PODSTWY OCHRONY RADIOLOGICZNEJ
|
|
- Julian Jaworski
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PODSTWY OCHRONY RADIOLOGICZNEJ Materiał dydaktyczny dla Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej w ramach bloku wykładów pt.: Podstawy Bezpieczeństwa Jądrowego i Ochrony Radiologicznej Zadanie nr 33 Modyfikacja kształcenia na Wydziale Fizyki w zakresie wykorzystywania technik i technologii jądrowych w gospodarce narodowej Projekt Program Rozwojowy Politechniki Warszawskiej współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (Program Operacyjny Kapitał Ludzki) Opracował Mgr Janusz Henschke Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej Warszawa grudzień
2 Spis treści 1 DOZYMETRIA: WIELKOŚCI, JEDNOSTKI, PRZYRZĄDY DOZYMETRYCZNE Podstawowe zasady ochrony radiologicznej przy narażeniu zewnętrznym i wewnętrznym, ocena narażenia Uzasadnienie działalności związanej z narażeniem; Zasada optymalizacji narażenia i dawki graniczne; Postępowanie z odpadami promieniotwórczymi Pojęcia stosowane przy ocenie narażeniana promieniowanie jonizujące Wprowadzenie Dawka równoważna Dawka efektywna D a w k a o b c i ą ż a j ą c a Obciążająca dawka efektywna Zbiorowa ( kolektywna ) dawka efektywna jest to: Wielkości operacyjne stosowane do oceny narazenia Podstawy dozymetrii Powiązanie wielkości dozymetrycznych z wielkościami limitowanymi Przyrządy dozymetryczne Rodzaje przyrządów dozymetrycznych Detektory gazowe Porównanie podstawowych cech użytkowych detektorów gazowych Detektory scyntylacyjne i półprzewodnikowe Dozymetry osobiste Dozymetry z bezpośrednim odczytem Wzorcowanie przyrządów
3 1 DOZYMETRIA: WIELKOŚCI, JEDNOSTKI, PRZYRZĄDY DOZYMETRYCZNE 3
4 1.1 Podstawowe zasady ochrony radiologicznej przy narażeniu zewnętrznym i wewnętrznym, ocena narażenia 4
5 1.2 Uzasadnienie działalności związanej z narażeniem; 5
6 1.3 Zasada optymalizacji narażenia i dawki graniczne; 6
7 7
8 Tabela Zestawienie dawek granicznych: 8
9 1.4 Postępowanie z odpadami promieniotwórczymi 9
10 10
11 11
12 12
13 13
14 14
15 2 Pojęcia stosowane przy ocenie narażeniana promieniowanie jonizujące 2.1 Wprowadzenie Pojęcia stosowane przy ocenie narażenia wprowadzono w celu umożliwienia określania wartościdawek otrzymywanych przez pracowników i ludność. Jest to z kolei niezbędne dla umożliwieniaograniczenia prawdopodobieństwa wystąpienia efektów stochastycznych promieniowania doakceptowanego poziomu oraz dla umożliwienia uniknięcia efektów deterministycznych tzn.niepożądanej reakcji w narządach i tkankach człowieka. Pojęcia te są przede wszystkim potrzebne przy : 1. planowaniu pracy ze źródłami promieniowania; 2. retrospektywnej ocenie narażenia ludzi w celu wykazania, że przestrzegane są limity i ograniczniki 3. dawek oraz zachowywane określone w przepisach poziomy referencyjne. Podstawową wielkością mającą wpływ na stopień narażenia na promieniowanie jonizujące jest dawka pochłonięta tzn. ilość energii pochłanianej w tkance. Na efekt biologiczny mają także wpływjeszcze inne czynniki, a wśród nich współczynnik liniowego przekazania energii L (dawniej symbollet linear energy transfer). Liniowe przekazanie energii to średnia energia przekazywana lokalnieprzez naładowaną cząstkę, na odpowiednio małym odcinku drogi, podzielona przez długość tegoodcinka. Miarą tego jest gęstość jonizacji wzdłuż śladu cząstki jonizującej, a jednostką kevm 1. Depozycja energii przez naładowana cząstkę wzdłuż drogi jonizacji jest zależna od rodzaju i energii promieniowania. Dlatego dla oceny narażenia, w niektórych przypadkach, dawkę pochłoniętą należy mnożyć przez wynikający z tej zależności czynnik Międzynarodowa Komisja Ochrony Radiologicznej (ICRP), ten zależny od rodzaju promieniowania czynnik, nazwała względną skutecznością biologiczną RBE (relative biological effectiveness).wartości RBE zostały określone jako stosunek dawek pochłoniętych dwóch rodzajów promieniowania dających, w identycznych warunkach napromienienia, ten sam określony efekt biologiczny. Innymi słowy, jest to wartość dawki promieniowania referencyjnego (dla którego przyjęto RBE=1) podzielonaprzez odpowiednią wartość dawki promieniowania rozpatrywanego, powodująca ten sam skutek. Pomnożoną przez RBE (ważoną wartości RBE to są właśnie te wagi) dawkę pochłoniętą nazwano dawką względnej skuteczności biologicznej (RBE dose) Dla celów ochrony radiologicznej czynnik RBE został zastąpiony w 1962r przez Międzynarodową Komisję Jednostek i Pomiarów Promieniowania (ICRU) czynnikiem jakości promieniowania QF (quality factor), (Raport ICRU10a). Czynnik RBE pozostawiono do stosowania w radiobiologii i w wypadkach napromienienia dużymi dawkami. Dla oceny narażenia ICRU wprowadziła jednocześnie do ochrony radiologicznej nową wielkość równoważnik dawki DE (dose equivalent ). Wielkość ta odniesiona do energii pochłoniętej w umownym punkcie pola promieniowania określona została wzorem: DE = D QF DF... [ rem ] (roentgen equivalent man, 1rem=0,01 Sv ) gdzie: D dawka pochłonięta w rozpatrywanym punkcie [rad] (radiation absorbed dose 1rad=0,01Gy); QF czynnik jakości promieniowania; DF czynnik rozmieszczenia dawki w tkance lub narządzie (distribution factor).... oznaczają, że była przewidywana możliwość stosowania innych czynników. 15
16 W 1971r ICRU (Raport ICRU 19), zgodnie z przyjętą zasadą oznaczania symboli jednoliterowo, zmienia symbol równoważnika dawki na H i czynnika jakości na Q i określa go wzorem: H = D Q N [Sv] gdzie: D dawka pochłonięta w rozpatrywanym punkcie [Gy]; Q czynnik jakości promieniowania; N iloczyn wszystkich innych czynników mających wpływ na efekt biologiczny.obecnie przyjmowane wartości czynnika Q w zależności od energii i rodzaju promieniowania podane są w Tabeli Dawka równoważna W 1991r ICRP (Publikacja 60) zmienia zasadę oceny narażenia na promieniowanie. Podstawą oceny zostaje średnia dawka pochłonięta w narządzie lub tkance, a nie jak było do tej pory, dawka w elemencie napromienianej masy. ICRP uważa, że w przedziale małych dawek średnia wartość dawki pochłoniętej w określonych narządach i tkankach wpływa na prawdopodobieństwo wystąpienia efektów stochastycznych w tych tkankach. Oparte jest to na przyjętej przez ICRP hipotezie LNT (linear non threshold). Hipoteza ta zakłada, że niema dawki progowej dla efektów stochastycznych, ostrość ich nie zależy od wartości dawki, a prawdopodobieństwo ich wystąpienia, w tym przedziale dawek, jest wprost proporcjonalne do tej wartości. Po