Z ŻYCIA PRZEDSZKO- LA SEKSUAL- NOŚĆ WIE- KU PRZED- SZKOLNEGO KĄCIK DLA DZIECI INTEGRACJA SENSO- RYCZNA AKCJA CO- OLSCHOOL NASZE DZIECI PO- WIEDZIAŁY

Transkrypt

1 NASZ ADRES: UL. SIENNICKA 19 B WARSZAWA Tel.: Fax: E mail: p291@edu. um. warszawa. pl Redaktorzy wydania: Dorota Bień Małgorzata Grzelak Wioleta Rykowska Gazetka będzie wydawana raz na kwartał. Jej sugerowana cena wynosi 1 zł. Pieniądze zostaną przeznaczone na zakup papieru i tuszu do drukarki. Jeżeli mają Państwo jakieś uwagi do treści zawartych w gazetce lub propozycje własnych artykułów bardzo prosimy o kontakt z jej redaktorami. ŻYCZYMY MIŁEGO CZYTANIA:) Redakcja W tym numerze: Z ŻYCIA PRZEDSZKO- LA SEKSUAL- NOŚĆ WIE- KU PRZED- SZKOLNEGO KĄCIK DLA DZIECI INTEGRACJA SENSO- RYCZNA AKCJA CO- OLSCHOOL NASZE DZIECI PO- WIEDZIAŁY Ważne tematy: Seksualność wieku przedszkolnego; Integracja sensoryczna; Akcja COOL- SCHOOL SZANOWNI RODZICE! Numer 4 Październik 2010 Serdecznie witamy wszystkich po wakacjach na łamach naszej przedszkolnej gazetki, która w tym roku szkolnym będzie ukazywała się raz na kwartał. Serdecznie zapraszamy do jej współredagowania, do zamieszczania artykułów. W tym numerze zachęcamy do zapoznania się z drugą częścią artykułu Seksualność wieku przedszkolnego - pierwsza część ukazała się w numerze czerwcowym (numery archiwalne dostępne u Redakcji) oraz artykułem,,integracja sensoryczna czym jest i dlaczego jest tak ważna. Tradycyjnie polecamy dział Z życia przedszkola oraz Kącik dla dzieci. Od tego numeru nasza gazetka wzbogaciła się o rubrykę: Nasze dzieci powiedziały, w którym znajdują się złote myśli Naszych Dzieci. Zachęcamy do rejestrowania się i odwiedzania naszej strony internetowej: Życzymy miłego czytania. Redakcja

2 r.- nasze Przedszkole odwiedzili wyjątkowi goście. Były to dwa kucyki: Kropek i Siti. Dzieci dowiedziały się wiele o ich życiu, co lubią, gdzie mieszkają. Miały także okazję, aby odbyć przejażdżkę na tych uroczych zwierzakach r.- grupa II udała się na spacer na skrzyżowanie z sygnalizacją świetlną oraz na skrzyżowanie ze znakami drogowymi. Dzieci z grupy Żabek uczyły się jak w sposób bezpieczny należy zachowywać się na chodniku i ulicy r.- grupa IV kontynuując zwyczaj przedszkolny udała się do Biblioteki dla Dzieci i Młodzieży na ulicy Paca. Starszaki zapoznały się z zasadami obowiązującymi w bibliotece, obejrzały książki z półkami oraz wysłuchały ciekawego opowiadania przeczytanego przez panią Bibliotekarkę r.- dzieci z grupy Biedronek poznawały zasady bezpiecznego poruszania się po chodniku oraz sprawnego przechodzenia przez przejście dla pieszych z sygnalizacją świetlną oraz ze znakami drogowymi r. grupa III Biedronki była na wycieczce w lesie. Dzieci miały możliwość bliższego poznania środowiska przyrodniczego, przyzwyczajone do miejskich hałasów mogły w końcu posłuchać ciszy r. grupa IV udała się na wycieczkę do ogrodu warzywnego oraz sadu owocowego. Obserwowały, rozpoznawały i nazywały drzewa owocowe oraz warzywa r. grupa III była wycieczce na Starym Mieście. Spacerując uliczkami Starego Miasta dzieci poznawały historię naszej stolicy oraz jej zabytki r.- grupy: Żabek, Biedronek i Motyli uczestniczyły w spotkaniu ze Strażnikiem Miejskim, który odwiedził nasze przedszkole. Dzieci dowiedziały się na czym polega praca strażnika miejskiego, poznały zasady bezpiecznego poruszania się po ulicy r.- grupa III udała się na spacer do parku na ul. Podskarbińskiej. Spacerując alejkami parku dzieci oglądały drzewa w jesiennej szacie, zbierały liście do kącika przyrody oraz robiły z nich piękne kolorowe bukiety r. dzieci z grupy Misiów były na wycieczce na pobliskim skrzyżowaniu. Maluchy poznawały zasady bezpiecznego poruszania się po chodniku oraz sprawnego przechodzenia przez przejście dla pieszych r.- do naszego przedszkola zawita Teatr ze sztuką,,kuba poznaje Polskę, czyli cudze chwalicie swego nie znacie r. w związku z włączeniem się naszego przedszkola do akcji,,pola Nadziej 2010/2011, dzieci w naszym ogrodzie przedszkolnym sadziły cebulki żonkili r. grupa III udała się na wycieczkę do pobliskiego sklepu warzywnego. Dzieci oglądały i nazywały znajdujące się w sklepie warzywa i owoce r. dzieci z grupy IV były na wycieczce na skrzyżowaniu ulic oraz miejscu przejścia dla pieszych. Dzieci przechodziły na druga stronę jezdni po kładce i przejściem podziemnym r. w związku z tematyką owoce i warzywa, grupa II udała się na wycieczkę po pobliskich straganach, gdzie dzieci miały możliwość obserwowania owoców i warzyw, określania ich koloru, wielkości. NASZE PLANY r. do naszego przedszkola przyjedzie TEATR LALEK,,IGRASZKA, który będzie przedstawiał bajkę,,magiczny miód. -,,Baśnie Andersena. Wszystkie publikacje zostały umieszczone w zbiorze biblioteki przedszkolnej, z której korzystają nauczyciele i dzieci. Wnioski z akcji: Warto dbać o przyrodę. Nad przyszłością Ziemi należy zastanowić się już dziś! Zapraszamy wszystkich chętnych do wzięcia udziału w kolejnej akcji COOLSCHOOL, która odbędzie się w bieżącym roku szkolnym 2010/2011. mgr Magdalena Karczewska N.- Godłem Warszawy jest Syrenka. Zobaczcie tak ona wygląda. Ch.- O Boże, jaka ona brzydka! Obrzydliwa! Ch.- Masz dziadka? N. Nie, nie mam już dziadka. Ch. To sobie kup dziadka. N. A gdzie się kupuje dziadka? Ch. W sklepie jakimś się kupuje. N.- Zjedz kawałek jabłuszka za Mamusię. Dz. Dobrze, zjem. A teraz zjem za Mamy Romana (Roman to Alfa Romeo). A teraz zjem za Focusa Dziadziusia. N. I całe jabłuszko zjedzone. N. Opiszcie wygląd swojej mamy jakie ma oczy, włosy? Ch. Moja mama ma sztywne włosy. Ch. Pani zobaczy przyniosłem poduszkę, nie będę tak jak inni bujał się na twardej podłodze. Zagadki ruchowe- pokazywanie przez dzieci czynności, którą lubią robić. N. Jak myślicie co robi wasza koleżanka? Ch. Tańczy pod płotem. Str. 2 Str. 15

3 Materiały, które wykorzystano podczas akcji: Dwa mniejsze i jeden duży plakat informacyjny, obraz - plakat stworzony przez dzieci w szatni, ogłoszenia, proponowane i przygotowane scenariusze zajęć z pomocami, karty umów, kartony na zbiórkę, informacja, które telefony nie są punktowane, naklejki, pomoce do wykonania zadania przez poszczególne grupy, zielone stroje dla dzieci przygotowane przez rodziców. Działania: 1) Informowano dzieci, nauczycieli i rodziców poprzez plakaty, rozmowy i ogłoszenia o celach, terminie i przebiegu akcji. Proszono nauczycieli każdej grupy, by dnia r. prowadzone były zajęcia dydaktyczno wychowawcze o tematyce proekologicznej. Wystosowana została także prośba o ubranie dziecka dnia r. w kolorze zielonym. 2) Rozpoczęcie akcji miało miejsce dnia r. (Światowy Dzień Ziemi). Nauczyciel przebrany za wysłannika Ziemi wchodził do poszczególnych oddziałów w całym przedszkolu i informował dzieci o rozpoczęciu akcji, rozmawiał z nimi o konieczności zwrócenia uwagi na problemy ekologiczne Ziemi. Prosił o wykonanie z wychowawcą grupy jednego zadania na rzecz Ziemi w określonym terminie do końca następnego tygodnia (podawał przykłady zbiórka śmieci wokół ogrodzenia przedszkola, posadzenie w przedszkolnym ogrodzie kwiatów tu pokazywał płotek do róży sadzonej przez grupę pierwszą w ramach akcji, szczególna dbałość o roślinki i rybki w sali) i wręczał wychowawcy ilustrację fragment plakatu ekologicznego, który miał powstać, gdy każda z grup wykona zadanie i wklei swoją ilustrację na tablicę umieszczoną w szatni placówki. Plakat ten jest także dodatkową informacją dla rodziców, że ich dzieci aktywnie włączyły się w działania proekologiczne. 3) Następnie rozdane zostały dzieciom naklejki i materiały przygotowane do zbiórki telefonów oraz materiałów wysłanych pocztą przez głównego organizatora akcji nauczycielom. Wszystkim życzono powodzenia w zbiórce. 4) Odbyła się zbiórka telefonów i wymieniono je na początku nowego roku szkolnego na pomoce dydaktyczne dla placówki. W ten sposób oficjalnie zakończono pierwszą zbiórkę telefonów. W wyniku akcji przedszkole otrzymało nagrody: - komplet długopisów dla nauczycieli z logo,,pomagam przyrodzie, - dwie części książeczki dla najmłodszych,,lisek segreguje śmieci, - multimedialna encyklopedia z książką i plakatem,,ziemia, Str. 14 PRZEDRUK DWUMIESIĘCZNIK,,PRZYJACIEL nr 3 (22) maj/czerwiec 2010 W poprzednim wydaniu Przyjaciela przeglądaliśmy się najczęstszemu przejawowi masturbacji przedszkolnej, kierowanej zasadą przyjemności. Przypomnijmy, że była mowa o tym, że ten rodzaj dziecięcej aktywności seksualnej wychodzi na jaw najczęściej z tego względu, że dziecko nie uwewnętrzniło jeszcze norm obyczajowych, nakazujących traktować seksualności jako strefy intymnej. W efekcie dziecko nie odczuwa wstydu i może nie wyczuwać- przynajmniej początkowo emocji osób dorosłych, które postrzegają jego zachowanie jako niestosowne. Interwencja w tym wypadku polega na uzupełnieniu wiedzy dziecka na temat norm obyczajowych, na spokojnym wytłumaczeniu dziecku różnic pomiędzy sferą publiczną, w której wszelkie zachowania seksualne (w tym i dotykanie własnych narządów płciowych) są społecznie niedopuszczalne, a sferą prywatną, w której ekspresja seksualna jest akceptowalna. Zatem w przypadku zachowań kierowanych zasadą przyjemności celem interwencji nie jest wyeliminowanie zachować seksualnych dziecka w ogóle, lecz zahamowanie publicznych przejawów ekspresji seksualnej (również tej podejmowanej przy rodzicach, czy rodzeństwie), a dopuszczanie ich wyłącznie w sytuacjach prywatnych, kiedy dziecko jest całkowicie samo (np. w łazience lub we własnym pokoju przy zamkniętych drzwiach). Str. 3

4 ,,AKCJA COOLSCHOOL Uroczystość z dn r. Prowadząca mgr Magdalena Karczewska Informacje podstawowe: Akcja COOLSCHOOL to zbiórka starych telefonów komórkowych i wymiana ich za pośrednictwem organizatora akcji na pomoce naukowe i sprzęt sportowy dla przedszkola. Rodzice przynosząc telefony podpisują umowę zrzeczenie się starego telefonu na rzecz akcji. Umowy dostępne są u nauczycieli grup. Idea Akcji uzyskała poparcie Fundacji GAP POLSKA PLAN GLOBALNEGO DZIAŁANIA NA RZECZ ZIEMI. W liście z r. prezes fundacji zwracając szczególną uwagę na fakt, jak ważna jest promocja proekologicznych zachowań konsumenckich wśród dzieci i młodzieży objął patronat nad Akcją COOLSCHOOL. Organizatorem Akcji jest Greenfone Sp. z o.o., ul. Ibisa 16, Warszawa. Korzyści wynikające z przystąpienia do Akcji mają wymiar ekonomiczny - w postaci nagród dla przedszkola, ekologiczny - pozwalający zredukować poziom zagrożenia dla środowiska naturalnego oraz edukacyjny - mający na celu podnoszenie świadomości dzieci w dziedzinie ekologii. Cele ogólne akcji: - zbiórka niepotrzebnych już użytkownikom telefonów komórkowych, w zamian za które przedszkole otrzymuje sprzęt sportowy, pomoce edukacyjne i naukowe, - otrzymanie materiałów informacyjnych na temat zmian w środowisku naturalnym powodowanych szkodliwą działalnością człowieka, które pozwalają w przystępny sposób uświadomić dzieciom skutki nieodpowiedzialnego gospodarowania sprzętem elektronicznym oraz przedstawiają możliwości jej ponownego, zgodnego z przeznaczeniem wykorzystania, - pomoc w zrozumieniu, że działania dzieci w domu, przedszkolu i w konsekwencji w ich późniejszym życiu mają realny wpływ na środowisko w jakim żyją. Str. 4 Str. 13

5 zaburzenia równowagi nadruchliwość lub nadmierne spowolnienie dziecka opóźniony rozwój mowy trudności szkolne ( problemy z czytaniem, pisaniem, dysleksja) autostymulacja dziecka w zakresie układu przedsionkowego ( zamiłowanie dziecka do bujania się niemal bez opamiętania) lub proprioceptywnego ( poszukiwanie silnych doznań czuciowych np. odbijanie się od ścian, zaskakiwanie bez lęku z dużych wysokości, brak kontroli nad siłą własnego uścisku itp.) ZAPROWADŹ FRANKLINA DO SKARBU Ze względu na swoje wszechstronne działanie metoda przeznaczona jest również dla dzieci z : Zespołem Downa Autyzmem Niepełnosprawnością intelektualną Mózgowym porażeniem dziecięcym (mpdz) ADHA ADD Gdzie odbywają się zajęcia integracji sensorycznej i przez kogo są prowadzone? Każdą terapię prowadzoną metodą integracji sensorycznej musi poprzedzać specjalistyczna diagnoza, na którą składają się testy i próby kliniczne. Terapię prowadzi wykwalifikowany (posiadający certyfikat) terapeuta integracji sensorycznej. Zajęcia odbywają się w sali, gdzie zgromadzono specjalistyczny sprzęt służący stymulacji wszystkich zmysłów (przedsionkowego, proprioceptywnego, wzrokowego, słuchowego i węchowego). Aby terapia przyniosła oczekiwany efekt, winna być prowadzona systematycznie, 1-2 razy w tygodniu przez około 45 min 1 godziny przez minimum rok, z uwzględnieniem stymulacji tych obszarów, w zakresie których dziecko wykazuje deficyty. Terapię integracji sensorycznej można skutecznie wspierać działaniami w domu. Terapeuta prowadzący zajęcia z dzieckiem może, a nawet powinien, dawać konkretne wskazówki dla rodziców do domu. O tym, jakie czynności i zabawy, które można przeprowadzić w domu, wspierają prawidłowy przebieg procesów integracji sensorycznej w kolejnym artykule :) mgr Małgorzata Grzelak- neurologopeda, terapeuta integracji sensorycznej Str. 12 Str. 5

6 Połącz motylka z jego cieniem Aby sernik wiedeński przepisu naszej babci wyszedł wyśmienicie, musimy mieć wszystkie składniki, mieszać z należyta starannością i piec w określonej temperaturze. Gdy składniki są niepełnowartościowe lub któregoś brakuje, albo wrzucimy całe jajka zamiast białka rozbić na pianę lub piekarnik będzie nastawiony na 150 stopni zamiast na 200 (w termo obiegu J), to ciasto, może i jakoś wyjdzie, ale czy będzie to sernik naszych marzeń? Informacje płynące ze wszystkich zmysłów są integrowane w mózgu. To tam na różnych jego poziomach tworzone są odpowiedzi na bodźce działające na wzrok, słuch, smak, czucie i równowagę. Zaburzenia integracji sensorycznej są zatem efektem nieprawidłowego odbioru, przetwarzania i integrowania tych bodźców. W efekcie powstaje nieprawidłowe działanie, które w przypadku wielu dzieci znacznie zaburza im funkcjonowanie w życiu codziennym. Na przykład: dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej zwykle później zaczynają chodzić, nie raczkują lub raczkują bardzo krótko, mają opóźniony rozwój mowy, nie podskakują, nie kopią i nie łapią piłki, mają duże trudności w nauce jazdy na rowerze, z zapinaniem guzików, suwaków, wiązaniem sznurówek, nie umieją wysiedzieć w miejscu, koncentrują się tylko przez chwilę, często zachowują się, jak słoń w składzie porcelany zawadzając o meble, zrzucając wszystko ze stołu lub wiecznie rozlewając picie z kubka, z mozołem zdobywają umiejętności szkolne, jak czytanie i pisanie, mają trudności z nawiązywaniem kontaktów społecznych, są nieśmiałe lub nadmiernie hałaśliwe, często z obniżonym poczuciem własnej wartości. Nasilenie i rodzaj zaburzeń integracji sensorycznej u każdego dziecka może być oczywiście różne. To, z jakim rodzajem zaburzeń w przypadku konkretnego dziecka mamy do czynienia, decyduje terapeuta integracji sensorycznej na podstawie serii testów i prób klinicznych składających się na diagnozę integracji sensorycznej. Dla kogo przeznaczona jest terapia metoda integracji sensorycznej? Dla dzieci w wieku niemowlęcym, poniemowlęcym, przedszkolnym i szkolnym wykazujących zaburzenia w takich sferach, jak: zaburzenia napięcia mięśniowego (obniżone lub wzmożone) opóźniony rozwój motoryki dużej ( np. dzieci mało sprawne ruchowo, przewracające się, nie jeżdżące na rowerze itp.) opóźniony rozwój motoryki małej (np. problemy z samoobsługą, zapinaniem guzików, zawiązywaniem sznurowadeł, problemy w wycinaniem, trzymanie pisaka itp.) Str. 6 Str. 11

7 Przykład: Dziecko z nadwrażliwością dotykową nie lubi, gdy jest dotykane, makabrą są dla niego metki w ubraniach, wełniane rajstopy czy mycie głowy. Często takie dzieci reagują płaczem, krzykiem a nawet biciem, gdy ktoś próbuje ich dotknąć. Bronią się przed tym, co jest dla nich nieprzyjemne a nawet sprawia im ból. Dla obserwującej z boku osoby, takie dziecko może wydać się dziwne, niegrzeczne, nieposłuszne. Rodzicom takich dzieci dostaje się za nieumiejętne wychowanie. A problem leży, nie w źle dobranych środkach wychowawczy, a w nieprawidłowym funkcjonowaniu zmysłu dotyku tego dziecka. Inny przykład z zakresu podwrażliwości, dla przeciwwagi: Niektórym dzieciom trudno ocenić jest siłę swojego dotyku. Jak się przytulają, to na maksa, aż dorosłego szyja boli, swoich rówieśników traktują niemal, jak worki treningowe, gdy upadną, nie czują bólu podczas, gdy inne dzieci w tej sytuacji zanosiłyby się płaczem. Podwrażliwy zmysł dotyku potrzebuje niezwykle silnych bodźców, by poczuć. W obu wypadkach informacja płynąca ze zmysłów była nieprawidłowa, zatem i odpowiedź mózgu (przekładająca się na zachowanie obu dzieci) również. Dlaczego integracja? Każdy zmysł zlokalizowany w ciele człowieka nie funkcjonuje jako odrębna jednostka. Człowiek jest jak układ scalony wielu zmysłów. Działanie jednego zmysłu wpływa na inny lub jest zależny od działania kolejnych. To jak z działaniem samochodu, by mógł dobrze służyć, musi mieć sprawne koła, silnik, fotele i kierownicę (bez foteli też by ruszył, ale czy byłaby to komfortowa jazda J). Aby nim pojechać, najpierw trzeba przekręcić kluczyk w stacyjce, zapłon uruchamia silnik, ten pompuje paliwo, skrzynia biegów pozwala zmieniać biegi a światła zapewniają bezpieczeństwo (nie wspominając o fotelach, które dają wygodę). Aby człowiek sprawnie działał musi mieć prawidłowo funkcjonujące i współpracujące ze sobą zmysły. Przykład: Gdy rodzi się zdrowe dziecko, jego świat początkowo koncentruje się na spaniu i jedzeniu (czasem również na przeklętych przez rodziców kolkach L). Z czasem jednak malec zaczyna widzieć świat. Za pomocą zmysłu wzroku dostrzega twarz mamy i kolorową grzechotkę. Początkowo przygląda się obu, by po paru tygodniach już świadomie chwytać grzechotkę w ręce. Wzrok zapoczątkował, dotyk kontynuuje. Dziecko obraca zabawką, bada ustami, potrząsa wykorzystując napięcie mięśniowe. Gdy zabawka upada, dziecko szuka jej wzrokiem i znów za pomocą siły mięśni i zmysłu równowagi obraca się, by jej poszukać. Str. 10 Str.7

8 Propozycje pochodzą z książki A. Misiurskiej,,Kalendarz plastyczny w przedszkolu Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1993r. Str. 8 PAJĄK Z KARTONU I SZNURKA- Rodzic daje dziecku karton przycięty,,w serek (o wym. 5*6 cm), po 3 odcinki ozdobnego sznurka w ciemnym kolorze ( każdy odcinek ok. 15 cm) oraz kolorowe szmatki o szorstkich lub puszystych fakturach, i klej. Dziecko wykleja kolorowymi szmatkami swojego,,pająka, a rodzic robi dziurkaczem lub przecina po 3 otwory z każdego boku,,serka. Przez te otwory dzieci przeciągają sznurki (nogi pająka). Pająka można okleić szmatkami również od lewej strony, a na prawej można przykleić lub przyszyć guziki lub koraliki (oczy). FORMOWANIE PRZESTRZENNE Z GAZET Rodzic skleja ze sobą 2-3 gazety, a dzieci skręcają je lub gną i łączą przy pomocy patyków, spinaczy biurowych, kleju lub przewiązują sznurkiem, pasami z rajstop, gumkami aptekarskimi. Z gazet można wykonywać pełne i ażurowe formy przestrzenne i budowle o niezwykłych kształtach, niespotykane zwierzęta i formy roślinne lub przybyszów z kosmosu. Prace można tez pomalować farbami. Dorota Zjadewicz Autorką teorii oraz większości testów wykorzystywanych w diagnozie procesów integracji sensorycznej jest dr Jean Ayres, amerykańska psycholog i terapeuta zajęciowy. Wiedza, którą autorka rozpowszechniła w Stanach Zjednoczonych, już w latach 60-tych, jest rozwijana do dziś w wielu krajach, również w Polsce od lat 90-tych. Na podstawie szeregu badań Ayres zauważyła, że dysfunkcje (nieprawidłowości) integracji sensorycznej mają wpływ na reakcje posturalne, napięcie mięśni, planowanie ruchu, rozwój mowy, emocje i funkcje poznawcze. Czym zatem jest integracja sensoryczna? Każdy człowiek posiada narządy zmysłów - sensory (dotyk, wzrok, słuch, smak, powonienie, równowagę, czucie głębokie). Każdy z tych zmysłów odbiera bodźce z otaczającego nas świata (takie informacje, które pozwalają nam dostosować się do życia): zmysł dotyku pozwala nam czuć, wzrok widzieć, słuch słyszeć, węch oceniać zapachy, smak smaki a zmysł równowagi i czucia głębokiego stać, siedzieć, leżeć i czuć ułożenie swojego ciała, nawet jak zamkniemy oczy. Jeśli któryś z tych zmysłów odbiera rzeczywistość w sposób nieprawidłowy, np. lekki dotyk odczuwamy jako silny, drażnią nas neutralne dla innych zapachy, zmiany położenia ciała wprowadzają w stany lękowe lub odwrotnie, potrzebujemy bardzo silnego dotyku, by w ogóle poczuć, a przyprawiające o mdłości innych wirowanie nam sprawia niebywała frajdę i moglibyśmy tak bez końca, to sprawia to, iż nasze szeroko pojmowane funkcjonowanie nie przebiega prawidłowo. Informacje odbierane przez nasze zmysły biegną do mózgu, mózg przetwarza je i wysyła ciału odpowiedź, co powinno zrobić lub poczuć. Jeśli taka informacja od samego początku jest niewłaściwa, mózg nie potrafi jej do końca poprawić, ulepszyć. Wysyłana zatem przez mózg odpowiedź jest niepełna lub niewłaściwa, a człowiek reaguje nieprawidłowo według ogólnie przyjętych norm. Str. 9