Zastosowanie technologii światłowodowej w pomiarach deformacji tuneli
|
|
- Wacław Witkowski
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Zastosowanie technologii światłowodowej w pomiarach deformacji tuneli mgr inż. Łukasz Bednarek AGH Akademia Górniczo-Hutnicza mgr inż. Artur Ulaszek AGH Akademia Górniczo-Hutnicza STRESZCZENIE W artykule przedstawiono wybrane współczesne techniki do monitorowania deformacji tuneli, oraz konstrukcję i zasady funkcjonowania wybranych i najczęściej stosowanych czujników światłowodowych. Artykuł opisuje także przykłady zastosowania przedstawionych w nim technologii na przykładzie inwestycji realizowanych na całym świecie. Przedstawia się istotne z punktu widzenia pomiarów deformacji, właściwości metrologiczne, przedstawionych systemów, a także możliwości ich typowych zastosowań praktycznych. SŁOWA KLUCZOWE: światłowody, technologia światłowodowa, SOPO, FBG, FABRY-PEROT WPROWADZENIE Budownictwo tunelowe w Polsce obecnie rozwija się w sposób szybki i na wysokim poziomie. Związane jest to z licznymi inwestycjami zaplanowanymi oraz realizowanymi. Budowa tuneli w naszym kraju jest rzeczą ważną ze względu na usprawnienie infrastruktury miejskiej oraz ogólnokrajowej. Nowo powstające tunele wypływają pozytywnie nie tylko na sprawne i szybkie przemieszczanie się w miastach lub miedzy miastami, ale również poruszają problem ekologii, kiedy mówimy na przykład o budowie metra. Zaprojektowanie i budowa tunelu jest rzeczą trudną i czasochłonną. Ważnym aspektem jest właściwe utrzymanie nowo wydrążonego tunelu, zapewniające jego odpowiednią funkcjonalność. Wiąże się to z opracowaniem odpowiedniego procesu monitorowania takiego obiektu. Ważne jest, aby wszelakie deformacje pojawiające się w obudowie tunelu zostały w szybki sposób wykryte i zniwelowane. Technologia światłowodowa nie jest już metodą innowacyjną, lecz dobrze znaną i coraz szerzej stosowaną. Światłowody wykorzystywane są w telekomunikacji, technice laserowej, czujnikach oraz w medycynie. Światłowody znalazły również zastosowanie w technice pomiarowej. Używane są do monitoringu konstrukcji budowlanych takich jak: mosty, tunele, zapory wodne, wysokie budynki, torowiska, kratownice dachowe, platformy wiertnicze, rurociągi czy nawet zabytkowe budowle. Czujniki światłowodowe służą do pomiaru deformacji konstrukcji ujawniających się w postaci pęknięć, rozwarstwień, osiadań, pochyleń, drgań, ugięć oraz temperatury [11]. W niniejszym artykule autorzy opisują sposób działania światłowodu oraz technikę pomiarową przy pomocy czujników światłowodowych. Ponadto zaprezentowane zostały przykładowe obiekty tunelowe, w których zastosowano monitoring czujnikami światłowodowymi. 1
2 1. RODZAJE CZUJNIKÓW I SYSTEMY POMIAROWE Czujniki światłowodowe zbudowane są ze standardowych światłowodów telekomunikacyjnych (rys.1). Jedyna różnica polega w zastosowanym pokryciu, które w przypadku czujników wykonane jest z materiału o dużym współczynniku tarcia i przyczepności. Rys. 1. Budowa światłowodu Fig. 2. Construction of optical fiber Czujniki światłowodowe stosowane do monitoringu konstrukcji charakteryzują się trzema ważnymi cechami. Po pierwsze czujniki te odporne są na zakłócenia elektromagnetyczne pochodzące od silników, telefonów komórkowych czy nadajników radiowych, a także wyładowań atmosferycznych. Kolejną cechą charakterystyczną dla czujników światłowodowych jest brak zasilania elektrycznego, co umożliwia ich stosowanie w warunkach zagrożonych wybuchami. Znamienna dla tego rodzaju czujników jest również możliwość przesyłania danych na duże odległości oraz umieszczanie analizatora sygnału w miejscu bezpiecznym oddalonym od strefy pomiaru [8, 10, 11, 13]. Znane obecnie są cztery rodzaje czujników światłowodowych stosowanych do monitoringu konstrukcji budowlanych tj: czujniki siatkowe Bragga (FBG - Fiber Bragg Grating); czujniki interferometryczne Fabry-Perot (EFPI Extrinisic Fabry-Perot Interferometer); czujniki SOFO (Surveillance d Ouvrages par Fibers Optiques); czujniki wykorzystujące rozproszenie Brillouina światła w światłowodzie. Czujniki Fabry-Perot oraz SOFO przeznaczone są do pomiarów odkształceń oraz przemieszczeń, ale tylko lokalnych lub punktowych. Natomiast czujniki z siatką Bragga stosuje się do pomiarów odkształceń quasi-rozłożonych, a czujniki wykorzystujące rozproszenie Brillouina wykorzystywane są przy pomiarach temperatur i odkształceń na całej ich długości [5] CZUJNIKI SIATKOWE BRAGGA Światłowodowe czujniki siatkowe Bragga (FBG - Fiber Bragg Grating) to rodzaje segmentów wbudowanych w światłowód o długości 5 12 mm które odbijają wiązkę światła o określonej 2
3 długości fali (rys. 2). Jest to tak zwana siatka Bragga, która działa jak filtr. Odbija ona falę o częstotliwości takiej samej jak siatka, a przepuszcza fale krótsze bądź dłuższe[3, 5, 8, 11]. Rys. 3. Światłowód z siatką Bragga Fig. 4. Fiber Bragg Grating Sensor Pomiar odkształcenia polega na pomiarze zmian długości fali odbitej od siatki Bragga. odkształcenia czujnika powoduje również odkształcenie siatki i odbicie innej długości fali odpowiadającej nowemu okresowi siatki. Czujniki światłowodowe z siatką Bragga charakteryzują się szybkim i prostym montażem w punkcie pomiarowym. Nie wykazują wrażliwości na działanie otoczenia, wilgoci oraz wody. Posiadają przewagę nad czujnikami i tensometrami elektrycznymi w postaci większej stabilności przy zmiennym obciążeniu oraz braku przestoju wynikających z wymiany tensometrów elektrycznych[1, 10, 11] CZUJNIKI INTERFEROMETRYCZNE FABRY-PÉROT Czujniki Fabry-Pérot zbudowane są z dwóch światłowodów umieszczonych w rurce (rys.3). Czujnik oświetlany jest przy pomocy światła białego. na końcach światłowodów umieszone są zwierciadła lustrzane, które odbijają fale o długości zależnej od długości lustra tworząc w ten sposób miniaturowy interferometr[5, 11]. 3