przyjęciu dawki uśrednionej w tkance (narządzie) jako podstawy do oceny zagrożenia, zmieniono nazwę czynnika uwzględniającego wpływ rodzaju i energii promieniowania na efekt biologiczny, i nazwano go czynnikiem wagowym promieniowania oznaczając symbolem wr. Wyznaczoną z uwzględnieniem tego czynnika dawkę nazwano dawką równoważną, dla której przyjęto symbol H T. Wartości czynnika wagowego promieniowania zostały określone przez Komisję głównie na podstawie wyznaczonych wcześniej wartości RBE. Dla fotonów, elektronów i miuonów, których liniowe przekazanie energii nie przekracza 10keVμ m 1, przyjęto wr = 1 niezależnie od ich energii. Dla pozostałych przypadków wartości wr przyjęto takie same jak dla czynnika RBE. Oczywiście przy ocenie narażenia muszą być także brane pod uwagę reakcje tkanki tzn. efekty deterministyczne występujące po przekroczeniu pewnej dawki progowej, których ostrość jest proporcjonalna do wartości dawki. Przyjęte limity dawki efektywnej są w zasadzie tak ostre, że 16
17 przestrzeganie ich w większości przypadków zabezpiecza także przed efektami deterministycznymi. Może to jednak czasem być nie wystarczające.jeśli napromienienie jest niejednorodne, np. napromieniona jest mała powierzchnia skóry dużą dawką promieniowania małoprzenikliwego, mimo małej dawki równoważnej w tkance (składowa ta może mieć w tym przypadku nieistotny wpływ na dawkę efektywną ), lokalne zagrożenie jest znaczące i może być niebezpieczne. Dla uwzględnienia tego przypadku limit ustalony został dla dawki uśrednionej na powierzchni 1cm2 napromienionej skóry. Napromienienie może pochodzić zarówno od źródeł znajdujących się na zewnątrz (promieniowanie zewnętrzne) jak i wewnątrz (skażenia wewnętrzne) organizmu człowieka. Jeśli dawka jest wynikiem różnych rodzajów promieniowania o różnych wartościach wr, dawkę pochłoniętą należy podzielić na odpowiednie części, każda z własnym czynnikiem wagowym wr aby po zsumowaniu iloczynów (wrdt,r ) otrzymać całkowitą dawkę równoważną. Jest to całkowita średnia dawka pochłonięta w narządzie lub tkance DT,R ważona dla rodzaju i energii promieniowania jonizującego R. Wagą jest bezwymiarowy czynnik promieniowania wr. Określona jest ona wzorem: HT = ΣR wr DT,R Jednostką dawki równoważnej w układzie SI jest dżul na kilogram J kg 1. Specjalną nazwą jednostki dawki równoważnej jest siwert Sv. Wartości czynnika wr podane są w tabelach poniżej (zgodnie z przepisami [1] i [2]), oraz 3 (wg nowych zaleceń ICRP [3]) 17
18 2) cząstki neutralne lub naładowane dodatnio lub ujemnie, spotykane na dużych wysokościach (narażenie załóg lotniczych) powstające w wyniku oddziaływania promieniowania kosmicznego z jądrami atomów, oraz spotykane w polu promieniowania wokół akceleratorów cząstek o wysokich energiach. 2.3 Dawka efektywna Prawdopodobieństwo wystąpienia efektów stochastycznych zależy nie tylko od wartości dawki równoważnej ale także od napromienionej tkanki (narządu). Stworzyło to potrzebę wyznaczenia wielkości, która będzie zależna od zróżnicowanego oddziaływania promieniowania na różne tkanki i pozwoli, z punktu widzenia potrzeby oceny skutku końcowego, na zsumowanie poszczególnych dawek równoważnych. Wielkość tą wyznaczono mnożąc dawki równoważne przez dodatkowy czynnik. Jest to ważona dawka równoważna (podwójnie ważona dawka pochłonięta).dawkę tą określiła ICRP w swoich zaleceniach po raz pierwszy w 1977r (Publikacja 26). Podwójnie ważona dawka pochłonięta w elemencie napromienionej masy została nazwana efektywnym równoważnikiem dawki i oznaczona symbolem H E. HE = ΣT wt HT gdzie: wt czynnik wagowy tkanki określający stosunek ryzyka wystąpienia stochastycznych efektównapromienienia tkanki (narządu) T do ryzyka wystąpienia tych skutków, przy jednorodnym napromienieniu tą samą dawką, całego ciała. HT średni równoważnik dawki w tkance (narządzie) T. Czynnik wagowy tkanki (narządu) ICRP [3] definiuje jako czynnik przez który należy mnożyć dawkę równoważną w tkance, przedstawiający względny udział tej tkanki (narządu) w całkowitym uszczerbku dla zdrowia, będącym wynikiem niejednorodnego napromienienia organizmu. Dawka jest ważona w ten sposób, że ΣTwT = 1 Wartości czynnika wyznaczono na podstawie epidemiologicznych badań występowania nowotworów po napromienieniu i oceny ryzyka efektów genetycznych. Wartości czynnika wt są wartościami średnimi dla obu rodzajów płci i mogą być stosowane do oceny narażenia we wszystkich grupach wieku osób narażonych zawodowo jak również poszczególnych osób z ludności. W 1991r w ślad za zmianą nazwy dawki podwójnie ważonej z równoważnika dawki na dawkę równoważną, ICRP (Publikacja 60) zastąpiła nazwę efektywnego równoważnika dawki na efektywną dawkę równoważną oznaczając ją symbolem E i określając ją niezmienionym wzorem: 18
19 E = Σ T wtht gdzie HT jest tym razem dawką równoważną w tkance T. ICRP (Publikacja 60) określiła wartości czynników wagowych tkanki dla dwunastu tkanek (narządów) oraz dla grupy określonych tkanek pozostałych. W dyrektywie UE [2] i w konsekwencji w polskich przepisach [1], dodano do tej grupy górną część jelita grubego Grupa pozostałe, podobnie jak tkanki oddzielnie wyszczególnione, obejmuje tylko te tkanki, które mogą być selektywnie napromienione i które są uważane za znaczące dla możliwości indukowania efektów stochastycznych. Wartości czynnika wagowego tkanki wt podane są w tabelach ( przepisy polskie [1]) i 5 (aktualne zalecenia ICRP [3]). Tabela Wartości czynnika wagowego tkanki w T w g. Rozporządzenia R.M.[1] Wszystkie czynniki modyfikujące dawkę pochłoniętą w celu właściwego uwzględnienia, przy ocenie narażenia, sumarycznego efektu biologicznego zostały wyznaczone dla standardowego osobnika napromienionego w określonych, standartowych warunkach, nazwanego osobnikiem referencyjnym. 19
