Nowe kierunki: transport i budownictwo. Dotacja na biznes dla studenta. Propozycje Rady Społecznej. numer 24, październik 2010

Transkrypt

1 numer 24, październik 2010 AKADEMIA Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej nr ISSN Nowe kierunki: transport i budownictwo Dotacja na biznes dla studenta Propozycje Rady Społecznej

2 Akademia w obiektywie Powstała Rada Społeczna ATH Do powołanej w maju Rady Społecznej ATH weszli samorządowcy, parlamentarzyści, przedsiębiorcy, naukowcy. Rada ma wspierać władze uczelni w przygotowaniu programów rozwoju oraz opiniować propozycje utworzenia nowych kierunków studiów. Jej powstanie w dużo większym stopniu niż obecnie umożliwi pracodawcom wpływ na tworzenie i wzbogacanie programów nauczania, dostosowując je do potrzeb środowiska gospodarczego. Współpraca z przemysłem powinna zawierać także najbardziej oczywiste współdziałanie innowacyjność, wdrażanie i transfer nowoczesnych technologii oraz badania naukowe na rzecz gospodarki. Pod tym względem nie będzie chyba w regionie bardziej kompetentnego grona, które mogłoby lepiej wskazać na oczekiwania rynku. (Ł) Zdjęcia: Mirosław Łukaszuk 2 AKADEMIA

3 Witamy w Akademii w numerze: str. 4-6 Akademia na drodze do nowoczesności str. 7 Rada wesprze Akademię str. 8-9 Inżynier na miarę XXI wieku str. 10 Irakijczycy w laboratorium włókienniczym str. 11 Pół wieku stowarzyszenia elektryków na Podbeskidziu str. 12 Akredytacja dla polonistyki str. 13 Nowy kierunek budownictwo str. 13 Dodatkowe bezpłatne zajęcia wyrównawcze str Podnoszenie jakości kształcenia będzie procesem ciągłym str. 16 Badania silną stroną ATH str. 17 Powstaje centrum badawcze lotnictwa str Nowe inwestycje przy Willowej str Konferencje i seminaria str. 23 Habilitacje i doktoraty str Jasne zasady Procesu Bolońskiego str Studio fotograficzne dla studenta str Z albumu profesor Anny Węgrzyniak str Wspomnienie o prof. Ludviku Štépánie str Książki str. 36 Sport str. 37 Koniec sezonu żeglarskiego str. 38 Bielsko jak Maribor str Festiwal Nauki i Sztuki coraz większy Szanowni Państwo Oddajemy do Państwa rąk kolejny numer Akademii, naszego uczelnianego pisma, w przeddzień inauguracji nowego roku akademickiego 2010/2011. Nadchodzący okres pracy Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej mamy nadzieję uczynić twórczym i pożytecznym, nie tylko dla naszego akademickiego środowiska, również dla miasta, regionu, Polski. Nigdy nie zapominamy, że Akademia stanowi element krajowego szkolnictwa wyższego, a więc bardzo ważnej części narodowego życia społecznego i gospodarczego. Toteż w oczywisty sposób z całym krajem doświadczamy konieczności unowocześnienia gospodarki, aby uczynić ją konkurencyjną na globalnym rynku. Szukamy najlepszych rozwiązań dla rynku pracy, aby młodemu pokoleniu zapewnić godziwy start w dorosłe życie. I również z obawami słuchamy uwag ekonomistów, wskazujących na zagrożenia dla budżetu państwa. Szkolnictwo wyższe już wkrótce czeka całościowa reforma. To kolejna zmienna, którą jako uczelnia musimy uwzględniać w naszych planach. W społeczeństwie opartym na wiedzy jak zwykło się ostatnio formułować program dla szkół wyższych relacje pomiędzy studiami, kształceniem i badaniami naukowymi z jednej strony a gospodarką i przemysłem z drugiej muszą być coraz mocniejsze. Wiemy o tym i podejmujemy działania, uwzględniające takie właśnie spojrzenie na szkolnictwo wyższe. Tworzymy nowe kierunki studiów jako odpowiedź na zapotrzebowanie lokalnego rynku pracy. Systematycznie też inwentaryzujemy nasze możliwości badawcze, aby zaproponować dla przemysłu stale aktualną ofertę badawczą. Wiele na tym polu można jeszcze dokonać, liczę, że najbliższe miesiące pozwolą nam na poszerzenie współpracy z firmami i przedsiębiorstwami produkcyjnymi. Z myślą o wkraczaniu w przyszłość w sposób jak najbardziej świadomy, zorganizowany i przygotowany, powołaliśmy w maju Radę Społeczną ATH, złożoną z liderów społecznych i politycznych, ekspertów oraz członków społeczności akademickiej naszego regionu. Nie ma nic złego w tym, że w nowoczesnym społeczeństwie tworzą się grupy ściśle dobranych ludzi, odznaczających się wiedzą, mądrością, doświadczeniem czy także mandatem społecznym, uzyskanym w wolnych wyborach samorządowych lub parlamentarnych. W takim gronie poprzez dyskusje można odpowiedzialnie wytyczać kierunki działań dla całej wspólnoty, służące tworzeniu jej jak najlepszej przyszłości. Właśnie dlatego tak bardzo Akademii Techniczno-Humanistycznej zależało na powołaniu Rady Społecznej, składającej się z wybitnych osób naszej lokalnej i regionalnej wspólnoty: ludzi, którzy odnieśli sukces w biznesie, intelektualistów, badaczy, także wójtów, burmistrzów, starostów czy prezydentów miast, parlamentarzystów. Za nami pierwsze inauguracyjne posiedzenie Rady Społecznej, wkrótce organizujemy kolejne, które będzie koncentrować się już na konkretnych propozycjach i rozwiązaniach. Najbliższy rok będzie dla nas okresem wytężonej pracy, nie tylko dla władz uczelni, rektorów, Senatu ATH, kierowników jednostek organizacyjnych Akademii. Wzorem większych uczelni wprowadzamy system budżetowania i controllingu, który obejmuje całość działań uczelni w zakresie finansów. Władze rektorskie poszczególnym wydziałom i jednostkom ATH oddają znaczną część swoich uprawnień finansowych, dotyczących decyzji w wydawaniu pieniędzy. Ale to oznacza też powiększenie odpowiedzialności za stan uczelnianego budżetu. Wszyscy w ATH musimy nauczyć się wykorzystywać nowe zasady w praktyce dnia codziennego uczelni. Przed nami dużo pracy. Życzę wszystkim studentom i pracownikom Akademii Techniczno-Humanistycznej wiele z niej radości. Rektor Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 3

4 Strony rektorskie Akademia na drodze do Podjęliśmy starania, aby unowocześnić uczelnię i przystosować ją lepiej do współczesnych wyzwań szkolnictwa wyższego, gospodarki, potrzeb całego kraju określa rektor uczelni prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik. Podsumowuje poprzedni rok akademicki, mówi też o planach na najbliższe miesiące. Redakcja: Nowy rok akademicki to okazja do podsumowania poprzednich kilkunastu miesięcy. Na czym poza pracą badawczą i dydaktyczną koncentrowało się w minionym roku życie Akademii? Prof. Ryszard Barcik: Podjęliśmy starania, aby unowocześnić uczelnię i przystosować ją lepiej do współczesnych wyzwań szkolnictwa wyższego, gospodarki, potrzeb całego kraju. W minionym roku akademickim nasza uczelnia wprowadzała w życie kolejne elementy Sytemu Zapewniania Jakości Kształcenia. To jedno z licznych działań, jakie zarówno władze Akademii, jak i pracownicy uczelni, podejmują, aby ATH stała się placówką nowoczesną i odporną na pojawiające się zagrożenia, związane zarówno z niżem demograficznym, jak i kłopotami finansowymi państwa. W tym zestawieniu za priorytetowe działanie uznajemy wdrożenie systemu budżetowania i controllingu. Umożliwia on kierownictwu jednostek Akademii większą swobodę w dysponowaniu pieniędzmi, ale też zobowiązuje do większej odpowiedzialności w wydawaniu każdej złotówki. Oczekujemy, że dzięki takim rozwiązaniom uda nam się skuteczniej zarządzać naszym budżetem. System budżetowania i controllingu ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania Akademii, dlatego jestem przekonany, że wszyscy na uczelni dołożymy starań, aby jego wdrożenie zakończyło się pomyślnie i system zaczął sprawnie funkcjonować. Jest to jednak tylko jedno z kilku działań, którego realizacja składa się na systematyczną restrukturyzację ATH. Podejmujemy trudne decyzje personalne, polegające przede wszystkim na eliminacji przerostu zatrudnienia w naszych jednostkach organizacyjnych. Dotyczy to zarówno nauczycieli akademickich, jak i pozostałych grup pracowników uczelni. Jednocześnie dostosowujemy struktury organizacyjne pionu administracyjnego do potrzeb i możliwość Akademii. Likwidujemy niepotrzebne stanowiska przy jednoczesnej racjonalizacji struktur, m.in. poprzez łączenie działów. I tak na przykład Działy Obsługi Uczelni i Inwentaryzacji zostały połączone w jeden Dział Obsługi i Gospodarki Majątkowej. Zmiany obejmują także likwidację niepotrzebnych i tworzenie nowych jednostek organizacyjnych naukowo-badawczych, zapewniających rozwój naszej uczelni. Zależy nam na takim przygotowaniu jednostek, aby ich działalność wzbogacała ofertę dydaktyczną Akademii, umożliwiała tworzenie nowych kierunków i stopni studiów, zwłaszcza studiów II i III stopnia. Musimy podejmować takie działania, bo zbliżająca się wielkimi krokami reforma szkolnictwa wyższego premiuje uczelnie o dużym potencjale badawczym i kadrowym. Z myślą o poprawieniu potencjału i stworzeniu lepszych warunków do współpracy z gospodarką, utworzone zostały akredytowane Laboratorium Metrologii na Wydziale Budowy Maszyn i Informatyki oraz Laboratorium Geosyntetyków i Wyrobów Włókienniczych na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku. Red.: W celu współpracy z gospodarką i biznesem ATH utworzyła przed rokiem Centrum Innowacji i Transferu Technologii. Jak ocenia pan działalność tej jednostki? R.B.: W roku akademickim 2009/2010 Centrum zintensyfikowało swoją działalność. Było pomysłodawcą utworzenia konsorcjum w składzie CITT ATH, AGH, firma Belos oraz Instytut Bosmal, które ma za zadanie opracować i wdrożyć technologie nowych złączy elektroenergetycznych dla infrastruktury energetycznej kraju. Centrum uzyskało dofinansowanie 1 mln zł na wdrożenie projektu Kreator Innowacyjności, który zakłada rozwój działalności Centrum, poprawę kwalifikacji naszych kadr oraz intensyfikację i poprawę efektywności współpracy pomiędzy ATH a środowiskiem gospodarczym. Milion złotych dofinansowania Centrum uzyskało również na realizację projektu Program przygotowania zawodowego specjalistów-liderów transferu innowacji i nowo- Bielskie Studio Fotografii Łukasz Masłowski 4 AKADEMIA

