Instrumenty prawne rynku pracy

Transkrypt

1 Instrumenty prawne rynku pracy Wykład: Zasiłek dla bezrobotnych dr Ariel Przybyłowicz Zakład Prawa Pracy Rok akademicki 2016/2017

2 Zasiłek dla bezrobotnych Zasiłek dla bezrobotnych ma na celu ochronę socjalną osób bezrobotnych, a zatem należy go zaliczyć do pasywnych środków rynku pracy. Ta forma pomocy ma zastosowanie w razie braku możliwości skorzystania ze środków mających na celu, bezpośrednio lub choćby pośrednio, podjęcie przez bezrobotnego pracy. Zgodnie z art. 71 ustawy, podstawowym warunkiem uzyskania zasiłku jest brak dla bezrobotnego propozycji odpowiedniej pracy. Biorąc pod uwagę, że odpowiednia praca to jest również taka praca, którą bezrobotny może wykonywać po uprzednim szkoleniu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych, ustawodawca konsekwentnie uzależnia nabycie prawa do zasiłku również od braku propozycji takiego szkolenia lub przygotowania zawodowego. O ile przyjęcie propozycji odpowiedniej pracy jest równoznaczne z utratą statusu bezrobotnego, o tyle podjęcie szkolenia lub przygotowania zawodowego dorosłych statusu tego nie pozbawia, a w miejsce zasiłku wchodzi wypłacane w tych okresach stypendium Jeśli nie ma możliwości zaproponowania pracy odpowiedniej, wypłatę zasiłku powinna poprzedzać próba zapewnienia bezrobotnemu zajęcia o tymczasowym charakterze, które może stanowić dla niego nie tylko pewne źródło środków utrzymania, lecz także szansę na podjęcie w przyszłości zatrudnienia (pracy zarobkowej) o bardziej stabilnym charakterze. Tak jest w przypadku stażu, w trakcie którego bezrobotnemu przysługuje stypendium w ustawowo określonej wysokości, oraz prac interwencyjnych lub robót publicznych, na czas trwania których uzyskuje on status pracownika.

3 Zasiłek dla bezrobotnych Kolejnym warunkiem uzyskania prawa do zasiłku przez osobę posiadającą status bezrobotnego jest legitymowanie się odpowiednim "stażem", czyli okresem pewnej aktywności zawodowej lub okresem z nim zrównanym. Ustawa wymaga obecnie stażu na poziomie co najmniej 365 dni przypadających w czasie 18 miesięcy poprzedzających bezpośrednio dzień zarejestrowania w charakterze bezrobotnego. Dla ustalenia stażu uwzględniane są różne okresy, które mogą być sumowane; nie muszą mieć charakteru ciągłego. Istotne jest, aby wskazane w ustawie okresy (art. 71 ust. 1-2 ustawy) występowały we wskazanym wyżej czasie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania i po zsumowaniu równe były przynajmniej 365 dniom. Decyzja starosty jest w tym przypadku decyzją związaną nawet gdy osobie bezrobotnej brakuje kilku dni do wymaganego ustawą okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych, organ zobligowany jest do odmowy jego przyznania.

4 Zasiłek dla bezrobotnych Wykaz okresów wliczanych do "stażu" warunkującego nabycie prawa do zasiłku jest obszerny i obejmuje dwie zasadnicze kategorie: okresy aktywności zawodowej (art. 71 ust. 1 pkt 2 ustawy) okresy z nimi zrównane dla potrzeb ustalania prawa do zasiłku (art. 71 ust. 2 ustawy). Katalogi wskazanych okresów mają charakter zamknięty (enumeratywne wyliczenie).

5 Zasiłek dla bezrobotnych Do okresów aktywności zawodowej uwzględnianej przy ustalaniu prawa do zasiłku zalicza się: okres zatrudnienia, o ile osiągane z tego tytułu wynagrodzenie wynosiło co najmniej kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę, od którego istniał obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy. Do stażu zatrudnienia warunkującego prawo do zasiłku nie wlicza się okresów urlopów bezpłatnych trwających łącznie dłużej niż 30 dni, udzielonych w okresie zatrudnienia przypadającego w ciągu 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania. Warunek opłacania składek na FP nie dotyczy jednak kilku grup osób: zatrudnianych przez określonych pracodawców pracowników o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności [art.105], osób zatrudnionych, które ukończyły 50. rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawały w ewidencji bezrobotnych, bez żadnych dodatkowych warunków - osób, które osiągnęły co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn [art. 104b], pierwsze 36 miesięcy - osób, które powracają z urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub urlopu wychowawczego [art. 104a] przez pierwsze 12 miesięcy - skierowanych zatrudnionych bezrobotnych, którzy nie ukończyli 30. roku życia;

6 Zasiłek dla bezrobotnych Do okresów aktywności zawodowej uwzględnianej przy ustalaniu prawa do zasiłku zalicza się: wykonywanie pracy na podstawie umowy o pracę nakładczą i osiąganie z tego tytułu dochodu w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę świadczenie usług na podstawie umowy agencyjnej lub umowy-zlecenia, względnie umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o umowach-zleceniach bądź też współpracę przy wykonywaniu tych umów, o ile podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i FP stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przeliczeniu na okres pełnego miesiąca (wyjątek w zakresie opłacania składek na FP dotyczy osób, które ukończyły 55 lat w przypadku kobiet oraz 60 lat w przypadku mężczyzn), Okres opłacania składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy, jeżeli podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (wyjątek w zakresie opłacania składek na FP dotyczy osób, które ukończyły 55 lat w przypadku kobiet oraz 60 lat w przypadku mężczyzn), wykonywanie pracy w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, jeżeli podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę

7 Zasiłek dla bezrobotnych Do okresów aktywności zawodowej uwzględnianej przy ustalaniu prawa do zasiłku zalicza się: wykonywanie pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych w charakterze członka tych spółdzielni, jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i FP stanowiła kwotę co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, okresy wykonywania pracy bądź zatrudnienia za granicą u pracodawcy zagranicznego W przypadku państw członkowskich UE, państwa EOG oraz państwa, które korzystają z tej swobody na podstawie stosownych umów zawartych z UE, zaliczenie okresów zatrudnienia odbywa się na zasadach określonych przepisami o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (okresy ubezpieczenia, zatrudnienia lub pracy na własny rachunek ukończone na podstawie ustawodawstwa innego Państwa Członkowskiego, tak jak gdyby były one ukończone na podstawie stosowanego przez nią ustawodawstwa) W przypadku pozostałych państw do okresu warunkującego prawa do zasiłku dla bezrobotnych wlicza się okres opłacania składki na FP w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego w tym państwie w wysokości 9,75% przeciętnego wynagrodzenia W przypadku repatriantów wystarczające jest wykonywanie pracy za granicą, bez konieczności wykazywania opłacania jakichkolwiek składek i wysokości

8 Zasiłek dla bezrobotnych Do okresów zrównanych z okresami aktywności zawodowej zalicza się: Okresy odbywania służby wojskowej (zasadniczej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego, służby przygotowawczej, służby kandydackiej, kontraktowej zawodowej służby wojskowej, ćwiczeń wojskowych, okresowej służby wojskowej, terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie lub służby wojskowej pełnionej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny oraz zasadniczej służby w obronie cywilnej i służby zastępczej) oraz posiadania statusu funkcjonariusza Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej, bezrobotni zwolnieniu po odbyciu zasadniczej służby wojskowej lub okresowej służby wojskowej nabywają prawo do zasiłku, jeżeli okres odbywania tej służby wynosił co najmniej 240 dni i przypadał w ciągu 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy (wyjątek od reguły 365 dni) Okresy korzystania z urlopu wychowawczego Okresy niewymienione w art. 71 ust. 1 pkt 2, za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne i FP, jeżeli podstawę wymiaru składek stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę

9 Zasiłek dla bezrobotnych Do okresów zrównanych z okresami aktywności zawodowej zalicza się: okresy pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy lub służby oraz renty szkoleniowej (niezależnie od wysokości), a także okresy pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego lub świadczenia rehabilitacyjnego, przypadające po ustaniu zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej albo zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności - pod warunkiem, że podstawę ich wymiaru stanowiła kwota wynosząca przynajmniej minimalne wynagrodzenie za pracę okresy, za które przyznano odszkodowanie z tytułu niezgodnego z przepisami rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy lub stosunku służbowego lub za które wypłacono pracownikowi odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia Okresy świadczenia usług na podstawie umowy uaktywniającej (nianie) Okresy pobierania renty rodzinnej, w przypadku gdy nastąpił zbieg prawa do tej renty z prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy i wybrano pobieranie renty rodzinnej Okresy sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przez osoby podlegające z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, jeżeli utrata prawa do nich była spowodowana śmiercią podopiecznego

10 Zasiłek dla bezrobotnych Prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnemu za każdy dzień kalendarzowy od dnia zarejestrowania, o ile nie są spełnione negatywne przesłanki określone w art. 75 ustawy. przesłanki uzasadniające powstanie prawa do zasiłku powinny zostać udokumentowane przez bezrobotnego najpóźniej do upływu 7 dni od rejestracji (art. 71 ust. 6 u.p.z.). W przypadku udokumentowania przez bezrobotnego okresu uprawniającego do zasiłku po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania, ale w okresie posiadania statusu bezrobotnego, prawo do zasiłku przysługuje od dnia udokumentowania tego prawa

11 Zasiłek dla bezrobotnych Mimo spełnienia przesłanek pozytywnych, osoba bezrobotna nie nabędzie prawa do zasiłku dla bezrobotnych, jeżeli spełnia którąkolwiek z przesłanek negatywnych określonych w art. 75 ustawy. Z oczywistych względów prawo do zasiłku nie przysługuje osobie, która utraciła status bezrobotnego, a ponadto bezrobotnemu, który: 1. odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych, poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym, mającym na celu ustalenie zdolności do pracy lub udziału w innej formie pomocy określonej w ustawie, 2. po skierowaniu nie podjął szkolenia, przygotowania zawodowego dorosłych, stażu, wykonywania prac społecznie użytecznych (art. 73a), lub innej formy pomocy określonej w ustawie, 3. w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem rozwiązał stosunek pracy (stosunek służbowy) za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron, chyba że porozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy albo rozwiązanie to nastąpiło z powodu zmiany miejsca zamieszkania lub pracownik rozwiązał umowę o pracę w trybie art. 55 1(1) k.p.

12 prawo do zasiłku nie przysługuje bezrobotnemu, który: Zasiłek dla bezrobotnych 4. w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem się w powiatowym urzędzie pracy spowodował rozwiązanie ze swej winy stosunku pracy lub stosunku służbowego bez wypowiedzenia, 5. otrzymał przewidziane w odrębnych przepisach świadczenie w postaci jednorazowego ekwiwalentu pieniężnego za urlop górniczy, jednorazowej odprawy socjalnej, zasiłkowej, pieniężnej po zasiłku socjalnym, jednorazowej odprawy warunkowej lub odprawy pieniężnej bezwarunkowej 6. otrzymał odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę 7. odbywa odpłatną praktykę absolwencką i otrzymuje z tego tytułu miesięczne świadczenie pieniężne w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę 8. zarejestrował się jako bezrobotny w okresie, zgłoszonego do CEiDG zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej 9. w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem się rozwiązał stosunek pracy zawarty na podstawie skierowania przez PUP do pracodawcy otrzymującego w ramach tego skierowania grant, świadczenie aktywizacyjne albo dofinansowanie wynagrodzenia, przed upływem okresów określonych w art. 60a ust. 4, art. 60b ust. 2 oraz art. 60d ust. 2.

13 Zasiłek dla bezrobotnych Poza wyżej wskazanymi przypadkami, zasiłek dla bezrobotnych nie przysługuje również w okresie (nie dłuższym niż 10 dni) przebywania za granicą lub pozostawania w innej sytuacji powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia, nawet wtedy gdy nie następuje z tego powodu pozbawienie statusu bezrobotnego. Tak się dzieje wówczas, gdy bezrobotny o zamierzonym pobycie lub pozostawaniu w sytuacji powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia powiadomił powiatowy urząd pracy (art. 75 ust. 3)

14 Zasiłek dla bezrobotnych We wskazanych wyżej przypadkach wyłączających nabycie prawa do zasiłku, zasiłek ten przysługuje, w razie spełnienia warunków określonych w art. 71 ustawy: po upływie okresu wskazanego w art. 33 ust. 4 pkt 3 ustawy (120/180/270 dni) - w przypadku wymienionym w pkt 1-2 po okresie 90 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy - w przypadku wymienionym w pkt 3 i 8; po okresie 180 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy - w przypadku wymienionym w ust. 1 pkt 4 i 9; po upływie okresu, za który otrzymał ekwiwalent, odprawę lub odszkodowanie, o których mowa w ust. 1 pkt 5 i 6; po zakończeniu odbywania praktyki absolwenckiej i otrzymywania z tego tytułu miesięcznie świadczenia pieniężnego w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę. Tym samym ustawowe sformułowanie "prawo do zasiłku nie przysługuje" jest w istocie równoznaczne z "utratą" tego prawa na pewien czas czy raczej przesunięciem w czasie jego realizacji.

