OCENA PRZYDATNOŚCI KOMPOSTÓW GRANULOWANYCH POWSTAŁYCH NA BAZIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH DO UPRAWY PAPRYKI W TUNELU NIEOGRZEWANYM

Transkrypt

1 OCENA PRZYDATNOŚCI KOMPOSTÓW GRANULOWANYCH POWSTAŁYCH NA BAZIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH DO UPRAWY PAPRYKI W TUNELU NIEOGRZEWANYM THE EVALUATION OF GRANULATED COMPOSTS FROM SEWAGE SLUDGE FOR PEPPER CULTIVATION IN NON-HEATED TUNNEL Artur Kowlski, Agnieszk Stępowsk Instytut Ogrodnitw, Skierniewie e-mil: rtur.kowlski@inhort.pl WPROWADZENIE Celem pry yło porównnie dwóh nwozów orgniznyh pod kątem ih przydtnośi w przedwegetyjnym nwożeniu gley, w uprwie ppryki w tunelu nieogrzewnym. Bdno produkty orgnizne n zie przekompostownyh osdów śiekowyh i odpdów zielonyh. Zsdniz różni pomiędzy nwozmi: Komwit (prod. Miejski Zkłd Komunlny spółk z o.o. w Leżjsku) orz Biogle (prod. Miejskie Wodoiągi spółk z o.o. w Chojnih) wynikł z zwrtośi w nih mkroskłdników. Osdy śiekowe stnowią enne źródło skłdników pokrmowyh, dltego powinny yć wykorzystywne do elów rolnizyh (Koniuzk i in. 2009). Ze względu jednk n zgrożeni mikroiologizne i możliwość występowni podwyższonyh zwrtośi metli iężkih orz innyh sustnji szkodliwyh, ih prmetry tkże możliwość użyi reguluje Rozporządzenie Ministr Środowisk z dni 1 sierpni 2002 r. w sprwie komunlnyh osdów śiekowyh. Komposty tego typu wzogją rynek nwozów orgniznyh w nszym krju i stnowią lterntywę dl powszehnie używnyh nwozów nturlnyh. Ilośi pierwistków iogennyh, tkih jk zot zy fosfor, zęsto przekrzją kilkukrotnie poziom n jkim występują one w oorniku (Jkowsk i Olesiejuk 2004). Używnie osdów śiekowyh dl elów rolnizyh przyzyni się również do rozwiązywni prolemu ih utylizji. METODYKA Bdni zostły przeprowdzone w Instytuie Wrzywnitw w lth w wysokih, nieogrzewnyh tunelh foliowyh. Doświdzeni, niezleżne dl dwóh różnyh nwozów orgniznyh

2 40 Nowośi Wrzywnize / Vegetle Crops News nr złożono w 3 powtórzenih w ukłdzie kompletnyh loków. Powierzhni poletk doświdzlnego wynosił 2,5 m 2. W ou doświdzenih nwozy zostły wymieszne z gleą dw tygodnie przed posdzeniem rozsdy do gruntu. Oiektmi dnymi yły dwki nwozów: doświdzenie I - Komwit 20 t. h -1 i 30 t. h -1 ; doświdzenie II - Biogle 20 t. h -1 i 30 t. h -1. W ou doświdzenih kontrolę stnowiły poletk ez nwożeni orgniznego. Dwki nwozowe zostły olizone w tki sposó y nie przekrozyć 170 kg zotu. h -1 w iągu roku. Poletk kontrolne nie yły nwożone przedwegetyjnie w żden sposó. Przed posdzeniem rozsdy, tkże dw rzy w iągu okresu uprwy, zostły wykonne nlizy hemizne gley. Nwozy również zostły poddne nlizie n zwrtość dostępnyh form mkroskłdników (Rys. 1) mg dm ,8 N-NO3 N-NH4 P K C Mg Rys.1. Zwrtość dostępnyh form mkroskłdników w nwozh Komwit orz Biogle Fig.1. Content of ville mro omponents in fertilizers Komwit nd Biogle W doświdzeniu wykorzystno odminę ppryki Roxy F 1, wyprodukowną w donizkh z sustrtem torfowym. Po dwóh tygodnih od wymieszni nwozów z gleą rozsd, w lizie 10 sztuk w powtórzeniu, zostł posdzon ezpośrednio do gruntu tunelu. Gle zostł wyśiółkown zrną włókniną. Nwdninie roślin prowdzono z pomoą linii kroplująej, po przeprowdzeniu pierwszego zioru wprowdzono fertygję 0,1% roztworem nwozu wieloskłdnikowego o skłdzie: N - 19%, P - 5%, K - 30%, Mg - 5%, C - 20%, w dwe 1 L n roślinę.