5 Witamy w Akademii nowoczesności czesnych technologii do firm na pograniczu polsko-czeskim. Nasza Akademia realizuje projekt wspólnie z Uniwersytetem Technicznym w Ostrawie, ma on za zadanie rozwój m.in. wspólnych badań naukowych na rzecz poprawy konkurencyjności przedsiębiorstw. Projekt jest realizowany w ramach Programu Operacyjnego Europejska Współpraca Terytorialna Polska-Czechy Centrum Innowacji ma za zadanie pozyskiwanie funduszy na różne zadania, służące rozwojowi Akademii, m.in. uzyskało pozytywną formalną ocenę wniosku Przemysłowy klaster technologiczny pro-gospodarczy rozwój transgranicznej polsko-słowackiej sieci innowacji i nowych technologii, złożonego w ramach Programu Operacyjnego Europejska Współpraca Terytorialna Polska-Republika Słowacka Partnerem projektu będzie Uniwersytet Techniczny w Żylinie. Projekt ma wartość ponad 300 tys. euro i zakłada stworzenie polsko-słowackiego klastra technologicznego, dedykowanego poprawie bezpieczeństwa publicznego w zakresie konstrukcji wielkopowierzchniowych. Kolejne dwa wnioski o dofinansowanie z puli Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Śląskiego na lata Działanie 1.3. Transfer technologii i innowacji, dotyczą rozwoju bazy laboratoryjnej uczelni. Każdy ma wartość 4 mln zł. Red.: W minionym roku akademickim uczelnia włożyła sporo wysiłku zarówno w poszerzenie kontaktów i umocnienie roli ATH w regionie, środowisku gospodarczym i społecznym, jak i w wewnętrzną integrację społeczności Akademii. R.B.: To prawda, zależy nam, aby Akademia Techniczno-Humanistyczna odgrywała ważną rolę w życiu naszego regionu, a przy tej okazji także sama korzystała z doświadczeń różnych środowisk. Z tego względu powołałem Radę Społeczną ATH. 31 maja w Sali Senatu ATH odbyło się pierwsze posiedzenie Rady, inaugurujące jej działalność. Do Rady zaprosiłem przedstawicieli władz politycznych i gospodarczych regionu, posłów, senatorów związanych z Podbeskidziem, dyrektorów i prezesów firm, izb gospodarczych oraz stowarzyszeń i organizacji technicznych, jak również byłych rektorów naszej uczelni. Liczę, że Rada będzie opiniować nasze pomysły dotyczące kierunków rozwoju Akademii, jej działalności dydaktycznej i badawczej, a także współpracy z przedsiębiorstwami. Istotnym elementem ma być wymiana doświadczeń i poglądów na temat miejsca i roli Akademii w jej otoczeniu społecznym i gospodarczym oraz wspieranie jej rozwoju. Planujemy już kolejne posiedzenie Rady. Ale do działań na rzecz integracji z naszym regionem zaliczyłbym także organizację wraz z bielską lożą Business Center Club Regionalnego Forum Przedsiębiorczości Liderzy zmian, które odbyło się 6 listopada 2009 r. Jego głównym efektem było powołanie Podbeskidzkiej Rady Nauki i Przedsiębiorczości, mającej na celu zacieśnienie współpracy pomiędzy środowiskiem akademickim i gospodarczym. Jako rektor ATH 25 marca 2010 r. podpisałem również umowę o współpracy z Beskidzką Radą Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT. W naszym środowisku akademickim jest wielu członków stowarzyszeń inżynierskich, liczę, że współpraca z NOT zaowocuje skróceniem drogi między badaniami, prowadzonymi w laboratoriach ATH, a wdrożeniem projektów do przemysłowej produkcji oraz mocniejszym związaniem studentów i absolwentów kierunków technicznych Akademii z przedsiębiorstwami Podbeskidzia. Powiększaniu możliwości współpracy z gospodarką służy również kontynuacja programu grantów wewnętrznych dla pracowników naukowych naszej uczelni. W tej drugiej edycji granty otrzymało siedmiu pracowników naukowych na łączną kwotę 56 tys. zł. Uczelnia po raz kolejny była głównym organizatorem Beskidzkiego Festiwalu Nauki i Sztuki Potęga sztuki, piękno nauki 28 i 29 maja. Z tej okazji przygotowano setki wykładów, zajęć laboratoryjnych, pokazów twórczości regionalnej, wystaw, plenerów oraz koncertów. Festiwal jak co roku zgromadził dużą widownię, nasze prezentacje, przede wszystkim na bielskim Rynku, także służyły integracji ze środowiskiem lokalnym. Dla potrzeb naszej wewnętrznej integracji organizowaliśmy spotkania społeczności akademickiej. Spotkania z pracownikami uczelni ze wszystkich wydziałów, jednostek międzywydziałowych oraz administracji władze ATH odbyły od 22 do 27 stycznia 2010 r. Przedstawiliśmy na nich bieżącą sytuację Akademii, budżetowanie oraz plany na najbliższe miesiące i lata. Z mniej oficjalnych spotkań można wymienić doroczny majowy piknik pracowniczy i spotkanie opłatkowe dla pracowników Akademii i zaproszonych gości. Uczelnianą tradycją stała się także msza za zmarłych profesorów, pracowników i studentów Akademii odprawiana corocznie w listopadzie w katedrze św. Mikołaja. Z kolei 16 kwietnia Senat ATH wraz z zaproszonymi gośćmi podczas uroczystego posiedzenia uczcił pamięć ofiar katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem. Została również podjęta uroczysta uchwała Senatu ATH w hołdzie ofiarom katastrofy. Red.: W kampusie akademickim na Błoniach od pewnego czasu widać już nie tylko studentów i pracowników naukowych, coraz więcej jest też tam robotników budowlanych. Uczelni udało się bowiem pozyskać w ostatnim okresie ponad 20 mln zł na inwestycje. Na co zostaną przeznaczone te kwoty? R.B.: Akademia rozpoczęła rozbudowę budynku C w kampusie przy ul. Willowej na potrzeby Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku. Inwestycję realizujemy jako projekt Nowoczesna uczelnia poprawa warunków kształcenia w Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej. Po dokonaniu rozbiórki w części budynku, ekipa budowlana wylała już nowe fundamenty i przystąpiła do prac murarskich. Inwestycja zostanie ukończona do października 2012 r., zdecydowanie poprawi nasze warunki lokalowe. Przypomnę, że Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku korzysta teraz ze starego pofabrycznego budynku w nienajlepszym stanie technicznym. Całość nowej inwestycji ma kosztować 11,5 mln zł, projekt uzyskał dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Śląskiego. Z tego samego programu nasza uczelnia otrzymała dofinansowanie na realizację wartego 3,8 mln zł projektu Poprawa jakości kształcenia poprzez rozwój infrastruktury dydaktycznej Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej. Fundusze z puli projektu zostały przeznaczone na wykonanie w budynku L robót budowlanowykończeniowych, prace związane z instalacją gazową, teletechniczną, wentylacyjną, elektryczną, nagłaśniającą, alarmową oraz montaż dwóch wind i drzwi obrotowych. Uczelnia wyposażyła sale dydaktyczne i audytoryjne w urządzenia i pomoce dydaktyczne oraz meble. Ekipy budowlane pracowały również na terenie wokół budynku, wykonały drogę pożarową, parking, zasilanie i oświetlenie zewnętrzne. Pragnę podkreślić, iż łączna kwota środków finansowych, pozyskanych na projekty inwestycyjne realizowane z RPO, wynosi 15,3 mln zł. Ale to nie jest jedyne źródło pozyskiwanych pieniędzy na uczelniane inwe- Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 5

6 Strony rektorskie stycje. Dzięki stałym i systematycznym rozmowom prowadzonym z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zmieniona została niekorzystna dla Akademii kosztorysowa wartość wybudowania budynku L. Dzięki temu Ministerstwo przyznało nam dodatkowe fundusze na dokończenie inwestycji, w kwocie 8,6 mln zł, z podziałem na 4 mln zł w tym roku oraz 4,6 mln zł w przyszłym. Środki te pozwolą uczelni na całkowite wykończenie i wyposażenie budynku. W tym roku oddamy do użytku cztery sale amfiteatralne, na przyszły pozostanie nam wykończenie największej auli na 300 osób, pomieszczeń dla biblioteki głównej i akademickiego centrum informatyki. To oczywiście nie zamyka planów dotyczących budynków uczelnianych. Prowadzimy m.in. rozmowy z prezydentem Bielska-Białej na temat wykonania elewacji zewnętrznej budynku Rektoratu, przyszłości obiektów przy pl. Fabrycznym, a także siedziby dla Wydziału Nauk o Zdrowiu. Red.: Mówił pan o inwestycjach, na które dofinansowanie uczelnia pozyskała przede wszystkim z programów unijnych. Ale europejskie fundusze można także przeznaczać na projekty, związane z podnoszeniem jakości kształcenia i umiejętności studentów. Co w tym kierunku zrobiła uczelnia? R.B.: W wielu jednostkach Akademii Techniczno-Humanistycznej nasi pracownicy przygotowali wnioski o dofinansowanie projektów, dzięki którym teraz można zrealizować różne ciekawe pomysły z korzyścią dla studentów i uczelni. I w zdecydowanej przewadze udało się uzyskać takie dofinansowanie, przede wszystkim z puli Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Obecnie w ramach tego programu realizujemy projekty warte łącznie ponad 37 mln zł. W ostatnich tygodniach otrzymaliśmy 9,4 mln zł na realizację projektu ATH łączy droga do wspólnego celu gospodarki opartej na wiedzy. Dzięki temu trzy kierunki: transport oraz socjologia na Wydziale Zarządzania i Informatyki oraz zarządzanie i inżynieria produkcji na Wydziale Budowy Maszyn i Informatyki ATH, będą miały fundusze na poszerzenie kształcenia studentów. Pieniądze pozwolą także w przyszłym roku na likwidację barier architektonicznych w jednym z głównych budynków dydaktycznych w kampusie bielskiej Akademii Techniczno-Humanistycznej, budynku A. Także inny duży projekt Inżynier na miarę XXI wieku uzyskał 8,9 mln zł dofinansowania na prowadzenie przez ATH studiów na kierunkach zamawianych: mechanice i budowie maszyn, automatyce i robotyce oraz informatyce na Wydziale Budowy Maszyn i Informatyki. Z kolei projekt Inżynier na zamówienie, wartości 3,8 mln zł, dotyczy studiów na kierunku zamawianym inżynieria środowiska na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku. Projekt Budownictwo mostem między tradycją regionu a nowoczesnością, realizowany na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku, pozwoli na uruchomienie nowego kierunku studiów, budownictwa. Jego wartość 4,25 mln zł. Nowy kierunek, ratownictwo medyczne na Wydziale Nauk o Zdrowiu, mogliśmy uruchomić dzięki 4,9 mln zł dofinansowania do projektu Ratownik medyczny z licencjatem. Warto dodać, że od października rusza też inny nowy kierunek, transport na Wydziale Zarządzania i Informatyki. Kilka projektów nasza uczelnia realizuje z myślą o podniesieniu kwalifikacji i umiejętności naszych studentów, co ma im ułatwić znalezienie dobrej pracy po zakończeniu studiów, m.in. projekt Sprężyna kariery, o wartości 4,73 mln zł, realizowany przez Centrum Innowacji i Transferu Technologii. Dodatkowo pieniądze z puli tego projektu umożliwią w najbliższych tygodniach wykonanie windy zewnętrznej przy budynku A. Biuro Karier i Zakład Przedsiębiorczości realizują z kolei projekt Bądź przedsiębiorczy o wartości 1 mln zł. Następny projekt, Start promocja przedsiębiorczości, przygotowany przez sześć współpracujących ze sobą uczelni z województwa śląskiego, ma wartość 320 tys. zł. Red.: Jakie zadania wyznacza pan sobie i uczelni na najbliższe miesiące? R.B.: Większość zadań jest kontynuacją działań podjętych przez nas w poprzednim roku. Nacisk kładziemy na inwestycje. Najbliższy okres przeznaczymy na dokończenie prac w naszym reprezentacyjnym budynku dydaktycznym, elce. Pozostała do wykończenia największa sala audiowizualna na ponad trzysta miejsc. To będzie naprawdę duże audytorium, które umożliwi nam organizację ważnych i prestiżowych, także dla naszego miasta i regionu, konferencji. Oprócz tego w przyziemiu oddamy pomieszczenia dla Biblioteki Głównej ATH, z nowoczesną czytelnią. Z kolei najwyższa kondygnacja zostanie przygotowana na potrzeby Akademickiego Centrum Informatyki, będzie tam też nowoczesna pracownia komputerowa. Najbliższy rok to także okres budowy budynku C, przeznaczonego dla Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku. Jesienią przyszłego roku mają już stać mury tego gmachu w stanie surowym, a więc ściany, stropy, schody, stolarka. Wtedy bez przeszkód kolejną zimę będzie można przeznaczyć na prace we wnętrzach, aby zdążyć do 2012 r. Ponadto najbliższe miesiące przeznaczymy na finalizację wdrożenia systemu budżetowania i controllingu. System ten w pełni wprowadził już Wydział Nauk o Zdrowiu, do końca tego roku kalendarzowego wprowadzą go pozostałe jednostki. Chcemy bowiem, aby od 1 stycznia nowy system budżetowania w pełni obowiązywał. Nie zapominamy także o sprawach dydaktycznych. Czekają nas kolejne akredytacje kierunków przeprowadzone po kontrolach Państwowej Komisji Akredytacyjnej, najbliższe wizytacje komisji odbędą się na informatyce na Wydziale Budowy Maszyn i Informatyki oraz na inżynierii środowiska na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku. Warto podkreślić, że całkiem niedawno nasza polonistyka uzyskała po takiej kontroli pozytywną decyzję o akredytacji i to od razu na pięć lat. Ważne dla przyszłości Akademii Techniczno-Humanistycznej będzie też rozszerzanie naszych możliwości dydaktycznych. Zależy nam zwłaszcza na uzyskaniu praw magisterskich, czyli drugiego stopnia, na kolejnych kierunkach, przede wszystkim filologii angielskiej i informatyce. Nowych wyzwań i pracy z pewnością nam nie zabraknie. Rozmawiał: Mirosław Łukaszuk Mirosław Łukaszuk 6 AKADEMIA

