Transkrypt

1 Tomasz Radomański Historia endoskopii III Katedra i Klinika Ginekologii Akademii Medycznej im. Profesora Feliksa Skubiszewskiego w Lublinie Kierownik Katedry i Kliniki: prof.dr hab. Tomasz PASZKOWSKI

2 Hipokrates Skł Szkoła KOS r.pne oglądanie we wziernikach odbytnicy podawanie powietrza przez odbyt leczenie zaburzeń perystaltyki

3 70 r.ad w ruinach Pompei odnaleziono trzy wzierniki które przypominają współczesne narzędzia ginekologiczne

4 wzmianka w Talmudzie o zastosowaniu wzierników 500 r. oglądanie we wziernikach pochwy

5 Arranzi 1585 pierwszy użył skupionego światła słonecznego w celu obejrzenia przewodów nosowych

6 Philip Bozzini 1805 r. Wiedeń wziernik w kształcie rurki LICHTLEITER LICHTLEITER oglądanie cewki moczowej kobiety źródło światła świeca użył lustro w celu skupienia światła

7 Philip Bozzini

8 Antoine Jean Desormeaux 1853 r. Paryż pierwszy cystoskop oglądanie cewki moczowej i pęcherza moczowego kobiety 1867: źródło światła-lampa (alkohol+terpentyna)

9 Adolf Kussmaul 1868 r. pierwszy obejrzał przełyk i żołądek

10 Pantaleoni 1869 r. Rzym urządzenie teleskopowe do oglądania wnętrza macicy o śr. 12 mm pierwsza udokumentowana histeroskopia u 60 letniej kobiety rozpoznano krwawiący polip śluzówki macicy, który przyżegano azotanem srebra opanowując krwawienie

11 Nitze 1876 r. Berlin Reinicke i optyk tk dwukanałowy teleskop z układem soczewek do oglądania jam ciała źródło światła - żarówka elektryczna

12 Maximilian Nitze i Josef Leitner 1879 r. Wiedeń ń

13 von Mukulicz i Leitner 1881 r. Niemcy udoskonalili dwukanałowy teleskop Nitze go wprowadzili gastroskopię do praktyki klinicznej Klinika ik Chirurgii ii Billroth a w Wiedniu i

14 Georg Kelling 1901 r. Drezno pierwsza laparoskopia u psa narzędzie cystoskop wypełnienie jamy brzusznej filtrowanym powietrzem atmosferycznym LUFT-TAMPONADE TAMPONADE

15

16 David 1907 r. udoskonalony teleskop Nitze z wewnętrznym źródłem światła i systemem soczewek

17 Jacobaeus 1910 r. Sztokholm badanie jamy brzusznej, opłucnej, osierdzia wprowadzał trokar bez wypełniania jam ciała gazem

18 Bertram Bernheim 1911 r. John Hopkins Hospital pierwsza laparoskopia w USA nazwa minimal access surgery lub organoscopy narzędzie di - proktoskop k

19 Otto Goetze 1918 r. wynalazł bezpieczną igłę do insuflacji opłucnej

20 C.Zollikofer 1920 r. Zurych pierwszy zastosował CO 2 do insuflacji

21 Heinz Heineberg 1925 r. Filadelfia system irygacji jamy macicy (woda)

22 David Rubin 1925 r. CO 2 do wypełniania macicy pętla do koagulacji nożyczki płyn do wypłukiwania krwi

23 Hainz Kalk 1929 r. Niemcy pierwszy teleskop o kącie dwa trokary używane do zabiegu diagnostyka chorób wątroby i pęcherzyka żółciowego i

24 John Ruddock 1934 r. USA o wyższości laparoskopii nad laparotomią pierwsze kleszczyki laparoskopowe z możliwością elektrokoagulacji

25 P.F. Boesh 1936 r. Szwajcaria pierwsza laparoskopowa sterylizacja poprzez przerwanie ciągłości jajowodów

26 Janos Veress 1938 r. Węgry igła Veressa służyła do punkcji opłucnej

27 Richard Telinde 1939 r. USA pierwsze próba laparoskopii poprzez dostęp pochwowy tylne sklepienie

28 Hainz Kalk 1939 r. Niemcy opublikował swoje doświadczenia z wykonanych 2000 biopsji wątroby

29 Raoul Palmer 1944 r. Paryż pierwsze doświadczenia z pozycją Trendelenburga podczas laparoskopii kontrola ciśnienia gazu w jamie brzusznej