3 Oen przydtnośi kompostów grnulownyh 41 Pierwszy ziór owoów zostł przeprowdzony w momenie, kiedy osiągnęły one dojrzłość hndlową I stopni, z którą przyjmuje się zielone owoe w pełni wyrośnięte. Kolejne ziory prowdzono w mirę dojrzewni owoów, klsyfikują je wg europejskih stndrdów jkośiowyh przyjętyh w nszym krju (UN/ECE Stndrd FFV 28). Oenę sttystyzną wyników wykonno przy pomoy nlizy wrinji dl ukłdu zleżnego. Różnie między średnimi zostły określone n podstwie NIR przy zstosowniu testu t-student przy poziomie istotnośi α=0,05. WYNIKI Rezultty przeprowdzonyh dń pozwlją stwierdzić, że kżdy z zstosownyh nwozów pozytywnie oddziływł n plonownie ppryki. Wyniki nlizy hemiznej ou nwozów (rys.1), wykzły, że dużo większą zwrtośią skłdników odżywzyh hrkteryzowł się nwóz Komwit (ustępowł Biogleowi jedynie pod względem ilośi wpni). To spowodowło, że już przy zstosowniu niższej dwki nwozowej potrzey pokrmowe roślin yły zspokojone w wystrzjąy sposó. Nwóz Komwit niezleżnie od dwki wykzywł istotny wpływ względem kontroli n plonownie ppryki, zrówno w plonie wzesnym jk i łkowitym (rys. 2 i 3). Jednk nie zostły wykzne istotne różnie w dziłniu nwozu ze względu n zróżniowne dwki. W związku z powyższym do stosowni możn zleć dwkę 20 t. h -1. 1,60 1,40 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 plon ogólny plon hndlowy ms owoów klsy I Komwit 20 t/h Komwit 30 t/h Kontrol NIR α=0,05 Rys. 2. Wysokość plonu wzesnego ppryki odm. Roxy F 1 po zstosowniu nwozu Komwit Fig. 2. Height of erly yield of pepper (v. Roxy F 1 ) fter using Komwit fertilizer

4 42 Nowośi Wrzywnize / Vegetle Crops News nr ,00 1 8,00 6,00 4,00 2,00 plon ogólny plon hndlowy ms owoów klsy I Komwit 20 t/h Komwit 30 t/h Kontrol NIR α=0,05 Rys. 3. Wysokość plonów łkowityh ppryki odm. Roxy F 1 po zstosowniu nwozu Komwit Fig. 3. Height of totl yield of pepper (v. Roxy F 1 ) fter using Komwit fertilizer W przypdku nwozu Biogle wysokość plonu hndlowego pierwszego zioru stnowił 100% plonu ogólnego we wszystkih dnyh oiekth. Njlepiej wypdły oiekty, w któryh zstosowno nwóz Biogle w dwe 30 t. h -1. Plon uzyskny z tyh poletek różnił się istotnie od dwóh pozostłyh oiektów. Njniższy plon wzesny uzyskno z poletek nwożonyh Biogleem w dwe 20 t. h -1 i yły to różnie istotne zrówno w stosunku do poletek kontrolnyh, jk i nwożonyh Biogleem w dwe 30 t. h -1 (rys. 4). Njlepsze rezultty w zkresie plonu ogólnego orz hndlowego również odnotowno po zstosowniu nwozu Biogle w dwe 30 t. h -1 i yły one istotnie wyższe od plonu uzysknego z poletek nwożonyh Biogleem w dwe 20 t. h -1 orz od poletek kontrolnyh. Nie stwierdzono ntomist istotnyh różni w związku z zstosowną dwką nwozu jeśli hodzi o msę owoów klsy I. Jednk w ou przypdkh różnie te yły istotne w stosunku do msy owoów klsy I uzysknyh z poletek kontrolnyh (rys. 5).

5 Oen przydtnośi kompostów grnulownyh 43 0,90 0,80 0,70 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10 plon ogólny plon hndlowy ms owoów klsy I Biogle 20t/h Biogle 30t/h Kontrol NIR α=0,05 Rys. 4. Wysokość plonu wzesnego ppryki odm. Roxy F 1 po zstosowniu nwozu Biogle Fig. 4. Height of erly yield of pepper (v. Roxy F 1 ) fter using Biogle fertilizer 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 plon ogólny plon hndlowy ms owoów klsy I Biogle 20t/h Biogle 30t/h Kontrol NIR α=0,05 Rys. 5. Wysokość plonu ppryki odm. Roxy F 1 po zstosowniu nwozu Biogle Fig. 5. Height of totl yield of pepper (v. Roxy F 1 ) fter using Biogle fertilizer WNIOSKI Nwozy Komwit i Biogle korzystnie wpłynęły n plonownie ppryki w tunelu nieogrzewnym. Efektywność nwozu zleżł od zwrtośi mkroskłdników.

6 44 Nowośi Wrzywnize / Vegetle Crops News nr Brdziej efektywny jest Komwit, który ze względu n wyższą zwrtość skłdników może yć stosowny w niższej dwe niż Biogle. Litertur Jkowsk I., Olesiejuk A Oen przydtnośi osdów śiekowyh z Ozyszzlni Śieków w Lurtowie do rolnizego wykorzystni. Annles Universittis Mrie Curie-Skłodowsk Setio E, Agriultur 2004 Vol. 59 Nr 2: , Koniuzk J., Hjduk E., Zmorsk J., Zmorsk J., Ilek M Chrkterystyk osdów śiekowyh pod względem przydtnośi do przyrodnizego wykorzystni. Polskie Towrzystwo Gleoznwze, Zeszyty Nukowe, Z. 11: Rozporządzenie Ministr Środowisk z dni 1 sierpni 2002 r. w sprwie komunlnyh osdów śiekowyh. Rozporządzeni Komisji (WE) Nr 2706/2000 orz Nr 46/20 z 2003 r. UN/ECE Stndrd FFV 28 Ppryk słodk Artur Kowlski, Agnieszk Stępowsk THE EVALUATION OF GRANULATED COMPOSTS FROM SEWAGE SLUDGE FOR PEPPER CULTIVATION IN NON-HEATED TUNNEL Summry The im of this reserh ws omprison of two orgni fertilizers mde from omposted sewge sludge nd green wste used for pre-ultivtion soil fertilizing for pepper under overs. The most importnt differene etween oth fertilizers ws the ontent of mro-omponents. The study ws onduted in 2006 nd 2007 in Reserh Institute of Vegetle Crops t Skierniewie in nonheted plsti tunnels. Both Komwit nd Biogle were used in two different doses (20 nd 30 tons per hetre). Positive impt oth fertilizers on the yield of pepper ws notied. The effiieny of fertilizers depended on the ontent of mro-omponents within them. The most effiient fertilizer ws Komwit sine it ontins more mro-omponents.