15 Wysokość zasiłku dla bezrobotnych Dla charakteru prawnego zasiłku dla bezrobotnych szczególne istotne są zasady ustalania jego wysokości. W systemie ubezpieczeniowym wysokość zasiłku jest w różny sposób wiązana z wysokością ostatnio pobieranego wynagrodzenia za pracę. W ramach ustawy przyjęto jednak zasadę kwotowego określania wysokości zasiłku dla bezrobotnych, niezależnie od ich wcześniejszych dochodów. Wysokość zasiłków dla bezrobotnych jest przede wszystkim zróżnicowana w zależności od tzw. okresu uprawniającego do zasiłku, a także od okresu posiadania prawa do zasiłku. Ustanowione zostały przy tym trzy poziomy zasiłkowe: zasiłek podstawowy, w wysokości 100% ustalonej kwoty, przysługuje wówczas, gdy okres uprawniający do zasiłku wynosi od 5 do 20 lat, zasiłek obniżony, w wysokości 80% tej kwoty, gdy okres ten wynosi mniej niż 5 lat, zasiłek podwyższony, w wysokości 120% - gdy okres ten wynosi co najmniej 20 lat. Wysokość tych zasiłków jest ponadto różna w okresie pierwszych 90 dni posiadania do nich prawa i w okresie kolejnych dni, co ma stymulować bezrobotnych do bardziej skutecznego poszukiwania pracy.

16 Wysokość zasiłku dla bezrobotnych Przez okres uprawniający do zasiłku należy rozumieć: okresy wymienione w art. 71 ust. 1 pkt 2 ustawy okresy wskazane w art. 71 ust. 2 ustawy (z wyłączeniem okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej i okresów pobierania pewnych świadczeń przypadających po ustaniu zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej albo zaprzestaniu prowadzenia działalności pozarolniczej) Szereg dodatkowych okresów wskazanych w art. 72 ust. 4-5a ustawy Zasiłki podlegają waloryzacji z dniem 1 czerwca o średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w poprzednim roku. Nie dokonuje się waloryzacji zasiłków, w przypadku gdy średnioroczny poziom cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem nie zmienił się lub uległ zmniejszeniu Zasiłki wypłaca się w okresach miesięcznych z dołu. Zasiłek za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę przysługującego zasiłku przez 30 i mnożąc przez liczbę dni kalendarzowych przypadających w okresie, za który przysługuje zasiłek Starosta ustala i opłaca, na zasadach i w wysokości określonych w odrębnych przepisach, składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od zasiłków wypłaconych bezrobotnym

17 Aktualna wysokość zasiłku zasiłek dla bezrobotnych od 21 czerwca 2016 roku do 31 maja 2017 roku wynosi brutto: Zasiłek Pierwsze 3 miesiące Pozostały okres Podstawowy 100 % (okres uprawniający do zasiłku wynosi od 5 lat do 20 lat) 831,10 zł 652,60 zł Obniżony 80 % (okres uprawniający do zasiłku wynosi mniej niż 5 lat) 664,90 zł 522,10 zł Podwyższony 120 % (okres uprawniający do zasiłku wynosi co najmniej 20 lat) 997,40 zł 783,20 zł

18 Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych Z punktu widzenia bezpieczeństwa socjalnego bezrobotnych istotne znaczenie ma okres, przez jaki przysługuje im zasiłek. Jest on wypadkową różnych czynników, charakteru prawnego świadczeń zasiłkowych, skali występującego bezrobocia i wielkości posiadanych środków, które można przeznaczyć na ich wypłatę W obowiązujących przepisach przewiduje się dwa okresy pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Prawo do 180-dniowego okresu pobierania zasiłku przysługuje bezrobotnym zamieszkującym na obszarze powiatu, w którym stopa bezrobocia w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju. Prawo do 365-dniowego okresu pobierania zasiłku dotyczy bezrobotnych: zamieszkujących obszar powiatu, gdzie stopa bezrobocia jest wyższa niż 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju powyżej 50 roku życia oraz posiadających jednocześnie co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku którzy mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a małżonek bezrobotnego jest także bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez tego bezrobotnego samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat

19 Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych Ponadto szczególny przypadek wydłużenia okresu pobierania zasiłku dotyczy sytuacji urodzenia dziecka przez kobietę pobierającą zasiłek w czasie trwania podstawowego okresu zasiłkowego (180- lub 365-dniowego) lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu. Wówczas ów okres ulega przedłużeniu o czas, przez jaki przysługiwałby jej, zgodnie z przepisami kodeksu pracy, zasiłek macierzyński. Uprawnienie to nie obejmuje ojca dziecka. Ustawa przewiduje również możliwość skrócenia okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Dotyczy to następujących sytuacji: okres pobierania zasiłku ulega skróceniu o okresy karencyjne (art. 75 ust. 1-3 ustawy) przewiduje się pomniejszenie okresu zasiłkowego o okresy zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych, robót publicznych oraz o okres odbywania stażu, szkolenia lub przygotowania zawodowego dorosłych, które przypadają na okres, w jakim przysługiwałby zasiłek dla bezrobotnych szczególne zasady realizacji okresu pobierania zasiłku obowiązują osoby, które utraciły status bezrobotnego na okres krótszy niż 365 dni z powodu podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, pozarolniczej działalności lub uzyskiwania przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie, o ile zarejestrowały się one w ciągu 14 dni od dnia ustania wyżej wymienionych okoliczności wówczas przysługuje zasiłek na czas skrócony o okres pobierania zasiłku przed utratą statusu bezrobotnego