30 Raoul Palmer 1952 r. Paryż wprowadził histeroskop 5 mm

31 John Hopkins 1953 r. perfekcyjny system soczewek w telekopie

32 Kurt Semm 1960 r. Kilonia pierwszy automatyczny insuflator do utrzymywania stałego ł ciśnienia i i w jamie brzusznej

33 Patrick Steptoe 1960 r. Wielka Brytania sterylizacja z użyciem dwóch kanałów roboczych

34 Edstrom i Fernstron 1970 r. 32% Dextran do wypełniania macicy

35 Chie Mohri 1971 r. histeroskop z układem optycznym zwłókien szklanych

36 Jordan M. Philips 1971 r. USA powstaje American Association of Gynecological Laparoscopist

37 Coutnay Clarke 1972 r. USA pierwsze szwy hemostatyczne założone techniką laparoskopową

38 Lindemann 1972 r. ciągły przepływ CO 2 przez macicę i utrzymanie stałego ciśnienia gazu

39 Gaylord D. Alexander 1973 r. pierwsze opracowanie zasad bezpiecznego znieczulania do zabiegów endoskopowych

40 Edstrom 1974 r. usunięcie zrostów wewnątrzmacicznych usunięcie przegrody wewnątrzmacicznej resekcja mięśniaka podśluzówkowego

41 Hasson 1974 r. USA opracowanie systemu do laparoskopii bez wytwarzania pneumoperitoneum

42 Dekok 1977 r. pierwsze usunięcie wyrostka robaczkowego techniką laparoskopową

43 Kurt Semm 1977 r. Kilonia pierwszy szew endo-loop podczas laparoskopii

44 Harrith Hasson 1978 r. pierwsza minilaparotomia w celu wprowadzenia trokara mniejsze ryzyko uszkodzenia jelit

45 Jacques Hamou 1979 r. Francja mikrohisteroskopia

46 Patrick Steptoe 1980 r. Wielka Brytania rozwój techniki laparoskopowej w Wielkiej Brytanii

47 Milton Goldrath 1981 r. Detroit zastosowanie techniki laserowej w histeroskopii (Neodimium-YAG Laser)

48 1982 r. wprowadzono pierwszą kamerę TV do zabiegu laparoskopowego wideolaparoskopia

49 Kurt Semm 1983 r. Kilonia pierwsze w pełni laparoskopowe wycięcie wyrostka robaczkowego

50 DeCharney i Polan 1983 r. Francja pierwsza elektroresekcja endometrium

51 Erich Műhe 1985 r. Niemcy pierwsze laparoskopowe usunięcie pęcherzyka żółciowego i

52 Ralph Ger 1987 r. Niemcy pierwsza laparoskopowa operacja przepukliny pachwinowej

53 Philippe Mouret 1987 r. Francja pierwsze laparoskopowe usunięcie pęcherzyka żółciowego i we Francji

54 Harry Reich 1988 r. pierwsze laparoskopowe usunięcie węzłów chłonnych h w leczeniu raka jajnika j

55 Vancaillie, Mc Lucas 1989, 1990 r. ablacja endometrium techniką roller ball

56 Harry Reich 1989 r. pierwsze usunięcie macicy drogą laparoskopową

57 Reddick i Olsen 1989 r. USA powikłania po laparoskopowej cholecystektomii zdarzają się 5-krotnie częściej niż po leczeniu tradycyjnym wprowadzenie zasad szkolenia endoskopowego w Stanach Zjednoczonych

58 Bailey i Zucker 1990 r. USA pierwsza laparoskopowa wysoce selektywna przednia wagotomia

59 da Vinci Surgical System 2000 r. USA

60 da Vinci Surgical System 2000 r. USA

61 da Vinci Surgical System 2000 r. USA

62

63 laparoskopia możliwości diagnostyka terapia bóle miednicy ciąża ektopowa niepłodność endometrioza torbiele jajnika mięśniaki macicy węzły chłonne ciąża ektopowa endometrioza wspomagany rozród sterylizacja(?)

64 laparoskopia przeciwwskazania bezwzględne wstrząs ileus zapalenie otrzewnej krwotok do j.brzusznej trudności z uzyskaniem pozycji Trendelenburga względne przebyty zabieg op. skrajna otyłość ł przepuklina p rozworu przełykowego podejrzenie licznych zrostów guzy nowotworowe zaawansowana ciąża

65 laparoskopia

66 rodzaje histeroskopów sztywne - średnice: 3 10 mm miękkie (kąt zagięcia ) kontaktowe - średnice: 4, 6, 8 mm mikrohisteroskop -powiększenie do 150x

67 narzędzia histeroskopowe kleszczyki biopsyjne kleszczyki ki chwytne nożyczki nóż narzedzia do koagulacji - kulka -walec - pętla

68 narzędzia histeroskopowe resektoskop - monopolarny -bipolarny głębokość termicznego uszkodzenia tkanki zależy od: -grubości endometrium - grubości ściany macicy -szybkości prowadzenia narzędzia - nacisku na tkankę -natężenia prądu

69 grubość ściany macicy część macicy średnia grubość (mm) zakres (mm) ściana przednia 22, ściana tylna Dno 19, Cieśń okolica rogów 5,5 4-7 Petrozza JC, Sikking E. 2004

70 narzędzia histeroskopowe laser - KTP (potassium-titanyl titanyl-phosphate) h t 0,532 µm -argon 0,458 0,515 µm - neodymium: yttrium-aluminium aluminium-garnet (Nd:YAG) 1,064 µm 4 mm 1 2 mm

71 media do wypełniania macicy CO - mała toksyczność CO 2 (1920 Rubin) -współczynnik refrakcji = 1,0 - łatwa wchłanianie -zła widoczność w - łatwe wydalanie przypadku krwawienia - diagnostyka -przepływ ml/min - maksymalne ciśnienie 100 mmhg

72 media do wypełniania macicy - o niskiej lepkości płyny ł 0,9 % NaCl sol.ringeri Mannitol 5% Sorbitol 3% Glicyna 1,5% -przewodzą prąd -mieszają się z krwią - nie przewodzą prąd -nie mieszają się ę z krwią ą

73 media do wypełniania macicy Mannitol 5%; Sorbitol 3%; Glicyna 1,5% ryzyko zwiększonej absorpcji > 2000 ml! pozostaje w przestrzeni pozakomórkowej metabolizowany do fruktozy i glukozy hyponatremia z rozcieńczenia obrzęk płuc hyponatremia hyperglikemia

74 media do wypełniania macicy - odużej lepkości płyny ł Dextran 70 Hyskon (Dextran 70 + Dextroza 10%) ryzyko zwiększonej absorpcji > 500 ml! hyperwolemia obrzęk płuc alergia zaburzenia krzepnięcia

75 wskazania nieprawidłowe krwawienia z macicy diagnostyka D & C histeroskopia tylko 50% powierzchni endometrium wizualizacja jamy macicy 10-35% nieprawidłowości przeoczonych możliwość leczenia już podczas nawrót dolegliwości 68% procedury diagnostycznej

76 wskazania nieprawidłowe krwawienia z macicy polip endometrium 10%

77 wskazania nieprawidłowe krwawienia z macicy leczenie -resekcja kj endeometrium ti - wykluczenie zmian nowotworowych -u pacjentek po okresie reprodukcyjnym Amenorrhoea - 30% plamienia - 26% zmniejszone krwawienie - 34% brak poprawy - 10% Cooper 2000; Probst 2000; Daniell 1992

78 wskazania resekcja mięśniaków podśluzówkowych - 20% kobiet > 35 r.ż. ż - nieprawidłowe krwawienia -ryzyko poronień ń - ryzyko porodów przedwczesnych klasyfikacja mięśniaków podśluzówkowych I II III

79 resekcja mięśniaków podśluzówkowych resekcja waporyzacja resektoskop elektroda bipolarna laser I 0 procedura jednoczasowa II 0 i III 0 procedura dwustopniowa

80 resekcja mięśniaków podśluzówkowych przeciwwskazania średnica macicy > 12 cm zakażenia narządu rodnego stan ogólny chorej przygotowanie chorej wazopresyna podczas resekcji GnRH przed zabiegiem

81 resekcja zrostów wewnątrzmacicznych zrosty + nieprawidłowe krwawienia 88 98% wyleczeń zrosty + niepłodność 75% ciąż 79% w grupie z niewielkimi zrostami 31% w grupie z dużymi zrostami

82 resekcja zrostów wewnątrzmacicznych postępowanie pooperacyjne p - IUD -cewnik Foleya - profilaktyka antybiotykowa

83 korekcja wad macicy wady macicy występują u: 1 2%kobiet 4%kobietniepłodnych % kobiet z kilkoma utratami ciąż

84 korekcja wad macicy resekcja bądź przecięcie przegrody wewnątrzmacicznej 80 % wskaźnik donoszonych ciąż ą przewlekły ból pooperacyjny p y 20% histeroskopia 50% chirurgia ksasyczna

85 korekcja wad macicy resekcja bądź przecięcie przegrody wewnątrzmacicznej nożyczki nóż resektoskop k laser asysta laparoskopowa!