20 Pamiętać, więc trzeba, że rzeczywista ocena w konkretnym przypadku może odbiegać od standardu. Komisja wyraźnie podkreśla, aby przy dużych dawkach (powyżej 100mGy) kiedy można spodziewać się reakcji w tkance opierać się przy ocenie narażenia na wartościach dawki pochłoniętej i brać pod uwagę odpowiednie wartości czynnika RBE. 3) Do celów obliczeniowych pozycja pozostałe obejmuje następujące tkanki (narządy): nadnercza, mózg, górną część jelita grubego, jelito cienkie; nerki, mięśnie, trzustkę, śledzionę, grasicę, macicę lub inne), które mogą zostać napromienione selektywnie. 4) W wyjątkowych przypadkach, kiedy pojedyncza tkanka (narząd) należąca do pozycji pozostałe otrzymuje dawkę równoważną przekraczającą największą dawkę w dowolnym z wymienionych w tabeli dwunastu narządów, dla których wyznaczono określone wartości wt, należy do tej tkanki (narządu) zastosować czynnik wagowy równy 0,025 oraz czynnik 0,025 do średniej dawki w reszcie tkanek (narządów) z pozycji pozostałe. 5) pozostałe tkanki (narządy) to: nadnercza, sąsiedztwo klatki piersiowej, woreczek żółciowy, serce, nerki, węzły limfatyczne, mięśnie, błona śluzowa w ustach, trzustka, prostata, jelito cienkie, śledziona, grasica, macica/szyjka. 6) Zamiast...lub inne... powinno być :...może ona obejmować także tkanki, które mają znaczenie dla możliwości indukowania efektów stochastycznych oraz mogą być napromienione selektywnie. ( Błąd w tłumaczeni Dyrektywy 96/29, w Rozporządzeniu R,M.[1]). Dawka efektywna to wynik sumy napromienienia organizmu od źródeł zewnętrznych i wewnętrznych. Gdy przy ocenie narażenia w rachubę wchodzi jedynie narażenie zewnętrzne, sprawa kontroli jest tak samo prosta jak przy ocenie dawki równoważnej. Przy pomiarach indywidualnych dawkomierz umieszcza się w reprezentatywnym miejscu na korpusie ciała (najczęściej na wysokości klatki piersiowej) i mierzy się równoważnik dawki Hp(10)7), który przy równomiernym napromienieniu odpowiada dawce efektywnej. Gdy zachodzi potrzeba oceny składowej narażenia od źródeł promieniowania znajdujących się wewnątrz organizmu sprawa jest znacznie bardziej skomplikowana, niezbędnym jest wtedy wyznaczenie tzw. dawki obciążającej. 2.4 D a w k a o b c i ą ż a j ą c a Dawka obciążająca określa całkowite narażenie organizmu w interesującym nas okresie czasu. Jeśli ten okres nie jest wyraźnie określony, przyjmuje się dla osób zawodowo narażonych okres równy 50 lat, i 70 lat dla pozostałych osób (również dla dzieci).dawkę obciążającą oblicza się zarówno dla dawek efektywnych jak i równoważnych. Obciążająca dawka równoważna. Dawka równa całce w czasie τ z mocy dawki równoważnej w tkance lub narządzie T, którą otrzymuje osobnik w wyniku wniknięcia do organizmu nuklidu promieniotwórczego. to moment wniknięcia nuklidu do organizmu τ czas odpowiadający rozpatrywanemu okresowi narażenia organizmu 20
21 2.5 Obciążająca dawka efektywna. Suma iloczynów obciążających dawek równoważnych HT i odpowiednich czynników wagowych tkanki wt Najczęściej rozpatrywany okres narażenia organizmu to 50 lat dla pracowników (osoby dorosłe ) i 70 lat dla ludności ( dzieci ). Podany przez IAEA wzór na całkowitą dawkę efektywną zawiera jedną nieścisłość, nie należy pisać znaku równości między dawką i równoważnikiem który jest jedynie jej wskaźnikiem. 21
22 Oznaczenie 50 mówi, że wzór dotyczy oceny narażenia pracowników, a dawka okresu 50 lat. Wzór na całkowitą obciążającą dawkę efektywną podaje w nieco zmienionej postaci także rozporządzenie [1]. gdzie: EZ dawka od narażenia zewnętrznego Pozostałe oznaczenia odpowiadają oznaczeniom we wzorze podanym przez IAEA [4]. Przy ocenie zawodowego narażenia interesują nas najczęściej dawki obciążające w okresie roku kalendarzowego tzn. okresu dla którego podane są w przepisach dawki graniczne.mimo, że interesuje nas w tym przypadku dawka obciążająca w roku kalendarzowym w którym nastąpiło wniknięcie, nie popełniamy dużego błędu korzystając z wartości podanych w przepisach dawek jednostkowych dla dużo dłuższego okresu czasu. Jeśli bowiem półokres fizyczny nuklidu jest krótki to na następne lata nic nie pozostanie, a jeśli jest długi, to to co pozostało, zostało pesymistycznie uwzględnione w obliczonej dawce obciążającej w danym roku. W bardzo rzadkich przypadkach przy ocenie obciążającej dawki efektywnej, należy uwzględniać składową promieniowania mało przenikliwego Są to przypadki napromienienia znaczącymi dawkami promieniowania beta dużych powierzchni skóry. Jeśli nie jest to powierzchnia całego ciała, napromienioną powierzchnię skóry, należy podzielić przez całą jej powierzchnię i przez uzyskany w ten sposób czynnik pomnożyć zmierzoną dawkę. Interesuje nas bowiem składowa dawki efektywnej,, którą jest dawka równoważna, a więc średnia dawka w tkance. Składową tą należy jeszcze pomnożyć przez czynnik wagowy tkanki ( aktualnie dla skóry 0,01). Dla celów optymalizacji8) głównie w kontekście narażenia zawodowego wprowadzono pojęcie zbiorowej (kolektywnej) dawki efektywnej. 2.6 Zbiorowa ( kolektywna ) dawka efektywna jest to: Iloczyn liczby osób Ni w grupie i i średniej dawki efektywnej Ei w tej grupie osób narażonych od określonego źródła promieniowania. S i = N i E i Jeśli populacja narażonych od określonego źródła osób składa się z różnych grup, dawka zbiorowa tej populacji jest sumą dawek w poszczególnych grupach. Jednostką dawki zbiorowej jest osobo siwert. Wielkość ta jest stosowana głównie dla przeprowadzania procedury optymalizacji. Jest ona oparta na przyjętej, przy ocenie stochastycznych skutków promieniowania, hipotezie LNT (linear non treshold) i sens jej stosowania jest ostatnio mocno krytykowany. Została jednak utrzymana przez Międzynarodową Komisję Ochrony Radiologicznej ((ICRP). 8) Optymalizacja polega na utrzymywaniu dawek na jak najniższym, rozsądnym poziomie. Tzn. na poziomie takim, ze koszty ponoszone na ochronę radiologiczną są do zaakceptowania z 22
23 ekonomicznego punktu widzenia ( zysk przewyższa straty ). Jest to tzw. zasada ALARA ( as low as reasonable achievable taking economic and social consideration into account ). 23
24 2.7 Wielkości operacyjne stosowane do oceny narazenia 24
25 25
26 26
27 3 Podstawy dozymetrii 3.1 Powiązanie wielkości dozymetrycznych z wielkościami limitowanymi 27
28 28
29 29
30 4 Przyrządy dozymetryczne 30
31 4.1 Rodzaje przyrządów dozymetrycznych Tabela Rodzaje detektorów najczęściej stosowane w ochronie radiologicznej 31
32 32
33 33
34 4.2 Detektory gazowe 34
35 35
36 4.3 Porównanie podstawowych cech użytkowych detektorów gazowych 36
37 4.4 Detektory scyntylacyjne i półprzewodnikowe 4.5 Dozymetry osobiste 37
38 4.6 Dozymetry z bezpośrednim odczytem 38
39 5 Wzorcowanie przyrządów 39
40 40
Autor wyraża podziękowanie mgr inż. Januszowi Henschke za cenne uwagi
1 Tadeusz Musiałowicz Centralne Laboratorium Ochrony Radiologiczne Autor wyraża podziękowanie mgr inż. Januszowi Henschke za cenne uwagi WYZNACZANIE DAWEK PROMIENIOWANIA JONIZUJĄCEGO W CELU OCENY NARAŻENIA
Bardziej szczegółowoOchrona przed promieniowaniem jonizującym. Źródła promieniowania jonizującego. Naturalne promieniowanie tła. dr n. med.
