Egzekucja należności. w rolnictwie. Jak skutecznie dochodzić swoich. Jak skutecznie dochodzić swoich roszczeń

Transkrypt

1 Egzekucja należności Jak skutecznie dochodzić swoich roszczeń w rolnictwie Jak skutecznie dochodzić swoich roszczeń

2 VAT oraz rozliczanie

3 Egzekucja należności w rolnictwie Jak skutecznie dochodzić swoich roszczeń

4

5 SPIS TREŚCI Wstęp... 5 Rozdział I. Wezwanie do zapłaty pierwszy etap dochodzenia należności Forma wezwania do zapłaty Treść wezwania do zapłaty Dodatkowe elementy wezwania do zapłaty Zawezwanie do próby ugodowej Wniosek do sądu Sprzedaż roszczenia... 9 Rozdział II. Przedawnienie roszczeń, czyli o czym musimy pamiętać Terminy przedawnienia Przerwanie terminu przedawnienia Rozdział III. Dochodzenie roszczeń przed sądem Koszty sądowe Opłaty sądowe Zwolnienie od kosztów sądowych Wydatki Pozew Właściwość sądu Postępowanie nakazowe Rozdział IV. Egzekucja komornicza Ogólne zasady postępowania egzekucyjnego Egzekucja kosztuje Tytuł wykonawczy Wszczęcie postępowania egzekucyjnego Rzeczy podlegające i niepodlegające zajęciu Wskazanie sposobu egzekucji czy jest konieczne Egzekucja z ruchomości Czynności komornika Sprzedaż ruchomości Sprzedaż w drodze licytacji Wyłączenia spod egzekucji w rolnictwie Planowane zmiany w egzekucji w rolnictwie Rozdział V. Wzory przydatnych dokumentów Wezwanie do zapłaty Wniosek o przeprowadzenie postępowania pojednawczego w sprawie o dzieło Pozew o zapłatę w postępowaniu nakazowym Wniosek o wszczęcie egzekucji Komentarz Dodatek. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (wyciąg)

6

7 WSTĘP Rozwój społeczny i gospodarczy pociąga za sobą wzrost liczby zawieranych transakcji, a co za tym idzie wzrost transakcji, przy okazji których powstają problemy z płatnościami. Powszechnym zjawiskiem staje się odmowa lub unikanie dobrowolnej zapłaty przez kontrahentów, a w konsekwencji przenoszenie ryzyka gospodarczego prowadzonej działalności na drugą stronę umowy. W związku z tym wierzytelności coraz częściej znajdują zaspokojenie w drodze przymusu (poprzez egzekucję komorniczą lub postępowanie upadłościowe) lub chociażby przy wykorzystaniu bardziej sformalizowanych środków niż ustne ponaglenia i przypomnienia. W związku z tym, że uzyskanie należnych nam pieniędzy po wykonaniu umowy często nie jest takie proste, warto zapoznać się z mechanizmami i zasadami prowadzenia egzekucji. Obecnie na rynku funkcjonuje wiele podmiotów specjalizujących się w przeprowadzaniu windykacji na zlecenie klientów lub poprzez odkupienie od nich wierzytelności, jednak znając podstawowe zasady procesu odzyskiwania należności, można skutecznie przeprowadzić postępowanie windykacyjne samodzielnie. Należy wyróżnić trzy kolejne etapy postępowania: windykację polubowną, sądową i egzekucyjną. Naturalnie, windykacja może zakończyć się już na pierwszym etapie, czyli polubownie; etap ten może także zachodzić równolegle do postępowania sądowego. Jest to oczywiście najlepsze rozwiązanie, ponieważ oszczędza czas, koszty, a także zapobiega ingerencji podmiotów zewnętrznych w stosunek między wierzycielem a dłużnikiem. Pomimo to nie należy poprzestawać na drodze polubownej, gdy dłużnik w sposób uporczywy nie spełnia należnego świadczenia, zasłania się brakiem możliwości spłaty lub zbliża się termin przedawnienia roszczenia. Trzeba pamiętać, że bieg przedawnienia zostaje przerwany również przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której przysługuje; w takiej sytuacji warto zadbać o zabezpieczenie dowodowe w postaci oświadczenia dłużnika. Dłużnicy często zwlekają z zapłatą swoich zobowiązań, licząc na przedawnienie roszczenia, co jest najprostszym sposobem unikania zapłaty. Dlatego warto pilnować, aby do tego nie doszło, a odpowiednie czynności przed sądem należy podjąć przed upływem przedawnienia. Należy również pamiętać, że aby skutecznie dochodzić spełnienia zaistniałego zobowiązania, nie jest konieczna umowa na piśmie. Oczywiście, forma pisemna ma istotny walor dowodowy, a w niektórych przypadkach jest zastrzeżona dla skuteczności czynności lub możliwości jej udowodnienia. Pomimo to możemy zawierać umowy w formie ustnej, a potwierdzeniem wierzytelności może być np. wystawiona faktura VAT, rachunek lub zeznania świadków. Niekiedy można mówić wręcz 5

8 Egzekucja należności w rolnictwie o dorozumianym zawarciu umowy poprzez jej wykonywanie. Jest to szczególnie istotne w stosunkach występujących w rolnictwie, gdzie często panują stosunki niesformalizowane, a umowy pisemne nie są zawierane. Oczywiście z uwagi na różne tytuły zobowiązań nie można określić jednego właściwego schematu prowadzenia egzekucji, ale publikacja ta ma na celu przybliżenie jej podstawowych zasad, uniwersalnych dla wszystkich postępowań. Ważne jest, aby przed podjęciem działań ustalić precyzyjnie źródło roszczenia oraz ewentualne przepisy mające zastosowanie w sprawie. Warto pochylić się nad tą kwestią jeszcze przed podjęciem działań windykacyjnych, aby zacząć gromadzić odpowiedni materiał dowodowy, podjąć środki celem zabezpieczenia roszczenia, a także prawidłowo je określić w pierwszym wezwaniu do zapłaty. Jeżeli mamy taką możliwość, ponieważ np. termin przedawnienia jest odległy, dłużnik ma znaczny majątek, warto przeprowadzić najpierw etap polubowny również z tego względu, aby w postępowaniu sądowym nie narazić się na zarzut pochopności działań i prowadzenia do ponoszenia kosztów pomimo niezachodzenia takiej konieczności. Autorzy Łukasz Walter, radca prawny i wspólnik w Kancelarii Walter & Wroński Kancelaria Radców Prawnych Monika Dryl, prawnik, aplikant radcowski w Kancelarii Walter & Wroński Kancelaria Radców Prawnych 6

9 ROZDZIAŁ I. WEZWANIE DO ZAPŁATY PIERWSZY ETAP DOCHODZENIA NALEŻNOŚCI Jeżeli nasz dłużnik spóźnia się zapłatą w oznaczonym terminie, np. oznaczonym w fakturze VAT lub umowie, wtedy należy przypomnieć takiemu dłużnikowi o konieczności zapłaty. Tej czynności dokonujemy w formie wezwania do zapłaty, czyli oświadczenia o konieczności zapłaty skierowanego do dłużnika. 1. FORMA WEZWANIA DO ZAPŁATY Wezwanie do zapłaty możemy oczywiście złożyć w formie ustnej, jednak ze względów dowodowych zaleca się skierowanie go do dłużnika w formie pisemnej poprzez: osobiste wręczenie mu i odebranie pokwitowania na kopii przeznaczonej dla nas (np. poprzez podpis z dopiskiem odebrano dnia X) albo nadanie przesyłki poleconej, najlepiej za potwierdzeniem odbioru. Uwaga Wezwaniem do zapłaty jest również przedłożenie faktury VAT, noty obciążeniowej czy rachunku. Obecnie walor dokumentów mają również te sporządzone w formie elektronicznej, jeśli umożliwiają ustalenie ich wystawców. Uzyskanie uznania roszczenia, np. poprzez podpis dłużnika w odpowiednim miejscu na fakturze lub pisemny odręczny jego dopisek na wezwaniu do zapłaty, może ułatwić dochodzenie i zabezpieczenie roszczeń, nie jest to jednak niezbędne dla skutecznego dochodzenia roszczeń. Również ani odmowa przyjęcia wezwania przez dłużnika, ani jego nieodebranie z poczty nie wpływają na skuteczność naszych roszczeń. Zawsze jednak musimy posiadać dowód na to, że wezwaliśmy dłużnika do zapłaty oraz że wysłaliśmy do niego rachunek bądź fakturę, nawet jeśli nie zostaną przez niego odebrane. 2. TREŚĆ WEZWANIA DO ZAPŁATY W treści wezwania koniecznie trzeba: oznaczyć wierzyciela i dłużnika (a więc osobę, która dochodzi zapłaty, i osobę, od której dochodzimy tej zapłaty), oświadczyć, że wzywamy go do zapłaty oznaczonej kwoty pieniędzy, 7