4 Rys. 5. Czujnik światłowodowy Fabry-Pérot Rys. 6. Fiber-optic Fabry-Pérot sensor W czujnikach typu Febry-Pérot fala świetlna, która jest transmitowana światłowodem ulega kilkukrotnemu odbiciu od pary półprzepuszczalnych luster ustawionych równolegle względem siebie. Odbite wiązki światła nakładają się na siebie i jest to rejestrowane w detektorze. Wielkość interferencji zależy od odległości pomiędzy lustrami. Odległość ta może zmieniać się pod wpływem czynników zewnętrznych takich jak: temperatura czy ciśnienie CZUJNIKI SOFO Czujniki światłowodowe SOFO zbudowane są z dwóch równoległych światłowodów o podobnej długości. Jeden ze światłowodów jest napięty i odpowiada, i pełni funkcję ramienia pomiarowego, natomiast drugi przewód jest swobodny i działa, jako ramię odniesienia. Na końcach światłowodów umieszczone są zwierciadła lustrzane, drugimi końcami natomiast są połączone z sprzęgaczem (rys. 4). 4
5 Rys. 7. Schemat systemu SOFO Fig. 8. Diagram of SOFO system Wiązka światła wysyłana ze źródła promieniowania dzielona jest przez sprzęgacz na dwie wiązki o tej samej mocy: wiązkę odniesienia i pomiarową. Odbite wiązki światła od luster umieszczonych na końcach światłowodów wracają z powrotem do sprzęgacza, w którym następuje interferencja. Odkształcenia pojawiąjące się w światłowodzie pomiarowym powodują zmianę drogi, która przebywa fala na tym odcinku ramienia. Skutkiem tego interferujące ze sobą wiązki światła są względem siebie przesunięte [2, 6, 7, 11] CZUJNIKI WYKORZYSTUJĄCE ROZPROSZENIE BRILLOUINA Czujniki światłowodowe, w których wykorzystywane jest zjawisko rozproszenia Brillouina ma najbardziej skomplikowaną zasadę działania. W czujnikach tych wysyłana wiązka światła wywołuje w światłowodzie falę ultradźwiękową, która powoduje zmiany załamania światła spowodowane naprężeniem towarzyszącym tej fali. W ten sposób powstaje w przewodzie światłowodu przemieszczająca się siatka Bragga, która porusza się z prędkością dźwięku. Druga wiązka świetlana odbija się od ruchomej siatki Bragga i wraca do analizatora, jako wiązka o zmienionej częstotliwości (rys. 5) [10, 12, 13]. 5
6 Rys. 9. Schemat pomiaru odkształcenia w światłowodzie z wykorzystaniem rozproszenia Brillouina Fig. 10. Diagram of strain measurement in optical fiber using Brillouin scattering 2. PRZYKŁADY ZASTOSOWANIA CZUJNIKÓW ŚWIATŁOWODOWYCH W POMIARACH DEFORMACJI TUNELI 2.1. PODWYŻSZENIE BETONOWEJ ZAPORY W LUZZONE Zapora Luzzone położona jest w Alpach Szwajcarskich w kantonie Ticino. Wysokość zapory wynosi 220 m. Z początkiem roku 1997 przystąpiono do podwyższenia korony zapory o 17 m celem zwiększenia objętości zbiornika. Szeroko zakrojony monitoring konstrukcji w trakcie rozbudowy oraz po spiętrzeniu wody miał na celu ocenę współpracy starego i nowego betonu oraz jak również pomiary po oddaniu do eksploatacji. Zainstalowano 9 czujników SOFO, schematycznie pokazanych na rysunku nr 6 [11]. Rys. 11. Schemat rozmieszczenia czujników SOFO w zaporze [11] Fig. 6. Schematic layout of SOFO sensors in the dam [11] 6
7 Drugim użytym rodzajem czujnika był czujnik DiTeST (Brillouina, pomiary rozłożone) wykorzystany do monitorowania rozkładu temperatury podczas wiązania betonu w rejonie połączenia nowej korony zapory z górotworem. Monitorowanie temperatury prowadzono nieprzerwanie przez okres 180 dni, aż do wyrównania temperatury w całym bloku betonowym. Światłowód układano w formie serpentyny bezpośrednio przed zalaniem betonem [11]. 2.2 ZASTOSOWANIE TECHNOLOGII SOFO W TUNELU MT. TERRI Czujniki SOFO zostały zainstalowane w tunelu Mt. Terri do oceny stopnia odprężenia skał podczas drążenia tunelu przy użyciu maszyny typu TBM. Głównym celem eksperymentu było określenie podzielności i utraty nieprzepuszczalności skał (głównie iłów opalinitowych). Dane te są szczególnie ważne do oceny możliwości składowania odpadów jądrowych. Dziewięć czujników zostało zainstalowanych przez wstrzykiwanie zaprawy (cementację) z odwiertu wykonanego z już istniejącego tunelu. Długość czujników została tak dobrana, aby zwiększyć dokładność pomiarów w bezpośredniej bliskości nowego tunelu. Pierwsze cztery miały długość 250 mm, kolejne dwa 500 mm, a następne odpowiednio 1m, 2m, i 4m. Wszystkie czujniki i okablowanie może być bez przeszkód instalowane w otworze o średnicy 100 mm [7]. Rysunek 8 pokazuje obserwowane odkształcenia (otrzymane poprzez pomiar odkształceń, podzielonych przez efektywną długość czujnika). Można zauważyć, że nie zanotowano znaczących odkształceń przed pojawieniem się głowicy maszyny TBM w miejscu pomiaru tensometrem. Po przejściu maszyny, można zaobserwować znaczne odkształcenia, zarejestrowane przez pierwsze 4-5 czujników, podczas gdy odkształcenia zarejestrowane przez pozostałe czujniki są znacznie mniejsze (lecz nadal łatwo mierzalne) (rys. 7). Znaczną wartość odkształcenia, wychwyconą w czujniku nr 453 można wyjaśnić występowaniem w tym miejscu nieciągłości (szczeliny). Takie wykorzystanie technologii opiera się na unikalnych właściwościach czujników SOFO. Z jednej strony możliwe jest dostosowanie czynnej długości czujnika do charakterystyki obserwowanego zjawiska. Z drugiej strony, wysoka precyzja i zakres dynamiczny(ruchowy) systemu umożliwiają pomiar odkształcenia w szerokim spektrum wielkości i dostarczają trochę wiedzy a-priori na temat możliwych oczekiwanych odkształceń. Na koniec warto wspomnieć, iż brak części ruchomych znacznie zmniejsza ryzyko nieprawidłowego działania czujnika w przypadku dużych odkształceniach poprzecznych [7]. 7
8 Odkształcenie ΔL [mm/m] 453, , , , , , , 1 460, 2 461, 4 Data Rys.7. Pomiary odkształceń w tunelu Mt. Terri [7] Fig.7. Strain measurement in the Mt. Terri Tunnel [7] 2.3 UKŁAD CZUJNIKÓW SIATKOWYCH BRAGGA W TUNELU BAI NI-JIN No. 3 Czujnik siatkowy Bragga zastosowano do pomiaru obudowy tunelu Bai Ni-jing No. 3, położonego w prowincji Yunnan w Chinach. Właściwości pomiarowe czujników siatkowych Bragga pozwalają na pomiar odkształceń i zmian temperatury ze względu na możliwość uwzględniania różnych współczynników rozszerzalności cieplnej dla różnych materiałów [9]. Tunel Bai Ni-jing No. 3 jest tunelem górskim. Topografia terenu wznosi się na wschodzie i obniża na zachodzie. Wysokość waha się w granicach m.n.p.m. (tj. względna wysokość wynosi 140 m). Stok zbocza nachylony jest w kierunku północno-zachodnim. Nachylenie wynosi 22 lub nawet ponad 30.Wyjście z tunelu w odcinku K K leży w starej części użytkowej, gdzie podstawa uległa obniżeniu o cm, sklepienie uległo zniekształceniu, nastąpiło przemieszczenie ściany bocznej i uszkodzenie obudowy. Obliczenia wykonane w programie FLAC 3D pokazały, że propagacja odkształcenia ściany skalnej jest pochodną ciężaru właściwego skał i mas gruntu. Co więcej, powierzchnia osuwiska jest nierówna i dlatego przemieszczenie sekcji następuje wokół tunelu. Asymetria oddziaływania mas skalnych powoduje, więc odkształcenie jednej ze ścian tunelu. Zgodnie z przejawami zniekształcenia tunelu wybrano 10 monitorowanych przekrojów do określenia odkształceń odstępach 24 dobowych. 10 czujników FBG zostało oddzielnie zamontowanych na 5 punktach monitorujących na każdym z przekrojów w układzie dopasowanym do danego przekroju tunelu (rys.8). Niektóre czujniki są ułożone wzdłuż osi tunelu do monitorowania osiowego zniekształcenia, natomiast pozostałe monitorują odkształcenia poprzeczne. W celu zmniejszenia różnic wynikających z zastosowania różnych materiałów, czujnik FBG zawieszono w stropie tunelu w celu zminimalizowania oddziaływania lokalnej temperatury. Długotrwałe pomiary na podstawie 6 czujników FBG zlokalizowanych po 8
9 lewej stronie tunelu (w lewej ścianie tunelu, punkt monitorujący d) wykazały, że odkształcenia w tej części poddanej badaniom wynoszą 200με. Rozkład odkształceń wskazuje, że tunel jest poddany naprężeniu od strony zbocza. Lewa strona ścianki w testowanej części tunelu znajduje się bliżej stoku wzgórza, gdzie obudowa ostateczna dokładnie przenosi jej (ścianki) naprężenia. Po zakończeniu pory deszczowej, która występuje w danym rejonie, ciśnienie wywierane przez masyw skalny na ścianę tunelu jest stopniowo zmniejszane w zależności od zawartości wilgoci. Największe odkształcenia występujące w tunelu w odcinkach K i K w roku 2004 wyniosły ponad 500με. Jednakże od czasu zabudowania drenażu, tak duże odkształcenia nie pojawiły się od strony stoku wzgórza. Zgodnie z trendem odkształceń większość odkształceń może powrócić. Znaczy to, że struktura obudowy tunelu ma tendencję do zachowania sprężystego [9]. Rys.8. Diagram przedstawiający rozmieszczenie czujników FBG do monitorowania obudowy ostatecznej Fig.8. The schematic diagram of FBG sensors for monitoring the second lining Czujniki FBG zatopione w specjalnie opracowanym metalowym wyżłobieniu zostały opracowane do monitorowania obudowy ostatecznej tunelu BAI NI-JIN No. 3 w celu zademonstrowania stateczności konstrukcji tunelu. Długotrwałe pomiary zmian temperatury, wykazały, że zmiany te zależą od fluktuacji temperatury wynikających z charakteru zmian środowiskowych w rejonie objętym pomiarami. Długotrwałe pomiary odkształceń wykazały, że zmiany odkształceń obudowy ostatecznej tunelu zależą od występowania pór deszczowej i suchej. Co więcej wraz z zakończeniem pory deszczowej, następuje ograniczenie występowania największych odkształceń. 3. PODSUMOWANIE Współczesne technologie światłowodowe umożliwiają ocenę zmian deformacji obudowy obiektów podziemnych, nie tylko po wykonaniu obiektu, ale w trakcie jego powstawania. Przytoczone przykłady pokazują, że możliwe jest monitorowanie współpracy starego i nowego materiału budowlanego, zmian temperatury oraz odkształceń wynikających ze zmian zawodnienia gruntu ze względu na występujące w danym obszarze warunki klimatyczne. Poddane testom laboratoryjnym i sprawdzone w różnych warunkach czujniki światłowodowe są dostępne na rynku i są szeroko stosowane, jako narzędzia, dostarczające bieżące wyniki pomiarów przez Internet technologie bezprzewodowe, do dalszej analizy. łatwość stosowania i mnogość informacji jakie mogą dostarczyć czujniki światłowodowe sprawia,że w przyszłości staną się one standardem, i będą wykorzystane jako element składowy konstrukcji, monitorujący jej zachowanie przez cały okres eksploatacji. 9
10 LITERATURA [1] Barbosa C., Costa N., Ferreira L. A., Arauji F. M., Goncalves L., Gama C. D., Malva R., Silva A., Freitas V.: Large-scale, continuous-monitoring of convergence in rossio tunnel using a fibre bragg grating based system. 20 th International Conference on Optical Fibre Sensors. 5 October 2009, s [2] Błażejewski W., Gąsior P., Kaleta J.: Interferometryczne czujniki światłowodowe w monitorowaniu wysoko wytężonych zbiorników kompozytowych. XXIII Sympozjum mechaniki eksperymentalnej ciała stałego, Jachranka, października Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2008, s [3] Gage J. R., Wang H. F., MacLaughlin M., Turner A., Fratta D.: A new method for measuring in situ strain in intact rock masses: Fiber optically instrumented rock strain and temperature strips (FROSTS). 45 th US Rock Mechanics / Geomechanics Symposium, June 2011, San Francisco, USA. [4] Del Grosso A. E., Inaudi D., Cottone I.: Measuring deformations of large structural systems. Joint International Symposium on Deformation Monitoring. 2-4 November 20011, Hong Kong, China [5] Hong-Nan Li, Dong-Sheng Li, Gang-Bing Song.: Recent aplications of fiber optic sensors to health monitoring in civil engineering. Engineering Structures 26(2004), s [6] Inaudi D., Casanova N., Steinmann G., Mathier J-F., Martinola G.: SOFO: Tunnel Monitoring with Fiber Optic Sensors. Redusing Risk in Tunnel Dening and Construction, 7-8 December 1998 Basel Switzerland, s [7] Inaudi D., Glisic B.: Overview of fiber optic sensing applications to structural health monitoring. 13th Symposium on Deformation Measurement and Analisic May 2008 Lisboan, s [8] Lau K.-T.: Fiber-optic sensors and smart composites for concrete applications. Magazine of Concrate Research R. 55 No. 1/2003, s [9] Li Ch., Zhao Y-G., Liu H., Wan Z., Zhang Ch., Rong N.: Monitoring second lining of tunnel with mounted fiber Bragg grating strain sensors. Automation in Construction 17 (2008) [10] Rajeev P., Kodikara J., Chiu W. K., Kuen T.: Distributed Optical Fibre Sensors and Their Applications in Pipeline Monitoring. Key Engineering Materials Vol. 558 (2013), s [11] Skłodowski M.: Współczesny monitoring obiektów budowlanych. Przegląd Budowlany R.80 nr 3/2009; s [12] Tachibana N., Kojima Y., Nakayama T., Tanabe M.: Tunnel Monitoring System using the Optical Fiber Sensors or the Electric Conductible Paint. 7 th World Congress on Railway Research. 4-8 June 2006, Montreal, Canada. [13] Zasada M., Wilde K., Banach A.: Eksperymentalne badania ciągłych światłowodowych czujników odkształceń wykorzystujących rozproszenie Brillouin a. XXIII Konferencja Naukowo- Techniczna Awarie Budowlane Maja 2007 Szczecin-Międzyzdroje. s THE USE OF FIBER OPTIC TECHNOLOGY IN MEASUREMENTS OF THE TUNNELS DEFORMATIONS ABSTRACT The article presents selected contemporary techniques to monitor the deformation of the tunnels. The paper presents the structure and functioning of the selected and most commonly used fiber 10
11 optic sensors. The article describes the application examples shown in the example of technology investments realized in the world. It presents the important from the point of view of deformation measurements, metrological characteristics presented systems, as well as the possibility of their typical practical applications. KEYWORDS: fiber optics sensors, fiber optic technology, SOPO, FBG, Fabry-Pérot 11
Ćw.1. Monitorowanie temperatury
Ćw.1. Monitorowanie temperatury Wstęp Ćwiczenie przedstawia metodę monitorowania temperatury w obecności pola elektromagnetycznego przy użyciu czujników światłowodowych. Specjalna technologia kryształów
Bardziej szczegółowoCzujniki światłowodowe
Czujniki światłowodowe Pomiar wielkości fizycznych zaburzających propagację promieniowania Idea pomiaru Dioda System optyczny Odbiornik Wejście pośrednie przez modulator Wielkość mierzona wejście czujnik
Bardziej szczegółowoŹródło światła λ = 850 nm λ = 1300 nm. Miernik. mocy optycznej. Badany odcinek światłowodu MM lub SM
Sieci i instalacje z tworzyw sztucznych 2005 Wojciech BŁAŻEJEWSKI*, Paweł GĄSIOR*, Anna SANKOWSKA** *Instytut Materiałoznawstwa i Mechaniki Technicznej, Politechnika Wrocławska **Wydział Elektroniki, Fotoniki
Bardziej szczegółowoPL B1. System kontroli wychyleń od pionu lub poziomu inżynierskich obiektów budowlanych lub konstrukcyjnych
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 200981 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 360320 (51) Int.Cl. G01C 9/00 (2006.01) G01C 15/10 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowoDWUTEOWA BELKA STALOWA W POŻARZE - ANALIZA PRZESTRZENNA PROGRAMAMI FDS ORAZ ANSYS
Proceedings of the 5 th International Conference on New Trends in Statics and Dynamics of Buildings October 19-20, 2006 Bratislava, Slovakia Faculty of Civil Engineering STU Bratislava Slovak Society of
Bardziej szczegółowoPL B1. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL BUP 01/18. SŁAWOMIR CIĘSZCZYK, Chodel, PL PIOTR KISAŁA, Lublin, PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 230198 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 420259 (51) Int.Cl. G01N 21/00 (2006.01) G01B 11/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowo3. WYNIKI POMIARÓW Z WYKORZYSTANIEM ULTRADŹWIĘKÓW.
3. WYNIKI POMIARÓW Z WYKORZYSTANIEM ULTRADŹWIĘKÓW. Przy rozchodzeniu się fal dźwiękowych może dochodzić do częściowego lub całkowitego odbicia oraz przenikania fali przez granice ośrodków. Przeszkody napotykane
Bardziej szczegółowoFiber sensing jako alternatywna metoda E-book. wykorzystania światłowodów
Fiber sensing jako alternatywna metoda E-book wykorzystania światłowodów Spis treści Wprowadzenie 3 Sposoby dokonywania pomiarów 4 Lokalny pomiar punktowy 6 Model rozproszony Utrzymanie sprawności sieci
Bardziej szczegółowoUniwersytet Warszawski Wydział Fizyki. Światłowody
Uniwersytet Warszawski Wydział Fizyki Marcin Polkowski 251328 Światłowody Pracownia Fizyczna dla Zaawansowanych ćwiczenie L6 w zakresie Optyki Streszczenie Celem wykonanego na Pracowni Fizycznej dla Zaawansowanych
Bardziej szczegółowoSTATYCZNA PRÓBA SKRĘCANIA
Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: Wprowadzenie STATYCZNA PRÓBA SKRĘCANIA Opracowała: mgr inż. Magdalena Bartkowiak-Jowsa Skręcanie pręta występuje w przypadku
Bardziej szczegółowoAplikacja światłowodowych metod czujnikowych do monitorowania ekstremalnie wytężonych konstrukcji kompozytowych
Aplikacja światłowodowych metod czujnikowych do monitorowania ekstremalnie wytężonych konstrukcji kompozytowych dr inż. Wojciech Błażejewski* mgr inż. Paweł Gąsior* dr hab. inż. Jerzy Kaleta* dr inż. Anna
Bardziej szczegółowoPomiar drogi koherencji wybranych źródeł światła
Politechnika Gdańska WYDZIAŁ ELEKTRONIKI TELEKOMUNIKACJI I INFORMATYKI Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych Pomiar drogi koherencji wybranych źródeł światła Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego
Bardziej szczegółowoMedia sieciowe. Omówimy tutaj podstawowe media sieciowe i sposoby ich łączenia z różnymi urządzeniami sieciowymi. Kabel koncentryczny
Media sieciowe Wszystkie media sieciowe stanowią fizyczny szkielet sieci i służą do transmisji danych między urządzeniami sieciowymi. Wyróżnia się: media przewodowe: przewody miedziane (kabel koncentryczny,
Bardziej szczegółowoFala na sprężynie. Projekt: na ZMN060G CMA Coach Projects\PTSN Coach 6\ Dźwięk\Fala na sprężynie.cma Przykład wyników: Fala na sprężynie.
6COACH 43 Fala na sprężynie Program: Coach 6 Cel ćwiczenia - Pokazanie fali podłużnej i obserwacja odbicia fali od końców sprężyny. (Pomiar prędkości i długości fali). - Rezonans. - Obserwacja fali stojącej
Bardziej szczegółowoĆw.2. Prawo stygnięcia Newtona
Ćw.2. Prawo stygnięcia Newtona Wstęp Ćwiczenie przedstawia metodę monitorowania temperatury w czasie rzeczywistym przy użyciu czujników światłowodowych. Specjalna technologia kryształów półprzewodnikowych
Bardziej szczegółowoLaboratorium techniki światłowodowej. Ćwiczenie 5. Badanie wpływu periodycznych zgięd na tłumiennośd światłowodu
Laboratorium techniki światłowodowej Ćwiczenie 5. Badanie wpływu periodycznych zgięd na tłumiennośd Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych, WETI, Politechnika Gdaoska Gdańsk 2006 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA LABORATORYJNE Z KONSTRUKCJI METALOWCH. Ć w i c z e n i e H. Interferometria plamkowa w zastosowaniu do pomiaru przemieszczeń
Akademia Górniczo Hutnicza Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Wytrzymałości, Zmęczenia Materiałów i Konstrukcji Nazwisko i Imię: Nazwisko i Imię: Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Grupa
Bardziej szczegółowoBadania właściwości zmęczeniowych bimetalu stal S355J2- tytan Grade 1
Badania właściwości zmęczeniowych bimetalu stal S355J2- tytan Grade 1 ALEKSANDER KAROLCZUK a) MATEUSZ KOWALSKI a) a) Wydział Mechaniczny Politechniki Opolskiej, Opole 1 I. Wprowadzenie 1. Technologia zgrzewania
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE TECHNIK ELASTOOPTYCZNYCH W PROCESIE KONTROLI STATECZNOŚCI ZBOCZY
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 2 2009 Andrzej Chrost*, Leopold Czarnecki**, Łukasz Krywult*, Joachim Schneider-Glötzl*** ZASTOSOWANIE TECHNIK ELASTOOPTYCZNYCH W PROCESIE KONTROLI STATECZNOŚCI
Bardziej szczegółowoPILOTAŻOWY SYSTEM MONITOROWANIA STANU DEFORMACJI KONSTRUKCJI STADIONU PIŁKARSKIEGO
dr inż. Marek Skłodowski 1 dr inż. Piotr Pawłowski 1 mgr inż. Paweł Wójcicki 1 1 Zakład Technologii Inteligentnych Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN PILOTAŻOWY SYSTEM MONITOROWANIA STANU DEFORMACJI
Bardziej szczegółowoZESTAW BEZPRZEWODOWYCH CZUJNIKÓW MAGNETYCZNYCH DO DETEKCJI I IDENTYFIKACJI POJAZDÓW FERROMAGNETYCZNYCH
POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 73 Electrical Engineering 2013 Kazimierz JAKUBIUK* Mirosław WOŁOSZYN* ZESTAW BEZPRZEWODOWYCH CZUJNIKÓW MAGNETYCZNYCH DO DETEKCJI I IDENTYFIKACJI
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNY MONITORING OBIEKTÓW BUDOWLANYCH
Marek Skłodowski, Dr inŝ. Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN Pracownia Adaptroniki email: msklod@ippt.gov.pl WSPÓŁCZESNY MONITORING OBIEKTÓW BUDOWLANYCH STRESZCZENIE W pracy przedstawiono wybrane
Bardziej szczegółowoPL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 20/10
PL 216643 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 216643 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 390475 (22) Data zgłoszenia: 17.02.2010 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoBadania elementów i zespołów maszyn laboratorium (MMM4035L)
Badania elementów i zespołów maszyn laboratorium (MMM4035L) Ćwiczenie 23. Zastosowanie elektronicznej interferometrii obrazów plamkowych (ESPI) do badania elementów maszyn. Opracowanie: Ewelina Świątek-Najwer
Bardziej szczegółowoInnowacyjne systemy monitoringu odkształceń i temperatury oparte o czujniki światłowodowe. Od światłowodu do czujnika
Innowacyjne systemy monitoringu odkształceń i temperatury oparte o czujniki światłowodowe Prezentacja możliwości, technologii wykonania oraz zastosowań czujników światłowodowych Od światłowodu do czujnika
Bardziej szczegółowoElektrotechnika II stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013
Bardziej szczegółowoPL B1. Aberracyjny czujnik optyczny odległości w procesach technologicznych oraz sposób pomiaru odległości w procesach technologicznych
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 229959 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 421970 (22) Data zgłoszenia: 21.06.2017 (51) Int.Cl. G01C 3/00 (2006.01)
Bardziej szczegółowoPL 204370 B1. Moduł pomiarowy wielokrotnego użytku do pomiaru temperatury wewnątrz konstrukcji budowlanych. Instytut Techniki Budowlanej, Warszawa,PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 204370 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 365980 (22) Data zgłoszenia: 08.03.2004 (51) Int.Cl. G01K 1/02 (2006.01)
Bardziej szczegółowoStructural Health Monitoring jako wspomaganie utrzymania mostów
FORUM BUDOWY I UTRZYMANIA MOSTÓW MOSTY 2015 Structural Health Monitoring jako wspomaganie utrzymania mostów Piotr KLIKOWICZ Wieliczka 2015 Structural Health Monitoring SHM (Structural Health Monitoring)
Bardziej szczegółowoANALIZA BELKI DREWNIANEJ W POŻARZE
Proceedings of the 5 th International Conference on New Trends in Statics and Dynamics of Buildings October 19-20, 2006 Bratislava, Slovakia Faculty of Civil Engineering STU Bratislava Slovak Society of
Bardziej szczegółowoPL B BUP 12/13. ANDRZEJ ŚWIERCZ, Warszawa, PL JAN HOLNICKI-SZULC, Warszawa, PL PRZEMYSŁAW KOŁAKOWSKI, Nieporęt, PL
PL 222132 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 222132 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 397310 (22) Data zgłoszenia: 09.12.2011 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoZjawiska w niej występujące, jeśli jest ona linią długą: Definicje współczynników odbicia na początku i końcu linii długiej.
1. Uproszczony schemat bezstratnej (R = 0) linii przesyłowej sygnałów cyfrowych. Zjawiska w niej występujące, jeśli jest ona linią długą: odbicie fali na końcu linii; tłumienie fali; zniekształcenie fali;
Bardziej szczegółowoLaboratorium techniki laserowej Ćwiczenie 2. Badanie profilu wiązki laserowej
Laboratorium techniki laserowej Ćwiczenie 2. Badanie profilu wiązki laserowej 1. Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych, WETI, Politechnika Gdaoska Gdańsk 2006 1. Wstęp Pomiar profilu wiązki
Bardziej szczegółowoLaboratorium techniki światłowodowej. Ćwiczenie 3. Światłowodowy, odbiciowy sensor przesunięcia
Laboratorium techniki światłowodowej Ćwiczenie 3. Światłowodowy, odbiciowy sensor przesunięcia Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych, WETI, Politechnika Gdaoska Gdańsk 2006 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoBadanie ultradźwiękowe grubości elementów metalowych defektoskopem ultradźwiękowym
Badanie ultradźwiękowe grubości elementów metalowych defektoskopem ultradźwiękowym 1. Badania nieniszczące wprowadzenie Badania nieniszczące polegają na wykorzystaniu nieinwazyjnych metod badań (bez zniszczenia
Bardziej szczegółowoPL B1. Materac do monitorowania stanu pacjenta w opiece pielęgnacyjnej oraz zespół materacy
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 230274 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 418765 (51) Int.Cl. A61B 5/11 (2006.01) A61B 5/01 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data
Bardziej szczegółowoBADANIE INTERFERENCJI MIKROFAL PRZY UŻYCIU INTERFEROMETRU MICHELSONA
ZDNIE 11 BDNIE INTERFERENCJI MIKROFL PRZY UŻYCIU INTERFEROMETRU MICHELSON 1. UKŁD DOŚWIDCZLNY nadajnik mikrofal odbiornik mikrofal 2 reflektory płytka półprzepuszczalna prowadnice do ustawienia reflektorów
Bardziej szczegółowoPOMIAR APERTURY NUMERYCZNEJ
ĆWICZENIE O9 POMIAR APERTURY NUMERYCZNEJ ŚWIATŁOWODU KATEDRA FIZYKI 1 Wstęp Prawa optyki geometrycznej W optyce geometrycznej, rozpatrując rozchodzenie się fal świetlnych przyjmuje się pewne założenia
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU
Bardziej szczegółowoWyznaczanie prędkości dźwięku
Wyznaczanie prędkości dźwięku OPRACOWANIE Jak można wyznaczyć prędkość dźwięku? Wyznaczanie prędkości dźwięku metody doświadczalne. Prędkość dźwięku w powietrzu wynosi około 330 m/s. Dokładniejsze jej
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Zwykła próba rozciągania stali Numer ćwiczenia: 1 Laboratorium z przedmiotu:
Bardziej szczegółowoMICRON3D skaner do zastosowań specjalnych. MICRON3D scanner for special applications
Mgr inż. Dariusz Jasiński dj@smarttech3d.com SMARTTECH Sp. z o.o. MICRON3D skaner do zastosowań specjalnych W niniejszym artykule zaprezentowany został nowy skaner 3D firmy Smarttech, w którym do pomiaru
Bardziej szczegółowoĆ w i c z e n i e K 4
Akademia Górniczo Hutnicza Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Wytrzymałości, Zmęczenia Materiałów i Konstrukcji Nazwisko i Imię: Nazwisko i Imię: Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Grupa
Bardziej szczegółowoProjektowanie i symulacja systemu pomiarowego do pomiaru temperatury
Paweł PTAK Politechnika Częstochowska, Polska Projektowanie i symulacja systemu pomiarowego do pomiaru temperatury Wstęp Temperatura należy do grupy podstawowych wielkości fizycznych. Potrzeba pomiarów
Bardziej szczegółowoPromieniowanie stacji bazowych telefonii komórkowej na tle pola elektromagnetycznego wytwarzanego przez duże ośrodki radiowo-telewizyjne
Promieniowanie stacji bazowych telefonii komórkowej na tle pola elektromagnetycznego wytwarzanego przez duże ośrodki radiowo-telewizyjne Fryderyk Lewicki Telekomunikacja Polska, Departament Centrum Badawczo-Rozwojowe,
Bardziej szczegółowoAnaliza możliwości ograniczenia drgań w podłożu od pojazdów szynowych na przykładzie wybranego tunelu
ADAMCZYK Jan 1 TARGOSZ Jan 2 BROŻEK Grzegorz 3 HEBDA Maciej 4 Analiza możliwości ograniczenia drgań w podłożu od pojazdów szynowych na przykładzie wybranego tunelu WSTĘP Przedmiotem niniejszego artykułu
Bardziej szczegółowo(12) OPIS PATENTOWY (19) PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 165426 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 291751 (22) Data zgłoszenia: 18.09.1991 (51) IntCl5: G01H5/00 G01N
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 363. Polaryzacja światła sprawdzanie prawa Malusa. Początkowa wartość kąta 0..
Nazwisko... Data... Nr na liście... Imię... Wydział... Dzień tyg.... Godzina... Polaryzacja światła sprawdzanie prawa Malusa Początkowa wartość kąta 0.. 1 25 49 2 26 50 3 27 51 4 28 52 5 29 53 6 30 54
Bardziej szczegółowoMAKING LIGHT WORK. SONDA FOCUS PRZEPŁYWOMIERZA ŚWIECY OPIS:
OPIS: Sonda FOCUS optycznego przepływomierza (OFM) została specjalnie stworzona dla aplikacji gazowych z dużymi wahaniami przepływu i w szerokim zakresie średnic rurociągu. Na dokładność OFM nie ma wpływu
Bardziej szczegółowoPolitechnika Warszawska Instytut Mikroelektroniki i Optoelektroniki Zakład Optoelektroniki
Politechnika Warszawska Instytut Mikroelektroniki i Optoelektroniki Zakład Optoelektroniki LASEROWY POMIAR ODLEGŁOŚCI INTERFEROMETREM MICHELSONA Instrukcja wykonawcza do ćwiczenia laboratoryjnego ćwiczenie
Bardziej szczegółowoRozmieszczanie i głębokość punktów badawczych
Piotr Jermołowicz Inżynieria Środowiska Rozmieszczanie i głębokość punktów badawczych Rozmieszczenie punktów badawczych i głębokości prac badawczych należy wybrać w oparciu o badania wstępne jako funkcję
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE
LABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE Ćwiczenie nr 6 Temat: Wyznaczenie stałej siatki dyfrakcyjnej i dyfrakcja światła na otworach kwadratowych i okrągłych. 1. Wprowadzenie Fale
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób kątowego wyciskania liniowych wyrobów z materiału plastycznego, zwłaszcza metalu
PL 218911 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 218911 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 394839 (51) Int.Cl. B21C 23/02 (2006.01) B21C 25/02 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoEGZEMPLARZ ARCHIWALNY WZORU UŻYTKOWEGO. d2)opis OCHRONNY. Henryk Nowrot, Ruda Śląska, PL
EGZEMPLARZ ARCHIWALNY RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej d2)opis OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 114522 (22) Data zgłoszenia: 18.12.2003 (19) PL (n)62984 (13)
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE. ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej
LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie metody
Bardziej szczegółowoPOMIARY TŁUMIENIA I ABSORBCJI FAL ELEKTROMAGNETYCZNYCH
LŁ ELEKTRONIKI WAT POMIARY TŁUMIENIA I ABSORBCJI FAL ELEKTROMAGNETYCZNYCH dr inż. Leszek Nowosielski Wojskowa Akademia Techniczna Wydział Elektroniki Laboratorium Kompatybilności Elektromagnetycznej LŁ
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ
POLITECHNIKA ŁÓDZKA ul. Żeromskiego 116 90-924 Łódź KATEDRA BUDOWNICTWA BETONOWEGO NIP: 727 002 18 95 REGON: 000001583 LABORATORIUM BADAWCZE MATERIAŁÓW I KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH Al. Politechniki 6 90-924
Bardziej szczegółowoCentralny Ośrodek Chłodnictwa COCH w Krakowie Sp. z o.o Kraków. ul. Juliusza Lea 116. Laboratorium Urządzeń Chłodniczych
Centralny Ośrodek Chłodnictwa COCH w Krakowie Sp. z o.o. 30-133 Kraków ul. Juliusza Lea 116 Laboratorium Urządzeń Chłodniczych e-mail: laboratorium@coch.pl tel. 12 637 09 33 wew. 203, 161, 160 www.coch.pl
Bardziej szczegółowo4.3 Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą fali biegnącej(f2)
Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą fali biegnącej(f2)185 4.3 Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą fali biegnącej(f2) Celem ćwiczenia jest wyznaczenie prędkości dźwięku w powietrzu
Bardziej szczegółowoFala jest zaburzeniem, rozchodzącym się w ośrodku, przy czym żadna część ośrodka nie wykonuje zbyt dużego ruchu
Ruch falowy Fala jest zaburzeniem, rozchodzącym się w ośrodku, przy czym żadna część ośrodka nie wykonuje zbyt dużego ruchu Fala rozchodzi się w przestrzeni niosąc ze sobą energię, ale niekoniecznie musi
Bardziej szczegółowoMETODY BADAŃ POMIAROWYCH W WIEJSKICH STACJACH TRANSFORMATOROWYCH
Jerzy NIEBRZYDOWSKI, Grzegorz HOŁDYŃSKI Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Elektroenergetyki METODY BADAŃ POMIAROWYCH W WIEJSKICH STACJACH TRANSFORMATOROWYCH W referacie przedstawiono
Bardziej szczegółowodr hab. inż. LESŁAW ZABUSKI ***
POMIARY INKLINOMETRYCZNE dr hab. inż. LESŁAW ZABUSKI Konsultant Rozenblat Sp. z o.o. *** CEL Celem pomiarów inklinometrycznych jest stwierdzenie, czy i w jakim stopniu badany teren podlega deformacjom,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3. Badanie wpływu makrozagięć światłowodów na ich tłumienie.
LABORATORIUM OPTOELEKTRONIKI Ćwiczenie 3 Badanie wpływu makrozagięć światłowodów na ich tłumienie. Cel ćwiczenia: Zapoznanie studentów z wpływem mikro- i makrozgięć światłowodów włóknistych na ich tłumienność.
Bardziej szczegółowoAnAlizA możliwości wykrywania uszkodzeń konstrukcji za pomocą technik światłowodowych
AnAlizA możliwości wykrywania uszkodzeń konstrukcji za pomocą technik światłowodowych Piotr Kowalczyk Katarzyna Nowosielska Instytut Lotnictwa Streszczenie W pracy zostanie oceniona przydatność metod monitorowania
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z FIZYKI Ć W I C Z E N I E N R 2 ULTRADZWIĘKOWE FALE STOJACE - WYZNACZANIE DŁUGOŚCI FAL
Projekt Plan rozwoju Politechniki Częstochowskiej współfinansowany ze środków UNII EUROPEJSKIEJ w ramach EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO Numer Projektu: POKL.4.1.1--59/8 INSTYTUT FIZYKI WYDZIAŁ INŻYNIERII
Bardziej szczegółowoKatedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki
Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki Przedmiot: Badania nieniszczące metodami elektromagnetycznymi Numer Temat: Badanie materiałów kompozytowych z ćwiczenia: wykorzystaniem fal elektromagnetycznych
Bardziej szczegółowoGórniczy Profilometr Laserowy GPL-1
13 Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN Tom 7, nr 1-2, (2005), s. 13-18 Instytut Mechaniki Górotworu PAN Górniczy Profilometr Laserowy GPL-1 ANDRZEJ KRACH, WACŁAW TRUTWIN Instytut Mechaniki Górotworu
Bardziej szczegółowo2. Badania doświadczalne w zmiennych warunkach otoczenia
BADANIE DEFORMACJI PŁYTY NA GRUNCIE Z BETONU SPRĘŻONEGO W DWÓCH KIERUNKACH Andrzej Seruga 1, Rafał Szydłowski 2 Politechnika Krakowska Streszczenie: Celem badań było rozpoznanie zachowania się betonowej
Bardziej szczegółowoNazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 11: Moduł Younga
Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 11: Moduł Younga Cel ćwiczenia: Wyznaczenie modułu Younga i porównanie otrzymanych wartości dla różnych materiałów. Literatura [1] Wolny J., Podstawy fizyki,
Bardziej szczegółowoDyspersja światłowodów Kompensacja i pomiary
Dyspersja światłowodów Kompensacja i pomiary Prezentacja zawiera kopie folii omawianych na wykładzie. Niniejsze opracowanie chronione jest prawem autorskim. Wykorzystanie niekomercyjne dozwolone pod warunkiem
Bardziej szczegółowoOdkształcalność słupa żelbetowego w systemie Polytech
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej nr 24 (2018), 148 154 DOI: 10.17512/znb.2018.1.23 Odkształcalność słupa żelbetowego w systemie Polytech Janusz Juraszek 1, Arkadiusz Grzywa 2, Hubert Walusiak
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Próba skręcania pręta o przekroju okrągłym Numer ćwiczenia: 4 Laboratorium z
Bardziej szczegółowoBUDOWNICTWO I KONSTRUKCJE INŻYNIERSKIE. dr inż. Monika Siewczyńska
BUDOWNICTWO I KONSTRUKCJE INŻYNIERSKIE dr inż. Monika Siewczyńska Wymagania Warunków Technicznych Obliczanie współczynników przenikania ciepła - projekt ściana dach drewniany podłoga na gruncie Plan wykładów
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE Z FIZYKI W KLASIE III
WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE Z FIZYKI W KLASIE III Dział XI. DRGANIA I FALE (9 godzin lekcyjnych) Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: wskaże w otaczającej rzeczywistości przykłady
Bardziej szczegółowoPOMIAR WILGOTNOŚCI MATERIAŁÓW SYPKICH METODĄ IMPULSOWĄ
160/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (2/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 POMIAR WILGOTNOŚCI MATERIAŁÓW SYPKICH METODĄ IMPULSOWĄ
Bardziej szczegółowoBEZDOTYKOWY CZUJNIK ULTRADŹWIĘKOWY POŁOŻENIA LINIOWEGO
Temat ćwiczenia: BEZDOTYKOWY CZUJNIK ULTRADŹWIĘKOWY POŁOŻENIA LINIOWEGO 1. Wprowadzenie Ultradźwiękowy bezdotykowy czujnik położenia liniowego działa na zasadzie pomiaru czasu powrotu impulsu ultradźwiękowego,
Bardziej szczegółowoRuch jednostajnie przyspieszony wyznaczenie przyspieszenia
Doświadczenie: Ruch jednostajnie przyspieszony wyznaczenie przyspieszenia Cele doświadczenia Celem doświadczenia jest zbadanie zależności drogi przebytej w ruchu przyspieszonym od czasu dla kuli bilardowej
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia Optyczny żyroskop światłowodowy (Indywidualna pracownia wstępna)
Instrukcja do ćwiczenia Optyczny żyroskop światłowodowy (Indywidualna pracownia wstępna) 1 Schemat żyroskopu Wiązki biegnące w przeciwną stronę Nawinięty światłowód optyczny Źródło światła Fotodioda Polaryzator
Bardziej szczegółowoWARUNKI WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH M.20.02.01. Próbne obciążenie obiektu mostowego
WARUNKI WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH Próbne obciążenie obiektu mostowego 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot Warunków wykonania i odbioru robót budowlanych Przedmiotem niniejszych Warunków wykonania i odbioru
Bardziej szczegółowoRozważania rozpoczniemy od fal elektromagnetycznych w próżni. Dla próżni równania Maxwella w tzw. postaci różniczkowej są następujące:
Rozważania rozpoczniemy od fal elektromagnetycznych w próżni Dla próżni równania Maxwella w tzw postaci różniczkowej są następujące:, gdzie E oznacza pole elektryczne, B indukcję pola magnetycznego a i
Bardziej szczegółowoBADANIA CERTYFIKACYJNE NAKŁADEK WĘGLOWYCH CERTIFICATION RESEARCHES OF CARBON CONTACT STRIPS
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2013 Seria: TRANSPORT z. 81 Nr kol. 1896 Andrzej HEŁKA 1, Marek SITARZ 2 BADANIA CERTYFIKACYJNE NAKŁADEK WĘGLOWYCH Streszczenie. Artykuł przedstawia badania i pomiary
Bardziej szczegółowoNatura światła. W XVII wieku ścierały się dwa, poglądy na temat natury światła. Isaac Newton
Natura światła W XVII wieku ścierały się dwa, poglądy na temat natury światła. Isaac Newton W swojej pracy naukowej najpierw zajmował się optyką. Pierwsze sukcesy odniósł właśnie w optyce, konstruując
Bardziej szczegółowoPomiary transportu rumowiska wleczonego
Slajd 1 Akademia Rolnicza w Krakowie WIŚiG Katedra Inżynierii Wodnej dr inż. Leszek Książek Pomiary transportu rumowiska wleczonego wersja 1.2 SMU Inżynieria Środowiska, marzec 2009 Slajd 2 Plan prezentacji:
Bardziej szczegółowoSystem ciągłej rejestracji uszkodzeń linek stalowych przenośników taśmowych
Dwunaste Seminarium NIENISZCZĄCE BADANIA MATERIAŁÓW Zakopane, 14-17 marca 2006 System ciągłej rejestracji uszkodzeń linek stalowych przenośników taśmowych Jerzy Kwaśniewski, Szymon Molski, Tomasz Machula
Bardziej szczegółowoMetody Optyczne w Technice. Wykład 5 Interferometria laserowa
Metody Optyczne w Technice Wykład 5 nterferometria laserowa Promieniowanie laserowe Wiązka monochromatyczna Duża koherencja przestrzenna i czasowa Niewielka rozbieżność wiązki Duża moc Największa możliwa
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Zagadnienia optyki"
Ćwiczenie: "Zagadnienia optyki" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia: 1.
Bardziej szczegółowoBŁĘDY W POMIARACH BEZPOŚREDNICH
Podstawy Metrologii i Technik Eksperymentu Laboratorium BŁĘDY W POMIARACH BEZPOŚREDNICH Instrukcja do ćwiczenia nr 2 Zakład Miernictwa i Ochrony Atmosfery Wrocław, listopad 2010 r. Podstawy Metrologii
Bardziej szczegółowoWyznaczanie profilu wiązki promieniowania używanego do cechowania tomografu PET
18 Wyznaczanie profilu wiązki promieniowania używanego do cechowania tomografu PET Ines Moskal Studentka, Instytut Fizyki UJ Na Uniwersytecie Jagiellońskim prowadzone są badania dotyczące usprawnienia
Bardziej szczegółowoWpływ zawilgocenia ściany zewnętrznej budynku mieszkalnego na rozkład temperatur wewnętrznych
Wpływ zawilgocenia ściany zewnętrznej budynku mieszkalnego na rozkład temperatur wewnętrznych W wyniku programu badań transportu wilgoci i soli rozpuszczalnych w ścianach obiektów historycznych, przeprowadzono
Bardziej szczegółowoKarta danych materiałowych. DIN EN ISO 527-3/5/100* minimalna wartość DIN obciążenie 10 N, powierzchnia dolna Współczynik tarcia (stal)
Materiał: Zamknięty komórkowy poliuretan Kolor: Fioletowy Sylodyn typoszereg Standardowe wymiary dostawy Grubość:, mm, oznaczenie: Sylodyn NF mm, oznaczenie: Sylodyn NF Rolka:, m szer. m długość Pasy:
Bardziej szczegółowoFOTOELEKTRYCZNA REJESTRACJA ENERGII PROMIENIOWANIA KRZEPNĄCEGO STOPU
13/8 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 23, Rocznik 3, Nr 8 Archives of Foundry Year 23, Volume 3, Book 8 PAN - Katowice PL ISSN 1642-538 FOTOELEKTRYCZNA REJESTRACJA ENERGII PROMIENIOWANIA KRZEPNĄCEGO STOPU Z. NIEDŹWIEDZKI
Bardziej szczegółowoPODSUMOWANIE SPRAWDZIANU
PODSUMOWANIE SPRAWDZIANU AGNIESZKA JASTRZĘBSKA NAZWA TESTU SPRAWDZIAN NR 1 GRUPY A, B, C LICZBA ZADAŃ 26 CZAS NA ROZWIĄZANIE A-62, B-62, C-59 MIN POZIOM TRUDNOŚCI MIESZANY CAŁKOWITA LICZBA PUNKTÓW 39 SEGMENT
Bardziej szczegółowoKarta danych materiałowych. DIN EN ISO 527-3/5/100* minimalna wartość DIN obciążenie 10 N, powierzchnia dolna Współczynik tarcia (stal)
Materiał: Zamknięty komórkowy poliuretan Kolor: Nieieski Sylodyn typoszereg Standardowe wymiary dostawy Grubość:, mm, oznaczenie: Sylodyn NE mm, oznaczenie: Sylodyn NE Rolka:, m. szer. m długość Pasy:
Bardziej szczegółowoAKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA,
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 207456 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382526 (51) Int.Cl. H02N 2/10 (2006.01) G11B 5/55 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data
Bardziej szczegółowoZaznacz prawdziwą odpowiedź: Fale elektromagnetyczne do rozchodzenia się... ośrodka materialnego A. B.
Imię i nazwisko Pytanie 1/ Zaznacz właściwą odpowiedź: Fale elektromagnetyczne są falami poprzecznymi podłużnymi Pytanie 2/ Zaznacz prawdziwą odpowiedź: Fale elektromagnetyczne do rozchodzenia się... ośrodka
Bardziej szczegółowoWzmacniacze optyczne
Wzmacniacze optyczne Wzmocnienie sygnału optycznego bez konwersji na sygnał elektryczny. Prezentacja zawiera kopie folii omawianych na wykładzie. Niniejsze opracowanie chronione jest prawem autorskim.
Bardziej szczegółowo14th Czech Polish Workshop ON RECENT GEODYNAMICS OF THE SUDETY MTS. AND ADJACENT AREAS Jarnołtówek, October 21-23, 2013
14th Czech Polish Workshop ON RECENT GEODYNAMICS OF THE SUDETY MTS. AND ADJACENT AREAS Jarnołtówek, October 21-23, 2013 Zastosowanie zestawu optoelektronicznego do pomiarów przemieszczeń względnych bloków
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób badania przyczepności materiałów do podłoża i układ do badania przyczepności materiałów do podłoża
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 203822 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 358564 (51) Int.Cl. G01N 19/04 (2006.01) G01N 29/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowoPL 203490 B1. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica,Kraków,PL 01.10.2007 BUP 20/07
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 203490 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 379229 (51) Int.Cl. G01N 21/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 20.03.2006
Bardziej szczegółowoPL B1. Hybrydowy układ optyczny do rozsyłu światła z tablicy znaków drogowych o zmiennej treści
PL 219112 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 219112 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 392659 (22) Data zgłoszenia: 15.10.2010 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowo