Standardy nauczania dla kierunku studiów: kierunek lekarsko - dentystyczny STUDIA MAGISTERSKIE

Transkrypt

1 I. WYMAGANIA OGÓLNE Standardy nauczania dla kierunku studiów: kierunek lekarsko - dentystyczny STUDIA MAGISTERSKIE Załącznik nr 9 Studia magisterskie na kierunku lekarsko - dentystycznym trwają nie mniej niż 5 lat (10 semestrów). Łączna liczba godzin zajęć dydaktycznych wynosi nie mniej niż 5000, w tym 4520 godzin określonych w standardach nauczania. II. SYLWETKA ABSOLWENTA Absolwent studiów magisterskich na kierunku lekarsko - dentystycznym uzyskuje tytuł lekarza dentysty. Absolwent powinien posiadać: umiejętność sprawowania profesjonalnej opieki lekarsko - dentystycznej, odpowiedni zakres wiedzy umożliwiający planowanie, wdrożenie i ocenę postępowania profilaktycznego i leczniczego w zakresie promocji zdrowia i edukacji prozdrowotnej, odpowiednie przygotowanie kliniczne oparte na naukowych podstawach i respektujące zasady humanitaryzmu, umiejętność prowadzenia badań naukowych w zakresie swojej specjalności oraz upowszechniać ich wyniki, umiejętność nauczania i zarządzania w zakresie wykonywania zawodu. Absolwent może być zatrudniony w szkołach wyższych i placówkach naukowych, publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej, a po uzyskaniu odpowiednich uprawnień prowadzić praktykę lekarza dentysty. III. GRUPY PRZEDMIOTÓW I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE A. PRZEDMIOTY KSZTALCENIA OGÓLNEGO 485 B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 1560 C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 2475 Razem: 4520 IV. PRAKTYKI 16 tygodni x 40 godzin = 640 godzin V. PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO Przedmiot do wyboru Podstawy psychologii lekarskiej Prawo i etyka w stomatologii Informatyka i statystyka medyczna Język łaciński Języki obce 180

2 7. Wychowanie fizyczne 90 B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Chemia ogólna Biofizyka Biologia Anatomia prawidłowa człowieka Histologia z embriologią i cytologią Fizjologia człowieka Biochemia Mikrobiologia z immunologią Patomorfologia Patofizjologia Farmakologia Stomatologia społeczna Radiologia ogólna Chirurgia ogólna z onkologią Pierwsza pomoc medyczna Choroby wewnętrzne Pediatria Otorynolaryngologia Dermatologia z wenerologią Psychologia kliniczna Anestezjologia i reanimacja Medycyna sądowa Okulistyka Medycyna katastrof i medycyna ratunkowa Choroby zakaźne Fizjologia ciąży Fizjoterapia ogólna Neurologia 15 C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 2475 w tym zajęcia praktyczne (kliniczne) Ergonomia w stomatologii Periodontologia przedkliniczna Choroby błony śluzowej 45 15

3 4. Gerostomatologia Normy okluzji i funkcje układu stomatognatycznego Endodoncja przedkliniczna Stomatologia zachowawcza przedkliniczna Protetyka stomatologiczna Materiałoznawstwo i sprzęt stomatologiczny Stomatologia zachowawcza z endodoncją Profilaktyka stomatologiczna Chirurgia stomatologiczna Chirurgia szczękowo-twarzowa z onkologią Stomatologia wieku rozwojowego Ortodoncja Choroby przyzębia Radiologia stomatologiczna Fizjologia narządu żucia Farmakologia kliniczna Mikrobiologia jamy ustnej Patologia jamy ustnej Zarządzanie i ekonomika 30 - VI. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 1. Przedmiot do wyboru: 1) filozofia - główne kierunki filozoficzne i ich charakterystyka; podstawowe założenie epistemologii; ewolucja podstawowych zagadnień filozoficznych; antropologia filozoficzna jako źródło refleksji nad człowiekiem; 2) historia stomatologii - rozwój medycyny i nauk medycznych na przestrzeni wieków od starożytności do czasów współczesnych; rozwój stomatologii od czasów najdawniejszych do współczesnych z uwzględnieniem stomatologii polskiej; 3) socjologia medycyny - kultura - wartości i normy społeczne; procesy i przemiany życia społecznego; struktura i dynamika rodziny; modele rodziny; socjometryczne aspekty funkcjonowania rodziny; zachowania w zdrowiu i w chorobie; niepełnosprawność jako problem społeczny; socjologiczne aspekty starości i umierania; społeczne i kulturowe uwarunkowania pracy lekarza stomatologa; patologie społeczne dotyczące społeczeństwa, rodziny i jednostki; techniki socjometryczne. 2. Podstawy psychologii lekarskiej Psychologiczne determinanty zdrowia i choroby, psychologiczne mechanizmy chorobotwórcze, funkcjonowanie człowieka chorego, proces adaptacji do choroby. Psychostomatologia. 3. Prawo i etyka w stomatologii Podstawy prawne działania gabinetu dentystycznego. Odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa lekarza. Podstawy odpowiedzialności karnej. Prawa pacjenta. Podstawowe pojęcia etyki ogólnej i lekarskiej. Etyka lekarska w ujęciu historycznym. Kodeks etyki lekarskiej i inne

4 dokumenty prawne uwzględniające zagadnienia etyki zawodowej lekarza w Polsce i na świecie. Wzór osobowy lekarza. Współczesne problemy deontologii lekarskiej. Szczegółowe zagadnienia deontologiczne. 4. Informatyka i statystyka medyczna Rodzaje i zastosowanie systemów informacyjnych w ochronie zdrowia. Tworzenie systemów informacyjnych. Poszukiwanie, przetwarzanie i przechowywanie informacji. Ograniczenia systemów informacyjnych. Informacja w ochronie zdrowia i stomatologii. Dokumentacja medyczna. Ochrona danych osobowych. Postępy w zarządzaniu informacjami w ochronie zdrowia. 5. Język łaciński Opanowanie podstawowych zasad gramatyki łacińskiej, terminologii anatomicznej oraz słownictwa specjalistycznego. Umiejętność poprawnego napisania diagnozy, recepty w języku łacińskim. Ćwiczenia umiejętności odczytania i zrozumienia tekstu z dziedziny stomatologii, tłumaczenie z języka łacińskiego na polski. B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 1. Chemia ogólna Pierwiastki główne i śladowe. Podaż, wchłanianie i transport w ustroju. Właściwości i reaktywność jonów biologicznie i ekologicznie ważnych. Elektrolity. Układy buforowe. Reakcje chemiczne w układach biologicznych. Budowa chemiczna materiałów i preparatów stosowanych w stomatologii. Reakcje zachodzące w procesie wiązania materiałów stomatologicznych. 2. Biofizyka Materia w stanie stałym. Podstawy materiałoznawstwa stomatologicznego. Statyka i biomechanika, mechanika narządu żucia. Temperatura, a wypełnienia stomatologiczne. Ogniwa galwaniczne w jamie ustnej, jonoforeza. Metody obrazowania komórek i tkanek, rentgenodiagnostyka. Ultradźwięki w stomatologii. Rezonans magnetyczny. Promieniowanie jonizujące w stomatologii. Dozymetria. Radiobiologia. Wykorzystanie źródeł światła w stomatologii. Fotometria. Światłowody. Zastosowanie laserów w stomatologii. Zagrożenia w stomatologii i zachowania obronne. 3. Biologia Podstawowe pojęcia z ekologii. Wiadomości o organizmie i środowisku. Współzależność między organizmami w ekosystemie. Interakcje w układzie pasożyt - żywiciel. Podstawowe zasady genetyki człowieka. Kliniczne zastosowanie genetyki. 4. Anatomia prawidłowa człowieka Podstawowe pojęcia orientacyjne w opisie budowy ciała ludzkiego. Zasady tworzenia polskich i łacińskich terminów anatomicznych. Układy narządów: bierny i czynny układ ruchu, układ krążenia (krwionośny i chłonny), oddechowy, pokarmowy, moczowo-płciowy, zmysłów. Podstawy neuroanatomii. Szczegółowa anatomia opisowa i topograficzna głowy i szyi. Tętnice: szczękowa i twarzowa, przebieg, obszary unaczynienia, miejsca wyczuwania tętna. Zespolenia żylne zewnątrz i wewnątrzczaszkowe, znaczenie kliniczne. Unaczynienie i unerwienie zębów, anatomia znieczuleń przewodowych. Odpływ chłonki z głowy, węzły regionalne. 5. Histologia z embriologią i cytologią Budowa ultrastrukturalna i podstawowe funkcje komórki eukariotycznej. Cykl komórkowy i proliferacje komórek. Budowa mikroskopowa tkanek i narządów ciała ludzkiego ze szczególnym uwzględnieniem histofizjologii zęba i jamy ustnej. Rozwój zarodka, zróżnicowanie blastocytów, pochodzenie tkanki oraz rozwój głowy i szyi, a w szczególności tkanek jamy ustnej. 6. Fizjologia człowieka Podstawowe wiadomości z zakresu funkcji życiowych człowieka. Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych. Funkcje wydzielnicze. Transport tlenu i dwutlenku węgla w organizmie. Równowaga kwasowo-zasadowa. Żywienie i metabolizm. Znajomość wartości liczbowych

5 podstawowych zmiennych fizjologicznych. 7. Biochemia Biochemiczne podstawy integralności organizmu ludzkiego. Budowa i funkcja ważniejszych związków chemicznych występujących w organizmie ludzkim. Białka - struktura, właściwości, funkcje. Kwasy nukleinowe, struktura cząsteczek DNA, replikacje DNA jądrowego. Transkrypcje. Enzymy - struktura, energetyka reakcji enzematycznych, aktywność enzymów. Metabolizm węglowodanów, lipidów, aminokwasów. Przemiana wapnia. Hormony. Płyny ustrojowe z uwzględnieniem śliny. 8. Mikrobiologia z immunologią Klasyfikacje bakterii. Budowa i biologia komórki bakteryjnej. Mechanizmy chorobotwórcze bakterii i grzybów. Odporność na leki. Klasyfikacja i budowa wirusów. Chorobotwórczość wirusów. Szczepionki. Antygeny i przeciwciała. Układ odpornościowy. Komórki T - ich podklasy i aktywacja, interakcje komórkowe. 9. Patomorfologia Zapalenie i procesy naprawcze. Zakrzepy, zatory, odma, wstrząs. Nowotwory. Patologie układu naczyniowego. Wady rozwojowe w tym w obrębie twarzoczaszki. Patologie układu krwionośnego, pokarmowego, oddechowego, układu dokrewnego, krwi, awitaminozy, patologia układu kostnego, układu moczowego, mózgu i centralnego układu nerwowego łącznie z urazami, wylewami i guzami. Szczegółowo procesy patologiczne przebiegające w obrębie części twarzowej czaszki, w szczególności narządu żucia. 10. Patofizjologia Patologia ogólna. Pojęcie zdrowia i choroby. Mechanizmy kontrolujące utrzymanie homeostazy w zdrowiu i chorobie. Działanie podstawowych mechanizmów obronnych. Patogeneza ostrych załamań regulacji ustrojowych. Patomechanizm podstawowych chorób układu krążenia, oddechowego, krwiotwórczego, moczowego. Patofizjologia wątroby. Podstawowe problemy w zakresie chorób nowotworowych z uwzględnieniem jamy ustnej. 11. Farmakologia Mechanizmy działania leków. Kinetyka i biotransformacja w zakresie poszczególnych grup leków. Dawkowanie, wskazania i przeciwwskazania stosowania leków. Zasady zapisywania leków. Zapobieganie i zwalczanie bólu występującego w czasie i po zabiegach stomatologicznych. 12. Stomatologia społeczna Podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby. Podstawowe pojęcia epidemiologiczne. Zagrożenia zdrowotne występujące w środowisku zamieszkania, nauki i pracy. Problemy zdrowotne mieszkańców poszczególnych regionów Polski oraz w wybranych krajach na świecie. Grupy ludności wysokiego ryzyka. Choroby społeczne. Analiza występowania wybranych chorób. Organizacja systemu ochrony zdrowia. Programowe działania na rzecz zdrowia w wymiarze regionalnym, ponadregionalnym i międzynarodowym: 1) higiena - związki między czynnikami środowiska zewnętrznego, a zdrowiem i chorobą; zdrowie społeczne; higiena pracy, żywienia, komunalna, szkolna; zapobieganie i przyczyny zakażeń w gabinetach stomatologicznych; toksykologia środowiskowa; oświata zdrowotna; 2) epidemiologia i medycyna środowiskowa - kryteria epidemiologicznej oceny stanu zdrowia populacji, z uwzględnieniem stanu zdrowotnego jamy ustnej; epidemiologia wybranych chorób zakaźnych i sposoby zapobiegania; gabinet stomatologiczny jako potencjalne ogniwo łańcucha epidemiologicznego; promocja zdrowia realizowana przez lekarza dentystę; środowisko a stan zdrowotny jamy ustnej; 3) zdrowie publiczne - kulturowe, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia publicznego; podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby; podstawowe pojęcia epidemiologiczne; zagrożenia ekologiczne; zagrożenia zdrowotne występujące w środowisku zamieszkania, nauki i pracy; problemy zdrowotne mieszkańców poszczególnych regionów Polski oraz w wybranych krajach na świecie; grupy ludności wysokiego ryzyka; choroby społeczne (nikotynizm, alkoholizm,

6 narkomania); analiza występowania wybranych chorób; profilaktyka, prewencja chorób - cele, zadania, formy; organizacja systemu ochrony zdrowia; programowe działania na rzecz zdrowia w wymiarze regionalnym, ponadregionalnym i międzynarodowym; organizacja opieki stomatologicznej. 13. Radiologia ogólna Podstawy fizyczne i techniczne rentgenodiagnostyki. Diagnostyka narządów klatki piersiowej, jamy brzusznej i układu kostnego. 14. Chirurgia ogólna z onkologią Chirurgiczne badanie chorego - badanie podmiotowe i przedmiotowe, dokumentacja. Badania diagnostyczne w chirurgii. Wstrząs i ostra niewydolność krążenia - patogeneza i leczenie. Aseptyka i antyseptyka w chirurgii. Rodzaje ran - proces gojenia. Terapia. Ostre choroby jamy brzusznej. Zakażenie w chirurgii. Urazy i postępowanie lecznicze. Współczesne poglądy na etiologie nowotworów. Metody diagnostyczne i terapeutyczne w onkologii. Objawy ogólne i miejscowe specyficzne dla nowotworów złośliwych. Zasady operacji transplantologicznych. Znaczenie badań przesiewowych i wczesnej diagnostyki w walce z rakiem. 15. Pierwsza pomoc medyczna Podstawy resuscytacji oddechowo-krążeniowej. Postępowanie z chorym nieprzytomnym. Rozpoznanie i udzielenie pierwszej pomocy w nagłych przypadkach. Postępowanie z chorymi poszkodowanymi w nagłych przypadkach urazowych. 16. Choroby wewnętrzne Zbieranie wywiadu i podstawy badania internistycznego. Prowadzenie historii choroby. Etiopatogeneza i symptomatologia chorób układu: oddechowego, krążenia, krwiotwórczego, moczowego, pokarmowego, ruchu oraz gruczołów dokrewnych ze szczególnym uwzględnieniem jednostek chorobowych, których objawy występują w jamie ustnej. Promowanie zdrowego stylu życia i znajomość chorób związanych z nałogiem palenia. Interpretacja wyników badań laboratoryjnych. Dawkowanie leków i wystawianie recept. Umiejętność powiązania istoty chorób wewnętrznych z ich symptomami występującymi w jamie ustnej mającymi wpływ na pracę lekarza dentysty. 17. Pediatria Rozwój fizyczny i psychiczny dziecka. Wpływ odżywiania na rozwój i stan zdrowia dziecka. Przemiana wapniowo-fosforanowa u dzieci i jej zaburzenia. Choroba odogniskowa. Diagnostyka różnicowa chorób wieku rozwojowego przebiegających z powiększeniem węzłów chłonnych okolicy szyi w tym podżuchwowej. Choroby zakaźne wieku dziecięcego ze szczególnym zwróceniem uwagi na zmiany w obrębie jamy ustnej. Uodpornienie sztuczne przeciw chorobom zakaźnym u dzieci i młodzieży. Jednostki chorobowe warunkujące postępowanie stomatologiczne. 18. Otolaryngologia Etiologia, patomechanizm, patomorfologia, objawy kliniczne, rozpoznanie, leczenie, rokowanie i powikłania jednostek chorobowych, z którymi w praktyce klinicznej ze względu na sąsiedztwo narządowe spotyka się lekarz dentysta. Onkologia nosa, zatok nosa i krtani. 19. Dermatologia z wenerologią Podstawowe pojęcia dermatologiczne. Etiopatogeneza, diagnostyka i leczenie: chorób infekcyjnych skóry (bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych), chorób alergicznych, chorób przenoszonych drogą płciową. Stany przednowotworowe i nowotwory skóry. Dermatozy i kolagenozy przebiegające ze zmianami w obrębie błony śluzowej jamy ustnej. 20. Psychologia kliniczna Osobowość - struktura, mechanizmy i rozwój. Zachowanie człowieka w sytuacjach społecznych. Pomoc psychologiczna w chorobie. Stres a zdrowie. Zależności psychosomatyczne. Teorie, modele i koncepcje komunikacji międzyludzkiej. Style komunikowania. Bariery komunikowania. Przekazywanie i przyjmowanie informacji. Psychologiczne mechanizmy kształcenia zachowań

7 zdrowotnych. Psychologia w pedodoncji. Podstawy psychiatrii. 21. Anestezjologia i reanimacja Przyczyny i mechanizmy zatrzymania krążenia i oddychania. Zasady prowadzenia reanimacji. Postępowanie po skutecznej reanimacji. Stany zagrożenia życia - ocena stopnia zagrożenia, postępowanie. Znieczulenie ogólne w zabiegach stomatologicznych (przygotowanie chorego, premedykacja, sprzęt anestetyczny, metody znieczulenia ogólnego, farmakologia podstawowych środków znieczulenia ogólnego, monitorowanie funkcji życiowych). Znieczulenie przewodowe w praktyce medycznej (rodzaje, metody, środki). Metody znieczulenia i analgezji w stomatologii. 22. Medycyna sądowa Definicje i rodzaje śmierci, zmiany pośmiertne. Badania pośmiertne zwłok ludzkich. Identyfikacja zwłok. Serologia i genetyka (techniki DNA) sądowo-lekarska. Toksykologia sądowo-lekarska. 23. Okulistyka Metody badania okulistycznego i diagnostyka chorób oczu. Urazy oka - udzielanie pierwszej pomocy. Wybrane jednostki chorobowe układu optycznego, ochronnego oka oraz przedniego i tylnego odcinka gałki ocznej. Rola zakażeń odogniskowych chorób narządu wzroku. 24. Medycyna katastrof i medycyna ratunkowa Organizacja zabezpieczenia medycznego w katastrofach i awariach. Fazy akcji ratunkowych i zakres udzielania pomocy poszkodowanym. Postępowanie w przypadkach mnogich obrażeń ciała (opatrywanie ran, desmurgia, unieruchomienia). Zagrożenia epidemiologiczne w miejscu katastrofy. Prawa człowieka w sytuacjach nadzwyczajnych w oparciu o dokumenty międzynarodowego prawa humanitarnego. 25. Choroby zakaźne Zasady rozpoznania chorób zakaźnych, badanie przedmiotowe, badanie biochemiczne, bakteriologiczne, serologiczne. Surowice, szczepionki w chorobach zakaźnych. Choroba posurowicza. Choroby wirusowe i bakteryjne w aspekcie stomatologicznym. Zatrucie pokarmowe - epidemiologia i postacie kliniczne. Wirusowe zapalenia wątroby. Zakażenie HIV i zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS). Lymfadenopatie w chorobach zakaźnych. 26. Fizjologia ciąży Cykl miesiączkowy. Uwarunkowania hormonalne kobiety w poszczególnych okresach życia. Diagnostyka ciąży i jej monitorowanie. Łożysko i jego rola. Poród i połóg. Podstawowe zagadnienia dotyczące EPH - gestozy, konfliktu serologicznego i hypotrofii płodu. Wpływ odżywiania kobiet w ciąży na rozwój płodu. 27. Fizjoterapia ogólna Metody stosowane w rehabilitacji medycznej, zasady i metody fizykoterapii, możliwości i cele rehabilitacji, organizacja i zasady pracy zespołów rehabilitacyjnych, organizacja rehabilitacji medycznej w Polsce. Umiejętność diagnozowania, planowania i oceny procesu rehabilitacji. Pojęcia niepełnosprawności, inwalidztwa, rodzaje rehabilitacji leczniczej oraz metody prewencji. Zastosowania metod rehabilitacji w stomatologii, wpływ fizykoterapii i kinezyterapii na organizm. Określenie rodzaju i stopnia niepełnosprawności, celów rehabilitacji, zaplanowania rehabilitacji oraz oceny jej skuteczności. 28. Neurologia Badanie neurologiczne i jego interpretacja. Choroby naczyniowe mózgu. Urazy mózgu. Zaburzenia świadomości. Zespoły otępienne. Neurologiczne skutki przewlekle zażywanych leków, uzależnienia. Bóle głowy i twarzy. Choroby neurologiczne dorosłych i dzieci stwarzające problemy w praktyce stomatologicznej. C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 1. Ergonomia w stomatologii Zagrożenia lekarza stomatologa w miejscu pracy. Ergonomiczne zasady prowadzenia zabiegów

8 stomatologicznych i organizacja pracy w gabinecie stomatologicznym. Metody pracy przy pacjencie siedzącym i leżącym - wady i zalety. Zespół stomatologiczny. Czynniki etiologiczne schorzeń związanych z wykonywaniem zawodu i sposoby zapobiegania. Źródła stresu i zmęczenia w praktyce stomatologicznej i metody odreagowania sytuacji stresowych. 2. Periodontologia przedkliniczna Podstawy diagnostyki chorób przyzębia. Podstawowe zabiegi higieniczno-lecznicze. 3. Choroby błony śluzowej Diagnozowanie i leczenie najczęściej występujących chorób błony śluzowej jamy ustnej. 4. Gerostomatologia Zmiany w narządzie żucia w okresie starzenia się. Choroby błony śluzowej związane z wiekiem. Problemy odżywiania i metabolizmu osób starszych. Problemy leczenia ludzi w podeszłym wieku w poszczególnych specjalnościach stomatologii. Opieka stomatologiczna nad pacjentami w wieku starszym w gabinecie lekarskim i miejscu zamieszkania. 5. Normy okluzji i funkcje układu stomatognatycznego Pojęcie układu stomatognatycznego oraz anatomia i fizjologia jego części składowych. Normy okluzji we wzajemnej relacji szczęki i żuchwy. Budowa i funkcja zespołu stawów skroniowożuchwowych i mięśni żucia oraz wzajemnych relacji łuków zębowych. Główne czynniki etiologiczne zaburzeń zwarcia i artykulacji. Diagnostyka zaburzeń morfologiczno-czynnościowych układu stomatognatycznego oraz zasady jego rehabilitacji. Mechanizmy odruchowe i adaptacyjne w układzie stomatognatycznym. Zasady profilaktyki zaburzeń czynnościowych narządu żucia. 6. Endodoncja przedkliniczna Anatomia jam zębowych. Narzędzia (normy według ISO) i materiały stosowane w leczeniu endodontycznym. Techniki leczenia endodontycznego - praktyczne wykonanie w poszczególnych grupach zębów na fantomach. 7. Stomatologia zachowawcza przedkliniczna Wstęp do nauczania stomatologii. Cele i zakres. Działy stomatologii. Gabinet stomatologiczny - wyposażenie. Zespół stomatologiczny. Bezpieczeństwo i higiena pracy. Instrumentarium: sprzęt i aparatura stomatologiczna, zasady działania, obsługa. Zapobieganie zakażeniom w gabinecie. Metody utrzymania suchości pola zabiegowego. Znakowanie zębów. Zasady klasyfikacji ubytków próchnicowych według Blacka i Mounta. Opracowanie i wypełnienie ubytków klasy I-V według Blacka. 8. Protetyka stomatologiczna Badanie lekarsko-dentystyczne. Analiza morfologicznego i czynnościowego stanu narządu żucia oraz diagnozowanie schorzeń wynikających z braków zębów lub innych tkanek układu stomatognatycznego. Planowanie leczenia protetycznego w nieskomplikowanych przypadkach klinicznych. Zabiegi kliniczne w podstawowym zakresie lecznictwa protetycznego. Wady wrodzone i nabyte, stomatopatie protetyczne, parafunkcje oraz inne zaburzenia czynnościowe w narządzie żucia. Zasady współpracy kliniczno-laboratoryjnej. Optymalny wybór uzupełnień protetycznych w określonych warunkach podłoża protetycznego oraz określenie skutków nieprawidłowo prowadzonego leczenia protetycznego. Zasady opieki pozabiegowej nad pacjentem. Uzupełnienia utraconych zębów, według wskazań: protezami stałymi, ruchomymi protezami częściowymi, protezami całkowitymi. Leczenie implantologiczne. Wykonanie prostych prac z zakresu techniki dentystycznej. 9. Materiałoznawstwo i sprzęt stomatologiczny Wprowadzenie do materiałoznawstwa stomatologicznego. Materiały stosowane w stomatologii łącznie z technologiami materiałowymi i procedurami techniki dentystycznej, ortodontycznej i ektoprotetycznej. Charakterystyka sprzętu klinicznego i laboratoryjnego. Podstawy współczesnej techniki dentystycznej. Główne technologie związane z przetwarzaniem materiałów w toku wykonywania protez zębowych. Patomechanizm oddziaływania materiałów stomatologicznych na

9 tkanki i narządy jamy ustnej. 10. Stomatologia zachowawcza z endodoncją Etiologia, objawy kliniczne, diagnostyka, leczenia i zapobiegania chorobie próchnicowej. Odtwarzanie funkcji zębów przy zastosowaniu wszystkich współcześnie dostępnych środków w jamie ustnej pacjenta. Profilaktyka umożliwiająca utrzymanie zdrowej jamy ustnej. Znajomość procesów oraz postępowanie lecznicze w schorzeniach niepróchnicowego pochodzenia tkanek zmineralizowanych: abrazja, erozja, patologiczne starcie zębów. Przyczyny i leczenie nadwrażliwości zębów. Interpretacja zdjęć radiologicznych. Zapobieganie patologiom miazgi. Klasyfikacja i postępowanie w przypadkach urazów zębów. Właściwości i wskazania stosowania dostępnych materiałów stosowanych do wypełnień. Planowanie postępowania profilaktycznego, realizacja i ocena programów zdrowotnych dla grup wysokiego ryzyka w stomatologii. Ocena stanu żywotności miazgi. Procesy fizjologiczne i patologiczne zachodzące w miazdze zębowej (na poziomie komórki) oraz postępowanie lecznicze. Leczenie endodontyczne zębów jedno i wielokorzeniowych. Powikłania w leczeniu endodontycznym. Środki lecznicze i materiały stosowane w endodoncji. 11. Profilaktyka stomatologiczna Promocja zdrowia jamy ustnej i edukacja prozdrowotna. Istota choroby próchnicowej. Działania w zapobieganiu próchnicy. Zapobieganie powstawaniu wad zgryzu. Profilaktyka chorób przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej. Profilaktyka chorób nowotworowych narządu żucia. 12. Chirurgia stomatologiczna Diagnostyka schorzeń w zakresie jamy ustnej i planowanie leczenia. Wskazania i przeciwwskazania do leczenia chirurgicznego. Ocena wskazań do wykonania i interpretacja badań dodatkowych i radiologicznych. Wykonanie znieczulenia przewodowego i nasiękowego. Zaopatrzenie krwawienia poekstrakcyjnego, nacinanie ropni. Rozpoznanie połączenia ustno-zatokowego. Ocena skuteczności prowadzonego leczenia i wskazań do konsultacji specjalistycznych oraz leczenia stacjonarnego. 13.Chirurgia szczękowo-twarzowa z onkologią Diagnostyka schorzeń nowotworowych i obrażeń w zakresie twarzoczaszki i planowanie leczenia. Wskazania i przeciwwskazania do pobierania wycinków. Udzielanie pierwszej pomocy w obrażeniach zębów, wyrostków zębodołowych i kości szczęk. 14. Stomatologia wieku rozwojowego Leczenie zintegrowane. Promocja zdrowia. Projektowanie i realizowanie programów profilaktycznych. Stosowanie technik psychologicznych w procesie adaptacji dziecka do leczenia stomatologicznego. Skuteczne zwalczania bólu i lęku stomatologicznego. Diagnostyka i leczenie chorób jamy ustnej wieku rozwojowego. Rozpoznanie i leczenie wad rozwojowych uzębienia. Występujące w jamie ustnej objawy chorób ogólnoustrojowych. 15. Ortodoncja Rozwój zgryzu w powiązaniu z rozwojem i wzrostem głowy i twarzy. Wady zgryzu - klasyfikacja. Zasady rozpoznawania wad. Podstawy cefalometrii. Podstawy zapobiegania wadom nabytym. Planowanie i wdrożenie postępowania zapobiegawczego. Podstawy leczenia aparatami. Leczenie niepowikłanych wad zgryzu. Ocena przypadków zgryzu wymagających specjalistycznego leczenia korygującego. 16. Choroby przyzębia Diagnozowanie chorób przyzębia, planowanie i leczenie. Wykonanie zabiegu profesjonalnego usunięcia płytki i złogów kamienia nazębnego z wygładzeniem powierzchni korzenia. Kiretaż zamknięty, korekta zgryzu urazowego, unieruchomienia zębów, znoszenie nadwrażliwości szyjek zębów. Wykonanie biopsji. 17. Radiologia stomatologiczna Oddziaływanie promieniowania jonizującego. Podstawy techniki radiologicznej, obsługa sprzętu. Kontrola jakości zdjęć radiologicznych. Anatomia rentgenowska głowy ze szczególnym

10 uwzględnieniem szczęki i żuchwy. Podstawowe metody radiologiczne stosowane w stomatologii. Interpretacja badań radiologicznych obszaru głowy i szyi. Radiografia panoramiczna i cefalometryczna. Inne techniki obrazowania. Ochrona przed promieniowaniem jonizującym. Regulacje prawne dotyczące stosowania promieniowania jonizującego. 18. Fizjologia narządu żucia Budowa i funkcje narządu żucia. Fizjologia wyrzynania się zębów mlecznych i stałych. Funkcje poszczególnych grup zębów. Reakcja miazgi zęba na bodźce fizyczne, chemiczne. Fizjologia przyzębia i błony śluzowej. Rozwój zgryzu. Biomechanika stawu skroniowo-żuchwowego, metody badania stawu. Czynności układu stomatognatycznego w procesie żucia i połykania. Narząd żucia, a proces oddychania. Warunki zwarciowe na tle rozwoju osobniczego. 