7 Z życia Akademii Rada wesprze Akademię Parlamentarzyści, samorządowcy i przedsiębiorcy weszli do Rady Społecznej ATH, powołanej w maju. Będzie ona wspierać swoim doświadczeniem i wiedzą władze uczelni. Do Rady Społecznej weszli posłowie, senatorowie, europarlamentarzyści, prezydent Bielska, burmistrzowie Żywca, Cieszyna, Pszczyny, Kalwarii Zebrzydowskiej, starostowie okolicznych powiatów, szefowie instytucji społecznych i gospodarczych regionu, a także prezesi firm, łącznie kilkadziesiąt osób. Wiele osób, choć nie uczestniczyło osobiście w uroczystej inauguracji prac Rady, przysłało swoje deklaracje udziału. Jak wyjaśnił rektor uczelni prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik, rada ma przede wszystkim pomagać w wypracowaniu długoletnich zadań Akademii, opiniować propozycje powstawania nowych i przekształcania istniejących kierunków studiów, a także wspierać codzienną działalność uczelni. Zależało mi na stworzeniu grupy doradczej, złożonej z osób, których życiowe osiągnięcia świadczą o dużym doświadczeniu, wiedzy, ale i umiejętnościach przewidywania kierunków, w jakich zmierza współczesna Polska i nasz region. Zapraszając je do Rady Społecznej ATH mam nadzieję, że pomogą one uczelni w podjęciu właściwych kroków, dotyczących naszej przyszłości mówi rektor Barcik. Podczas inauguracyjnego posiedzenia członkowie rady podkreślali odpowiedni dobór składu, wywodzącego się z różnych środowisk: polityków, samorządowców i przedsiębiorców. Akademia nie działa w próżni, gospodarka Unii rozwija się głównie w oparciu o nowoczesne technologie. Obecność tych Zdaniem rektora prof. Ryszarda Barcika, Rada Społeczna pomoże uczelni w sformułowaniu programu rozwoju. Tadeusz Donocik, prezes Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach, zaprosił rektora bielskiej Akademii prof. ATH dr. hab. inż. Ryszarda Barcika do prac w radzie konsultacyjnej Izby. Katowicka Regionalna Izba Gospodarcza to wpływowa i opiniotwórcza organizacja, zrzeszająca biznesmenów i menadżerów przedsiębiorstw z terenu Śląska. Wielokrotnie jej wypowiedzi oddziaływały na decyzje dotyczące życia społecznego, a przede wszystkim gospodarczego regionu. Teraz RIG tworzy radę konsultacyjną, której zadaniem ma być m.in. podejmowanie inicjatyw wobec organów państwowych i samorządowych regionu, służących przede wszystkim rozwojowi gospodarczemu. Wiedza i kompetrzech środowisk wspierających uczelnię będzie służyć rozwojowi gospodarczemu naszego regionu mówiła poseł Mirosława Nykiel. O planach Akademii mówił prezydent Bielska Jacek Krywult. Strategicznym celem będzie przekształcenie w uniwersytet, zaś dzień codzienny to kształcenie w zawodach potrzebnych w regionie, przede wszystkim inżynierów wyjaśniał. Przedsiębiorcy przyznawali, że są zadowoleni z zatrudnionych u nich absolwentów Akademii. Wskazywali jednak na potrzebę dostosowania programów nauczania w całym szkolnictwie wyższym do wymagań pracodawców, oczekujących szybszego wejścia w zawodowe życie. Zadeklarowali, że pomogą w organizacji praktyk i stażów dla studentów uczelni. Powstanie Rady w dużo większym stopniu niż dotychczas umożliwi pracodawcom wpływ na tworzenie i wzbogacanie programów nauczania, dostosowując je do potrzeb środowiska gospodarczego. Jednak współpraca z przemysłem powinna zawierać również najbardziej oczywiste współdziałanie innowacyjność, wdrażanie i transfer nowoczesnych technologii, badania na rzecz gospodarki. W tej dziedzinie też rola doradcza Rady będzie nie do przecenienia. Nie będzie chyba w regionie bardziej kompetentnego pod tym względem grona, które mogłoby wskazać na oczekiwania rynku uważa prof. Barcik. Rada postanowiła, że będzie spotykać się dwa razy w roku. (Łu) Mirosław Łukaszuk REKTOR W RADZIE KONSULTACYJNEJ KATOWICKIEJ IZBY GOSPODARCZEJ tencje Magnificencji dają gwarancję rzetelnych i wiarygodnych, a co za tym idzie profesjonalnych opinii i spostrzeżeń. Ponadto, jestem przekonany, że Pańskie doświadczenie z pewnością będzie stanowiło niezbędny element efektywnych prac Rady pisze prezes Donocik w liście do rektora ATH. Prof. Barcik jest jednym z zaledwie czterech rektorów uczelni województwa śląskiego zaproszonych do prac rady konsultacyjnej Izby. Oprócz niego zasiądą w niej prof. Andrzej Karbownik, rektor Politechniki Śląskiej w Gliwicach, prof. Wiesław Banyś, rektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, oraz prof. Jan Pyka, rektor Akademii Ekonomicznej w Katowicach. (Ł) Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 7

8 Studia Inżynier na miarę XXI wieku Zdjęcia: Mirosław Łukaszuk Dofinansowanie pozwoli rozbudować zaplecze laboratoryjne mówi prof. Zdzisław Stelmasiak. Projekt dofinansowany Projekt powstał we współpracy z Centrum Innowacji i Transferu Technologii ATH. Dofinansowanie uzyskał poprzez udział w konkursie ogłoszonym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na kierunki zamawiane, strategiczne dla rozwoju gospodarczego Polski. Projekt Inżynier na miarę XXI wieku Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki ATH, szósty pod względem wielkości przyznanego dofinansowania, zajął w tym konkursie 37. miejsce na 263 zgłoszone wnioski. Będzie realizowany do 2015 r. Stypendia w wysokości tysiąca złotych miesięcznie, możliwość zdobycia dodatkowych certyfikatów branżowych oraz wykraczające poza program zajęcia, wykłady, staże i wyjazdy czekają na osoby, które rozpoczęły w październiku studia na trzech kierunkach inżynierskich ATH. Do trzech kierunków inżynierskich Wydział Budowy Maszyn i Informatyki ATH otrzymał dofinansowanie. To tzw. kierunki zamawiane, strategiczne dla rozwoju gospodarczego kraju: mechanika i budowa maszyn, automatyka i robotyka oraz informatyka na studiach inżynierskich (I stopnia) oraz mechanika i budowa maszyn na studiach magisterskich (II stopnia). Jak wyjaśnia dr inż. Dorota Więcek, prodziekan Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki, kierownik projektu Inżynier na miarę XXI wieku, dofinansowanie na ponad 8,9 mln zł pozwoli m.in. ufundować 910 dodatkowych stypendiów motywacyjnych dla najlepszych studentów na tych kierunkach. Projekt przewiduje jednak wiele innych działań, które pozwolą studentom lepiej przygotować się do zawodu inżyniera w tych trzech specjalnościach. Już na początku będą mogli skorzystać z kursów wyrównawczych z przedmiotów ścisłych, tak, aby byli dobrze przygotowani do zajęć kierunkowych. Ale co chyba najważniejsze, dofinan- sowanie do projektu pozwoli na odbycie stażów, udział w dodatkowych kursach, szkoleniach, specjalistycznych zajęciach, wizytach studyjnych w dużych przedsiębiorstwach. A więc dobrze przygotuje studentów do zawodu od strony praktycznej mówi prof. dr hab. inż. Jacek Stadnicki, dziekan Wydziału. Studenci będą mieli możliwość nauki na kursach specjalistycznego języka angielskiego oraz zdobycie bezpłatnie branżowych certyfikatów. Pieniądze z dofinansowania zostaną przeznaczone również na wyposażenie laboratoriów, m.in. stworzenie mini fabryki z robotami na wszystkich etapach produkcji. Projekt obejmie tych studentów trzech kierunków, którzy w tym roku złożyli dokumenty o przyjęcie na Akademię i studia rozpoczęli w październiku. Kobiety nie powinny bać się studiów inżynierskich przekonuje dr inż. Dorota Więcek. 8 AKADEMIA

9 Cały projekt ukierunkowany został na takie przygotowanie kształconych u nas osób, aby odpowiadało ono zapotrzebowaniu przemysłu. To oczywiście wymaga, aby nasz Wydział cały czas dostosowywał swoje działania dydaktyczne do potrzeb produkcji, a więc uwzględniał praktykę przemysłu. Np. właśnie teraz powstaje w jednym z naszych laboratoriów stanowisko do badania nowoczesnych silników wysokoprężnych. Toteż cieszymy się z dofinansowania projektu, bo dzięki temu będziemy mieli możliwość rozbudować i unowocześnić nasze zaplecze laboratoryjne mówi prof. ATH dr hab. inż. Zdzisław Stelmasiak, prodziekan ds. nauki Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki Akademii. Jednym z elementów realizacji projektu będzie również akcja promocyjna wśród dziewcząt. Jeśli ktoś ma głowę do przedmiotów ścisłych, to praca inżyniera może być bardzo twórcza i satysfakcjonująca. Także finansowo, bo specjaliści w branżach technicznych ciągle są poszukiwani. Z tego względu inżynierowie łatwiej znajdą pracę wyjaśnia dr Więcek. Już teraz brakuje w Polsce ok. 70 tys. inżynierów. My na naszej uczelni przez całe dziesięciolecia kształciliśmy dużo inżynierów, nigdy nie brakowało chętnych, to dopiero w ostatnich latach powstała wyraźna pokoleniowa luka. I zawsze sporą grupę studentów kierunków inżynierskich stanowiły panie. A jak później można było śledzić losy absolwentów, świetnie radziły sobie zarówno w przemyśle, jak i w branżach konstrukcyjnych. Nie ma jakichś powodów, dla których kobiety nie miałyby studiować na kierunkach politechnicznych. My nigdy takich ograniczeń nie stwarzaliśmy dodaje prof. Stadnicki. Już teraz w Akademii wiele dziewcząt studiuje na kierunkach politechnicznych. Od jakiegoś czasu wyraźnie widać, że stale utrzymuje się zapotrzebowanie na inżynierów. Nie obawiam się tego stereotypu, że praca inżyniera, informatyka, to robota dla mężczyzn. Pracodawcy kierują się przede wszystkim wiedzą, zdolnościami czy kwalifikacjami, to jest dla nich istotne. I coraz częściej to właśnie kobiety przez pracodawców są wybierane spośród dostępnych im kandydatów. Moja koleżanka, która skończyła ten sam kierunek, co ja, informatykę na ATH, została zatrudniona na stanowisku kierowniczym w dużej bielskiej firmie komputerowej. I kieruje całym zespołem, w którym jest wielu mężczyzn, łącznie z jej mężem mówi Klaudyna Migło z trzeciego roku informatyki ATH studiów inżynierskich. Studia inżynierskie dają kobietom duże możliwości. Mnie interesuje przede wszystkim inżynieria oprogramowania, a więc wykorzystanie programowania w przemyśle, ale również w internecie. Czyli w bardzo wielu miejscach, dodatkowo bardzo nowoczesnych dziedzinach, w których potrzebni są dobrze wykształceni specjaliści. Inżynier-informatyk nie powinien więc mieć problemów ze znalezieniem pracy, także wtedy, gdy jest kobietą. To rzeczywiście branża zdominowana przez mężczyzn, widać to na moim roku. Ale nie spotkałam się jeszcze z jakimś protekcjonalnym traktowaniem ze strony kolegów, w ogóle atmosfera jest bardzo miła i przyjazna, wszystkim dziewczynom polecam nasze studia tłumaczy z kolei Justyna Żarna, studentka II roku informatyki ATH studiów inżynierskich. Mirosław Łukaszuk Z życia Akademii Szkolenia, staże i likwidacja barier Trzy kierunki: transport i socjologia na Wydziale Zarządzania i Informatyki oraz zarządzanie i inżynieria produkcji na Wydziale Budowy Maszyn i Informatyki ATH, otrzymały dofinansowanie na poszerzenie kształcenia studentów. Fundusze pozwolą także na likwidację barier architektonicznych w jednym z głównych budynków dydaktycznych w kampusie bielskiej Akademii Techniczno-Humanistycznej. Projekt ATH łączy droga do wspólnego celu gospodarki opartej na wiedzy uzyskał pozytywną ocenę w konkursie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego i otrzymał ,50 zł dofinansowania. Fundusze zostaną przyznane z puli Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki poddziałanie Wzmocnienie potencjału dydaktycznego uczelni. Jak wyjaśnia Ewa Sobiecka z Biura Obsługi Funduszy Strukturalnych ATH, które współtworzyło zwycięski projekt, pozwoli on na znaczne poszerzenie procesu kształcenia na trzech kierunkach. Realizując ten kompleksowy program, będziemy mogli rozszerzyć, wzbogacić i przystosować naszą ofertę edukacyjną do potrzeb innowacyjnej gospodarki. Głównym celem projektu ma być budowa potencjału rozwojowego Akademii, a tym samym optymalne przygotowanie absolwentów do potrzeb rynku pracy dodaje. Realizacja celu przyczyni się do podwyższenia jakości funkcjonowania szkolnictwa wyższego w Polsce. Dofinansowanie pozwoli na zakup podręczników i literatury naukowej, także zagranicznej, wydawnictw specjalistycznych, umożliwi również korzystanie z zewnętrznych baz bibliotecznych. Powstaną nowe laboratoria specjalistyczne, wyposażone w odpowiednie dla każdej branży sprzęt i oprogramowanie komputerowe. Dodatkowo na wszystkich kierunkach będą organizowane zajęcia, prowadzone przez wysokiej klasy specjalistów i praktyków z każdej dziedziny. Jednym bowiem z założeń dofinansowanego projektu ma być ukierunkowanie na zdobycie przez studentów praktycznych umiejętności, ułatwiających im znalezienie pracy. Z tych także powodów zorganizowane zostaną płatne staże. Autorzy projektu pomyśleli również o specyficznych potrzebach każdego z kierunków. I tak studenci transportu będą mieli okazję podnieść swoją wiedzę z matematyki i fizyki oraz odbyć praktyki studenckie. Na socjologii powstaną dwie nowe specjalności: komunikacja społeczna i nowe media oraz socjologia organizacji i zarządzania zasobami ludzkimi, z kolei na zarządzaniu i inżynierii produkcji pojawi się możliwość kształcenia na specjalnościach systemy logistyczne przedsiębiorstwa oraz inżynieria administracji gospodarczej. Studentom tego ostatniego kierunku umożliwione zostanie podniesienie kwalifikacji poprzez uzyskanie certyfikatów branżowych, a także uczestnictwo w specjalistycznych targach i wizyty studyjne w przedsiębiorstwach. Finansowe wsparcie uzyskane dla projekt pozwoli także zlikwidować bariery architektoniczne w budynku A, drugim obok nowego gmachu L pod względem wielkości obiekcie dydaktycznym kampusu akademickiego na Błoniach. W tym roku z innego projektu, finansowanego z funduszy europejskich, zostanie zamontowana winda, która umożliwi osobom niepełnosprawnym dotarcie na każdą z kondygnacji budynku. Z kolei za pieniądze z projektu ATH łączy w przyszłym roku zostaną zlikwidowane bariery, co pozwoli takim osobom bez trudu docierać do wszystkich pomieszczeń. Projekt ATH łączy droga do wspólnego celu gospodarki opartej na wiedzy został przygotowany przez Biuro Obsługi Funduszy Strukturalnych przy Centrum Innowacji Transferu Technologii ATH wspólnie z Wydziałem Zarządzania i Informatyki oraz Wydziałem Budowy Maszyn i Informatyki. Będzie realizowany od października 2010 r. do końca 2015 r. (Łu) Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 9

