Podstawy prawa oświatowego wspierające rozwój sportowy uczniów. Artur Pasek koordynator ds. sportu Kuratorium Oświaty w Krakowie

Transkrypt

1 Podstawy prawa oświatowego wspierające rozwój sportowy uczniów Artur Pasek koordynator ds. sportu Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Wspierania rozwoju sportowego uczniów nie można utożsamiać z obniżaniem wymagań edukacyjnych w stosunku do uczniów sportowców!

3 Wybrane akty prawne umożliwiające wspieranie rozwoju sportowego uczniów Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Tekst jednolity: Dz. U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1675, ze zm.) Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie warunków tworzenia, organizacji oraz działania klas i szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego (Dz. U. z 2002r. Nr 126, poz. 1078) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie ramowych statutów placówek publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 52, poz. 466). Rozporządzenie Ministra Sportu z dnia 16 stycznia 2006 roku w sprawie ewidencji klubów sportowych (Dz. U. z 2006 r. Nr 16, poz. 123)

4 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie warunków i trybu udzielania zezwoleń na indywidualny program lub tok nauki oraz organizacji indywidualnego programu lub toku nauki (Dz. U. z 2002 r. Nr 3, poz. 28). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie dopuszczalnych form realizacji czwartej godziny obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego (Dz. U. z 2003 r. Nr 217, poz. 2128). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 5 listopada 2003 r. w sprawie rodzajów wyróżnień i wysokości nagród za osiągnięcie wysokich wyników sportowych we współzawodnictwie międzynarodowym lub krajowym oraz szczegółowych zasad i trybu ich przyznawania (Dz. U. z 2003r. Nr 194, poz ze zm.).

5 Ustawa o kulturze fizycznej Ustawa określa zasady działalności w sferze kultury fizycznej, a także zadania organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego, klubów sportowych oraz innych podmiotów w zakresie zapewnienia prawidłowej realizacji procesu wychowania fizycznego, uprawiania sportu i rekreacji ruchowej oraz prowadzenia rehabilitacji ruchowej. Art. 3. ustawy definiuje podstawowe pojęcia dotyczące aktywności ruchowej: kultura fizyczna; wychowanie fizyczne; sport; zawodnik; współzawodnictwo sportowe; rekreacja ruchowa; rehabilitacja ruchowa.

6 Ustawa o kulturze fizycznej Art W celu kształcenia młodzieży o szczególnych uzdolnieniach sportowych oraz odpowiednich warunkach zdrowotnych mogą być tworzone klasy lub szkoły sportowe albo szkoły mistrzostwa sportowego, realizujące programy szkolenia w określonych dyscyplinach sportu. 2. Programy szkolenia, o których mowa w ust. 1, dopuszcza do użytku szkolnego minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu, na zasadach określonych w odrębnych przepisach. W Rozdziale 4 - Sport, w art określone zostały ogólne ramy tej formy aktywności fizycznej. Rozdział 10 określa podstawowe zasady bezpieczeństwa w dziedzinie kultury fizycznej.

7 Ustawa o systemie oświaty System oświaty zapewnia w szczególności: realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju; możliwość zakładania i prowadzenia szkół i placówek przez różne podmioty; dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, a także możliwość korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej i specjalnych form pracy dydaktycznej; opiekę nad uczniami szczególnie uzdolnionymi poprzez umożliwianie realizowania indywidualnych programów nauczania oraz ukończenia szkoły każdego typu w skróconym czasie; upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży wiedzy o bezpieczeństwie oraz kształtowanie właściwych postaw wobec zagrożeń i sytuacji nadzwyczajnych; opiekę uczniom pozostającym w trudnej sytuacji materialnej i życiowej;

8 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie ( ) klas i szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego Klasami sportowymi są oddziały, w których prowadzone jest szkolenie sportowe w jednej lub kilku dyscyplinach sportu, w kolejnych co najmniej trzech klasach danego typu szkoły, dla co najmniej 20 uczniów w oddziale. Klasy sportowe mogą być tworzone w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. Szkołą sportową jest szkoła, która prowadzi szkolenie sportowe w jednej lub kilku dyscyplinach sportu, w co najmniej dwóch oddziałach, liczących co najmniej 15 uczniów w oddziale, w kolejnych co najmniej trzech klasach danego typu szkoły. Szkołą mistrzostwa sportowego jest szkoła, która prowadzi szkolenie sportowe w jednej lub kilku dyscyplinach sportu, w co najmniej jednym oddziale, w kolejnych co najmniej trzech klasach danego typu szkoły. Liczba uczniów w oddziale szkoły mistrzostwa sportowego jest uzależniona od możliwości zebrania uczniów o zbliżonym poziomie sportowym.

9 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie ( ) klas i szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego Warunkiem utworzenia klasy lub szkoły sportowej oraz szkoły mistrzostwa sportowego jest posiadanie obiektów lub urządzeń sportowych niezbędnych dla realizacji szkolenia sportowego. Szkolenie sportowe może być także realizowane z wykorzystaniem obiektów lub urządzeń sportowych innych jednostek organizacyjnych, na podstawie umowy zawartej pomiędzy organem prowadzącym szkołę a daną jednostką. Obowiązkowy tygodniowy wymiar godzin zajęć sportowych wynosi: w klasach i szkołach sportowych - co najmniej 10 godzin, w szkołach mistrzostwa sportowego - co najmniej 16 godzin.

10 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie ( ) klas i szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego W klasach i szkołach sportowych oraz szkołach mistrzostwa sportowego, realizuje się następujące etapy szkolenia sportowego: 1) ukierunkowany - realizowany w klasach IV-VI szkoły podstawowej i wszystkich klasach gimnazjum, mający na celu ujawnienie predyspozycji i uzdolnień kwalifikujących uczniów do szkolenia w określonej dyscyplinie lub dziedzinie sportu, 2) specjalistyczny - realizowany w szkołach ponadgimnazjalnych i szkołach ponadpodstawowych. W następujących dyscyplinach sportu: pływanie, gimnastyka artystyczna, gimnastyka sportowa, akrobatyka sportowa, łyżwiarstwo figurowe, narciarstwo alpejskie i tenis stołowy ukierunkowany etap szkolenia sportowego może być realizowany począwszy od klasy I szkoły podstawowej, a specjalistyczny - począwszy od klasy I gimnazjum.

11 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie ramowych statutów placówek publicznych Ramowe statuty publicznej placówki wychowania pozaszkolnego określa załącznik nr 1 do rozporządzenia; Statut placówki wychowania pozaszkolnego określa między innymi: szczegółowe cele i zadania placówki oraz sposób wykonywania tych zadań, z uwzględnieniem potrzeb środowiska lokalnego; formy współpracy placówki z rodzinami wychowanków, szkołami, innymi instytucjami i organizacjami pozarządowymi oraz środowiskiem lokalnym; szczegółowe kompetencje organów placówki; organizację placówki; zakres zadań pracowników pedagogicznych oraz innych pracowników placówki, w szczególności zadań realizowanych poza siedzibą placówki, na terenie szkół, placówek oraz w lokalnych środowiskach wychowawczych.

12 Rozporządzenie Ministra Sportu w sprawie ewidencji klubów sportowych Rozporządzenie określa sposób prowadzenia ewidencji uczniowskich klubów sportowych i klubów sportowych działających w formie stowarzyszenia, których statuty nie przewidują prowadzenia działalności gospodarczej, zwanych dalej "klubami sportowymi". Ewidencję prowadzą starostowie właściwi ze względu na siedzibę klubów, zwani dalej "organami ewidencyjnymi". Komitet założycielski klubu sportowego składa do organu ewidencyjnego wniosek o wpis do ewidencji wraz ze statutem, listą założycieli, zawierającą imiona i nazwiska, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania oraz własnoręczne podpisy założycieli, protokołem wyboru komitetu założycielskiego, a także informacją o adresie tymczasowej siedziby klubu sportowego. Klub sportowy wpisany do ewidencji, w terminie 14 dni od dnia zmiany danych, o których mowa w 5 pkt. 4-9 rozporządzenia, składa wniosek do organu ewidencyjnego o dokonanie zmian w ewidencji.

13 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie ( ) indywidualnego programu lub toku nauki Uczeń realizujący indywidualny program nauki kształci się w zakresie jednego, kilku lub wszystkich obowiązujących zajęć edukacyjnych, przewidzianych w szkolnym planie nauczania dla danej klasy, według programu dostosowanego do jego uzdolnień, zainteresowań i możliwości edukacyjnych. Uczeń realizujący indywidualny tok nauki kształci się według systemu innego niż udział w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych, w zakresie jednego, kilku lub wszystkich obowiązujących zajęć edukacyjnych, przewidzianych w szkolnym planie nauczania dla danej klasy. Uczeń objęty indywidualnym tokiem nauki może realizować w ciągu jednego roku szkolnego program nauczania z zakresu dwóch lub więcej klas i może być klasyfikowany i promowany w czasie całego roku szkolnego. Indywidualny tok nauki może być realizowany według programu nauczania objętego szkolnym zestawem programów nauczania lub indywidualnego programu nauki Uczeń może realizować indywidualny program lub tok nauki na każdym etapie edukacyjnym i w każdym typie szkoły.

14 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie ( ) indywidualnego programu lub toku nauki Zezwolenie na indywidualny program lub tok nauki może być udzielone po upływie co najmniej jednego roku nauki, a w uzasadnionych przypadkach - po śródrocznej klasyfikacji ucznia. Z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na indywidualny program lub tok nauki mogą wystąpić: 1) uczeń - z tym że uczeń niepełnoletni za zgodą rodziców (prawnych opiekunów), 2) rodzice (prawni opiekunowie) niepełnoletniego ucznia, 3) wychowawca klasy lub nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne, których dotyczy wniosek - za zgodą rodziców (prawnych opiekunów) albo pełnoletniego ucznia. Wniosek składa się do dyrektora szkoły za pośrednictwem wychowawcy klasy. Wychowawca klasy dołącza do wniosku opinię o predyspozycjach, możliwościach i oczekiwaniach ucznia. Opinia powinna także zawierać informację o dotychczasowych osiągnięciach ucznia.

15 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie ( ) indywidualnego programu lub toku nauki Nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne, których dotyczy wniosek o udzielenie zezwolenia na indywidualny program nauki, opracowuje indywidualny program nauki lub akceptuje indywidualny program nauki opracowany poza szkołą, który uczeń ma realizować pod jego kierunkiem. Indywidualny program nauki nie może obniżyć wymagań edukacyjnych wynikających ze szkolnego zestawu programów nauczania, ustalonego dla danej klasy. W pracy nad indywidualnym programem nauki może uczestniczyć nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne w szkole wyższego stopnia, nauczyciel doradca metodyczny, psycholog, pedagog zatrudniony w szkole oraz zainteresowany uczeń. Przepisy stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy uczeń ma realizować indywidualny tok nauki według indywidualnego programu nauki.

16 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie ( ) indywidualnego programu lub toku nauki Dyrektor szkoły zezwala na indywidualny program lub tok nauki w przypadku pozytywnej opinii rady pedagogicznej i pozytywnej opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. W przypadku zezwolenia na indywidualny tok nauki, umożliwiający realizację w ciągu jednego roku szkolnego programu nauczania z zakresu więcej niż dwóch klas, wymaga się także pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą. Zezwolenia udziela się na czas określony, nie krótszy niż jeden rok szkolny. Dyrektor szkoły, po udzieleniu zezwolenia na indywidualny program lub tok nauki, wyznacza uczniowi nauczyciela-opiekuna i ustala zakres jego obowiązków. Uczeń realizujący indywidualny tok nauki może uczęszczać na wybrane zajęcia edukacyjne do danej klasy lub do klasy programowo wyższej, w tej lub innej szkole, na wybrane zajęcia edukacyjne w szkole wyższego stopnia albo realizować program w całości lub w części we własnym zakresie.

17 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie realizacji czwartej godziny obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego Czwarta godzina obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego w ramach tygodniowego wymiaru godzin może być realizowana w formie: 1) zajęć sportowych i rekreacyjnych; 2) gier i zabaw ruchowych; 3) zajęć korekcyjno-wyrównawczych; 4) aktywnych form turystyki; 5) imprez rekreacyjnych i rozgrywek sportowych; 6) udziału w szkoleniach młodzieżowych organizatorów sportu i sędziów sportowych; 7) uczestnictwa w ważnych dla środowiska wydarzeniach sportowych. 2. Zajęcia wychowania fizycznego, o których mowa w 1, mogą być organizowane przez szkołę jako zajęcia lekcyjne, pozalekcyjne lub pozaszkolne.

18 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie rodzajów wyróżnień i wysokości nagród za osiągnięcie wysokich wyników sportowych ( ) Wyróżnienia mogą być przyznane zawodnikom w kategorii seniorów i juniorów Minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu przyznaje wyróżnienia: 1) zawodnikom - na wniosek polskiego związku sportowego albo stowarzyszenia kultury fizycznej lub związku sportowego o zasięgu ogólnokrajowym; 2) zawodnikom niepełnosprawnym - na wniosek stowarzyszenia kultury fizycznej lub związku sportowego o zasięgu ogólnokrajowym, działającego w dyscyplinach i konkurencjach sportowych objętych programem igrzysk paraolimpijskich i igrzysk olimpijskich głuchych. 2. Wniosek o przyznanie wyróżnienia składa się w roku kalendarzowym, w którym wysoki wynik sportowy został uzyskany przez zawodnika. 11. Wyróżnienia wręcza minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu lub upoważniona przez niego osoba.

19 Plany Ministerstwa Edukacji Narodowej

20 WYCHOWANIE FIZYCZNE I etap edukacyjny Wychowanie fizyczne jako kształtowanie sprawności ruchowej i wychowanie zdrowotne. Uczeń kończący klasę trzecią: w zakresie sprawności fizycznej (między innymi): realizuje marszobieg trwający co najmniej 15 minut, umie wykonać próbę siły mięśni brzucha oraz próbę gibkości dolnego odcinka kręgosłupa; w zakresie treningu zdrowotnego (między innymi): przyjmuje pozycje wyjściowe i ustawienia do ćwiczeń oraz wykonuje przewrót w przód, skacze przez skakankę, wykonuje przeskoki jednonóż i obunóż nad niskimi przeszkodami; W klasie I edukację dzieci powierza się jednemu nauczycielowi. Jeżeli szkoła dysponuje specjalistami w zakresie edukacji muzycznej, plastycznej, wychowania fizycznego, informatyki i języka obcego, należy im powierzyć realizację tych obszarów edukacyjnych, o ile potrafią pracować z dziećmi w klasach I-III.

21 WYCHOWANIE FIZYCZNE II etap edukacyjny Cele kształcenia wymagania ogólne Bezpieczne uczestnictwo w aktywności fizycznej o charakterze rekreacyjnym i sportowym ze zrozumieniem jej znaczenia dla zdrowia, w szczególności: I. Udział w aktywności fizycznej ukierunkowanej na zdrowie, wypoczynek i sport. II. Stosowanie zasad bezpieczeństwa podczas aktywności fizycznej. III. Poznawanie własnego rozwoju fizycznego i sprawności fizycznej oraz praktykowanie zachowań prozdrowotnych. System obowiązkowy wymiar wychowania fizycznego dzieli się na: część prowadzoną w systemie klasowo-lekcyjnym, w której realizowane są wymagania określone w podstawie programowej z możliwością ich ewentualnego poszerzania; część w postaci fakultetów prowadzonych w systemie zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych (obowiązkowych co do udziału, ale umożliwiających wybór treści i form zajęć). Fakultety służą zwiększaniu zakresu i pogłębianiu umiejętności i wiadomości związanych z aktywnością fizyczną oraz dbałością o rozwój i zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne uczniów na miarę ich możliwości, oczekiwań i zainteresowań.

22 WYCHOWANIE FIZYCZNE III etap edukacyjny Cele kształcenia wymagania ogólne Dbałość o sprawność fizyczną, prawidłowy rozwój, zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne oraz zrozumienie związku aktywności fizycznej ze zdrowiem, w szczególności: I. umiejętność oceny własnej sprawności fizycznej i przebiegu rozwoju fizycznego w okresie dojrzewania. II. gotowość do uczestnictwa w rekreacyjnych i sportowych formach aktywności fizycznej oraz ich organizacji. III. zrozumienie związku aktywności fizycznej ze zdrowiem. IV. umiejętności osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu i bezpieczeństwu. System 2+2 Szkoła organizuje fakultety o profilu: sportowym rekreacyjnym tanecznym turystycznym

23 WYCHOWANIE FIZYCZNE IV etap edukacyjny Cele kształcenia wymagania ogólne Przygotowanie do całożyciowej aktywności fizycznej oraz ochrona i doskonalenie zdrowia własnego oraz innych, w szczególności: I. uświadomienie potrzeby całożyciowej aktywności fizycznej. II. stosowanie w życiu codziennym zasad prozdrowotnego stylu życia. III. działanie jako krytyczny konsument (odbiorca) sportu. IV. umiejętności sprzyjające zapobieganiu chorobom i doskonaleniu zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego. System 1+2 Szkoła organizuje fakultety o profilu: sportowym rekreacyjnym tanecznym turystycznym

24 Podstawy prawa oświatowego wspierające rozwój sportowy uczniów - pytania Czy sport przeszkadza czy nie przeszkadza w nauce? Czy nauka przeszkadza czy nie przeszkadza w sporcie?

25 Czy sport przeszkadza czy nie przeszkadza w nauce? Z badań prowadzonych przez J. Nowocienia (AWF Warszawa) wynika, że działalność sportowa nie zaburza poziomu osiągnięć dydaktycznych uczniów. * Badania te dotyczyły analizy częstości występowania zjawiska braku promocji do klasy następnej oraz wartości średnich ocen uzyskiwanych przez klasy sportowe i klasy niesportowe. Badania własne. *J. Nowocień, Klasy sportowe w systemie wartości wychowawczo-społecznych szkoły, Roczniki Naukowe AWF, Warszawa, 1984, s

26 Trener prowadzący szkolenie sportowe jednak poddany jest pokusie osiągnięcia szybkiego i znaczącego wyniku sportowego. ( ) Może to powodować sytuację, w której w pogoni za wynikiem zapomina o samym sportowcu.* * M. Kurowicka, Szkoła sportowa gdzie mogą pojawić się problemy?, Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne, Nr 3, Warszawa, 2008, s. 40

27 Dziękuję za uwagę.