Ochrona przed promieniowaniem jonizującym dr n. med. Jolanta Meller Źródła promieniowania jonizującego Promieniowanie stosowane w celach medycznych Zastosowania w przemyśle Promieniowanie związane z badaniami
Bardziej szczegółowoPODSTAWY DOZYMETRII. Fot. M.Budzanowski. Fot. M.Budzanowski
PODSTAWY DOZYMETRII Fot. M.Budzanowski Fot. M.Budzanowski NARAŻENIE CZŁOWIEKA Napromieniowanie zewnętrzne /γ,x,β,n,p/ (ważne: rodzaj promieniowania, cząstki i energia,) Wchłonięcie przez oddychanie i/lub
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Ergonomia przemysłowa Promieniowanie jonizujące Wykonali: Katarzyna Bogdańska Rafał Pećka Maciej Nowak Krzysztof Sankiewicz Promieniowanie jonizujące Promieniowanie jonizujące to promieniowanie korpuskularne
Bardziej szczegółowoMETODY DETEKCJI PROMIENIOWANIA JĄDROWEGO 3
METODY DETEKCJI PROMIENIOWANIA JĄDROWEGO 3 ENERGETYKA JĄDROWA KONWENCJONALNA (Rozszczepienie fision) n + Z Z 2 A A A2 Z X Y + Y + m n + Q A ~ 240; A =A 2 =20 2 E w MeV / nukl. Q 200 MeV A ENERGETYKA TERMOJĄDROWA
Bardziej szczegółowoWykład 4 - Dozymetria promieniowania jądrowego
Podstawy prawne Wykład 4 - Dozymetria promieniowania jądrowego http://www.paa.gov.pl/ - -> akty prawne - -> Prawo Atomowe Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej -- www.clor.waw.pl 1 http://www.sejm.gov.pl/
Bardziej szczegółowoDAWKA SKUTECZNA I EKWIWALENTNA A RYZYKO RADIACYJNE. EFEKTY STOCHASTYCZNE I DETERMINISTYCZNE. Magdalena Łukowiak
DAWKA SKUTECZNA I EKWIWALENTNA A RYZYKO RADIACYJNE. EFEKTY STOCHASTYCZNE I DETERMINISTYCZNE. Magdalena Łukowiak Równoważnik dawki. Równoważnik dawki pochłoniętej, biologiczny równoważnik dawki, dawka równoważna
Bardziej szczegółowoSYMULACJA GAMMA KAMERY MATERIAŁ DLA STUDENTÓW. Szacowanie pochłoniętej energii promieniowania jonizującego
SYMULACJA GAMMA KAMERY MATERIAŁ DLA STUDENTÓW Szacowanie pochłoniętej energii promieniowania jonizującego W celu analizy narażenia na promieniowanie osoby, której podano radiofarmaceutyk, posłużymy się
Bardziej szczegółowoMATERIAŁ SZKOLENIOWY SZKOLENIE WSTĘPNE PRACOWNIKA ZATRUDNIONEGO W NARAŻENIU NA PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE. Ochrona Radiologiczna - szkolenie wstępne 1
MATERIAŁ SZKOLENIOWY SZKOLENIE WSTĘPNE PRACOWNIKA ZATRUDNIONEGO W NARAŻENIU NA PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE Ochrona Radiologiczna - szkolenie wstępne 1 Cel szkolenia wstępnego: Zgodnie z Ustawą Prawo Atomowe
Bardziej szczegółowoDozymetria promieniowania jonizującego
Dozymetria dział fizyki technicznej obejmujący metody pomiaru i obliczania dawek (dóz) promieniowania jonizującego, a także metody pomiaru aktywności promieniotwórczej preparatów. Obecnie termin dawka
Bardziej szczegółowoSzczegółowy zakres szkolenia wymagany dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień inspektora ochrony radiologicznej
Załącznik nr 1 Szczegółowy zakres szkolenia wymagany dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień inspektora ochrony radiologicznej Lp. Zakres tematyczny (forma zajęć: wykład W / ćwiczenia obliczeniowe
Bardziej szczegółowoKONTROLA DAWEK INDYWIDUALNYCH I ŚRODOWISKA PRACY. Magdalena Łukowiak
KONTROLA DAWEK INDYWIDUALNYCH I ŚRODOWISKA PRACY Magdalena Łukowiak Narażenie zawodowe Narażenie proces, w którym organizm ludzki podlega działaniu promieniowania jonizującego. Wykonywanie obowiązków zawodowych,
Bardziej szczegółowoRadiobiologia, ochrona radiologiczna i dozymetria
Radiobiologia, ochrona radiologiczna i dozymetria 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil
Bardziej szczegółowoWielkości i jednostki radiologiczne stosowane w danej dziedzinie
Wielkości i jednostki radiologiczne stosowane w danej dziedzinie Promieniowanie jonizujące EM to dodatkowa energia, która oddziaływuje na układ (organizm). Skutki tego oddziaływania zależą od ilości energii,
Bardziej szczegółowo2. Porównać obliczoną i zmierzoną wartość mocy dawki pochłoniętej w odległości 1m, np. wyznaczyć względną róŝnice między tymi wielkościami (w proc.
Ćwiczenie 7 Dozymetria promieniowania jonizującego Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z: - wielkościami i jednostkami stosowanymi w dozymetrii i ochronie radiologicznej, - wzorcowaniem przyrządów
Bardziej szczegółowoPrawo rozpadu promieniotwórczego. Metoda datowania izotopowego.
Prawo rozpadu promieniotwórczego. Metoda datowania izotopowego. Prawo rozpadu promieniotwórczego. Rodzaje promieniowania PROMIENIOWANIE ŁADUNEK ELEKTRYCZNY MASA CECHY CHARAKTERYSTYCZNE alfa +2e 4u beta
Bardziej szczegółowoII. Promieniowanie jonizujące
I. Wstęp Zgodnie z obowiązującym prawem osoba przystępująca do pracy w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące powinna być do tego odpowiednio przygotowana, czyli posiadać, miedzy innymi, niezbędną
Bardziej szczegółowoWpływ promieniowania jonizującego na organizmy
Wpływ promieniowania jonizującego na organizmy Napromienienie Oznacza pochłonięcie energii promieniowania i co za tym idzieotrzymanie dawki promieniowania Natomiast przy pracy ze źródłami promieniotwórczymi
Bardziej szczegółowoPromieniowanie w naszych domach. I. Skwira-Chalot
Promieniowanie w naszych domach I. Skwira-Chalot Co to jest promieniowanie jonizujące? + jądro elektron Rodzaje promieniowania jonizującego Przenikalność promieniowania L. Dobrzyński, E. Droste, W. Trojanowski,
Bardziej szczegółowoWielkości i jednostki radiologiczne. Dariusz Kluszczyński
Wielkości i jednostki radiologiczne Dariusz Kluszczyński Promieniowanie jonizujące definicja promieniowanie składające się z cząstek bezpośrednio lub pośrednio jonizujących albo z obu rodzajów tych cząstek
Bardziej szczegółowoPodstawowe zasady ochrony radiologicznej
OCHRONA RADIOLOGICZNA 1 Podstawowe zasady ochrony radiologicznej Jakub Ośko OCHRONA RADIOLOGICZNA zapobieganie narażeniu ludzi i skażeniu środowiska, a w przypadku braku możliwości zapobieżenia takim sytuacjom
Bardziej szczegółowoZastosowanie technik nuklearnych jako działalność związana z narażeniem
Zastosowanie technik nuklearnych jako działalność związana z narażeniem Edward Raban Departament Ochrony Radiologicznej Państwowej Agencji Atomistyki (PAA) Warsztaty 12 maja 2017 roku, Warszawa Ochrona
Bardziej szczegółowoNazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 96: Dozymetria promieniowania gamma
Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 96: Dozymetria promieniowania gamma Cel ćwiczenia: Zapoznanie się z podstawami dozymetrii promieniowania jonizującego. Porównanie własności absorpcyjnych promieniowania
Bardziej szczegółowoProgram szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień Inspektora Ochrony Radiologicznej
Program szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień Inspektora Ochrony Radiologicznej - RMZ z dnia 21 grudnia 2012 r. (DZ. U. z 2012 r. poz. 1534) Lp. Zakres tematyczny 1. Podstawowe pojęcia
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Nowelizacja dyrektywy Rady 2013/59/Euratom i ustawy Prawo atomowe; wprowadzenie rozróżnienia pojęć kontakt i narażenie do celów prowadzenia rejestrów w zakładach pracy dr Jerzy
Bardziej szczegółowoInżynieria Bezpieczeństwa I stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2014/2015
Bardziej szczegółowo1. Co to jest promieniowanie jonizujące 2. Źródła promieniowania jonizującego 3. Najczęściej spotykane rodzaje promieniowania jonizującego 4.
1. Co to jest promieniowanie jonizujące 2. Źródła promieniowania jonizującego 3. Najczęściej spotykane rodzaje promieniowania jonizującego 4. Przenikanie promieniowania α, β, γ, X i neutrony 5. Krótka
Bardziej szczegółowoWymagany zakres szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień
Dziennik Ustaw 5 Poz. 1534 Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2012 r. (poz. 1534) Wymagany zakres szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień inspektora ochrony
Bardziej szczegółowoPoziom nieco zaawansowany Wykład 2
W2Z Poziom nieco zaawansowany Wykład 2 Witold Bekas SGGW Promieniotwórczość Henri Becquerel - 1896, Paryż, Sorbona badania nad solami uranu, odkrycie promieniotwórczości Maria Skłodowska-Curie, Piotr Curie
Bardziej szczegółowoP O L I T E C H N I K A W R O C Ł A W S K A
P O L I T E C H N I K A W R O C Ł A W S K A Wydział Chemiczny, Zakład Metalurgii Chemicznej Chemia Środowiska Laboratorium RADIOAKTYWNOŚĆ W BUDYNKACH CEL ĆWICZENIA : Wyznaczanie pola promieniowania jonizującego
Bardziej szczegółowoRadiobiologia. Dawki promieniowania. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią. Jonizacja. Wzbudzanie
Radiobiologia Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią Podczas przechodzenia promieniowania jonizującego przez warstwy ośrodka pochłaniającego jego energia zostaje zaabsorbowana Jonizacja W
Bardziej szczegółowoRadiobiologia. Działanie promieniowania jonizującego na DNA komórkowe. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią. Jonizacja.
Radiobiologia Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią Podczas przechodzenia promieniowania jonizującego przez warstwy ośrodka pochłaniającego jego energia zostaje zaabsorbowana Jonizacja W
Bardziej szczegółowoZagrożenia naturalnymi źródłami promieniowania jonizującego w przemyśle wydobywczym. Praca zbiorowa pod redakcją Jana Skowronka
Zagrożenia naturalnymi źródłami promieniowania jonizującego w przemyśle wydobywczym Praca zbiorowa pod redakcją Jana Skowronka GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA Katowice 2007 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE (J. SKOWRONEK)...
Bardziej szczegółowoOchrona radiologiczna kobiet w ciąży
Ochrona radiologiczna kobiet w ciąży Mirosław Lewocki Zachodniopomorskie Centrum Onkologii Instytut Fizyki Uniwersytetu Szczecińskiego ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie
Bardziej szczegółowoRozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej
Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej Cel 3 Nowe metody radiometryczne do zastosowań w ochronie radiologicznej
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład IV Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią Fizyka MU, semestr 2 Uniwersytet Rzeszowski, 26 kwietnia 2017 Wykład IV Oddziaływanie promieniowania jonizującego
Bardziej szczegółowodr Natalia Targosz-Ślęczka Uniwersytet Szczeciński Wydział Matematyczno-Fizyczny Wpływ promieniowania jonizującego na materię ożywioną
Uniwersytet Szczeciński Wydział Matematyczno-Fizyczny na materię ożywioną Promieniowanie Promieniowanie to proces, w wyniku którego emitowana jest energia przy pomocy cząstek lub fal Promieniowanie może
Bardziej szczegółowoDetekcja promieniowania jonizującego. Waldemar Kot Zachodniopomorskie Centrum Onkologii w Szczecinie
Detekcja promieniowania jonizującego Waldemar Kot Zachodniopomorskie Centrum Onkologii w Szczecinie Człowiek oraz wszystkie żyjące na Ziemi organizmy są stale narażone na wpływ promieniowania jonizującego.
Bardziej szczegółowoNiskie dawki poza obszarem napromieniania: symulacje Monte Carlo, pomiar i odpowiedź radiobiologiczna in vitro komórek
Niskie dawki poza obszarem napromieniania: symulacje Monte Carlo, pomiar i odpowiedź radiobiologiczna in vitro komórek M. Kruszyna-Mochalska 1,2, A. Skrobala 1,2, W. Suchorska 1,3, K. Zaleska 3, A. Konefal
Bardziej szczegółowoOCHRONA RADIOLOGICZNA PERSONELU. Dariusz Kluszczyński
OCHRONA RADIOLOGICZNA PERSONELU Dariusz Kluszczyński DAWKA GRANICZNA(1) ZASTOSOWANIE Dawka efektywna Narażenie zawodowe 20 msv rocznie uśredniona przez okres 5 lat (2) Dawka efektywna dla zarodka lub 1
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład V Krzysztof Golec-Biernat Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią Uniwersytet Rzeszowski, 6 grudnia 2017 Wykład V Krzysztof Golec-Biernat Promieniowanie jonizujące
Bardziej szczegółowoINSTYTUT FIZYKI JĄDROWEJ POLSKIEJ AKADEMII NAUK
GIS 5 XII 27 Poziomy dawek otrzymywanych przez pracowników narażonych na promieniowanie gamma i X w placówkach medycznych na przykładzie danych laboratorium dozymetrii IFJ PAN Maciej Budzanowski INSTYTUT
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PROMIENIOWANIE W MEDYCYNIE
LABORATORIUM PROMIENIOWANIE W MEDYCYNIE Ćw nr 3 NATEŻENIE PROMIENIOWANIA γ A ODLEGŁOŚĆ OD ŹRÓDŁA PROMIENIOWANIA Nazwisko i Imię: data: ocena (teoria) Grupa Zespół ocena końcowa 1 Cel ćwiczenia Natężenie
Bardziej szczegółowoKomisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności 27.2.2013 2011/0254(NLE) POPRAWKI 12-150 Projekt sprawozdania Thomas Ulmer (PE501.908v01-00)
Bardziej szczegółowoSzkoła z przyszłością. Zastosowanie pojęć analizy statystycznej do opracowania pomiarów promieniowania jonizującego
Szkoła z przyszłością szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Narodowe Centrum Badań Jądrowych, ul. Andrzeja Sołtana 7, 05-400 Otwock-Świerk ĆWICZENIE
Bardziej szczegółowoPROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE OCHRONA RADIOLOGICZNA
PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE OCHRONA RADIOLOGICZNA Wstęp Kwestie związane ze stosowaniem źródeł promieniowania jonizującego, substancji radioaktywnych, a także przemysłem jądrowym, wciąż łączą się z tematem
Bardziej szczegółowoTadeusz Musiałowicz OCCUPATIONAL RADIATION PROTECTION. Draft Safety Guide IAEA DS453 OMÓWIENIE
Tadeusz Musiałowicz OCCUPATIONAL RADIATION PROTECTION Draft Safety Guide IAEA DS453 OMÓWIENIE SPIS TREŚCI 1. Wstęp 2. Podstawowe elementy uwzględniane przy ochronie pracowników 3. Narażenie pracowników
Bardziej szczegółowoPROMIENIOTWÓRCZOŚĆ, JEJ ZASTOSOWANIA I ELEMENTY OCHRONY RADIOLOGICZNEJ
PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ, JEJ ZASTOSOWANIA I ELEMENTY OCHRONY RADIOLOGICZNEJ Ludwik Dobrzyński Wydział Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku oraz Instytut Problemów Jądrowych im. A.Sołtana w Świerku I. PODSTAWOWE
Bardziej szczegółowo02013L0059 PL
02013L0059 PL 17.01.2014 000.004 1 Dokument ten służy wyłącznie do celów informacyjnych i nie ma mocy prawnej. Unijne instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego treść. Autentyczne wersje odpowiednich
Bardziej szczegółowoBiologiczne skutki promieniowania jonizującego
Biologiczne skutki promieniowania jonizującego Mirosław Lewocki Zachodniopomorskie Centrum Onkologii w Szczecinie Instytut Fizyki Uniwersytetu Szczecińskiego Środowisko człowieka zawiera wiele źródeł promieniowania
Bardziej szczegółowoDozymetria i ochrona radiologiczna
Dozymetria i ochrona radiologiczna Promieniowanie jonizujące, wykryte niewiele ponad 100 lat temu (w roku 1896) przez Becquerqlla i badane intensywnie przez naszą rodaczkę Marię Skłodowską-Curie i jej
Bardziej szczegółowoNiepewności pomiarów
Niepewności pomiarów Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO) w roku 1995 opublikowała normy dotyczące terminologii i sposobu określania niepewności pomiarów [1]. W roku 1999 normy zostały opublikowane
Bardziej szczegółowoNarodowe Centrum Badań Jądrowych Dział Edukacji i Szkoleń ul. Andrzeja Sołtana 7, Otwock-Świerk
Narodowe Centrum Badań Jądrowych Dział Edukacji i Szkoleń ul. Andrzeja Sołtana 7, 05-400 Otwock-Świerk ĆWICZENIE L A B O R A T O R I U M F I Z Y K I A T O M O W E J I J Ą D R O W E J Zastosowanie pojęć
Bardziej szczegółowoDawki indywidualne. środowiskowe zmierzone w zakładach. adach przemysłowych objętych kontrolą dozymetryczną w LADIS IFJ PAN w Krakowie w latach 2006.
A. Woźniak, M. Budzanowski, A. Nowak, B. DzieŜa, K. Włodek Dawki indywidualne na całe e ciało o i dawki środowiskowe zmierzone w zakładach adach przemysłowych objętych kontrolą dozymetryczną w LADIS IFJ
Bardziej szczegółowoOchrona radiologiczna 2
WYDZIAŁ FIZYKI UwB KOD USOS: 0900-FM1-2ORA Karta przedmiotu Przedmiot grupa ECTS kierunek studiów: FIZYKA specjalność: FIZYKA MEDYCZNA Ochrona radiologiczna 2 Formy zajęć wykład konwersatorium seminarium
Bardziej szczegółowoFoton, kwant światła. w klasycznym opisie świata, światło jest falą sinusoidalną o częstości n równej: c gdzie: c prędkość światła, długość fali św.
Foton, kwant światła Wielkość fizyczna jest skwantowana jeśli istnieje w pewnych minimalnych (elementarnych) porcjach lub ich całkowitych wielokrotnościach w klasycznym opisie świata, światło jest falą
Bardziej szczegółowoWyznaczanie skażeń promieniotwórczych, pomiar dawek promieniowania, osłony przed promieniowaniem
Opracowała: Agnieszka Kluza Wyznaczanie skażeń promieniotwórczych, pomiar dawek promieniowania, osłony przed promieniowaniem I. Cel ćwiczenia Zapoznanie z parametrami charakteryzującymi źródło promieniotwórcze
Bardziej szczegółowoPOMIARY MOCY PRZESTRZENNEGO RÓWNOWAśNIKA DAWKI PROMIENIOWANIA NEUTRONOWEGO