10 Śląskie uczelnie chcą się wspólnie promować Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych, zrzeszające m.in. bielską Akademię Techniczno-Humanistyczną, chce promować za granicą ofertę studiów w województwie śląskim. Liczy na studentów z Azji i Ameryki Południowej. Jako jeden z głównych celów powołane wiosną zrzeszenie uznało promocję studiowania w województwie śląskim. Uczelnie wspólnie uznały, że powinniśmy razem występować na targach edukacyjnych, przede wszystkim zagranicznych, promując ten sam produkt, jakim są studia w naszym regionie. Każda z uczelni wchodzących w skład konsorcjum ma własną specyfikę, rozszerzającą tę ofertę, toteż razem tworzą bardzo mocny potencjał, który dla zagranicznych studentów może być atrakcyjny wyjaśnia prof. ATH dr hab. Henryk Klama, prorektor Akademii ds. studenckich i kształcenia, uczestnik spotkania KŚUP. Wspólne promowanie obniża koszty, ale, co najważniejsze, będzie łatwiej zauważalne na bardzo konkurencyjnym rynku kształcenia. Szczególnie obiecujący dla uczelni ze Śląska wydają się być studenci z krajów Azji i Ameryki Południowej. Ta część świata należy do najdynamiczniej rozwijających się gospodarczo. W efekcie pracodawcy w tych regionach ciągle skarżą się na brak wysokiej klasy wykształconych specjalistów. Pochodzący z takich krajów młodzi ludzie, planując własną karierę, mogą uznać, że znajomość dużego regionu w Europie Środkowej będzie dodatkowym atutem dla ich przyszłych pracodawców, korzystnie wyróżniających ich spośród rówieśników, kończących studia we własnym kraju. I właśnie w tych regionach uczelnie zrzeszone w KŚUP zamierzają promować śląskie studiowanie, a jednym z argumentów ma być także umożliwienie poznawania firm i pracodawców z terenu województwa śląskiego. Prof. Klama dodaje, że jako ważny argument przemawiający za powołaniem konsorcjum, uczelnie uznały łatwiejszy dostęp do funduszy europejskich, np. na upowszechnianie kształcenia w języku angielskim. Wspólne przedsięwzięcia zyskują większe uznanie przy dzieleniu funduszy wyjaśnia. Konsorcjum powstało w maju tego roku, zrzesza dziewięć uczelni państwowych w województwie śląskim, oprócz ATH także katowickie Akademie: Ekonomiczną, Muzyczną, Sztuk Pięknych i Wychowania Fizycznego, Politechniki, Częstochowską i Śląską, Śląski Uniwersytet Medyczny i Uniwersytet Śląski. (Łu) Z życia Akademii Irakijczycy zwiedzali laboratorium włókiennicze Siedmioosobowa grupa Irakijczyków z Bagdadu odwiedziła Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku ATH. Goście poznali możliwości Laboratorium Badań Wyrobów Włókienniczych i Geosyntetyków. Studenci filologii słowiańskiej wspierani przez wykładowców Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH zdobyli II miejsce w Uniwersjadzie, zorganizowanej w ramach VIII Wielkiego Pikniku Regiony Świata i Europa w Pszczynie. Grupa z ATH drugie miejsce zdobyła za swoje stoisko oraz za udziału studentów w zawodach sportowych i biegu. Młodzieżową reprezentację ATH mocno wspierali wykładowcy z Wydziału Humanistyczno-Społecznego, a także gość Akademii Prof. Jarosław Janicki zaprosił Irakijczyków do zapoznania się z możliwościami badawczymi laboratorium. Irakijczycy pracują w fabryce włókienniczej, zajmującej się produkcją dywanów, koców oraz materiałów, wykorzystywanych w przemyśle. Ich zakład kupił niedawno maszyny włókiennicze w bielskim Belmateksie, Ostatnio grupa przyjechała do Bielska, aby zapoznać się z ich obsługą zanim jeszcze maszyny zostaną zamontowane na linii produkcyjnej w Bagdadzie. Chcieli także odwiedzić nasze Laboratorium Badań Wyrobów Włókienniczych i Geosyntetycznych, interesują się bowiem wszystkim, co jest związane z ich branżą, także kształceniem specjalistów włókiennictwa i geosyntetyków, których u nich w kraju brakuje mówi prof. ATH dr hab. Jarosław Janicki, prorektor Akademii i dyrektor Instytutu Inżynierii Tekstyliów i Materiałów Polimerowych, w skład którego wchodzi laboratorium. Prof. Janicki zaprosił Irakijczyków do zapoznania się z możliwościami badawczymi laboratorium. Irakijczycy współpracują z bielskim Ośrodkiem Badawczo-Rozwojowym Belmatex od kilku lat, już wcześniej kupowali tutaj maszyny. W wyniku działań wojennych sprzęt w ich zakładzie uległ zniszczeniu, więc teraz, pamiętając o dobrych doświadczeniach z Polakami, znów kupili zespoły zgrzebne, zestaw maszyn do produkcji przędzy dywanowej. Obsługi linii uczyli się w Bielsku-Białej przez kilka tygodni. Oprócz poznania uczelnianego laboratorium włókienniczego i zapoznania się z warunkami kształcenia inżynierów włókiennictwa, Irakijczycy zwiedzili również miejskie Muzeum Włókiennictwa. (Ł) Srebro na Wielkim Pikniku z Uniwersytetu w Oslo prof. Ljiljana Šarić. Głównym organizatorem pikniku pszczyńskiego był Konsul Republiki Słowenii Mieczysław Barański. (BedKA) Mirosław Łukaszuk Materiały archiwalne 10 AKADEMIA

11 Wydarzenia Pół wieku stowarzyszenia elektryków na Podbeskidziu Niezwykle uroczyście obchodzili jubileusz 50-lecia członkowie Oddziału Bielsko-Bialskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Na uroczystościach nie zabrakło inżynierów z Akademii Techniczno-Humanistycznej. Na jubileusz do Bielskiego Centrum Kultury przybyli goście, m.in. poseł Mirosława Nykiel, z podkomisji ds. energetyki, prezydent Bielska Jacek Krywult i burmistrz Żywca Antoni Szlagor, przedstawiciele koncernów i firm energetycznych, naukowcy z ośrodków akademickich Polski, Rosji, Ukrainy, Czech i Słowacji. Bielską Akademię reprezentował prof. ATH dr hab. inż. Jacek Kłosiński, prorektor uczelni. Uroczystość stała się okazją do wręczenia medali i odznaczeń zasłużonym elektrykom. Srebrną odznakę Stowarzyszenia Elektryków Polskich otrzymał m.in. prof. dr hab. inż. Igor Kurytnik, kierownik Katedry Elektrotechniki i Automatyki Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki ATH, jednocześnie wiceprezes obchodzącego rocznicę oddziału SEP. W ub.roku na Akademii powstało uczelniane koło SEP, które obecnie zrzesza ponad setkę członków, pracowników Katedry Elektrotechniki i Automa- tyki oraz pracowników inżynieryjno-technicznych firm współpracujących z Katedrą, również studentów Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki. Bielskie Stowarzyszenie współpracuje z ATH, m.in. umożliwia zdobycie uprawnień elektroenergetycznych pracownikom i studentom Akademii. Bielski oddział SEP powstał w 1960 r., założyli go mieszkający na Podbeskidziu i pracujący tutaj inżynierowie i technicy-elektrycy, którzy byli członkami innych oddziałów terenowych Stowarzyszenia śląskiego i małopolskiego. Przez lata, w szybko rozwijającym się gospodarczo regionie, organizacja zyskiwała coraz większe znaczenie. Tak jest do dzisiaj, związani ze Stowarzyszeniem są m.in. prezydent Bielska-Białej Jacek Krywult i burmistrz Żywca Antoni Szlagor, obecnie wiceprezes bielskiego SEP. Ten pierwszy wspominał swoje studia na Politechnice Śląskiej, podkreślał, że zdobywał wiedzę dotyczącą elektryczności jeszcze od prof. Stanisława Fryze, wielkiego autorytetu naukowego w tej dziedzinie, którego imię nosi najważniejsze dla elektryków polskie odznaczenie medal im. prof. Fryze. Profesora Fryze wspominał Prof. Igor Kurytnik otrzymał srebrną odznakę SEP. również gość bielskiej uroczystości, profesor Piotr Stachiw, który odwiedził również ATH, zaproszony z wizytą przez prof. Kurytnika. Prof. Stachiw obecnie jest kierownikiem Katedry Elektrotechniki Politechniki Lwowskiej, którą tuż po I wojnie światowej zakładał właśnie prof. Fryze. Osobiście go nie znałem, ale moi starsi koledzy z Politechniki Lwowskiej, teraz już emerytowani naukowcy, jak prof. Josef Zacharia, wspominają swojego mistrza i nauczyciela mówi prof. Stachiw. W dawnym gabinecie prof. Fryze na politechnice we Lwowie do dzisiaj stoi jego biurko, na którym ułożono przedmioty z nim związane, m.in. rękopis wspomnień żony profesora. To biurko traktujemy jako relikwię, choć każdy naukowiec z chęcią skorzystałby z tak wygodnego i funkcjonalnego mebla. Nie używamy go, stanowi pamiątkę wyjaśnia prof. Stachiw. Fryze był wybitnym naukowcem, współtwórcą podstaw elektrotechniki teoretycznej. Ale jego uczniowie pamiętają go przede wszystkim jako wybitnego dydaktyka. Miał własne metody tłumaczenia zjawisk fizycznych, które zawarł w licznych podręcznikach i skryptach. To właśnie czytając te skrypty nauczyłem się języka polskiego dodaje prof. Stachiw, obecnie także wykładowca na Politechnice Łódzkiej. (Łu) Mirosław Łukaszuk Szkolenia z przedsiębiorczości dla studentów Już wkrótce Biuro Karier ATH rozpocznie przyjmowanie zgłoszeń na bezpłatne szkolenia z przedsiębiorczości. Biuro Karier ofertę kieruje do studentów Akademii Techniczno-Humanistycznej oraz tych z jej absolwentów, którzy uczelnię ukończyli w ciągu ostatnich sześciu miesięcy. Szkolenia są pomyślane jako element promocji przedsiębiorczości. Zrealizujemy je w ramach programu Start, znanego studentom naszej uczelni już z ubiegłorocznej edycji wyjaśnia Izabela Konior z Biura Karier ATH. W minionym roku akademickim szkolenia z przedsiębiorczości objęły około setki osób. W tegorocznej edycji ma wziąć udział podobna liczba studentów. Plan zajęć również będzie przypominał ubiegłoroczny harmonogram, nowością ma być zorganizowanie Forum Przedsiębiorców. Po październikowej rekrutacji rozpoczną się zajęcia, najpierw wprowadzające do przedsiębiorczości, następnie koncentrujące się na zagadnieniach praktycznych, związanych z założeniem firmy i rozpoczęciem prowadzenia biznesu. Ważnym elementem szkoleń mają być spotkania z ekspertami i biznesmenami. W czasie zajęć uczestnicy będą przygotowywać biznesplany własnej działalności gospodarczej, a spotkania z ekspertami pomogą w ich tworzeniu. Dlatego kursem powinny się zainteresować przede wszystkim te osoby, które po zakończeniu studiów zamierzają otworzyć własną działalność gospodarczą i mają sprecyzowane plany, czym chcą się zająć przekonuje Konior. (Ł) Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 11

12 Wydarzenia Akredytacja dla polonistyki Kierunek filologia polska na Wydziale Humanistyczno-Społecznym Akademii Techniczno-Humanistycznej uzyskał pozytywną ocenę Państwowej Komisji Akredytacyjnej na kolejne pięć lat. Akredytacja PKA obejmuje studia zarówno pierwszego (licencjackie), jak i drugiego stopnia (magisterskie). Prezydium Państwowej Komisji Akredytacyjnej pozytywną decyzję wydało po zapoznaniu się z raportem Zespołu Oceniającego, który wizytował bielską Akademię w tym roku, a także stanowiskiem uczelni i sprawozdaniem Zespołu Kierunków Studiów Humanistycznych w sprawie jakości kształcenia na bielskiej polonistyce. Zgodnie z decyzją Państwowej Komisji Akredytacyjnej, nasza uczelnia spełnia wymagania kadrowe, programowe i organizacyjne, a także posiada odpowiednią bazę materialną do prowadzenia studiów polonistycznych I i II stopnia mówi dr Marek Bernacki z Katedry Literatury i Kultury Polskiej, prodziekan Wydziału Humanistyczno- Społecznego. Jak wyjaśnia Agnieszka Zaporowska, kierownik Dziekanatu WHS, następną ocenę jakości kształcenia na kierunku filologia polska Komisja przeprowadzi w roku akademickim 2015/2016. Z kolei do końca tego roku kalendarzowego zespoły oceniające Państwowej Komisji Akredytacyjnej przeprowadzą wizytacje jeszcze dwóch kierunków ATH: inżynierii środowiska na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku oraz informatyki na Wydziale Budowy Maszyn i Informatyki. (Łu) RUSZYŁ PROJEKT UCZELNIA PRZYJAZNA PRACODAWCOM Zaproszenie na inaugurację roku akademickiego Uczelniany Zespół Projektu Uczelnia Przyjazna Pracodawcom zachęca studentów i absolwentów ATH do udziały w anonimowej ankiecie. Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej bierze udział w projekcie Uczelnia Przyjazna Pracodawcom. Czynnikiem motywującym przystąpienie do Projektu jest dbałość naszej Uczelni o zapewnienie jak najlepszego przygotowania naszych absolwentów do wejścia na rynek pracy wyjaśnia Izabela Konior z Biura Karier ATH, członek Zespołu Projektu. Jednym z zadań Projektu jest zebranie opinii studentów i absolwentów uczelni wyższych, dotyczących toku studiów, uzyskanej wiedzy i umiejętności, możliwości zatrudnienia w trakcie i po studiach. Wystarczy poświęcić 10 minut, aby wypełnić anonimową ankietę, dostępną pod adresem: uczelniaprzyjaznapracodawcom.pl, gdzie można dowiedzieć się również szczegółów, dotyczących projektu. Ankieta ma na celu poprawę jakości kształcenia. Respondenci mają możliwość oceny m.in. kadry naukowo-dydaktycznej, materiałów dydaktycznych, przydatności wiedzy zdobytej podczas studiów, usług Biura Karier, pomocy uczelni w znalezieniu praktyk, staży. Studenci wypełniając ją, będą mieć wpływ na jakość kształcenia, dowiedzą się o szansach na wymarzoną pracę po ukończeniu studiów i stopniu przygotowania do zawodu zachęca Konior. (Ł) Rektor i Senat ATH zapraszają społeczność akademicką 8 października na godz. 10 do Teatru Polskiego na uroczystą inaugurację roku akademickiego. Wygłoszenie wykładu inauguracyjnego zapowiedział prof. Jerzy Buzek, przewodniczący Parlamentu Europejskiego. Wystąpienie inauguracyjne zaprezentuje rektor Akademii prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik. Następnie prof. ATH dr hab. Jarosław Janicki, prorektor ds. nauki i współpracy zewnętrznej, wręczy odznaki Zasłużony dla Akademii Techniczno-Humanistycznej. Uroczystej immatrykulacji studentów I roku dokona prof. ATH dr hab. Henryk Klama, prorektor ds. studenckich i kształcenia. Po niej nastąpi wykład inauguracyjny Zjednoczona Europa konkurencyjna gospodarka przewodniczącego Parlamentu Europejskiego prof. Jerzego Buzka. Całą uroczystość uświetni występ Chóru ATH. Akademicy drudzy na krakowskim festiwalu Mirosław Łukaszuk Chór ATH zdobył II miejsce w kategorii muzyka sakralna Krakowskiego Międzynarodowego Festiwalu Chóralnego. W kategorii muzyki sakralnej konkurowało czternaście chórów, oprócz bielskich akademików, także chóry z Łotwy, Litwy, Singapuru, Czech, a z polskich zespołów: Jasnogórski Zespół Wokalny Camerata, Akademicki Zespół Muzyczny Politechniki Śląskiej z Gliwic, Chór Mieszany Katedry Wawelskiej. Łącznie do konkursu zgłosiło się blisko 50 zespołów, ostatecznie do rywalizacji w siedmiu kategoriach dopuszczono 35 chórów, w tym 12 zagranicznych. (Ł) 12 AKADEMIA

13 Z życia Akademii Budownictwo na ATH Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku ATH rozpoczął rekrutację na studia na kierunku budownictwo. Studenci naukę rozpoczną w lutym przyszłego roku. Z wielkim smutkiem i żalem pożegnaliśmy Zgodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na uruchomienie kierunku budownictwo rektor ATH prof. Ryszard Barcik przywiózł z Warszawy pod koniec września. Decyzję otrzymaliśmy późno. Dlatego, choć rekrutację organizujemy już teraz, studia na kierunku budownictwo ruszą w semestrze letnim, w lutym przyszłego roku. Na innych uczelniach ten kierunek cieszył się dużym powodzeniem, dlatego spodziewamy się sporego zainteresowania kandydatów wyjaśnia rektor. Na pierwszym roku budownictwa studiów stacjonarnych I stopnia (inżynierskich) ATH przygotowało dla kandydatów 120 miejsc, na studiach zaocznych 90. Jak wyjaśnia prof. Jarosław Janicki, prorektor ATH ds. nauki i współpracy zewnętrznej, na projekt uruchomienia budownictwa Akademia zdobyła 4,2 mln zł dofinansowania z funduszy unijnych. Dzięki temu zostaną doposażone uczelniane laboratoria w specjalistyczny sprzęt. Dofinansowanie pozwoli także na zatrudnienie dodatkowych dydaktyków, specjalistów w dziedzinie budownictwa, oraz ekspertów, również z zagranicy, którzy przyjadą na ATH z wykładami. Otrzymane pieniądze zostaną dodatkowo przeznaczone na organizację zajęć terenowych, staży i praktyk studenckich, również wymianę i staże naukowe dla kadry. Zanim zakupimy odpowiedni sprzęt i urządzimy własne laboratoria, studenci naszego budownictwa będą mogli korzystać ze specjalistycznej aparatury badawczej w laboratoriach Bielskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego, z którym uczelnia współpracuje dodaje prof. Janicki. Budownictwo jest kolejnym kierunkiem Akademii Techniczno-Humanistycznej po ratownictwie medycznym i transporcie uruchomionym jako odpowiedź na zapotrzebowanie lokalnego rynku pracy i sugestie samorządów Podbeskidzia. Samorządowcy, m.in. prezydent Bielska oraz starostowie naszych powiatów, zwracali uwagę, że region prężnie się rozwija, a poważną przeszkodę stanowi brak inżynierów budownictwa. Liczymy, że nasze studia pomogą w likwidacji tych ograniczeń wyjaśnia prof. Barcik. (Łu) Prof. AE dr. hab. PIOTRA CHRZANA Pełnomocnika Rektora Akademii Ekonomicznej w Katowicach ds. Bielskiego Ośrodka Naukowo-Dydaktycznego, Członka Senatu AE, Kierownika Katedry Matematyki Stosowanej AE byłego pracownika Katedry Filozofii i Nauk Ekonomicznych Wydziału Zarządzania i Informatyki ATH Rodzinie Zmarłego Profesora wyrazy głębokiego współczucia składają Rektor, Senat oraz społeczność Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej DODATKOWE BEZPŁATNE ZAJĘCIA WYRÓWNAWCZE W październiku rozpoczną się dodatkowe bezpłatne zajęcia wyrównawcze z matematyki, fizyki oraz technologii informacyjnych. Udział w zajęciach pozwoli na podniesienie poziomu wiedzy z zakresu matematyki i fizyki, co na pewno ułatwi studiowanie. W postępowaniu rekrutacyjnym były brane pod uwagę wyniki uzyskane na maturze z matematyki i fizyki oraz kolejność zgłoszeń. Zaproszeni byli wszyscy studenci I roku studiów z kierunków: automatyka i robotyka, informatyka, mechanika i budowa maszyn, zarządzanie i inżynieria produkcji na Wydziale Budowy Maszyn i Informatyki, ochrona środowiska i włókiennictwo na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku oraz transport i zarządzanie na Wydziale Zarządzania i Informatyki. Udział w zajęciach pozwoli uczestnikom na podniesienie poziomu wiedzy, co umożliwi szybsze i łatwiejsze przyswojenie wiedzy, niezbędnej do uzyskania zaliczenia z wymienionych przedmiotów. Zajęcia wyrównawcze są realizowane dzięki wsparciu Unii Europejskiej w ramach projektów Sprężyna Kariery, Inżynier na miarę XXI wieku oraz ATH łączy droga do wspólnego celu gospodarki opartej na wiedzy, finansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Ewa Sobiecka Biuro Obsługi Funduszy Strukturalnych ATH Diagnostyka silników na studiach podyplomowych Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki ATH organizuje dwusemestralne studia podyplomowe z zakresu diagnostyki silników. To okazja do zdobycia w krótkim czasie umiejętności niezbędnych w każdej dziedzinie usług związanych z rynkiem samochodowym zachęcają organizatorzy. Dr inż. Tomasz Knefel, kierownik studiów podyplomowych, wyjaśnia, że zakres zajęć ma umożliwić zdobycie wiedzy niezbędnej w każdej dziedzinie usług rynku motoryzacyjnego, a po zakończeniu studiów także uzyskanie certyfikatów branżowych od komputerowego kosztorysowania i wyceny pojazdów, poprzez diagnostykę silników po wstępną rekonstrukcję wypadków drogowych. (Ł) Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 13

14 Prezentacje Podnoszenie jakości kształcenia O systemie jakości kształcenia i pomysłach na poszerzenie oferty bielskiej Akademii Techniczno- -Humanistycznej rozmawiamy z prof. ATH dr. hab. Henrykiem Klamą, prorektorem ds. studenckich i kształcenia. Redakcja: Od trzech lat Akademia Techniczno-Humanistyczna wdraża Uczelniany System Zapewniania Jakości. Czy można już mówić, że ten system działa i zaczął przynosić efekty? Prof. Henryk Klama: Mamy już gotowe ramy prawne. Powstały i weszły w życie uchwały, które umożliwiają realizację systemu zapewniania jakości na wszystkich szczeblach uczelni. Zostały też wprowadzone zarządzenia dotyczące ankietyzacji i hospitacji zajęć, a więc jedne z najważniejszych narzędzi kontrolowania jakości kształcenia na ATH. Oprócz tego mamy opracowane wytyczne wyznaczające, jak należy przeprowadzać kontrole oraz jak uzgadniać i spełniać standardy związane z jakością kształcenia. Zostały również przygotowane niezbędne dla funkcjonowania tego systemu struktury, a więc zostali powołani pełnomocnicy wydziałowi i komisje, które mają czuwać nad wdrażaniem systemu w życie, kontrolować jego przebieg i efekty. Ale system nie może ograniczać się do powołania struktur, teraz najistotniejszym elementem będzie zaangażowanie całej społeczności akademickiej w jego funkcjonowanie. Najważniejsze, aby wykładowcy, nauczyciele akademiccy, pracownicy dydaktyczni byli przekonani, że warto z tego systemu korzystać, że ta olbrzymia praca, związana z wprowadzeniem, a potem kontrolowaniem systemu jakości, opłaca się. Że to najlepszy towar, jaki możemy zaproponować na coraz bardziej konkurencyjnym rynku edukacyjnym. I w tym wypadku ciągle mamy wiele do zrobienia. Widać tutaj postępy, ale do ideału trochę nam jeszcze zostało. Co w takim razie nas czeka w najbliższym czasie? H.K.: Kolejnym krokiem stanie się przygotowanie programów i planów studiów w oparciu o przyjęte efekty kształcenia. Będą one zgodne z tzw. ramami kwalifikacji, które już wkrótce zaczną obowiązywać w polskim i europejskim szkolnictwie wyższym. Przyjęcie ram kwalifikacji w skali całej Europy umożliwi porównanie kształcenia każdej z uczelni z dyplomami pozostałych, tym samym każdy pracodawca uzyska bardzo precyzyjną informację o kwalifikacjach absolwenta. Punktem odniesienia w kryteriach ram kwalifikacji jest bowiem efekt kształcenia, nie zaś program. Nacisk położony został na to, co student po skończeniu jakiegoś kierunku potrafi, a nie jaki zrealizował program nauczania. Nam sytuacja ciągle pod tym względem nie sprzyja. Cały czas czekamy na wprowadzenie krajowych ram kwalifikacji, których jeszcze nie ma. Dopiero na podstawie tych ustaleń będziemy mogli zbudować własne, dostosowane do każdego kierunku i poziomu studiów. Ale możemy się do tego przygotowywać, już teraz możemy budować plany i programy w oparciu o efekty kształcenia. A więc w każdym wypadku musimy sobie jasno uświadomić, co nasz absolwent będzie umiał, realizując obowiązujący program kształcenia, jakie uzyska kwalifikacje i umiejętności. Takie przemodelowanie nie jest procesem jednorazowym, musi zająć trochę czasu. Najważniejsze, że w przypadku naszej Akademii już się ten proces zaczął. Wprowadziliśmy uchwałę w sprawę wytycznych do opracowania planów i programów kształcenia, komisje wydziałowe wiedzą, w którym kierunku należy programy modelować. I stopniowo to zmieniamy. Kolejne zadanie obejmie uwzględnienie nakładu pracy samego studenta, a co za tym idzie przełożenia jego nauki na każdym kierunku na uznawane powszechnie w całej Europie punkty ECTS. Na razie takie wyliczenia bardziej opierają się na liczbie godzin zajęć na uczelni, natomiast nie uwzględniają tego, ile młody człowiek poświęca czasu na naukę poza zajęciami. Przyjęcie Systemu Zapewniania Jakości Kształcenia to działanie służące podniesieniu tej jakości, uczynieniu nauki w Akademii bardziej przejrzystej na zewnątrz, a tym samym otwartej na studentów. ATH otwiera też coraz to nowe kierunki, dostosowane do potrzeb rynku pracy. Czy jednak teraz, gdy na studia wchodzą kolejne roczniki niżu demograficznego, to wystarczy, aby przyciągnąć maturzystów? H.K.: Zagrożeń pojawia się więcej. Zmienia się rynek edukacyjny i do takiej nowej sytuacji każda uczelnia musi się przystosować. Coraz mniejsza liczba absolwentów szkół średnich niewątpliwie odbije się na przyjęciach na kolejne pierwsze lata studiów. Musimy wykorzystać naszą specyfikę, aby lepiej wypaść w konkurencji o studenta. Staje tym samym przed nami zadanie zdefiniowania na nowo naszej misji. Otwieranie nowych kierunków, atrakcyjnych dla rynku pracy, na pewno ułatwi funkcjonowanie Akademii. Ale też ma ono pewne poważne ograniczenia: nowa kadra, baza niezbędna do powołania nowego kierunku, to przecież niesie za sobą olbrzymie wydatki. Szukając własnej specyfiki, uatrakcyjnienia naszej oferty dla rynku edukacyjnym, niewątpliwie musimy pomyśleć również o na- Bielskie Studio Fotografii Łukasz Masłowski 14 AKADEMIA

15 Studia będzie procesem ciągłym uczaniu, określanym jako kształcenie przez całe życie. Powinniśmy zaproponować część naszej oferty trochę innemu środowisku, niż absolwenci szkół średnich. W pierwszej kolejności rozbudować studia podyplomowe, ale też zaproponować całą gamę różnego rodzaju kursów dokształcających. Mamy Uniwersytet Trzeciego Wieku, powinien on pozostać pod naszą szczególną opieką. Te propozycje mogą pozwolić nam na funkcjonowanie w okresie niżu demograficznego. Przyjęliśmy jako uczelnia rozwiązania prawne, umożliwiające wprowadzenie oferty podobnego kształcenia, m.in. nasi pracownicy dydaktyczni będą mieli możliwość wliczania sobie pracy na studiach podyplomowych czy kursach do swojego pensum. Co nie znaczy, że możemy odpuścić sobie grupę maturzystów. Wręcz przeciwnie, trzeba zintensyfikować nasze kontakty ze szkołami średnimi, gimnazjalnymi także. Tworzyć klasy patronackie, musimy organizować dni otwarte dla młodzieży, zapraszać ją na nasze zajęcia. A więc bardzo wcześnie wiązać tych potencjalnych kandydatów z naszą uczelnią. W wielu miejscach szeroko wykorzystuje się najnowsze technologie, aby rozszerzyć własne możliwości kształcenia. Mam na myśli choćby e- learning, a więc kontakt z uczelnią i kształcenie na odległość przy użyciu szybkich łączy internetowych. Jak zaawansowane są prace nad wprowadzeniem tej metody na Akademii Techniczno-Humanistycznej? H.K.: Planowaliśmy wprowadzenie e-learningu na szeroką skalę już na początku tego roku. Okazało się jednak w trakcie przygotowań, że trzeba najpierw rozwiązać problemy, jakie się pojawiły, związane nie tyle z techniką, co raczej z prawnymi możliwościami. Teraz już przebrnęliśmy przez etap porządkowania regulaminów, m.in. studiów podyplomowych, mamy wytyczne do planów i programów kształcenia, możemy wprowadzić uchwałę dotyczącą e-learningu. To rzeczywiście może być bardzo przydatne narzędzie dla wielu studentów. Dlatego zamierzamy wprowadzić ten sposób na wszystkich poziomach i kierunkach kształcenia, zarówno na studiach stacjonarnych, jak i niestacjonarnych. Także w nauczaniu na studiach podyplomowych i kursach dokształcających. Najbardziej zależy nam, aby e-learning zastosować w kształceniu na studiach niestacjonarnych, ta metoda wręcz wydaje się być idealna dla studentów trybu zaocznego. Oczywiście, nie chcemy całego procesu dydaktycznego przenieść do internetu, choćby z powodu ograniczeń prawnych. Możemy w tym systemie prowadzić najwyżej 60 proc. zajęć. Na pewno należy z niego wyłączyć wszystkie zajęcia praktyczne, ćwiczenia laboratoryjne, projektowe, itd., a więc takie, które wymagają bezpośredniego kontaktu z prowadzącym. Również zaliczenia i egzaminy powinny wymagać jednak przyjazdu na uczelnię. Choć już śródsemestralne sprawdziany można przeprowadzać przez Internet, są sposoby, aby kontrolować samodzielność wykonywania poleceń. Dla studiów niestacjonarnych e-learning może okazać się bardzo atrakcyjną ofertą. Trzeba pamiętać, że studenci w tym trybie dojeżdżają na uczelnię. Mam nadzieję, że e- learning nie wpłynie na obniżenie poziomu nauczania, bo w przypadku osłabienia kontaktu z prowadzącym takie obawy mogą się pojawiać. Są jednak narzędzia, które umożliwiają dość dokładne sprawdzenie, czy student pracuje uczciwie i systematycznie, trudno oszukać dydaktyka. A jako korzyść na pewno można uznać zmuszenie studenta do ciągłej pracy, nie tylko w czasie zjazdu przez dwa dni raz na dwa tygodnie. Kiedy więc e-learning może zostać szeroko wprowadzony na ATH? H.K.: We wrześniu br. weszła w życie uchwała. I możemy zaczynać jeszcze w tym roku akademickim. Kto uzna, że jest w stanie zorganizować swoje zajęcia w ten sposób, może ruszać. Ale nie czarujmy się, wprowadzenie takiego sposobu nauczania wiąże się zarówno z dodatkowymi kosztami, jak i z przygotowaniem samych wykładowców i studentów do prowadzenia zajęć przez Internet. E-learning może jednak być sposobem na poszerzenie oferty i skierowanie jej do takich grup, które do tej pory w niewielkim stopniu interesowały się kształceniem w Akademii Techniczno-Humanistycznej. Podobnie jak internacjonalizacja studiów, a więc przygotowanie takiej oferty w języku angielskim, która pozwoliłaby kształcić się u nas studentom z innych krajów. Czy takie zajęcia po angielsku wkrótce pojawią się w ofercie ATH? H.K.: Już wkrótce, na szerszą skalę, zaczniemy wprowadzać do naszej oferty zajęcia w języku angielskim, będzie się to odbywało stopniowo. Wprowadzenie różnych wykładów i zajęć po angielsku to jedyny sposób na to, aby studenci z zagranicy zaczęli u nas studiować. Nie ma co liczyć na to, że ktoś najpierw przyjedzie do Polski i nauczy się języka polskiego, a dopiero wtedy będzie studiować na ATH. Wprowadziliśmy dwie uchwały dotyczące zajęć w języku angielskim. Dla każdego kierunku i poziomu kształcenia wydziały mają przygotować 90 godzin w skali roku zajęć po angielsku na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych. Na razie tyle, bo musimy liczyć się z kosztami. Przygotowanie całego kursu po angielsku znacznie więcej kosztuje, niż ta sama praca, ograniczająca się do języka polskiego. Druga uchwała z kolei zobowiązuje wszystkich dziekanów, aby ofertę kursu w języku angielskim przygotowali do końca tego roku kalendarzowego. To mogą być na przykład trzy przedmioty po 30 godzin. W ten sposób powstanie cały pakiet wykładów i zajęć po angielsku dla różnych poziomów. Mając je do dyspozycji, będziemy mogli utworzyć spójne moduły kształcenia, aby każdemu z nich nadać po 30 punktów ECTS, czyli tyle, ile student uzyskuje w ciągu jednego semestru. Moduł miałby charakter interdyscyplinarny, składałby się z przedmiotów zaoferowanych przez różne wydziały na różnych kierunkach, nie byłby przypisany już do konkretnego wydziału. Mielibyśmy wobec tego w naszej ofercie kilka takich modułów, które kierowalibyśmy do studentów przede wszystkim przyjeżdżających do nas w ramach programu Erasmus. Czy to się uda? Trudno chyba połączyć w jeden kurs zajęcia np. z budowy maszyn z socjologią. H.K.: Ale już zagadnienia związane z budową maszyn można łączyć z ochroną środowiska. Podobnie jak zajęcia na Wydziale Nauk o Zdrowiu można połączyć z tymi proponowanymi przez Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku. Można zaproponować jakiś moduł, który by się odnosił do zagrożeń zdrowotnych związanych z przekształconym przez człowieka środowiskiem. To przede wszystkim kwestia podejścia, można zaproponować wiele ciekawych zestawień, atrakcyjnych dla studentów z zagranicy. Zobaczymy, gdy już moduły będą gotowe. Liczę, że docelowo uda się przygotować i zorganizować w języku angielskim całe kierunki na studiach II stopnia. Rozmawiał: Mirosław Łulaszuk Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 15

16 Nauka Badania silną stroną ATH Dużą wagę w Akademii przykładamy do badań naukowych. To one są bowiem podstawą wysokiego poziomu uczelni, zarówno w sferze kształcenia, jak i oceny zewnętrznej uczelni. Badania naukowe determinują rozwój kadry naukowej oraz uzyskanie kolejnych praw doktoryzowania. Te elementy są ogromnie istotne z punktu widzenia rozwoju Akademii Techniczno-Humanistycznej. Niewątpliwie miarą poziomu prowadzonych na uczelni badań są realizowane granty i projekty badawcze. Na podkreślenie zasługuje fakt, że nasi pracownicy z powodzeniem przygotowują wnioski na projekty badawcze oraz granty, pomimo iż sytuacja zewnętrzna związana z ich pozyskiwaniem nie jest korzystna. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ciągle wdraża reorganizację systemu finansowania badań naukowych. Od 1 października zgodnie z ustawą sejmową finansowanie badań naukowych będą prowadziły Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (w zakresie badań stosowanych i innowacyjnych technologii) oraz Narodowe Centrum Nauki (w zakresie badań podstawowych). Realizowane w ATH projekty charakteryzuje duża różnorodność tematyczna oraz źródła finansowania. Obecnie realizowane są następujące projekty badawcze: - projekt celowy 1 - projekty badawcze, rozwojowe 3 - projekt badawczy zamawiany 1 - projekt międzynarodowy 1 - granty ministerialne (własne, promotorskie, habilitacyjne) 9. Największą skuteczność w pozyskiwaniu środków na badania naukowe wykazują pracownicy Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku, którzy realizują następujące projekty i granty badawcze: - Biodegradowalne kompozyty włókninowe do celów filtracyjnych - Biodegradowalne wyroby włókniste - Polimerowe chirurgiczne systemy resorbowalne z pamięcią kształtu - Fibrylizowane włókna polipropylenowe przeznaczone do zbrojenia zapraw klejowych i betonu - Zastosowanie polimerów przewodzących w nanowłóknach - Opracowanie i wdrożenie technologii wytwarzania tkanin odzieżowych o nowoczesnych właściwościach użytkowych - Drukowana elektronika polimerowa do zastosowań w specjalistycznym ekwipunku i kamuflażu - Rola metastabilnej formy β w procesie krystalizacji i topnienia poliamidu 6: synchrotronowe badania w czasie rzeczywistym - Biomimetyczne resorbowalne podłoża modyfikowane hydroksyapatytem dla inżynierii tkankowej kości - Rodzaj Chiloscyphus Corda (Jungermanniales, Marchantiophyta) w Polsce: zmienność, rozmieszczenie i preferencje siedliskowe - Konsekwencje piętrzenia wody rzek, jezior i zbiorników wodnych (na przykładzie Bajkału i doliny Angary). Na Wydziale Budowy Maszyn i Informatyki realizowane są następujące projekty i granty badawcze: - The EQF as a framework linking the different qualifications systems of production managers together - Opracowanie kryteriów zasilania paliwami alkoholowymi dwupaliwowego silnika o zapłonie iskrowym w aspekcie ekonomii jego pracy oraz minimalnej emisji składników toksycznych spalin - Metodyka doboru parametrów regulacyjnych silnika o zapłonie samoczynnym w oparciu o teoretyczno-empiryczny model cyklu roboczego. Natomiast na Wydziale Zarządzania i Informatyki realizowane są: - Opracowanie nowej konstrukcji układu: strzepywacze-płyty zbiorcze elektrofiltrów - Rozwój metody sztywnych elementów i jej zastosowanie w projektowaniu urządzeń offshore. Oprócz projektów naukowo-badawczych realizowane są projekty finansowane z Funduszy Europejskich, w tym z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (12 projektów), z programu Europejska Współpraca Transgraniczna (1 projekt) oraz z Regionalnego Programu Operacyjny dla Województwa Śląskiego (2 projekty). Oczywistą sprawą jest, iż podniesienie rangi uczelni poprzez działania, zmierzające do uzyskania praw doktoryzowania oraz podwyższenie kategorii wydziałów, możliwe jest dzięki pracownikom wszystkich wydziałów. Wspierane i promowane są te kierunki badań, które pozwolą osiągnąć powyższe cele. Należy jeszcze poprawić funkcjonowanie laboratoriów badawczych oraz pozyskać środki na uzupełnienie wysoko specjalistycznej aparatury badawczej. Wynikiem realizacji projektów badawczych są publikacje naukowe oraz referaty wygłaszane na konferencjach naukowych, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Naukowcy ATH i w tym zakresie mają duże osiągnięcia, publikując wyniki badań naukowych w prestiżowych czasopismach, w czasopismach z tzw. listy filadelfijskiej. Na zakończenie należy podkreślić, że realizowane projekty i granty wpływają na pozytywny wizerunek Akademii Techniczno- Humanistycznej, akcentując jej akademicki charakter. Prof. ATH dr hab. Jarosław Janicki Prorektor ds. Nauki i Współpracy Zewnętrznej Bielskie Studio Fotografii Łukasz Masłowski 16 AKADEMIA

17 Przybliża się uruchomienie Śląskiego Centrum Naukowo-Technologicznego Przemysłu Lotniczego w Czechowicach- Dziedzicach. Jego budowa i przede wszystkim wyposażenie w nowoczesny sprzęt ma pochłonąć ponad 54 mln zł. Centrum deklaruje współpracę partnerską z Akademią Techniczno-Humanistyczną. Centrum badawcze nakierowane będzie przede wszystkim na szeroki rozwój technologii kompozytowych, stosowanych głównie w lekkich i ultralekkich konstrukcjach lotniczych. Jedno z laboratoriów będzie prowadzić badania nad zastosowaniem materiałów kompozytowych i umożliwiać tworzenie prototypów elementów kompozytowych, drugie badania wytrzymałościowe, próby rezonansowe i zmęczeniowe elementów kompozytowych. Osiągnięcia w tworzeniu kompozytów pozwolą na wykorzystanie ich także w innych dziedzinach gospodarki. Od dawna badaniami nad polimerami, wykorzystywanymi m.in. przy produkcji powłok kompozytowych, zajmuje się Instytutu Inżynierii Tekstyliów i Materiałów Polimerowych na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku ATH. Sami dysponujemy dobrym sprzętem badawczym w tej dziedzinie, m.in. do badań nanostruktur polimerów, z którego korzystają naukowcy także z innych ośrodków. Ale dzięki powstaniu Śląskiego Centrum i jego wyposażeniu wzrosną możliwości badawcze całego regionu, co korzystnie wpłynie również na badania w naszej uczel- Prezentacje Powstaje centrum badawcze lotnictwa Wraz z laboratoriami ATH aparatura nowego Centrum poszerzy badawcze możliwości całego regionu. Zakres badań laboratoriów Instytutu Inżynierii Tekstyliów i Materiałów Polimerowych Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku ATH, zajmujących się m.in. badaniami materiałów laminatowych - Szerokokątowa dyfraktometria rentgenowska (WAXS). Pozwala określić szczegóły budowy krystalicznej polimerów (typ, rozmiary komórki elementarnej) i zidentyfikować odmiany polimorficzne. Metoda umożliwia śledzenie przejścia jednej odmiany krystalograficznej w drugą, wywołanego m.in. temperaturą czy obecnością niskocząsteczkowych substancji nukleujących. - Małokątowa dyfraktometria rentgenowska (SAXS). Wykorzystuje zjawisko rozpraszania promieniowania rentgenowskiego pod małymi kątami. Bada niejednorodności gęstości elektronowych w próbkach polimerów, wynikających np. z istnienia w nich obszarów o różnym stopniu uporządkowania makrocząsteczek (obszarów krystalicznych lub amorficznych), a w przypadku kompozytów polimerowych różnicy gęstości elektronowej składników kompozytu. - Analiza termiczna. Strukturalne, fizykochemiczne oraz kompleksowe badania właściwości termicznych materiałów (głównie polimerowych). - Spektroskopia i mikroskopia specjalna. Analiza m.in. budowy chemicznej, składu ilościowego mieszanin, składu chemicznego warstw powierzchniowych, spektrofotometryczna analiza zachowania próbek w zmiennej temperaturze. - Mikroskopia elektronowa. Pozwala na obserwację morfologii powierzchni, przekrojów i przełomów włókien, membran polimerowych. ni powiedział nam prof. ATH dr hab. Jarosław Janicki, prorektor bielskiej Akademii i dyrektor Instytutu. Bielska ATH będzie jedną z kilku polskich uczelni, z którymi nowe centrum ma zamiar ściśle współpracować. Jego partnerami będą akademickie ośrodki badawcze, m.in. AGH w Krakowie, Politechnika Warszawska, Politechnika Śląska, Wyższa Szkoła Mechatroniki w Katowicach. O wyjątkowości czechowickiego centrum naukowego decydować będą przede wszystkim dwa autoklawy, w tym jeden, jakiego jeszcze w Polsce nie ma. Autoklawy to specjalne komory chemiczne, w których powstają nowoczesne konstrukcje laminatowe. Tradycyjnie laminaty, używane np. przy produkcji szybowców czy lekkich samolotów, powstają przez stopniowe nakładanie na siebie kolejnych warstw materiału. W autoklawach wszystkie warstwy materiału nie tylko z tworzyw sztucznych, także metali łączą się ze sobą jednocześnie. Tak powstają w przemysłowej technologii najnowocześniejsze konstrukcje, m.in. lekkie, niezwykle wytrzymałe i elastyczne skrzydła największego samolotu pasażerskiego świata, airbusa A380. W Czechowicach większy autoklaw będzie miał 10 m długości. Ośrodek ma służyć wsparciem dla badań branży lotniczej, oprócz tego zostanie więc wyposażony w urządzenia pomiarowe, jak defektoskop ultradźwiękowy czy aparaty do badań ultradźwiękowych nieniszczących S-scan. Ważniejsze będą jednak urządzenia umożliwiające przygotowanie materiału do badań, m.in. frezarka bramowa pięcioosiowa, projektor laserowy, precyzyjne maszyny do cięcia. Centrum zbuduje spółka, utworzona przez bielskie Starostwo Powiatowe oraz państwową Górnośląską Agencję Przekształceń Przedsiębiorstw. Spółka podpisała umowę na dofinansowanie z unijnego programu Innowacyjna gospodarka. Jeszcze w tym roku ma ruszyć z jego budową. (Łu) Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 17 Mirosław Łukaszuk

18 Prezentacje Fundamenty wylane Posuwają się prace przy rozbudowie budynku C. Ekipa budowlana rozpoczęła już prace murarskie. Rozbudowa gmachu, stojącego przy ul. Szerokiej najnowsza inwestycja Akademii Techniczno- Humanistycznej ruszyła w maju. Ekipa budowlana zakończyła wylewanie ław fundamentowych. Zdjęcia: Mirosław Łukaszuk Wcześniej został przygotowany komplet dokumentacji projektowej, studium wykonalności, zaś administracja Akademii Techniczno-Humanistycznej przeprowadziła przetarg na wykonawcę całości. Została nim firma Unibud z Czechowic-Dziedzic. Prace budowlane jak dotąd objęły rozbiórkę istniejącej części budynku C, usunięcie starych fundamentów i wylanie nowych. Obecnie po ich zakończeniu ekipa rozpoczęła prace murarskie. Rozbudowa budynku C to pierwsza w historii naszej uczelni inwestycja finansowana ze środków unijnych. Dzięki nowemu gmachowi zdecydowanie poprawią się wa- runki studiowania w Akademii. Dlatego tak intensywnie zabiegaliśmy u Marszałka Województwa Śląskiego o przyznanie dofinansowania wyjaśnia rektor uczelni prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik. W budynku swoją stałą siedzibę znajdzie Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku, który teraz zajmuje pofabryczny gmach w centrum miasta. O obecnej siedzibie Wydziału trudno mówić, że jest idealna do prowadzenia zajęć dydaktycznych czy przeprowadzania badań naukowych. Toteż na przeprowadzce na Błonia do rozbudowanego budynku C skorzystają przede wszystkim właśnie studenci i kadra naukowa Wydziału Nauk Budynek po rozbudowie będzie dysponował 3,5 tys. mkw. powierzchni. o Materiałach i Środowisku. Projekt rozbudowy był przygotowywany z myślą o dydaktyce oraz zajęciach i badaniach w laboratoriach. Nowy obiekt będzie w pełni przystosowany do poruszania się po nim osób niepełnosprawnych, a w zachowanej części budynku zostaną zlikwidowane bariery architektoniczne dodaje rektor. Po przebudowie i rozbudowie budynek będzie dysponował łącznie 3,5 tys. mkw. powierzchni użytkowej (w tym ponad 2,7 tys. w nowej części), czterema nowymi salami dydaktycznymi i 21 laboratoriami. (Łu) PROJEKT NOWOCZESNA UCZELNIA Inwestycję Akademia realizuje jako projekt Nowoczesna uczelnia poprawa warunków kształcenia w Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, współfinansowany z funduszy Unii Europejskiej. Pochłonie ona ponad 13,6 mln zł, z czego ,50 zł pochodzi z puli Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata , Działanie 8.1. Infrastruktura szkolnictwa wyższego, przyznanych przez Marszałka Województwa Śląskiego. Budynek będzie gotowy w 2012 r. 18 AKADEMIA

19 Inwestycje Wyposażenie za pieniądze z RPO Kończą się prace nad wykończeniem czterech auli Akademii w budynku L przy ul. Willowej. Część wyposażenia została zakupiona już wcześniej z funduszy przyznanych uczelni przez Marszałka Województwa Śląskiego z puli Regionalnego Programu Operacyjnego. Wykończenie auli (czterech przed rozpoczęciem nowego roku akademickiego, ostatnia największa ma być gotowa za rok) to jedno z ostatnich zadań budowlanych w budynku L na Błoniach. Gmach jest pierwszym w dziejach podbeskidzkiej uczelni obiektem zaprojektowanym i zbudowanym z myślą o zajęciach dydaktycznych. Jego charakterystyczna bryła z powszechnie rozpoznawalnym owalnym dachem stała się wizytówką ATH. Część prac budowlanych i wykończeniowych w nowym gmachu uczelni została sfinansowana z pieniędzy, jakie przyznał marszałek śląski na projekt przygotowany przez ATH Poprawa jakości kształcenia poprzez rozwój infrastruktury dydaktycznej Akademii Techniczno- Humanistycznej w Bielsku-Białej. Pieniądze pochodzą z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata działanie 8.1. Infrastruktura szkolnictwa wyższego. Fundusze z puli RPO zostały przeznaczone na wykonanie robót budowlanowykończeniowych, m.in. posadzki, tynkowanie, gipsowanie, malowanie, montaż stolarki wewnętrznej, także ułożenie wykładzin i płytek ceramicznych. Pozwoliły również na prace związane z instalacją gazową, teletechniczną, wentylacyjną, elektryczną, nagłaśniającą, alarmo- Cztery duże aule w budynku L poprawią warunki kształcenia w ATH. wą oraz montaż dwóch wind i drzwi obrotowych. Uczelnia wyposażyła sale dydaktyczne i audytoryjne w urządzenia i pomoce dydaktyczne oraz meble. Ekipy budowlane pracowały również na terenie wokół budynku, wykonały drogę pożarową, parking, zasilanie i oświetlenie zewnętrzne. Zgodnie z założeniami projektu prace pozwoliły na poprawę jakości kształcenia, dzięki czemu oferta edukacyjna uczelni została lepiej dopasowana do potrzeb rynku pracy. Głównymi korzyściami realizacji projektu stała się poprawa jakości i standardu infrastruktury edukacyjnej uczelni i jej wyposażenia dydaktycznego. A więc tym samym uzyskanie lepszych warunków do nauki, a co za tym idzie osiąganie przez studentów lepszych wyników w nauce. Warto podkreślić, że poprawiła się również dostępność kształcenia akademickiego dla osób niepełnosprawnych wyjaśnia Ewa Sobiecka z Biura Obsługi Funduszy Strukturalnych ATH. (Ł) Cztery duże aule Plan zajęć na nowy rok akademicki uwzględnia przeprowadzanie wykładów także w czterech aulach. Studenci każdego z Wydziałów będą korzystać z tych nowoczesnych sal mówi Leszek Zaporowski, kanclerz ATH. To pierwsze w historii uczelni tak duże i tak nowoczesne sale, przystosowane do licznego audytorium. Jak podkreślają władze uczelni, w pierwszej kolejności będą one wykorzystane właśnie na cele dydaktyczne. Ale mamy nadzieję, że będą mogły służyć także do wykładów i spotkań integrujących naszą akademicką społeczność z miastem i regionem wyjaśnia rektor Akademii prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik. Oddanie do użytku czterech auli, z których korzystać będą studenci wszystkich wydziałów, pozwoli Akademii zrezygnować z wynajmu dużych sal wykładowych. Do wykończenia pozostanie jeszcze jedna aula, największa, na ponad 300 miejsc. Będzie gotowa na rozpoczęcie kolejnego roku akademickiego. Franciszek Dzida Winda w drugim budynku Wkrótce ruszy montaż windy w budynku A na Błoniach, drugim po elce pod względem ilości sal dydaktycznych. Urządzenie zdecydowanie ułatwi studentom niepełnosprawnym dostęp do wszystkich kondygnacji budynku. Winda zostanie dobudowana do zewnętrznej ściany gmachu, dzięki czemu wjeżdżać się będzie z poziomu parkingu. W budynku mieści się wiele sal wykładowych, pracowni komputerowych i laboratoriów. Toteż ten sposób likwidacji barier architektonicznych znacznie poszerzy możliwości dydaktyczne uczelni i korzystania z jej oferty edukacyjnej przez osoby niepełnosprawne. Jak do tej pory osoby poruszające się na wózkach bez trudu mogą wjechać i poruszać się po budynku L. Specjalny podjazd ułatwia także dostęp do jednej kondygnacji w administracyjnym budynku B. W kolejnych latach w podobny sposób ATH zamierza dobudować windę także do tego budynku, gdzie również mieści się kilka sal wykładowych i pracowni komputerowych. Dzięki temu osoby niepełnosprawne będą miały dostęp do wszystkich pomieszczeń w tym gmachu. W pełni do potrzeb osób niepełnosprawnych będzie przystosowany budowany właśnie budynek C. W Akademii Techniczno-Humanistycznej spośród ok. 8 tys. studentów blisko setkę stanowią osoby niepełnosprawne. Dziekanaty wydziałów ATH, wyznaczając zajęcia, starają się uwzględniać możliwości dotarcia na nie przez niepełnosprawnych uczestników. (Ł) Pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej 19

20 Seminaria SEMINARIUM ARCHIWISTYCZNE WYSTAWY W ARCHIWUM DRUGIE ŻYCIE DOKUMENTÓW Po przesunięciu pierwotnego terminu, spowodowanym przez powódź, w dniach od 15 do 18 czerwca 2010 r. odbyło się seminarium archiwistyczne Wystawy w archiwum drugie życie dokumentów. Organizatorem konferencji były Archiwum Akademii Techniczno-Humanistycznej oraz Sekcja Archiwów Instytucji Naukowych i Kulturalnych Stowarzyszenia Archiwistów Pol- skich. Seminarium wpisało się w cykliczne spotkania archiwistów Sekcji Archiwów Instytucji Naukowych i Kulturalnych Stowarzyszenia Archiwistów Polskich, do której w przeważającej mierze należą archiwiści uczelniani. Na XVIII zjazd przybyło 40 archiwistów i muzealników, reprezentujących różne instytucje. Jako prelegenci spoza uczelni udział wzięli archiwiści z Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych w Warszawie, Archiwum Państwowego w Katowicach wraz z Odziałem w Bielsku- Białej, Narodowego Archiwum Cyfrowego w Warszawie, Głównej Biblioteki Lekarskiej w Warszawie oraz Instytutu Farmakologii PAN w Krakowie. Z archiwów i muzeów uczelnianych oraz spośród pracowników naukowo-dydaktycznych przybyli wykładowcy z Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Marii Curii-Skłodowskiej w Lublinie, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W formie wirtualnej wystąpił prelegent Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, zatrzymany przez ciągłe zagrożenie powodziowej magazynów Archiwum jego uczelni na miejscu w Krakowie. Swój wykład wygłosił także archiwista Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej. Główną tezą seminarium było zgromadzenie i przekazanie wiedzy dotyczącej wypracowanych już doświadczeń wysta- Organizatorem konferencji były Archiwum ATH oraz Sekcja Archiwów Instytucji Naukowych i Kulturalnych Stowarzyszenia Archiwistów Polskich. wienniczych archiwów. Materiał podzielono na trzy bloki tematyczne: 1. Warsztat wystawienniczy archiwisty 2. Oddziaływanie wystaw i ich rzeczywiste znaczenie 3. Wystawa dokumentów w archiwum i muzeum współpraca czy konflikt? Wystawa przedmiotem współpracy między instytucjami. W trakcie dyskusji poseminaryjnej wysunięto postulat, aby wypracować w środowisku katalog pytań (tez), mających służyć wypracowaniu standardu opisu wystaw, przygotowania wystaw i ich prezentacji. Postulowano przeniesienie dyskusji na forum internetowe Sekcji AINiK SAP. Uczestnicy seminarium zostali także gruntownie zapoznani z historią i współczesnym kształtem Akademii Techniczno- Humanistycznej, zwiedzili Rektorat, kampus na Błoniach wraz z Archiwum ATH. Poznali również geograficzno-kulturalne otoczenie Akademii: historię miasta i starówkę Bielska-Białej, Muzeum Techniki i Włókiennictwa, kaskadę Soły, Górę Żar. Prawdziwą sensację wzbudził spotkany w czasie treningu na skoczni w Wiśle Malince Adam Małysz. Niemałym podziwem i zainteresowaniem cieszyły się również wyroby koronkarskie zaprezentowane w Koniakowie. W ocenie organizatora, uczestnicy seminarium wyjechali z ATH nie tylko ze wzbogaconą wiedzą na temat wystawiennictwa archiwalnego, ale i z bogatym obrazem uczelni i regionu, w jakim funkcjonuje. mgr Karol Krzysztof Binda Kierownik Archiwum ATH FILOLOGOWIE WOBEC WYZWAŃ RYNKU Konferencję Filologie obce dziś a wyzwania rynku od 21 do 23 czerwca 2010 r. zorganizowały w Hotelu na Błoniach Katedry Iberystyki oraz Studiów Środkowoeuropejskich Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH. W konferencji udział wzięli naukowcy, reprezentujący osiem krajów: Chorwację, Czechy, Norwegię, Polskę, Serbię, Słowację, Słowenię i Wielką Brytanię. Otwarcia dokonał rektor Akademii prof. ATH dr hab. inż. Ryszard Barcik. Uczestnicy rozważali znaczenie pojęcia rynek. Rozumiane było przez prelegentów dwojako jako rynek edukacyjny i jako rynek pracy w kontekście tzw. zatrudnialności absolwentów filologii obcych. Na konferencji podniesiono następujące zagadnienia: - reforma rynku edukacyjnego w kontekście Procesu Bolońskiego i nowe programy studiów filologicznych w Europie, - koncepcja tzw. studiów regionalnych (ang. area studies) i jej realizacje w Norwegii i Czechach, - oczekiwania studentów związane z wymogami, jakie przed nimi stawia rynek pracy, - możliwości rozwoju naukowo-dydaktycznego kadry akademickiej, - nowoczesne metody nauczania języków obcych (w tym polskiego jako języka obcego) i innych przedmiotów filologicznych, - wielojęzyczność w Europie. Podniesiono także zagadnienia związane ze statusem, jaki w obecnej dobie mają nauki humanistyczne, oraz postulatem interdyscyplinarności przedmiotów filologicznych, oferowanych w programach studiów. Konferencja stała się międzynarodowym forum wymiany doświadczeń w dziedzinie filologii obcych i dała okazję do dalszej współpracy międzynarodowej nie tylko w dziedzinie kształcenia filologów obcych, ale także w dziedzinie badań naukowych i mobilności kadry oraz studentów. Program konferencji można znaleźć na stronie projektu pod zakładką Konferencja pod adresem: Konferencja została zorganizowana w ramach projektu Nowoczesne narzędzia naukowo-gospodarcze w obszarze środkowoeuropejskim i była w pełni finansowana ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego w ramach Funduszu Stypendialnego i Szkoleniowego. dr Agnieszka Będkowska-Kopczyk Katedra Iberystyki ATH 20 AKADEMIA Franciszek Dzida