓRE KOŃCZY NAUKĘ W KLASIE III analizuje i interpretuje teksty kultury: przejawia wrażliwość estetyczną, rozszerza zasób słownictwa poprzez kontakt z dziełami literackimi, w tekście literackim zaznacza wybrane fragmenty, określa czas i miejsce akcji, wskazuje głównych bohaterów, czyta teksty i recytuje wiersze z uwzględnieniem interpunkcji i intonacji,

60 EDUKACJA POLONISTYCZNA DZIECKO, KTÓRE KOŃCZY NAUKĘ W KLASIE III ma potrzebę kontaktu z literaturą i sztuką dla dzieci, czyta wskazane przez nauczyciela książki i wypowiada się na ich temat, korzysta pod kierunkiem nauczyciela z podręczników i zeszytów ćwiczeń oraz innych środków dydaktycznych;

61 EDUKACJA POLONISTYCZNA DZIECKO, KTÓRE KOŃCZY NAUKĘ W KLASIE III tworzy wypowiedzi: wypowiada się w różnych formach: kilkuzdaniowa wypowiedź, krótkie opowiadanie i opis, list prywatny, życzenia, zaproszenie, dobiera właściwe formy komunikowania się w różnych sytuacjach społecznych,

62 EDUKACJA POLONISTYCZNA DZIECKO, KTÓRE KOŃCZY NAUKĘ W KLASIE III uczestniczy w rozmowach: zadaje pytania, udziela odpowiedzi i prezentuje własne zdanie; poszerza zakres słownictwa i struktur składniowych, dba o kulturę wypowiadania się i poprawnie: artykułuje głoski, akcentuje wyrazy, stosuje pauzy i właściwą intonację w zdaniu oznajmującym, pytającym i rozkazującym; stosuje formuły grzecznościowe,

63 EDUKACJA POLONISTYCZNA DZIECKO, KTÓRE KOŃCZY NAUKĘ W KLASIE III zna alfabet; dostrzega różnicę pomiędzy literą i głoską; dzieli wyrazy na sylaby; oddziela wyrazy w zdaniu, zdania w tekście, pisze czytelnie i estetycznie (przestrzega zasad kaligrafii), dba o poprawność ortograficzną oraz interpunkcyjną, przepisuje teksty, pisze z pamięci i ze słuchu; w miarę samodzielnie realizuje pisemne zadania domowe.

64 Przykłady realizacji podstawy programowej bez użycia kart pracy

65 Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz

66 METODA DOBREGO STARTU Psycholog kliniczny dziecięcy, profesor w Instytucie Psychologii Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego. Założycielka, wieloletnia przewodnicząca, a obecnie wiceprzewodnicząca Polskiego Towarzystwa Dysleksji, była wiceprzewodnicząca Europejskiego Towarzystwa Dysleksji. Członek polskich i międzynarodowych towarzystw naukowych.

67 METODA DOBREGO STARTU - CELE Jednoczesne rozwijanie funkcji językowych i spostrzeżeniowych (wzrokowych, słuchowych, dotykowych, kinestetycznych oraz współdziałania między nimi czyli integracji percepcyjnomotorycznej). Doskonalenie integracji percepcyjno-motorycznej i kompetencji językowych ułatwia naukę czytania i pisania.

68 METODA DOBREGO STARTU 1) Piosenki do rysowania 2) Piosenki i znaki 3) Piosenki na literki

69 METODA ANGAŻUJE JEDNOCZEŚNIE WIELE ZMYSŁÓW DZIECKA: wspomaga rozwój psychoruchowy dzieci w wieku przedszkolnym; przygotowuje do nauki czytania i pisania; zapobiega niepowodzeniom szkolnym dzieci o nieharmonijnym rozwoju spostrzegania wzrokowego, słuchowego, ruchowego i mowy oraz dzieci leworęcznych; pomaga w terapii dzieci ryzyka dysleksji oraz z trudnościami w czytaniu i pisaniu oraz w terapii dzieci o poważnym zaburzeniu rozwoju.

70 METODA DOBREGO STARTU I. Zajęcia wprowadzające; II. Zajęcia właściwe: a) ćwiczenia ruchowe, b) ćwiczenia ruchowo słuchowe, c) ćwiczenia ruchowo - słuchowo wzrokowe; III. Zajęcia końcowe.

71 METODA DOBREGO STARTU stosowana w Polsce w różnych placówkach: opiekuńczych, edukacji i służby zdrowia; może być z powodzeniem wykorzystywana w domu podczas indywidualnych zabaw z dzieckiem;

72 METODA DOBREGO STARTU MARTY BOGDANOWICZ OGÓLNE ZAŁOŻENIA MDS TO: - wielozmysłowe uczenie dziecka wykonywania ruchów zharmonizowanych w określonej przestrzeni i czasie - rozwijanie podstawowych funkcji spostrzegania i motoryki Dziecko łącząc różne rodzaje aktywności śpiewa, dotyka, słucha, rysuje, pisze, wykonuje ćwiczenia relaksacyjne i ruchowe. W wyniku tego następuje integracja wzrokowo - słuchowo - dotykowo - ruchowa. Jest to niezbędne do prawidłowego opanowania umiejętności czytania i pisania. Obecnie istnieją trzy polskie warianty Metody dobrego startu: 1. Piosenki do rysowania, 2. Piosenki i znaki, 3. Piosenki na literki.

73 Film Zdjęcia

74 LITERATURA METODYCZNA: 1. M. Bogdanowicz: Metoda Dobrego Startu. WSiP, Warszawa 1999r. 2. M. Bogdanowicz, D. Szlagowska: Piosenki do rysowania. Wydawnictwo Fokus, Gdańsk 2001r. 3. M. Bogdanowicz, M. Barańska, E. Jakacka: Metoda Dobrego Startu, Od piosenki do literki. Wydawnictwo HARMONIA, Gdańsk 2005 r.

75 EDUKACJA PRZEZ RUCH WG DOROTY DZIAMSKIEJ Edukacja przez ruch - to system form i metod kształcenia oraz terapii, który wykorzystuje naturalny, spontaniczny ruch organizmu. Człowiek rusza się, a więc przez ruch uaktywnia zmysły, dzięki którym poznaje otaczający go świat.

76 EDUKACJA PRZEZ RUCH Każde zajęcie zawiera: 1. Ćwiczenia o charakterze graficznym lub manipulacyjnymrytmicznie wykonywane przy optymalnym ruchu ciała 2. Swobodne działanie z wykorzystaniem różnych technik plastycznych, prowadzące do powstania karty pracy 3. Zestawienie indywidualnych kart pracy w kartę zespołową, swobodna rozmowa na jej temat 4. Wykorzystanie powstałej karty pracy do przemyślanej analizy, dzięki której możemy zaplanować kolejne formy działania dzieci podczas zajęć

77 EDUKACJA MUZYCZNO-RUCHOWA Tańce integracyjne

78 LITERATURA METODYCZNA: 1. Edukacja przez ruch. Fale, spirale, jodełki, zygzaki 2. Edukacja przez ruch. Kropki, kreski, owale, wiązki 3. Edukacja przez ruch. Zabawy z papierowym wachlarzem (książka + CD) Dorota Dziamska Wydawnictwo: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 4. Zbieram Poszukuję Badam. Część 1 i 2(płyta CD) Kinezjologiczny System Kształcenia i Terapia Edukacja Przez Ruch Dorota Dziamska Wydawnictwo: Carrantuohill

79 ŹRÓDŁO: ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1)z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół