Struktura krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r.

Transkrypt

1 Struktura krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. Raport z badao Listopad 2010

2 Spis treści Spis treści... 2 Wstęp... 4 I. Metodologia badao Cel badao Metody i narzędzia badawcze Obszar prowadzenia badao Wielkośd próby i czas przeprowadzenia badao Metoda doboru próby... 9 II. Ruch turystyczny w Województwie Zachodniopomorskim na podstawie danych ze źródeł wtórnych Ruch turystyczny rejestrowany a szacowany Ruch turystyczny w Województwie Zachodniopomorskim w układzie powiatowym Ruch turystyczny w Województwie Zachodniopomorskim na tle Polski III. Charakterystyka krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego Województwa Zachodniopomorskiego Charakterystyka turystów polskich Charakterystyka turystów zagranicznych IV. Preferencje turystów krajowych i zagranicznych Preferencje turystów krajowych Preferencje turystów zagranicznych V. Postrzeganie i ocena oferty turystycznej i atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego Postrzeganie i ocena oferty turystycznej przez turystów spędzających aktualnie czas w Województwie Zachodniopomorskim Postrzeganie atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego przez korzystających i niekorzystających z oferty VI. Profil turysty Profil turysty spędzającego aktualnie czas w Województwie Zachodniopomorskim Profil turysty korzystającego i niekorzystającego z oferty Województwa Zachodniopomorskiego VII. Różnice w modelu zachowao turystów polskich i zagranicznych Charakterystyka zachowao Preferencje turystów Postrzeganie i ocena oferty turystycznej oraz atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego Profil turysty krajowego i zagranicznego VIII. Prognozy dla ruchu turystycznego i popytu na ofertę Województwa Zachodniopomorskiego Popyt na ofertę turystyczną Województwa Zachodniopomorskiego w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 2

3 2. Szacownie wielkości wpływów z turystyki Spis rysunków i tabel Załączniki Badania PAPI turyści krajowi Badania PAPI turyści zagraniczni Narzędzia badawcze w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 3

4 Wstęp Województwo Zachodniopomorskie należy do najbardziej turystycznych regionów Polski. Taka teza wynika zarówno ze znajdujących się tu walorów turystycznych, jaki i wielkości bazy noclegowej oraz ruchu turystycznego mierzonego liczbą turystów w statystykach GUS-u. Turystyka zajmuje istotne miejsce w polityce Regionu, co znajduje odzwierciedlenie w działaniach podejmowanych przez Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego, władze samorządów powiatowych i gminnych, a także organizacje wspierające rozwój turystyki. Województwo posiada i realizuje Strategię Rozwoju Turystyki w Województwie Zachodniopomorskim do 2015 roku. Jeden w celów operacyjnych Strategii odnosi się do badania rynku turystycznego, w tym określenia profilu turysty odwiedzającego Województwo Zachodniopomorskie. Badania ruchu turystycznego prowadzone są w poszczególnych gminach i powiatach z inicjatywy samorządów lokalnych Województwa. Do tej pory nie były realizowane systematyczne i kompleksowe badania ruchu turystycznego, które obejmowały swoim zasięgiem cały Region. Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego zlecił przeprowadzenie badania struktury krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego, które objęły łącznie respondentów. Badania zostały przeprowadzone za pomocą wywiadów bezpośrednich z turystami przebywającymi w sezonie letnim oraz sezonie jesiennym, korzystającymi z oferty turystycznej Województwa (2 200 wywiadów, w tym z turystami zagranicznymi). Badania objęły dziewięd destynacji: Szczecin, Koszalin, Świnoujście, Kołobrzeg, Rewal, Darłowo, Szczecinek, Czaplinek i Cedynię. Wykonano również wywiady telefoniczne wspomagane komputerowo (1 000 wywiadów) wśród mieszkaoców Polski (badane były osoby, które w ciągu 2 lat poprzedzających wywiad realizowały wyjazdy z min. 1 noclegiem poza miejsce zamieszkania). Przeprowadzone badania są głównym źródłem, na podstawie, którego opracowany został prezentowany Raport. Dodatkowo w dokumencie wykorzystane zostały następujące źródła informacji: dane statystyczne GUS i publikacje Instytutu Turystyki oraz analiza desk research wykonana w poszczególnych destynacjach objętych badaniami. Ponieważ było to pierwsze tego typu badanie, zdeterminowało to zarówno sformułowanie celów badawczych, jak i konstrukcję narzędzi badawczych. Badania miały przede wszystkim charakter eksploracyjny. Ich celem było poznanie modelu zachowao turystów odwiedzających obecnie Województwo, jak i potencjalnych turystów, którzy mogą skorzystad z takiej oferty turystycznej w przyszłości. Badania metodą wywiadów bezpośrednich objęły zarówno turystów zgodnie z definicją UNWTO, jak również jednodniowych odwiedzających, którzy mają duży udział w ruchu turystycznym Województwa Zachodniopomorskiego. Raport z badania struktury krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim składa się z ośmiu części. Pierwsza część przedstawia założenia metodologii badao, w tym cele, wielkośd i strukturę próby oraz sposób wykonania badao. Część druga opisuje ruch turystyczny w Zachodniopomorskim w oparciu o dane statystyczne i analizę desk research w destynacjach objętych badaniami. Część trzecia zawiera charakterystykę ruchu turystycznego w podziale na turystów krajowych i zagranicznych, z uwzględnieniem danych charakteryzujących ruch sezonowy i posezonowy. Część czwarta analizuje preferencje turystów. Część piąta prezentuje ocenę oferty i atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego. Część szósta to charakterystyka profilu turystów (zarówno badanych podczas pobytu w Regionie, jak i tych, z którymi przeprowadzane były wywiady telefoniczne). W części siódmej przedstawione zostały różnice w modelu zachowao turystów krajowych i zagranicznych. Na zakooczenie, w części ósmej zaprezentowane zostały prognozy dotyczące ruchu turystycznego na podstawie wyników przeprowadzonych badao. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 4

5 I. Metodologia badao 1. Cel badao Głównym celem badania była wielostronna i pełna charakterystyka ruchu turystycznego krajowego oraz zagranicznego w Województwie Zachodniopomorskim w 2010 r., w sezonie letnim (lipiec, sierpieo) i poza nim (październik). Rozłożenie badao w czasie pozwoliło poznad różnice w zachowaniach i preferencjach turystów w tych porach roku. Dodatkowo w realizacji badao turystów przebywających w Zachodniopomorskim uwzględniono prowadzenie wywiadów z nimi w trakcie całego sezonu letniego, tj. od początku wakacji - ostatni weekend czerwca do kooca sierpnia. Takie podejście pozwoliło na większą obiektywizację odpowiedzi i dało pełniejszy obraz ruchu turystycznego. Szczegółowe cele badao uwzględniły oczekiwania Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego, jako zamawiającego badania. Założono następujące cele szczegółowe: charakterystyka ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim, w tym: identyfikacje najważniejszych źródeł, z których respondenci czerpią informację o Województwie Zachodniopomorskim, częstotliwośd przyjazdów, w tym w ciągu ostatnich dwóch lat, średnia długośd pobytu, cele i motywy odwiedzin, odwiedzane i planowane do odwiedzenia destynacje oraz atrakcje, wielkośd wydatków odwiedzających, poznanie preferencji turystów odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie w ciągu ostatnich dwóch lat, w tym: preferowane destynacje i formy wypoczynku, sposób organizacji przyjazdu, środek transportu, preferowany typ obiektu, poznanie postrzegania i oceny oferty turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego, w tym: dokonanie rankingu atrakcji turystycznych i destynacji Regionu w opinii odwiedzających, ocena atrakcyjności oferty turystycznej, ocena atrakcyjności i konkurencyjności Województwa Zachodniopomorskiego, identyfikacja różnic w modelu zachowao pomiędzy turystami krajowymi i zagranicznymi, charakterystyka zmiennych demograficznych, socjologicznych i ekonomicznych, określających ruch turystyczny oraz określenie profilu obecnych i potencjalnych odwiedzających, określenie potencjalnego popytu na ofertę turystyczną Zachodniopomorskiego. Zakładany cel główny i cele szczegółowe zostały zrealizowane za pomocą wywiadów bezpośrednich PAPI z turystami i jednodniowymi odwiedzającymi, przebywającymi w Regionie w sezonie letnim i poza sezonem, jak również za pomocą wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo CATI. Zaplanowanie badao i ich realizacja zakładała optymalny podział na oba narzędzia badawcze, z uwzględnieniem specyfiki każdego z nich. 2. Metody i narzędzia badawcze Badania prowadzone były za pomocą następujących trzech wymaganych metod badawczych: metoda badao telefonicznych wspomaganych komputerowo (metoda CATI) krajowego ruchu turystycznego, wywiady w oparciu o standaryzowany kwestionariusz na próbie reprezentatywnej minimum n=1 000 dorosłych, aktywnych turystycznie Polaków (przedział wiekowy ), którzy odpowiedzieli twierdząco na pytanie weryfikujące (filtrujące) czy w ostatnich dwóch latach poprzedzających badanie ( ) brał/a Pan/i udział w wyjazdach krajowych i zagranicznych poza miejsce stałego zamieszkania z minimum 1 noclegiem, w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 5

6 metoda wywiadów bezpośrednich ankietera z turystą w oparciu o standaryzowany kwestionariusz papierowy (metoda PAPI) na próbie reprezentatywnej minimum wywiadów (w tym minimum z turystami zagranicznymi), metoda desk research została wykorzystana w zakresie gromadzenia danych statystycznych; dane te miały umożliwid wskazanie optymalnego doboru próby, obliczenie błędu statystycznego oraz przedstawienie cech i wielkości ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim na tle innych województw w Polsce; dodatkowo zgromadzone zostały materiały i informacje związane z ruchem turystycznym w destynacjach objętych badaniem metodą PAPI. Podstawową metodą zbierania informacji było badanie ankietowe, wykonane metodą PAPI. Badania ankietowe prowadziły do pomiaru oraz identyfikacji faktów. Narzędzia: kwestionariusze do badao PAPI, z przeważającymi pytaniami zamkniętymi, z zastosowaniem skal i pytanie macierz, postawiły respondenta w sytuacji dokonywania wyboru. Sposób pozyskiwania informacji w przypadku badao PAPI zakładał bezpośredni kontakt z respondentem przez ankieterów (face to face). Zaletą realizacji badania metodą PAPI była możliwośd scharakteryzowania modelu zachowao turysty, jego preferencji, lojalności, oczekiwao wobec oferty turystycznej regionu i jej oceny w naturalnym środowisku miejscu realizacji pobytu turystycznego. Zastosowanie metody CATI miało na celu poznanie modelu zachowao obecnego, jak i potencjalnego turysty (niekorzystającego obecnie z oferty turystycznej Regionu), profilu potencjalnego turysty i jego motywów (co skłoniłoby go do odwiedzenia Województwa Zachodniopomorskiego), a także potencjalnego popytu na ofertę turystyczną. Opracowanie obu kwestionariuszy poprzedziło sformułowanie problemu badawczego, którego wyjaśnieniu służyły badania obiema metodami. Główny problem badawczy wynikał bezpośrednio z oczekiwao Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego i sformułowany został w celu ogólnym. Problem badawczy koncentruje się na poznaniu obecnego modelu zachowao turysty, jego preferencji, oczekiwao i wskazao do określenia przyszłego popytu. Ważnym i dużym wyzwaniem jest oszacowanie wpływów z turystyki, co pozwoli na określenie wartości i znaczenia gospodarki turystycznej oraz przemysłu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim. Cele szczegółowe dla badao metodą PAPI: charakterystyka ruchu turystycznego, poznanie preferencji odwiedzających, poznanie postrzegania i oceny oferty turystycznej przez odwiedzających, w tym dokonanie rankingu atrakcji turystycznych i destynacji Zachodniopomorskiego w opinii odwiedzających, ocena atrakcyjności oferty turystycznej, charakterystyka zmiennych demograficzno-społecznych, określających ruch turystyczny, identyfikacja różnic w modelu zachowao pomiędzy turystami krajowymi i zagranicznymi. Cele szczegółowe dla badao metodą CATI: charakterystyka zmiennych społeczno-demograficznych, określających ruch turystyczny, poznanie postrzegania i oceny przez odwiedzających oferty turystycznej, w tym ocena atrakcyjności i konkurencyjności Województwa Zachodniopomorskiego przez odwiedzających, ranking atrakcji turystycznych i destynacji Regionu, poznanie preferencji korzystających i niekorzystających z oferty turystycznej Zachodniopomorskiego, określenie przyszłego popytu na ofertę turystyczną Regionu. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 6

7 3. Obszar prowadzenia badao Obszarem badao terenowych metodą wywiadów bezpośrednich PAPI w sensie geograficznym są wskazane przez Zamawiającego subregiony i miasta o kluczowym znaczeniu dla turystyki Województwa, czyli: miasta: Szczecin, Koszalin, pas nadmorski - wybrane (wskazane) miasta: Świnoujście, Rewal, Kołobrzeg, Darłowo, Pojezierze Drawskie: Czaplinek, Szczecinek, południowa częśd Regionu, na granicy z Niemcami (Nadodrze) - wskazana miejscowośd: Cedynia. Według statystyk GUS-u za 2008 r. wskazane destynacje dysponują 48,2% miejsc noclegowych Województwa Zachodniopomorskiego, w tym 60% miejsc całorocznych. Generują one 60,9% ruchu turystycznego, mierzonego liczbą korzystających (w tym 80,5% zagranicznego ruchu turystycznego). W analizowanym roku wymienione destynacje odwiedziło turystów, korzystających z bazy zbiorowego zakwaterowania na łącznie wykazywanych turystów w Województwie Zachodniopomorskim. W momencie przygotowania planu badao i rozpoczęcia realizacji nie były dostępne dane o wielkości ruchu turystycznego za 2009 r., dlatego na potrzeby tego projektu uwzględnione zostały dane za 2008 r. Badania PAPI prowadzone były na próbie dorosłych Polaków i turystów zagranicznych, przebywających w wymienionych destynacjach, w atrakcjach turystycznych, charakteryzujących się największym natężeniem ruchu turystycznego. Szczegółowy wykaz punktów prowadzenia badao przedstawia tabela 1. Tabela 1: Punkty badao ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim Lp. Miejscowośd Punkty badao Wały Chrobrego, 1 Szczecin Zamek Książąt Pomorskich (w tym Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej na Zamku), okolice Bazyliki Katedralnej Św. Jakuba i Plac Orła Białego (bezpośrednie sąsiedztwo), Centrum Informacji Turystycznej, al. Niepodległości 1, okolice dworca PKP Szczecin Główny, Jasne Błonia i Park Kasprowicza (okolice bezpośrednio za Urzędem Miasta Szczecin), okolice jez. Głębokie, w tym Park Linowy, okolice jez. Dąbie, punkt widokowy z 22 piętra kawiarni Caffe 22 w centrum Szczecina. Góra Chełmska w Koszalinie, 2 Koszalin Park Przygody Koszalin (Trollandia), okolice Katedry i Rynku Staromiejskiego (Muzeum, Domek Kata, Katedra, Ratusz, Zabytek Św. Gertrudy, Mury Miejskie), Zespół Parków Miejskich, przystao w Jamnie. 3 Świnoujście Wybrzeże Władysława IV na odcinku od przeprawy promowej do ul Marynarzy pl. Rybaka, przy Muzeum Rybołówstwa Morskiego, Promenada na odcinku od ul. Chrobrego do ul. E. Gierczak, plaża, wejścia na plażę (na wysokości ul. E. Gierczak i Trentowskiego), przeprawa promowa na wyspie Wolin (promy Karsibór), Latarnia Morska w Świnoujściu, Fort Wschodni (wyspa Wolin), stacja koocowa Uznamskiej Kolejki Uzdrowiskowej. plaża (główne zejście przy ul. Sikorskiego), 4 Rewal taras widokowy przy ul. Klifowej, stacja kolejki wąskotorowej w Rewalu przy ul. Dworcowej, okolice ruin kościoła w Trzęsaczu, ul. Klifowa, Latarnia Morska w Niechorzu, przy ul. Polnej. Promenada - przebiegająca wzdłuż części uzdrowiskowej miasta, 5 Kołobrzeg okolice Latarni Morskiej w Kołobrzegu, port, w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 7

8 Rynek, Park linowy, fortyfikacje twierdzy w Kołobrzegu, okolice Pałacu Brunszwickich, Dźwirzyno. okolice Zamku Książąt Pomorskich w Darłowie, 6 Darłowo Rynek w Darłowie, ul. Powstaoców Wielkopolskich, port, plaża, okolice Latarni Morskiej w Darłówku. w samym Czaplinku: starówka, deptak, oraz ulica Pięciu pomostów, 7 Czaplinek wieś Stare Drawsko, Muzeum "Zamek Drahim, Drawski Park Krajobrazowy (np. wieża widokowa Spyczyna Góra), okolice wyciągu do nart wodnych, przystao Tramwaju Wodnego, 8 Szczecinek Ratusz i okolice, Spichlerz i okolice, Parsęcko (osada słowiaoska). Grodzisko, 9 Cedynia okolice Muzeum Regionalnego, klasztor cysterski - Hotel Klasztor Cedynia, Góra Czcibora symboliczne miejsce pamięci Bitwy pod Cedynią z 972 r., wieża widokowa, ok. 150 m od rynku, przy ul. Kościuszki. Źródło: Uzgodnienia z Zamawiającym Badania telefoniczne wspomagane komputerowo CATI przeprowadzono na próbie ogólnopolskiej dorosłych Polaków, którzy twierdząco odpowiedzieli na weryfikujące filtrujące pytanie i objęły wszystkie 16 województw (łącznie z Województwem Zachodniopomorskim). 4. Wielkośd próby i czas przeprowadzenia badao Wielkośd próby została ustalona przez Zamawiającego w następujący sposób: respondentów przebadanych metodą CATI, respondentów (turyści polscy odwiedzający Województwo) przebadanych metodą PAPI, respondentów (turyści zagraniczni odwiedzający Województwo) przebadanych metodą PAPI. Badaniami PAPI zostali objęci zarówno turyści, jak również jednodniowi odwiedzający, przebywający na terenie Województwa Zachodniopomorskiego we wskazanych destynacjach. Wywiady przeprowadzone zostały również z jednodniowymi odwiedzającymi i turystami, będącymi mieszkaocami Regionu, w celu poznania wielkości i struktury wewnątrzregionalnego ruchu turystycznego. Definiując turystę odniesiono się do wytycznych UNWTO, gdzie określa się w ten sposób osobę, która odbywa podróż poza miejsce zamieszkania, na co najmniej 24 godziny i przebywa w niej nie dłużej, niż 12 miesięcy. Podróż ta nie dotyczy celu związanego z pracą w dłuższym okresie czasu. Badaniami zostali objęci więc respondenci przyjeżdżający w celach związanych z pracą, nauką i udziałem w szkoleniach/kongresach/spotkaniach biznesowych, a także odwiedzający rodzinę i znajomych. Jednodniowi odwiedzający to osoby, które w objętych badaniami miejscach spędzają pół dnia lub cały dzieo, nie korzystając jednak z noclegów. Według danych GUS-u Województwo Zachodniopomorskie odwiedziło w 2008 r turystów, którym udzielono noclegów. Zaznaczyd należy, że statystyki GUS-u nie uwzględniają pobytów w pokojach gościnnych, gospodarstwach agroturystycznych oraz tzw. szarej strefy. Populacja generalna, będąca liczbą turystów korzystających z bazy noclegowej Województwa Zachodniopomorskiego wynosi osoby, a próba przewidziana do realizacji w badaniach PAPI wynosi respondentów. Wynika z tego, że badania objęły 0,13% populacji generalnej, w tym 0,26% populacji turystów zagranicznych. Szacunki w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 8

9 Instytutu Turystyki wskazują, że w 2008 r. do Województwa Zachodniopomorskiego mogło przyjechad łącznie 4,2 mln turystów krajowych, w tym 0,9 mln turystów zagranicznych. Według tych statystyk badania objęły 0,05% populacji generalnej, w tym 0,11% populacji turystów zagranicznych. Zgodnie z oczekiwaniami Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego i w oparciu o znajomośd sezonowości zastosowano podział wielkości próby w badaniach PAPI wg następującej formuły: sezon letni (lipiec sierpieo 2010: od do 30.08) 80% badanej próby, czyli wywiadów (960 ruch krajowy i 800 zagraniczny) sezon jesienny (październik 2010: od do r.) 20% badanej próby, czyli 440 wywiadów (240 ruch krajowy i 200 zagraniczny). Badania CATI prowadzone były sukcesywnie w 2 turach od lipca do października 2010 r. Wielkośd próby stanowi ok. 0,03% podróżujących Polaków (na podstawie szacunków Instytutu Turystyki za 2008 r.). 5. Metoda doboru próby Zastosowane metody i kryteria doboru próby zdeterminowane były zastosowanymi metodami badawczymi oraz bazowymi wymaganiami. Dla każdej z metod badawczych zaproponowana została optymalna metoda. Kryterium doboru respondentów, było ich uczestnictwo w wyjeździe turystycznym (w roku bieżącym i w ciągu ostatnich dwóch lat poprzedzających badanie). Rysunek 1: Struktura próby w badaniach PAPI w odniesieniu do wielkości ruchu turystycznego wg GUS-u Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 9

10 Dla badania realizowanego metodą wywiadów bezpośrednich we wskazanych dziewięciu destynacjach zaproponowany został dobór próby warstwowo losowy. Zróżnicowanie charakteru ruchu turystycznego na terenie poszczególnych destynacji, wielkości bazy noclegowej i realizowanych przez nie funkcji turystycznych wskazują, że była to metoda najbardziej adekwatna. Podział na warstwy opierał się na wielkości rejestrowanego ruchu turystycznego, mierzonego liczbą korzystających z bazy noclegowej w destynacjach (gminach miejskich i wiejskich oraz miastach na prawach powiatu). Przyjęcie losowo warstwowego doboru próby oznaczało, że najwięcej wywiadów zebranych zostało w gminach, w których GUS wykazuje największą liczbę korzystających z bazy noclegowej (tabela 2 poniżej). W ramach każdej z warstw zastosowany został nieograniczony dobór losowy, w celu zapewnienia reprezentatywności badanej próby. W tabeli nr 2 przedstawione zostały wyliczenia, na podstawie których określono zakładane wielkości warstw przypadające na poszczególne destynacje. Zastosowano losowanie warstwowe, gdzie każda destynacja to odrębna warstwa. Dla poszczególnych warstw zastosowano nieograniczony dobór losowy. Największa liczba respondentów krajowych i zagranicznych przebadana została na terenie Szczecina i Kołobrzegu (miasto i gmina), Świnoujścia i Rewala. Jeśli chodzi o respondentów zagranicznych przyjęto założenie, że w badanej próbie znajdą się przede wszystkim te nacje, które są w największym stopniu reprezentowane w rejestrowanym ruchu turystycznym. Są to Niemcy, Duoczycy, Szwedzi, Norwegowie, Holendrzy i Brytyjczycy. Największy udział wśród zagranicznych turystów mają Niemcy (70,8% turystów zagranicznych łącznie). W tabeli nr 3 przedstawiono szczegółowy zakładany podział na warstwy z uwzględnieniem wielkości próby przypadającej na sezon letni i okres poza sezonem letnim (jesieo). Tabela 2: Struktura warstwowania wg wskazanych destynacji Lp. Destynacja Korzystający W tym zagraniczni Udział korzystających z destynacji w łącznej liczbie korzystających w % Turyści zagraniczni udział w % Wielkośd warstwy na destynację turyści krajowi Wielkośd warstwy na destynację turyści zagraniczni 1. Szczecin ,9% 46,1% Świnoujście ,0% 13,7% Rewal ,9% 4,1% Kołobrzeg (miasto i gmina) ,9% 31,3% Koszalin ,0% 1,4% Darłowo (miasto i gmina) ,9% 2,5% Szczecinek ,3% 0,6% Czaplinek ,0% 0,0% Cedynia ,1% 0,3% 2 3 Razem ,0% 100,0% Łącznie Województwo Zachodniopomorskie ,9% 80,5% Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie danych GUS-u w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 10

11 Tabela 3: Podział próby badawczej PAPI na sezony wielkości zakładane (ilośd badanych) Lp. Destynacja Wielkośd warstwy na destynację - krajowi Wielkośd warstwy na destynację - zagraniczni Sezon letni - udział 80% ruch krajowy Sezon jesienny - udział 20% ruch krajowy Sezon letni - udział 80% ruch zagraniczny Sezon jesienny - udział 20% ruch zagraniczny 1. Szczecin Świnoujście Rewal Kołobrzeg (miasto i gmina) Koszalin Darłowo (miasto i gmina) Szczecinek Czaplinek Cedynia Razem Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne Podczas realizacji badao metodą wywiadów bezpośrednich PAPI (tabela 4) zebrano łącznie ankiet o 10 więcej, niż planowano nie licząc badania pilotażowego na próbie 60 respondentów, przeprowadzonego w czerwcu 2010 r.). Próba została zrealizowana w sezonie letnim oraz poza nim na oczekiwanej wielkości łącznej i w podziale na turystów krajowych oraz zagranicznych. Podczas realizacji badao wystąpiły różnice w ilości zebranych ankiet w poszczególnych destynacjach (tabela 5). Różnice (w przedziale od minus 17 do plus 16 ankiet) wynikały z faktu, że zrealizowano większą liczbę ankiet w destynacjach, które wg GUS-u charakteryzują się najmniejszą wielkością ruchu turystycznego (Cedynia, Koszalin, Szczecinek, Czaplinek, Darłowo). Proporcjonalnie mniejszą liczbę ankiet zrealizowano w destynacjach wykazujących najwyższy ruch turystyczny (Szczecin i Kołobrzeg), w celu osiągnięcia zakładanej minimalnej wielkości badanej próby. Tabela 4: Podział próby badawczej PAPI na sezony wielkości zrealizowane (ilośd badanych) Lp. Destynacja Wielkośd warstwy na destynację - krajowi Wielkośd warstwy na destynację - zagraniczni Sezon letni - udział 80% ruch krajowy Sezon jesienny - udział 20% ruch krajowy Sezon letni - udział 80% ruch zagraniczny Sezon jesienny - udział 20% ruch zagraniczny 1. Szczecin Świnoujście Rewal Kołobrzeg (miasto i gmina) Koszalin Darłowo (miasto i gmina) Szczecinek Czaplinek Cedynia Razem Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 11

12 Tabela 5: Podział próby badawczej PAPI na sezony różnice (ilośd badanych) Lp. Destynacja Wielkośd warstwy na destynację - krajowi Wielkośd warstwy na destynację - zagraniczni Sezon letni - udział 80% ruch krajowy Sezon jesienny - udział 20% ruch krajowy Sezon letni - udział 80% ruch zagraniczny Sezon jesienny - udział 20% ruch zagraniczny 1. Szczecin Świnoujście Rewal Kołobrzeg (miasto i gmina) Koszalin Darłowo (miasto i gmina) Szczecinek Czaplinek Cedynia Razem Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne Wielkości tych różnic (tabela nr 5) nie są duże, a ponadto należy pamiętad, że ustalono je w relacji do informacji pochodzących z 2008 r. Natomiast same badania miały miejsce w roku 2010, w którym struktura i wielkośd ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim w porównaniu z rokiem 2008 uległa niewielkim zmianom. Nadwyżka ankiet poza Szczecinem i Kołobrzegiem na korzyśd innych destynacji może byd korzystna ze względu na lepsze rozpoznanie struktury ruchu w pozostałych destynacjach. Poza tym, badania i analizy ruchu turystycznego w wymienionych miastach są przedmiotem odrębnych projektów. W przypadku badao metodą CATI zastosowano dobór losowo - kwotowy dla wskazanej próby dla każdego z 16 województw. Dobór losowo-kwotowy gwarantował największą reprezentatywnośd. W badaniu wzięło udział osób. Kwoty zostały założone dla wieku, płci oraz miejsca zamieszkania, toteż próba jest reprezentatywna w odniesieniu do ww. wskaźników demograficznych dla populacji zamieszkującej Polskę. W tabeli 6 przedstawiona została planowana struktura próby w badaniu CATI z podziałem na poszczególne województwa i strukturę demograficzną. Badania przeprowadzone zostały zgodnie z ustalonymi założeniami, a próba zrealizowana wg zakładanej struktury i wielkości - zrealizowanych zostało łącznie wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo. Tabela 6: Podział próby badawczej CATI na województwa wg struktury demograficznej Województwo Przedziały wiekowe Liczba Dolnośląskie respondentów Mężczyźni Kobiety Razem 77 Kujawsko-pomorskie Mężczyźni Kobiety Razem 54 Lubelskie Mężczyźni Kobiety Razem 56 Lubuskie Mężczyźni Kobiety Razem 28 Łódzkie w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 12

13 Mężczyźni Kobiety Razem 69 Małopolskie Mężczyźni Kobiety Razem 85 Mazowieckie Mężczyźni Kobiety Razem 130 Opolskie Mężczyźni Kobiety Razem 28 Podkarpackie Mężczyźni Kobiety Razem 54 Podlaskie Mężczyźni Kobiety Razem 31 Pomorskie Mężczyźni Kobiety Razem 57 Śląskie Mężczyźni Kobiety Razem 125 Świętokrzyskie Mężczyźni Kobiety Razem 34 Warmiosko-mazurskie Mężczyźni Kobiety Razem 37 Wielkopolskie Mężczyźni Kobiety Razem 89 Zachodniopomorskie Mężczyźni Kobiety Razem 46 Suma 1000 Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 13

14 II. Ruch turystyczny w Województwie Zachodniopomorskim na podstawie danych ze źródeł wtórnych 1. Ruch turystyczny rejestrowany a szacowany Na podstawie danych statystycznych o wielkości rejestrowanego ruchu turystycznego w bazie noclegowej wg GUS-u (sporządzane na podstawie sprawozdania o wykorzystaniu turystycznego obiektu noclegowego KT-1, składanego przez podmioty prowadzące działalnośd hotelarską, wg klasyfikacji REGON) określona została struktura warstwowa próby i założenia operatu losowania. Ponieważ oprócz turystów korzystających z bazy noclegowej badaniami objęci zostali również jednodniowi odwiedzający, uwzględnione zostały również w założeniach metodologii badawczej szacunki Instytutu Turystyki, dotyczące krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim (Regionie traktowanym jako całośd bez szczegółowych podziałów na subregiony turystyczne i konkretne destynacje). Wymienione dane stanowią dwa podstawowe wiarygodne źródła informacji o ruchu turystycznym w Województwie Zachodniopomorskim. Ruch turystyczny w bazie noclegowej zbiorowego zakwaterowania odnosi się do korzystających z obiektów hotelarskich i pozostałych obiektów niesklasyfikowanych. Dane statystyczne nie zawierają informacji o wykorzystaniu pokoi gościnnych i kwater agroturystycznych. Tabela 7 prezentuje dane dotyczące ruchu turystycznego w bazie noclegowej wg GUS-u (ruch ogółem, krajowy i zagraniczny ruch turystyczny) w latach Dane te pokazują, że w odniesieniu do 2006 roku wzrosła liczba korzystających z noclegów (wzrosła więc liczba turystów ogółem). Podobną tendencję można zaobserwowad w liczbie udzielonych noclegów. Taka relacja wskazuje na systematyczny spadek długości pobytów. W 2006 r. średnia długośd pobytu w obiektach noclegowych wynosiła 5,9 doby (w tym 5,0 turystów zagranicznych i 6,3 turystów krajowych). W 2009 r. średnia długośd pobytu wynosiła 5,5 doby i w przypadku turystów zagranicznych nie uległa ona zmianie. Zmniejszyła się średnia długośd pobytu turystów krajowych (z 6,3 do 5,7 doby). Kryzys gospodarczy dał się odczud w ruchu turystycznym w Województwie Zachodniopomorskim w latach W 2008 r. spadła liczba turystów zagranicznych w stosunku do roku poprzedniego, przy czym w 2009 r. Region był częściej odwiedzany przez turystów zagranicznych. W turystyce krajowej spadek zanotował Region w 2009 r. i dotyczył on przede wszystkim zmniejszenia długości pobytu turysty krajowego oraz zmniejszeniu jego liczby. Dane statystyczne o wykorzystaniu bazy noclegowej za pierwsze półrocze 2010 r. w Banku Danych Regionalnych mówią o niewielkim spadku ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim. Tabela 7: Ruch turystyczny w Województwie Zachodniopomorskim w latach wg danych GUS-u Rodzaj obiektu Dynamika 2009/2006 Obiekty noclegowe łącznie ,7% Obiekty całoroczne ,4% Miejsca noclegowe ogółem ,7% Miejsca noclegowe całoroczne ,6% Korzystający z noclegów łącznie ,8% Korzystający z noclegów turyści polscy ,6% Korzystający z noclegów turyści zagraniczni ,4% Udzielone noclegi łącznie ,1% Udzielone noclegi turystom polskim ,8% Udzielone noclegi turystom zagranicznym ,1% Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie danych GUS-u w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 14

15 Struktura turysty zagranicznego w obiektach bazy noclegowej zbiorowego zakwaterowania wskazuje, że dominującymi nacjami (obok Niemców) są: Duoczycy, Szwedzi, Norwegowie i Brytyjczycy. W 2009 roku wzrosła w stosunku do lat poprzednich liczba turystów z: Belgii, Szwajcarii i Finlandii (tabela 8). Tabela 8: Zagraniczny ruch turystyczny w Województwie Zachodniopomorskim w latach wg danych GUS-u Turyści zagraniczni łącznie, w tym najważniejsze nacje: osoba Austria osoba Belgia osoba Czechy osoba Dania osoba Finlandia osoba Francja osoba Litwa osoba Niemcy osoba Szwecja osoba Wielka Brytania osoba Włochy osoba Norwegia osoba Szwajcaria osoba Ukraina osoba Rosja osoba Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie danych GUS-u Jak wspomniano wyżej, dane GUS-u nie są odzwierciedleniem wszystkich zjawisk związanych z ruchem turystycznym w Województwie Zachodniopomorskim. Ruch turystyczny w pozostałych obiektach bazy noclegowej nie jest ewidencjonowany na poziomie Regionu i opierad można się tutaj na szacunkach i badaniach wieloletnich prowadzonych przez Instytut Turystyki. Trudnośd w oszacowaniu wielkości ruchu turystycznego, w tym w podziale na poszczególne sezony wynika z faktu, że Region charakteryzuje się bardzo dużym udziałem sezonowej bazy noclegowej. Statystyki GUS-u wskazują, że tylko 42,7% obiektów to obiekty całoroczne (37,9% miejsc noclegowych ogółem to miejsca całoroczne). W przypadku obiektów, które nie są objęte statystykami, odsetek miejsc o charakterze sezonowym jest z pewnością większy (większośd pokoi gościnnych w pasie nadmorskim funkcjonuje wyłącznie w sezonie letnim). Szacunki Instytutu Turystyki dotyczące wielkości i struktury ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim pokazują istotną różnicę w stosunku do danych GUS-u (GUS podaje, że w 2009 r. Region odwiedziło ok. 1,7 mln turystów korzystających z bazy noclegowej, a oceny Instytutu Turystyki mówią o 4,9 mln turystów). W odniesieniu do 2008 r. szacunki te pokazują wzrost ruchu turystycznego łącznie o 0,7 mln turystów, w tym o 0,5 mln wzrosła liczba turystów zagranicznych. W strukturze ruchu turystycznego Polaków odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie przeważają pobyty długookresowe (1,9 mln turystów w 2009 r.). Turyści krajowi stanowili 71% turystów odwiedzających Region. W strukturze ruchu turystycznego krajowego i zagranicznego nastąpiła zmiana w stosunku do roku poprzedniego: o 7,7% wzrosła liczba turystów zagranicznych kosztem turystów krajowych. Wstępne szacunki za pierwsze półrocze 2010 r. potwierdzają tendencję wzrostową w zagranicznym ruchu turystycznym. W tym okresie Województwo Zachodniopomorskie odwiedziło 0,78 mln turystów zagranicznych, co daje Regionowi pierwsze miejsce w zagranicznym ruchu turystycznym na tle innych województw w Polsce (dla porównania, Województwa Małopolskie i Mazowieckie odwiedziło w tym okresie 0,76 mln turystów). Rysunek 2 pokazuje wielkośd i strukturę krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego na podstawie szacunków Instytutu Turystyki w latach w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 15

16 Rysunek 2: Szacunki Instytutu Turystyki dotyczące wielkości i struktury krajowego oraz zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim w latach w milionach turystów 4,9 1,4 Turyści łącznie (polscy i ,5 zagraniczni) 1,6 Turyści zagraniczni 1,9 Turyści polscy, w tym: 0,9 4,2 Pobyty krótkookresowe ,5 3,3 Pobyty długookresowe 1, Źródło: 2. Ruch turystyczny w Województwie Zachodniopomorskim w układzie powiatowym W celu pełniejszego zdiagnozowania ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim należy przedstawid jego strukturę w poszczególnych powiatach (tabela nr 9). Taka prezentacja jest uzasadniona, ponieważ badania krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego metodą PAPI prowadzone były w tych destynacjach, które charakteryzują się największym udziałem w ruchu turystycznym Regionu. Dodatkowo, w celu wskazania relacji pomiędzy wielkością bazy noclegowej a ruchem turystycznym zaprezentowany został również rozkład terytorialny obiektów zbiorowego zakwaterowania. Analiza została oparta na danych GUS-u, gdyż są to jedyne porównywalne dane, które odnoszą się do poszczególnych powiatów Województwa Zachodniopomorskiego. Tabela 9: Baza noclegowa w miastach i powiatach o największym udziale w ruchu turystycznym Województwa Zachodniopomorskiego Województwo/Powiat Liczba obiektów Liczba obiektów całorocznych Liczba pokoi w hotelach Liczba miejsc noclegowych Liczba miejsc noclegowych całorocznych Gryficki Kamieoski Kołobrzeski Koszalioski Sławieoski Miasto Szczecin Miasto Świnoujście Łącznie Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie danych GUS-u w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 16

17 Rysunek 3: Turystyczne obiekty noclegowe w 2009 r. w układzie powiatowym Źródło: Rysunek 4: Udzielone noclegi w turystycznych obiektach noclegowych w 2009 r. w układzie powiatowym Źródło: w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 17

18 Koncentracja obiektów zbiorowego zakwaterowania znajduje się w powiatach pasa nadmorskiego: kamieoskim, gryfickim, kołobrzeskim i koszalioskim, w miastach: Szczecin i Świnoujście oraz w powiecie sławieoskim (tabela 9 i rysunek 3). Łącznie w wymienionych miastach i powiatach znajduje się 81,8% obiektów (w tym 72,5% całorocznych) i 90,2% miejsc noclegowych (w tym 86,7% całorocznych). Znajduje to odzwierciedlenie w rozkładzie terytorialnym ruchu turystycznego w Województwie. Zmieniają się jednak proporcje w udziale poszczególnych miast i powiatów w wielkości ruchu turystycznego (rysunki 4 i 5). Rysunek 5: Ruch turystyczny w obiektach zbiorowego zakwaterowania w 2009 r. w układzie powiatowym Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie danych GUS-u w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 18

19 3. Ruch turystyczny w Województwie Zachodniopomorskim na tle Polski Analizując ruch turystyczny w Województwie Zachodniopomorskim należy odnieśd się również do pozycji na tle innych województw i jego udziału w krajowym i zagranicznym ruchu turystycznym w Polsce (rysunki 6 8). Szacunki Instytutu Turystyki, na które powoływano się wyżej, pokazują ruch turystyczny w Polsce w układzie regionalnym w 2009 r. Rysunek 6 przedstawia zagraniczny ruch turystyczny, rysunek 7 krajowy ruch turystyczny, zaś na rysunku 8 krajowy ruch w podziale na pobyty krótko i długookresowe. Łączna liczba wizyt w poszczególnych województwach jest większa niż liczba podróży, gdyż częśd osób podczas jednej podróży odwiedziła więcej niż jedno województwo, dlatego suma podróży realizowanych w poszczególnych województwach jest większa, niż całkowita liczba podróży. Rysunek 6: Zagraniczny ruch turystyczny w 2009 r. według województw i liczby zagranicznych podróży turystycznych ogółem (w mln) Źródło: Razem: 11,9 mln Rysunek 7: Krajowy ruch turystyczny w 2009 r. według województw i liczby krajowych podróży turystycznych ogółem (w mln) Źródło: w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 19

20 Rysunek 8: Krajowy ruch turystyczny w 2009 r. według województw i liczby podróży krótkookresowych i długookresowych (w mln) Źródło: Województwo Zachodniopomorskie było w 2009 r. trzecie z najczęściej odwiedzanych w Polsce przez turystów zagranicznych (po Województwie Mazowieckim i Małopolskim). Udział Województwa Zachodniopomorskiego w zagranicznym ruchu turystycznym rośnie i w tym roku może okazad się najchętniej odwiedzanym województwem przez obcokrajowców. Instytutu Turystyki szacuje, że w 2009 roku, w ciągu całego roku do Polski przyjechało prawie 54 mln cudzoziemców, w tym blisko 11,9 mln turystów Bardzo wysoki jest również udział Województwa Zachodniopomorskiego w krajowym ruchu turystycznym jest na drugim miejscu pod względem najchętniej wybieranych przez Polaków regionów (po Województwie Pomorskim). Na 30,8 mln krajowych podróży turystycznych, 3,5 mln zrealizowano w Zachodniopomorskim. Województwo jest jednym z dwu wiodących miejsc wybieranych na pobyty długookresowe. W pobytach krótkookresowych wg szacunków Instytutu Turystyki Zachodniopomorskie ustępuje województwom: Mazowieckiemu, Wielkopolskiemu i Dolnośląskiemu. W 2009 r. Województwo Zachodniopomorskie wybrało na pobyty krótkookresowe tyle samo turystów, co drugie w Polsce województwo z dostępem do morza. W przeciwieostwie do Pomorskiego Województwo Zachodniopomorskie odnotowało dynamikę wzrostu w krajowym i zagranicznym ruchu turystycznym (lata ). Wstępne szacunki za pierwsze półrocze 2010 r. wskazują, że turyści zagraniczni wybierali chętniej na pobyt Województwo Zachodniopomorskie, niż Pomorskie. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 20

21 III. Charakterystyka krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego Województwa Zachodniopomorskiego Charakterystyka krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego została przedstawiona w niniejszym rozdziale w oparciu o badania wykonane metodą PAPI na próbie n=1 209 dla turystów krajowych i n=1 001 dla turystów zagranicznych. Oddzielnie scharakteryzowany został krajowy i zagraniczny ruch turystyczny. W analizie wyników uwzględniono różnice w modelu zachowao turystów w sezonie letnim i poza nim. Kryterium to zdeterminowało sposób prezentacji i interpretacji wyników. Oprócz wyników łącznych przedstawiony został rozkład odpowiedzi turystów w poszczególnych sezonach, w których prowadzone były badania. Charakterystyka ruchu turystycznego dotyczy następujących cech modelu zachowao turysty: identyfikacji najważniejszych źródeł, z których respondenci czerpią informację o Regionie, częstotliwości przyjazdów, w tym w ciągu ostatnich 2 lat, średniej długości pobytu, celów i motywów odwiedzin, odwiedzanych i planowanych do odwiedzenia destynacji i atrakcji, wielkości wydatków odwiedzających. 1. Charakterystyka turystów polskich a. źródła informacji o Województwie Zachodniopomorskim Podstawowym źródłem informacji o Zachodniopomorskim i jego ofercie turystycznej są własne doświadczenia ankietowanych z wcześniejszych pobytów (48,4%) oraz informacje pozyskane od rodziny i/lub znajomych (42,4%). Wskazuje to na fakt, że turyści polscy chętnie powracają do Regionu. Strona internetowa jako źródło informacji, to trzecia z wymienianych odpowiedzi (24,1%). W kategorii inne źródła respondenci podawali: skierowanie od lekarza, zalecenia zdrowotne, sklepy sportowe, kluby i organizacje, instytucje kultury, firmy, organizatorzy imprez. Odpowiedzi nie sumują się do 100% (respondent mógł wybrad więcej, niż jedną odpowiedź). Rysunek 9: Źródła informacji o Województwie Zachodniopomorskim przed przyjazdem n=1 209 Inne źródło Targi turystyczne Ulotki/foldery/publikacje promujące Region Radio/prasa/telewizja Informacja Turystyczna/Ambasada Biuro turystyczne 6,4% 2,0% 7,4% 3,7% 1,7% 2,2% Rodzina/znajomi 42,4% Strona internetowa 24,1% Byłem/am już wcześniej 48,4% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 21

22 Rozkład odpowiedzi na pytanie o źródła informacji turystów badanych w okresie wakacji i poza nim pokazuje, że turyści wakacyjni czerpią informacje o Regionie w większym stopniu z polecenia rodziny i/lub znajomych (46,9%), niż korzystają z informacji ze stron internetowych. Turyści odwiedzający Województwo Zachodniopomorskie po sezonie letnim wskazują w większym stopniu na wcześniejsze doświadczenia (50,6%). Odwiedzający jesienią, częściej niż turyści ankietowani latem, sięgają po materiały drukowane promujące Region, czerpią informacje z targów turystycznych i jednostek informacji turystycznej. Wskazuje to na zasadnośd i potrzebę intensyfikacji promocji posezonowej Województwa Zachodniopomorskiego. Turyści badani jesienią znacznie częściej wskazywali na inne źródło informacji (tak zrobiło 17%, czyli 40 respondentów). Z informacji biura turystycznego skorzystało 2,8% turystów wakacyjnych (1,1% z nich deklarowało, że pobyt zorganizowało biuro podróży). Rysunek 10: Źródła informacji o Województwie Zachodniopomorskim przed przyjazdem podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Inne źródło Targi turystyczne Ulotki/foldery/publikacje promujące Region Radio/prasa/telewizja Informacja Turystyczna/Ambasada Biuro turystyczne Rodzina/znajomi Strona internetowa Byłem/am już wcześniej 3,8% 3,4% 1,6% 5,7% 2,6% 4,0% 2,6% 1,4% 0,0% 2,8% 17,0% 14,0% 23,8% 21,3% 24,7% 46,9% 50,6% 47,8% Jesieo Lato 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% b. częstotliwośd przyjazdów, w tym w ciągu ostatnich dwóch lat Częstotliwośd odwiedzin badana za pomocą wywiadów bezpośrednich miała na celu uzyskanie odpowiedzi na trzy pytania: ile razy respondent odwiedził dotychczas Województwo Zachodniopomorskie? czy odwiedzał je w ciągu ostatnich dwóch lat? ile razy przyjeżdżał tu w ciągu ostatnich dwóch lat? Łącznie 48,4% respondentów badanych w sezonie letnim i poza nim odpowiedziało, że odwiedza Województwo Zachodniopomorskie więcej, niż czwarty raz (rysunek 11). Świadczy to o tym, że turyści polscy chętnie powracają do Województwa Zachodniopomorskiego. Tylko 14,1% turystów przyjechało do Zachodniopomorskiego po raz pierwszy. Wśród turystów badanych w sezonie letnim ponad połowa (50,5%) zadeklarowała, że przyjechała więcej, niż cztery razy, a 15,4% przyjechało po raz pierwszy (rysunek 12). Taki rozkład odpowiedzi pokazuje, że latem dominują stali goście, którzy znają i odwiedzają Województwo Zachodniopomorskie, przyjeżdżając w to samo miejsce (w tej grupie 41,7% zadeklarowała, że odwiedziła Region w ciągu ostatnich 2 lat). Są to głównie mieszkaocy Polski zachodniej i południowo zachodniej. W przypadku respondentów udzielających wywiadów jesienią przeważały odpowiedzi świadczące o tym, że są oni w Województwie Zachodniopomorskim czwarty raz (19,6% respondentów), trzeci (18,3%) i drugi (13,6%). Pierwszy raz odwiedziło Region tylko 8,9% osób badanych poza sezonem letnim. W zrozumieniu rozkładu w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 22

23 odpowiedzi na to pytanie pomaga skorelowanie z pytaniami o cel podróży i długośd pobytu. Jesienią dominują dwie grupy turystów: weekendowi i odwiedzający na pobyty krótkookresowe poza weekendem, a także przyjeżdzający do destynacji pasa nadmorskiego w celach zdrowotnych (cele odwiedzin pokazują rysunki nr 19 i 20). Rysunek 11: Częstotliwośd łączna przyjazdów do Województwa Zachodniopomorskiego n= ,1% 12,8% 48,4% Pierwszy Drugi 11,1% 13,6% Trzeci Czwarty Więcej Rysunek 12: Częstotliwośd łączna przyjazdów do Województwa Zachodniopomorskiego podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Więcej 39,6% 50,5% Czwarty 9,0% 19,6% Trzeci 12,4% 18,3% Jesieo Lato Drugi 13,6% 12,6% Pierwszy 8,9% 15,4% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% Łącznie 60,3% respondentów zadeklarowało, że odwiedzało Województwo Zachodniopomorskie w ciągu ostatnich dwóch lat (rysunek 13). Jest to dobry rezultat, który wskazuje na lojalnośd, co potwierdza rozkład odpowiedzi pokazujących, jak respondenci ci oceniają ofertę turystyczną Zachodniopomorskiego (należy tu wziąd pod uwagę, że 7,4% respondentów łącznie mieszka w Regionie). Porównując deklaracje turystów badanych w sezonie letnim i poza nim widad, że wśród osób odwiedzających Region w ciągu ostatnich 2 lat dominują te, które przyjechały tu jesienią (68,5%). Tak wysoki odsetek wynika również w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 23

24 z rozkładu odpowiedzi w poszczególnych destynacjach (80% turystów odwiedzających Świnoujście jesienią odwiedzało Region w ciągu ostatnich 2 lat). Wśród turystów wakacyjnych 58,3% było w Województwie Zachodniopomorskim w ciągu ostatnich 2 lat (rysunek 14). Rozkład częstotliwości przyjazdów w podziale na badane destynacje przedstawiono w tabelach - Załącznikach. Rysunek 13: Odwiedzalnośd Województwa Zachodniopomorskiego w ciągu ostatnich 2 lat n= ,7% Odwiedzałem/am Region w ciągu ostatnich 2 lat 60,3% Nie odwiedzałem/am Regionu w ciągu ostatnich 2 lat Rysunek 14: Odwiedzalnośd Województwa Zachodniopomorskiego w ciągu ostatnich 2 lat podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Nie odwiedzałem/am Regionu w ciągu ostatnich 2 lat 31,5% 41,7% Jesieo Lato Odwiedzałem/am Region w ciągu ostatnich 2 lat 58,3% 68,5% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% Spośród ankietowanych, aż 480 osób (39,7%) odwiedziło Województwa Zachodniopomorskie pierwszy raz od 2 lat lub przyjechało tutaj w ogóle po raz pierwszy. Największa liczba wskazao dotycząca częstotliwości odwiedzin w ciągu ostatnich 2 lat (nie licząc obecnego przyjazdu) mówi, że respondenci odwiedzali Województwo Zachodniopomorskie 2 razy (czyli średnio raz na rok). Blisko 12% (11,6%) wskazało, że było w Zachodniopomorskim jeden raz w ciągu ostatnich 2 lat. 12,2% pytanych zadeklarowało, że odwiedziło Województwo Zachodniopomorskie więcej, niż 4 razy. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 24

25 Rysunek 15: Częstotliwośd odwiedzin w Województwie Zachodniopomorskim w ciągu ostatnich 2 lat n= ,8% 8,4% 12,2% 7,8% 39,0% Ani razu Raz Dwa Trzy 16,1% 11,6% Cztery Więcej Brak odpowiedzi Rysunek 16: Częstotliwośd odwiedzin w Województwie Zachodniopomorskim w ciągu ostatnich 2 lat podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Brak odpowiedzi Więcej 6,0% 8,2% 11,5% 12,4% Cztery 3,7% 9,4% Trzy Dwa Raz 11,1% 7,8% 15,3% 16,3% 15,3% 10,7% Jesieo Lato Ani razu 31,5% 40,9% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% Rozkład odpowiedzi turystów badanych w sezonie letnim i poza nim pokazuje, że w wynikach łącznych częstsze powroty do Regionu w ciągu ostatnich 2 lat występują wśród ankietowanych jesienią (rysunek 16). 9,4% z nich przebywało w ciągu ostatnich lat w Województwie Zachodniopomorskim 4 razy, natomiast 11,1% - 3 razy. Częstsze, niż 4 razy przyjazdy zadeklarowało 11,5% (tę odpowiedź wybrało dla porównania 12,4% turystów badanych latem). Ocena atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego potwierdziła fakt, że grupa turystów, którzy regularnie odwiedzają Region i powracają tu często, są zadowoleni z pobytów. Średnia częstotliwośd odwiedzin w ciągu ostatnich dwóch lat wynosiła 2,4 dla turystów badanych poza sezonem i 1,8 dla turystów badanych w sezonie letnim. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 25

26 c. średnia długości pobytu Województwo Zachodniopomorskie jest wybierane na dłuższe pobyty (5-8 dni i ponad 9 dni) w ciągu całego roku, co potwierdzają również szacunki Instytutu Turystyki. Łącznie 33,1% krajowego ruchu turystycznego w sezonie letnim i poza nim dotyczy pobytów dłuższych niż 9 dni (8 noclegów), a 27,8% pobytów w przedziale 5-8 dni (do 7 noclegów) rysunek 17. Pobyty krótkie w środku tygodnia (pomiędzy poniedziałkiem a piątkiem) stanowią 17,8%, a pobyty weekendowe (pomiędzy piątkiem a poniedziałkiem) to 11,7% łącznie. Średnia długośd pobytu weekendowego trwała 1,9 doby (pobyt dwudniowy z jednym noclegiem). Łączna średnia długośd pobytu trwała 6,3 doby (5,3 noclegów). Zaledwie 2,7% respondentów zadeklarowało pobyt trwający jeden dzieo z noclegiem. Wśród ankietowanych łącznie 6,9% (84 osoby) nie zamierzało nocowad byli to jednodniowi odwiedzający, którzy dane miejsce odwiedzili na pół lub cały dzieo. W tej grupie znalazły się przede wszystkim osoby, które przejeżdżały przez Województwo Zachodniopomorskie tranzytem do innego miejsca docelowego. Rysunek 17: Średnia długośd pobytu w Województwie Zachodniopomorskim n= ,7% 1 dzieo BEZ noclegu 33,1% 6,9% 11,7% 1 dzieo z noclegiem 27,8% 17,8% Pobyt weekendowy 2 4 dni (pomiędzy poniedziałkiem a piątkiem) 5-8 dni Ponad 9 dni Długośd pobytu jest zróżnicowana w zależności od pory roku (rysunek 18). W sezonie letnim respondenci zdecydowanie deklarowali pobyt długookresowy (34,6% przyjechało na okres ponad 9 dni, a 31,7% na okres 5-8 dni rysunek 18). Były to pobyty związane przede wszystkim z wypoczynkiem. W sezonie letnim 8% respondentów zadeklarowało przyjazd na jeden dzieo bez noclegu. Pobyty krótkookresowe weekendowe były w sezonie letnim wybierane rzadko (8,3% respondentów). Jeśli turysta przyjeżdżał na pobyt 2-4 dniowy, to miał on miejsce w tygodniu (14,9%) i był przede wszystkim związany ze zwiedzaniem. W tej grupie duży udział mają tzw. mobilni turyści, którzy zaplanowali dłuższy wypoczynek, podczas którego zwiedzają np. wybrane miejsca na Wybrzeżu (oba województwa) i dodatkowo również np. niemiecką cześd Wyspy Uznam. Można wyróżnid dwie grupy ankietowanych poza sezonem letnim. Pierwsza to długookresowe pobyty w celach zdrowotnych i wypoczynkowych w nadmorskich kurortach (na pobyt ponad 9 dni przyjechało 26,8% respondentów). Druga grupa to osoby odwiedzające Region na weekend (25,5%). Pobyty krótkookresowe w ciągu tygodnia mają związek z pracą oraz udziałem w zorganizowanych wycieczkach. Pobyt na okres 2-4 dni w ciągu tygodnia wybierany był przez 31,7% badanych. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 26

27 Rysunek 18: Średnia długośd pobytu w Województwie Zachodniopomorskim podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Ponad 9 dni 26,8% 34,6% 5-8 dni 11,5% 31,7% 2 4 dni (pomiędzy poniedziałkiem a piątkiem) 14,9% 29,8% Jesieo Pobyt weekendowy 8,3% 25,5% Lato 1 dzieo z noclegiem 1 dzieo BEZ noclegu 3,8% 2,5% 2,6% 8,0% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% d. cele odwiedzin Głównym celem przyjazdu turystów krajowych był wypoczynek (nad wodą, w lesie rysunek 19). W tym celu przyjechało łącznie 48,7% respondentów. Drugą najczęściej wybieraną odpowiedzią były odwiedziny rodziny/znajomych (11,7%), a trzecią zwiedzanie (architektura, kultura, przyroda) ten cel wskazało 10,3% odpowiadających. Na dalszych miejscach znajdują się: udział w konferencji/szkoleniu/praca (6,5%), cel zdrowotny (6%), udział w imprezie/rozrywka (4,1%), uprawianie turystyki aktywnej (3,6%). Taki rozkład odpowiedzi pokazuje, że Województwo Zachodniopomorskie wybierane jest ze względu na jego turystyczne, atrakcyjne walory wypoczynkowe, krajobrazowe, krajoznawcze i jest bardzo konkurencyjne w podejmowaniu decyzji o wyborze miejsca na wypoczynek i zwiedzanie. Wśród innych celów podawana była przede wszystkim nauka oraz przyjazd z konieczności (rodzina chciała przyjechad, więc nie miałem/am wyboru). Wysoki udział celu związanego z pracą wynika z tego, że aż 24,3% odwiedzających jesienią, którzy wzięli udział w badaniu przyjechało na szkolenie, konferencję, spotkanie. Jest to najczęściej podawany cel wśród respondentów ankietowanych jesienią (rysunek 20). Drugim wybranym celem w tej grupie jest wypoczynek (19,6%), a trzecim cel zdrowotny (18,3%). Turyści badani latem przyjechali przede wszystkim w celu wypoczynkowym (55,7%). Na drugim miejscu wśród celów podanych latem było odwiedzenie rodziny/znajomych (13%) oraz zwiedzanie (10,5%). Sezon wakacyjny nie jest preferowaną porą na pobyty w celach związanych z pracą. Dlatego, jako cel pobytu pracę lub udział w szkoleniu wskazało zaledwie 2,3% badanych (22 osoby). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 27

28 Rysunek 19: Główny cel przyjazdu do Województwa Zachodniopomorskiego n= Wypoczynek (nad wodą, w lesie, itp.) Uprawianie turystyki aktywnej 6,0% 2,2% 0,9% 6,5% 11,7% 5,7% 48,7% Zwiedzanie (architektura, kultura, przyroda) Udział w imprezie/rozrywka Odwiedziny rodziny/znajomych 4,1% 10,3% 3,6% Udział w szkoleniu /konferencji /praca Zakupy Cel zdrowotny Jestem przejazdem / tranzytem Inny cel Rysunek 20: Główny cel przyjazdu do Województwa Zachodniopomorskiego podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Inny cel Jestem przejazdem / tranzytem Cel zdrowotny Zakupy Udział w szkoleniu /konferencji /praca Odwiedziny rodziny/znajomych Udział w imprezie/rozrywka Zwiedzanie (architektura, kultura, przyroda) Uprawianie turystyki aktywnej Wypoczynek (nad wodą, w lesie, itp.) 10,6% 4,5% 3,0% 2,1% 18,3% 3,1% 2,1% 0,6% 24,3% 2,3% 6,4% 13,0% 3,8% 4,2% 9,8% 10,5% 2,1% 4,0% 19,6% 55,7% Jesieo Lato 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 28

29 e. motywy odwiedzin Rysunek 21: Przyczyny i motywy odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego n= Inne przyczyny 6,5% Z ciekawości (nie byłem/am tu wcześniej) 4,5% Pojechałem/am ze znajomymi / rodziną 9,7% Odwiedziny rodziny i/lub znajomych 14,8% Polecenie 5,1% Nauka/praca 8,4% Pobyt spa & wellness 3,9% Kuracja w uzdrowisku 6,5% Walory do uprawiania turystyki aktywnej 4,5% Atrakcyjne imprezy (sportowe, kulturalne, religijne) 11,7% Walory przyrodnicze 14,6% Zwiedzanie zabytków 13,3% Morze (słooce, plaża) 53,8% Atrakcyjne położenie / dojazd / lokalizacja miejsca 35,1% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% Rysunek 22: Przyczyny i motywy odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Inne przyczyny 8,9% 6,0% Z ciekawości (nie byłem/am tu wcześniej) 2,6% 5,0% Pojechałem/am ze znajomymi / rodziną 7,2% 10,3% Odwiedziny rodziny i/lub znajomych 5,1% 17,1% Polecenie 10,2% 3,9% Nauka/praca 4,0% 26,4% Pobyt spa & wellness Kuracja w uzdrowisku Walory do uprawiania turystyki aktywnej Atrakcyjne imprezy (sportowe, kulturalne, religijne) 13,6% 1,5% 13,2% 4,8% 6,8% 3,9% 9,4% 12,3% Jesieo Lato Walory przyrodnicze 18,7% 13,7% Zwiedzanie zabytków 14,0% 13,1% Morze (słooce, plaża) Atrakcyjne położenie / dojazd / lokalizacja miejsca 6,0% 17,4% 39,3% 65,3% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 29

30 Ankietowani jako główne powody i motywy odwiedzenia Województwa Zachodniopomorskiego w sezonie letnim i poza nim wskazywali nadmorskie położenie (morze, słooce, plaża) i związane z tymi walorami możliwości wypoczynku (53,8% wskazao rysunek 21). Drugim motywem było atrakcyjne położenie/lokalizacja/dojazd do miejsca docelowego (35,1% wskazao). Pozostałe wskazania mają zdecydowanie mniejszy udział. Trzecim w kolejności było odwiedzenie rodziny/znajomych (14,8%). Jako główny cel przyjazdu odwiedziny rodziny/znajomych wskazało 11,7%, co pokazuje, że turyści odwiedzający Region w innych celach (np. wypoczynkowym) przy okazji odwiedzali rodzinę/znajomych i podali to jako istotny motyw wyboru Województwa Zachodniopomorskiego. Na kolejnych pozycjach znajdują się walory przyrodnicze (14,6% wskazao) i zwiedzanie zabytków (13,3%) oraz atrakcyjne imprezy (11,7%). Motywy odwiedzin są skorelowane z celami, ale respondent mógł wybrad więcej, niż jedną odpowiedź (cel mógł wskazad tylko jeden). Dlatego na wykresie (rysunek 21) odpowiedzi nie sumują się do 100%. Analizując rozkład odpowiedzi, latem zdecydowanie większy jest udział wskazao związanych z nadmorskim położeniem i lokalizacją jako głównym motywem pobytu (odpowiednio 65,3% i 39,3% wskazao). Natomiast badani jesienią, wskazywali przede wszystkim na: naukę i pracę (26,4%), walory przyrodnicze (18,7%) oraz atrakcyjne położenie (17,4%). f. odwiedzane destynacje i atrakcje Turystów przebywających w Regionie pytano, jakie destynacje i atrakcje odwiedzili oraz zamierzają odwiedzid w trakcie pobytu. Ponad 82% badanych (995 respondentów) odpowiedziało na pytanie, wskazując średnio 2,5 destynacji i atrakcji (rysunek 23). Pytanie miało konstrukcję otwartą i można było podad do 3 odpowiedzi. Badani wskazali łącznie 147 miejsc (2 481 odpowiedzi - tabela 10). Rysunek 23: Odwiedzane destynacje i atrakcje w Województwie Zachodniopomorskim n= ,7% Miejsca 82,3% Brak odpowiedzi w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 30

31 Tabela 10: Odwiedzane najczęściej podczas bieżącego pobytu destynacje i atrakcje w Województwie Zachodniopomorskim n=995 Lp. Destynacje i atrakcje Liczba wskazao Udział w % 1 Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie ,3% 2 Kołobrzeg ,8% 3 Szczecin ,3% 4 Wały Chrobrego ,3% 5 Świnoujście ,1% 6 Plaża w Świnoujściu ,2% 7 Międzyzdroje 80 8,0% 8 Latarnia Morska w Kołobrzegu 76 7,6% 9 Ruiny w Trzęsaczu 76 7,6% 10 Latarnia Morska w Świnoujściu 67 6,7% 11 Katedra w Kołobrzegu 65 6,5% 12 Molo w Kołobrzegu 55 5,5% 13 Katedra w Szczecinie 52 5,2% 14 Morze w Kołobrzegu 49 4,9% 15 Latarnia Morska w Niechorzu 42 4,2% 16 Morze w Świnoujściu 41 4,1% 17 Stare Miasto w Szczecinie 40 4,0% 18 Forty w Świnoujściu 33 3,3% 19 Wolioski Park Narodowy 32 3,2% 20 Muzea w Szczecinie 31 3,1% 21 Morze w Szczecinie 29 2,9% 22 Centra handlowe w Szczecinie 25 2,5% 23 Koszalin 25 2,5% 24 Mielno 25 2,5% 25 Port w Szczecinie 25 2,5% 26 Promenada w Świnoujściu 25 2,5% 27 Wolin 25 2,5% 28 Plaża w Rewalu 23 2,3% 29 Parki w Szczecinie 22 2,2% 30 Plaża w Kołobrzegu 22 2,2% 31 Morze w Darłówku 20 2,0% 32 Zalew Szczecioski 16 1,6% 33 Jasne Błonia w Szczecinie 15 1,5% 34 Latarnia Morska w Darłówku 15 1,5% 35 Nie wiem 15 1,5% 36 Niechorze 15 1,5% 37 Plaża w Darłówku 15 1,5% 38 Zabytki Szczecina 15 1,5% 39 Zamek w Darłowie 15 1,5% 40 Port w Świnoujściu 13 1,3% Największą popularnością wśród turystów cieszyły się następujące miejsca, które badani odwiedzili lub zamierzali odwiedzid: Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie (19,3% wskazao), Kołobrzeg (16,8%), Szczecin (14,3%), Wały Chrobrego (14,3%), Świnoujście (11,1%), Plaża w Świnoujściu (10,2%). Analiza tabeli 11 wskazuje, że największą popularnością wśród turystów cieszą się zabytki oraz inne atrakcje kulturowe (97,5% wskazao), miasta i miejscowości (60,3%) oraz atrakcje przyrodnicze (33,3%). Częśd odpowiadających wskazało na miasta i atrakcje spoza Województwa Zachodniopomorskiego (w Województwie Pomorskim, Niemczech, Danii). Lista zabytków historycznych i atrakcji kulturowych jest długa. Tabela 10 przedstawia 40 najważniejszych, najczęściej w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 31

32 wymienianych. Są to najważniejsze zabytki i atrakcje kulturowe Regionu. W kategorii inne atrakcje pojawiły się imprezy kulturalne i sportowe, obiekty sportowe, lokale gastronomiczne, wycieczki (np. rejs po morzu, zatoce). Wskazania ankietowanych związane z morzem dotyczyły prawie 40%. W tabelach 10 i 11 wartości nie sumują się do 100% (respondent mógł wskazad do 3 odpowiedzi). Tabela 11: Odwiedzane destynacje i atrakcje n=995 Lp. Destynacje i atrakcje Liczba wskazao Udział w % 1 Zabytki historyczne i atrakcje kulturowe ,5% 2 Miasta i miejscowości ,3% 3 Inne atrakcje ,9% 4 Atrakcje przyrodnicze ,3% 5 Regiony i subregiony 30 3,0% 6 Województwo Pomorskie 27 2,7% 7 Nie wiem 15 1,5% 8 Zagranica 11 1,1% g. planowane do odwiedzenia destynacje i atrakcje Odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie pytano, czy planują odwiedzid ponownie Region i jakie miejsca zamierzają wówczas odwiedzid (rysunek 24). Blisko 87% zadeklarowało ponowny przyjazd, 12% nie podjęło jeszcze decyzji, a zaledwie 1,7% badanych odpowiedziało przecząco (nie planuje ponownych odwiedzin). Rysunek 24: Planowane w przyszłości ponowne odwiedziny Województwa Zachodniopomorskiego n = ,7% 12,0% Tak Nie 86,4% Jeszcze nie wiem w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 32

33 Rozkład odpowiedzi w sezonie letnim i poza nim (rysunek 25) pokazuje, że wyższy odsetek ankietowanych podczas wakacji zamierza odwiedzid Województwo Zachodniopomorskie ponownie (87,3%). Natomiast wśród respondentów badanych jesienią wyższy jest procent niezdecydowanych (14%), jak również tych, którzy nie zamierzają przyjeżdżad tu ponownie (3,4%). Rysunek 25: Planowane w przyszłości ponowne odwiedziny Województwa Zachodniopomorskiego - podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Jeszcze nie wiem 14,0% 11,5% Nie 3,4% 1,2% Jesieo Lato Tak 82,6% 87,3% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0% Respondentów, którzy odpowiedzieli twierdząco na pytanie dotyczące ponownych odwiedzin dopytywano o to, gdzie dokładnie zamierzają przyjechad podczas kolejnej wizyty w Województwie Zachodniopomorskim. W wynikach łącznych, wśród deklarujących chęd ponownego przyjazdu (1 044 respondentów), 67,4% badanych zamierza przyjechad ponownie w to samo miejsce, 17% jeszcze nie wie/nie zdecydowało, zaś 15,5% (162 respondentów zamierza odwiedzid nowe miejsca). Rysunek 26: Decyzje dotyczące odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego w przyszłości n = ,0% 15,5% 67,4% Zamierzam przyjechad w to samo miejsce Chcę odwiedzid nowe miejsca Jeszcze nie wiem / nie zdecydowałem/am w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 33

34 Rozkład odpowiedzi pokazuje, że wśród respondentów badanych w sezonie letnim, w przeciwieostwie do badanych poza sezonem, jest więcej tych, którzy chcą odwiedzad nowe miejsca (16,7%), jak również tych osób, które jeszcze nie podjęły decyzji o wyborze miejsca na ponowne odwiedziny (18,4%). Są to turyści, którzy w większym stopniu poszukują nowych atrakcyjnych miejsc na wypoczynek wakacyjny i są skłonni zrezygnowad z przyjazdu w miejsce, gdzie obecnie spędzali pobyt, jeśli inna destynacja zainteresuje ich bardziej swoją ofertą. Pozytywny jest natomiast fakt, że ponad 64% w obu grupach (rysunek 27) zamierza przyjechad ponownie w to samo miejsce. Świadczy to o lojalności turysty oraz pośrednio o wysokim stopniu jego zadowolenia z pobytu w miejscu, które wybrał. Rysunek 27: Decyzje dotyczące odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego w przyszłości - podział na sezon letni i sezon jesienny n=850 (lato) i n=194 (jesieo) Jeszcze nie wiem / nie zdecydowałem/am 9,4% 18,4% Chcę odwiedzid nowe miejsca 8,5% 16,7% Jesieo Lato Zamierzam przyjechad w to samo miejsce 64,7% 64,9% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% Respondenci, którzy zamierzają odwiedzid w przyszłości, nowe miejsca i atrakcje wymienili je. Każdy mógł podad do 3 odpowiedzi. 162 respondentów podało 35 miejsc (189 wskazao, każdy podał średnio 1,2 odpowiedzi tabela 12). Najwięcej dotyczyło miast i miejscowości (70%), przy czym respondenci obok wskazywanych konkretnie miast, podawali nadmorskie miejscowości, inne nadmorskie miejsca, małe nadmorskie miejscowości. Na kolejnym miejscu planowanych do odwiedzenia miejsc są zabytki i obiekty kultury (18,6%). Wskazywano również miejsca, które nie leżą na terenie Województwa Zachodniopomorskiego. Ta sama sytuacja ma miejsce przy wskazywaniu miejsc, jakie odwiedził/zamierza odwiedzid respondent podczas obecnego pobytu. Nie chodzi tutaj wyłączenie o miejsca na granicy województwa (Ustka, Słupsk). Turyści polscy poproszeni o wyraźne wskazanie miejsc, jakie odwiedzili/odwiedzą/planują odwiedzid w przyszłości na terenie Województwa Zachodniopomorskiego podają Gdaosk, Sopot, Hel, Łebę. Najwięcej wskazao dotyczyło Świnoujścia (9,9%), latarni morskich (w Świnoujściu, Niechorzu, Kołobrzegu, Darłówku) 9,3% wskazao, miejscowości nadmorskich (9,3%), Pojezierza Drawskiego (8,6%). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 34

35 Tabela 12: Planowane do odwiedzenia destynacje i atrakcje podczas następnego pobytu w Województwie Zachodniopomorskim (najczęściej pojawiające się odpowiedzi) n=162 Lp. Destynacje i atrakcje Liczba wskazao Udział w % 1 Świnoujście 16 9,9% 2 Latarnie morskie 15 9,3% 3 Miejscowości nadmorskie 15 9,3% 4 Pojezierze Drawskie 14 8,6% 5 Międzywodzie 13 8,0% 6 Kołobrzeg 12 7,4% 7 Małe miejscowości nadmorskie 11 6,8% 8 Inne nadmorskie miejsca 10 6,2% 9 Szczecin 10 6,2% 10 Dziwnów 7 4,3% 11 Pogorzelica 6 3,7% 12 Wolin 6 3,7% 13 Darłowo 6 3,7% 14 Niechorze 5 3,1% 15 Jarosławiec 4 2,5% 16 Koszalin 4 2,5% 17 Rewal 4 2,5% 18 Kamieo Pomorski 3 1,9% 19 Pobierowo 3 1,9% 20 Trzęsacz 3 1,9% h. wielkośd wydatków odwiedzających Na pytanie dotyczące wielkości wydatków, jakie turysta zamierza ponieśd w związku z wyjazdem, trudno jest uzyskad odpowiedź. Informacja o wydatkach turysty w zestawieniu z jego profilem pod względem sytuacji ekonomicznej jest istotna, ponieważ pozwala oszacowad siłę potencjalnego pobytu i potencjalne przychody, jakie Województwo Zachodniopomorskie może osiągad z turystyki. Z przebadanych turystów krajowych 73,6% podało, jaką kwotę planuje wydad (lub już wydało) w trakcie bieżącego pobytu. Średnia kwota wynosi 993 zł. Jeśli uwzględnimy, że pobyt trwał średnio 6,3 doby, wydatki średnie na dzieo pobytu to 158 zł. W sezonie letnim turysta zamierza wydad średnio zł, zaś w sezonie jesiennym 666 zł. Różnica ta wynika z następujących przesłanek: długości deklarowanego pobytu, wysokości cen usług w sezonie, większej skłonności do wydawania pieniędzy i deklarowanego korzystania z usług latem oraz mniejszego udziału respondentów, którzy przebywają na refundowanych przez NFZ pobytach w sanatoriach (z czym w większym stopniu mamy do czynienia jesienią). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 35

36 2. Charakterystyka turystów zagranicznych a. źródła informacji o Województwie Zachodniopomorskim Źródła informacji turystów zagranicznych są bardzo zróżnicowane (rysunek 28). Jako najważniejsze podawano informacje pozyskane o Województwie Zachodniopomorskim: od rodziny i znajomych (32,8% wskazao), z własnych doświadczeo z wcześniejszych pobytów (27,3%), z biur turystycznych (23,6%) oraz ze stron internetowych (20,1%). W przeciwieostwie do turystów krajowych wysokie miejsce we wskazaniach zajmują materiały drukowane promujące Region (15,8%). Odpowiedzi nie sumują się do 100% (respondent mógł podad więcej, niż jedną odpowiedź). Rysunek 28: Źródła informacji o Województwie Zachodniopomorskim przed przyjazdem n=1 001 Inne źródło 6,6% Targi turystyczne 0,9% Ulotki/foldery/publikacje promujące Region 15,8% Radio/prasa/telewizja 3,9% Informacja Turystyczna/Ambasada 7,4% Biuro turystyczne 23,6% Rodzina/znajomi 32,8% Strona internetowa 20,1% Byłem/am już wcześniej 27,3% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% Rysunek 29: Źródła informacji o Województwie Zachodniopomorskim przed przyjazdem podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Inne źródło 6,3% 6,7% Targi turystyczne Ulotki/foldery/publikacje promujące Region Radio/prasa/telewizja 1,6% 0,7% 4,7% 3,7% 13,0% 16,4% Informacja Turystyczna/Ambasada Biuro turystyczne 7,3% 7,4% 20,8% 24,2% Jesieo Lato Rodzina/znajomi 16,1% 36,7% Strona internetowa 18,7% 26,0% Byłem/am już wcześniej 29,2% 26,8% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 36

37 Rozkład odpowiedzi w sezonie letnim i poza nim (rysunek 29) pokazuje, że na informacjach od rodziny/znajomych w większym stopniu polegają ankietowani w wakacje (36,7% wskazao). Częściej korzystają oni z informacji pozyskanych w biurze turystycznym (24,2%) oraz z drukowanych materiałów promocyjnych (16,4%). Natomiast odwiedzający jesienią czerpią w większym stopniu informacje z własnych doświadczeo i z wcześniejszych pobytów (29,2%). Wysoka liczba wskazao dotyczących pozyskiwania informacji od rodziny/znajomych świadczy o tym, że turyści zagraniczni byli zadowoleni z wcześniejszych pobytów. Skutecznie zachęcili swoich znajomych, rodzinę do przyjazdu (50,1% respondentów odwiedziło Region po raz pierwszy, z czego blisko połowa wskazała właśnie na rodzinę/znajomych jako źródło informacji o Województwie Zachodniopomorskim - rysunek 30). b. częstotliwośd przyjazdów, w tym w ciągu ostatnich dwóch lat Wśród turystów zagranicznych dominują tacy, którzy odwiedzili Województwo Zachodniopomorskie po raz pierwszy (50,1% łącznie). Kolejną grupą są respondenci, którzy są więcej, niż czwarty raz (17,1%), zaś drugi raz przyjechało 14,5%. Wysoki udział turystów, którzy przyjechali pierwszy raz pokazuje, że są to osoby, zainteresowane Regionem, na podstawie dostępnych informacji. Ważne jest, aby mied świadomośd, że w przypadku turystów odwiedzających Region po raz pierwszy, konieczne jest, by spełniona została obietnica, zawarta w przekazie promocyjnym (duży odsetek turystów zagranicznych korzystało z drukowanych materiałów promocyjnych). Wśród 69,8% Niemców w strukturze turystów, 40% z nich odwiedziło Region po raz pierwszy. Rozkład odpowiedzi respondentów w zależności od sezonu pokazuje, że zdecydowana większośd turystów ankietowanych w wakacje (55,7%) odwiedziła Województwo Zachodniopomorskie pierwszy raz (rysunek 31), zaś 17,3% badanych przyjechało tu więcej, niż cztery razy. Wśród turystów, którzy przyjechali do Zachodniopomorskiego jesienią, struktura udziału procentowego jest bardziej wyrównana: 21,9% było drugi raz, a 17,7% trzeci raz. Po raz pierwszy przyjechało 26,6% respondentów i jest to najczęściej podawana odpowiedź na pytanie o częstotliwośd przyjazdów do Województwa Zachodniopomorskiego wśród ankietowanych jesienią. Rysunek 30: Częstotliwośd łączna przyjazdów do Województwa Zachodniopomorskiego n= ,1% 9,8% 8,5% 14,5% 50,1% Pierwszy Drugi Trzeci Czwarty Więcej w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 37

38 Rysunek 31: Częstotliwośd łączna przyjazdów do Województwa Zachodniopomorskiego podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Więcej 16,1% 17,3% Czwarty 6,3% 17,7% Trzeci 7,9% 17,7% Jesieo Lato Drugi 12,7% 21,9% Pierwszy 26,6% 55,7% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% Badani turyści zagraniczni, w przeważającej liczbie nie odwiedzali Województwa Zachodniopomorskiego w ciągu ostatnich 2 lat (tak odpowiedziało 61,9% - rysunek 32). Większy odsetek turystów zagranicznych (62,5%), którzy nie odwiedzali Województwa Zachodniopomorskiego w ciągu ostatnich 2 lat jest w grupie badanych w okresie sezonu letniego (rysunek 33). Rysunek 32: Odwiedzalnośd Województwa Zachodniopomorskiego w ciągu ostatnich 2 lat n= ,9% 38,1% Odwiedzałem/am Region w ciągu ostatnich 2 lat Nie odwiedzałem/am Regionu w ciągu ostatnich 2 lat w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 38

39 Rysunek 33: Odwiedzalnośd Województwa Zachodniopomorskiego w ciągu ostatnich 2 lat - podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Nie odwiedzałem/am regionu w ciągu ostatnich 2 lat 59,4% 62,5% Jesieo Lato Odwiedzałem/am region w ciągu ostatnich 2 lat 40,6% 37,5% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% Turystów zagranicznych odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie zapytano, jak często/który raz przyjechali w ciągu ostatnich 2 lat (nie licząc obecnego przyjazdu). Turyści zagraniczni odwiedzali najczęściej Region raz na dwa lata (13,8% badanych). Tylko 5,3% pytanych zadeklarowało, że odwiedziło Województwo w ciągu ostatnich dwóch lat więcej, niż 4 razy, natomiast 5,2% przyjechała tu drugi raz. Więcej, niż jeden raz do Zachodniopomorskiego przybyło łącznie 16,7% respondentów. Wskazuje to, że częstotliwośd przyjazdów turystów zagranicznych nie jest wysoka (średnia wynosi 2,8 na osobę). Wielu ankietowanych (620 osób) przyjechało pierwszy raz od 2 lat lub była to ich pierwsza wizyta w Województwie Zachodniopomorskim. Rysunek 34: Częstotliwośd odwiedzin w Województwie Zachodniopomorskim w ciągu ostatnich 2 lat n= ,8% 3,4% 5,3% 7,6% Ani raz 5,2% Pierwszy 13,8% 61,9% Drugi Trzeci Czwarty Więcej Brak odpowiedzi w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 39

40 Porównując rozkład odpowiedzi, latem większy jest odsetek respondentów, którzy nie odwiedzali Regionu w ciągu ostatnich 2 lat (62,5% - rysunek 35). Jesienią wyższy jest odsetek turystów będących tu pierwszy raz (17,7%), trzeci (6,3%) i więcej (7,8%), czyli częściej niż jeden raz przyjechało 21,9% turystów ankietowanych jesienią. Rysunek 35: Częstotliwośd odwiedzin w Województwie Zachodniopomorskim w ciągu ostatnich 2 lat - podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Brak odpowiedzi 1,0% 9,1% Więcej Cztery Trzy Dwa 7,8% 4,7% 2,6% 2,8% 6,3% 2,7% 5,2% 5,2% Jesieo Lato Raz 17,7% 12,9% Ani razu 59,4% 62,5% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% c. średnia długości pobytu Rozkład odpowiedzi na pytanie o długośd pobytu jest u turystów zagranicznych bardziej zróżnicowany, niż u turystów polskich. Deklarowana długośd pobytu mająca największy udział to pobyty krótkookresowe 2-4- dniowe (maksymalnie 3 noclegi) pomiędzy poniedziałkiem a piątkiem. Tak wskazało 24,6% respondentów (rysunek 36). Na pobyty krótkookresowe weekendowe przyjechało 15,5% respondentów. Średnia długośd pobytu weekendowego wynosiła 1,5 doby (a więc 2 dni z jednym noclegiem). Tak duży udział pobytów krótkookresowych (łącznie 40,1%) wynika z dominujących celów, jakie wskazywali badani. Są to: zwiedzanie związane z udziałem w zorganizowanej wycieczce lub wyjeździe z rodziną w celach krajoznawczych oraz odwiedziny rodziny/znajomych. W przypadku Szczecina 22 turystów zagranicznych przyjechało w celach zdrowotnych, na pobyty krótkookresowe w ciągu tygodnia (są to pobyty związane z turystyką medyczną). Pobyty długookresowe stanowią łącznie 38% wskazao wśród turystów zagranicznych. Na dłużej, niż 9 dni (co najmniej 8 noclegów) Województwo Zachodniopomorskie odwiedziło 19,4% badanych i jest to druga najczęściej podawana odpowiedź po pobytach krótkookresowych w tygodniu. Pobyt o długości 5-8 dni (od 4 do 7 noclegów) wybrało 18,6% turystów zagranicznych. Były to przede wszystkim typowo wakacyjne pobyty urlopowe, często związane z odwiedzeniem rodziny i/lub znajomych. Duży jest udział pobytów z jednym noclegiem (15,3%). Średnia długośd pobytu turystów zagranicznych w sezonie letnim i poza nim to 4,4 doby (3,4 noclegu). Wśród respondentów 6,7 % nie zamierzało nocowad (byli to jednodniowi odwiedzający, którzy dane miejsce odwiedzili na pół lub cały dzieo). W tej grupie znalazły się osoby, które przejeżdżały tranzytem do innego miejsca docelowego. Tacy turyści badani byli w Szczecinie i Świnoujściu (osoby, które przyjechały do Szczecina w celach zakupowych i jednodniowi odwiedzający z niemieckiej części wyspy Uznam, którzy przyjechali do Świnoujścia). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 40

41 Rysunek 36: Średnia długośd pobytu w Województwie Zachodniopomorskim n= dzieo BEZ noclegu 19,4% 6,7% 15,3% 1 dzieo z noclegiem 18,6% 15,5% Pobyt weekendowy 24,6% 2 4 dni (pomiędzy poniedziałkiem a piątkiem) 5-8 dni Ponad 9 dni Rysunek 37: Średnia długośd pobytu w Województwie Zachodniopomorskim - podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Ponad 9 dni 5-8 dni 11,5% 12,5% 21,3% 20,0% 2 4 dni (pomiędzy poniedziałkiem a piątkiem) 23,4% 24,8% Jesieo Pobyt weekendowy 18,8% 14,7% Lato 1 dzieo z noclegiem 13,0% 25,0% 1 dzieo BEZ noclegu 8,9% 6,2% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% W podziale na sezony, deklarowana długośd pobytów turystów zagranicznych jest zróżnicowana (rysunek 37). W sezonie letnim respondenci częściej przyjeżdżali na pobyty długookresowe: na co najmniej 9 dni (8 noclegów) 21,3% i na 5-8 dni (do 7 noclegów) 20%. Jest to łącznie 41,3% turystów zagranicznych. Były to pobyty związane z wypoczynkiem i odwiedzinami rodziny i/lub znajomych. Latem największy odsetek badanych turystów (więcej, niż jesienią) przyjechał na okres 2-4 dni w ciągu tygodnia (24,8%). Natomiast jesienią aż 25% respondentów przyjechało na 1 dzieo z noclegiem (jest to najczęściej deklarowana długośd pobytu w tej grupie). Większa niż w sezonie letnim liczba turystów przyjechała na pobyt weekendowy (18,8%). Również więcej jest takich respondentów, którzy przyjechali na 1 dzieo bez noclegu (taką odpowiedź wybrało 8,9% z nich). Są to turyści biorący udział w objazdowej wycieczce (zorganizowanej indywidualnie lub przez biuro podróży) lub osoby, które przyjechały w celach związanych z zakupami i pracą. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 41

42 d. cele odwiedzin Turyści zagraniczni przyjechali by wypocząd (nad wodą, w lesie) tak wskazało 42,7% oraz zwiedzad (architektura, kultura, przyroda) - 21% (rysunek 38). W celach typowo turystycznych Zachodniopomorskie odwiedziło łącznie 63,7% respondentów. Jeśli porównamy cele przyjazdu z motywami, turyści zagraniczni przyjechali wypoczywad i zwiedzad z uwagi na atrakcyjne walory turystyczne, w tym dostęp do morza i bardzo korzystne położenie. Trzecią najczęściej podawaną odpowiedzią było odwiedzenie rodziny i/lub znajomych. W takim celu przyjechało 10,8% badanych. W celu zdrowotnym przyjechało 8,2% respondentów, czyli 82 osoby. Blisko 5% (4,9%) turystów zagranicznych (wyłącznie Niemców badanych w Szczecinie i Świnoujściu) przyjechało na zakupy. Pozostałe wybory jako główne cele przyjazdu mają mniejsze znaczenie: uprawianie turystyki aktywnej (3,8%), praca (3,7%), impreza/rozrywka (3%), tranzyt (1,6%). W wakacje 51,2% turystów przyjechało w celu związanym z wypoczynkiem (łącznie 41,3% gości wakacyjnych przyjechało na dłużej rysunek 39). Kolejny cel badanych latem turystów zagranicznych to zwiedzanie (17,7%). Natomiast u badanych jesienią dominują 2 cele: zwiedzanie (34,9%), w tym przede wszystkim zwiedzanie podczas pobytów krótkookresowych (jeden dzieo z noclegiem i 2-4 dni w tygodniu) oraz pobyty w celu zdrowotnym (29,2%), głównie Niemców przebywających w Kołobrzegu, Świnoujściu, Szczecinie i Rewalu. Przyjazd na zakupy stanowił cel przyjazdów 11,5% respondentów. Rysunek 38: Główny cel przyjazdu do Województwa Zachodniopomorskiego n= Inny cel Jestem przejazdem / tranzytem 0,4% 1,6% Cel zdrowotny Zakupy Udział w szkoleniu /konferencji /praca Odwiedziny rodziny/znajomych Udział w imprezie/rozrywka 8,2% 4,9% 3,7% 10,8% 3,0% Zwiedzanie (architektura, kultura, przyroda) 21,0% Uprawianie turystyki aktywnej 3,8% Wypoczynek (nad wodą, w lesie, itp.) 42,7% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 42

43 Rysunek 39: Główny cel przyjazdu do Województwa Zachodniopomorskiego - podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Inny cel 0,5% 0,4% Jestem przejazdem / tranzytem 1,6% 1,6% Cel zdrowotny 3,2% 29,2% Zakupy 3,3% 11,5% Udział w szkoleniu /konferencji /praca Odwiedziny rodziny/znajomych 5,2% 3,3% 9,9% 11,0% Jesieo Lato Udział w imprezie/rozrywka Zwiedzanie (architektura, kultura, przyroda) 0,5% 3,6% 17,7% 34,9% Uprawianie turystyki aktywnej 0,0% 4,7% Wypoczynek (nad wodą, w lesie, itp.) 6,8% 51,2% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% e. motywy odwiedzin Turyści zagraniczni, jako główne powody i motywy wyboru Województwa Zachodniopomorskiego na miejsce docelowe podróży, wskazywali położenie nadmorskie (morze, słooce, plaża) i związane z tymi walorami możliwości wypoczynku (38,9% wskazao rysunek 40). Drugim motywem było atrakcyjne położenie/lokalizacja/dojazd do miejsca docelowego (25,6% wskazao), a trzecim zwiedzanie zabytków (18,7%). Motywy przyjazdu związane z atrakcjami przyrodniczymi wskazało 12,4% respondentów, polecenie rodziny i/lub znajomych 17,3%. Odwiedziny rodziny i znajomych wskazało 15% badanych (dla 10,8% był to dominujący cel przyjazdu). Jako motyw przyjazdu kurację w uzdrowisku i pobyt wellness&spa podało 15,7% (odpowiednio 9,7% i 6%), natomiast był to główny cel przyjazdu dla 8,2% respondentów. Warto zauważyd, że motywy odwiedzin są skorelowane z celami, respondent mógł wybrad więcej, niż jedną odpowiedź (cel mógł wskazad tylko jeden). Dlatego na wykresie (rysunek 40) odpowiedzi nie sumują się do 100%. Latem większy jest udział osób, dla których głównym motywem przyjazdu było morze, słooce, plaża (47,6% wskazao rysunek 41). Jest to najczęściej podawany motyw i świadczy to o tym, że wśród turystów zagranicznych Województwo Zachodniopomorskie ma mocną pozycję w tradycyjnej turystyce wakacyjnej 3 x S (morze, słooce, plaża). 26,7% wskazao wśród turystów ankietowanych podczas wakacji dotyczy atrakcyjnego położenia, jako motywu wyboru, a 19,9% polecenia. Natomiast jesienią dominującym motywem jest zwiedzanie (39,1% wskazao), kuracja w uzdrowisku (22,9%) oraz walory przyrodnicze (22,4%). Atrakcyjne położenie, jako motyw przyjazdu wskazało 20,8% wskazao turystów badanych poza sezonem letnim. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 43

44 Rysunek 40: Powody i motywy odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego n= Inne przyczyny 4,3% Z ciekawości (nie byłem/am tu wcześniej) Pojechałem/am ze znajomymi / rodziną 8,4% 9,6% Odwiedziny rodziny i/lub znajomych Polecenie 15,0% 17,3% Nauka/praca Pobyt spa & wellness 5,9% 6,0% Kuracja w uzdrowisku 9,7% Walory do uprawiania turystyki aktywnej Atrakcyjne imprezy (sportowe, kulturalne, religijne) 5,2% 5,7% Walory przyrodnicze 12,4% Zwiedzanie zabytków 18,7% Morze (słooce, plaża) 38,9% Atrakcyjne położenie / dojazd / lokalizacja miejsca 25,6% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% 40,0% 45,0% Rysunek 41: Przyczyny i motywy odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego - podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Inne przyczyny Z ciekawości (nie byłem/am tu wcześniej) Pojechałem/am ze znajomymi / rodziną Odwiedziny rodziny i/lub znajomych Polecenie Nauka/praca Pobyt spa & wellness Kuracja w uzdrowisku Walory do uprawiania turystyki aktywnej Atrakcyjne imprezy (sportowe, kulturalne, religijne) Walory przyrodnicze Zwiedzanie zabytków Morze (słooce, plaża) Atrakcyjne położenie / dojazd / lokalizacja miejsca 4,7% 4,2% 3,6% 7,8% 8,5% 2,6% 6,7% 9,9% 5,1% 6,6% 9,4% 4,2% 2,6% 6,4% 2,1% 6,3% 11,0% 11,5% 15,8% 10,0% 13,8% 19,9% 22,9% 22,4% 20,8% 26,7% 39,1% 47,6% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% Jesieo Lato w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 44

45 f. odwiedzane destynacje i atrakcje Turystów zagranicznych pytano, jakie destynacje i atrakcje odwiedzili lub zamierzają odwiedzid. Ponad 70% badanych (710 respondentów) odpowiedziało na to pytanie, wskazując średnio 1,2 destynacji i atrakcji. Pytanie miało konstrukcję otwartą i można było wskazad do 3 odpowiedzi. Badani wskazali łącznie 34 miejsca (846 odpowiedzi). Tabela 13 przedstawia najczęściej odwiedzane i planowane do odwiedzenia destynacje i atrakcje. Rysunek 42: Odwiedzane destynacje i atrakcje w Województwie Zachodniopomorskim n= % Miejsca 71% Brak odpowiedzi Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao Tabela 13: Odwiedzane najczęściej podczas bieżącego pobytu destynacje i atrakcje w Województwie Zachodniopomorskim n=710 Lp. Destynacje i atrakcje Liczba wskazao Udział w % 1 Kołobrzeg ,4% 2 Szczecin ,0% 3 Świnoujście 84 11,8% 4 Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie 56 7,9% 5 Wolioski Park Narodowy 48 6,8% 6 Centra handlowe w Szczecinie 45 6,3% 7 Koszalin 39 5,5% 8 Zabytkowe miasta wybrzeża 36 5,1% 9 Morze 24 3,4% 10 Plaża 22 3,1% 11 Międzyzdroje 20 2,8% 12 Katedra w Szczecinie 20 2,8% 13 Wały Chrobrego w Szczecinie 14 2,0% 14 Plaża w Świnoujściu 10 1,4% 15 Latarnia w Kołobrzegu 10 1,4% 16 Stare Miasto w Szczecinie 10 1,4% 17 Latarnia w Świnoujściu 10 1,4% 18 Port w Szczecinie 10 1,4% 19 Gdaosk 10 1,4% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 45

46 20 Zabytki Szczecina 10 1,4% 21 Zalew Szczecioski 10 1,4% 22 Klasztor w Cedyni 10 1,4% 23 Bornholm 10 1,4% Najczęściej przez turystów zagranicznych odwiedzane były miasta: Kołobrzeg, Szczecin i Świnoujście miasta te miały 2-cyfrowe wskazania, łącznie 364 (51,2%). W tabelach 13 i 14 wartości nie sumują się do 100% (respondent mógł wskazad do 3 odpowiedzi). W pierwszych dziesięciu najczęściej pojawiających się wskazaniach znalazły się obok ww miast: Koszalin i zabytkowe miasta wybrzeża. Znalazły się tam również: zabytki (Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie), atrakcje przyrodnicze (Wolioski Park Narodowy, morze i plaża łącznie 13,3% wskazao) oraz centra handlowe Szczecina (6,3% wskazao). Łącznie we wskazanych miejscach, które odwiedził już lub zamierza odwiedzid turysta zagraniczny podczas obecnego pobytu dominują miasta i miejscowości Województwa Zachodniopomorskiego (70,4% wskazao) oraz zabytki historyczne i atrakcje kulturowe (25,4% wskazao). Na trzecim miejscu znajdują się atrakcje przyrodnicze (9,6% wskazao). Taki rozkład wskazao potwierdza, że turyści zagraniczni odwiedzający Województwo Zachodniopomorskie przyjeżdżają tu w dwóch celach: odpoczywad w bliskości morza i zwiedzad (miasta, zabytki i atrakcje przyrodnicze). Warto zauważyd, że również w grupie turystów zagranicznych pojawili się tacy, którzy wskazywali miejsca poza Województwem Zachodniopomorskim: 3,1% wskazao dotyczyło Województwa Pomorskiego (Gdaosk, Sopot, Słowioski Park Narodowy), a 1,4% destynacji zagranicznych (Bornholm). Tabela 14: Odwiedzane destynacje i atrakcje n=710 Lp. Destynacje i atrakcje Liczba wskazao Udział w % 2 Miasta i miejscowości ,4% 1 Zabytki historyczne i atrakcje kulturowe ,4% 4 Atrakcje przyrodnicze 68 9,6% 3 Inne atrakcje 66 9,3% 6 Województwo Pomorskie 22 3,1% 8 Zagranica 10 1,4% 5 Regiony i subregiony 0 0,0% 7 Nie wiem 0 0,0% g. planowane do odwiedzenia destynacje i atrakcje Respondentów odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie pytano, czy zamierzają w przyszłości ponownie przyjechad do Regionu (rysunek 43) i jakie miejsca planują wówczas odwiedzid. 64,8% respondentów (649 osoby) zamierza ponownie przyjechad, 30,4% nie podjęło jeszcze decyzji, a 4,8% nie planuje ponownych odwiedzin. Wpływ na takie decyzje ma fakt, że ponad połowa zagranicznych turystów odwiedza Region po raz pierwszy i nie ma prawdopodobnie jeszcze wiedzy, która umożliwiłaby podjęcie decyzji o ponownym przyjeździe. Jest to bardzo ważna informacja dla podmiotów zajmujących się rozwojem turystyki na poziomie lokalnym, aby monitorowad ze szczególną uwagą zagraniczny ruch turystyczny, w szczególności poziom satysfakcji tej grupy. Widad, że zagraniczny turysta nie jest tak lojalny, jak turysta krajowy, jest bardziej wymagający i trzeba mu poświęcid więcej uwagi. Rozkład odpowiedzi w sezonie letnim i poza nim (rysunek 44) pokazuje, że wyższy odsetek turystów zagranicznych, ankietowanych podczas wakacji, zamierza odwiedzid Województwo Zachodniopomorskie ponownie (66,4%). Natomiast wśród respondentów badanych jesienią, wyższy jest procent niezdecydowanych (33,3%), jak również tych, którzy nie zamierzają przyjeżdżad tu ponownie (8,3%). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 46

47 Rysunek 43: Planowe w przyszłości ponowne odwiedziny Województwa Zachodniopomorskiego n = ,4% Tak 4,8% 64,8% Nie Jeszcze nie wiem Rysunek 44: Planowe w przyszłości ponowne odwiedziny Województwa Zachodniopomorskiego - podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Jeszcze nie wiem 29,7% 33,3% Nie 4,0% 8,3% Jesieo Lato Tak 58,3% 66,4% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% Respondentów, którzy odpowiedzieli twierdząco na pytanie dotyczące ponownych odwiedzin dopytywano o to, gdzie dokładnie zamierzają przyjechad podczas kolejnej wizyty (rysunek 45). W wynikach łącznych, wśród deklarujących chęd ponownego przyjazdu (649 respondentów), 63,5% z nich zamierza przyjechad ponownie w to samo miejsce, 21,1% jeszcze nie wie/nie zdecydowało, zaś 15,4% (100 osób) zamierza odwiedzid nowe miejsca. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 47

48 Rysunek 45: Decyzje dotyczące odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego w przyszłości n = ,4% 21,1% 63,5% Zamierzam przyjechad w to samo miejsce Chcę odwiedzid nowe miejsca Jeszcze nie wiem / nie zdecydowałem/am Wśród zagranicznych turystów ankietowanych latem, którzy podjęli decyzję o ponownym przyjeździe, 64,8% (348 osób) zamierza przyjechad ponownie w to samo miejsce (rysunek 46), co świadczy o lojalności turysty oraz pośrednio o wysokim stopniu jego zadowolenia z pobytu. Turyści wakacyjni są relatywnie mniej niezdecydowani i niechętni do ponownych odwiedzin, niż turyści badani jesienią. W tej grupie 23,2% nie zdecydowało jeszcze, gdzie zatrzyma się podczas kolejnego przyjazdu, a 19,6% (22 respondentów) chce odwiedzid nowe miejsca. Rysunek 46: Decyzje dotyczące odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego w przyszłości - podział na sezon letni i sezon jesienny n=537 (lato) i n=112 (jesieo) Jeszcze nie wiem / nie zdecydowałem/am 23,2% 20,7% Chcę odwiedzid nowe miejsca 14,5% 19,6% Jesieo Lato Zamierzam przyjechad w to samo miejsce 57,1% 64,8% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% Respondenci wymienili destynacje i atrakcje jakie zamierzają odwiedzid w przyszłości (tabela 15). Każdy badany mógł podad do 3 odpowiedzi. 100 respondentów wymieniło 12 miejsc (103 wskazania, każdy podał średnio 1,1 odpowiedzi). Ponad 56% wskazao dotyczy miast i miejscowości, 30% subregionów, 17% dotyczy miejsc w Województwie Pomorskim. Wartości procentowe w tabeli 15 nie sumują się do 100% - respondent mógł podad więcej, niż jedną odpowiedź. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 48

49 Najwięcej wskazao dotyczyło Wyspy Wolin (18%), miast: Szczecina, Świnoujścia i Kołobrzegu (łącznie 39% wskazao) oraz Wyspy Uznam (12%). Tabela 15: Planowane do odwiedzenia destynacje i atrakcje podczas następnego pobytu w Województwie Zachodniopomorskim (najczęściej pojawiające się odpowiedzi) n=100 Lp. Destynacje i atrakcje Liczba wskazao Udział w % 1 Wyspa Wolin 18 18,0% 2 Szczecin 15 15,0% 3 Świnoujście 12 12,0% 4 Kołobrzeg 12 12,0% 5 Wyspa Uznam 12 12,0% 6 Międzyzdroje 9 9,0% 7 Łeba 6 6,0% 8 Koszalin 5 5,0% 9 Sopot 4 4,0% 10 Hel 4 4,0% 11 Gdaosk 3 3,0% 12 Mielno 3 3,0% h. wielkośd wydatków odwiedzających Z przebadanych w badaniu metodą wywiadu bezpośredniego PAPI turystów, 86% turystów zagranicznych (czyli 861 osób) podało, jaką kwotę planuje wydad (lub już wydało) w trakcie bieżącego pobytu. Turysta zagraniczny miał możliwośd podawania wartości w trzech walutach: złotówkach, euro i dolarach. Średnia kwota, jaką zamierza przeznaczyd turysta na pobyt wynosi w zależności od waluty, którą wybrali: 1 389,3 zł lub 522,1 euro (ok zł). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 49

50 IV. Preferencje turystów krajowych i zagranicznych Poznanie preferencji turystów odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie w ciągu ostatnich dwóch lat dotyczyło: preferowanych destynacji i atrakcji (ranking destynacji i atrakcji turystycznych Województwa Zachodniopomorskiego), preferowanych form wypoczynku, sposobu organizacji przyjazdu, środka transportu, preferowanego typu obiektu. 1. Preferencje turystów krajowych a. preferowane destynacje i atrakcje Turystów polskich pytano o to, jakie miejsca i obiekty w Województwie Zachodniopomorskim uważają za najbardziej atrakcyjne turystycznie (ranking destynacji i atrakcji turystycznych). Na to pytanie odpowiedziało 81% badanych (975 osób). Tabela 16: Preferowane destynacje i atrakcje turystyczne w Województwie Zachodniopomorskim n= 975 Lp. Destynacje i atrakcje Liczba wskazao Udział w % 1 Latarnie Wybrzeża ,2% 2 Wały Chrobrego w Szczecinie ,9% 3 Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie ,9% 4 Plaża nad Bałtykiem 92 9,4% 5 Katedra w Szczecinie i Kołobrzegu 80 8,2% 6 Szczecin 64 6,6% 7 Świnoujście 64 6,6% 8 Trzęsacz ruiny i pomost 58 5,9% 9 Międzyzdroje 50 5,1% 10 Porty 46 4,7% 11 Forty w Świnoujściu 42 4,3% 12 Kołobrzeg 42 4,3% 13 Morze 38 3,9% 14 Wolin i Wolioski Park Narodowy 38 3,9% 15 Stare miasto - Szczecin, Kołobrzeg, Świnoujście 34 3,5% 16 Muzea Szczecin, Koszalin, Kołobrzeg, Świnoujście 30 3,1% 17 Promenady nadmorskie 28 2,9% 18 Mielno 24 2,5% 19 Koszalin 20 2,1% 20 Centrum Szczecin, Kołobrzeg, Świnoujście 20 2,1% 21 Zalew Szczecioski 20 2,1% 22 Parki Szczecioskie 20 2,1% 23 Pobierowo 20 2,1% 24 Centra handlowe w Szczecinie 20 2,1% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 50

51 Respondenci wymienili łącznie 24 destynacje i atrakcje (1 240 wskazao) - tabela 16. Jako najczęściej wymieniane pojawiają się przede wszystkim zabytki i atrakcje kulturowe (37,3% wskazao), miasta (29,3%) i atrakcje przyrodnicze (21,4%). Wśród miejsc/obiektów uważanych za najważniejsze atrakcje turystyczne Województwa Zachodniopomorskiego wymieniono: latarnie Wybrzeża (16,2% wskazao), Wały Chrobrego w Szczecinie i Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie (po 11,9%) oraz plaże nad Bałtykiem (9,4%). b. preferowane formy wypoczynku Turyści przebywający w Województwie Zachodniopomorskim pytani byli o to, jaki rodzaj wypoczynku preferują. Miało to celu poznanie, jak respondenci spędzają czas, jaki rodzaj turystyki (ze względu na dominującą formę aktywności turystycznej) najchętniej wybierają. Wskazania preferowanych form wypoczynku skorelowane są najczęściej z głównym celem i motywami przyjazdu. Preferencje dotyczą spędzania czasu w Regionie, nie tylko podczas obecnego pobytu. Odpowiedź na tak sformułowane pytania miała w założeniu byd wskazówką, jakiej oferty turystycznej oczekuje turysta. Turyści krajowi najchętniej wybierają wypoczynek bierny (na plaży) 48,2% wskazao respondentów odwiedzających Zachodniopomorskie (rysunek 47). Odwiedzanie miejsc związanych z historią i kulturą ma również wysoki odsetek wskazao (38,5%), podobnie jak wypoczynek aktywny i sport (34,8%). Na czwartym miejscu jest poznawanie atrakcji przyrodniczych (25%), a dalej udział w imprezach/rozrywka (16,7%). Pobyt leczniczo uzdrowiskowy otrzymał 12,2% wskazao, a kuracja spa&wellness 6,9%. Preferencje dotyczące form wypoczynku podawane przez turystów świadczą o tym, że turyści krajowi potencjalnie są zainteresowani (prócz biernego wypoczynku na plaży oraz zwiedzania i poznawania atrakcji przyrodniczych) również turystką aktywną i udziałem w imprezach. Pytając o dominujące cele i motywy stosunkowo niewiele (dużo mniej, niż preferencji) było wskazao na te formy aktywności turystycznej. Opisywane zjawisko jest problemem dla nadmorskich destynacji: z jednej strony turyści preferują bierny wypoczynek (na plaży), jeśli jednak pogoda temu nie sprzyja, oczekują atrakcyjnej, alternatywnej oferty. Rysunek 47: Preferowany rodzaj wypoczynku w Województwie Zachodniopomorskim n-=1 209 Inny rodzaj 8,3% Udział w imprezach/rozrywka 16,7% Kuracja spa & wellness 6,9% Pobyt leczniczo uzdrowiskowy 10,2% Poznawanie atrakcji przyrodniczych 25,0% Odwiedzanie miejsc związanych z historią i kulturą Wypoczynek aktywny i sport (proszę zakreślid do 3 odpowiedzi) - turystyka: wodna, rowerowa, konna, piesza, nordic walking, golf, sporty ekstremalne) 34,8% 38,5% Wypoczynek bierny (na plaży) 48,2% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 51

52 Rysunek 48: Preferowany rodzaj wypoczynku w Województwie Zachodniopomorskim podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Inny rodzaj 4,5% 23,8% Udział w imprezach/rozrywka 11,9% 17,9% Kuracja spa & wellness 4,5% 17,0% Pobyt leczniczo uzdrowiskowy 6,8% 24,3% Poznawanie atrakcji przyrodniczych 21,3% 25,9% Jesieo Lato Odwiedzanie miejsc związanych z historią i kulturą 23,4% 42,2% Wypoczynek aktywny i sport (proszę zakreślid do 3 odpowiedzi) - turystyka: wodna, rowerowa, konna, piesza, nordic walking, golf, sporty ekstremalne) 14,5% 39,7% Wypoczynek bierny (na plaży) 12,8% 56,8% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% Rozkład preferencji w sezonie letnim i poza nim pokazuje, że w okresie wakacyjnym najbardziej preferowany jest bierny wypoczynek (na plaży). Tak wskazało 56,8% osób biorących udział w badaniu (rysunek 48). Kolejne pod względem udziału wskazania to odwiedzanie miejsc związanych z historią i kulturą (42,2%) oraz wypoczynek aktywny i sport (39,7%). Wśród turystów odwiedzających Zachodniopomorskie jesienią, największy odsetek dotyczy pobytów uzdrowiskowych (24,3% wskazao), odwiedzania miejsc związanych z historią i kulturą (23,4%) oraz kuracji spa&wellness (17%). Wypoczynek bierny wybrało 12,8% badanych. W kategorii inny rodzaj, który w okresie jesiennym uzyskał 23,8% wskazao, turyści podawali najczęściej: wszystko po trochę, nie mam szczególnych oczekiwao, zgodny z celem podróży, spotkania ze znajomymi w lokalach, spacery po plaży, czytanie książek/prasy. Latem natomiast wymieniano: clubbing/dyskoteki, imprezy z rodziną/znajomymi, wypoczynek w ciszy, w kontakcie z przyrodą. Jeśli chodzi o wybory dotyczące wypoczynku aktywnego i sportu (421 wskazao turystów polskich), 46,1% z nich dotyczyło turystyki wodnej, 34,2% turystyki rowerowej, a 24,2% turystyki pieszej. Nordic walking preferuje 7,4% respondentów, a 5,5% turystykę konną. Latem w większym stopniu preferowana jest turystyka wodna i rowerowa, natomiast jesienią przede wszystkim piesza i rowerowa. Turyści często wskazując na turystykę pieszą, mieli na myśli spacery po plaży i w nadmorskich lasach. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 52

53 c. sposób organizacji przyjazdu Turyści polscy najczęściej organizowali swój przyjazd do Województwa Zachodniopomorskiego indywidualnie. Taki sposób wybrało 81,3% badanych (rysunek 49). Przez zakład pracy/szkołę/uczelnię przyjazd zorganizowany był dla 8,9% respondentów, 5,5% przyjechało za pośrednictwem innej instytucji/organizacji. Z usług biura podróży przy organizacji przyjazdu skorzystało zaledwie 1,2%. Respondenci, którzy wybrali odpowiedź inaczej (3,1%) wskazywali najczęściej: NFZ, instytucje kościelne, stowarzyszenia i związki, do których należą. Rysunek 49: Preferowany sposób organizacji przyjazdu do Województwa Zachodniopomorskiego n= ,2% 8,9% 5,5% 3,1% Indywidualnie Przez biuro podróży 81,3% Przez zakład pracy /szkołę / uczelnię Przez inną instytucję / organizację Inaczej Rysunek 50: Preferowany sposób organizacji przyjazdu do Województwa Zachodniopomorskiego podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Inaczej 8,5% 1,8% Przez inną instytucję / organizację 1,6% 21,3% Przez zakład pracy /szkołę / uczelnię Przez biuro podróży 16,6% 7,0% 1,7% 1,1% Jesieo Lato Indywidualnie 51,9% 88,4% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 53

54 Wyjazd do Województwa Zachodniopomorsiego organizowało indywidualnie 88,4% respondentów ankietowanych w sezonie letnim (rysunek 50). Pozostałe 11,6% wskazało organizację wyjazdu przede wszystkim przez zakład pracy/szkołę/uczelnię (7%) i były to wakacyjne, firmowe wyjazdy integracyjne, wczasy w ośrodkach firmowych (tylko 4 respondentów wskazało na firmę szkoleniową). Za pośrednictwem instytucji/organizacji przyjechało 1,6% badanych, z biurem podróży 1,1%, a 1,8% wybrało inny sposób organizacji przyjazdu. Wśród turystów ankietowanych jesienią 51,9% zorganizowało wyjazd indywidualnie. O tej porze roku większy jest udział przyjazdów zorganizowanych przez inną instytucję/organizację (21,3%) oraz zakład pracy/szkołę/uczelnię - tak przyjechało 16,6% badanych. d. sposób spędzania pobytu Polscy turyści preferują wyjazdy rodzinne (52,2% wskazao) oraz z przyjaciółmi/znajomymi (29,9%). Samotny wyjazd wybrało 17,5% respondentów (rysunek 51). Natomiast w zorganizowanej grupie pobyt preferuje 8,9% badanych. Na to pytanie respondenci mogli udzielid do 2 odpowiedzi, a więc wartości nie sumują się do 100%. Łącznie podanych zostało wskazao. 103 badanych, którzy przyjechali do Województwa Zachodniopomorskiego z rodziną, przyjechało również z przyjaciółmi/znajomymi. Były to niemal wyłącznie pobyty organizowane samodzielnie (95%), a respondenci przyjechali samochodem/samochodami. Średnia liczba osób w rodzinie, z jaką przyjechał respondent to 2,4, średnia liczba przyjaciół/znajomych to 3,5, zaś wielkośd zorganizowanej grupy to 9,2 osoby. Wyjazdy rodzinne zdecydowanie dominują latem (58,8% wskazao), a 30,8% wskazao dotyczy przyjazdów z przyjaciółmi/znajomymi (rysunek 52). W sezonie jesiennym większy jest udział podróżujących samotnie (38,3% wskazao). Respondenci częściej też przyjeżdżają w zorganizowanej grupie (18,3% wskazao) i jest to grupa liczniejsza (średnia liczba osób w grupie, z którą przyjechał badany jesienią to 9,5 osoby). Grupy przyjeżdżające jesienią to uczestnicy spotkao firmowych, szkoleo, wycieczek krajoznawczych organizowanych przez instytucje, organizacje, stowarzyszenia. Zdecydowanie mniej respondentów przyjechało jesienią razem z rodziną (24,7%), co wynika z faktu, że jest to okres roku szkolnego (badania prowadzone były w sposób ciągły, także w trakcie tygodnia). O tej porze roku mniejszy jest również udział wyjazdów z przyjaciółmi/znajomymi (26,4% wskazao). Rysunek 51: Osoby towarzyszące respondentowi podczas pobytu w Województwie Zachodniopomorskim n= W zorganizowanej grupie 8,9% Z przyjaciółmi /znajomymi 29,9% Z rodziną 52,2% Samotnie 17,5% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 54

55 Rysunek 52: Osoby towarzyszące respondentowi podczas pobytu w Województwie Zachodniopomorskim podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) W zorganizowanej grupie 6,6% 18,3% Z przyjaciółmi /znajomymi 26,4% 30,8% Jesieo Z rodziną 24,7% 58,8% Lato Samotnie 12,5% 38,3% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% e. środek transportu Turyści polscy odwiedzający Województwo Zachodniopomorskie przyjeżdżają przede wszystkim samochodem osobowym (52,1% wskazao rysunek 53). Jest to najpopularniejszy środek transportu. Istotne znaczenie ma pociąg (36,8% wskazao). Autobus kursowy stanowi 6,8% wskazao, autokarem wycieczkowym przyjechało 2,3% respondentów. Częśd respondentów (7 osób ankietowanych w Szczecinie) wskazało więcej, niż jeden środek transportu, dlatego wartości nie sumują się do 100%. Rysunek 53: Preferowany środek transportu do Województwa Zachodniopomorskiego n-=1 209 Inny 1,2% Prom /statek 0,0% Samolot 1,4% Pociąg 36,8% Autokar wycieczkowy 2,3% Autobus kursowy 6,8% Samochód osobowy 52,1% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 55

56 Rysunek 54: Preferowany środek transportu do Województwa Zachodniopomorskiego podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Inny 2,1% 0,9% Prom /statek 0,0% 0,0% Samolot 1,3% 1,4% Pociąg Autokar wycieczkowy 0,0% 2,9% 35,0% 44,3% Jesieo Lato Autobus kursowy 5,3% 12,8% Samochód osobowy 39,6% 55,1% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% Z rozkładu udzielonych odpowiedzi wynika, że 44,3% wskazao dotyczących pociągu miało miejsce jesienią i był to dominujący środek transportu (rysunek 54). Więcej badanych jesienią turystów przyjechało autobusem kursowym (12,8%), Natomiast latem 55,1% wskazao dotyczy samochodu osobowego, a pociągu 35% i były to dwie najczęściej podawane odpowiedzi. f. preferowany typ obiektu Turystów polskich pytano o to, gdzie nocują obecnie oraz gdzie nocowali, jeśli ich pobyt miał miejsce w ciągu ostatnich dwóch lat. Respondenci podczas obecnego pobytu wybierali najczęściej nocleg u rodziny/znajomych (rysunek 55). Tak wskazało blisko 1/3 respondentów (27,3%). Jest to zaskakująco duży udział. Na taki wynik wpłynął fakt, że 170 na 324 badanych w Szczecinie w sezonie letnim wybrało taki właśnie rodzaj noclegu. Wybór typu noclegu nie jest zawsze skorelowany z celem i motywem pobytu (dotyczy to sezonu letniego: respondenci przyjeżdżają w celach związanych z wypoczynkiem i zwiedzaniem, nocują często u rodziny/znajomych). Liczba turystów, dla których odwiedziny rodziny/znajomych były celem i/lub motywem przyjazdu jest znacznie mniejsza, niż liczba takich wskazao. Drugim, pod względem liczby wskazao typem obiektu, były kwatery prywatne/pokoje gościnne (17,5%). Na kolejnym miejscu jest nocleg w hotelu (11,9%) i jest to relatywnie duży odsetek wskazujący na wzrost znaczenia tego rodzaju obiektu w podróżach Polaków. Pensjonat wybrało 11,7% respondentów. W ośrodku wczasowym/wypoczynkowym zatrzymało się 9,5% badanych, a 2,6% wybrało sanatorium/ośrodek rehabilitacyjny. Tylko 5,5% turystów zadeklarowało, że nie nocuje w miejscu pobytu. Jeśli chodzi o różnice w preferencjach dotyczących wyboru obiektu noclegowego (rysunek 56), latem zdecydowanie największy jest udział noclegów u rodziny/znajomych (31,4%). W kwaterach prywatnych/pokojach gościnnych zatrzymało się 20,4% respondentów, w pensjonacie 12,1%, a w ośrodku wczasowym/wypoczynkowym 9,1%. Turyści odwiedzający Województwo jesienią wybierali najczęściej hotel (31,5%), inny rodzaj obiektu (15,3%), ośrodek wczasowy/wypoczynkowy (11,1%). Sanatorium/ośrodek rehabilitacyjny i nocleg u rodziny/znajomych wybrało po 10,2% badanych. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 56

57 Rysunek 55: Preferowany rodzaj obiektu noclegowego, w którym nocował turysta podczas pobytu w Województwie Zachodniopomorskim n= W hotelu /motelu W pensjonacie 2,6% 2,2% 17,5% 8,4% 5,5% 27,3% 11,9% 11,7% 9,5% 3,4% W ośrodku wczasowym/ wypoczynkowym W schronisku/ schronisku młodzieżowym U rodziny/znajomych W kwaterach prywatnych (w pokojach gościnnych) Na polu namiotowym /na kempingu W sanatorium /ośrodek rehabilitacyjny Inny rodzaj obiektu Nie nocuję Rysunek 56: Preferowany rodzaj obiektu noclegowego, w którym nocował turysta podczas pobytu w Województwie Zachodniopomorskim podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Nie nocuję 6,0% 5,3% Inny rodzaj obiektu 6,7% 15,3% W sanatorium /ośrodek rehabilitacyjny 0,7% 10,2% Na polu namiotowym /na kempingu W kwaterach prywatnych (w pokojach gościnnych) U rodziny/znajomych 0,0% 2,8% 5,5% 10,2% 20,4% 31,4% Jesieo Lato W schronisku/ schronisku młodzieżowym 0,0% 4,2% W ośrodku wczasowym/ wypoczynkowym 11,1% 9,1% W pensjonacie 10,2% 12,1% W hotelu /motelu 7,2% 31,5% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 57

58 Rysunek 57: Preferowany rodzaj obiektu noclegowego, w którym nocował turysta podczas poprzedniego pobytu w Województwie Zachodniopomorskim n=729 W hotelu /motelu W pensjonacie 3,7% 22,8% 4,4% 3,4% 6,3% 23,0% 15,6% 9,6% 9,6% 1,5% W ośrodku wczasowym/ wypoczynkowym W schronisku/ schronisku młodzieżowym U rodziny/znajomych W kwaterach prywatnych (w pokojach gościnnych) Na polu namiotowym /na kempingu W sanatorium /ośrodek rehabilitacyjny Inny rodzaj obiektu Brak odpowiedzi Rysunek 58: Preferowany rodzaj obiektu noclegowego, w którym nocował turysta podczas poprzedniego pobytu w Województwie Zachodniopomorskim - podział na sezon letni i sezon jesienny n=568 (lato) i n=161 (jesieo) Brak odpowiedzi 5,0% 3,9% Inny rodzaj obiektu 1,5% 6,2% W sanatorium /ośrodek rehabilitacyjny 1,1% 13,0% Na polu namiotowym /na kempingu W kwaterach prywatnych (w pokojach gościnnych) U rodziny/znajomych 1,2% 2,6% 14,3% 14,7% 11,2% 15,4% Jesieo Lato W schronisku/ schronisku młodzieżowym 0,0% 1,1% W ośrodku wczasowym/ wypoczynkowym 3,8% 20,5% W pensjonacie 7,5% 6,0% W hotelu /motelu 8,2% 21,1% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao PAPI W ciągu ostatnich 2 lat Region odwiedziło 729 badanych turystów polskich i 93,7% odpowiedziało, jaki rodzaj obiektu noclegowego wybrało podczas pobytu/pobytów. Każdy z respondentów, którzy odpowiedzieli na to pytanie wskazał jeden typ obiektu (często respondenci podawali konkretne nazwy obiektów). Rodzaje noclegów zostały uporządkowane zgodnie z kategoriami z poprzedniego pytania (rysunek 57). Również w tej grupie dominowały noclegi u rodziny/znajomych (23%), a następnie w kwaterach prywatnych/pokojach gościnnych (22,8%). W hotelach zatrzymało się 15,6% badanych, w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 58

59 w pensjonatach i ośrodkach wczasowych/ wypoczynkowych po 9,6%. Turyści ankietowani podczas wakacji wskazali w pierwszej kolejności na rodzinę/ znajomych (15,4%) i kwatery prywatne/pokoje gościnne (14,7%) Jesienią rozkład odpowiedzi jest bardziej zróżnicowany: w hotelu/motelu zatrzymało się 21,1%, w ośrodku wczasowym/wypoczynkowym nocowało 14,3% badanych, w sanatorium/ośrodku rehabilitacyjnym 13% (rysunek 58). 2. Preferencje turystów zagranicznych a. preferowane destynacje Turyści zagraniczni wymieniali miejsca/obiekty, które ich zdaniem są najważniejszymi atrakcjami turystycznymi Województwa Zachodniopomorskiego Powstał ranking destynacji i atrakcji turystycznych Zachodniopomorskiego. Na pytanie Jakie miejsca/obiekty uważa Pan/Pani za najważniejsze atrakcje turystyczne Regionu odpowiedzi udzieliło 63,5% badanych (636 osób). Respondenci wskazali łącznie 27 destynacji/atrakcji (795 wskazao). Każdy turysta zagraniczny wskazał średnio 1,3 destynacji lub atrakcji. Ponieważ pytanie miało charakter jakościowy, badani podawali odpowiedzi zgodne z własną wiedzą i doświadczeniem, co należy uwaględnid w interpretacji odpowiedzi. Nie każda z pytanych osób miała wiedzę, czym jest atrakcja turystyczna. Tabela 17: Preferowane destynacje i atrakcje turystyczne w Województwie Zachodniopomorskim n= 636 Lp. Destynacje i atrakcje Liczba wskazao Udział w % 1 Szczecin ,2% 2 Kołobrzeg ,9% 3 Morze 90 14,2% 4 Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie 87 13,7% 5 Wolioski Park Narodowy 54 8,5% 6 Centra handlowe w Szczecinie 27 4,2% 7 Latarnia Morska w Kołobrzegu 27 4,2% 8 Muzea w Szczecinie 27 4,2% 9 Świnoujście 24 3,8% 10 Stare Miasto w Szczecinie 24 3,8% 11 Wały Chrobrego w Szczecinie 24 3,8% 12 Zabytki Szczecina 24 3,8% 13 Plaża 21 3,3% 14 Gdaosk 21 3,3% 15 Sopot 18 2,8% 16 Międzyzdroje 9 1,4% 17 Latarnia Morska w Świnoujściu 9 1,4% 18 Zalew Szczecioski 9 1,4% Wśród atrakcji pojawiają się przede wszystkim: miasta i miejscowości (48,7% wskazao), zabytki i atrakcje kulturowe (37,3%), atrakcje przyrodnicze (13,7%). Pozostałe atrakcje stanowią 19,4% wskazao. Pojawiły się odpowiedzi podające atrakcje spoza Województwa Zachodniopomorskiego (Gdaosk i Sopot łącznie 6,1% wskazao). Za najważniejsze destynacje i atrakcje turyści zagraniczni uważają: Szczecin (22,2% wskazao), w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 59

60 Kołobrzeg (18,9%), morze (14,2%) oraz Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie (13,7% wskazao). W tabeli 17 przedstawiony jest ranking destynacji i atrakcji turystycznych Województwa Zachodniopomorskiego wg turystów zagranicznych. Podawane powyżej w tabeli wartości nie sumują do 100% (na pytanie o najważniejsze atrakcje respondent mógł udzielid do 3 odpowiedzi). b. preferowane formy wypoczynku Turyści zagraniczni preferują dwie formy wypoczynku: odwiedzanie miejsc związanych z historią i kulturą (53,1% wskazao) oraz wypoczynek bierny (na plaży) 51,7% wskazao (rysunek 59). Taki udział odpowiedzi wskazuje, że Zachodniopomorskie jest preferowane jako miejsce na typowo turystyczne przyjazdy. Wypoczynek aktywny i sport podczas pobytu preferuje 29,2% badanych, zaś poznawanie atrakcji przyrodniczych 22,3%. Pobyt leczniczo uzdrowiskowy wybrało 13,8%, a pobyt spa & wellness 10%. Wartości nie sumują się do 100% - respondent mógł wskazad do 3 preferowanych rodzajów wypoczynku. Rysunek 59: Preferowany rodzaj wypoczynku w Województwie Zachodniopomorskim n= Inny rodzaj 5,6% Udział w imprezach/rozrywka 7,6% Kuracja spa & wellness 10,0% Pobyt leczniczo uzdrowiskowy 13,8% Poznawanie atrakcji przyrodniczych 22,3% Odwiedzanie miejsc związanych z historią i kulturą 53,1% Wypoczynek aktywny i sport (proszę zakreślid do 3 odpowiedzi) - turystyka: wodna, rowerowa, konna, piesza, nordic walking, golf, sporty ekstremalne) 29,2% Wypoczynek bierny (na plaży) 51,7% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% Turyści zagraniczni przybywający do Zachodniopomorskiego latem, preferują: wypoczynek bierny (na plaży) 63% wskazao, odwiedzanie miejsc związanych z historią i kulturą (51,7%) oraz wypoczynek aktywny (33,5% wskazao). Są to trzy najważniejsze wskazania (rysunek 60). Turyści ankietowani jesienią wybierają przede wszystkim: odwiedzanie miejsc związanych z historią i kulturą (59,4%), poznawanie atrakcji przyrodniczych i pobyt leczniczo-uzdrowiskowy (po 29,7%). Wypoczynek aktywny wybrało tylko 10,9% badanych. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 60

61 Rysunek 60: Preferowany rodzaj wypoczynku w Województwie Zachodniopomorskim podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Inny rodzaj 4,0% 12,5% Udział w imprezach/rozrywka 3,6% 8,5% Kuracja spa & wellness 8,2% 17,7% Pobyt leczniczo uzdrowiskowy 10,0% 29,7% Poznawanie atrakcji przyrodniczych 20,5% 29,7% Jesieo Lato Odwiedzanie miejsc związanych z historią i kulturą 51,7% 59,4% Wypoczynek aktywny i sport (proszę zakreślid do 3 odpowiedzi) - turystyka: wodna, rowerowa, konna, piesza, nordic walking, golf, sporty ekstremalne) 10,9% 33,5% Wypoczynek bierny (na plaży) 4,2% 63,0% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% Spośród 292 wskazao, które dotyczą rodzaju wypoczynku aktywnego i sportu, 40,4% dotyczyło turystyki wodnej, 35,6% turystyki pieszej, 33,2% turystyki rowerowej, 15,1% nordic walking. Latem największy procent wskazao otrzymała turystyka wodna (47,3%), następnie turystyka piesza (33,3%) i turystyka rowerowa (30%). Natomiast respondenci ankietowani jesienią preferują turystykę pieszą, w tym brzegiem morza (44,1%), turystkę rowerową (38,2%) i turystykę wodną (32,4%). Golf otrzymał 8,8% wskazao. Brak odpowiedzi (11,8% wskazao) oznacza, że respondent nie zaznaczył żadnej z form aktywności, jaką miał do wyboru. Również w przypadku preferowanych form turystyki aktywnej odpowiedzi nie sumują się do 100% - respondent mógł podad trzy wskazania. c. sposób organizacji przyjazdu Turyści zagraniczni odwiedzający Województwo Zachodniopomorskie preferują samodzielną organizację przyjazdu. Taką formę wybrało 61,5% badanych (rysunek 61). Wysoki jest udział przyjazdów organizowanych przez biura podróży (tak przyjechało 25,2% respondentów). Ponad połowa (63,5%) respondentów, którzy przyjechali z biurem podróży to turyści niemieccy. Za pośrednictwem innej instytucji/organizacji przyjechało 5,9% badanych, a w inny sposób 4,3%. Jako inny sposób organizacji przyjazdu turyści zagraniczni wskazywali rodzinę/znajomych i partnerów biznesowych. Częśd turystów, którzy przyjechali na kurację do uzdrowisk wybierało również kategorię inna odpowiedź (częśd wskazała inną instytucję/organizację). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 61

62 Rysunek 61: Preferowany sposób organizacji przyjazdu do Województwa Zachodniopomorskiego n= ,1% 5,9% 4,3% Indywidualnie 25,2% 61,5% Przez biuro podróży Przez zakład pracy /szkołę / uczelnię Przez inną instytucję / organizację Inaczej Rysunek 62: Preferowany sposób organizacji przyjazdu do Województwa Zachodniopomorskiego podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Inaczej 8,9% 3,2% Przez inną instytucję / organizację 4,1% 13,5% Przez zakład pracy /szkołę / uczelnię 0,0% 3,8% Jesieo Lato Przez biuro podróży 32,3% 23,5% Indywidualnie 45,3% 65,4% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% Przyjazd zorganizowany indywidualnie preferowało 65,4% turystów zagranicznych odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie latem i jest to wybór o największym udziale (rysunek 62). W sezonie wakacyjnym przez biuro podróży przyjechało 23,5% respondentów. Wśród ankietowanych jesienią również przeważają przyjazdy zorganizowane indywidualnie (45,3%). Turyści zagraniczni odwiedzający Region o tej porze roku, częściej korzystają z usług biur podróży (32,3%). Jesienią ponad trzykrotnie większy niż latem jest udział przyjazdów organizowanych przez instytucje/organizacje (13,5%) i w inny sposób (8,9%). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 62

63 d. sposób spędzania pobytu Turyści zagraniczni preferują wyjazdy rodzinne (42,8% wskazao) oraz z przyjaciółmi/znajomymi (28%). Samotny wyjazd wskazało 15,6% respondentów (rysunek 63). Pobyt w zorganizowanej grupie stanowi 16,5% wskazao. Na pytanie o osoby towarzyszące w podróży do Zachodniopomorskiego respondenci mogli udzielid do 2 odpowiedzi, a więc wartości nie sumują się do 100%. Łącznie podanych zostało 1029 wskazao dotyczących osób towarzyszących respondentowi. Częśd badanych, odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie z przyjaciółmi/znajomymi przyjechało równocześnie z rodziną (16 osób) i w zorganizowanej grupie (12 osób). Osoby, które przyjechały w zorganizowanej grupie z przyjaciółmi/znajomymi przyjechały autokarem wycieczkowym. Średnia liczba osób w rodzinie, z jaką przyjechał respondent to 2,2. Średnia liczba przyjaciół/znajomych to 3,3, zaś wielkośd zorganizowanej grupy to 27,8 osoby w sezonie i poza nim. Rysunek 63: Osoby towarzyszące respondentowi podczas pobytu w Województwie Zachodniopomorskim n= W zorganizowanej grupie 16,5% Z przyjaciółmi /znajomymi 28,0% Z rodziną 42,8% Samotnie 15,6% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% Latem turyści zagraniczni przyjeżdżają najchętniej z rodziną (47,3% wskazao) oraz z przyjaciółmi i rodziną (24,2%). Są to preferowane formy spędzania pobytu (rysunek 64). W sezonie letnim, większy jest niż jesienią, udział osób, które przyjechały samotnie (16,7%). Natomiast jesienią najczęstsze są przyjazdy z przyjaciółmi/znajomymi (43,8% wskazao) i/lub w zorganizowanej grupie (28,1% wskazao). Pobyty rodzinne jesienią stanowią 23,4% wskazao (ponad połowę mniejszy udział procentowy, niż w przypadku turystów zagranicznych odwiedzających Zachodniopomorskie latem). Jesienią mniejszy jest również udział tych respondentów, którzy przyjechali do Województwa Zachodniopomorskiego samotnie (10,9%). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 63

64 Rysunek 64: Osoby towarzyszące respondentowi podczas pobytu w Województwie Zachodniopomorskim podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) W zorganizowanej grupie 13,7% 28,1% Z przyjaciółmi /znajomymi 24,2% 43,8% Jesieo Z rodziną 23,4% 47,3% Lato Samotnie 10,9% 16,7% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% e. środek transportu Najwięcej turystów zagranicznych przyjechało samochodem osobowym (49,4%) - rysunek 65. Ten środek transportu wybrała większośd turystów podróżujących z rodziną. Ponad 1/5 turystów zagranicznych przyjechała autokarem wycieczkowym. Z pociągu skorzystało 10,8% respondentów i byli to wyłącznie turyści niemieccy, odwiedzający przeważnie Szczecin, Świnoujście, Koszalin, Kołobrzeg. 7,4% badanych przyjechało autobusem kursowym, a odpowiednio po 3,3% wybrało samolot oraz prom/statek (przeważnie Szwedzi i Duoczycy, ale również Niemcy, którzy przypłynęli na wycieczkę). Rysunek 65: Preferowany środek transportu do Województwa Zachodniopomorskiego n ,3% 3,3% 4,4% 10,8% 49,4% Samochód osobowy Autobus kursowy Autokar wycieczkowy 21,5% Pociąg 7,4% Samolot Prom /statek Inny w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 64

65 Rozkład preferencji środków transportu turystów zagranicznych w sezonie letnim i poza nim pokazuje, że latem zdecydowanie większy jest odsetek tych, którzy przyjechali samochodem osobowym (52,4%). Autokarem wycieczkowym przyjechało 19,4% badanych. Autokar jest najczęściej wybieranym środkiem transportu przez respondentów odwiedzających Zachodniopomorskie jesienią - głównie turystów niemieckich, którzy przyjechali w zorganizowanej grupie i/lub z przyjaciółmi/znajomymi w celach związanych ze zwiedzaniem do Kołobrzegu i Szczecina. Jesienią mniejszy jest udział przyjazdów samochodem osobowym (36,5%), natomiast większy promem/statkiem (8,3% turystów odwiedzających Szczecin z Danii i Szwecji). Rysunek 66: Preferowany środek transportu do Województwa Zachodniopomorskiego podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Inny 8,3% 3,5% Prom /statek 2,1% 8,3% Samolot 4,2% 3,1% Pociąg Autokar wycieczkowy 10,4% 10,9% 19,4% 30,2% Jesieo Lato Autobus kursowy 2,1% 8,7% Samochód osobowy 36,5% 52,4% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% f. preferowany typ obiektu Turyści zagraniczni preferują nocleg w hotelu/motelu (taki rodzaj obiektu wybrało 40,1%) oraz w pensjonacie (17,2%). W hotelu i pensjonacie nocowało łącznie 57,3% respondentów odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie (rysunek 67). Nieco ponad 90% turystów zagranicznych preferujących taki rodzaj noclegu przyjechało do Szczecina, Kołobrzegu i Świnoujścia. Również wśród turystów zagranicznych duży jest odsetek tych, którzy wybrali nocleg u rodziny/znajomych (16,6%). Turyści zagraniczni, którzy zatrzymali się u rodziny/znajomych przyjechali w innych celach (wypoczywad, zwiedzad, wziąd udział w imprezie, skorzystad z wizyty u lekarza). W sanatorium/ośrodku rehabilitacyjnym zatrzymało się 3,6% turystów zagranicznych, co wskazuje, że pozostałe osoby, które przyjechały w celu zdrowotnym skorzystały z innych rodzajów obiektów. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 65

66 Rysunek 67: Preferowany rodzaj obiektu noclegowego, w którym nocował turysta podczas pobytu w Województwie Zachodniopomorskim n= W hotelu /motelu W pensjonacie 3,6% 3,6% 3,6% 6,4% 5,6% 16,6% 17,2% 0,3% 3,1% 40,1% W ośrodku wczasowym/ wypoczynkowym W schronisku/ schronisku młodzieżowym U rodziny/znajomych W kwaterach prywatnych (w pokojach gościnnych) Na polu namiotowym /na kempingu W sanatorium /ośrodek rehabilitacyjny Inny rodzaj obiektu Nie nocuję Rysunek 68: Preferowany rodzaj obiektu noclegowego, w którym nocował turysta podczas pobytu w Województwie Zachodniopomorskim podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Nie nocuję Inny rodzaj obiektu W sanatorium /ośrodek rehabilitacyjny Na polu namiotowym /na kempingu W kwaterach prywatnych (w pokojach gościnnych) U rodziny/znajomych W schronisku/ schronisku młodzieżowym W ośrodku wczasowym/ wypoczynkowym W pensjonacie W hotelu /motelu 8,9% 5,8% 6,8% 2,8% 13,5% 1,2% 0,0% 4,4% 5,7% 5,6% 10,9% 17,9% 0,0% 0,4% 0,0% 3,8% 17,2% 17,2% 37,0% 40,8% Jesieo Lato 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% W sezonie letnim większy był udział turystów zagranicznych, którzy zatrzymali się w hotelu/motelu niż wśród tych, którzy odwiedzili Zachodniopomorskie jesienią (rysunek 68). Identyczna liczba respondentów w sezonie i poza nim, wybrała nocleg w pensjonacie. U rodziny/znajomych zatrzymało się więcej turystów latem (17,9%), niż jesienią (10,9%). Sanatorium/ośrodek rehabilitacyjny wybrało 13,5% osób badanych jesienią (dla porównania, latem w tym rodzaju obiektu nocowało zaledwie 1,2%). Jesienią większy jest udział respondentów, którzy nie nocują (8,9%). Są to przede wszystkim uczestnicy objazdowych wycieczek zorganizowanych badani w Szczecinie oraz turyści indywidualni, którzy odwiedzili Świnoujście. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 66

67 W ciągu ostatnich 2 lat Zachodniopomorskie odwiedziło 381 badanych turystów zagranicznych, 84,8% odpowiedziało, jaki rodzaj obiektu noclegowego wybierało podczas pobytu/pobytów (rysunek 69). Wszyscy, którzy odpowiedzieli na to pytanie wskazywali po jednym obiekcie. Zostały one uporządkowane zgodnie z kategoriami z poprzedniego pytania. Rozkład odpowiedzi na pytanie dotyczące noclegu podczas ostatniego pobytu w ciągu ostatnich 2 lat jest bardziej zróżnicowany, niż w przypadku preferencji dotyczących obiektu noclegowego podczas obecnego pobytu. Najczęściej wskazano na hotel/motel (29,1%) i taki wybór pokrywa się z preferencjami dotyczącymi obecnego pobytu. Drugim wybieranym typem obiektu był nocleg u rodziny/znajomych (22,3%). Pensjonat znalazł się na trzecim miejscu pod względem najczęściej wybieranych obiektów podczas poprzedniego pobytu/pobytów (17,8%). W sanatorium/obiekcie rehabilitacyjnym przebywało 5,2% badanych. W kwaterach prywatnych/pokojach gościnnych nocowało 2,4% respondentów, a 4,2% na polu namiotowym/kempingu. Na to pytanie nie udzieliło odpowiedzi 58 respondentów. Rysunek 69: Preferowany rodzaj obiektu noclegowego, w którym nocował turysta podczas poprzedniego pobytu w Województwie Zachodniopomorskim n= 381 W hotelu /motelu W pensjonacie 1,6% 15,2% 5,2% 4,2% 29,1% W ośrodku wczasowym/ wypoczynkowym W schronisku/ schronisku młodzieżowym U rodziny/znajomych 2,4% 22,3% 0,0% 2,1% 17,8% W kwaterach prywatnych (w pokojach gościnnych) Na polu namiotowym /na kempingu W sanatorium /ośrodek rehabilitacyjny Inny rodzaj obiektu Brak odpowiedzi Podział rodzaju noclegu podczas pobytu/pobytów realizowanych w ciągu ostatnich 2 lat (rysunek 70) w zależności od czasu badania pokazuje, że turyści badani latem najczęściej wybierali pobyt w hotelu/motelu (28,4%) oraz u rodziny/znajomych (23,1%). W tej grupie 19,1% respondentów nie udzieliło odpowiedzi dot. rodzaju obiektu. Turyści badani jesienią najczęściej nocowali w pensjonacie (taką odpowiedź wybrało 32,1%) i noclegi w tym typie obiektu były bardziej preferowane, niż wśród turystów ankietowanych w sezonie letnim. Trzecią najczęściej wybieraną kategorią obiektu noclegowego było sanatorium/ośrodek rehabilitacyjny (17,9%). Znacznie więcej respondentów badanych jesienią, wybierało podczas pobytu w ciągu 2 lat, nocleg w kwaterach prywatnych/pokojach gościnnych (9%). Osoby te podczas obecnego pobytu również wybrały ten typ obiektu. Natomiast respondenci, którzy zadeklarowali, że podczas ostatniego pobytu/pobytów w Województwie Zachodniopomorskim nocowali u rodziny/znajomych obok wyboru w momencie badania takiego samego rodzaju, nocują obecnie w pensjonacie, hotelu lub motelu. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 67

68 Rysunek 70: Preferowany rodzaj obiektu noclegowego, w którym nocował turysta podczas poprzedniego pobytu w Województwie Zachodniopomorskim podział na sezon letni i sezon jesienny n=303 (lato) i n=78 (jesieo) Brak odpowiedzi 0,0% 19,1% Inny rodzaj obiektu 0,0% 2,0% W sanatorium /ośrodek rehabilitacyjny 2,0% 17,9% Na polu namiotowym /na kempingu 0,0% 5,3% W kwaterach prywatnych (w pokojach gościnnych) U rodziny/znajomych 0,7% 9,0% 19,2% 23,1% Jesieo Lato W schronisku/ schronisku młodzieżowym 0,0% 0,0% W ośrodku wczasowym/ wypoczynkowym 1,0% 6,4% W pensjonacie 15,4% 18,5% W hotelu /motelu 32,1% 28,4% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 68

69 V. Postrzeganie i ocena oferty turystycznej i atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego 1. Postrzeganie i ocena oferty turystycznej przez turystów spędzających aktualnie czas w Województwie Zachodniopomorskim a. postrzeganie i ocena przez turystów polskich Turystów krajowych przebywających na terenie Województwa Zachodniopomorskiego poproszono o ocenę oferty turystycznej. Aby móc stwierdzid, na ile ocena ta jest wiarygodna, respondentom zadano pytanie, z jakiego rodzaju oferty skorzystali/zamierzają skorzystad podczas obecnego pobytu w Regionie. Na to pytanie otrzymano wskazao (respondenci mogli podad do trzech odpowiedzi, dlatego wartości na rysunku 71 nie sumują się do 100%). Respondenci, podali średnio 2,1 rodzajów oferty, z jakiej korzystają (poza zakwaterowaniem i/lub wyżywieniem w wybranym obiekcie noclegowym). Wyniki pokazują, że turyści coraz chętniej korzystają z oferty usług towarzyszących, w tym kulturalno rozrywkowych i rekreacyjno sportowych. Mając wiedzę z własnych doświadczeo, tacy turyści są bardziej świadomi i ich ocena oferty turystycznej jest bardzo istotną informacją dla zarządzających organizacją ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim na poziomie regionalnym i lokalnym. Najczęściej pojawiającym się wskazaniem była oferta gastronomiczna (58,6%). Turyści polscy chętnie korzystają z oferty kulturalno - rozrywkowej (38,9% wskazao). Rekreacja i aktywny wypoczynek (a więc obiekty i urządzenia rekreacyjno sportowe) stanowią 35,4% wskazao. Turyści krajowi zamierzają skorzystad również z oferty handlowej (19% wskazao) oraz transportu miejskiego (14,6%). Mniej respondentów było zainteresowanych wycieczkami zorganizowanymi (9,2% wskazao). Badani zamierzali również wyjechad za granicę (wyjazd za granicę wskazywali turyści ankietowani w Szczecinie i w Kołobrzegu) 4,3% wskazao. Tylko 4,4% respondentów nie wskazało, z jakiej oferty zamierza skorzystad i wybrało odpowiedź nie korzystam z niczego. Rysunek 71: Rodzaj oferty z jakiej korzysta turysta krajowy podczas pobytu n= Nie korzystam z niczego Inne 4,4% 5,5% Handlowe Transport miejski 14,6% 19,0% Wyjazd za granicę Wycieczki zorganizowane Usługi zdrowotne / rehabilitacyjne 4,3% 9,2% 8,4% Kultura / rozrywka Rekreacja i aktywny wypoczynek 35,4% 38,9% Gastronomia 58,6% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 69

70 Rozkład odpowiedzi udzielanych przez turystów (rysunek 72) pokazuje, że latem chętniej korzystają z oferty gastronomicznej (67,9% wskazao). Chodzi tutaj przede wszystkim o ofertę otwartej gastronomii, nie tylko o gastronomię znajdującą się w bazie noclegowej. W sezonie letnim turyści częściej również korzystają z oferty kulturalno rozrywkowej (43,9% wskazao) oraz z obiektów i urządzeo rekreacyjno sportowych (40,8% wskazao). Są to trzy wskazania o największym procentowym udziale u turystów ankietowanych latem. Zdecydowanie mniejszy jest udział korzystających z usług zdrowotnych/rehabilitacyjnych i wyjazdów za granicę w sezonie letnim, niż poza nim. Jesienią największa liczba turystów wybiera właśnie usługi rehabilitacyjno zdrowotne (20,4% wskazao) i handlowe (18,7%). Taka sama liczba wskazao dotyczy usług z kategorii inne. Tu podawane były usługi związane z pracą, organizacją konferencji, usługi administracyjne. Rysunek 72: Rodzaj oferty z jakiej korzysta turysta krajowy podczas pobytu - podział na sezon letni i sezon jesienny n=974 (lato) i n=235 (jesieo) Nie korzystam z niczego Inne Handlowe Transport miejski Wyjazd za granicę Wycieczki zorganizowane Usługi zdrowotne / rehabilitacyjne Kultura / rozrywka Rekreacja i aktywny wypoczynek Gastronomia 8,5% 3,4% 18,7% 2,4% 18,7% 19,1% 11,9% 15,2% 7,7% 3,5% 13,2% 8,2% 20,4% 5,5% 17,9% 13,2% 20,4% 43,9% 40,8% 67,9% Jesieo Lato 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% Rysunek 73: Łączna ocena atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego n= ,0% 31,9% Niska 58,8% Ani niska, ani wysoka Wysoka w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 70

71 Turystów poproszono o ocenę 15 elementów oferty turystycznej i atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego. Ocena ta jest wysoka 58,8% turystów polskich wysoko oceniło atrakcyjnośd turystyczną (rysunek 73). Respondenci oceniali: ofertę noclegową, gastronomiczną, urządzenia rekreacyjno sportowe, dostępnośd do usług i możliwośd zakupu ich pakietu (tzw. produktu w formule sieciowej), atrakcje turystyczne, informacje o Regionie, oznakowanie turystyczne, nastawienie mieszkaoców i ład estetyczny. Wyniki łączne wszystkich 15 elementów oceny przedstawione są na rysunku 74. Rysunek 74: Ocena atrakcyjności elementów oferty turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego n = Łączna ocena atrakcyjności turystycznej Regionu Stopieo zaspokojenia swoich oczekiwao Ład estetyczny 7,3% 2,0% 8,1% 4,4% 6,6% 9,8% 31,9% 32,5% 32,3% 51,4% 55,0% 58,8% Nie wiem Wysoka Ani niska ani wysoka Niska Możliwośd zakupu pakietów usług 7,3% 36,7% 25,2% 30,8% Ocena atrakcji turystycznych 4,1% 12,4% 37,1% 46,4% Ilośd atrakcji turystycznych 7,7% 11,2% 42,2% 39,0% Dostępnośd atrakcji turystycznych 11,6% 8,1% 30,4% 49,9% Oznakowanie turystyczne 11,8% 7,4% 33,7% 47,1% Dostępnośd do usług 5,8% 13,9% 31,4% 48,9% Nastawienie mieszkaoców 4,7% 11,2% 28,5% 55,5% Łatwośd znalezienia informacji o Regionie i konkretnym miejscu 7,3% 13,4% 27,8% 51,5% Jakośd urządzeo sportowo-rekreacyjnych 5,7% 34,5% 27,7% 32,1% Jakośd usług gastronomicznych 5,9% 14,3% 29,5% 50,3% Atrakcyjnośd i konkurencyjnośd cenowa noclegów 6,5% 28,3% 28,2% 37,0% Jakośd usług noclegowych 4,8% 29,6% 25,4% 40,2% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 71

72 Ankietowani mieli do wyboru ocenę w skali 3-stopniowej (ocena niska, ani niska, ani wysoka czyli średnia oraz wysoka). Osoby, które nie potrafiły dokonad oceny danej kategorii mogły wybrad odpowiedź nie wiem. Taką odpowiedź wybierali badani najczęściej przy ocenie: możliwości zakupu pakietu usług (36,7%), jakości urządzeo rekreacyjno-sportowych (34,5%), jakości usług noclegowych (29,6%) oraz atrakcyjności i konkurencyjności cenowej noclegów (28,3%). Najwyższy procentowy udział oceny wysokiej występuje przy następujących elementach: nastawienie mieszkaoców (55,5%) oraz ład estetyczny (51,4%) rysunek 74. Średnia ocena stopnia zaspokojenia oczekiwao oraz atrakcyjności to 2,6 dla każdego z ocenianych elementów i są to elementy, które uzyskały najwyższą średnią ocenę. Łączna średnia ocena oferty turystycznej i atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego przez turystę krajowego to 2,5. Rysunek 75: Ocena atrakcyjności elementów oferty turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego n = 974 (sezon letni) Łączna ocena atrakcyjności turystycznej Regionu 5,6% 1,3% 31,7% 61,3% Nie wiem Wysoka Stopieo zaspokojenia swoich oczekiwao Ład estetyczny 7,4% 3,6% 5,1% 10,6% 32,4% 31,4% 52,9% 56,6% Ani niska ani wysoka Niska Możliwośd zakupu pakietów usług 4,8% 37,1% 26,7% 31,4% Ocena atrakcji turystycznych 4,1% 11,1% 38,7% 46,1% Ilośd atrakcji turystycznych 8,0% 11,0% 40,7% 40,3% Dostępnośd atrakcji turystycznych 10,2% 7,2% 29,4% 53,3% Oznakowanie turystyczne 10,4% 7,8% 33,7% 48,2% Dostępnośd do usług 4,9% 12,7% 31,8% 50,5% Nastawienie mieszkaoców 4,5% 10,7% 28,3% 56,5% Łatwośd znalezienia informacji o Regionie i konkretnym miejscu 7,1% 12,0% 28,1% 52,8% Jakośd urządzeo sportowo-rekreacyjnych 5,5% 33,2% 27,0% 34,3% Jakośd usług gastronomicznych 6,1% 12,9% 30,0% 51,0% Atrakcyjnośd i konkurencyjnośd cenowa noclegów 6,7% 28,6% 28,6% 36,0% Jakośd usług noclegowych 4,6% 30,4% 24,4% 40,6% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 72

73 Na rysunkach 75 i 76 przedstawiono oceny poszczególnych elementów oferty turystycznej i atrakcyjności turystycznej w podziale na ruch sezonowy i posezonowy. W przypadku oceny przez turystów odwiedzających Zachodniopomorskie w sezonie letnim (rysunek 75), 61,3% z nich oceniło wysoko atrakcyjnośd oferty turystycznej i jest to najwyższy odsetek wysokich ocen. Pojawiały się również odpowiedzi nie wiem. Największy procentowy udział takich odpowiedzi jest przy tych samych kategoriach, co w ocenie łącznej, czyli dotyczy: możliwości zakupu pakietów usług (37,1%), jakości urządzeo rekreacyjno sportowych (33,2%), jakości usług noclegowych (30,4%) oraz jakości i konkurencyjności cenowej noclegów (28,6%). Najwięcej wskazao z wysoką oceną otrzymało latem nastawienie mieszkaoców (56,5%), wysoko oceniono dostępnośd do atrakcji turystycznych (53,3%), ład estetyczny (52,9%) i łatwośd znalezienia informacji o Regionie (52,8%). Wysoko oceniony został stopieo zaspokojenia oczekiwao turysty, będący miernikiem satysfakcji (56,6% oceniła go wysoko, 32,4% ani nisko, ani wysoko, a tylko 3,6% nisko). Rysunek 76: Ocena atrakcyjności elementów oferty turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego n = 235 (poza sezonem letnim) Łączna ocena atrakcyjności turystycznej Regionu Stopieo zaspokojenia swoich oczekiwao Ład estetyczny Możliwośd zakupu pakietów usług Ocena atrakcji turystycznych Ilośd atrakcji turystycznych Dostępnośd atrakcji turystycznych Oznakowanie turystyczne Dostępnośd do usług Nastawienie mieszkaoców Łatwośd znalezienia informacji o Regionie i konkretnym miejscu Jakośd urządzeo sportowo-rekreacyjnych Jakośd usług gastronomicznych Atrakcyjnośd i konkurencyjnośd cenowa noclegów Jakośd usług noclegowych 14,0% 4,7% 32,8% 48,5% 11,1% 7,7% 32,8% 48,5% 12,8% 6,4% 35,7% 45,1% 35,3% 19,1% 28,1% 17,4% 17,9% 4,3% 30,2% 47,7% 11,9% 6,4% 33,2% 48,5% 17,4% 11,9% 35,7% 34,9% 17,9% 6,0% 33,6% 42,6% 18,7% 9,4% 29,8% 42,1% 13,6% 5,5% 29,4% 51,5% 19,1% 8,1% 26,4% 46,4% 40,0% 30,6% 23,0% 6,4% 20,0% 5,1% 27,7% 47,2% 26,8% 26,4% 6,0% 40,9% 26,4% 29,4% 5,5% 38,7% Nie wiem Wysoka Ani niska ani wysoka Niska 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 73

74 Rysunek 76 przedstawia oceny dokonane przez turystów polskich odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie jesienią. Odsetek ocen wysokich jest mniejszy, niż w przypadku ocen w sezonie letnim. Więcej jest również takich odpowiedzi, gdzie respondent nie dokonał oceny i podał odpowiedź nie wiem. Największy udział takich odpowiedzi występuje w ocenie urządzeo rekreacyjno sportowych (40%) oraz możliwości zakupu pakietu usług (35,3%). Widad wyraźnie, że zarówno w sezonie letnim, jak i poza nim respondenci mieli trudnośd w ocenie możliwości zakupu sieciowego produktu turystycznego. Udzielane odpowiedzi na pytania o cel i sposób organizacji wyjazdu oraz ofertę, z jakiej korzysta turysta krajowy świadczą o tym, że komponuje on samodzielnie produkt, z którego korzysta i ciągle w mniejszym stopniu (szczególnie w okresie letnim) nabywa pakiet usług. Najwięcej wskazao dotyczących wysokiej oceny u turystów odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie poza sezonem letnim mają: nastawienie mieszkaoców (51,5% ocen wysokich), ilośd atrakcji turystycznych (48,5%), ocena atrakcji turystycznych (47,7%), jakośd usług gastronomicznych (47,2%). Stopieo zaspokojenia oczekiwao związanych z satysfakcją oraz łączna ocena oferty turystycznej i jej atrakcyjności otrzymały po 48,5% ocen wysokich i są to kategorie o największym udziale procentowym ocen wysokich spośród ocenianych przez turystów odwiedzających Zachodniopomorskie jesienią. b. postrzeganie i ocena przez turystów zagranicznych Turyści zagraniczni korzystają często i chętnie z dostępnej oferty turystycznej podczas pobytu w Województwie Zachodniopomorskim. Podano łącznie 2205 wskazao (respondenci mogli podad do trzech odpowiedzi, a więc wartości na rysunku 77 nie sumują się do 100%). Respondenci, podali średnio 1,9 rodzajów oferty, z jakiej korzystają. Najwięcej wskazao dotyczących korzystania przez turystów zagranicznych z oferty turystycznej odnosi się do oferty gastronomicznej (55,8%). Udział oferty handlowej (jest to trzecia najczęściej pojawiająca się odpowiedź) stanowi 32,5%. Wskazao. Udział wycieczek zorganizowanych oraz usług związanych z rekreacją stanowi po 27,8%, zaś usług zdrowotnych/rehabilitacyjnych (22,4%). Porównanie odpowiedzi udzielanych przez turystów zagranicznych (rysunek 78) pokazuje, że latem jest większy udział oferty gastronomicznej w wyborach respondentów (57,8% wskazao), niż w przypadku osób badanych jesienią (47,4%). Na wakacjach turyści zagraniczni częściej korzystają z oferty kulturalno-rozrywkowej (38,4%), rekreacji i aktywnego wypoczynku (33,4% wskazao). Jest to trzecie pod względem udziału wskazanie. Latem częściej, niż jesienią respondenci korzystają z usług handlowych (34,5%) oraz wycieczek organizowanych (29%). Z kolei badani w okresie jesiennym najczęściej wybierają poza ofertą gastronomiczną usługi zdrowotne/rehabilitacyjne (35,9%) i jest to znacząco więcej, niż w przypadku wakacyjnych turystów zagranicznych. Dużo mniej wskazao w stosunku do wakacji jest na rekreację i aktywny wypoczynek (4,2%). Żaden z respondentów nie zamierzał jesienią wyjeżdżad za granicę, przebywając w Województwie Zachodniopomorskim. Wakacyjne wyjazdy turystów za granicę wskazywane były w Szczecinie i Kołobrzegu. W Kołobrzegu dotyczyły one przede wszystkim wycieczek na Bornholm i deklarowane były przez turystów z Wielkiej Brytanii, Francji, Włoch i Niemiec. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 74

75 Rysunek 77: Rodzaj oferty, z jakiej korzysta turysta krajowy podczas pobytu w Województwie Zachodniopomorskim n= Nie korzystam z niczego Inne 2,2% 3,6% Handlowe 32,5% Transport miejski 8,6% Wyjazd za granicę 3,8% Wycieczki zorganizowane Usługi zdrowotne / rehabilitacyjne 22,4% 27,8% Kultura / rozrywka 35,9% Rekreacja i aktywny wypoczynek 27,8% Gastronomia 55,8% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% Rysunek 78: Rodzaj oferty, z jakiej korzysta turysta krajowy podczas pobytu podział na sezon letni i sezon jesienny n=809 (lato) i n=192 (jesieo) Nie korzystam z niczego Inne Handlowe Transport miejski Wyjazd za granicę Wycieczki zorganizowane Usługi zdrowotne / rehabilitacyjne Kultura / rozrywka Rekreacja i aktywny wypoczynek Gastronomia 1,6% 2,3% 11,5% 1,7% 24,0% 34,5% 7,8% 8,8% 0,0% 4,7% 22,4% 29,0% 35,9% 19,2% 25,0% 38,4% 4,2% 33,4% 47,4% 57,8% Jesieo Lato 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% Atrakcyjnośd turystyczną Województwa Zachodniopomorskiego wysoko oceniło 55,6% turystów zagranicznych. Niskich ocen było tylko 0,6%. 32,7% badanych wskazało ocenę średnią, zaś 11,1% nie wiedziało/nie potrafiło dokonad oceny. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 75

76 Rysunek 79: Łączna ocena atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego n= ,6% 11,1% 32,7% Niska Ani niska, ani wysoka 55,6% Wysoka Nie wiem Rysunki przedstawiają oceny elementów oferty i atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego dokonane przez turystów zagranicznych. Pierwszy dotyczy łącznej oceny w sezonie letnim i poza nim, drugi oceny turystów ankietowanych latem, a trzeci badanych jesienią. Rysunek 80 prezentuje rozkład ocen dla poszczególnych elementów. Najwyższy udział wysokich ocen posiada stopieo zaspokojenia oczekiwao (61,4%). Na kolejnych miejscach pod względem udziału wysokich ocen są: jakośd usług gastronomicznych (56,3%), łączna ocena atrakcyjności turystycznej (55,6%) oraz nastawienie mieszkaoców (53,8%). Stosunkowo duży jest udział odpowiedzi nie wiem i dotyczą one przede wszystkim: jakości urządzeo rekreacyjno sportowych (29%), możliwości zakupu pakietu usług (26,3%), ilości atrakcji turystycznych (22,8%). Największy odsetek złych ocen otrzymał ład estetycznych (10,3% wskazao). Udział negatywnych ocen nie jest wysoki, co przekłada się w sposób znaczący na średnie oceny w poszczególnych kategoriach i łączną średnią ocenę oferty turystycznej i atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego wśród turystów zagranicznych. Najwyższa średnia ocena dotyczy stopnia zaspokojenia oczekiwao turysty i jest równa 2,7 w stosunku do najwyższej możliwej do uzyskania oceny na poziomie 3,0. Atrakcyjnośd turystyczna Województwa Zachodniopomorskiego oceniona została na poziomie 2,6. Wysoka ocena atrakcyjności turystycznej, stopnia spełnienia oczekiwao z oferty wskazuje na stopieo satysfakcji turystów zagranicznych. Jest to informacja, która będzie podstawą do prognozowania wielkości zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim i przyszłego popytu na ofertę Regionu. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 76

77 Rysunek 80: Ocena atrakcyjności elementów oferty turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego n = Łączna ocena atrakcyjności turystycznej Regionu 0,6% 11,1% 32,7% 55,6% Nie wiem Stopieo zaspokojenia swoich oczekiwao 1,5% 8,4% 28,7% 61,4% Wysoka Ład estetyczny 10,3% 10,3% 35,1% 44,4% Ani niska ani wysoka Możliwośd zakupu pakietów usług 5,5% 26,3% 37,5% 30,8% Niska Ocena atrakcji turystycznych 1,9% 21,1% 31,8% 45,3% Ilośd atrakcji turystycznych 5,5% 22,8% 39,2% 32,6% Dostępnośd atrakcji turystycznych 3,5% 18,9% 31,2% 46,5% Oznakowanie turystyczne 5,4% 14,6% 33,6% 46,5% Dostępnośd do usług 5,3% 18,2% 34,2% 42,4% Nastawienie mieszkaoców 6,0% 12,7% 27,5% 53,8% Łatwośd znalezienia informacji o Regionie i konkretnym miejscu 6,0% 16,5% 32,0% 45,6% Jakośd urządzeo sportowo-rekreacyjnych 5,5% 29,0% 30,9% 34,7% Jakośd usług gastronomicznych 6,0% 10,5% 27,2% 56,3% Atrakcyjnośd i konkurencyjnośd cenowa noclegów 6,2% 17,0% 28,8% 48,1% Jakośd usług noclegowych 4,3% 14,4% 33,3% 48,1% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% Udział wysokich ocen w stopniu zaspokojenia oczekiwao respondenta badanego latem wyniósł 64,8% i stanowi to najwyższy odsetek wysokich ocen we wszystkich badanych kategoriach Województwa Zachodniopomorskiego (rysunek 81). Łączna ocena atrakcyjności turystycznej ma 55,5% wskazao z wysoką oceną. Drugą liczbę takich wskazao posiada ocena jakości oferty gastronomicznej (56,5%), co jest istotną informacją dotyczącą poprawiającej się jakości usług gastronomicznych w Regionie. Nastawienie mieszkaoców posiada 55,4% wskazao z wysoką oceną. Korzystnie została oceniona zarówno jakośd, jak i atrakcyjnośd cenowa noclegów (odpowiednio: 47,6% i 47,8%). Najwięcej odpowiedzi nie wiem pojawiło się w przypadku oceny: jakości urządzeo sportowo rekreacyjnych (26,9%), możliwości zakupu pakietu usług (27,1%), oceny atrakcji turystycznych (22,9%) i ilości atrakcji turystycznych (22,5%). Największy odsetek wskazao złych ocen otrzymał w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 77

78 ład estetyczny (10,5% wskazao) oraz łatwośd znalezienia informacji o Regionie i konkretnym miejscu (7% wskazao). Rysunek 81: Ocena atrakcyjności elementów oferty turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego n = 809 (sezon letni) Łączna ocena atrakcyjności turystycznej Regionu 0,4% 11,0% 33,1% 55,5% Nie wiem Stopieo zaspokojenia swoich oczekiwao 1,4% 8,2% 25,7% 64,8% Wysoka Ład estetyczny Możliwośd zakupu pakietów usług Ocena atrakcji turystycznych 9,6% 10,5% 4,6% 1,7% 27,1% 29,9% 22,9% 31,5% 43,8% 36,1% 38,4% 43,9% Ani niska ani wysoka Niska Ilośd atrakcji turystycznych 5,7% 22,5% 37,6% 34,2% Dostępnośd atrakcji turystycznych 3,0% 18,2% 31,4% 47,5% Oznakowanie turystyczne 5,7% 15,9% 32,9% 45,5% Dostępnośd do usług 5,3% 15,6% 35,0% 44,1% Nastawienie mieszkaoców 6,8% 14,0% 23,9% 55,4% Łatwośd znalezienia informacji o Regionie i konkretnym miejscu 7,0% 17,9% 32,5% 42,5% Jakośd urządzeo sportowo-rekreacyjnych 5,8% 26,9% 32,5% 34,7% Jakośd usług gastronomicznych 10,5% 5,8% 27,2% 56,5% Atrakcyjnośd i konkurencyjnośd cenowa noclegów 7,2% 16,7% 28,3% 47,8% Jakośd usług noclegowych 4,1% 15,1% 33,3% 47,6% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% Turyści oceniający elementy oferty turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego jesienią (rysunek 82) dali dużo mniej wysokich ocen stopniowi zaspokojenia oczekiwao z pobytu (47,4% udział wskazao). Najwięcej wysokich ocen otrzymała łatwośd znalezienia informacji o Regionie i konkretnym miejscu (58,3%). Jakośd usług gastronomicznych stanowi 55,7% wskazao z wysoką oceną. Największa liczba odpowiedzi nie wiem pojawiła się w ocenie: jakości urządzeo rekreacyjno sportowych (37,5%), dostępności usług (29,2%), ilości atrakcji turystycznych (24%) oraz dostępności do atrakcji turystycznych (21,9%). Największy udział negatywnych ocen wśród turystów badanych poza sezonem letnim uwidocznił się w ocenie ładu estetycznego i możliwości zakupu pakietu usług (każda z tych kategorii otrzymała 9,4% wskazao z oceną źle ). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 78

79 Rysunek 82: Ocena atrakcyjności elementów oferty turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego n = 192 (poza sezonem letnim) Łączna ocena atrakcyjności turystycznej Regionu Stopieo zaspokojenia swoich oczekiwao Ład estetyczny Możliwośd zakupu pakietów usług Ocena atrakcji turystycznych Ilośd atrakcji turystycznych Dostępnośd atrakcji turystycznych Oznakowanie turystyczne Dostępnośd do usług Nastawienie mieszkaoców Łatwośd znalezienia informacji o Regionie i konkretnym miejscu Jakośd urządzeo sportowo-rekreacyjnych Jakośd usług gastronomicznych Atrakcyjnośd i konkurencyjnośd cenowa noclegów Jakośd usług noclegowych 11,5% 1,6% 9,4% 2,1% 13,0% 9,4% 9,4% 13,5% 2,6% 4,7% 5,7% 8,9% 4,2% 5,2% 7,3% 47,4% 42,7% 2,6% 10,4% 58,3% 29,7% 1,6% 4,2% 10,4% 6,8% 18,2% 2,1% 11,5% 5,2% 56,3% 30,7% 47,4% 41,1% 46,9% 30,7% 22,9% 33,3% 34,4% 32,8% 51,0% 24,0% 25,5% 45,8% 21,9% 30,2% 42,2% 36,5% 50,5% 29,2% 34,9% 30,7% 24,0% 37,5% 34,4% 27,1% 55,7% 30,7% 49,0% 33,3% 50,0% Nie wiem Wysoka Ani niska ani wysoka Niska 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 79

80 2. Postrzeganie atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego przez korzystających i niekorzystających z oferty a. przyjazdy do Województwa Zachodniopomorskiego i ich częstotliwośd Postrzeganie atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego oceniane było także przez respondentów, którzy nie przebywali w danym momencie w Regionie i w trakcie badania nie korzystali z jego oferty. Badanie atrakcyjności i konkurencyjności Województwa Zachodniopomorskiego przeprowadzone zostało w trakcie wywiadu telefonicznego z osobami, które w ciągu 2 ostatnich lat poprzedzających badanie (lata ) brały udział w krajowych i zagranicznych wyjazdach turystycznych z minimum jednym noclegiem. Wśród takich respondentów można wyróżnid dwie grupy: korzystających w ciągu ostatnich dwóch lat z oferty turystycznej Zachodniopomorskiego, jak również turystów którzy nie odwiedzali Regionu w ciągu ostatnich dwóch lat, ale odwiedzali inne regiony i/lub wyjeżdżali za granicę. Ocena dokonana przez respondentów, którzy nie odwiedzali Województwa Zachodniopomorskiego w ciągu ostatnich 2 lat jest również istotna, gdyż jest to turysta potencjalny. Ocena postrzegania i konkurencyjności obejmowała określenie, jak duża częśd odwiedziła Region w ciągu ostatnich 2 lat i jaka była częstotliwośd przyjazdów. Kolejnym elementem oceny było poznanie zachowao i preferencji dotyczących dominujących celów wyjazdów, w tym do Województwa Zachodniopomorskiego i preferowanego rodzaju noclegu. Dla określenia oceny atrakcyjności turystycznej Województwa Zachodniopomorskiego istotne było, ilu respondentów i jak często odwiedzało Region w ciągu ostatnich dwóch lat (rysunki 83 i 84). Rysunek 83: Wyjazdy do Województwa Zachodniopomorskiego w ostatnich dwóch latach n=1 000 Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI W ciągu ostatnich 2 lat blisko czterech na dziesięciu badanych, czyli 36,7% badanej próby (367 respondentów) odwiedziło Województwo Zachodniopomorskie, korzystając jednocześnie z co najmniej jednego noclegu. Badani, którzy zadeklarowali odwiedzenie Województwa Zachodniopomorskiego zostali poproszeni także o podanie miejsc, które odwiedzili. Najczęściej wymieniali oni miejscowości najbardziej znane turystycznie, np.: Szczecin, Świnoujście, Mielno, Darłowo, Dziwnów, Międzyzdroje, Kołobrzeg, Koszalin, Rewal. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 80

81 Częśd osób wymieniała także miejscowości znajdujące się w Województwie Pomorskim: Łebę, Słupsk, Gdaosk, Gdynię i Sopot. Uczestniczący w badaniu zostali poproszeni także o określenie, jak często odwiedzali Województwo Zachodniopomorskie w ciągu ostatnich 2 lat. Ponad połowa zadeklarowała, że odwiedziła je jeden raz. Blisko 1/3 badanych (28,9%) uczyniła to kilka razy w ciągu roku. Osoby te zostały dopytane, ile dokładnie było takich odwiedzin. Najczęściej odpowiadano, że od dwóch do czterech razy (taką ilośd wyjazdów do tego Województwa zadeklarowało łącznie 51,4% osób, które wybrały odpowiedź kilka razy z roku - rysunek 84). Raz na kilka lat odwiedzało Województwo Zachodniopomorskie 17,3% badanych. Rysunek 84: Częstotliwośd odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego n=367 Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI b. województwa odwiedzane i preferowane na wyjazd turystyczny Respondentów pytano, do jakich województw wyjeżdżali najchętniej podczas ostatnich 2 lat poza miejsce stałego zamieszkania z minimum jednym noclegiem. Na to pytanie badany mógł wskazad jedno preferowane województwo, jeśli wyjeżdżał do jednego z 16 województw w kraju. Następna kategoria odpowiedzi dotyczyła wyjazdów zagranicznych. Respondent miał również do wyboru odpowiedź nie potrafię jednoznacznie powiedzied. Najchętniej odwiedzane przez badanych w ciągu ostatnich 2 lat województwa to: Zachodniopomorskie (12,9% wskazao), Małopolskie (11,1% wskazao), Pomorskie (10,9% wskazao), Podkarpackie (7,6% wskazao). Duża grupa osób zadeklarowała także, że wyjeżdża tylko za granicę (11,6%). Wyboru żadnego województwa, ani zagranicy, nie dokonało 3% respondentów. Uzyskane wyniki są korzystne z punktu widzenia ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim, a fakt, że Region otrzymał wśród udzielających wywiadu telefonicznie najwięcej wskazao jest dobrą prognozą. Największy konkurent Regionu w sezonie letnim (Województwo Pomorskie) otrzymało o 2% mniej wskazao pod względem regionów preferowanych w ciągu ostatnich dwóch lat na wyjazd turystyczny. Szczegółowy rozkład odpowiedzi na pytanie o najczęściej odwiedzane w ciągu ostatnich lat województwa przedstawia rysunek 85. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 81

82 Rysunek 85: Najczęściej odwiedzane województwa n=1 000 Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI c. cel przyjazdu i preferowany rodzaj bazy noclegowej W celu scharakteryzowania i oceny atrakcyjności turystycznej i konkurencyjności Województwa Zachodniopomorskiego przez uczestników krajowego ruchu turystycznego, należy poznad ich zachowania i preferencje. Główny cel wyjazdów badanych osób to wypoczynek (46,5% - rysunek 86). Duża grupa badanych wymieniała także odwiedziny rodziny lub znajomych (20,3%). 9,3% wybrało uprawianie turystyki aktywnej, a 8,9% zwiedzanie. Rozkład odpowiedzi pokazuje, że ponad 50% wyjazdów turystycznych badanych Polaków, jakie miały miejsce w ciągu ostatnich 2 lat to typowe turystyczne podróże, związane z wypoczynkiem i zwiedzaniem. Charakterystyczne jest, że dominujący udział wyjazdów w celach związanych z wypoczynkiem (nad wodą, w lesie, w górach) oraz odwiedzinami rodziny/znajomych, pokrywa się z tymi, jakie turyści wymienili podczas wywiadów przeprowadzanych na terenie Województwa Zachodniopomorskiego. Najpopularniejszy rodzaj bazy noclegowej, wybierany przez respondentów podczas pobytów w ciągu ostatnich 2 lat to noclegi zapewnione przez rodzinę lub znajomych (27,4% - rysunek 87). Drugi w kolejności rodzaj bazy noclegowej to hotel lub motel (23,1%), a trzeci kwatery prywatne (22,2%). Na rysunku 87 wartości nie sumują się do 100% - respondent mógł wskazad więcej, niż jeden rodzaj bazy noclegowej (np. jeśli podróżował więcej, niż raz w ciągu ostatnich 2 lat, albo korzystał z różnych rodzajów obiektów bazy noclegowej). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 82

83 Rysunek 86: Główny cel wyjazdów n=1 000 Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Rysunek 87: Rodzaje bazy noclegowej n=1000 Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI d. ocena atrakcyjności i konkurencyjności Województwa Zachodniopomorskiego Badanym podczas wywiadów telefonicznych (zarówno odwiedzającym w ciągu ostatnich 2 lat, jak i nie odwiedzającym korzystającym z oferty turystycznej innych regionów w Polsce i destynacji zagranicznych) zadawano pytanie, czy ich zdaniem Województwo Zachodniopomorskie jest atrakcyjniejsze, niż inne województwa. Pytanie to miało na celu określenie konkurencyjności turystycznej Zachodniopomorskiego. Według 37,3% badanych, Region jest atrakcyjniejszy od pozostałych województw (rysunek 88). Przeciwnego zdania jest 23,3% badanych. Trudności z określeniem swojego stanowiska miało 39,4% respondentów. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 83

84 Rysunek 88: Ocena atrakcyjności Województwa Zachodniopomorskiego na tle innych województw n=1000 Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Badani zostali poproszeni o ocenę atrakcyjności Województwa Zachodniopomorskiego na tle innych województw pod względem piętnastu aspektów: bogata i różnorodna oferta bazy noclegowej, bogata i atrakcyjna oferta gastronomii, poziom cen usług, dobra dostępnośd komunikacyjna (drogi), łatwośd znalezienia informacji o Regionie i konkretnym miejscu / promocja i wizerunek, nastawienie mieszkaoców, atrakcyjne imprezy, oznakowanie turystyczne (miejsc i szlaków), duży wybór szlaków turystycznych, ciekawe, interesujące atrakcje turystyczne, dostępnośd atrakcji turystycznych, 3 x S (Morze, Słooce, Plaża), bogactwo walorów przyrodniczych, położenie geograficzne w Polsce, bezpieczeostwo wypoczynku. Generalnie Województwo Zachodniopomorskie jest oceniane pozytywnie w większości wymienionych wyżej kategoriach (rysunek 89). Najlepiej Zachodniopomorskie było oceniane pod względem: 3xS, położenia geograficznego, bogactwa walorów przyrodniczych oraz łatwości znalezienia informacji o Regionie. Najgorzej jest oceniane pod względem poziomu cen usług. Tylko 18,5% badanych oceniło je dobrze, natomiast 33,2% było przeciwnego zdania. Był to jedyny aspekt, w którym Województwo Zachodniopomorskie oceniano gorzej od innych województw. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 84

85 Rysunek 89: Ocena elementów atrakcyjności Województwa Zachodniopomorskiego n=1 000 Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 85

86 Respondenci zostali także poproszeni o wymienienie najważniejszych według nich atrakcji turystycznych Województwa Zachodniopomorskiego. Badani mieli wskazad miejsca lub obiekty, które uważają za największe atrakcje. Najczęściej wymieniane były miejscowości takie jak: Darłowo, Kołobrzeg, Kamieo Pomorski, Koszalin, Mielno, Międzyzdroje, Szczecin, Świnoujście, a także wyspę Wolin oraz ogólnie morze, plaże, latarnie morskie. Wiele osób wymieniało także miejscowości znajdujące się na terenie sąsiedniego województwa pomorskiego, przede wszystkim Gdaosk, Gdynię oraz Sopot. Połowa badanych osób zadeklarowała, że planuje w latach odwiedzid Województwo Zachodniopomorskie (rysunek 90). ¼ badanych stwierdziła, że nie zamierza tego uczynid, podobna liczba nie była w stanie określid swoich planów odnośnie potencjalnego odwiedzenia w najbliższym czasie Województwa Zachodniopomorskiego. Ankietowanych, którzy zadeklarowali chęd odwiedzenia Województwa Zachodniopomorskiego w przeciągu najbliższych dwóch lat poproszono o doprecyzowanie, jaką miejscowośd/obiekty chcieliby odwiedzid. Najczęściej wymieniane były takie miejscowości jak Kołobrzeg, Koszalin, Międzyzdroje, Mielno, Szczecin, Świnoujście. Wymieniane były także takie atrakcje turystyczne jak morze oraz plaża. Dużo osób wymieniało miejscowości nieznajdujące się w Województwie Zachodniopomorskim, przede wszystkim Łebę, Ustkę i Trójmiasto. Rysunek 90: Plany odwiedzenia Województwa Zachodniopomorskiego n=1 000 Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Wnioski z oceny atrakcyjności turystycznej i konkurencyjności Województwa Zachodniopomorskiego dokonanej przez osoby odwiedzające Region w ciągu ostatnich 2 lat, jak również przez osoby odwiedzające inne regiony są następujące: Województwo Zachodniopomorskie to dośd chętnie odwiedzane województwo, około 4 na 10 osób odwiedziło je chod raz w ciągu ostatnich lat. Mimo tego, że wiele osób myli je z Województwem Pomorskim to jest to i tak bardzo wysoki wskaźnik, najpopularniejsze miejscowości odwiedzane przez turystów to przede wszystkim znane kurorty oraz duże miasta, dużo osób nie rozróżnia miejscowości województwa Pomorskiego oraz Zachodniopomorskiego, w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 86

87 Województwo Zachodniopomorskie jest jednym z czterech najczęściej odwiedzanych województw przez Polaków, Województwo Zachodniopomorskie jest bardzo dobrze postrzegane pod względem atrakcyjności turystycznej, przede wszystkim pod kątem położenia geograficznego, bogactwa walorów przyrodniczych, łatwości znalezienia informacji o atrakcjach w Regionie oraz 3xS (czyli Morze, Słooce, Plaża). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 87

88 VI. Profil turysty 1. Profil turysty spędzającego aktualnie czas w Województwie Zachodniopomorskim a. profil turysty krajowego Turystów polskich, z którymi przeprowadzano wywiad podczas ich pobytu w Województwie Zachodniopomorskim pytano również o ich cechy demograficzne i społeczne, w tym: płed, wiek, stan cywilny, wykształcenie, aktywnośd zawodową oraz miejsce zamieszkania (województwo i wielkośd ośrodka zamieszkania). Rysunki ilustrują strukturę społeczno-demograficzną turystów polskich. Rysunek 91: Struktura społeczno - demograficzna turystów polskich płed n= ,0% 54,0% Kobieta Mężczyzna Rysunek 92: Struktura społeczno - demograficzna turystów polskich wiek n = ,0% 20,0% 22,4% 20,8% 19,4% 18,1% 19,2% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 88

89 Pod względem płci, wśród badanych turystów przebywających na terenie Województwa Zachodniopomorskiego w sezonie letnim i poza nim, przeważają kobiety (54%). Jeśli zaś chodzi o wiek, największy łącznie jest udział turystów w przedziale wiekowym lata (22,4%). Niemniej, przewaga liczebna tej grupy nad pozostałymi nie jest zbyt duża, a rozkład grup wg wieku stosunkowo wyrównany. Najmniejszy jest udział badanych w grupie wiekowej lat. Łącznie dwie najmłodsze grupy respondentów to 43,2%. Udział turystów w wieku jest na poziomie 19,2%. Jeśli chodzi o stan cywilny, znaczącą przewagę mają osoby pozostające w związkach, co znajduje odzwierciedlenie w preferowanym sposobie organizacji pobytu (wyjazdy rodzinne, które przeważały wśród uczestników krajowego ruchu turystycznego). Osoby stanu wolnego stanowiły 35,1% badanej grupy turystów. Rysunek 93: Struktura społeczno - demograficzna turystów polskich stan cywilny n = Wdowiec/wdowa 4,9% Rozwiedziony/na /w separacji 5,8% Żonaty/zamężna/konkubinat 54,3% Kawaler/ panna 35,1% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% Rysunek 94: Struktura społeczno - demograficzna turystów polskich wykształcenie n = Brak odpowiedzi 0,3% Podstawowe 2,2% Zawodowe 10,4% Średnie 47,3% Wyższe 39,7% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% 40,0% 45,0% 50,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 89

90 Wśród badanych przeważają osoby ze średnim wykształceniem (47,3%), drugą grupą są turyści z wyższym wykształceniem (tak zadeklarowało 39,7%). Zawodowe wykształcenie posiadało 10,4%, a podstawowe 2,2% badanych. Rysunek 95: Struktura społeczno - demograficzna turystów polskich aktywnośd zawodowa n = ,0% 30,9% Nie pracuję Uczeo/student 15,1% 13,6% 6,5% Emeryt/rencista Brak podania Zawód Jeśli chodzi o aktywnośd zawodową, 30,9% badanych nie pracuje, 34% pracuje i większośd z nich podało zawód. Przeważali urzędnicy, nauczyciele, pracownicy służby zdrowia (głównie pielęgniarki), sprzedawcy/handlowcy. Duży udział wśród badanych miały osoby prowadzące własną działalnośd gospodarczą, menadżerowie średniego szczebla, prawnicy, szkoleniowcy. 15,1% nie podało żadnego zawodu, pomimo tego, że jest aktywna zawodowo, zaś 13,6% badanych to emeryci/renciści. Studenci/uczniowie stanowią tylko 6,5% (rysunek 95). Dla analizy ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskiem bardzo istotne jest miejsce zamieszkania turysty. Osoby, które przyjechały w 2010 r. w celach turystycznych pytano o to, z jakiego województwa pochodzą, a także jaką wielkośd ma ich ośrodek zamieszkania. Wśród badanej próby największy jest udział mieszkaoców Dolnego Śląska (19,4% respondentów). Drugim województwem jest Województwo Wielkopolskie (14,2%), a trzecim Mazowieckie (12,7%). Ze Śląskiego pochodziło 7,8% badanych. Piątą najczęściej reprezentowaną grupą są mieszkaocy Województwa Zachodniopomorskiego (7,4%). Pokazuje to, że duży i istotny jest udział podróży wewnątrzregionalnych i mieszkaocy Województwa Zachodniopomorskiego powinni byd również traktowani jako potencjalna grupa docelowa. Oczywiście, wśród badanych trafiały się osoby, które przebywały w miejscu badania i korzystały z noclegu w celach nie związanych z typową turystyką (spotkanie biznesowe, zakupy, sprawy urzędowe, wizyta lekarska), korzystając przy okazji z oferty turystycznej. Pozostałe województwa mają mniejszy udział w strukturze respondentów pod względem miejsca zamieszkania. Zastanawiająca jest mała liczba turystów z sąsiedniego Województwa Lubuskiego (tylko 6%). Z Pomorskiego pochodziło 4,8% badanych. Kategoria inna odpowiedź oznacza, że turysta był Polakiem, który obecnie mieszka za granicą, często zna i odwiedza Zachodniopomorskie, nie chciał udzielad wywiadu jak obcokrajowiec. W tej grupie dominują osoby zamieszkałe na terenie Niemiec i Wielkiej Brytanii. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 90

91 Wśród badanych największy jest udział mieszkaoców dużych miast (powyżej 500 tysięcy). Rozkład odpowiedzi jest jednak względnie wyrównany. Mieszkaocy małych i średniej wielkości miast stanowią łącznie 34,7% badanych. Mieszkaocy wsi stanowili 11,8% turystów odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie. Rysunek 96: Struktura społeczno - demograficzna turystów polskich miejsce zamieszkania n = Inna odpowiedź Brak odpowiedzi Zachodniopomorskie Wielkopolskie Warmiosko-mazurskie Świętokrzyskie Śląskie Pomorskie Podlaskie Podkarpackie Opolskie Mazowieckie Małopolskie Łódzkie Lubuskie Lubelskie Kujawsko-pomorskie Dolnośląskie 2,5% 2,9% 7,4% 1,8% 1,9% 7,8% 4,8% 1,0% 1,4% 2,1% 2,0% 6,5% 6,0% 1,4% 4,1% 12,7% 14,5% 19,4% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% Rysunek 97: Struktura społeczno - demograficzna turystów polskich miejsce zamieszkania ze względu na wielkośd ośrodka n = Miasto powyżej 500 tys. mieszkaoców 19,4% Miasto tys. mieszkaoców 18,8% Miasto tys. mieszkaoców 15,3% Miasto tys. mieszkaoców 17,9% Miasto do 20 tys. mieszkaoców 16,8% Wieś 11,8% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 91

92 b. profil turysty zagranicznego Pod względem płci wśród turystów zagranicznych, z którymi przeprowadzany był wywiad podczas ich pobytu w Województwie Zachodniopomorskim, 50,4% stanowią mężczyźni. W przeciwieostwie do turystów polskich, udział respondentów w przedziale wiekowym lata jest najmniejszy (10,5%). Dwie najmłodsze grupy wiekowe to tylko 26,5%. Dominują turyści w przedziale wiekowym lat (27,8%), następnie w przedziale lat (23%). Stosunkowo duży jest udział turystów w wieku lat i więcej (22,8%). Rysunek 98: Struktura społeczno - demograficzna turystów zagranicznych płed n= ,4% 49,6% Kobieta Mężczyzna Rysunek 99: Struktura społeczno - demograficzna turystów zagranicznych wiek n = ,0% 27,8% 25,0% 23,0% 22,8% 20,0% 16,0% 15,0% 10,0% 10,5% 5,0% 0,0% Jeśli chodzi o stan cywilny turystów zagranicznych, 62,2% to osoby w związkach, stanu wolnego było 25,1%. Udział osób rozwiedzionych/w separacji jest większy, niż wśród turystów polskich i wynosi 8,8% (rysunek 100). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 92

93 Rysunek 100: Struktura społeczno - demograficzna turystów zagranicznych stan cywilny n = Wdowiec/wdowa 3,9% Rozwiedziony/na /w separacji 8,8% Żonaty/zamężna/konkubinat 62,2% Kawaler/panna 25,1% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% Analizując wykształcenie respondentów należy uwzględnid, że w przypadku ankiety niemieckojęzycznej kategorie wykształcenia odpowiadały systemowi kształcenia obowiązującemu w Niemczech. Dlatego dla turystów zagranicznych przygotowane zostały osobne ankiety w dwóch wersjach językowych, angielskiej i niemieckiej, w których znalazły się różne kategorie wyboru wykształcenia. Na rysunku 101 przedstawiono udział procentowy wskazao wykształcenia badanych. Wartości obu oddzielonych kategorii sumują się do 100%, a udział kategorii z niemieckimi poziomami wykształcenia to 66,2% łącznie. Częśd turystów niemieckich (niecałe 4%) odpowiadało na pytania wg anglojęzycznej wersji ankiety. Wśród Niemców dominowały osoby z wykształceniem na poziomie Gymnasium (15,1%), 18,9% turystów niemieckich nie wskazało wykształcenia. Wśród turystów spoza Niemiec dominowały osoby z średnim wykształceniem (10,5%), wyższe wykształcenie zadeklarowało 8,4% badanych, zaś 13,8% nie udzieliło odpowiedzi dotyczącej wykształcenia. Rysunek 101: Struktura społeczno - demograficzna turystów zagranicznych wykształcenie n = Brak odpowiedzi Hochschule Berufschule Gymnasium Regelschule Grundchule 5,8% 8,2% 8,8% 9,4% 15,1% 18,9% Brak odpowiedzi Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe 0,0% 1,2% 8,4% 10,5% 13,8% 0,0% 2,0% 4,0% 6,0% 8,0% 10,0% 12,0% 14,0% 16,0% 18,0% 20,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 93

94 Nieco ponad 20% turystów zagranicznych nie pracuje, 37% jest aktywnych zawodowo, 8,2% to emeryt/rencista, zaś uczniów/studentów w badanej grupie było tylko 3,3% (rysunek 102). Rysunek 102: Struktura społeczno - demograficzna turystów zagranicznych aktywnośd zawodowa n = ,3% 37,0% 8,2% 23,8% 27,8% Nie pracuje Brak podania Emeryt/rencista Uczen/student Zawód Rysunek 103: Struktura społeczno - demograficzna turystów zagranicznych miejsce zamieszkania n = Brak odpowiedzi Włochy WB USA Szwecja Szwajcaria Rosja Norwegia Niemcy Malta Kanada Japonia Irlandia Hiszpania Francja Estonia Dania Czechy Belgia Austria 4,2% 1,2% 5,6% 0,4% 2,4% 0,4% 0,8% 1,2% 0,4% 1,2% 0,4% 0,4% 2,0% 2,0% 0,4% 2,4% 1,6% 0,8% 2,4% 69,8% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% 80,0% w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 94

95 Blisko 70% badanych turystów zagranicznych to Niemcy (rysunek 103). Pozostałe nacje są bardzo rozproszone. Drugą pod względem liczebności nacją są Brytyjczycy (5,6% respondentów), następnie Szwedzi, Duoczycy i Austriacy (po 2,4% każda z nacji), Francuzi i Hiszpanie (po 2% każda z nacji). Przeważają mieszkaocy miast powyżej 500 tysięcy mieszkaoców (32,1%) oraz miast od 101 do 500 tysięcy mieszkaoców (27%). Mieszkaocy małych i średnich miast stanowią 13,8%, a wsi 6,9% - rysunek 104. Rysunek 104: Struktura społeczno - demograficzna turystów zagranicznych miejsce zamieszkania ze względu na wielkośd ośrodka n= 1001 Miasto powyżej 500 tys. Mieszkaoców 32,1% Miasto tys. mieszkaoców 27,0% Miasto tys. mieszkaoców 20,3% Miasto tys. mieszkaoców 8,0% Miasto do 20 tys. mieszkaoców 5,8% Wieś 6,9% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao PAP w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 95

96 2. Profil turysty korzystającego i niekorzystającego z oferty Województwa Zachodniopomorskiego W badaniu wzięło udział łącznie osób. Łącznie 47,5% próby stanowili mężczyźni, a 52,5% kobiety. Struktura demograficzno-społeczna respondentów pod względem płci przedstawiona została na rysunku 105. Rysunek 105: Struktura społeczno demograficzna CATI - płed n = Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Poniższy rysunek przedstawia podział badanej próby według grup wiekowych. Grupy były do siebie zbliżone pod względem ilościowym, a występujące różnice odzwierciedlają proporcje w populacji generalnej dorosłych mieszkaoców Polski. Rysunek 106: Struktura społeczno demograficzna CATI - wiek n = Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 96

97 Większośd badanych (62,9%) pozostaje w związku (tzn. jest w związku formalnym bądź nieformalnym). Stanu wolnego na moment badania było 32,8% respondentów, a tylko 2% to wdowy/wdowcy. Stan cywilny rozwiedziony/w separacji zadeklarowało 2,3% badanych. Rysunek 107: Struktura społeczno demograficzna CATI stan cywilny n = ,9% 2,3% 2,0% 32,8% Kawaler/panna Żonaty/zamężna/konkubi nat Rozwiedziony/na / w separacji Wdowiec/wdowa Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI W strukturze badanej próby dominują osoby ze średnim wykształceniem tak zadeklarowało 45,9% respondentów. Wykształcenie wyższe posiada 33,5% respondentów, 17,9% zawodowe, a zaledwie 2,7% wskazało na wykształcenie podstawowe. Rysunek 108: Struktura społeczno demograficzna CATI wykształcenie n = ,9% 2,7% 45,9% 33,5% Wyższe Średnie Zawodowe Podstawowe Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Siedmiu na dziesięciu badanych to osoby pracujące. Zawody podawane przez respondentów były bardzo zróżnicowane. Osoby, które nie pracują stanowiły blisko 1/3 badanej próby (29,6%). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 97

98 Rysunek 109: Struktura społeczno demograficzna CATI aktywnośd zawodowa n = Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Struktura dochodów gospodarstwa domowego (nie osoby w gospodarstwie domowym). deklarowana przez respondentów jest bardzo zróżnicowana. Badani najczęściej posiadają dochód w gospodarstwie domowym w przedziale od do złotych (17,6%). 15,5% badanych posiada dochody na poziomie od do 3 000, a 15,4% w przedziale od do złotych. Średni dochód przypadający na gospodarstwo domowe wynosi złote. Rysunek 110: Struktura społeczno demograficzna CATI wysokośd netto dochodów gospodarstwa domowego n = ,8% 17,6% 12,7% 15,4% 14,9% 14,3% 15,4% Do 1500 zł zł zł zł zł Powyżej 5000 zł Odmowa odpowiedzi Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Rozkład odpowiedzi na pytanie o wielkośd gospodarstwa domowego respondenta pokazuje, że badani w większości reprezentują gospodarstwa trzy- lub czteroosobowe (odpowiednio 28,4% i 29,6%). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 98

99 Rysunek 111: Struktura społeczno demograficzna CATI wielkośd gospodarstwa domowego n = ,0% 29,6% 20,0% 16,0% 28,4% 1-osobowe 2-osobowe 3-osobowe 4-osobowe Co najmniej 5-osobowe Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Kolejne pytanie o strukturę społeczną respondentów dotyczyło posiadania małoletnich dzieci i/lub wnuków w gospodarstwie domowym. Ponieważ respondent mógł wybrad więcej odpowiedzi, wartości wskazao na to pytanie nie sumują się do 100%. Prawie 44% badanych posiada dzieci, 12% wnuki, natomiast 46,4% nie posiada ani dzieci ani wnuków. Rysunek 112: Struktura społeczno demograficzna CATI dzieci/wnuki w gospodarstwie domowym n = Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Blisko połowa badanych (49%) mieszka na wsi, 18,1% w miastach poniżej 20 tysięcy mieszkaoców, 14,1% w mieście do 50 tysięcy mieszkaoców, a 7,7% w mieście do 100 tysięcy mieszkaoców. Podobna liczba mieszka w mieście do 500 tysięcy mieszkaoców (8,3%), a 2,8% w mieście powyżej 500 tysięcy mieszkaoców. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 99

100 Rysunek 113: Struktura społeczno demograficzna CATI miejsce zamieszkania (wielkośd ośrodka) n = Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI W celu określenia struktury społeczno-demograficznej turystów korzystających i niekorzystających z oferty Województwa Zachodniopomorskiego istotne jest porównanie, jaki był rozkład odpowiedzi ze względu na cechy determinujące profil badanych. Kolejne rysunki prezentują odpowiedzi poszczególnych grup w strukturze demograficznej na pytania dotyczące: odwiedzalności Województwa Zachodniopomorskiego, oceny atrakcyjności turystycznej i deklarowanej chęci przyjazdu do Województwa Zachodniopomorskiego w ciągu najbliższych 2 lat. Rysunek 114 przedstawia udział kobiet i mężczyzn w wyjazdach do Województwa Zachodniopomorskiego w ciągu ostatnich 2 lat. Mężczyźni nieco częściej niż kobiety odwiedzali Województwo Zachodniopomorskie (różnica czterech punktów procentowych). Rysunek 114: Wyjazd do Województwa Zachodniopomorskiego w ostatnich 2 latach n=1 000 (dekompozycja na płed) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 100

101 Odsetek osób odwiedzających Województwo Zachodniopomorskie rośnie wraz z wiekiem. Najchętniej do analizowanego Regionu przyjeżdżały w ostatnich 2 latach osoby z przedziału wiekowego (43%). Najmniej chętnie odwiedzały Województwo Zachodniopomorskie najmłodsze z grupy wiekowe: lata (26,9%) i lat (32,9%). Rysunek 115: Wyjazd do Województwa Zachodniopomorskiego w ostatnich 2 latach n=1 000 (dekompozycja na wiek) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Województwo Zachodniopomorskie chętniej było odwiedzane przez osoby z wykształceniem wyższym (39,1%) i średnim (38%), niż przez osoby z wykształceniem podstawowym i zawodowym (30%). Występująca różnica 8-9 punktów procentowych jest statystycznie istotna dla oceny struktury demograficznej turysty odwiedzającego Województwo Zachodniopomorskie. W ciągu ostatnich 2 lat Regionu nie odwiedzało aż 70% respondentów z wykształceniem podstawowym i zawodowym. Rysunek 116: Wyjazd do Województwa Zachodniopomorskiego w ostatnich 2 latach n=1000 (dekompozycja na wykształcenie) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 101

102 Kolejnym aspektem analizy profilu respondenta w kontekście modelu zachowao turystów jest częstotliwośd odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego w ciągu ostatnich 2 lat. Mężczyźni nieco częściej niż kobiety odwiedzali badane województwo, częściej wybierali również odpowiedź kilka razy w roku (31,2% mężczyzn w relacji do 26,6% kobiet). Rysunek 117: Częstotliwośd odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego n=367 (dekompozycja na płed) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Najczęściej jeden raz w ciągu ostatnich dwóch lat do Województwa Zachodniopomorskiego przyjeżdżały osoby w wieku lat (57,1%). Największą częstotliwośd odwiedzin Zachodniopomorskiego kilka razy w roku można zaobserwowad wśród osób w przedziale wieku (37%) oraz (33,8%). Odpowiedź nie pamiętam była udzielana najczęściej przez osoby w najstarszej grupie wiekowej. Rysunek 118: Częstotliwośd odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego n=367 (dekompozycja na wiek) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Zwiększoną częstotliwośd wyjazdów do Województwa Zachodniopomorskiego można zaobserwowad u osób posiadających wykształcenie wyższe (33,3% w tej grupie deklaruje, że odwiedza badany Region kilka razy w ciągu roku). Osoby z wykształceniem średnim częściej niż pozostałe odwiedziły Zachodniopomorskie raz w ciągu roku (56,8%). Wśród respondentów z wykształceniem podstawowym i zawodowym większy jest odsetek takich, które Województwo Zachodniopomorskie odwiedziły również tylko raz w ciągu roku (51,6%). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 102

103 Rysunek 119: Częstotliwośd odwiedzin Województwa Zachodniopomorskiego n=367 (dekompozycja na wykształcenie) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Badani deklarowali, że Województwo Zachodniopomorskie było najczęściej odwiedzane spośród innych województw. Rysunki prezentują najczęściej odwiedzane województwa w dekompozyzcji na trzy analizowane cechy demograficzne respondentów, tj. płed, wiek i wykształcenie. W przypadku podziału badanych ze względu na płed wybierali oni podobne województwa, które odwiedzali najczęściej na przestrzeni ostatnich 2 lat. Są to: Zachodniopomorskie, Małopolskie, Pomorskie i Podkarpackie. Mężczyźni jako pierwsze wskazali Małopolskie (12,9%), natomiast kobiety Zachodniopomorskie (14,6%). Przyjazdy kobiet do Województwa Zachodniopomorskiego są wskazaniem o najwyższym udziale procentowym. Odpowiednio 12,1% kobiet i 11,1% mężczyzn zadeklarowało, że wyjeżdżało w ciągu ostatnich 2 lat wyłącznie za granicę. Województwo Zachodniopomorskie było najchętniej odwiedzane przez osoby w wieku lat (15,6%). Kolejną grupą wiekową chętnie odwiedzającą Zachodniopomorskie są osoby w wieku lat (13,5%) Respondenci w grupie wiekowej lat chętnie odwiedzali Pomorskie i Zachodniopomorskie (13% udział każdego z województw), natomiast w wieku i więcej lat przyjeżdżały do Zachodniopomorskiego (12,1%) oraz wyjeżdżały za granicę (15,8%). Osoby w wieku lata najczęściej odwiedzały Małopolskie (13,5%), rzadko zaś Zachodniopomorskie (9,4%). Osoby z wykształceniem średnim i wyższym w pierwszej kolejności wymieniały Małopolskie i Zachodniopomorskie, jako te województwa, do których wyjeżdżały najczęściej. Zachodniopomorskie odwiedziło 14,1% osób z wyższym wykształceniem i 14% ze średnim. Osoby z wykształceniem podstawowym i zawodowym najczęściej deklarowały, że wyjeżdżają wyłącznie za granicę. Oprócz tego wymieniały także Województwa Pomorskie (10,7%) i Zachodniopomorskie (8,2%). w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 103

104 Rysunek 120: Najczęściej odwiedzane województwa n=1 000 (dekompozycja na płed) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 104

105 Rysunek 121: Najczęściej odwiedzane województwa n=1 000 (dekompozycja na wiek) + + Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 105

106 Rysunek 122: Najczęściej odwiedzane województwa n=1 000 (dekompozycja na wykształcenie) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Uczestników wyjazdów z przynajmniej jednym noclegiem w ciągu ostatnich 2 lat pytano o główne cele podróży. Cele te dotyczą nie tylko tych, do Województwa Zachodniopomorskiego, ale również do innych województw. Udzielane odpowiedzi wskazują, że przeważająca liczba kobiet i mężczyzn wyjeżdżała w celach typowo turystycznych. Najważniejsze cele wyjazdów respondentów obu płci to: wypoczynek (odpowiednio w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 106

107 48,4% kobiet i 44,5% mężczyzn) oraz odwiedziny rodziny lub znajomych (22,9% kobiet i 17,5% mężczyzn). W celu związanym ze zwiedzaniem wyjeżdżało 10,6% kobiet i 7,1% mężczyzn. Uprawianie turystyki aktywnej stanowiło zaś cel wyjazdów 10,6% mężczyzn i 8,1% kobiet. Rysunek 123: Główny cel wyjazdów n=1 000 (dekompozycja na płed) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Główny cel wyjazdów niezależnie od wieku to przede wszystkim wypoczynek. Odwiedziny znajomych to raczej domena osób z dwóch najstarszych przedziałów wiekowych (41-50 i ). Największa liczba respondentów, jaka wyjechała w tym celu mieści się w przedziale wiekowym (26,8%). Zwiedzanie, jako dominujący cel wyjazdów było wybierane najczęściej przez najstarszą (13,7%) i najmłodszą (11,7%) grupę wiekową. Uprawianie turystyki aktywnej ma istotne znaczenie dla respondentów w przedziale wiekowym lat (12%). W celach związanych z pracą najczęściej wyjeżdżały osoby w wieku lat (8,1%). Pozostałe cele są mniej istotne we wszystkich grupach wiekowych. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 107

108 Rysunek 124: Główny cel wyjazdów n=1 000 (dekompozycja na wiek) + + Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Wraz ze wzrostem wykształcenia rośnie liczba osób, które deklarują wypoczynek jako główny cel wyjazdów (na taki cel wskazało 52,1% respondentów z wykształceniem wyższym i 47,1% z wykształceniem średnim). Osoby z wykształceniem podstawowym i zawodowym znacznie częściej, niż te z wykształceniem wyższym (dwukrotnie więcej) podają jako cel wyjazdów odwiedziny rodziny lub znajomych. w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 108

109 Rysunek 125: Główny cel wyjazdów n=1 000 (dekompozycja na wykształcenie) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Rysunek 126: Rodzaje bazy noclegowej n=1 000 (dekompozycja na płed) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 109

110 Kolejnym elementem analizy profilu turystów z uwzględnieniem zachowao i preferencji respondentów jest wybór typu obiektu bazy noclegowej w podziale na płed, wiek i wykształcenie. Rysunek 126 na poprzedniej stronie pokazuje preferencje dotyczące rodzajów bazy noclegowej. Kobiety najczęściej korzystały z noclegów zapewnianych przez rodzinę lub znajomych (31,6%), mężczyźni bardziej preferowali noclegi w hotelu i motelu (26,9%). Dużą popularnością u respondentów obu płci cieszyły się także kwatery prywatne/pokoje gościnne (taki rodzaj obiektu wybrało 22,8% mężczyzn i 21,7% kobiet). Rysunek 127: Rodzaje bazy noclegowej n=1 000 (dekompozycja na wiek) + + Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 110

111 W przypadku podziału badanych ze względu na wiek, niezależnie od reprezentowanego przedziału wiekowego najpopularniejszy rodzaj noclegu to zapewniany przez rodzinę lub znajomych. Taka forma noclegu cieszyła się największą popularnością wśród najstarszej grupy wiekowej (51-60 i więcej lat). Drugim najczęściej wybieranym typem bazy noclegowej są hotele i motele (ten rodzaj wybierany był najchętniej przez osoby w wieku lat). Respondenci we wszystkich kategoriach wiekowych chętnie nocowali również w kwaterach prywatnych i pokojach gościnnych (26% badanych w przedziale wiekowym lat wskazało kwatery prywatne i pokoje gościnne). Odsetek osób korzystających z noclegów w motelach i hotelach rośnie wraz z wykształceniem. Podobnie jest w przypadku pensjonatów. Natomiast wraz ze spadkiem wykształcenia rośnie liczba osób korzystających z noclegów u rodziny lub znajomych. Rysunek 128: Rodzaje bazy noclegowej n=1 000 (dekompozycja na wykształcenie) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Jednym z najważniejszych aspektów profilu turysty korzystającego i niekorzystającego z oferty turystycznej jest konkurencyjnośd Województwa Zachodniopomorskiego wśród innych województw na mapie Polski. Rozkład dokonanych ocen ze względu na płed, wiek i wykształcenie przedstawiają trzy rysunki w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 111

112 Atrakcyjnośd Województwa Zachodniopomorskiego wysoko pod względem turystycznym oceniło 39,1% kobiet i 35,3% mężczyzn. Więcej mężczyzn stwierdziło, że Zachodniopomorskie jest mniej atrakcyjne od innych województw (23,6%). Rysunek 129: Ocena atrakcyjności Województwa Zachodniopomorskiego na tle innych województw n=1 000 (dekompozycja na płed) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Oceny atrakcyjności Województwa Zachodniopomorskiego wśród badanych osób w różnym wieku różnią się między sobą w sposób nieznaczny (maksymalnie niecałe 5 punktów procentowych). Generalnie wszystkie grupy w podobny sposób oceniają Województwo Zachodniopomorskie na tle pozostałych województw pod względem atrakcyjności turystycznej (rysunek 130). Lepiej od pozostałych województw Zachodniopomorskie ocenia od 34,7% do 39,5% respondentów. Rysunek 130: Ocena atrakcyjności Województwa Zachodniopomorskiego na tle innych województw n=1 000 (dekompozycja na wiek) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 112

113 Najlepiej Województwo Zachodniopomorskie pod względem atrakcyjności turystycznej na tle pozostałych województw oceniają osoby z wykształceniem podstawowym i zawodowym (44%). Ocena ta spada wraz ze wzrostem wykształcenia (tylko 30,8% badanych z wykształceniem wyższym ocenia lepiej Województwo Zachodniopomorskie na tle pozostałych województw). Rysunek 131: Ocena atrakcyjności Województwa Zachodniopomorskiego na tle innych województw n=1 000 (dekompozycja na wykształcenie) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI Plany respondentów dotyczące odwiedzenia Województwa Zachodniopomorskiego w latach są zróżnicowane, w zależności od płci, wieku i wykształcenia. Rysunki przedstawiają profil korzystającego i niekorzystającego z oferty turystycznej w dekompozycji na płed, wiek i wykształcenie. Kobiety i mężczyźni udzielali podobnych odpowiedzi i około połowa przedstawicieli każdej z płci zadeklarowała w najbliższym czasie chęd odwiedzenia Województwa Zachodniopomorskiego (50,9% mężczyzn i 49% kobiet). Nieco więcej kobiet (27,6%) niż mężczyzn (22,8%) nie planuje w najbliższym czasie wyjazdu do Województwa Zachodniopomorskiego. Rysunek 132: Plany odwiedzenia Województwa Zachodniopomorskiego n=1000 (dekompozycja na płed) Źródło: Opracowanie własne 2ba szkolenia i doradztwo strategiczne na podstawie badao CATI w Województwie Zachodniopomorskim w okresie sezonu letniego oraz poza sezonem w 2010 r. 113