Przed wyjazdem 3 semestry w SGH na kierunku Finanse i Rachunkowość, studia licencjackie.

Transkrypt

1 Nr albumu: Przed wyjazdem 3 semestry w SGH na kierunku Finanse i Rachunkowość, studia licencjackie. 1. Nazwa uczelni zagranicznej oraz termin przebywania na wymianie Studiowałem w Hochschule für Wirtschaft und Recht Berlin od marca do lipca 2013 r. (semestr letni). 2. Miejsce pobytu HWR położona jest w zachodniej części Berlina, w spokojnej, zadbanej dzielnicy Schöneberg, którą porównać można do warszawskiego Żoliborza. Szkoła znajduje się bardzo blisko centrum zachodniego Berlina i w niewielkiej odległości od Mitte berlińskiego śródmieścia. Dojazd z Warszawy możliwy jest na cztery sposoby: autokarem, pociągiem, samolotem i samochodem (autostrada). Autokar jest najtańszą opcją (około 80 zł w jedną stronę), podróż trwa jednak około 8-9 h. Korzystałem z usług firmy Simple Express i dojazd przebiegł bez zarzutu. Należy pamiętać, że autokar zatrzyma się prawdopodobnie na Berlin Central Coach Station (Zentraler Omnibus- Bahnhof), której nazwa może być myląca, ponieważ stacja położona jest w centrum zachodniego Berlina i jest z niej daleko do wschodnich dzielnic. Podróż pociągiem, choć nawet dwukrotnie droższa od autokarowej, jest szybsza (około 5 godzin) i można ją zakończyć na jednej z kilku głównych stacji, co pozwala na dotarcie również do wschodnich dzielnic. Bilety kupowane przez PKP są często tańsze od tych kupowanych przez Deutsche Bahn, jednak PKP pozwala wyłącznie na kupno biletu z Warszawy do Berlina (również razem z biletem powrotnym, który należy kupić w tym samym czasie). Podróż pociągiem w jedną stronę z Berlina do Warszawy możliwa jest tylko przez Deutsche Bahn (duża liczba kas na dworcach). Zaoszczędzić można przez kupno biletu do Poznania, a potem kolejnego (już w PKP) do Warszawy. Nie korzystałem z transportu lotniczego ani samochodowego. Ten pierwszy nawet przy zniżkach ma ceny porównywalne do pociągu, a czas podróży skutecznie zawyżony jest przez odprawę i konieczność dojazdu z Tegel (lotnisko położone na obrzeżach zachodniego Berlina). Samochód wydaje się opcją drogą i niepraktyczną, ponieważ w Berlinie działa, również w nocy, rozbudowana sieć komunikacji publicznej, wygodniejsza (chociaż droższa) od warszawskiej. Berlin jest niezwykle interesującym miastem, znanym z bogatego życia kulturalnego. To ważne miejsce ze względu na bycie polityczną stolicą i symbolem Niemiec, warto jednak zdawać sobie sprawę, że w przeciwieństwie do Warszawy Berlin nie łączy funkcji politycznej z funkcją centrum finansowego. Dzięki niskiej zabudowie i sprawnej komunikacji miejskiej nie wydaje się być zatłoczone mimo dużej liczby mieszkańców. Architektura Berlina podobna jest do warszawskiej oba miasta były odbudowane po wojnie i w obu znajdują się zarówno piękne rekonstrukcje, jak i szpetne pozostałości z czasów komunizmu. Istnieje jednak kilka różnic: Berlin nie ma starego miasta (porównywalnego z warszawską starówką), ale wartym odwiedzenia miejscem jest

2 Nikolaiviertel, w którym skupione są najstarsze berlińskie budynki. Berlin jest miastem zdecentralizowanym (ze względu na mur berliński), w przeciwieństwie do skupionej wokół śródmieścia Warszawy. Wreszcie w Berlinie ważną rolę gra komunikacja miejska, a w Warszawie istotne są przede wszystkim samochody (a tym samym duże trasy i ulice). 3. Uniwersytet HWR Berlin to stosunkowo młoda, państwowa uczelnia (o statusie Hochschule, a więc szkoły wyższej, co ma pewne znaczenie w niemieckiej nomenklaturze) składająca się z dwóch głównych jednostek: ekonomiczno-biznesowej i prawniczej. System jest podobny do znanego z SGH studenci mają możliwość wybierania przedmiotów i wykładowców z szerokiej oferty. W przeciwieństwie do SGH w HWR nie ma wykładów (w sali zazwyczaj znajduje się nie więcej niż kilkadziesiąt słuchaczy). HWR wydaje się mniejsze od SGH, a jednocześnie spokojniejsze (co wynikać może z bardzo małej aktywności organizacji studenckich w porównaniu z SGH). 4. Kursy Z mojego punktu widzenia (kierunek FiR) HWR ma szeroką ofertę interesujących przedmiotów, które są dobrze opisane na stronie tamtejszego Wirtualnego Dziekanatu Tylko niektóre z nich nie są dostępne dla zagranicznych studentów. UWAGA. Bardzo (!) polecam stronę na której (po rejestracji) znaleźć można oceny przedmiotów i profesorów z różnych uczelni, w tym również HWR. Popularne jest również pytanie o przedmioty w grupie HWR Berlin na Facebooku. Interesujące, choć nie zawsze bezpośrednio związane z finansami, są przedmioty ze Studium Generale, warto jednak pamiętać, że poza ustalanymi indywidualnie wyjątkami, zazwyczaj są one na zaliczenie (czasem nawet bez egzaminu), a nie na ocenę. W SGH takie przedmioty ocenione będą na 3. UWAGA. Sprawdzanie prac w HWR trwa czasem bardzo długo (nawet do końca wakacji!). Dlatego jeżeli oceny potrzebne są szybciej, proponuję ustalić to z wykładowcą. Warto wybierać przedmioty po niemiecku. Obiegowa opinia (z którą się zgadzam) mówi, że kursy po niemiecku są ciekawsze i bardziej wymagające od tych po angielsku. Nie zmienia to faktu, że również wśród przedmiotów w języku angielskim można natknąć się na perełki. Nie bez znaczenia jest fakt, że na kursach w języku niemieckim poznamy więcej studentów studiujących stacjonarnie ( na stałe ) w HWR. Poniżej opis kilku wybranych kursów: Grundlagen der Unternehmensbesteuerung przedmiot w języku niemieckim, wybierany prawie wyłącznie przez stacjonarnych studentów HWR, uchodzący za raczej trudny, ale bardzo ciekawy, ponieważ daje wgląd w niemiecki system podatkowy (od podstaw, chociaż potrzebna jest znajomość biznesowego słownictwa). Wymaga pilności (regularna obecność na zajęciach i tak zwanym Tutorium, prowadzonym przez starszych studentów), a także pracy w domu i kupna dwóch lub trzech książek. Jeżeli egzamin jest

3 pisemny (a nie ustny), to nawet przy przeciętnej znajomości języka niemieckiego kurs wydaje się warty podjęcia wyzwania. Podczas semestru pomocą służyć powinien wykładowca lub można zwrócić się do któregoś ze studentów z grupy. Grundlagen des internen Rechnungswesens/Controllings przedmiot w języku niemieckim, wybierany prawie wyłącznie przez studentów HWR, wymagający i raczej ciekawy, ponieważ w literaturze niemieckiej rachunkowość wewnętrzna i zewnętrzna są bardzo ściśle oddzielone. Rachunkowość wewnętrzna jest powiązana z matematyką, a egzamin pisemny, tak więc bariera językowa nie jest trudna do pokonania. Internationales Steuerrecht: Steuerplanung und Steuergestaltung przedmiot ze Studium Generale, a więc bez oceny (i bez egzaminu). Niezwykle interesujący wgląd w międzynarodowe prawo podatkowe, jednak jest to przedmiot raczej poszerzający wiedzę, którą trzeba mieć wcześniej (o podatkach niemieckich lub międzynarodowych). Berlin as a place of German History, Politics and Culture (for foreign students in English) to przedmiot skierowany do studentów z wymiany, ze Studium Generale, ale z możliwością zadawania na ocenę. Jest to przyjemny i raczej niewymagający cykl wykładów i wycieczek, pozwalający na uzupełnienie samodzielnego zwiedzania miasta. Kurs umożliwia poznanie wielu innych zagranicznych studentów. Aus Geschichte und Philosophie für das Management lernen bardzo ciekawy przedmiot, prowadzony przez historyka, który na podstawie np. mitów greckich mówi o sztuce współczesnego zarządzania. Wymagający językowo (ze względu na specyficzne słownictwo). To przedmiot ze Studium Generale (jednak nie na zaliczenie, lecz na ocenę w ustnym egzaminie). Wykładowca jest bardzo otwarty, tak więc polecam nie obawiać się wybrania tego kursu. B2 Wirtschaftsdeutsch Mittelstufe 4 lektorat (na ocenę), bardzo dobrze prowadzony, w którym uczestniczą zarówno stacjonarni studenci anglojęzyczni, jak i osoby z wymiany. Obiegowa opinia o lektoratach w HWR jest dobra. Wymaga regularnej pracy. 5. Warunki studiowania HWR ma dobrą bibliotekę, dostęp do niewielkiej ilości komputerów i dostęp do Internetu przez WiFi, a także pokoje do pracy grupowej. Ksero jest nawet kilkakrotnie droższe niż na SGH. Co ciekawe, ksero w obrębie HWR jest zazwyczaj tańsze niż ksero na ulicy. Na uczelni funkcjonuje Mensa (stołówka), w której za zaledwie 3-4 euro można zjeść przyzwoity (i zdrowy) posiłek. 6. Warunki mieszkaniowe Podobnie jak SGH i większość uczelni w Niemczech, HWR nie ma kampusu wyraźnie oddzielonego od tkanki miejskiej. Większość akademików w Berlinie jest zarządzana przez Studentenwerk. HWR pomoże nam złożyć podanie o akademik. Procedura jest kłopotliwa. Należy (szybko) wpłacić wysoką (kilkaset euro) kaucję, która zostanie nam zwrócona, jeśli nie dostaniemy przydziału. Przydział raczej się dostaje (czasem z listy rezerwowej), nie mamy jednak wpływu na to, gdzie będzie nasz akademik. Dlatego możliwe jest, że dostaniemy mieszkanie np. 1-1,5 h drogi od HWR. To był mój

4 przypadek, lecz również i kilku innych studentów zagranicznych z HWR. Zaletą akademika jest niska cena ( euro miesięcznie), przyzwoite warunki, czasem możliwość mieszkania w jednoosobowym mieszkaniu, i obecność np. boisk oraz tanich, prowadzonych przez studentów barów, w których poznać można innych studiujących. Akademiki prywatne i mieszkania prywatne są droższe (i często nie dają możliwości poznania innych studentów), pozwalają jednak wybrać miejsce, do którego się trafi. Warto pamiętać, że trwający około 30 minut dojazd do HWR to berliński standard. Znanym akademikiem oddzielnym od Studentenwerk jest Schlachtensee, którego nie polecam, ponieważ słyszałem o poważnych problemach z dojazdem (choć jest blisko np. do Poczdamu i do HWR, tak do centrum jest daleko, a w nocy sytuacja staje się szczególnie trudna). UWAGA. Studentenwerk jest organizacją biurokratyczną. Wymaga regularnego czytania wielu listów, których nieprzeczytanie może okazać się kosztowne. Warto dokładnie przeczytać umowę. Przydaje się znajomość niemieckiego lub pomoc w tłumaczeniu. Choć zarządca (Hausmeister) zawsze zaoferuje nam pomóc, każda naprawa jest droższa niż na rynku. Należy więc pamiętać, że niska cena za wynajem może okazać się złudna i że należy zachować szczególną ostrożność. 7. Recepcja Otwartość to mocna strona HWR. International Office, które opiekuje się studentami zagranicznymi, działa bardzo sprawnie oferuje pomoc (nawet przy sprawach takich jak rejestracja w urzędzie) oraz specjalne wydarzenia dla erasmusów. Organizowany jest specjalny kurs językowy (darmowy, płatny prawdopodobnie ze środków HWR) dla studentów zagranicznych, który odbywa się jeszcze przed początkiem roku akademickiego. Buddy poda pomocną dłoń, zależy to jednak zapewne od osoby, którą się wylosuje. 8. Koszty utrzymania Berlin jest jednym z biedniejszych dużych miast Niemiec i w zestawieniu z Warszawą okazuje się, że ceny warszawskie czasem przebijają berlińskie. W Berlinie tańsze jest m.in. piwo (w sklepie i w pubach) oraz cena wstępu na basen. Cena przekąsek i np. biletów teatralnych jest podobna. Znacznie droższa jest wizyta u fryzjera i bilety komunikacji miejskiej (mimo, że studenci dostają specjalna zniżkę, za bilet służy legitymacja studencka). Koszt utrzymania w Berlinie można okazać się podobny do kosztu utrzymania w Warszawie. Wśród sklepów do najtańszych należy Aldi i Norma, gdzieś powyżej znajdzie się Lidl, a znacznie drożej będzie np. w sieci Kaiser s. 9. Życie studenckie Berlin oferuje ogromną ilość festiwali, imprez i spektakli teatralnych, dlatego każdy może znaleźć coś dla siebie. HWR Berlin nie posiada zaplecza sportowego, choć podobno można korzystać z oferty innych uczelni (więcej informacji zapewne w International Office). Otwarte boiska znajdują się przy akademikach, funkcjonuje także niezwykle tania (tańsza niż w Warszawie) sieć basenów. Dostępne są również tanie korty tenisowe.

5 10. Sugestie Choć Studentenwerk zapewniało, że na miejscu można kupić tanie zestawy pościeli i naczyń, jak też dostęp do Internetu, okazało się, że nie ma ani pościeli, ani naczyń, a na podłączenie do Internetu trzeba czekać tydzień. W tej sytuacji proponuję wziąć ze sobą najpotrzebniejsze rzeczy i zawczasu zaopatrzyć się w numery telefonów i adresy (np. najbliższa Ikea, samorządowy pchli targ z naczyniami). Warto wziąć pod uwagę, że nie zawsze można komfortowo dostać lub zdać mieszkanie w weekend, a w niedzielę większość sklepów jest zamknięta. Nie wolno zapomnieć o obowiązku zameldowania. Przydatne będzie niemieckie konto bankowe (chociażby do płacenia za czynsz). W Berlinie zdecydowanie najłatwiej posługiwać się kartą MasterCard. Visa jest czasem odrzucana. UWAGA. Warto, nawet zaraz po przyjeździe, kupić kartę jednego z miejscowych operatorów telefonicznych. Tani Internet mobilny oferuje Blau.de. Tanie połączenia do Polski (kilka centów za minutę) ma w swojej ofercie Lycamobile (które oferuje również obsługę polskich konsultantów), jednak dostęp do Internetu tej firmy działa wyłącznie w telefonie i niemożliwe jest przeniesienie sygnału do komputera. U obu operatorów zdarzają się problemy techniczne. Karty kupić można w supermarketach oraz na stacjach kolei i metra. 11. Adaptacja kulturowa Choć Niemcy są krajem sąsiadującym z Polską i nie ma mowy o szoku kulturowym, to jednak zauważalne są różnice, tym bardziej, że Berlin jest (w przeciwieństwie do Warszawy) miastem wielokulturowym. Do dużych różnic, oprócz mentalności, należy np. konieczność pokazywania biletu przy wejściu do autobusu (nawet, jeśli kierowca nie patrzy), brak możliwości zrobienia zakupów w niedzielę, laicyzm Berlina. Kościół katolicki aktywny jest przede wszystkim w tradycyjnych instytutach (Institut St. Philipp Neri) lub świątyniach związanych z Polską Misją Katolicką, która jednocześnie połączona jest ze środowiskiem Polonii (np. przy Lilienthalstraße znajduje się zarówno ogromna świątynia, jak i polski sklep). 12. Ocena HWR Berlin pod względem ogólnym oceniam na 4,5 (prawie bezbłędna organizacja pobytu, choć długi czas oczekiwania na wyniki egzaminów, do tego bardzo sprawnie działające International Office), a merytorycznym na 4 (nie wszystkie wykłady na dobrym poziomie, niewiele aktywnych kół naukowych). Ogólnie zarówno uczelnię, jak i miasto bardzo polecam.