Europa dla Aktywnych KWARTALNIK FRSE LATO 2011 ISSN Parada Schumana znów przeszła przez Warszawę s. 2 POLSKA.

Transkrypt

1 kurzępa: SZCZENIAKI SPUSZCZONE Z ŁAŃCUCHA DUSZCZYK: POTRZEBNA NATYCHMIASTOWA REAKCJA MIGALSKI: ROZSZERZYĆ MOBILNĄ MŁODZIEŻ Europa dla Aktywnych KWARTALNIK FRSE LATO 2011 ISSN Europejski Tydzień Młodzieży: rozmowy o szansach s. 9 Parada Schumana znów przeszła przez Warszawę s. 2 Wolontariat seniorów zadziwia nawet młodych s. 11 Krzysztof Szwałek redaktor Europy dla Aktywnych eurodesk@eurodesk.pl Przewodnictwo w Unii Europejskiej nie oznacza, że Polsce uda się przez najbliższe pół roku załatwić swoje prywatne interesy: na podjęcie najważniejszych decyzji w sprawie budżetu, podatków czy energetyki nadal potrzebna będzie zgoda wszystkich państw. Prezydencja oznacza raczej możliwość zaproponowania własnych tematów do dyskusji i postulatów, które później mogą ale nie muszą przełożyć się na dyrektywy i rozporządzenia Komisji Europejskiej. Te tematy i postulaty określa się mianem priorytetów prezydencji. Polski rząd zatwierdził je 31 maja Głównym zadaniem prezydencji mają być działania na rzecz wzmocnienia wzrostu gospodarczego Warszawa będzie przekonywać Europę, by nowy budżet, który obowiązywać będzie po roku 2013, był równie hojny dla nowych krajów UE co poprzedni. Polska chce również dyskutować o znoszeniu barier na rynku usług elektronicznych. Kupowanie w zagranicznych sklepach internetowych ma być znacznie prostsze i bezpieczniejsze obecnie aż 60 proc. transakcji on-line nie dochodzi do skutku ze względu na bariery prawne. Sytuację zdaniem naszych władz zmieniłoby ustanowienie specjalnego systemu prawnego dotyczącego transgranicznych umów sprzedaży. Drugi z priorytetów to Bezpieczna Europa żywność, energia, obronność. Polska chce wspólnej, silnej polityki UE wobec głównych dostawców surowców energetycznych (czyli w praktyce Rosji) oraz zmian we Wspólnej Polityce Rolnej i działaniu agencji Frontex, odpowiedzialnej za bezpieczeństwo zewnętrznych granic UE. POLSKA w centrum uwagi WYDARZENIE Przez najbliższe pół roku oczy całej Europy zwrócone będą na Warszawę. Polska rozpoczyna przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej. W ciągu 184 dni odbędzie się w naszym kraju ponad 150 spotkań z udziałem unijnych polityków. Co z tego całego zamieszania wynika dla młodzieży? Trzeci z priorytetów to Europa korzystająca na otwartości. To pod tym hasłem kryją się postulaty i pomysły najważniejsze z punktu widzenia młodzieży. Jeden z nich to inicjatywa Młodzież i świat. Jak podkreśla Klaudia Wojciechowska z Ministerstwa Edukacji Narodowej, jej głównym celem będzie promocja współpracy młodzieży z UE z jej rówieśnikami z krajów Europy Wschodniej i Kaukazu. Region ten, pomimo sąsiedztwa z Unią, słynie z wielu barier w mobilności młodych ludzi, ale także tych odnoszących się do aktywności obywatelskiej. Prezydencja Polski w Radzie Unii Europejskiej będzie wielkim wyzwaniem logistycznym i merytorycznym dla polskich polityków ale nie ograniczy się jedynie do gabinetowych narad i pompatycznych konferencji. To także bogaty program imprez kulturalnych, konkursów, inicjatyw społecznych, sportowych i obywatelskich a przy okazji szansa na wyjątkowe doświadczenia w roli wolontariuszy. Młodzi ludzie powinni jednak nie tylko pytać, czego można spodziewać się po prezydencji, ale także co oni sami są gotowi dla tej prezydencji zrobić. Ministerstwo Spraw Zagranicznych zachęca młodzież, placówki oświatowe i organizacje pozarządowe do aktywności: organizowania happeningów, debat i pikników europejskich, promujących polską prezydencję. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji postanowiła odpowiedzieć na ten apel wspólnie z Ministerstwem Edukacji Narodowej szykuje cykl imprez. Więcej na ich temat na stronie 3 Europy dla Aktywnych. O prezydencji w Internecie: W NUMERZE MOBILNOŚĆ I MOBILIZACJA Rozpoczynamy cykl prezentacji Mobilnych Nauczycieli Comeniusa. Ich warto naśladować! Strona 5 SREBRNE GODY ERASMUSA Choć rodził się w bólach, teraz trudno wyobrazić sobie Europę bez niego. Strona 6 WOLONTARIAT SENIORÓW Znamy już pierwsze wrażenia z realizacji nowej inicjatywy Grundtviga. Strona 10 W INTERNECIE PEŁNA WERSJA ROZMOWY Z JOLANTĄ OKUNIEWSKĄ o tym, jak odnieść sukces w programie etwinning szukaj na stronie FOT. NIGELHOWE/ FLICKR.COM Polska młodzież zbudowała PROM polityka Wreszcie jest! Po latach jałowych dyskusji w kwietniu 19 organizacji podpisało akt założycielski Polskiej Rady Organizacji Młodzieżowych (PROM) Filip Jurzyk współpracownik Europy dla Aktywnych eurodesk@eurodesk.pl PROM to owoc wielu lat starań środowisk młodzieżowych oraz wspierających je instytucji. Głównym celem Rady będzie reprezentowanie interesów młodych ludzi w kraju i na forum międzynarodowym. Odtąd spośród krajów UE już tylko Węgry nie będą miały takiego podmiotu. Okazało się, że można! Środowiska młodzieżowe potrafią same wypracować rozwiązania, które umożliwiają im wyrażanie jednolitego głosu mówiła minister edukacji Katarzyna Hall. Bardzo serdecznie dziękuję i liczę na aktywne działanie i zwracanie uwagi na to, co możemy wspólnie zrobić dodała minister. W akcie założycielskim wymieniono najważniejsze cele związku, wśród któ- rych znalazło się m.in. współtworzenie polityki młodzieżowej, upowszechnianie idei uczestnictwa młodych ludzi w życiu publicznym, wymiana informacji i doświadczeń pomiędzy organizacjami, ułatwianie nawiązywania kontaktów pomiędzy polskimi organizacjami a partnerami za granicą, a także wspieranie rozwoju polskich organizacji młodzieżowych. Do PROM-u mogą należeć zarówno małe organizacje, liczące 15 osób, jak i duże zrzeszające członków. Statut związku stanowi, że decyzje będą podejmowane w dwóch izbach. Izba pierwsza jest przeznaczona dla organizacji ogólnopolskich liczących ponad 6000 członków z siedzibami w ponad połowie województw, zaś izbę drugą przeznaczono dla pozostałych. Dla Rady bardzo istotne jest zachowanie transparentności oraz równowagi między dużymi i małymi organizacjami, dlatego wszystkie ważne decyzje będą zatwierdzane przez obie izby w głosowaniu. PROM nie będzie prowadził działalności gospodarczej. Warto podkreślić, że wśród członków- -założycieli PROM-u znalazły się rywalizujące ze sobą Związek Harcerstwa Polskiego i Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej. To sukces. Cieszę, że organizacje harcerskie są tu razem i powstała między nimi wspólna płaszczyzna porozumienia mówiła zebranym posłanka Joanna Fabisiak z sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Jeśli miałabym wskazać zadanie, jakie przed wami stoi to powinniście teraz pojechać na Węgry i namówić tamtejsze organizacje młodzieżowe, by poszły w wasze ślady. Szersza relacja z powstania PROM na stronie:

2 Europa Dla Aktywnych - kwartalnik FRSE - strona 2 Druga strona Fundacji liczba numeru 213 TYSIĘCY STUDENTÓW SKORZYSTAŁO Z PROGRAMU ERASMUS W ROKU AKADEMICKIM 2009/2010 To nowy rekord w historii tego programu, o 7,4 proc. lepszy od wyniku zanotowanego w ubiegłym roku. Najwięcej zagranicznych studentów przyciągają Hiszpania, Francja i Wielka Brytania. FELIETON Radość trudnych decyzji Hanna Komorowska Konkurs European Language Label obchodzi swoje 10. urodziny. Certyfikaty przyznaje po głosowaniu Komitet Selekcyjny ELL, któremu mam przyjemność przewodniczyć. Konkurs ELL to jedna z inicjatyw europejskich zmierzających do wspierania nauki języków. Dzieje się tak nie bez powodu języki to doskonała inwestycja kulturowa i cywilizacyjna. Opanowywanie języków pobudza ciekawość poznawczą, zwiększa otwartość na nową wiedzę, pomaga poznawać inne kraje, innych ludzi i inne style życia, a tym samym podważa szkodliwe stereotypy, toruje drogę życzliwości, współpracy i demokracji. Znajomość języków to także droga do modernizacji oświaty, gdyż pozwala integrować materiał różnych przedmiotów nauczania, wykorzystując do tego celu nowe technologie informatyczne. Od początku konkursu w Polsce liczba nadsyłanych wniosków jest znaczna. Dowodzi ona znacznego zainteresowania, a zatem i potrzeby tego typu konkursu. Wnioski napływają z ośrodków dużych i małych, wielkomiejskich i wiejskich, z przedszkoli, szkół wyższych i uniwersytetów trzeciego wieku, ze szkół i z muzeów. Wszystkie łączy ogromna aktywność, pomysłowość, gotowość do uruchamiania inicjatyw i umiejętność poszukiwania partnerów swych działań. Wybór projektów, które zasługują na wyróżnienie, nie jest więc zadaniem łatwym jednocześnie jednak daje olbrzymią satysfakcję. Prof. zw. dr hab. Hanna Komorowska pracuje w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej i na Uniwersytecie Warszawskim FELIETON Być odpowiedzialnym Jacek Kurzępa Słońce bryluje na niebie, leniwie rozciągam ramiona, zastanawiając się, czy dzisiaj wybrać się na plażę, na basen, czy też poleniuchować jak przystało na prawdziwe wakacje? Po całym sumiennie przepracowanym roku wreszcie mam czas dla siebie. Teraz to mogą mi naskoczyć myślę. Ale to nie tylko moje myśli. Wszyscy czujemy się latem niczym spuszczone z łańcucha szczeniaki. Mamy ochotę penetrować znane i nieznane tereny, poczuć się odkrywcami, którzy poznają i oswajają. Niekiedy jednak przesuwamy się w obszar nadmiernych pokus i ryzyka, które nie było ani planowane, ani rozpoznane. Wtedy dobry czas wakacji może zamienić się w koszmar. Starczy, że przywołam kilka przykładów nie aby straszyć, ale by włączyć pomarańczowe światło z hasłem UWAGA!. Skok do nieznanego jeziora, szybka jazda, miksowanie i nadużywanie alkoholi? Nieważne, czy popycha nas do tego młodzieńcza brawura, czy nawet wynikające z doświadczenia przekonanie, że nic się nie stanie nie warto próbować. Przypadkowy seks? Też nie warto. Zarówno w przypadku dziewcząt, które powinny miarkować, jakie cele realizuje młodzian; jak i chłopców, którzy zrywając co rusz nowy kwiat z wielobarwnej łąki, tracą poczucie, że mają one jakąś wartość. Zadaj sobie pytanie: czy takie jazdy dodają Ci splendoru? Wzmagają Twój prestiż w środowisku? Jeśli tak, to mam dla Ciebie radę: czym prędzej zmień znajomych. Lepiej doznawać stymulacji pozytywnych i kreatywnych, niż dewastujących. Szczególnie, jeśli kryje się to pod hasłem przyjaźni lub totalnej wakacyjnej wolności. Jacek Kurzępa jest socjologiem młodzieży, wykładowcą SWPS we Wrocławiu Konkurs ELL ma 10 lat wydarzenie Zakończył się nabór wniosków w ramach jubileuszowej edycji konkursu ELL. Rocznicę uczczono godnie liczba zgłoszeń okazała się najwyższa w historii Anna Grabowska koordynatorka European Language Label agrabowska@frse.org.pl Najwięcej zgłoszeń przysłały instytucje oświatowe. Warto podkreślić, że wnioski złożyły nie tylko szkoły, ale również uczelnie wyższe, stowarzyszenia, biblioteki i władze samorządowe. Ogromną popularnością cieszył się też konkurs indywidualny dla nauczycieli, w ramach którego przyznawane są certyfikaty ELL za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kształcenia językowego. Tegoroczna edycja konkursu ELL jest wyjątkowa nie tylko z powodu dużej liczby zgłoszeń. Wyraźnie widać zmianę jakościową i tematyczną nadesłanych projektów. Związane jest to zapewne z ustalonymi na lata priorytetami europejskimi i krajowymi, takimi jak: umiejętności językowe jako przygotowanie do pracy zawodowej, nauka języków jako sposób na aktywizację i integrację społeczności lokalnej oraz zaangażowanie każdego nauczyciela w nauczanie języków. Tak sformułowane priorytety tematyczne zachęciły do udziału w konkursie ELL lektorów uczących języków obcych czy żołnierzy przygotowujących się do pełnienia misji wojskowych w krajach objętych konfliktem zbrojnym. Jeden z samorządów lokalnych, który nadal usuwa skutki ubiegłorocznej powodzi, opracował we współpracy z miejscową szkołą średnią projekt nauki języka angielskiego adresowany do przewlekle chorych dzieci przebywających w szpitalu. Instytucja odpowiedzialna za przygotowanie w jednym z polskich miast kadry hotelarskiej do obsługi gości w czasie EURO 2012 złożyła wniosek dotyczący kursu nauki języków specjalistycznych i zawodowych. Polskojęzyczni licealiści napisali zaś bajki i przygotowali przedstawienie teatralne dla francuskich przedszkolaków, ułatwiające im integrację z ich polskimi rówieśnikami. To tylko kilka przykładów innowacyjnych metod nauki języków obcych Liczba nagrodzonych projektów Statystyki konkursu ELL w latach opracowywanych i zgłoszonych do konkursu w roku Właśnie to nowatorskie podejście do nauki języków obcych jak również fakt, że wielojęzyczność przestała być jedynie postulatem KE, stanowi największą wartość ponad 600 projektów nadesłanych przez ostatnie 10 lat na konkurs ELL. Przełamano prymat języka angielskiego jako lingua franca, wielu nauczycieli zrozumiało, że celem nauki języków nie jest jedynie dobre przygotowanie uczniów do egzaminu z gramatyki, ale przede wszystkim wyposażenie ich w kompetencje językowe, które pomogą im w przyszłości studiować na zagranicznych uczelniach i korzystać z ofert pracy na całym świecie. Niezależnie od tego, w jakim celu uczymy się języków obcych: czy z pasji, dla miłości, z ciekawości lub chęci rozwoju kariery zawodowej, każde nowo poznane słowo czy wyrażenie przybliża nas do odkrycia otaczającego nas hiszpański (5 %) francuski (18 %) KRONIKA KWARTAŁU Z życia Fundacji, czyli co się u nas dzieje nowa odsłona fundacyjnych stron Fundacyjna strona przeszła wiosenną metamorfozę. W nowym serwisie użytkownicy znajdą przejrzysty przegląd wszystkich programów, a także aktualne informacje o konferencjach i szkoleniach. Nie umkną im także najbliższe terminy składania wniosków. Strona główna zapewnia szybki dostęp do fundacyjnej biblioteczki i elektronicznej wersji najnowszego numeru Europy dla Aktywnych. W kwietniu ruszył też nowy serwis programu Młodzież w działaniu. Ten przyjazny i kolorowy portal jest kopalnią wiedzy dla zainteresowanych programem. Mogą oni łatwo dotrzeć do informacji o zasadach poszczególnych akcji czy o procedurze składania wniosków, a także do przykładów już zrealizowanych projektów. Ciekawostką jest serwis z informacjami o bezpłatnych szkoleniach. FRSE na europejskich imprezach To już ósma edycja Parady Schumana, w której wzięła udział Fundacja. Radosna grupa entuzjastów zjednoczonej Europy przemaszerowała ulicami Warszawy w sobotę, 7 maja. Tradycyjnie parada zakończyła się w miasteczku europejskim. Jak co roku eksperci FRSE udzielali informacji i rozdawali bezpłatne materiały wszystkim zainteresowanym. W ten sam weekend odbyło się w Warszawie IV Forum Funduszy Europejskich (na zdjęciu) zorganizowane pod hasłem Siła zmian Festiwal Funduszy Europejskich. Także tam FRSE prezentowała ofertę swoich programów. FUNDACJA zaprasza Pawilon Europejskiego Roku Wolontariatu 2011 stanie na dwa wrześniowe tygodnie w samym sercu Warszawy. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji niemiecki (28 %) Szczegóły na stronie: Języki nagrodzonych projektów ( ) polski jako obcy (2 %) angielski (47 %) świata. Dlatego też nauka języków obcych coraz rzadziej kojarzona jest ze żmudnym przyswajaniem deklinacji, koniugacji i kolokacji, a coraz częściej postrzegana jest jako szansa na rozwój osobisty, naukowy, społeczny i ekonomiczny, szansa na poznanie i stworzenie czegoś nowego, kreatywnego i innowacyjnego. Do wyboru mamy ponad 6000 języków! Wystarczy tylko rozpocząć naukę jednego z nich, a świat stanie przed nami otworem. Tymczasem trzymamy kciuki za tegoroczne projekty. Wyłonieni przez Komitet Selekcyjny ELL laureaci 10. edycji konkursu odbiorą certyfikaty podczas organizowanej w trakcie prezydencji Polski w Radzie UE konferencji pt.: Kompetencje językowe podstawą sukcesu zawodowego i społecznego w Europie (w dniach września ). Konferencji towarzyszyć będzie również wystawa przedstawiająca różnorodność polskich projektów nagrodzonych certyfikatem ELL w trakcie ostatniej dekady. Mamy nadzieję, że dzięki tym wydarzeniom nauka języków obcych stanie się prawdziwą pasją wielu z nas! koordynuje w nim dzień związany z wolontariatem młodzieżowym. Na odwiedzających czeka m.in. możliwość poznania wolontariuszy z Polski i innych państw europejskich. FRSE chce obalić pokutujące przekonanie, że praca wolontariacka to frajerstwo i wykorzystywanie młodych ludzi. Zapraszamy 2 września na plac Defilad. Pawilon w wędruje po całej Europie prosto z Polski pojedzie do Helsinek. Więcej o akcji EYV 2011 Tour na stronie

3 Europejska Polityka Młodzieżowa młodzież miała głos Emocje, nerwy, wiedza, pytania, odpowiedzi. 17 maja zakończyło się główne wydarzenie Europejskiego Tygodnia Młodzieży debata krajowa Młodzież ma głos. W salach kinowych Pałacu Kultury i Nauki przez kilka godzin dyskutowano o problemach interesujących polską i europejską młodzież oraz szukano ich kompleksowych rozwiązań. W debacie udział wzięli m.in. twórca Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Jerzy Owsiak, wiceminister edukacji narodowej Mirosław Sielatycki oraz dyrektor programu Młodzież w działaniu Tomasz Bratek. Więcej o przebiegu ETM na str. 9 Europy dla Aktywnych. Ważne chwile prezydencji WYDARZENIE Mobilność i wielojęzyczność to główne tematy imprez organizowanych przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji i Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach prezydencji Polski w Radzie UE Agnieszka Pietrzak koordynatorka Zespołu Promocji i Informacji FRSE agnieszka.pietrzak@frse.org.pl Co pół roku kolejne państwo członkowskie UE przewodniczy pracom Rady UE, czyli sprawuje prezydencję. Kraj pełniący tę funkcję odpowiada za organizację unijnych wydarzeń, nadaje kierunek polityczny UE, dba o jej rozwój i integrację. Polska przejmuje prezydencję 1 lipca. FRSE wraz z Ministerstwem Edukacji Narodowej jest organizatorem dwóch wydarzeń wpisanych do oficjalnego kalendarium polskiej prezydencji. We wrześniu odbędzie się międzynarodowa konferencja Kompetencje językowe podstawą sukcesu zawodowego i społecznego w Europie. W gmachu dawnej Biblioteki Uniwersy- wywiad PROM do przodu Rozmowa z Klaudią Wojciechowską, naczelnikiem Departamentu Młodzieży i Organizacji Pozarządowych MEN Dlaczego Ministerstwo Edukacji Narodowej wspierało powstawanie pozarządowej struktury zrzeszającej organizacje młodzieżowe? Potrzebujemy reprezentacji młodzieży, ponieważ chcemy mieć z kim rozmawiać. Rada pozwoli nam budować solidne partnerstwo. Bardzo nas cieszy fakt, że na PROM wsiadły zarówno duże, jak i małe organizacje. Interesują nas bowiem także potrzeby małych lokalnych społeczności. W jaki sposób ministerstwo przyczyniło się do utworzenia PROM-u? tetu Warszawskiego na dwa dni spotka się grono specjalistów z całej Europy. Będą dyskutować o potrzebach kształcenia językowego w świetle integracji europejskiej i skutków, jakie ona niesie. Zostaną też poruszone zagadnienia takie jak polityka językowa i jej potencjał dla wspierania aktywności społecznej i obywatelskiej czy też kwestie związane z edukacją językową na każdym szczeblu kształcenia, od przedszkola po uniwersytet trzeciego wieku. W październiku goście z unijnych państw zawitają do Sopotu na konferencję Mobilność sposobem zdobywania i rozwijania kompetencji od juniora do seniora. Wydarzenie to przyjmie formę dyskusji na temat potencjału mobilności Chcieliśmy inspirować bez podsuwania gotowych rozwiązań. Zapewniliśmy wsparcie logistyczne przy organizacji spotkań młodych ludzi chcących tę organizację stworzyć. Pokazywaliśmy zagraniczne praktyki, ale żadnych sami nie narzucaliśmy. Najtrudniej było, gdy wśród organizacji pojawiały się konflikty, a my nie chcieliśmy w nie ingerować np. gdy powstawał statut była masa sprzecznych interesów. Na szczęście potrzeba znalezienia kompromisu była dużo silniejsza. Teraz dużym wyzwaniem dla ministerstwa będzie to, jak PROM finansować. Przecież z jednej edukacyjnej w kształceniu formalnym oraz pozaformalnym w ramach programów Uczenie się przez całe życie i Młodzież w działaniu. Podczas spotkania zostaną przedstawione sposoby wykorzystania mobilności do rozwijania programów kształcenia wielokulturowego. Konferencja ma również za zadanie zaprezentowanie rozwiązań systemowych i legislacyjnych stosowanych w różnych krajach Unii Europejskiej w tworzeniu warunków do mobilności i uznawania jej efektów. Uczestnicy wypracują rekomendacje dotyczące mobilności w nowej edycji programów edukacyjnych UE. Wydarzeniem towarzyszącym dwóm oficjalnym imprezom prezy- strony to jest NGO, ale jednak chcemy poprawiać jej widoczność na poziomie europejskim. Liczymy, że Rada nauczy się sięgać po fundusze tam dostępne. Będzie mogła także ubiegać się o dotacje ze środków publicznych. Czy Rada będzie traktowana jako partner społeczny wyłącznie przez MEN? Zależy nam, aby Radę zauważyły również inne resorty. To nie ma być Rada przy Ministrze Edukacji Narodowej, tylko organizacja gotowa do współpracy ze wszystkimi ministrami. Gdzie głos młodzieży będzie teraz brany pod uwagę? Szykuje się nowelizacja ustawy o systemie oświaty i będzie to pierwszy dokument, który chcemy przedstawić PROM-owi w ramach konsultacji społecznych. Jej głos będzie traktowany na równi z innymi partnerami, jak np. związkami nauczycieli. Ponadto w ramach prezydencji Polski w UE dencjalnym będzie międzynarodowa konferencja Rozwijanie współpracy pomiędzy kształceniem zawodowym, szkolnictwem wyższym i uczeniem się dorosłych w odpowiedzi na wyzwania uczenia się przez całe życie. Spotkanie zaplanowano na wrzesień. Głównym tematem, na którym skupią się uczestnicy konferencji, będzie jakość bardzo szeroko pojętego kształcenia zarówno formalnego, jak i nieformalnego. Goście spróbują określić kierunek działań, które zagwarantowałyby wyniesienie tej jakość na najwyższy poziom. Specjaliści omówią planowane zmiany, które ułatwią lepszą współpracę szkolnictwa wyższego z kształceniem zawodowym, sektorem biznesowym oraz edukacją dorosłych. Więcej o polskiej prezydencji w Radzie UE: we wrześniu w Warszawie odbędzie się konferencja młodzieżowa na temat wschodniego wymiaru mobilności. Zależy nam, by w przygotowaniach do tej konferencji również uczestniczyła PROM. Na prezydencję opracowujemy też dokument nt. wschodniego wymiaru mobilności młodzieży, który będzie przyjęty przez Radę Unii Europejskiej ds. Edukacji Młodzieży, Kultury i Sportu. Będziemy konsultowali jego treść z przedstawicielami środowisk młodzieżowych. A co z widocznością PROM-u na forum międzynarodowym? Zgodnie z rezolucją nt. europejskiej współpracy w dziedzinie młodzieży, wszystkie kraje członkowskie powinny prowadzić tzw. usystematyzowany dialog z młodzieżą. Rolę wiodącą w dialogu na poziomie krajowym i międzynarodowym winny pełnić rady młodzieży dobrze, że Polska wreszcie będzie mogła włączyć swoją Radę w ten proces. Rozmawiał Filip Jurzyk WIEŚCI Z EUROPY rusza drugi etap dialogu młodych z decydentami Znamy już wnioski i oczekiwania wobec kolejnej fazy Usystematyzowanego Dialogu ogłoszono je podczas Europejskiego Tygodnia Młodzieży. Młodzi przedstawiciele Krajowych Grup Roboczych z całej Europy, którzy przyjechali do Brukseli na sesję poświęconą Usystematyzowanemu Dialogowi towarzyszącą Europejskiemu Tygodniowi Młodzieży 2011, wyznaczyli priorytety dla Tria Prezydenckiego Danii, Polski i Cypru, które już 1 lipca rozpocznie swój 18-miesięczny okres działania. Jednym z kluczowych wniosków na przyszłość dotyczących Usystematyzowanego Dialogu było zapewnienie, by informacje na temat dialogu, czyli procesu politycznych konsultacji dotyczących młodzieży, były bardziej przyjazne i widoczne na poziomie krajowym. Zalecenie to powitała z uznaniem komisarz UE ds. młodzieży Androulla Vassiliou. Inną kwestią poruszoną we wnioskach była sugestia, by Komisja Europejska posługiwała się Europejskim Portalem Młodzieżowym w celu dostarczania istotnych informacji i prezentowania najlepszych przykładów wykorzystania efektów Usystematyzowanego Dialogu we wspieraniu młodzieży i przy podejmowaniu decyzji politycznych. Portal powinien również prezentować najlepsze praktyki w zakresie nadzorowania i oceny wdrażania rezultatów Dialogu. O pozostałych rekomendacjach można przeczytać na stronie news/doc/week11_en.pdf. wymyśl lekcję o prezydencji Uwaga nauczyciele! Ministerstwo Spraw Zagranicznych organizuje konkurs na scenariusz zajęć lekcyjnych poświęconych polskiej prezydencji w Unii Europejskiej. Konkurs związany jest z objęciem przez Polskę przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. Udział w nim mogą wziąć nauczyciele ze szkół publicznych i niepublicznych na poziomie gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym. Celem inicjatywy jest upowszechnienie wśród młodzieży wiedzy na temat istoty przewodnictwa w Radzie UE. Każdy z nauczycieli może zgłosić tylko jeden oryginalny scenariusz lekcji, przygotowany w dowolnej formie: pisemnej lub multimedialnej. Zgłoszone prace oceni komisja konkursowa, biorąc pod uwagę kryteria merytoryczne, wartości poznawcze i wykorzystane narzędzia metodyczne. Autorzy najlepszych scenariuszy otrzymają nagrody pieniężne: 3000 zł za I miejsce, 1500 zł za II miejsce oraz 500 zł za III miejsce. Dodatkowo nagrodzeni nauczyciele wezmą udział w wizycie studyjnej w Brukseli, a ich scenariusze trafią na stronę internetową ministerstwa. Wzór karty zgłoszenia scenariusza na konkurs, oświadczenie i regulamin dostępne są na stronie Termin nadsyłania zgłoszeń mija 22 sierpnia 2011 roku.

4 Europa Dla Aktywnych - kwartalnik FRSE - strona 4 Edukacja szkolna FELIETON Rachunek zysków Iwona Moczydłowska Udział w programach Comenius i etwinning przynosi nauczycielom zarówno zawodowe, jak i osobiste korzyści. Już na etapie rejestracji w programie etwinning nauczyciel zyskuje poczucie przynależności do jednej grupy zawodowej z kolegami z 32 krajów i przepustkę do europejskiej przestrzeni edukacyjnej. Współpraca z przedstawicielami instytucji oświatowych w Europie jest aktem nobilitującym i przyczynia się do wzmocnienia obywatelstwa europejskiego nauczyciela. Rozwój zawodowy w programach etwinning i Comenius dotyczy co najmniej czterech aspektów: współpracy międzynarodowej, użycia TIK jako narzędzia pedagogicznego, innowacji programowej i nowych sposobów pracy z uczniami. Realizując projekty, nauczyciel ma w ręku środek do osiągania celów zapisanych w nowej podstawie programowej: zdobywania wiedzy o świecie, rozwijania umiejętności wykorzystania tej wiedzy w praktyce i kształcenia postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie. A korzyści osobiste? Wyjazdy za granicę w ramach programów mają nieporównanie większą wartość niż zwykłe wyprawy turystyczne. To często wizyty w domach zagranicznych kolegów, poznawanie ludzi, miejsc, zapachów i smaków niedostępnych zwykłym turystom. Dalekie jest to od pakietu oferowanego przez biura podróży i płytkich kontaktów z tubylcami, ograniczonych do schematycznych rozmów. Około 77 proc. polskich nauczycieli stanowią nauczyciele mianowani i dyplomowani dla nich procedura awansu zawodowego jest praktycznie zakończona. Uczestnictwo w programach międzynarodowych nie pozwala im jednak osiadać na laurach. Daje im motywację do podejmowania dalszego wysiłku do stania się nauczycielem-liderem. Iwona Moczydłowska jest promotorem programu etwinning, konsultantem w Mazowieckim Samorządowym Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Wydział w Siedlcach statystycy policzyli Baza tysięcy produktów Produkty w projektach wielostronnych materiały audiowizualne 1135 materiały drukowane 910 materiały dydaktyczne 782 obrazy 434 inne 937 Produkty w projektach dwustronnych materiały dydaktyczne 100 materiały audiowizualne 90 inne Polscy uczestnicy 425 Partnerskich Projektów Comeniusa w edycji zarejestrowali aż 4536 rezultatów swoich projektów. Ich upowszechnianiu i to na poziomie międzynarodowym służy dostępna na stronie pl Europejska Baza Produktów. Autorzy projektów opisują je zarówno w ich językach roboczych, jak i w językach narodowych, co umożliwia dostęp do danych mieszkańcom wszystkich krajów uczestniczących w danej inicjatywie. Wśród najciekawszych zarejestrowanych produktów są materiały audiowizualne (w sumie 90 produktów w projektach dwu- i wielostronnych). To najczęściej filmy i prezentacje dokumentujące realizację projektu, mogące służyć zarówno jako źródło inspiracji, jak autorzy opisują projekty i materiał szkoleniowy zarówno w ich językach dla nauczycieli, uczniów roboczych, jak i językach i innych użytkowników narodowych uczestników bazy EST. A skoro o materiale szkoleniowym mowa, mamy go pod dostatkiem: w latach polskim nauczycielom we współpracy ze szkołami z całej Europy udało się stworzyć 100 zestawów materiałów dydaktycznych. Z niecierpliwością czekamy na rezultaty projektów kończących się w 2011 roku! oprac. danych: Wanda Burdecka tekst: Julia Płachecka Ruszam w podróż z walizką pomysłów EtwinniNg Rozmowa z Jolantą Okuniewską, nauczycielką edukacji wczesnoszkolnej w SP nr 13 w Olsztynie, ambasadorką etwinning w woj. warmińsko-mazurskim Dzięki programowi etwinning moi uczniowie niemal codzienie podróżują po Europie! Rozmawiała Gracjana Więckowska program etwinning gracjana.wieckowska@frse.org.pl Jak dowiedziałaś się o programie etwinning? Do mojej szkoły dotarła pocztą broszura. Zaczęłam szukać informacji w internecie, ale przygodę z etwinningiem rozpoczęłam dopiero po szkoleniu w Olsztynie. Powiało czymś nowym, ciekawym, myśli kłębiły się cały czas i wpadłam po uszy. Podczas realizacji pierwszego projektu odkryłam narzędzia internetowe Desktop, TwinSpace, Wiki, Pamiętnik Projektu. Mimo bariery językowej koordynatorka z Rumunii nie mówiła po angielsku udało nam się zrealizować znakomity projekt, który w krajowym konkursie zajął III miejsce. Co dają Tobie, Twoim uczniom projekty etwinning? Dla mnie to przygoda, jak podróż. W walizkę pakuję pomysły, radość, euforię, ciekawość. Wędruję z nią i wciąż potrzebuję nowej, bo stara jest za mała na to, co nowe, czego się uczę od innych. Realizuję swoje pasje. Kiedy zaczynałam pierwszy projekt, potrafiłam jedynie przygotować prezentację PowerPoint, zlikwidować czerwone oczka na zdjęciach i przesłać zdjęcie mailem. Teraz znam wiele ciekawych programów, w których przygotowuję pokazy slajdów, programy do animacji, realizacji filmów. Komputer stał się moim narzędziem pracy, kopalnią materiałów, miejscem spotkań podczas wideokonferencji. Dla moich uczniów to również przygoda. Dzięki etwinningowi niemal codziennie podróżują po Europie. Oglądają wspólnie wypracowane materiały, filmy przysłane z partnerskich szkół, uczą się o zwyczajach i życiu swoich rówieśników. To ich motywuje do nauki języka angielskiego. Mają możliwość poznać inny świat. Pokazuję im go nie w książce, na obrazku. Jest dla nich na wyciągnięcie ręki. Czy to nie wspaniałe? Jak organizowałaś prace uczniów podczas realizacji projektu? Mam to szczęście, że nie ogranicza mnie dzwonek i z moją klasą jestem cały dzień. Zadania, które zaplanuję do projektu, mogę zrealizować bez obawy, że nie zdążę podczas jednego dnia pracy. Nie muszę nic zmieniać w organizacji zajęć, pamiętam jedynie, żeby dokumentować nasze działania aparatem fotograficznym lub kamerą, co też jest mobilizujące dla dzieci. Proszę uczniów o przygotowanie materiałów do projektu, informuję rodziców o swoich zamierzeniach, proszę o pomoc z ich strony. Umawiamy się z partnerami na wideokonferencje, pracujemy według planu, ale zawsze można coś zmienić, reagujemy na pomysły uczniów i rodziców. Moi uczniowie nie mają też informatyki, realizują starą podstawę programową. Aby mogli pracować na komputerach i wykonywać na nich zadania do projektu, wychodzę z dziećmi do Multicentrum nowoczesnej biblioteki multimedialnej w Olsztynie. Tam dzieci bawią się i podczas tej zabawy tworzą potrzebne nam materiały. Korzystałam też z pracowni komputerowej w szkole. Jakie projekty teraz realizujesz? Zakończyłam realizację dwóch projektów etwinning o jesieni Let s celebrate autumn i o dzieciach z Bullerbyn What s on In Bullerbyn. Kończę właśnie projekt o zamkach i rycerzach Hide and seek in the Castel. Wszystkie trzy otrzymały w marcu Krajowe Odznaki Jakości. Na zakończenie projektu o zamkach mamy w planach wizytę na zamku w Ostródzie oraz spotkanie w zamku olsztyńskim połączone ze zwiedzaniem zakamarków, które nie są dostępne dla zwykłych zwiedzających. Może nawet pobawimy się w chowanego w zamkowych piwnicach? W nowym roku szkolnym mam zamiar realizować kolejne projekty już z nowymi uczniami. Mam nadzieję, że zarażę ich swoją pasją do etwinningu. Pełna wersja rozmowy na stronie: Wielki potencjał współpracy ze szkołami comenius Ponad 200 osób z całej Europy uczestniczyło w konferencji akcji Comenius Regio w Bordeaux. Rozmawiano o roli władz lokalnych w rozwoju edukacji Agnieszka Fijałkowska program Comenius agnieszka.fijalkowska@frse.org.pl poprzednim numerze EdA pisałam, W że polscy samorządowcy niechętnie angażują się w realizację Partnerskich Projektów Regio Comeniusa. Tendencja ta widoczna jest w całej Europie. Jest jednak wiele przykładów pokazujących zaangażowanie władz lokalnych i ich partnerów w realizację działań edukacyjnych. Na pierwszej międzynarodowej konferencji skupiającej realizatorów projektów Comenius Regio z całej Europy ponad 200 osób z entuzjazmem opowiadało o dwuletniej współpracy z partnerami krajowymi i zagranicznymi i o jej rezultatach. Celem konferencji było pokazanie dorobku pro- jektów Comenius Regio i stworzenie platformy wymiany doświadczeń przedstawicieli władz oświatowych z całej Europy. Tematyka poruszana podczas sesji odzwierciedlała tematy podejmowane w projektach Comenius Regio. W trakcie sesji plenarnych i warsztatów mogliśmy dyskutować o roli władz lokalnych w budowaniu europejskiego obszaru edukacji i szkoleń, roli kształtowania kompetencji kluczowych, problemach przedwczesnego porzucania edukacji przez młodzież oraz przygotowywania i wspierania nauczycieli i liderów szkolnych. Realizacja pierwszych projektów tej innowacyjnej akcji pokazuje duży potencjał działań, w których współpracują ze sobą władze lokalne, szkoły, przedszkola i inne instytucje działające na rzecz edukacji. Na zakończenie konferencji dyrektor generalny ds. edukacji i kultury Komisji Europejskiej Jan Truszczyński powiedział: Jednym z zagadnień dla nowego programu Mobilna młodzież jest poprawa partnerstwa między szkołami a ich otoczeniem właśnie to robiliście w ramach projektów Comenius Regio. Jako Komisja Europejska uważamy, że efekty tej nowej akcji trzeba upowszechniać, uczynić je bardziej znanymi, dlatego planujemy utworzenie wirtualnej platformy dedykowanej Comenius Regio, która ma zacząć działać w 2012 roku. Akcja Comenius Regio się rozwija i mam nadzieję, że również w Polsce zainteresowanie nią będzie rosło. Więcej szczegółów na stronie: ida/194/vig

5 Comenius wyniki naboru Znane są już wyniki oceny formalnej wniosków o dofinansowanie złożonych w lutym Spośród 1137 złożonych projektów wielostronnych (3 lub więcej szkół partnerskich biorących udział w projekcie), z przyczyn formalnych odrzucono 10 aplikacji. Spośród 91 projektów dwustronnych z przyczyn formalnych odrzucony został tylko jeden. Wyniki oceny merytorycznej już w połowie czerwca na COMENIUS szkolenie W dniach czerwca odbyło się pierwsze szkolenie dla uczniów wyjeżdżających na naukę za granicą w ramach akcji Wyjazdy Indywidualne Uczniów Comeniusa. Z Polski wyjedzie 19 uczniów, którzy 3 miesiące roku szkolnego spędzą w szkołach w Hiszpanii, Francji, Słowenii, Szwecji, na Łotwie i we Włoszech. Szkolenie miało przygotować młodych ludzi do efektywnego wykorzystania pobytu w szkole zagranicznej. raport o nastolatkach W sieci dostępna jest już najnowsza publikacja organizacji UNICEF, opisująca najważniejsze wyzwania, z jakimi spotykają się nastolatkowie na całym świecie. Do ściągnięcia za strony Doświadczenia zdobyte za granicą okazują się bezcenne w codziennej pracy sonda Małgorzata Drążkiewicz uczennica gimnazjum Nauczyciel powinien być obiektywny i uczciwy w ocenianiu. Powinien lubić swoją pracę i przedmiot, którego naucza, wtedy prowadzi o wiele ciekawsze zajęcia i uczniowie z radością przychodzą do niego na lekcje. W pamięć zapadła mi nauczycielka historii była wielką fanką swojego przedmiotu i potrafiła zarażać swą fascynacją. Była sympatyczna, a tych słabszych miała szczególnie na oku. Nie trzeba być surowym, aby zyskać szacunek i respekt. Jaki powinien być idealny nauczyciel? Katarzyna Lisewska tegoroczna maturzystka Miałam w liceum nauczyciela angielskiego, który był też pasjonatem muzyki. Kiedyś rozmawiałam z nim o festiwalach muzycznych gdy wspomniałam, że brakuje mi do biletu na koncerty w Węgorzewie, dorzucił mi dychę! Na lekcjach nikogo nie faworyzował, był wymagający i wszystkich oceniał sprawiedliwie. Dobry nauczyciel powinien znaleźć złoty środek pomiędzy partnerskim kontaktem z uczniami a byciem na tyle wymagającym, by móc przekazywać wiedzę. Mobilność i mobilizacja COMENIUS Rozpoczynamy cykl tekstów prezentujących Mobilnych Nauczycieli Comeniusa. Tylko naśladować! Magdalena Załuska program Comenius mzaluska@frse.org.pl Można powiedzieć zawód, jak wiele innych. Może powszedni bo wszyscy mieliśmy z nim do czynienia? A może jeden z ważniejszych, bo kształtuje człowieka od najmłodszych lat? Niewątpliwie nauczyciel to postać, która wpisała się w historię naszego życia. W poprzednim stuleciu pisano, iż: Prawdziwy nauczyciel powinien być zawsze najpilniejszym uczniem. Sprawdzimy, jak jest dzisiaj. Rozpoczynamy cykl prezentujący Mobilnych Nauczycieli Comeniusa. W kolejnych numerach pokażemy Wam sylwetki szczególnych pedagogów zobaczycie, jaki jest Nauczyciel XXI wieku. Zadanie stojące przed współczesnym nauczycielem nie jest proste. Musi sprostać oczekiwaniom młodzieży, która w swojej naturze ma kreatywność, otwartość, chęć odkrywania i poszukiwania. Ma ochotę prowadzić świat do przodu a nauczyciel musi zadbać, Katarzyna Prawdzik rodzic Nauczyciel moich dzieci powinien przede wszystkim posiadać odpowiednie wykształcenie pedagogiczne, a praca z dziećmi ma mu dawać poczucie zawodowego spełnienia. Istotne jest też doświadczenie życiowe mam na myśli posiadanie własnych dzieci. Uważam, że własne doświadczenie pozwala lepiej zrozumieć potrzeby i problemy uczniów. Liczą się również kreatywność, otwarcie na ludzi oraz chęć współpracy i zdobywania wiedzy. by zapał i chęci młodzieży prowadziły w dobrym kierunku. Jak sprostać tej roli? Trzeba korzystać z wszelkich szans na rozwój swoich kluczowych kompetencji m.in. poprzez projekty Comeniusa. Program Comenius Mobilność Szkolnej Kadry Edukacyjnej otwiera nauczycielom drogę do międzynarodowych wyjazdów. Nauczyciel, który pokaże, że sam potrafi być pilnym i zaangażowanym uczniem, staje się dla swych podopiecznych bardziej wiarygodnym wzorem do naśladowania. Widziany przez ucznia w międzynarodowym gronie nabiera nowego, europejskiego wymiaru inspiruje do odkrywania nowych możliwości i dzielenia się swoimi umiejętnościami już nie tylko z lokalną czy regionalną publicznością, ale również międzynarodową. Takich właśnie nauczycieli będziemy pokazywać w naszym cyklu. Pierwsza sylwetka już we wrześniu! Więcej o programie: Joanna Mrugała nauczyciel, opiekun W zawodzie nauczyciela należy umniejszyć samego siebie. Chodzi o to, by dając, ubogacać drugą osobę ucznia. Podstawą do świadomego, celowego ingerowania w rozwój wychowanka jest wiedza. Nauczyciel powinien posiadać odpowiednie kompetencje oraz kwalifikacje. Wymagana jest też wrażliwość i empatia, by lepiej poznać wychowanka i jego stany emocjonalne, a także umiejętność stawiania wymagań i odpowiedniego motywowania. aktualności Zwycięzca konkursu etwinning w szkolnej bibliotece 2011 : Books Make Friends and Friends Make Books Miejski Zespół Szkół nr 2 Szkoła Podstawowa nr 1 w Bolesławcu Koordynator: Teresa Prokowska Zwycięzca konkursu językowego etwinning 2011: Oui, chef! Zespół Szkół nr 1 Technikum Gastronomiczne w Choszcznie Koordynator: Gabriela Smolij Zwycięzca konkursu etwinning dla nauczycieli przedmiotów matematyczno-przyrodniczych 2011: ICT, You & Me Szkoła Podstawowa nr 4 im. Władysława Broniewskiego w Zambrowie Koordynator: Agata Czarniakowska Laureaci konkursu Nasz projekt etwinning VII edycja 2011 Kategoria wiekowa 7-12 lat: Colours of Winter Zespół Szkół im. Św. Jadwigi Królowej w Klimontowie Koordynator: Urszula Kowalska Kategoria wiekowa lat: GOAL! Go Outside And Learn Publiczne Gimnazjum nr 1 im Jana Pawła II w Krempachach Koordynator: Małgorzata Zamarlik Pełna lista laureatówna stronie: wyjątkowe projekty PROGRAMU etwinning Na ile sposobów można popularyzować biblioteki i czytanie? W Lublinie udowodniono, że wyobraźnia nie zna granic Nowoczesna promocja starej poczciwej książki Gracjana Więckowska program etwinning gracjana.wieckowska@frse.org.pl Zainicjowany w lubelskim Gimnazjum nr 3 projekt Bookraft realizowano wspólnie z rówieśnikami z Grecji i Cypru. Chodziło o uświadomienie młodym ludziom, jak ważne są książki, biblioteki i czytanie. Wykorzystano do tego najnowsze technologie, jednocześnie zachęcając uczestników do różnorodnych działań twórczych. Inicjatywa zajęła pierwsze miejsce w kategorii wiekowej lat w konkursie europejskim etwinning Uczestnicy projektu zorganizowali m.in. internetowy konkurs związany ze Światowym Dniem Książki, Maraton czytelniczy, którym uczczono Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich, a także dyskusje na temat ochrony planety i zbiórkę makulatury, z której powstały później książkowe rzeźby. Czytanie jest trendy, bo jest wszechobecne udowodnili uczestnicy projektu W trakcie projektu powstały też zabawne prezentacje Przyłapani na czytaniu (uczniowie podpatrywali czytających znanych ludzi) oraz kolekcja wakacyjnych zdjęć czytających turystów i czytających pomników. W ten sposób uczestnicy inicjatywy udowadniali, że czytanie jest trendy. Uczniowie przygotowali również e-booka, filmiki poświęcone czytaniu i kalendarz. Dodatkowym zajęciem było muzykowanie podczas wspólnych wideokonferencji. Projekt został zrealizowany pod kierunkiem Anety Szadziewskiej i Ewy Osoby. Więcej na CIEKAWOSTKI W większości krajów europejskich powtarzanie klasy jest możliwe odsetek uczniów drugorocznych znacząco się jednak różni. W Polsce wśród 15-latków jest niski sięga 5,3 proc., na Islandii czy w Słowenii wynosi odpowiednio zaledwie 0,9 i 1,5 proc., podczas gdy we Francji i Portugalii rok powtarza ponad 35 proc. 15-latków! Tak duży odsetek wynika z przekonania nauczycieli, że powtarzanie to zjawisko pozytywne. Więcej w raporcie Eurydice Zjawisko drugoroczności w szkołach w Europie. Szczegółowe informacje na stronie

6 Europa Dla Aktywnych - kwartalnik FRSE - strona 6 Szkolnictwo wyższe FELIETON Od początku w Erasmusie Jadwiga Bolechowska Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (d. Akademia Rolnicza) należy do pionierów Erasmusa uczestniczymy w programie od chwili przystąpienia do niego Polski w roku Mamy najniższy, czyli najwcześniej nadany, numer Karty Uczelni Erasmusa. Kiedy sięgam pamięcią do początków, przypominam sobie powódź w 1997 roku. Odwiedziłam wtedy rektora jako nowo wybrany kierownik Studium Języków Obcych, które szczególnie ucierpiało z powodu wielkiej wody. Jako antidotum na stres dostałam do tłumaczenia materiały z Komisji Europejskiej. Wkrótce potem zostałam koordynatorem programów międzynarodowych, w tym Erasmusa. Pierwszy wniosek złożyliśmy w listopadzie 1997 r., a niecały rok później przyznano nam kontrakt uczelniany. Studentów zainteresowanych stypendium było jeszcze niewielu, ale dzięki akcji promocyjnej w 1998 r. zamiast zaplanowanych 17 wyjechało 21 osób. Pamiętam początkową bezradność naszych studentek we Włoszech, gdzie język angielski wcale nie był powszechnie znany. W tym samym roku przyjechał do nas jeden student z zagranicy z Finlandii. W następnych latach przyjeżdżało po kilka osób. Nawet niewielka grupka cudzoziemców sprawiała, że zajęcia i lektoraty nabierały życia. Z czasem zagranicznych studentów przybywało, lecz dysproporcja między liczbą wyjazdów i przyjazdów była ogromna. Dzisiaj z dumą odnotowujemy równowagę. Nieocenioną rolę w przyjmowaniu studentów z zagranicy odgrywa Erasmus Student Network. Obecnie nie ma u nas studenta, który nie zetknąłby się z Erasmusem. Wielu było jego beneficjentami, a inni na co dzień mają kontakt z naszymi gośćmi. Program ogromnie się przyczynił do umiędzynarodowienia uczelni. Jadwiga Bolechowska jest koordynatorem programu Erasmus na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu RZADKO ZADAWANE PYTANIA Czy to prawda, że o stypendia naukowe w ramach szwajcarskiego Funduszu Stypendialnego SCIEX mogą się ubiegać wyłącznie osoby, które nie przekroczyły 40. roku życia? Nie. O stypendium mogą się ubiegać: młodzi pracownicy naukowi (granica 40 lat nie stanowi tu bariery), którzy posiadają co najmniej tytuł doktora (wyjazdy na projekty badawcze trwające od 6 do 18 miesięcy); studenci studiów doktoranckich (wyjazdy na projekty badawcze trwające od 6 do 24 miesięcy). Jakie koszty i na jakiej zasadzie są pokrywane w ramach stypendium? Stypendium w postaci wynagrodzenia jest wypłacane co miesiąc przez szwajcarską instytucję goszczącą na podstawie umowy o pracę. Wysokość średniego stypendium wynosi w przypadku doktorantów ok franków miesięcznie, w przypadku młodych pracowników naukowych ok franków miesięcznie. Kwota średniego wynagrodzenia może się nieco różnić w zależności od kantonu. Dodatkowo zwracany jest koszt podróży między Polską a Szwajcarią (do 1000 franków) oraz transport na terenie Szwajcarii (do 1000 franków). Budżet obejmuje również koszty maksymalnie trzech krótkich wizyt mentorów (opiekuna polskiego w Szwajcarii oraz szwajcarskiego w Polsce). opr. Sylwia Iżyniec Więcej informacji: Srebrne gody programu Erasmus erasmus W roku 2012 Erasmus będzie świętował swoje 25-lecie. To okazja do podsumowań, refleksji i nowych planów na przyszłość Beata Skibińska zastępca dyrektora programu Uczenie się przez całe życie beata.skibinska@frse.org.pl Erasmusowi należą się solidne srebrne gody. Dlaczego? Program jest często nazywany flagową inicjatywą Unii Europejskiej. Politycy europejscy nie szczędzą mu pochwał, twierdząc, że jego znaczenie dla budowania tożsamości obywateli Europy jest nie do przecenienia. W roku 2010 nazwa programu została zastrzeżona przez Komisję Europejską, ponieważ słowo Erasmus stało się tak popularne, iż zaczęto je wykorzystywać do nazywania przedsięwzięć zupełnie niezwiązanych z programem. Nawet sama Komisja, chcąc zachęcić młodych przedsiębiorców do większej mobilności zawodowej, nazwała jedną ze swych inicjatyw Erasmusem dla młodych przedsiębiorców. Program Erasmus zapracował na swoją markę i renomę. Czy politycy decydujący o jego ustanowieniu w 1987 roku zdawali sobie sprawę z wpływu, jaki wywrze on na szkolnictwo wyższe w Europie? Na pewno nie przewidzieli tak dużego sukcesu. Często można usłyszeć lub przeczytać w okolicznościowych wypowiedziach, że to program Erasmus udowodnił związek między mobilnością studentów oraz pra- cowników uczelni i jakością kształcenia, a zwiększająca się z roku na rok skala wymiany wymogła decyzje o podjęciu prac nad harmonizacją systemów szkolnictwa wyższego i utworzeniem Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego. A jak to było z początkami programu? Komu zawdzięczamy jego powstanie? Ewa Kolanowska, autorka publikacji 10 lat Erasmusa w Polsce , tak 11,6 tys. polaków wyjechało na studia z Erasmusem w roku szkolnym 2009/10 pisała o politycznych kulisach utworzenia Erasmusa: propozycja programu Erasmus została opracowana na podstawie doświadczeń z realizacji w latach pilotażowych projektów wymiany studentów. Pomimo pewnej niechęci ze strony kilku dużych krajów tworzących wówczas Wspólnotę Europejską, które realizowały na szeroką skalę własne programy wymiany, większość zasadniczych aspektów przyszłego programu była już w pewnym momencie uzgodniona i propozycja miała zostać przyjęta. [ ] nie osiągnięto jednak Więcej na ten temat na stronie: Tell me please, jak to się mówi po polsku? erasmus Blisko czterystu zagranicznych studentów Erasmusa będzie się uczyć języka polskiego na intensywnych kursach EILC pod koniec tegorocznych wakacji Małgorzata Członkowska-Naumiuk program Erasmus malgorzata.czlonkowska@frse.org.pl Jak co roku w kwietniu Narodowa Agencja Programu Uczenie się przez całe życie ogłosiła wyniki konkursu na przeprowadzenie w Polsce intensywnych kursów języka polskiego dla zagranicznych studentów Erasmusa. Wyłoniono 12 uczelnianych ośrodków nauczania języka. Kursy odbędą się w Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Nowym Sączu, Olsztynie, Poznaniu, Toruniu, Warszawie i Wrocławiu. Kursy językowe Erasmusa, popularnie zwane kursami EILC (od Erasmus Intensive Language Courses), to jedna z form wspierania przez Komisję Euro- Jan Figel z dyrekcji ds. młodzieży KE na rocznicowej konferencji ostatecznego porozumienia punktem spornym okazał się proponowany przez Komisję Europejską budżet programu, a w szczególności kwota przewidziana na stypendia dla studentów, którą pięć państw członkowskich uznało za zbyt dużą. Wycofano więc propozycję, argumentując, że w tej sytuacji program należałoby uruchomić bez wymiany studentów, a to byłoby»nie do pomyślenia«. Ten impas wywołał żywe reakcje ze strony stowarzyszeń zajmujących się edukacją i innych organizacji europejskich, dzięki czemu pierwotna propozycja Komisji [ ]»powróciła na stół«w grudniu 1986 r., co pozwoliło ówczesnej Radzie Ministrów WE na zatwierdzenie decyzji o uruchomieniu programu dopiero 15 czerwca 1987 r.. Blisko trzymilionowa rzesza studentówstypendystów Erasmusa jest z pewnością wdzięczna politykom, że mimo początkowych trudności postanowili zainwestować znaczne środki w ten program (swoją drogą ciekawe, kto był przeciw). Ta inwestycja z pewnością się opłaciła. W kolejnych numerach będziemy kontynuować cykl artykułów okolicznościowych z okazji 25-lecia programu. Zachęcamy do lektury! pejską różnorodności językowej i wielojęzyczności. Służą nauce języków mniej rozpowszechnionych, a przeznaczone są dla studentów przyjeżdżających na studia lub praktyki do krajów, w których języków tych się używa. Kursy EILC oferuje zagranicznym studentom aż 25 krajów spośród 33 uczestniczących w Erasmusie. Jak łatwo się domyślić, tego typu kursy nie obejmują angielskiego, francuskiego, niemieckiego i hiszpańskiego. W Polsce kursy EILC są organizowane od początku udziału w Erasmusie, tj. od 1998 roku. Cieszą się wielkim zainteresowaniem w latach wzięło w nich udział 1731 osób, a na ich organizację wykorzystano 525 tys. euro. Kursy EILC mają umożliwić studentom posługiwanie się językiem obcym w życiu codziennym i pomóc w jak najlepszej integracji ze środowiskiem lokalnym. Bardzo lubiane i ciekawe zajęcia warsztatowe, np. teatralne, muzyczne (nauka polskich piosenek) czy filmowe zachęcają studentów do aktywności i pomagają w przełamywaniu barier językowych. Niezwykle ważny jest też program kulturalny pozwalający uczestnikom poznać kulturę i historię kraju, do którego przyjechali. Gdyby nie ograniczenia budżetowe, moglibyśmy przyjmować dwa razy więcej studentów, ponieważ chętnych jest co roku znacznie więcej niż miejsc. Okazuje się, że zagranicznym studentom wcale niestraszne nasze deklinacje, koniugacje i zbitki spółgłosek! Więcej o programie: erasmus.org.pl/index.php/ida/8/