Politechnika Warszawska Wydział Fizyki Laboratorium Fizyki POMIARY MOCY PRZESTRZENNEGO RÓWNOWAśNIKA DAWKI PROMIENIOWANIA NEUTRONOWEGO opracował: dr inŝ. Piotr Tulik Warszawa 2010 r. 1. Cel zajęć laboratoryjnych
Bardziej szczegółowoDozymetria promieniowania jonizującego
UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI INSTYTUT FIZYKI ZAKŁAD FIZYKI CIAŁA STAŁEGO Ćwiczenie laboratoryjne Nr. 15 Dozymetria promieniowania jonizującego SZCZECIN - 2004 WSTĘP Promieniowanie jonizujące występuje w przyrodzie
Bardziej szczegółowoPaulina Majczak-Ziarno, Paulina Janowska, Maciej Budzanowski, Renata Kopeć, Izabela Milcewicz- Mika, Tomasz Nowak
Pomiar rozkładu dawki od rozproszonego promieniowania wokół stanowiska gantry, w gabinecie stomatologicznym i stanowiska pomiarowego do defektoskopii przy użyciu detektorów MTS-N i MCP-N Paulina Majczak-Ziarno,
Bardziej szczegółowoWyższy Urząd Górniczy. Zagrożenie radiacyjne w podziemnych wyrobiskach górniczych
Wyższy Urząd Górniczy Zagrożenie radiacyjne w podziemnych wyrobiskach górniczych Zagrożenie radiacyjne w podziemnych wyrobiskach górniczych Katowice 2011 Copyright by Wyższy Urząd Górniczy, Katowice 2011
Bardziej szczegółowoPROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE FALE ELEKTROMAGNETYCZNE
PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE FALE ELEKTROMAGNETYCZNE ATOMY, JADRA ATOMOWE, IZOTOPY SYNTEZA JĄDROWA FUZJA IZOTOPY STABILNE I PROMIENIOTWÓRCZE ROZPAD PROMIENIOTWÓRCZY JONIZACJA MATERII WIELKOŚCI CHARAKTERYZUJĄCE
Bardziej szczegółowoSpis treści. Trwałość jądra atomowego. Okres połowicznego rozpadu
Spis treści 1 Trwałość jądra atomowego 2 Okres połowicznego rozpadu 3 Typy przemian jądrowych 4 Reguła przesunięć Fajansa-Soddy ego 5 Szeregi promieniotwórcze 6 Typy reakcji jądrowych 7 Przykłady prostych
Bardziej szczegółowoPromieniotwórczość NATURALNA
Promieniotwórczość NATURALNA Badając świecenie różnych substancji, zauważyłem, że wszystkie związki uranu wysyłają promieniowanie przenikające przez czarny papier i inne osłony oraz powodują naświetlenie
Bardziej szczegółowoW2. Struktura jądra atomowego
W2. Struktura jądra atomowego Doświadczenie Rutherforda - badanie odchylania wiązki cząstek alfa w cienkiej folii metalicznej Hans Geiger, Ernest Marsden, Ernest Rutherford ( 1911r.) detektor pierwiastek
Bardziej szczegółowoZASADY OCHRONY RADIOLOGICZNEJ PRACOWNIKÓW. Magdalena Łukowiak
ZASADY OCHRONY RADIOLOGICZNEJ PRACOWNIKÓW. Magdalena Łukowiak PODSTAWA PRAWNA OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 24 stycznia 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu
Bardziej szczegółowoBiologiczne skutki promieniowania
Biologiczne skutki promieniowania Promieniowanie padające na żywe organizmy powoduje podczas naświetlania te same efekty co przy oddziaływaniu z nieożywioną materią Skutki promieniowania mogą być jednak
Bardziej szczegółowoDawki otrzymywane od promieniowania jonizującego w placówkach medycznych objętych kontrolą dozymetryczną w LADIS IFJ PAN
Dawki otrzymywane od promieniowania jonizującego w placówkach medycznych objętych kontrolą dozymetryczną w LADIS IFJ PAN DI-02 prawdopodobnie najlepszy dawkomierz w Polsce M. Budzanowski, R. Kopeć,, A.
Bardziej szczegółowoRozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 grudnia 2006 r. (Dz.U )
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 grudnia 2006 r. (Dz.U. 06.239.1737) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 1 grudnia 2006 r. w sprawie nadawania uprawnień inspektora ochrony radiologicznej
Bardziej szczegółowoDawki i efekty promieniowania jonizującego 1
Dawki i efekty promieniowania jonizującego 1 ALARA Dawka pochłonięta Dawka zewnętrzna Dawka wewnętrzna Dawka letalna Względna skuteczność biologiczna (RBE) Współczynnik jakości Równoważnik dawki Współczynnik
Bardziej szczegółowoDAWKA SKUTECZNA I EKWIWALENTNA A RYZYKO RADIACYJNE
DAWKA SKUTECZNA I EKWIWALENTNA A RYZYKO RADIACYJNE Stosowanie promieniowania jonizującego zawsze związane jest z pewnym ryzykiem wywołania skutków stochastycznych lub deterministycznych będącym efektem
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 23 marca 2007 r. w sprawie wymagań dotyczących rejestracji dawek indywidualnych 1 '
Dziennik Ustaw Nr 131 9674 Poz. 913 913 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 23 marca 2007 r. w sprawie wymagań dotyczących rejestracji dawek indywidualnych 1 ' Na podstawie art. 28 pkt 1 ustawy z dnia
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2030/2031 Kod: STC OS-s Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne
Nazwa modułu: Radioaktywność w środowisku Rok akademicki: 2030/2031 Kod: STC-2-212-OS-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Energetyki i Paliw Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Ochrona środowiska w energetyce
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA JĄDROWA ĆWICZENIE 4. Badanie rozkładu gęstości strumienia kwantów γ oraz mocy dawki w funkcji odległości od źródła punktowego
Katedra Fizyki Jądrowej i Bezpieczeństwa Radiacyjnego PRACOWNIA JĄDROWA ĆWICZENIE 4 Badanie rozkładu gęstości strumienia kwantów γ oraz mocy dawki w funkcji odległości od źródła punktowego Łódź 017 I.
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 31 grudnia 2012 r. Poz. 1534. Rozporządzenie. z dnia 21 grudnia 2012 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 31 grudnia 2012 r. Poz. 1534 Rozporządzenie Ministra Zdrowia 1) z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie nadawania uprawnień inspektora ochrony radiologicznej
Bardziej szczegółowoBiofizyka
Biofizyka 8 10. 12. 2007 Promieniowanie Jonizujące Strumień cząstek naładowanych lub neutronów a także fotonów zdolnych do jonizacji atomów lub cząsteczek substancji, z którymi oddziaływują. Formalnie
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OCHRONY RADIOLOGICZNEJ.
Politechnika Warszawska Wydział Fizyki Laboratorium Fizyki II p. Do użytku wewnętrznego PODSTAWY OCHRONY RADIOLOGICZNEJ. Część ćwiczeń wykonywanych w Laboratorium Fizyki II wymaga pracy ze źródłami promieniowania
Bardziej szczegółowoPOMIARY MOCY PRZESTRZENNEGO RÓWNOWAśNIKA DAWKI PROMIENIOWANIA GAMMA
Politechnika Warszawska Wydział Fizyki Laboratorium Fizyki POMIARY MOCY PRZESTRZENNEGO RÓWNOWAśNIKA DAWKI PROMIENIOWANIA GAMMA opracował: dr inŝ. Piotr Tulik Warszawa 2010 r. 1. Cel zajęć laboratoryjnych
Bardziej szczegółowoZderzenia. Fizyka I (B+C) Wykład XVI: Układ środka masy Oddziaływanie dwóch ciał Zderzenia Doświadczenie Rutherforda
Zderzenia Fizyka I (B+C) Wykład XVI: Układ środka masy Oddziaływanie dwóch ciał Zderzenia Doświadczenie Rutherforda Układ środka masy Układ izolowany Izolowany układ wielu ciał: m p m 4 CM m VCM p 4 3
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 96: Dozymetria promieniowania γ
Wydział PRACOWNIA FIZYCZNA WFiIS AGH Imię i nazwisko 1. 2. Temat: Rok Grupa Zespół Nr ćwiczenia Data wykonania Data oddania Zwrot do popr. Data oddania Data zaliczenia OCENA Ćwiczenie nr 96: Dozymetria
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki wykład 8
Podstawy fizyki wykład 8 Dr Piotr Sitarek Instytut Fizyki, Politechnika Wrocławska Ładunek elektryczny Grecy ok. 600 r p.n.e. odkryli, że bursztyn potarty o wełnę przyciąga inne (drobne) przedmioty. słowo
Bardziej szczegółowoBudowa bunkrów radioterapeutycznych. eutycznych. Ludwik Kotulski
Budowa bunkrów radioterapeutycznych eutycznych Ludwik Kotulski Szkoła Fizyki Akceleratorów Medycznych, Świerk 2007 Bunkier akceleratora oraz pomieszczenie symulatora jako zabezpieczenie przed promieniowaniem
Bardziej szczegółowoRadiologiczne aspekty załogowej wyprawy na Marsa
Radiologiczne aspekty załogowej wyprawy na Marsa Czy promieniowanie kosmiczne może zagrozić załodze? Jak szacujemy narażenie? 14.01.2004 G.W. Bush ogłasza program lotu na Marsa WYPRAWA NA MARSA Promieniowanie
Bardziej szczegółowoPrzegląd zasad ochrony radiologicznej w latach
Jubileuszowa Sesja Naukowa Polskiego Towarzystwa Badań Radiacyjnych im. Marii Skłodowskiej-Curie Promieniowanie w nauce, technologii, medycynie i środowisku naturalnym Przegląd zasad ochrony radiologicznej
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE NORMY OCHRONY PRZED PROMIENIOWANIEM JOIZUJĄCYM
Tadeusz Musiałowicz Dyrektywa Rady Unii ustanawiająca PODSTAWOWE NORMY OCHRONY PRZED PROMIENIOWANIEM JOIZUJĄCYM Projekt przedstawiony na podstawie Artykułu 31 Układu Euratom, do opinii Europejskiego Komitetu
Bardziej szczegółowoPODSTAWY DOZYMETRII I OCHRONY RADIOLOGICZNEJ NATALIA GOLNIK PIOTR TULIK 1
PODSTAWY DOZYMETRII I OCHRONY RADIOLOGICZNEJ NATALIA GOLNIK PIOTR TULIK 1 Oddziaływanie promieniowania na organizmy żywe Wyniki badań medycznych i biologicznych umożliwiły wydzielenie dwóch grup następstw
Bardziej szczegółowoPrzewidywane skutki awarii elektrowni w Fukushimie. Paweł Olko Instytut Fizyki Jądrowej PAN
Przewidywane skutki awarii elektrowni w Fukushimie Paweł Olko Instytut Fizyki Jądrowej PAN Plan prezentacji 1. Ryzyko i dawki w ochronie przed promieniowaniem 2. Skutki ekonomiczne i zdrowotne po awarii
Bardziej szczegółowoDOZYMETRIA I BADANIE WPŁYWU PROMIENIOWANIA X NA MEDIA BIOLOGICZNE
X3 DOZYMETRIA I BADANIE WPŁYWU PROMIENIOWANIA X NA MEDIA BIOLOGICZNE Tematyka ćwiczenia Promieniowanie X wykazuje właściwości jonizujące. W związku z tym powietrze naświetlane promieniowaniem X jest elektrycznie
Bardziej szczegółowoWeryfikacja hipotez statystycznych
Weryfikacja hipotez statystycznych Hipoteza Test statystyczny Poziom istotności Testy jednostronne i dwustronne Testowanie równości wariancji test F-Fishera Testowanie równości wartości średnich test t-studenta
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI I PRACY 1) z dnia 15 lutego 2005 r.
Dz.U.2005.37.328 2007.06.07 zm. Dz.U.2007.90.597 1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI I PRACY 1) z dnia 15 lutego 2005 r. w sprawie jednolitości miar i dokładności pomiarów związanych z obronnością i bezpieczeństwem
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3++ Spektrometria promieniowania gamma z licznikiem półprzewodnikowym Ge(Li) kalibracja energetyczna i wydajnościowa
Ćwiczenie 3++ Spektrometria promieniowania gamma z licznikiem półprzewodnikowym Ge(Li) kalibracja energetyczna i wydajnościowa Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się - z metodyką pomiaru aktywności
Bardziej szczegółowoWstęp do teorii niepewności pomiaru. Danuta J. Michczyńska Adam Michczyński
Wstęp do teorii niepewności pomiaru Danuta J. Michczyńska Adam Michczyński Podstawowe informacje: Strona Politechniki Śląskiej: www.polsl.pl Instytut Fizyki / strona własna Instytutu / Dydaktyka / I Pracownia
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład VI Krzysztof Golec-Biernat Skutki biologiczne promieniowania jonizującego Uniwersytet Rzeszowski, 20 grudnia 2017 Wykład VI Krzysztof Golec-Biernat Promieniowanie jonizujące
Bardziej szczegółowoŚrednie. Średnie. Kinga Kolczyńska - Przybycień
Czym jest średnia? W wielu zagadnieniach praktycznych, kiedy mamy do czynienia z jakimiś danymi, poszukujemy liczb, które w pewnym sensie charakteryzują te dane. Na przykład kiedy chcielibyśmy sklasyfikować,
Bardziej szczegółowoOCENA DAWEK PROMIENIOWANIA JONIZUJĄCEGO DLA OSÓB NARAŻONYCH ZAWODOWO W DIAGNOSTYCE RADIOLOGICZNEJ
PRACA POGLĄDOWA OCENA DAWEK PROMIENIOWANIA JONIZUJĄCEGO DLA OSÓB NARAŻONYCH ZAWODOWO W DIAGNOSTYCE RADIOLOGICZNEJ THE EVALUATION OF IONIZING RADIATION DOSES FOR PEOPLE OCCUPATIONALLY EXPOSED TO RADIOLOGICAL
Bardziej szczegółowoMożliwości zastosowania dozymetrii promieniowania mieszanego n+γ. mgr inż. Iwona Pacyniak
Możliwości zastosowania dozymetrii promieniowania mieszanego n+γ mgr inż. Iwona Pacyniak Dr Maria Kowalska, Dr inż. Krzysztof W. Fornalski i.pacyniak@clor.waw.pl Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
Dz.U.02.207.1753 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 5 listopada 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących rejestracji dawek indywidualnych. (Dz. U. z dnia 11 grudnia 2002 r.) Na podstawie art. 28 pkt 1 ustawy
Bardziej szczegółowoNiepewność pomiaru. Wynik pomiaru X jest znany z możliwa do określenia niepewnością. jest bledem bezwzględnym pomiaru
iepewność pomiaru dokładność pomiaru Wynik pomiaru X jest znany z możliwa do określenia niepewnością X p X X X X X jest bledem bezwzględnym pomiaru [ X, X X ] p Przedział p p nazywany jest przedziałem
Bardziej szczegółowoPomiar stężenia radonu i jego pochodnych w powietrzu atmosferycznym
Wydział Fizyki PW - Laboratorium Fizyki i Techniki Jądrowej Pomiar stężenia radonu i jego pochodnych w powietrzu atmosferycznym Kalina Mamont-Cieśla 1, Magdalena Piekarz 1, Jan Pluta 2 -----------------------------------------------------------------
Bardziej szczegółowoMIĘDZYNARODOWE PODSTAWOWE NORMY OCHRONY PRZED PROMIENIOWANIEM I BEZPIECZEŃSTWA ŹRÓDEŁ PROMIENIOWANIA
PTJ 15 MIĘDZYNARODOWE PODSTAWOWE NORMY OCHRONY PRZED PROMIENIOWANIEM I BEZPIECZEŃSTWA ŹRÓDEŁ PROMIENIOWANIA Radiation Protection and Safety of Radiadion Sources: International Basic Safety Standards (No.GSR
Bardziej szczegółowo