Pojęcie czasu wolnego. Potrzeby człowieka w zakresie czasu wolnego i ich diagnozowanie. Własności człowieka starszego a jego środowisko życia

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Pojęcie czasu wolnego. Potrzeby człowieka w zakresie czasu wolnego i ich diagnozowanie. Własności człowieka starszego a jego środowisko życia"

Amelia Sobczyk
6 lat temu
Przeglądów:

1 Wykład 4 Organizacja czasu wolnego osób starszych Pojęcie czasu wolnego. Potrzeby człowieka w zakresie czasu wolnego i ich diagnozowanie Własności człowieka starszego a jego środowisko życia Formy spędzania czasu wolnego: instytucjonalne i indywidualne Rola wychowawcy i opiekuna w organizowaniu czasu wolnego

2 Czas wolny: czas, którym dysponuje człowiek po wykonaniu obowiązków, kiedy może swobodnie realizować zajęcia wybrane według własnego uznania Wg. A. Kamińskiego czas wolny jest to ta część budżetu czasu, która nie jest zajęta przez prace zarobkową normalną i dodatkową ani przez systematyczne kształcenie się, uczenie się, ani przez zaspokajanie elementarnych potrzeb fizjologicznych, ani przez stałe obowiazki domowe i może być spożytkowana bądź na swobodne wczasowanie, bądź na życie rodzinne, obowiazki społeczne i aktywność przynoszącą doraźne korzyści.

3 Sposoby spędzania czasu wolnego przez Polaków (podczas weekendu) w 2010 r. Źródło: CBOS, Komunikat z badań BS/133/2010

4 Starość w koncepcji rozwoju psychospołecznego E. Eriksona Stadium 8. Integralność vs. rozpacz (starość) Po doświadczeniu poprzednich stadiów człowiek może zbierać owoce swojego życia. Doświadcza, że jego życie ma swój cel i sens. Chociaż wie, że inni mogą mieć inne style życia to jednak podąża swoim. Przeciwieństwem jest rozpacz, kiedy raczej widzi się zmienność losu, kruchość życia. Nasila to lęk przed śmiercią. W tym okresie człowiek może doświadczać poczucia pełni i przekazywać je innym, co łagodzi uczucie rozpaczy i bezradności jakie pojawia się pod koniec życia. Właściwe rozwiązanie: Poczucie pełni, satysfakcja z życia Niewłaściwe rozwiązanie: Poczucie bezowocności życia, rozczarowanie

5 Perspektywy życiowe Polaków (2016 r.) Źródło: CBOS, Komunikat z badań BS/163/2016

6 Kategorie wiekowe ludzi starych: młodzi starzy (young old) osoby w wieku 60/65 74 lata, starzy starzy (old old) osoby w wieku lata, najstarsi starzy (the oldest old) osoby w wieku 85 lat i więcej. Wg danych GUS z 2016 r. w Polsce żyje osób w wieku 60 lat i więcej Stosunek liczby osób w wieku 65 lat i więcej do liczby osób w wieku lat w Polsce % % (prognoza) % (prognoza)

7 Komponenty idei pomyślnego starzenia się : niskie prawdopodobieństwo zapadnięcia na jakąś chorobę, sprawność poznawcza i fizyczna aktywne zaangażowanie w szeroko rozumiane życie.

8 Sposoby spędzania czasu przez emerytów w Polsce (2012 r.) Źródło: CBOS, Komunikat z badań BS/106/2012

9 Najpopularniejsze wśród seniorów sposoby spędzania czasu: oglądanie telewizji chodzenie do kościoła spotykanie się ze znajomymi, przyjaciółmi w domu oraz poza domem odwiedzanie krewnych poza miejscem zamieszkania czytanie książek, czasopism, gazet, słuchanie radia, muzyki Źródło: CBOS, Komunikat z badań BS/163/2016

10 Instytucjonalne formy spędzania czasu wolnego (wybrane): Dom Dziennego Pobytu (DDP) placówki są czynne zazwyczaj od poniedziałku do piątku, w godz. ok oferta: warsztaty, ćwiczenia, rehabilitacja, zajęcia grupowe, posiłki, wycieczki, treningi umysłowe, zajęcia poprawiające umiejętności manualne zajęcia ruchowe, m.in. rehabilitacja, grupowe spacery Nordic Walking Kluby Seniora tworzone z inicjatywy samych uczestników albo z inicjatywy organizacji pozarządowych, spółdzielni mieszkaniowych czy też instytucji publicznych najczęściej mają nieformalny charakter Dzienne oddziały psychogeriatryczne przeznaczone głównie dla osób starszych cierpiących na organiczne zaburzenia i choroby psychiczne. Pielęgniarki i opiekunki środowiskowe odwiedzają osoby starsze lub niepełnosprawne w ich domach działają w ramach takich instytucji jak: PCK, Caritas, pomoc społeczna lub na zasadach działalności gospodarczej.

11 Instytucjonalne formy spędzania czasu wolnego (wybrane): Uniwersytety Trzeciego Wieku Pierwszy Uniwersytet Trzeciego Wieku został utworzony w 1973 roku we Francji. Obecnie UTW działają w dwóch formułach: tradycyjnej, francuskiej oraz nowej, brytyjskiej: formuła francuska: słuchaczem UTW może być osoba z wyższym wykształceniem, a wykłady prowadzone są przez przedstawicieli kadry wyższej uczelni, przy której powstał i działa UTW. formuła brytyjska: studentem może być każdy senior, a kształcenie nie jest wspierane przez wyższą uczelnię. Obecnie w Polsce w obu formułach działa łącznie ponad trzysta UTW. Uniwersytet Trzeciego Wieku, niezależnie od modelu działania, służy: edukacji i rozwojowi intelektualnemu osób starszych, realizacji ich własnych pasji i marzeń, aktywizacji intelektualnej i społecznej seniorów, wyposażeniu osób starszych w kompetencje przydatne w codziennym życiu, budowaniu pozycji seniorów w społeczeństwie.

12 Deklarowane przez seniorów potrzeby pomocy Źródło: CBOS, Komunikat z badań BS/162/2016

13 Zasady pracy z osobami starszymi Odrzucić negatywne stereotypy utożsamiające osobę starszą z chorobą, samotnością, biernością Określić motywacje seniora do angażowania się w działania społeczne Poznać potencjał osoby starszej W doborze aktywności wziąć pod uwagę ograniczenia związane z wiekiem Przedstawić ofertę aktywności nieodbiegającą zbytnio od doświadczeń osoby Uwzględnić w ofercie aktywności naturalną skłonność osób starszych do przyjmowania roli nauczyciela, mistrza, do dzielenia się swoją wiedzą życiową Stosować bezpośrednie formy docierania z informacją Zadbać o prosty, ogólnie zrozumiały język komunikacji Stworzyć warunki do współdecydowania Okazywać cierpliwość, uśmiech, szacunek i otwartość Źródło: T. Schimanek, Z. Wejcman (red.), Aktywni seniorzy - inspirator dla organizacji, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa

14 Zagadnienia do utrwalenia Specyfika starości jako okresu rozwoju człowieka Czas wolny - pojęcie, sposoby wykorzystania przez osoby dorosłe Formy organizacji czasu wolnego osób starszych Zasady pracy z osobami starszymi

Podobne dokumenty

Małgorzata Dzienniak

Małgorzata Dzienniak Trzy fazy starości: Młodzi starzy 60/65-74 lata Starzy starzy 75-84 lata Najstarsi starzy - >85 lat Trzeci wiek Czwarty wiek 75,0 70,0 65,0 60,0 55,0 50,0 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0