19. Farmakologia kliniczna Wiadomości ogólne z farmakologii klinicznej (farmakokinetyka, farmakogenetyka, terapia monitorowana). Interakcje farmakokinetyczne i farmakodynamiczne, objawy uboczne działania leków. Chemioterapia zakażeń bakteryjnych (monoterapia, leczenie skojarzone, zasady kojarzenia antybiotyków). Farmakoterapia stanów alergicznych i zespołów polekowych (próby uczuleniowe, zespół Hoigne`a, zespół Nicolai, zespół Stevens-Johnsona). Środki miejscowo znieczulające - objawy przedawkowania, leczenie, zależność stężeń od rodzaju znieczulenia. Farmakoterapia bólu ostrego i przewlekłego. Farmakoterapia lęku i stanów pobudzenia psychoruchowego. Awitaminozy - objawy w jamie ustnej, leczenie. Farmakoterapia krwawień i skaz krwotocznych. Farmakoterapia stanów zagrażających życiu (omdlenia, wstrząs, obrzęk płuc). 20. Mikrobiologia jamy ustnej Jama ustna jako środowisko ekologiczne drobnoustojów w zdrowiu i chorobie. Skład flory bakteryjnej zdrowej jamy ustnej. Zasiedlanie jamy ustnej przez drobnoustroje, różnicowanie się flory bakteryjnej, czynniki warunkujące adhezję bakterii. Skład bakteryjny płytki nazębnej, homeostaza i właściwości biochemiczne warunkujące patogenność płytki. Patogenność drobnoustrojów w chorobie próchnicowej, w chorobach przyzębia, zmianach ropnych w jamie ustnej, zakażonych kanałach korzeniowych. Związek zaburzeń bakteryjnych jamy ustnej z zapaleniem wsierdzia. Grzybice w jamie ustnej i inne zaburzenia bakteryjne. Zapobieganie i zwalczanie zakażeń krzyżowych. Antyseptyka, aseptyka, dezynfekcja, sterylizacja. 21. Patologia jamy ustnej Uszkodzenie i śmierć komórki. Zaburzenia rozwoju zębów, choroba próchnicowa tkanek zmineralizowanych, choroby miazgi zęba, stany zapalne tkanek okołowierzchołkowych. Torbiele szczęk i tkanek miękkich jamy ustnej. Choroby przyzębia. Zmiany przerostowe tkanki łącznej, zmiany neoplastyczne, zaburzenia rogowacenia nabłonka i choroby błony śluzowej jamy ustnej. Guzy nabłonkowe i melanoma w jamie ustnej. Zmiany wrzodziejące w jamie ustnej i choroby pęcherzowe. Choroby i nowotwory ślinianek. Guzy pochodzenia zębowego. Wrodzone, rozwojowe, zapalne i metaboliczne choroby kośćca. Choroba Pageta, guzy i guzopodobne choroby kości. Schorzenia stawu skroniowo-żuchwowego. Włóknisto-kostne procesy patologiczne w narządzie żucia. Proces zapalny. Stany przednowotworowe. Epidemiologia nowotworów jamy ustnej. Biopsja i jej znaczenie diagnostyczne 22. Zarządzanie i ekonomika Podstawowe pojęcia z zakresu medycyny społecznej, zdrowia publicznego, medycyny rodzinnej, zarządzania, ekonomiki, marketingu i organizacji ochrony zdrowia. Formy organizacyjne podmiotów świadczących usługi lecznicze. Zawieranie umów na udzielanie świadczeń zdrowotnych z publicznymi i niepublicznymi zakładami opieki zdrowotnej oraz lekarzami prywatnie praktykującymi. Podstawowa opieka medyczna. Wieloczynnikowe uwarunkowania zdrowia. Sytuacja zdrowotna społeczeństwa polskiego a system opieki zdrowotnej. Uprawnienia ludności związane z jej stanem zdrowia i mające wpływ na jego poziom. Organizacja samorządu lekarskiego. Praktyczne i ekonomiczne aspekty prowadzenia gabinetu stomatologicznego. Organizacja systemów opieki zdrowotnej w wybranych krajach świata. Podstawy organizacji

11 narodowego systemu opieki zdrowotnej. Ochrona zdrowia psychicznego w Polsce i na świecie. System zaopatrzenia w leki. Instytucja lekarza rodzinnego. VII. ZALECENIA 1. Wymiar godzinowy przedmiotów stomatologicznych stanowi około 60% ogólnej liczby godzin. 2. Przynajmniej 50% godzin zajęć w grupie przedmiotów kierunkowych powinno odbywać się w formie ćwiczeń praktycznej nauki zawodu. 3. Z ogólnej liczby godzin przeznaczonych na zajęcia praktyczne (kliniczne) należy 120 godzin objąć nauczaniem problemowym - zintegrowanym. 4. Przedmioty kierunkowe (przedkliniczne) obejmują zajęcia teoretyczne oraz ćwiczenia manualne, w tym na fantomach. 5. Zaleca się, aby uczelnia podała liczbę punktów ECTS - European Credit Transfer System (Europejski System Transferu Punktów Kredytowych).