LEGIONELLA ZAGROŻENIA ZDROWOTNE, WYSTĘPOWANIE, ZAPOBIEGANIE WSSE W LUBLINIE

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "LEGIONELLA ZAGROŻENIA ZDROWOTNE, WYSTĘPOWANIE, ZAPOBIEGANIE WSSE W LUBLINIE"

Transkrypt

1 LEGIONELLA ZAGROŻENIA ZDROWOTNE, WYSTĘPOWANIE, ZAPOBIEGANIE WSSE W LUBLINIE

2 Prawodawstwo Na organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nałożony został obowiązek nadzoru sanitarnego nad jakością ciepłej wody użytkowej w zakresie obecności bakterii Legionella sp, w budynkach zamieszkania zbiorowego Natomiast na właścicieli lub zarządców budynków nałożony został obowiązek zapobiegania rozwojowi bakterii rodzaju Legionella oraz utrzymywania nieruchomości w należytym stanie higieniczno - sanitarnym w celu zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym 2

3 Art. 4 ust.1 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jednolity: Dz. U. z 2011r., Nr 212, poz z późn. zm.) Do zakresu działań Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego należy kontrola przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne, w szczególności dotyczących higieny środowiska, a zwłaszcza wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 3

4 Art. 25 ust.1 pkt 1b i 4 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jednolity: Dz. U. z 2011r., Nr 212, poz z późn. zm.) Państwowy inspektor sanitarny w związku z wykonywaną kontrolą ma prawo wstępu na terenie miast i wsi do obiektów użyteczności publicznej oraz wszystkich pomieszczeń wchodzących w ich skład i pobierania próbek do badań laboratoryjnych. 4

5 Art. 26 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jednolity: Dz. U. z 2011r., Nr 212, poz z późn. zm.) Upoważnia inspektora sanitarnego do wstępu do mieszkań w razie podejrzenia lub stwierdzenia choroby zakaźnej, zagrożenia zdrowia czynnikami środowiskowymi, a także jeżeli w mieszkaniu jest lub ma być prowadzona działalność produkcyjna lub usługowa. 5

6 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r, w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. nr 61, poz. 417 z późn. zm.) 2.1. Woda jest bezpieczna dla zdrowia ludzkiego, jeżeli jest wolna od mikroorganizmów chorobotwórczych i pasożytów w liczbie stanowiącej potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, substancji chemicznych w ilościach zagrażających zdrowiu oraz nie ma agresywnych właściwości korozyjnych i spełnia: Podstawowe wymagania mikrobiologiczne określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia; (zał. 1D Wymagania mikrobiologiczne, jakim powinna odpowiadać ciepła woda) 6

7 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002r., Nr 75, poz. 690 z późn. zm.): 120 ust. 2 "Instalacja wodociągowa ciepłej wody powinna umożliwiać uzyskanie w punktach czerpalnych wody o temperaturze nie niższej niż 55 C i nie wyższej niż 60 C 120 ust. 2a - " Instalacja wodociągowa ciepłej wody powinna umożliwiać przeprowadzanie ciągłej lub okresowej dezynfekcji metodą chemiczną lub fizyczną (w tym okresowe stosowanie metody dezynfekcji cieplnej), bez obniżania trwałości instalacji i zastosowanych w niej wyrobów. Do przeprowadzenia dezynfekcji cieplnej niezbędne jest zapewnienie uzyskania w punktach czerpalnych temperatury wody nie niższej niż 70 C i nie wyższej niż 80 C. Należy nadmienić, że bakterie Legionella w temperaturach wyższych niż +60 C, nie tylko się nie namnażają, ale szybko giną. 7

8 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich (Dz. U. z 2002r., Nr 75, poz. 690 z późn. zm.): usytuowanie 3 pkt 5 - budynek zamieszkania zbiorowego - rozumie się przez to budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi poza stałym miejscem zamieszkania, taki jak hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, schronisko turystyczne, schronisko socjalne, internat, dom studencki, budynek koszarowy, budynek zakwaterowania na terenie zakładu karnego, aresztu śledczego, zakładu poprawczego, schroniska dla nieletnich, a także budynek do stałego pobytu ludzi, taki jak dom rencistów, dom zakonny i dom dziecka, pkt 6 - budynek użyteczności publicznej - rozumie się przez to budynek przeznaczony dla administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym lub wodnym, poczty lub telekomunikacji oraz inny ogólnodostępny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy 8 i socjalny.

9 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002r.(Dz. U. z Dzięki takiemu zapisowi możliwe jestpoz. prowadzenie okresowej 2002r., Nr 75, 690 z późn. zm.): dezynfekcji termicznej instalacji, która jest bardzo skuteczna w walce z pałeczkami Legionella sp. Wpływ temperatury na przeżywalność bakterii Legionella sp.: Temp. poniżej 20ºC - pałeczki Legionella mogą przeżyć, ale nie namnażają się ponieważ są w stanie anabiozy. Temperatura wody w instalacji zimnej wody nie powinna przekraczać 20ºC; Temp. 35 ºC - 46 ºC - zakres optymalny dla namnażania się bakterii z rodzaju Legionella; Temp. 50 ºC - bakterie z rodzaju Legionella mogą przeżyć ale się nie namnażają; Temp. 55 ºC bakterie z tego rodzaju giną w przeciągu 5-6 godz.; Temp.60 ºC- pałeczki Legionella giną w ciągu 32 minut. Rośnie jednak ryzyko oparzenia; Temp. 66 ºC pałeczki Legionella giną w przeciągu 2 minut; Temp. 70 ºC - temperatura dezynfekcji termicznej..

10 Narażenie pracowników na czynniki mikrobiologiczne obecne w wodzie technologicznej w zakładach pracy następuje głównie poprzez wdychanie skażonego aerozolu wodnego. Szczególne zagrożenie zdrowotne związane jest z możliwością skażenia wody przez pałeczki Legionella. 10

11 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 maja 2005r.w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki. (Dz. U. z 2005r. Nr 81, poz. 716 z późn. zm.) Załącznik nr 1 - Bakterie z rodzaju Legionella spp. i Legionella pneumophila zostały sklasyfikowane do 2 grupy zagrożenia, jako czynniki, które mogą wywołać choroby ludzi i być niebezpieczne dla pracowników 11

12 Rozporządzenie z dnia 29 marca 2007r. (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Załącznik Nr 1 Tabela D wymagania mikrobiologiczne, jakim powinna odpowiadać ciepła woda Lp. Parametr 1. Legionella sp. należy badać w ciepłej wodzie w budynkach zamieszkania zbiorowego i zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej (od dnia 1 stycznia 2008r.) Liczba mikroorganizmów (jtk) <100 Objętość próbki (ml) 100 Uwaga! W zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej na oddziałach, w których przebywają pacjenci o obniżonej odporności, w tym objęci leczeniem immunosupresyjnym, pałeczki Legionella powinny być nieobecne w próbce wody o objętości 1000ml 12

13 Rozporządzenie z dnia 29 marca 2007r. (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Załącznik Nr 7 minimalna częstotliwość pobierania próbek wody ciepłej oraz procedury postępowania w zależności od wyników badania bakteriologicznego (jeżeli jest to wynik badania 1-2 próbek, w celu wykluczenia skażenia punktowego, powinno być pobranych i zbadanych więcej próbek) 13

14 Liczba L. sp. w 100ml Ocena skażenia Postępowanie Badanie <100 Brak/znikome System pod kontrolą nie wymaga podjęcia specjalnych działań Po 1 roku lub po 3 latach (jeżeli w kolejnych badaniach w odstępach rocznych stwierdzono <100jtk/100ml >100 średnie Jeżeli większość próbek jest pozytywnych należy sieć wodną uznać za skolonizowaną przez pałeczki Legionella, znaleźć przyczynę (dokonać przeglądu technicznego sieci, sprawdzić temp. wody) i podjąć działania zmierzające do redukcji liczby bakterii. Dalsze działania (czyszczenie (czyszczenie i dezynfekcja) dezynfekcja) zależne od wyniku następnego badania Po 4 tygodniach, jeżeli wynik badania nie ulegnie zmianie, należy przeprowadzić czyszczenie i dezynfekcję, powtórzyć badanie po 1 tyg., następnie po 1 roku >1000 wysokie Przystąpić do działań interwencyjnych j.w., włącznie z czyszczeniem i dezynfekcją systemu woda nie nadaje się do pryszniców Po 1 tyg. od czyszczenia i dezynfekcji, następnie co 3 miesiące (jeżeli w kolejnych dwóch badaniach wykonanych w odstępach 3 miesięcy stwierdzono <100jtk/100ml to następne badanie można wykonać za rok >10000 Bardzo wysokie Natychmiast wyłączyć z eksploatacji urządzenia i instalacje wody ciepłej oraz przeprowadzić zabiegi ich czyszczenia i dezynfekcji Po tyg. od czyszczenia i dezynfekcji następnie co 3 mies. (j.w.)- jeżeli w kolejnych dwóch badaniach wykonanych w odstępach 3 miesięcy stwierdzono <100jtk/100ml to następne badanie można wykonać za 14 rok

15 Objaśnienia do załącznika nr 7 jeżeli jest to wynik badania 1-2 próbek, w celu wykluczenia skażenia punktowego powinno być pobranych i zbadanych więcej próbek; ** jeżeli w kolejnych badaniach w odstępach rocznych stwierdzono < 100 jtk/100ml; *** jeżeli w kolejnych dwóch badaniach wykonanych w odstępach 3 miesięcznych stwierdzono < 100 jtk/100ml następne badanie można wykonać za rok; 15

16 Art. 22 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu chorób zakaźnych z dnia 5 grudnia 2008r. (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r., poz. 848) Rozporządzenie MZ w sprawie podejrzenia lub rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, której załącznikiem jest: Wykaz zakażeń i chorób zakaźnych" obejmujący legionellozę (l.p. 27). 16

17 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r., Nr 1409) art. 5 ust. 1 pkt d "Obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając spełnienie wymagań podstawowych dotyczących odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska oraz art. 5 ust. 2 "Obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej 17

18 Legionella sp podstawowe wiadomości 18

19 Legionella sp zarys historyczny Bakteria Legionella została zbadana po raz pierwszy w 1976r. kiedy podczas spotkania weteranów Legionu Amerykańskiego w Filadelfii kilkadziesiąt osób zachorowało na nietypowe zapalenie płuc. Bakterie Legionelli licznie występują w naszym najbliższym otoczeniu wody śródlądowe i morskie, instalacje ciepłej i zimnej wody, zbiorniki wody, a nawet gleba. 19

20 Zachorowało wówczas 186 osób, które mieszkały w hotelu w Filadelfii. Na ostre zapalenie płuc zmarły 34 osoby, w tym 5 z obsługi hotelu. W tym samym roku Joseph Mac Dade po intensywnych badaniach stwierdził, iż przyczyną choroby była nowa nieznana dotąd bakteria, która została nazwana Legionella pneumophila, a choroba legionellozą dla upamiętnienia jej pierwszych ofiar. 20

21 Wstęp W środowisku naturalnym bakterie z rodzaju Legionella bytują i namnażają się wewnątrz komórek ameb, natomiast w organizmie człowieka w makrofagach pęcherzyków płucnych, rzadziej innych makrofagach tkankowych, monocytach i leukocytach; Drobnoustroje te znalazły dogodne warunki w instalacjach wodnych wewnątrz budynków mieszkalnych i użytkowych m.in. szpitalnych; Stwierdzono obecność pałeczek Legionella w inhalatorach, prysznicach, klimatyzatorach nawilżaczach, wieżach chłodniczych, turbinach dentystycznych, wannach wirowych, biczach wodnych, fontannach. 21

22 Zakażenie Do zakażenia pałeczkami z rodzaju Legionella dochodzi poprzez wdychanie skażonego aerozolu wodno powietrznego. 22

23 Kolonizacja bakterii Legionella w systemach wody ciepłej. Kolonizacji bakterii sprzyja: temperatura w zakresie C (optymalna temperatura do ich rozwoju wynosi 38 C); Niskie stężenie dezynfektantów, Zastoiny wody; Czynniki biotyczne (inne mikroorganizmy) Biofilm (zwany także błoną biologiczną, biologiczną jest to złożona wielokomórkowa struktura bakterii (i innych organizmów) otoczona warstwą substancji organicznych i nieorganicznych, produkowanych przez te drobnoustroje, łącząca zarówno do powierzchni biologicznych jak i abiotycznych. Błona biologiczna może odkładać się na granicy faz niezależnie od ich rodzaju Zwarta struktura biofilmu jest bardzo trudna do usunięcia, dlatego też mycie i dezynfekcja są ważnymi czynnikami mającymi na celu zapobieganie akumulacji materii mikrobiologicznej. 23

24 W warunkach optymalnych wzrost bakterii trwa od 2-6 dni. Szybkość wzrostu przyspiesza dodatkowo: podłoże bogate w żelazo i mangan; wysoka wilgotność; dostępność dwutlenku węgla; odpowiednia temperatura (temperatura poniżej 20 C) stopień rozmnażania się bakterii znacząco spada ale mogą one przetrwać w stanie uśpienia przy dużo niższych temperaturach do czasu pojawienia się sprzyjających warunków rozwoju. 24

25 Choroba legionistów Legionelloza to infekcja bakteryjna wywoływana przez bakterie z rodzaju Legionella (w chwili obecnej zidentyfikowano 45 gatunków i 64 grupy serologiczne). Choroba legionistów to rodzaj zapalenia płuc wywołany przez bakterię Legionella pneumophila oraz inne bakterie z tej rodziny. 25

26 Objawy legionellozy Pałeczki Legionella są czynnikiem etiologicznym ciężkiego zapalenia płuc. Na zachorowania narażone są osoby starsze z osłabionym układem immunologicznym lub przewlekle chorujące z oddziałów laryngologicznych i zakładów przyrodo leczniczych jak również mężczyźni w wieku lat oraz kobiety w wieku lat. Objawy choroby występują nagle; Złe samopoczucie: katar, ból gardła; Ból mięśni; Gorączka powyżej C; Mogą wystąpić również takie objawy jak: biegunka; ból w klatce piersiowej; dreszcze; zaburzenia świadomości. Pierwsze objawy można zaobserwować po 2-10 dniach od zakażenia. Najczęściej konsekwencją zakażenia Legionellą jest postać płucna choroby. 26

27 Objawy legionellozy Znacznie rzadziej występuje pozapłucna postać choroby. Ma ona łagodniejszy przebieg bez kataru czy bólu gardła; Występuje natomiast zakażenie innych narządów: - Zapalenie mięśnia sercowego; - Zapalenie błon surowiczych; - Upośledzenie i uszkodzenie nerek; - Upośledzenie i uszkodzenie wątroby podawane pacjentom standardowo antybiotyki stosowane przy leczeniu zapalenia płuc niestety nie działają - zachorowania najczęściej kończą się śmiercią pacjenta (15-20 %, a w przypadku zakażeń szpitalnych przekracza nawet 30%). 27

28 Gorączka Pontiac Kolejna postać legionellozy o charakterze grypopodobnym; Objawy podobne do grypy: ból głowy, gorączka, bóle mięśni, dreszcze, uczucie rozbicia; Rzadko występują wymioty, biegunka czy mdłości; Objawy ustępują samoistnie po 2-5 dniach; Występuje w postaci epidemii rzadko w pojedynczych przypadkach; Nie odnotowano zgonów pacjentów; Nie powoduje znacznych szkód w organizmie; Jej wykrycie świadczy o występowaniu Legionelii w środowisku. 28

29 EWGLI Europejska Grupa Robocza ds. Zakażeń Legionella Utworzona w 1986r. Składa się z naukowców zainteresowanych poszerzaniem wiedzy nt. epidemiologicznych i mikrobiologicznych (klinicznych i środowiskowych) aspektów choroby legionistów. Jest to możliwe dzięki międzynarodowemu nadzorowi choroby, jak również zmiany w zarządzaniu i diagnozowaniu oraz metodach leczenia. 29

30 EWGLINET Sieć nadzorowania przypadków chorób wiązanych z podróżami i pobytem w hotelach, opracowana przez European Working Group for Legionella Infections (EWGLI), której celem jest szybkie rozpoznawanie ewentualnych ognisk epidemii i podejmowanie natychmiastowych działań kontrolnych. W sieci uczestniczy 36 państw, w tym 17 państw członkowskich Unii Europejskiej. 30

31 Legionella na terenie województwa lubelskiego 31

32 Studium przypadku Autor: A. Smyłek; Rok zajścia : wrzesień 2013; Miejsce: woj. lubelskie; Problem: zanieczyszczenie wody ciepłej dostarczanej przez instalację wewnętrzną; Czynnik: Legionella Sp.; Typ budynku: szpital 130 łóżek; Sposób dystrybucji wody: woda ciepła z przedsiębiorstwa energetyki cieplnej; 32

33 Opis przypadku: - Pobranie próbek wody ciepłej w kierunku wykrycia pałeczek Legionella sp. 16 września - Otrzymane wyniki badań wykazały przekroczenia na poziomie średnim i wysokim dopuszczalnego stężenia pałeczek Legionella w 5 z 7 pobranych próbek - 3 październik - W dniu otrzymania decyzji LPWIS w Lublinie dot. stwierdzonych przekroczeń dopuszczalnych stężeń pałeczek Legionella sp. zwołane zostało spotkanie osób odpowiedzialnych za stan sieci wewnętrznej wody ciepłej w obiekcie, w składzie: kierownik działu administracyjnego, pracownik działu administracyjnego, pielęgniarka naczelna, inspektor ds. sanitarno epidemiologicznych - w celu ustalenia harmonogramu podejmowanych działań - 3 październik - Usunięcie wszystkich sitek na oddziale gdzie stwierdzone zostało wysokie stężenie pałeczek Legionella 4 październik 33

34 - W/w. zespół przeprowadził kontrolę sanitarną placówki oraz sporządził protokół z w/w. kontroli, zawierający cel kontroli, zakres oraz opis stanu sanitarnego - 8 październik; - Na podstawie przeprowadzonej kontroli zostały odnotowane temperatury wody ciepłej i zimnej pochodzącej z wewnętrznej instalacji placówki pomiar temperatury miał miejsce na każdym oddziale oraz w działach administracyjnych; - Dokonana została dezynfekcja chemiczna wewnętrznej sieci wody ciepłej 9 październik

35 Czynności przeprowadzone przez dział wyeliminowania pałeczek Legionella sp. ciepłej w placówce podjętych od momentu w Lublinie ; administracyjny w celu z wewnętrznej sieci wody otrzymania decyzji LPWIS Płukanie instalacji wody ciepłej (spuszczanie wody chlorowanej) 11.10, Przeprowadzenie dezynfekcji chemicznej w całej sieci wewnętrznej szpitala Wymiana informacji (pism) pomiędzy placówką, a przedsiębiorstwem dostarczającym wodę ciepłą do obiektu z prośbą o przeprowadzenie dezynfekcji termicznej Pismo wystosowane przez z-cę dyrektora placówki oraz kierownika działu administracyjnego i inspektora ds. sanitarno epidemiologicznych do wszystkich kierowników komórek organizacyjnych w placówce w celu poinformowania o dacie przeprowadzenia dezynfekcji termicznej w placówce wraz z komunikatem dla pacjentów jaki ma zostać umieszczony przy każdym kranie

36 - Dezynfekcja termiczna, z której sporządzony został opis przeprowadzonych czynności z podaniem (daty, godziny, budynków poddanych działaniu wody o temperaturze 85 C na wejściu do sieci, pomiar temperatury na poszczególnych oddziałach oraz czas płukania instalacji) Pobranie próbek wody do badań z punktów zakwestionowanych celem potwierdzenia skuteczności podjętych działań Brak stwierdzonych przekroczeń w badanych próbach

37 Legionella w służbie zdrowia i nie tylko 37

38 Legionella występowanie, sztuczne rezerwuary sieci przesyłowe ciepłej wody zbiorniki na ciepłą wodę zawory czerpalne głowice natryskowe urządzenia do masażu wodnego, baseny perełkowe (hot whirlpools) obiegi wody grzewczej i chłodzącej związane z: urządzeniami klimatyzacyjnymi wieżami chłodniczymi skraplaczami parowymi 38

39 Legionella występowanie, sztuczne rezerwuary aparatura medyczna urządzenia do wspomagania oddychania inhalatory urządzenia do dializy turbiny dentystyczne urządzenia nawilżające fontanny, zraszacze myjnie samochodowe 39

40 Główne miejsca występowania: Urządzenia klimatyzacyjne; Baseny z hydromasażem; Inne urządzenia stosowane w balneoterapii; Osady w separatorach i odmulaczach; Ślepe odcinki sieci; Elementy instalacji pokryte osadem wapiennym czy kamieniem kotłowym: prysznice, wylewki baterii, nasadki sitkowe baterii umywalkowych; Urządzenia do wspomagania oddychania; 40

41 Zakażenia szpitalne potwierdzane specjalistycznymi badaniami u pacjenta 1. Przebywał w szpitalu 10 pełnych dni przed wystąpieniem zachorowaniawówczas uznajemy za pewne, że do zakażenia doszło w szpitalu; 2. Przebywał w szpitalu do 9 dni przed wystąpieniem objawów, w szpitalu wystąpiły inne przypadki legionellozy lub szczep Legionella jest identyczny ze szczepem wyizolowanym z systemu wodnego szpitala rozpoznanie prawdopodobne legionellozy nabytej w szpitalu; 3. Przebywał do 9 dni przed zachorowaniem w szpitalu, w którym nie zanotowano legionellozy, brak związków mikrobiologicznych między pacjentem, a systemem wodnym szpitala- możliwość zakażenia szpitalnego 41

42 Najbardziej narażeni na zachorowania Nie stwierdzono przenoszenia się zakażenia pałeczkami Legionella między ludźmi, natomiast przenoszone są one przez skażony areozol wodno powietrzny. Wśród osób wysokiego ryzyka można wyodrębnić 2 grupy: 1. Chorzy z zaburzeniami odporności, immunosupresją i niewydolnością oddechową wymagającą leczenia respiratorem 2. Osoby w ogólnie dobrym stanie zdrowia, częściej mężczyźni palący papierosy, w wieku lat oraz kobiety między rokiem życia, korzystający z masaży wodnych, kąpieli termalnych, często podróżujący. Ryzyko zachorowania zwiększa również: palenie tytoniu, picie alkoholu, cukrzyca. 42

43 Podział budynków ze względu na stopień ryzyka zarażenia Legionellą Budynki wysokiego ryzyka Grupa A stały nadzór Grupa Bwzmożony nadzór Szpitale ; sanatoria; domy opieki Obiekty basenowe Budynki średniego ryzyka Budynki małego ryzyka Domy dziecka; szkoły; hotele; motele; salony odnowy biologicznej Biura, akademiki; budynki jednorodzinne; budynki wielorodzinne Parki wodne 43

44 Zakażenia te związane są ze skolonizowanym pałeczkami Legionella systemem wodnym szpitala: - przestarzałym; źle konserwowanym; wadliwie zaprojektowanym; źle przebudowanym; bądź też źle utrzymywanymi urządzeniami wytwarzającymi aerozol wodno powietrzny: kurki czerpalne, sitka prysznicowe, nawilżacze; wanny wirowe; turbiny dentystyczne; endoskopy; Inhalacyjny charakter zakażeń bakteriami z rodzaju Legionella stwarza konieczność monitorowania występowania tych mikroorganizmów w wodzie pochodzącej z w/w urządzeń. 44

45 Działania prowadzące do ograniczenia namnażania i występowania pałeczek Legionella Niezależnie od rodzaju systemu dystrybucji wody obszar działań prowadzących do ograniczenia występowania pałeczek Legionella obejmuje: - rozwiązania techniczne; - kontrolę czynników sprzyjających rozwojowi bakterii z rodzaju Legionella; - procesy czyszczenia i dezynfekcji; 45

46 Działania zapobiegawcze i czynniki wymagające kontroli W przypadku istniejących, eksploatowanych instalacji ciepłej wody środki techniczne umożliwiające zabezpieczenie ich przed ryzykiem skażenia mikrobiologicznego, w tym bakteriami Legionella, obejmują takie obszary jak: utrzymanie temperatury: w instalacjach wody zimnej poniżej 20 C; w instalacjach wody ciepłej powyżej 55 C; wody wypływającej z podgrzewacza nie niższej niż 60 C Zapewnienie właściwych temperatur wody zimnej i gorącej poprzez odpowiednią izolację instalacji; Nie dopuszczanie do powstawania zastoin wody; Likwidowanie tzw. ślepych odcinków instalacji; Zapobieganie procesom korozji i tworzenia się złogów w instalacjach; Właściwa konserwacja i utrzymywanie w należytej czystości systemu wodnego, m. in. poprzez usuwanie produktów korozji i osadów; Dążenie do stosowania samoopróżniających się przewodów prysznicowych; prowadzenie okresowego monitoringu jakości mikrobiologicznej wody ciepłej w kierunku bakterii z rodzaju Legionella. 46

47 Na co zwrócić uwagę podczas projektowania i eksploatacji sieci dystrybucji wody: Instalacje wody zimnej i ciepłej powinny być odpowiednio izolowane w celu zapewnienia właściwych temperatur (woda zimna <20 C woda ciepła 55 C; Materiały z których wykonana jest instalacja wodna nie powinny sprzyjać wzrostowi mikroorganizmów; Instalacja wodna winna być odporna na działanie temperatury C( dezynfekcja termiczna); Konstrukcja podgrzewaczy i zbiorników powinna umożliwiać łatwy do nich dostęp (otwory rewizyjne powinny być wystarczająco szerokie); W sieci nie powinny powstawać zastoiny wody; Perlatory i główki natrysków mają być tak skonstruowane, aby nie powstawały mikroareozole o średnicy kropel 2,0-5,0µm; Należy likwidować wszystkie ślepe odcinki instalacji; Zapobiegać procesom korozji i tworzenia złogów, osadów; Należy dążyć do stosowania samoopróżniających się przewodów prysznicowych. Za właściwą eksploatację i konserwację sieci wodociągowej odpowiedzialny jest właściciel budynku. Wszystkie prowadzone prace konserwacyjne jak też odczyty regularnie wykonywanych pomiarów temperatury wody zarówno zimnej jak i ciepłej powinny być zapisywane w protokołach kontroli. 47

48 Wytyczne dla obiektów służby zdrowia określające dopuszczalne liczby pałeczek Legionella w zależności od celu i miejsca zastosowania wody na terenie tych obiektów Liczba Legionella sp. w 100 ml Postępowanie Częstotliwość kontroli 10² System pod kontrolą poza obszarami podwyższonego ryzyka nie ma ograniczeń w stosowaniu 1x w roku 10² - 10³ Nie należy używać do urządzeń medyczno technicznych, również w celu ich umycia. Jeżeli większość próbek jest pozytywnych należy sieć wodną uznać za skolonizowaną przez pałeczki Legionella, znaleźć przyczynę (dokonać przeglądu technicznego sieci, sprawdzić temperaturę wody) i podjąć działania zmierzające do redukcji liczby bakterii np. zlikwidować tzw. martwe odcinki na sieci, podnieść temperaturę wody itp. Po 4 tygodniach, jeżeli wynik badania nie ulegnie zmianie, należy przeprowadzić czyszczenie i dezynfekcję, powtórzyć badanie po 1 tygodniu, następnie po 1 roku dalsze działania (czyszczenie i dezynfekcja) zależne od wyniku następnego badania. > 10³ Natychmiast poddać cały system wodny oraz urządzenia nawilżające zabiegom czyszczenia i dezynfekcji Po 1 tygodniu od czyszczenia i dezynfekcji następnie co 3 m-ce* m-ce* (jeżeli w kolejnych 2 badaniach wykonywanych w odstępach 3 miesięcznych stwierdzono <100jtk/100ml następne badanie można wykonać za rok) 48

49 Zagadnienia związane z postępowaniem w przypadku wykrycia pałeczek Legionella sp. w instalacji wody ciepłej Uwaga 1: Postępowanie dezynfekcyjne powinno zostać podjęte zawsze (niezależnie od liczby oznaczonych bakterii); Uwaga 2: Na oddziałach o podwyższonym ryzyku: Oddział transplantologii; Oddział intensywnej terapii; Oddział noworodkowy; Oddział dziecięcy; Oddział chirurgii; Oddział położniczy; Oddział pulmonologiczny; Oddział laryngologiczny Oddziały z pacjentami objętymi leczeniem immunosupresyjnym np. chemioterapia; Zakłady przyrodo lecznicze; Pałeczki Legionella powinny być nieobecne w 1 litrze badanej próbki wody. Uwaga 3: Wykrycie w tych obszarach nawet pojedynczych komórek Legionella sp. w objętości 1 litra wody powinno być wskazaniem do natychmiastowego zaprzestania użytkowania wody wodociągowej zarówno do celów higienicznych (prysznice) jak i technicznych (nawilżacze, inhalatory) oraz przeprowadzenia dezynfekcji instalacji wodnej. 49

50 Woda w systemach chłodniczych Ogólna liczba bakterii w 1 ml w 30 C/48h Liczba Legionella sp. w 100ml Postępowanie <104 <10² Ocena pozytywna. System jest właściwie eksploatowany Przegląd programów działania urządzeń. Powtórzyć badanie, jeśli wynik zostanie potwierdzony, należy przeanalizować stosowne środki zapobiegawcze, ewentualnie wprowadzić dodatkowe >105 >103 Natychmiast wdrożyć postępowanie dezynfekcyjne, następnie podjąć działania oczyszczające urządzenia i ponownie je zdezynfekować. Przeanalizować stan techniczny i procedurę działania urządzeń. 50

51 Obecność innych drobnoustrojów w wodzie technologicznej należy oceniać, jako znaczącą pod kątem ich wpływu na zdrowie pracowników, w szczególności, jeśli osoby narażone wykazują objawy podrażnienia lub stanu zapalnego dróg oddechowych, a drobnoustroje zawieszone są w aerozolu wodnym o średnicy kropel 2-5µm, co pozwala im przenikać na drodze inhalacyjnej do oskrzeli i do pęcherzyków płucnych 51

52 Woda z innych urządzeń wytwarzających areozol wodno powietrzny Wanny z hydromasażem (whirlpool); Baseny kąpielowe rehabilitacyjne; Urządzenia dentystyczne unity stomatologiczne; Nawilżacze powietrza; Inhalatory; Klimatyzacja z nawilżaniem powietrza sal operacyjnych; Klimatyzacja z nawilżaniem powietrza w innych pomieszczeniach. Na zakażenie narażone są osoby korzystające z zabiegów medycznych, personel medyczny oraz personel pomocniczy. 52

53 Wanny z hydromasażem Urządzenia powinny być zawsze po zakończeniu dnia użytkowania opróżnione, myte i dezynfekowane; Filtry powinny być raz dziennie płukane; regularnie czyszczone i wymieniane; Stężenie wolnego chloru od 0,7 mg/l- 1,0 mg/l; Monitoring wody w tych urządzeniach powinien być prowadzony 1x w m-cu; Pałeczki Legionella nie powinny być obecne w 100 ml wody; 53

54 Urządzenia dentystyczne - unity stomatologiczne Zanieczyszczenie może pochodzić z sieci wodociągowej lub z wody destylowanej niewłaściwie przechowywanej w pojemnikach turbin; Należy przestrzegać podstawowych zasad higienicznych oraz systematycznie przeprowadzać zabiegi czyszczące i dezynfekcyjne; Ograniczać powstawanie zastoin wodnych wewnątrz sieci; Urządzenia stomatologiczne powinny być płukane przed rozpoczęciem pracy przez co najmniej 3-10 minut; Woda zasilająca te urządzenia powinna być odpowiedniej jakości; W przypadku magazynowania wody w pojemnikach najlepiej aby była to woda sterylizowana; Pojemniki do przechowywania wody powinny być myte i dezynfekowane przed każdym napełnieniem; Przewody giętkie doprowadzające wodę do strzykawki wodno powietrznej powinny być płukane silnym strumieniem wody przez ok. 20 minut okresowo również dezynfekowane; Przynajmniej 2 x w roku powinno być wykonywane badanie wody w kierunku wykrywania bakterii z rodzaju Legionella; Zabiegi dezynfekcyjne przeprowadzane są najczęściej związkami z zawartością chloru- nie należy w tym czasie przyjmować pacjentów, a po zakończeniu dezynfekcji należy dokładnie wypłukać sprzęt; Możemy spotkać w gabinetach stomatologicznych następujące urządzenia poprawiające jakość wody stosowanej w unitach: przepływowe cylindry UV, wytwornice ozonu, mikrofiltry zakładane przed końcówkami (codziennie wymieniane); 54

55 Nawilżacze powietrza, inhalatory woda w nawilżaczach powinna być całkowicie wymieniana nie powinno być sytuacji uzupełniania wody; podczas wymiany wody urządzenie należy zawsze umyć i oczyścić z osadu, a okresowo również zdezynfekować; mycie, czyszczenie i dezynfekcja inhalatorów winna być przeprowadzana przed każdym użyciem; 55

56 Klimatyzacja Sale operacyjne -preferowany jest tam system parowego nawilżania powietrza ( C) bezpośrednio doprowadzany do kanału powietrznego nie występuje wtedy niebezpieczeństwo przeniesienia żywych mikroorganizmów do nawilżanego powietrza; Inne urządzenia klimatyzacyjne -niezbędna jest systematyczna kontrola jakości wody stosowanej do zasilania oraz utrzymania w odpowiedniej czystości wszystkich elementów urządzenia; -woda służąca bezpośrednio do nawilżania powietrza nie powinna zawierać środków dezynfekcyjnych w stężeniach, które mogłyby wywoływać negatywny wpływ na zdrowie osób; -przed każdym użyciem urządzenia, a po przeprowadzeniu dezynfekcji wszystkie elementy powinny być przepłukane czystą wodą i osuszone; -w przewodach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych nie może dochodzić do wtórnego wykorzystania i gromadzenia wody. 56

57 Zalecany jest tam monitoring w kierunku wykrycia pałeczek Legionella związany z wykonywaniem badań mikrobiologicznych w kierunku: Oznaczenia liczby pałeczek Legionella (1x na kwartał); Ogólnej liczby bakterii heterotroficznych w temperaturze 30 C (1 x w miesiącu) Wyniki badań ogólnej liczby mikroorganizmów wskazują na czystość mikrobiologiczną wody i na potencjał do promowania wzrostu różnych drobnoustrojów, w tym bakterii Legionella. Przyjmuje się, że jeżeli liczba pałeczek Legionella w wodzie technologicznej nie przekracza wartości 10 ²jtk/100ml i ogólna liczba mikroorganizmów jest mniejsza niż 104 jtk/ml, to system jest właściwie kontrolowany i nie stanowi zagrożenia dla osób obsługujących urządzenia. 57

58 Częstotliwość kontroli wody w kierunku obecności pałeczek Legionella. Zależnie od stopnia skażenia, monitorowanie wody ciepłej w instalacjach wodociągowych w kierunku obecności pałeczek Legionella powinno być przeprowadzane od 1-4 x w roku. Jedynie w przypadku, gdy w kolejnych badaniach w odstępach rocznych stwierdzono wartość poniżej 100jtk w 100 ml wody, badanie takie można wykonywać co 3 lata. W budynkach, w których temperatura wody w sieci nie osiąga zalecanych wartości (zimna poniżej 20 C, ciepła powyżej 55 C, badania powinny być wykonywane 1 raz w miesiącu dopóki nie zostaną osiągnięte zalecane parametry. 58

59 Wytyczne WHO wszystkie sztuczne rezerwuary systematycznie nadzorowane; wodne powinny być Należy zachować odpowiedni reżim sanitarny; Należy zwrócić uwagę na przeprowadzanie monitoringu tzw. czynników ryzyka poprzez wprowadzenie harmonogramu okresowych przeglądów wewnętrznej instalacji wodociągowej i innych urządzeń wytwarzających aerozol wodno powietrzny przez członków zespołu zakażeń szpitalnych. 59

60 Redukcja ryzyka namnażania pałeczek Legionella w obiektach hotelowych wg EWGLI Codzienne monitorowanie i zapisywanie temperatury wody; 1x w tygodniu - płukanie wszystkich punktów czerpalnych (krany, prysznice) w pokojach nie zajętych, czynność ta powinna być też zawsze wykonana bezpośrednio przed zakwaterowaniem- podczas przygotowania pokoju dla gości; 1x w miesiącu kontrola wszystkich urządzeń związanych z systemem wodnym budynku (utrzymywanie parametrów fiz. - chem.); 1x na 3 m-ce - płukanie i dezynfekowanie filtrów do uzdatniania wody; 1x do roku czyszczenie zbiorników na wodę zimną i ciepłą, podgrzewaczy, z osadów, rdzy i kamienia oraz poddanie ich dezynfekcji (50mgCl2 /l); Okresowo - dezynfekcja chemiczna sieci instalacji wody ciepłej (50mgCl2 /l przez 2-4 h) lub termicznej (min. 700 C przez min) Krany i sitka prysznicy powinny być zawsze czyste, bez śladów rdzy i tworzącego się kamienia. 60

61 Pobieranie próbek wody ciepłej wybrane zagadnienia 61

62 Pobierając wodę ciepłą w kierunku oznaczenia bakterii Legionella należy uwzględnić: Cel pobierania Sposób pobierania Miejsce pobierania 62

63 Pobieranie próbek wody ciepłej - pierwszy krok do udanego poboru Wstępny audyt: Ocena rodzaju i wielkości sieci/ instalacji (ilość obiegów wody ciepłej zaopatrującej budynki placówki); Ocena warunków fizyko chemicznych wpływających na namnażanie się pałeczek Legionella; Wyznaczenie punktów pobrania próbek; Określenie liczby próbek; Określenie występowania ewentualnych punktów zastoinowych w sieci wody ciepłej. Podczas przeprowadzania wstępnego audytu (w obiektach) należy dokonać pomiaru temperatury wody ciepłej w punktach wytypowanych do poboru, wyrywkowy pomiar temperatury ma nam zobrazować dbałość administratora o sieć i utrzymywanie w niej odpowiedniej temperatury; Często taki wstępny audyt sieci wewnętrznej ciepłej wody służy do poinstruowania osób odpowiedzialnych za jakość wody w placówce w kwestii przeprowadzania dezynfekcji, pomiaru temperatury wody, konsekwencjach po wykryciu ewentualnych przekroczeń. 63

64 cd. Określenie ilości próbek (uwzględniając ilość obiegów, budynków, kondygnacji w danym budynku jak również ilość pacjentów i specyfikę poszczególnych oddziałów (w przypadku szpitali) - należy zwrócić szczególną uwagę na fakt rozmieszczenia oddziałów szpitalnych w budynku (ach) szpitala jeżeli na oddzielnych kondygnacjach mieszczą się np. oddział położniczy; chirurgiczny z OIOM; dziecięcy; pulmonologiczny; noworodkowy - z każdej kondygnacji pobieramy 1 próbkę wody ciepłej; Żaden punkt czerpalny, w którym ma zostać pobrana próbka wody ciepłej nie może być wadliwy tzn. krany nie mogą być zakamienione jeżeli widoczny jest osad kamienia przy wylocie wody należy go usunąć często jest tak, że wystarczy dokładnie opalić kran, a następnie umyć wodą i mydłem i ponownie opalić przed poborem; baterie kranowe nie mogą przeciekać w takim przypadku należy ponownie wytypować punkt do poboru. Nie dopuszczalne jest, aby pobierać wodę z nowo wymienionych, niezdezynfekowanych wylewek; Punkty pobierania próbek wody ciepłej należy typować w pomieszczeniach sanitarnych, natryskach na oddziałach, nie w pomieszczeniach gospodarczych, magazynowych itp.; Podczas audytu należy zwrócić szczególną uwagę na tzw. punkty ślepe, czyli takie, w których powstają zastoiny wody z powodu sporadycznego ich używania. 64

65 Materiały wykorzystywane przy pobieraniu próbek wody - Materiały, z których wykonane są naczynia do poboru próbek wody powinny być dopuszczone do kontaktu z wodą do spożycia; - Pojemniki powinny być zabezpieczone przed wtórnym zanieczyszczeniem czystym papierem, folią aluminiową lub umieszczone w specjalnych zewnętrznych opakowaniach; 65

66 Jak pobierać ciepłą wodę. Jałowe pojemniki o pojemności 0,5l lub 1l zabezpieczone korkami owiniętymi folią aluminiową lub papierem; Zdjąć z kranu wszystkie dodatkowe urządzenia np. perlatory, filtry, wkładki przeciwrozbryzgowe rurki przedłużające; Odkręcamy wodę i mierzymy temperaturę strumienia wody musimy pamiętać, że sprawdzenie temperatury odbywa się aż do momentu, w którym termometr wskaże mam stałą temperaturę, a następnie zacznie ona spadać; Następnie dokładnie opalamy kran (jeżeli jest taka konieczność to oczyszczamy z osadu kamiennego, myjemy i ponownie opalamy); Ponownie odkręcamy kran i stabilizujemy strumień wody pamiętając o tym, że podczas poboru woda nie może omywać kranu i dopiero wpadać do butelki; Przystępując do poboru odkręcony i znajdujący się nadal w folii aluminiowej bądź papierze korek butelki zawsze trzymamy pionowo do dołu chroniąc go przez to przed zanieczyszczeniem mikrobiologicznym; Napełniamy butelkę do 2/3 wysokości pamiętamy przy tym o niedotykaniu szyjką butelki do wylewki kranu! Zakręconą i zabezpieczoną butelkę umieszczamy pod strumieniem zimnej wody i schładzamy zanim umieścimy butelkę w termotorbie z wkładami lodowymi (wkłady lodowe nie powinny dotykać butelek mogą być oddzielone papierowymi ręcznikami); 66

67 Punkty pobierania próbek wody do badań w kierunku Legionella ( 8.2. rozp. z dnia 29 marca 2007r. (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi) - Wypływ ze zbiornika wody ciepłej lub najbliższy od zbiornika punkt - czerpalny Punkt czerpalny najdalej położony od zbiornika wody ciepłej (końcówka sieci) Woda powracająca do podgrzewacza (recyrkulacyjna) Wybrane punkty pośrednie, liczba zależna od wielkości systemu Gdy w obiekcie jest więcej niż jeden obieg wody, próbki należy pobierać z każdego obiegu zgodnie z grafikiem podanym powyżej 67

68 Pobieranie próbek wody w obiektach służby zdrowia. Podstawowe punkty poboru próbek do badania wody w kierunku wykrywania obecności pałeczek Legionella i liczba pobieranych próbek powinna być skorelowana z liczbą łóżek; Jeśli szpital dysponuje: - mniej niż 500 łóżkami badanie należy przeprowadzić z co najmniej 10 punktów; - powyżej 500 łóżek pobieranie próbek z 2 punktów na 100 łóżek; - Zaleca się również aby szpitale przeprowadzały coroczne badania wody na obecność bakterii Legionella, a w przypadku oddziałów, w których przeprowadza się przeszczepy, zabiegi immunosupresyjne- częstotliwość badań powinna być zwiększona. Przy ustalaniu planu miejsc poboru próbek należy przede wszystkim wziąć pod uwagę te oddziały, na których leżą osoby z grupy podwyższonego ryzyka 68

69 Transport próbek Zaleca się, aby próbki transportowane były: - w temperaturze poniżej 18 C, ale nie niższej niż 6 C - chronione przed ciepłem i światłem słonecznym próbki powinny być dostarczone do laboratorium jak najszybciej, najlepiej w ciągu 24h, jednak nie później niż w ciągu 72h; - zgodnie z zasadami, zaleca się aby analizę mikrobiologiczną rozpocząć tak szybko jak tylko jest to możliwe, po zarejestrowaniu próbki wody w laboratorium, w szczególności dotyczy to próbek, o których wiadomo, że zawierają biocydy 69

70 Dezynfekcja instalacji wody ciepłej 70

71 Dezynfekcja instalacji wody ciepłej Celem dezynfekcji instalacji wody ciepłej jest wyeliminowanie żywych i przetrwalnikowych form organizmów patogennych oraz zapobieżenie ich wtórnemu rozwojowi w sieci wodociągowej. 71

72 Dezynfekcja instalacji wodociągowej wody ciepłej cd. Bakterie Legionella można wyeliminować z wody na drodze chemicznej lub fizycznej. Metoda dezynfekcji zależy od: jakości wody; zawartości w niej takich związków jak: - związki organiczne; - żelazo; - mangan; - siarczany. 72

73 Dezynfekcja chemiczna Może być przeprowadzana przy pomocy: chloru; podchlorynu sodu; podchlorynu wapnia; dwutlenku chloru; ozonu; chlorku bromu; jonów miedzi i srebra; nadmanganianu potasu; nadtlenku wodoru. Stosowne środki chemiczne powinny być dopuszczone do użytkowania przez nadzór sanitarny. Należy ściśle przestrzegać zaleceń producenta środków w zakresie stosowanych stężeń, częstotliwości powtarzania zabiegów profilaktycznych oraz zaleceń bhp. 73

74 Dezynfekcja wody ciepłej generatorami chloru Generatory dwutlenku chloru: - Produkują dwutlenek chloru ClO2 wytwarzany z chlorynu sodu NaClO2 i kwasu solnego HCl - jest magazynowany w zbiorniku, skąd za pomocą pompy dozującej dodawany jest do instalacji wodnej. - Generatory posiadają szereg zabezpieczeń, możliwość magazynowania oraz transmisji danych dotyczących pracy urządzenia, stanu generatora oraz chemikaliów. 74

75 ClO2 Dezynfekcja szokowa 1,5-2 mg/l, do podtrzymania czystości mikrobiologicznej wody w stężeniu 0,15-0,20 mg/l Gaz koloru zielonego, zapachem przypomina chlor; Dobrze rozpuszczalny w wodzie; Lepiej niż chlor ( przy tym samym stężeniu) niszczy bakterie i wirusy; Nie może być magazynowany i musi być wytwarzany na miejscu zastosowania. Większa trwałość niż NaClO2 i Cl2 jego stężenie długo utrzymuje się w wodzie po zakończeniu dezynfekcji, co przeciwdziała dekolonizacji instalacji; Mniej oddziaływuje korozyjnie; Posiada właściwości rozpuszczania i wymywania osadów z sieci i instalacji wodociągowych 75

76 Wadą stosowania jest: Powstawanie chloranów i chlorynówniebezpiecznych dla zdrowia (dopuszczalne stężenie 0,7mg/l) konsumenta; Znaczne koszty urządzeń; złożone procedury ich eksploatacji; zagrożenie zdrowotne (obsługa tylko przez wykwalifikowany personel); brak zastosowania przy instalacjach miedzianych 76

77 Wolny chlor Utrzymując stężenie na poziomie 2 mg/l w instalacji wody ciepłej istnieje możliwość zredukowania ilości bakterii Legionella do ilości zgodnej z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.); Zwalczanie bakterii Legionella wymaga często w początkowej fazie dezynfekcji szokowej dawki wolnego chloru mg/l, następnie płukania instalacji po 1-2 h i podtrzymania chlorowania na poziomie 0,5 1 mg/l w późniejszym okresie. Polega to na wprowadzeniu do obiegu NaClO 2 do uzyskania stężenia 20-50mg/l wolnego chloru, następnie poprzez kolejne otwieranie zaworów, doprowadzeniu poddanej chlorowaniu wody do wszystkich punktów czerpalnych i pozostawieniu jej w obiegu na okres 1h (50mg/l) lub 2h (20mg/l) zaleca się prowadzenie wstępnej szokowej dezynfekcji przy temp. wody obniżonej do 30 C, ponieważ wyższa temperatura powoduje szybkie odparowanie chloru. 77

78 Ozonowanie Przepuszczanie przez wodę powietrza nasyconego ozonem O3 ozon wytwarza się poprzez naświetlanie tlenu O2 promieniami ultrafioletowymi przy zastosowaniu odpowiednich procedur. Jest nietrwały w wodzie cząsteczka tlenu rozkłada się tworząc w wodzie tlen i tlen atomowy; Tlen atomowy to silny środek utleniający i bakteriobójczy; Posiada właściwości utleniające silniejsze niż w przypadku innych chemicznych środków utleniających78

79 Dezynfekcja fizyczna Można ją przeprowadzić przy pomocy: Podwyższonej temperatury; Ultradźwięków; Promieniowania elektromagnetycznego promieniowania UV, RTG, gamma. w tym 79

80 Promieniowanie ultrafioletowe Działanie bakteriobójcze promieniowania ultrafioletowego polega na absorbowaniu światła UV przez strukturę DNA drobnoustrojów, co powoduje zaburzenia procesu replikacji DNA; Zakres promieniowania UV od nm (100400nm) jest odpowiedzialny za bakteriobójcze oddziaływanie ultrafioletu na drobnoustroje; Bakterie Legionella sa na ogół bardziej odporne niż inne bakterie na działanie promieni UV; Dezynfekcję promieniami UV prowadzi się w komorach, w których zainstalowane są rurowe lampy rtęciowe. W komorze woda płynie wzdłuż lamp UV; Konstrukcja lampy zapewnia odpowiednią grubość warstwy wody poddawanej dezynfekcji; Komora wyposażona jest w czujnik pomiarowy UV pozwalający na monitorowanie lamp i powstających na nich osadów; komora wyposażona jest w system mechanicznego usuwania osadu z osłonowych rur kwarcowych bez przerywania pracy; Zaleta: podczas dezynfekcji nie wprowadza się do wody chemikaliów; Wada: oddziaływanie mutagenne na bakterie które mogą wykształcić zwiększoną odporność na zabójcze promieniowanie 80

81 81

82 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 82

Gdańsk, 28 czerwiec 2017 r. WSSE w Gdańsku.

Gdańsk, 28 czerwiec 2017 r. WSSE w Gdańsku. Monitorowanie bakteriami Legionella sp. w świetle rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2015 r. poz. 1989) Gdańsk,

Bardziej szczegółowo

LEGIONELLA ważne informacje

LEGIONELLA ważne informacje PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W TARNOWIE LEGIONELLA ważne informacje LEGIONELLOZA to infekcja bakteryjna mogąca powodować łagodne choroby układu oddechowego lub zapalenie płuc. Kojarzona jest

Bardziej szczegółowo

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku Zaopatrzenie ludności w wodę W 2010 roku Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Olecku objęła nadzorem 17 urządzeń służących do zaopatrzenia

Bardziej szczegółowo

Skażenie ciepłej wody użytkowej bakteriami Legionella sp. Gdańsk, 19 kwietnia 2018 roku

Skażenie ciepłej wody użytkowej bakteriami Legionella sp. Gdańsk, 19 kwietnia 2018 roku Skażenie ciepłej wody użytkowej bakteriami Legionella sp. Gdańsk, 19 kwietnia 2018 roku Ilość obiektów, w których przeprowadzono badania w kierunku Legionella sp. w 2017 r. szpitale - 35 podmioty lecznicze

Bardziej szczegółowo

Bakterie z rodzaju Legionella sp., charakterystyka, występowanie. Legioneloza

Bakterie z rodzaju Legionella sp., charakterystyka, występowanie. Legioneloza Bakterie z rodzaju Legionella sp., charakterystyka, występowanie. Legioneloza Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Gdańsku ul. Wałowa 27; 80-858 Gdańsk Gdańsk, dnia 28 czerwca 2017r. Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

LEGIONELOZA INFORMACJE DLA OSÓB PODRÓŻUJĄCYCH

LEGIONELOZA INFORMACJE DLA OSÓB PODRÓŻUJĄCYCH 1 LEGIONELOZA INFORMACJE DLA OSÓB PODRÓŻUJĄCYCH I. CO TO JEST LEGIONELOZA I LEGIONELOZOWE ZAPALENIE PŁUC, JAK MOŻE SIĘ OBJAWIAĆ? KIEDY DOCHODZI DO ZAKAŻENIA? JAK ZMNIEJSZYĆ RYZYKO ZACHOROWANIA? LEGIONELOZA

Bardziej szczegółowo

BADANIA WODY Z INSTALACJI SIECI WEWNĘTRZNEJ (ISW) W RAMACH BADAŃ WŁAŚCICIELSKICH

BADANIA WODY Z INSTALACJI SIECI WEWNĘTRZNEJ (ISW) W RAMACH BADAŃ WŁAŚCICIELSKICH BADANIA WODY Z INSTALACJI SIECI WEWNĘTRZNEJ (ISW) W RAMACH BADAŃ WŁAŚCICIELSKICH BADANIA WŁAŚCICIELSKIE Z ISW PRZEPISY PRAWA Obowiązek badań właścicielskich (isw) w przypadku zakładów produkcji żywności

Bardziej szczegółowo

RADA EUROPEJSKICH LEKARZY DENTYSTÓW GRUPA ROBOCZA DS. KONTROLI INFEKCJI I GOSPODAROWANIA ODPADAMI

RADA EUROPEJSKICH LEKARZY DENTYSTÓW GRUPA ROBOCZA DS. KONTROLI INFEKCJI I GOSPODAROWANIA ODPADAMI RADA EUROPEJSKICH LEKARZY DENTYSTÓW GRUPA ROBOCZA DS. KONTROLI INFEKCJI I GOSPODAROWANIA ODPADAMI Anna Śpiałek 3.XII.2012 Promowanie wysokich standardów opieki stomatologicznej i efektywnego bezpieczeństwa

Bardziej szczegółowo

Wiem, co piję warszawska kranówka. Anna Olejnik MPWiK w m.st. Warszawie

Wiem, co piję warszawska kranówka. Anna Olejnik MPWiK w m.st. Warszawie Wiem, co piję warszawska kranówka Anna Olejnik MPWiK w m.st. Warszawie Akty prawne regulujące jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka bakterii z rodzaju Legionella i ich występowanie w środowisku wodnym. - listopad 2005r. -

Charakterystyka bakterii z rodzaju Legionella i ich występowanie w środowisku wodnym. - listopad 2005r. - Charakterystyka bakterii z rodzaju Legionella i ich występowanie w środowisku wodnym. - listopad 2005r. - BAKTERIE Z RODZAJU LEGIONELLA -pałeczki Gram (-), wielkości 1-2 mikrometra i średnicy 0,5 mikrometra

Bardziej szczegółowo

DEZYNFEKCJA TERMICZNA INSTALACJI CIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ JAKO NARZĘDZIE W WALCE Z BAKTERIĄ LEGIONELLA

DEZYNFEKCJA TERMICZNA INSTALACJI CIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ JAKO NARZĘDZIE W WALCE Z BAKTERIĄ LEGIONELLA DEZYNFEKCJA TERMICZNA INSTALACJI CIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ JAKO NARZĘDZIE W WALCE Z BAKTERIĄ LEGIONELLA OBOWIĄZUJĄCE PRZEPISY ORAZ PROCEDURY ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ OKRESOWEJ ZMIANY PARAMETRÓW CIEPŁEJ WODY

Bardziej szczegółowo

Legionella. występowanie i zagrożenia. Dr inż. Agnieszka Papiewska. Instytut Chemicznej Technologii Żywności PŁ Zakład Cukrownictwa

Legionella. występowanie i zagrożenia. Dr inż. Agnieszka Papiewska. Instytut Chemicznej Technologii Żywności PŁ Zakład Cukrownictwa Legionella występowanie i zagrożenia Dr inż. Agnieszka Papiewska Instytut Chemicznej Technologii Żywności PŁ Zakład Cukrownictwa Systematyka wg Brenner DJ, Steigerwalt AG, McDade JE 1979 2 Królestwo: Typ:

Bardziej szczegółowo

Legionella w instalacjach budynków

Legionella w instalacjach budynków Wprowadzenie przepisów związanych z ograniczeniem potencjalnych zagrożeń epidemiologicznych wywoływanych przez bakterie Legionella stało się dla projektantów, służb epidemiologicznych i eksploatacyjnych

Bardziej szczegółowo

Choroba legionistów. Bakteria Legionella. Co to jest legionelloza?

Choroba legionistów. Bakteria Legionella. Co to jest legionelloza? Legionelloza, czyli choroba legionistów lepiej zapobiegać niż zwalczać! Legioneloza jest chorobą zakaźną uważaną za jedną z chorób cywilizacyjnych, gdyż najwięcej zachorowań odnotowuje się w krajach rozwiniętych.

Bardziej szczegółowo

NHK-430-M-13/18 Bochnia, dnia 26 stycznia 2018r.

NHK-430-M-13/18 Bochnia, dnia 26 stycznia 2018r. PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W BOCHNI NHK-430-M-13/18 Bochnia, dnia 26 stycznia 2018r. Sz. Pan Robert Roj Wójt Gminy Łapanów 32-740 Łapanów Obszarowa ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia

Bardziej szczegółowo

Wskaźniki bakteriologiczne

Wskaźniki bakteriologiczne Nakło nad Notecią, 25.03.2019r. Informacja dotycząca oceny jakości wody wodociągowej przeznaczonej do spożycia przez ludzi za rok 2018, dostarczanej przez wodociągi publiczne funkcjonujące na terenie gminy

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie

Bardziej szczegółowo

PROCEDURA ZAPEWNIENIA WŁAŚCIWEGO STANU HIGIENY POPRZEZ PROWADZENIE

PROCEDURA ZAPEWNIENIA WŁAŚCIWEGO STANU HIGIENY POPRZEZ PROWADZENIE STRONA/STRON: 1/8 Spis treści: 1. Przedmiot procedury 2. Zakres stosowania procedury 3. Definicje 4. Odpowiedzialność 5. Opis postępowania 5.1 Sposób przeprowadzania zabiegów mycia i dezynfekcji 5.2 Zasady

Bardziej szczegółowo

Procedura postępowania na wypadek pogorszenia jakości wody dostarczonej przez sieć wodociągową dla Gminy Gizałki.

Procedura postępowania na wypadek pogorszenia jakości wody dostarczonej przez sieć wodociągową dla Gminy Gizałki. Procedura postępowania na wypadek pogorszenia jakości wody dostarczonej przez sieć wodociągową dla Gminy Gizałki. I CEL I ZAKRES PROCEDURY Celem niniejszej procedury jest zapewnienie szybkiego i sprawnego

Bardziej szczegółowo

Ocena obszarowa jakości wody na terenie gminy Łukowica za rok 2015.

Ocena obszarowa jakości wody na terenie gminy Łukowica za rok 2015. PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY w LIMANOWEJ 34-600 Limanowa, ul. M.B.Bolesnej 16 B TEL: 18 33-72-101, FAX: 18 33-72-438 e-mail: limanowa@psse.malopolska.pl NHK-071-1/16 Limanowa, dnia Wójt Gminy

Bardziej szczegółowo

ZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok

ZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok ZAKAŻENIA SZPITALNE Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok REGULACJE PRAWNE WHO Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Rozporządzenie Ministra

Bardziej szczegółowo

Skażenie wody w szpitalu zarządzanie sytuacją kryzysową w obliczu zagrożenia życia. Stanisław Krusz Katowickie Wodociągi S.A.

Skażenie wody w szpitalu zarządzanie sytuacją kryzysową w obliczu zagrożenia życia. Stanisław Krusz Katowickie Wodociągi S.A. Skażenie wody w szpitalu zarządzanie sytuacją kryzysową w obliczu zagrożenia życia Stanisław Krusz Katowickie Wodociągi S.A. Miasto Katowice Powierzchnia 165 km2 285 tys. mieszkańców 120 tys. przyjeżdżających

Bardziej szczegółowo

Wydanie 4 EGZ. NADZOROWANY

Wydanie 4 EGZ. NADZOROWANY Data: 11.02.2016 Strona 1 z 5 Opracował Sprawdził Zatwierdził Asystent LBZiW Dorota Maksymczuk Stanowisko, imię i nazwisko: Data: 10.02.2016 Podpis Szef ZL mjr Anna Suchanowska Stanowisko, imię i nazwisko:

Bardziej szczegółowo

JAKOŚĆ WODY DO SPOŻYCIA

JAKOŚĆ WODY DO SPOŻYCIA II. JAKOŚĆ WODY DO SPOŻYCIA 1. Wprowadzenie Państwowa Inspekcja Sanitarna na terenie woj. świętokrzyskiego prowadzi nadzór nad jakością wody przeznaczoną do spożycia przez ludzi na podstawie ustawy z dnia

Bardziej szczegółowo

Temat: Higiena i choroby układu oddechowego.

Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. 1. Sprawność układu oddechowego - ważnym czynnikiem zdrowotnym. a) zanieczyszczenia powietrza Pyły miedzi, aluminium, żelaza, ołowiu, piaskowe, węglowe, azbestowe,

Bardziej szczegółowo

V IT-14 Instrukcja pobierania przez próbkobiorców klienta próbek wody do

V IT-14 Instrukcja pobierania przez próbkobiorców klienta próbek wody do 1/5 1. Cel Przedmiotem instrukcji są zasady pobierania i transportowania próbek wody do badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych przez próbkobiorców klienta zgodnie z normami PN-EN ISO 19458:2007,

Bardziej szczegółowo

NHK-430-M-26/17 Bochnia, dnia 27 marca 2017r.

NHK-430-M-26/17 Bochnia, dnia 27 marca 2017r. PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W BOCHNI NHK-430-M-26/17 Bochnia, dnia 27 marca 2017r. Sz. Pan Jerzy Błoniarz Wójt Gminy Żegocina 32-731 Żegocina Obszarowa ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia

Bardziej szczegółowo

Zalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase

Zalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase Zalecenia dotyczące postępowania w przypadku identyfikacji w zakładach opieki zdrowotnej szczepów bakteryjnych Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy typu KPC * * KPC - ang: Klebsiella pneumoniae

Bardziej szczegółowo

Zabezpieczenie kondensatora pary (skraplacza) w elektrociepłowni przed osadami biologicznymi i mineralnymi

Zabezpieczenie kondensatora pary (skraplacza) w elektrociepłowni przed osadami biologicznymi i mineralnymi Zabezpieczenie kondensatora pary (skraplacza) w elektrociepłowni przed osadami biologicznymi i mineralnymi Osady nieorganiczne i organiczne na powierzchniach wymiany ciepła powodują spadek wydajności wymiany

Bardziej szczegółowo

Wydanie 3 EGZ. NADZOROWANY

Wydanie 3 EGZ. NADZOROWANY Strona 1 z 6 Opracował Asystent Elżbieta Półtorak 04.03.2011r. Stanowisko, imię i nazwisko: Data: Podpis Sprawdził Szef ZDL Andrzej Białek 08.03.2011r. Stanowisko, imię i nazwisko: Data: Podpis Zatwierdził

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Lidia Sierpińska. Ochrona pacjenta przed zakażeniem jako wymiar jakości opieki. Konferencja EpiMilitaris Ryn, 18 20 września 2012 r

Dr n. med. Lidia Sierpińska. Ochrona pacjenta przed zakażeniem jako wymiar jakości opieki. Konferencja EpiMilitaris Ryn, 18 20 września 2012 r Dr n. med. Lidia Sierpińska Ochrona pacjenta przed zakażeniem jako wymiar jakości opieki Konferencja EpiMilitaris Ryn, 18 20 września 2012 r Na jakość świadczeń medycznych składa się: zapewnienie wysokiego

Bardziej szczegółowo

Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów

Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów Uwaga: z pytaniami dotyczącymi informacji zawartych w tej ulotce, należy zwracać się do lekarza prowadzącego lub pielęgniarki. Czym jest CPE W

Bardziej szczegółowo

DBAMY O ŚRODOWISKO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA REALIZOWANY PRZEZ SPZOZ BRZESKO

DBAMY O ŚRODOWISKO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA REALIZOWANY PRZEZ SPZOZ BRZESKO DBAMY O ŚRODOWISKO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA REALIZOWANY PRZEZ SPZOZ BRZESKO Należy pamiętać, że: Mikrobiologiczną florę środowiska szpitalnego stanowią: wirusy, bakterie, grzyby, pierwotniaki, niezwykle

Bardziej szczegółowo

Jakość wody w świetle nowych przepisów Unii Europejskiej w zastosowaniu do oddziałów pediatrycznych

Jakość wody w świetle nowych przepisów Unii Europejskiej w zastosowaniu do oddziałów pediatrycznych Jakość wody w świetle nowych przepisów Unii Europejskiej w zastosowaniu do oddziałów pediatrycznych Alina Pruss Politechnika Poznańska Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Instytut Inżynierii Środowiska

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORATU SANITARNEGO W ZWIĄZKU Z WYSTĄPIENIEM PRZYPADKÓW ZAKAŻENIA WIRUSEM GRYPY ŚWIŃ TYPU A/H1N1 U LUDZI W USA I MEKSYKU

KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORATU SANITARNEGO W ZWIĄZKU Z WYSTĄPIENIEM PRZYPADKÓW ZAKAŻENIA WIRUSEM GRYPY ŚWIŃ TYPU A/H1N1 U LUDZI W USA I MEKSYKU KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORATU SANITARNEGO W ZWIĄZKU Z WYSTĄPIENIEM PRZYPADKÓW ZAKAŻENIA WIRUSEM GRYPY ŚWIŃ TYPU A/H1N1 U LUDZI W USA I MEKSYKU z dnia 26 kwietnia 2009 r. (godz. 19.00 ) (Źródło: WHO,

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie generatorów dwutlenku chloru i elektrolizerów w dezynfekcji wody pitnej

Zastosowanie generatorów dwutlenku chloru i elektrolizerów w dezynfekcji wody pitnej Zastosowanie generatorów dwutlenku chloru i elektrolizerów w dezynfekcji wody pitnej Jarosław Witkowski Dozowanie i Dezynfekcja Dezynfekcja dwutlenkiem chloru Właściwości dwutlenku chloru Bardzo wysoka

Bardziej szczegółowo

NHK-430-M-05/19 Bochnia, dnia 15 stycznia 2019r.

NHK-430-M-05/19 Bochnia, dnia 15 stycznia 2019r. PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W BOCHNI NHK-430-M-05/19 Bochnia, dnia 15 stycznia 2019r. Sz. Pan Cezary Stawarz Wójt Gminy Trzciana 32-733 Trzciana 302 Obszarowa ocena jakości wody przeznaczonej

Bardziej szczegółowo

Ocena przychodni, poradni, ośrodka zdrowia, lecznicy lub ambulatorium z izbą chorych*

Ocena przychodni, poradni, ośrodka zdrowia, lecznicy lub ambulatorium z izbą chorych* Pieczęć państwowego inspektora sanitarnego Ocena przychodni, poradni, ośrodka zdrowia, lecznicy lub ambulatorium z izbą chorych* 1. Kontrolę przeprowadzono w przychodni, poradni, ośrodku zdrowia, lecznicy,

Bardziej szczegółowo

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Health Protection Scotland Co to są zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A? Paciorkowce z grupy A (ang. Group A Streptococcus,

Bardziej szczegółowo

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: Strona 1 z 6 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.zim.wroc.pl Wrocław: Przebudowa budynku Gimnazjum nr 3 przy ul. Świstackiego 12

Bardziej szczegółowo

Wymagania weterynaryjne dla mleka i produktów mlecznych

Wymagania weterynaryjne dla mleka i produktów mlecznych Wymagania weterynaryjne dla mleka i produktów mlecznych Rozporządzenie MRiRW z dnia 18 sierpnia 2004 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych dla mleka i produktów mlecznych Rozporządzenie MRiRW z dnia 18

Bardziej szczegółowo

BRAK PRZYDATNOSCI A WARUNKOWA PRZYDATNŚĆ WPS

BRAK PRZYDATNOSCI A WARUNKOWA PRZYDATNŚĆ WPS BRAK PRZYDATNOSCI A WARUNKOWA PRZYDATNŚĆ WPS BRAK PRZYDATNOŚCI A WARUNKOWA PRZYDATNOŚĆ Należy rozróżnić dwa obszary zapewnienia bezpieczeństwa jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi: normy

Bardziej szczegółowo

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: Page 1 of 6 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.zim.wroc.pl Wrocław: Remont pomieszczeń bloku sportowego w budynku Liceum Ogólnokształcącego

Bardziej szczegółowo

SZKOLENIE DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI GRYPY SEZONOWEJ I NOWEJ GRYPY A(H1N1)

SZKOLENIE DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI GRYPY SEZONOWEJ I NOWEJ GRYPY A(H1N1) SZKOLENIE DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI GRYPY SEZONOWEJ I NOWEJ GRYPY A(H1N1) Grypa sezonowa jest ostrą chorobą wirusową, która przenosi się drogą kropelkową, bądź też przez kontakt bezpośredni z zakażoną osobą

Bardziej szczegółowo

Ocena obszarowa jakości wody na terenie miasta Mszana Dolna za rok 2015.

Ocena obszarowa jakości wody na terenie miasta Mszana Dolna za rok 2015. PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY w LIMANOWEJ 34-600 Limanowa, ul. M.B.Bolesnej 16 B TEL: 18 33-72-101, FAX: 18 33-72-438 e-mail: limanowa@psse.malopolska.pl NHK-071-5/16 Limanowa, dnia Burmistrz

Bardziej szczegółowo

Wykaz kontroli przeprowadzonych przez instytucje zewnętrzne w wojewódzkich sp zoz

Wykaz kontroli przeprowadzonych przez instytucje zewnętrzne w wojewódzkich sp zoz Wykaz kontroli przeprowadzonych przez instytucje zewnętrzne w wojewódzkich sp zoz Rok 2015 IV kwartał (październik, listopad, grudzień) 1 Krakowski Szpital Specjalistyczny Państwowy Powiatowy Kontrola

Bardziej szczegółowo

TEMATY SZKOLEŃ Konsultant Naukowy Medilab Sp. z o.o. dr n. med. Justyna Piwowarczyk

TEMATY SZKOLEŃ Konsultant Naukowy Medilab Sp. z o.o. dr n. med. Justyna Piwowarczyk TEMATY SZKOLEŃ 2017 Konsultant Naukowy Medilab Sp. z o.o dr n. med. Justyna Piwowarczyk HIGIENICZNA DEZYNFEKCJA I MYCIE RĄK PERSONELU MEDYCZNEGO WG NAJNOWSZYCH WYTYCZNYCH Definicja higienicznej dezynfekcji

Bardziej szczegółowo

WYKAZ. Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Oddziału Nadzoru Higieny Komunalnej

WYKAZ. Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Oddziału Nadzoru Higieny Komunalnej WYKAZ Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Oddziału Nadzoru Higieny Komunalnej Data ostatniej aktualizacji: 04.12.2015r. Ustawa z dnia 14.03.1985 o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tj.

Bardziej szczegółowo

WYKAZ. Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Sekcji Higieny Komunalnej

WYKAZ. Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Sekcji Higieny Komunalnej WYKAZ Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Sekcji Higieny Komunalnej Data ostatniej aktualizacji: 18.12.2013 r. I. Ustawa z dnia 14.03.1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U.

Bardziej szczegółowo

Dotyczy: obszarowej oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi dla Gminy Trzyciąż za 2016 rok.

Dotyczy: obszarowej oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi dla Gminy Trzyciąż za 2016 rok. Dotyczy: obszarowej oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi dla Gminy Trzyciąż za 2016 rok. Na terenie Gminy Trzyciąż działalność w zakresie zbiorowego zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną

Bardziej szczegółowo

Ocena pomieszczeń służących do wykonywania praktyki pielęgniarskiej

Ocena pomieszczeń służących do wykonywania praktyki pielęgniarskiej Pieczęć państwowego inspektora sanitarnego Ocena pomieszczeń służących do wykonywania praktyki pielęgniarskiej 1. Kontrolę przeprowadzono podmiocie wykonującym działalność leczniczą (nazwa)... składającym

Bardziej szczegółowo

WYKAZ. Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Sekcji Nadzoru Higieny Komunalnej

WYKAZ. Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Sekcji Nadzoru Higieny Komunalnej WYKAZ Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Sekcji Nadzoru Higieny Komunalnej Data ostatniej aktualizacji: 14.11.2013r. Ustawa z dnia 14.03.1985 o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.

Bardziej szczegółowo

Ocena pomieszczeń służących do wykonywania indywidualnej/specjalistycznej/grupowej praktyki lekarskiej

Ocena pomieszczeń służących do wykonywania indywidualnej/specjalistycznej/grupowej praktyki lekarskiej Pieczęć państwowego inspektora sanitarnego Ocena pomieszczeń służących do wykonywania indywidualnej/specjalistycznej/grupowej praktyki lekarskiej 1. Kontrolę przeprowadzono w podmiocie wykonującym działalność

Bardziej szczegółowo

STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I KĄPIELISK

STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I KĄPIELISK STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I KĄPIELISK 1. Domy pomocy społecznej. 2. Hotele, motele, pensjonaty. 3. Obiekty wczasowo-turystyczne oraz inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie.

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA DLA OSÓB POWRACAJĄCYCH Z REGIONU AFRYKI ZACHODNIEJ. Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria

INFORMACJA DLA OSÓB POWRACAJĄCYCH Z REGIONU AFRYKI ZACHODNIEJ. Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria INFORMACJA DLA OSÓB POWRACAJĄCYCH Z REGIONU AFRYKI ZACHODNIEJ Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria Od lutego 1014r. wystepują zachorowania na gorączkę krwotoczną Ebola w państawach Afryki Zachodniej.

Bardziej szczegółowo

Procedura postępowania na wypadek pogorszenia jakości wody przeznaczonej do spożycia dostarczanej przez sieć wodociągową dla gminy Dębe Wielkie

Procedura postępowania na wypadek pogorszenia jakości wody przeznaczonej do spożycia dostarczanej przez sieć wodociągową dla gminy Dębe Wielkie Załącznik 1 do Zarządzenia Nr ZK.0050.9.2014 Wójta Gminy Dębe Wielkie z dnia 20 stycznia 2014 roku Procedura postępowania na wypadek pogorszenia jakości wody przeznaczonej do spożycia dostarczanej przez

Bardziej szczegółowo

EPIDEMIOLOGIA I DZIAŁANIA ANIA PREWENCYJNE PRZECIWKO ZAGROŻENIU LEGIONELLĄ. Ryszard Kolmer, WSSE Szczecin czerwiec 2007

EPIDEMIOLOGIA I DZIAŁANIA ANIA PREWENCYJNE PRZECIWKO ZAGROŻENIU LEGIONELLĄ. Ryszard Kolmer, WSSE Szczecin czerwiec 2007 EPIDEMIOLOGIA I DZIAŁANIA ANIA PREWENCYJNE PRZECIWKO ZAGROŻENIU LEGIONELLĄ Ryszard Kolmer, WSSE Szczecin czerwiec 2007 Legioneloza - pierwszy epizod Zawdzięcza swoją nazwę epidemii, która wybuchła a wśród

Bardziej szczegółowo

Gorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3

Gorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3 KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA ds. ZDROWIA IKONSUMENTÓW Dyrekcja ds. zdrowia publicznego Wydział zagrożeń dla zdrowia Sekretariat Komitetu Bezpieczeństwa Zdrowia Gorączka krwotoczna Ebola informacja

Bardziej szczegółowo

Uzdatnianie wody. Ozon posiada wiele zalet, które wykorzystuje się w uzdatnianiu wody. Oto najważniejsze z nich:

Uzdatnianie wody. Ozon posiada wiele zalet, które wykorzystuje się w uzdatnianiu wody. Oto najważniejsze z nich: Ozonatory Dezynfekcja wody metodą ozonowania Ozonowanie polega na przepuszczaniu przez wodę powietrza nasyconego ozonem O3 (tlenem trójatomowym). Ozon wytwarzany jest w specjalnych urządzeniach zwanych

Bardziej szczegółowo

ciepło po zestawieniu oferowanych urządzeń w układy kaskadowe, kolektorów gruntowych układanych poziomo, lub kolektorów pionowych

ciepło po zestawieniu oferowanych urządzeń w układy kaskadowe, kolektorów gruntowych układanych poziomo, lub kolektorów pionowych 96-00 Skierniewice tel/fax 46 892 4 UWAGI OGÓLNE Pompy ciepła apic są urządzeniami grzewczo-chłodniczymi, e k o l o g i c z n y m i d o z a s t o s o w a n i a z a r ó w n o w m a ł y c h instalacjach

Bardziej szczegółowo

Uzdatnianie wody technologicznej w chłodniach kominowych bez chemikaliów - Technologia PATHEMA- Krzysztof Potaczek

Uzdatnianie wody technologicznej w chłodniach kominowych bez chemikaliów - Technologia PATHEMA- Krzysztof Potaczek Uzdatnianie wody technologicznej w chłodniach kominowych bez chemikaliów - Technologia PATHEMA- Krzysztof Potaczek Blue Fifty i Pathema Jako Blue Fifty specjalizujemy się w zakresie wykorzystania innowacyjnych

Bardziej szczegółowo

Kwestionariusz wywiadu epidemiologicznego dotyczący występowania choroby legionistów

Kwestionariusz wywiadu epidemiologicznego dotyczący występowania choroby legionistów Kwestionariusz wywiadu epidemiologicznego dotyczący występowania choroby legionistów Data wypełnienia kwestionariusza / / (dd/mm/rrrr) Osoba wypełniająca kwestionariusz.. (imię, nazwisko, stanowisko służbowe,

Bardziej szczegółowo

Opis próbek. Miejsce poboru / etykieta zleceniodawcy

Opis próbek. Miejsce poboru / etykieta zleceniodawcy Strona nr 1/2 SPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR SB/66633/07/2018 Zleceniodawca ul. Szczecińska 99 76-200 Słupsk Podstawa realizacji Umowa z dnia: 2017-12-21 nr +Aneks nr1/2018 z dnia14.06.18, numer systemowy: 18013591

Bardziej szczegółowo

Zadania organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej w kontekście bezpieczeństwa zdrowotnego wody

Zadania organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej w kontekście bezpieczeństwa zdrowotnego wody Zadania organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej w kontekście bezpieczeństwa zdrowotnego wody Anna Kamińska Dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody Warszawa, 22 październik 2018 r. Niniejsza

Bardziej szczegółowo

W dniach sierpnia 2011 r. obchodzony jest,,światowy Tydzień Wody. Akcja

W dniach sierpnia 2011 r. obchodzony jest,,światowy Tydzień Wody. Akcja W dniach 21-27 sierpnia 2011 r. obchodzony jest,,światowy Tydzień Wody. Akcja organizowana jest od 1991 r. pod patronatem Stockholm International Water Institute (SIWI). Tegorocznym tematem przewodnim

Bardziej szczegółowo

HARMONOGRAM BADAŃ W RAMACH KONTROLI WEWNĘTRZNEJ JAKOŚCI WODY PŁYWALNI CENTRUM PARK CHOJNICE SP. Z O.O R.

HARMONOGRAM BADAŃ W RAMACH KONTROLI WEWNĘTRZNEJ JAKOŚCI WODY PŁYWALNI CENTRUM PARK CHOJNICE SP. Z O.O R. HARMONOGRAM BADAŃ W RAMACH KONTROLI WEWNĘTRZNEJ JAKOŚCI WODY PŁYWALNI CENTRUM PARK CHOJNICE SP. Z O.O. 2018 R. Informacje o pływalni konieczne do przedstawienia Wojewódzkiej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej

Bardziej szczegółowo

Wydanie 4 EGZ. NADZOROWANY

Wydanie 4 EGZ. NADZOROWANY Strona 1 z 6 Opracował Sprawdził Zatwierdził Kierownik LBŻiW Elżbieta Półtorak Stanowisko, imię i nazwisko: Data: 10.02.2016 Podpis Szef ZL mjr Anna Suchanowska Stanowisko, imię i nazwisko: Podpis Pełnomocnik

Bardziej szczegółowo

UZDATNIANIE Z UWZGLĘDNIENIEM PRODUKTÓW UBOCZNYCH DEZYNFEKCJI

UZDATNIANIE Z UWZGLĘDNIENIEM PRODUKTÓW UBOCZNYCH DEZYNFEKCJI UZDATNIANIE Z UWZGLĘDNIENIEM PRODUKTÓW UBOCZNYCH DEZYNFEKCJI UZDATNIANIE Niewątpliwie na jakość wps zasadniczy wpływ ma zastosowany przez producenta wody sposób jej uzdatniania, w tym i dezynfekcji, zatem

Bardziej szczegółowo

Nakło nad Notecią, r.

Nakło nad Notecią, r. Nakło nad Notecią, 16.02.2016 r. Informacja dotycząca oceny jakości wodociągowej przeznaczonej do spożycia przez ludzi za rok 2015, dostarczanej przez wodociągi publiczne funkcjonujące na terenie gminy

Bardziej szczegółowo

URZĄDZENIA UV DO DEZYNFEKCJI WODY PITNEJ

URZĄDZENIA UV DO DEZYNFEKCJI WODY PITNEJ STERYLIZATORY UV DO WODY str. 1 URZĄDZENIA UV DO DEZYNFEKCJI WODY PITNEJ Porównanie urządzeń niskociśnieniowych i średniociśnieniowych Spis treści: ZASTOSOWANIE PROMIENI UV DO DEZYNFEKCJI WODY PITNEJ...

Bardziej szczegółowo

10 minut. Skuteczne zwalczanie bakterii Legionella w szpitalach, hotelach i budownictwie mieszkaniowym. tyle wystarczy.

10 minut. Skuteczne zwalczanie bakterii Legionella w szpitalach, hotelach i budownictwie mieszkaniowym. tyle wystarczy. Skuteczne zwalczanie bakterii Legionella w szpitalach, hotelach i budownictwie mieszkaniowym w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi i użytkowanej do celów higienicznych 10 minut tyle wystarczy

Bardziej szczegółowo

Prawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat

Prawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat Prawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat Katedra i Zakład Medycyny Sądowej, Zakład Prawa Medycznego UM we Wrocławiu Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób

Bardziej szczegółowo

Przydatne strony www: www.pis.msw.gov.pl, www.gis.gov.pl

Przydatne strony www: www.pis.msw.gov.pl, www.gis.gov.pl Sanepid - obowiązujące przepisy: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia Zakładu

Bardziej szczegółowo

OCENA I KONTROLA RYZYKA W ZAKRESIE SKAŻENIA BAKTERIAMI LEGIONELLA

OCENA I KONTROLA RYZYKA W ZAKRESIE SKAŻENIA BAKTERIAMI LEGIONELLA Hydropath Legionella Control OCENA I KONTROLA RYZYKA W ZAKRESIE SKAŻENIA BAKTERIAMI LEGIONELLA AUDYTY - PROCEDURY - SZKOLENIA Hydropath Sp. z o.o. jest dostawcą usług w zakresie oceny ryzyka skażeniem

Bardziej szczegółowo

Nadzór nad jakością wody organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej

Nadzór nad jakością wody organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej Nadzór nad jakością wody organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej 1. Zaopatrzenie zakładu w wodę z wodociągu publicznego a ujęcie własne. Woda z wodociągu publicznego Zgodnie z rozporządzeniem Ministra

Bardziej szczegółowo

Nakło nad Notecią, r.

Nakło nad Notecią, r. Nakło nad Notecią, 06.03.2017 r. Informacja dotycząca oceny jakości wodociągowej przeznaczonej do spożycia przez ludzi za rok 2016, dostarczanej przez wodociągi publiczne funkcjonujące na terenie gminy

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 kwietnia 2010 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 kwietnia 2010 r. Dziennik Ustaw Nr 72 6333 Poz. 466 466 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 kwietnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi 2) Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Ochrona przed bakteriami z rodzaju Legionella w instalacjach wodociągowych z miedzi

Ochrona przed bakteriami z rodzaju Legionella w instalacjach wodociągowych z miedzi Ochrona przed bakteriami z rodzaju Legionella w instalacjach wodociągowych z miedzi www.akademiamiedzi.pl Praca pod redakcją EIM Wydanie 2016 Opracowała: dr inż. Bożenna Toczyłowska Europejski Instytut

Bardziej szczegółowo

Ocena obszarowa jakości wody na terenie gminy Laskowa za rok 2015.

Ocena obszarowa jakości wody na terenie gminy Laskowa za rok 2015. PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY w LIMANOWEJ 34-600 Limanowa, ul. M.B.Bolesnej 16 B TEL: 18 33-72-101, FAX: 18 33-72-438 e-mail: limanowa@psse.malopolska.pl NHK-071-2/16 Limanowa, dnia Wójt Gminy

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) Bezpieczeństwo i higiena pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Dz.U.2013.696 z dnia 2013.06.19 Status: Akt

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O POGRAMIE ŹRÓDEŁKA WODY W BUDYNKACH UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ

INFORMACJA O POGRAMIE ŹRÓDEŁKA WODY W BUDYNKACH UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ INFORMACJA O POGRAMIE ŹRÓDEŁKA WODY W BUDYNKACH UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ Działania prowadzone w ramach Programu realizowanego przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A.

Bardziej szczegółowo

I. Wykaz drobnoustrojów alarmowych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych podmiotów leczniczych.

I. Wykaz drobnoustrojów alarmowych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych podmiotów leczniczych. Instrukcja Głównego Inspektora Sanitarnego dotycząca raportowania występowania zakażeń zakładowych i drobnoustrojów alarmowych z dnia 02 stycznia 2012 r. W celu zapewnienia jednolitego sposobu sporządzania

Bardziej szczegółowo

LEGIONELLA fakty i waŝne informacje

LEGIONELLA fakty i waŝne informacje LEGIONELLA fakty i waŝne informacje czyli co kaŝdy uŝytkownik ciepłej wody wiedzieć powinien i z czym kaŝdy administrator budynku powinien się zapoznać INFORMACJE PODSTAWOWE Co to jest Legionelloza i co

Bardziej szczegółowo

1) Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dn. 14 marca 1985 r. (Tekst jednolity Dz. U. 2017, poz.1261 z późn. zm. )

1) Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dn. 14 marca 1985 r. (Tekst jednolity Dz. U. 2017, poz.1261 z późn. zm. ) Przepisy prawne wykorzystywane w Sekcji Nadzoru nad Zwalczaniem Chorób Zakaźnych w Oddziale Nadzoru Epidemiologii WSSE w Warszawie (stan na dzień 31.12.2018 r.) 1) Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej

Bardziej szczegółowo

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A. Dr n. med. Jacek Klakočar

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A. Dr n. med. Jacek Klakočar GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A Dr n. med. Jacek Klakočar Dolnośląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny we Wrocławiu Gorączka krwotoczna Ebola (inaczej: choroba wywołana przez wirusa Ebola [Ebola

Bardziej szczegółowo

Instrukcja płukania i dezynfekcji

Instrukcja płukania i dezynfekcji Załącznik nr 13 Instrukcja płukania i dezynfekcji 1. Przebieg procesu płukania i dezynfekcji rurociągów (przyłączy o średnicy DN min. 80). Praktyka AQUANET-u wykazuje, że tylko połączenie wysokiej intensywności

Bardziej szczegółowo

Nadzór Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego wody

Nadzór Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego wody Nadzór Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego wody Działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej wspierające elementy Planów Bezpieczeństwa Wody Anna Kamińska Dyrektor Departamentu

Bardziej szczegółowo

Zdrowa i bezpieczna dla użytkowników woda, wolna od bakterii i biofilmu - Technologia Bifipro- Jakub Siudyła

Zdrowa i bezpieczna dla użytkowników woda, wolna od bakterii i biofilmu - Technologia Bifipro- Jakub Siudyła Zdrowa i bezpieczna dla użytkowników woda, wolna od bakterii i biofilmu - Technologia Bifipro- Jakub Siudyła Blue Fifty i Holland Water Bifipro to unikatowa technologia, będąca najskuteczniejszym sposobem

Bardziej szczegółowo

URZĄDZENIA UV DO DEZYNFEKCJI WODY BASENOWEJ

URZĄDZENIA UV DO DEZYNFEKCJI WODY BASENOWEJ STERYLIZATORY UV DO WODY str. 1 URZĄDZENIA UV DO DEZYNFEKCJI WODY BASENOWEJ Porównanie urządzeń niskociśnieniowych i średniociśnieniowych Spis treści: ZASTOSOWANIE PROMIENI UV DO DEZYNFEKCJI WODY BASENOWEJ...

Bardziej szczegółowo

Stan sanitarny urządzeń do zaopatrywania w wodę oraz jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na terenie powiatu żnińskiego w 2012 roku

Stan sanitarny urządzeń do zaopatrywania w wodę oraz jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na terenie powiatu żnińskiego w 2012 roku Stan sanitarny urządzeń do zaopatrywania w wodę oraz jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na terenie powiatu żnińskiego w 2012 roku Wstęp Podstawę oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia

Bardziej szczegółowo

Wdrażanie procedur zapobiegających zakażeniom szpitalnym znaczenie nadzoru, kontroli, szkoleń personelu

Wdrażanie procedur zapobiegających zakażeniom szpitalnym znaczenie nadzoru, kontroli, szkoleń personelu Wdrażanie procedur zapobiegających zakażeniom szpitalnym znaczenie nadzoru, kontroli, szkoleń personelu Małgorzata Czerniawska Ankiersztejn 18 20 września 2012 r. Zakażenia szpitalne są jedną z przyczyn

Bardziej szczegółowo

Opis próbek. Miejsce poboru / etykieta zleceniodawcy

Opis próbek. Miejsce poboru / etykieta zleceniodawcy Strona nr 1/3 SPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR SB/29692/04/2018 Zleceniodawca ul. Szczecińska 99 76-200 Słupsk Podstawa realizacji Umowa z dnia: 2017-12-21 nr 647/2017, numer systemowy: 18001000 Obszar badań: Cel

Bardziej szczegółowo

Lista kontrolna dotycząca zwalczania salmonelli tłoczenie wersja 1.0

Lista kontrolna dotycząca zwalczania salmonelli tłoczenie wersja 1.0 Łączny wynik w % (max 100 %) 0 Liczba mniejszych uchybień = Y 0 Liczba większych uchybień = O 0 Liczba krytycznych uchybień = R 0 Liczba przypadków zgodności z przepisami = G 0 Pytania doprowadzić do powstania

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ryzykiem. Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu

Zarządzanie ryzykiem. Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Zarządzanie ryzykiem Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Szkolenie Małopolskiego Stowarzyszenia Komitetów i Zespołów

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 16 września 2016 r. Poz. 1488 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 9 września 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 06721/ZL/19

SPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 06721/ZL/19 CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6460008992 tel. 032-324-22-00, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach,

Bardziej szczegółowo

salus aegroti, educatio, scientio SZPITAL TRADYCYJNY I INNOWACYJNY

salus aegroti, educatio, scientio SZPITAL TRADYCYJNY I INNOWACYJNY Wykaz kontroli zewnętrznych przeprowadzonych w Szpitalu Klinicznym Przemienienia Pańskiego UM im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 roku Lp. Instytucja kontrolująca

Bardziej szczegółowo

STANDARDY AKREDYTACYJNE A BEZPIECZEŃSTWO EPIDEMIOLOGICZNE mgr Katarzyna Konrad Paprotnia, 26 maja 2011 r. Idea akredytacji placówek służby zdrowia powstała w USA w 1898 roku, jako odpowiedź na niską jakość

Bardziej szczegółowo

Kontrola sprawdzająca wykonanie obowiązków nałożonych decyzją z dnia r. - dot. Szpitala Miejskiego im. Jana Pawła II w Rzeszowie.

Kontrola sprawdzająca wykonanie obowiązków nałożonych decyzją z dnia r. - dot. Szpitala Miejskiego im. Jana Pawła II w Rzeszowie. Lp. Data kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę 1. 10.01.2018 r. Powiatowa Stacja Kontrolowany obszar (temat) nałożonych decyzją z dnia 21.03.2016 r. - dot. Szpitala Miejskiego im. Jana Pawła II.

Bardziej szczegółowo