20 Prace społeczne użyteczne Bezrobotnego bez prawa do zasiłku, korzystającego ze świadczeń z pomocy społecznej, na wniosek gminy starosta może skierować do wykonywania prac społecznie użytecznych na terenie gminy, w której bezrobotny zamieszkuje lub przebywa, w wymiarze do 10 godzin w tygodniu. Do wykonywania prac społecznie użytecznych mogą być kierowane również osoby uczestniczące w kontrakcie socjalnym, indywidualnym programie usamodzielnienia, lokalnym programie pomocy społecznej lub indywidualnym programie zatrudnienia socjalnego, jeżeli podjęły uczestnictwo w tych formach w wyniku skierowania powiatowego urzędu pracy na podstawie art. 50 ust. 2 ustawy. Prace społecznie użyteczne to wykonywanie przez bezrobotnych bez prawa do zasiłku prac organizowanych przez gminę w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, organizacjach lub instytucjach statutowo zajmujących się pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnych. Wykonywanie prac społecznie użytecznych odbywa się na podstawie porozumienia zawartego między starostą a gminą, na rzecz której prace społecznie użyteczne będą wykonywane. Osobom wykonującym w/w prace przysługuje świadczenie w wysokości nie niższej niż 6 zł za każdą godzinę wykonywania prac społecznie użytecznych. Nie przysługuje ono za okres niewykonywania pracy, w tym za okres udokumentowanej niezdolności do pracy.

21 Świadczenia nienależnie pobrane Bezrobotny jest obowiązany zawiadomić w ciągu 7 dni powiatowy urząd pracy o podjęciu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub o złożeniu wniosku o wpis do CEiDG oraz o zaistnieniu innych okoliczności powodujących utratę statusu bezrobotnego albo utratę prawa do zasiłku. Osoba, która pobrała nienależne świadczenie pieniężne na podstawie przepisów ustawy, jest obowiązana do zwrotu, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji w przedmiocie obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia pieniężnego, kwoty otrzymanego świadczenia wraz z przekazaną od tego świadczenia zaliczką na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składką na ubezpieczenie zdrowotne

22 Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych Kwoty nienależnie pobranych świadczeń podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Starosta może odroczyć termin płatności lub rozłożyć na raty nienależnie pobrane świadczenie, albo po zasięgnięciu opinii powiatowej rady rynku pracy umorzyć te należności w całości albo w części, jeżeli wystąpiła jedna z przesłanek: 1) w postępowaniu egzekucyjnym lub na podstawie innych okoliczności lub dokumentów stwierdzono, że osoba lub inny podmiot, które pobrały nienależne świadczenie, refundację lub otrzymały jednorazowo środki, o których mowa w art. 46 ust. 1, nie posiadają majątku, z którego można dochodzić należności; 2) dochodzenie należności mogłoby pozbawić osobę, która pobrała nienależne świadczenie lub otrzymała jednorazowo środki, o których mowa w art. 46 ust. 1 pkt 2, albo osobę pozostającą na jej utrzymaniu niezbędnych środków utrzymania; 3) osoba, która pobrała nienależne świadczenie lub otrzymała jednorazowo środki, o których mowa w art. 46 ust. 1 pkt 2, zmarła, nie pozostawiając majątku, z którego można dochodzić należności; 4) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty nienależnie pobranego świadczenia, refundacji lub jednorazowo przyznanych środków, o których mowa w art. 46 ust. 1, przewyższającej wydatki egzekucyjne.

23 Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych Świadczenia nienależnie pobrane określa art. 76 ustawy i są to: świadczenie pieniężne wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do jego pobierania, jeżeli pobierający to świadczenie był pouczony o tych okolicznościach świadczenie pieniężne wypłacone na podstawie nieprawdziwych oświadczeń lub sfałszowanych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd powiatowego urzędu pracy przez osobę pobierającą to świadczenie zasiłek, stypendium lub inne świadczenie pieniężne finansowane z FP wypłacone osobie za okres, za który nabyła prawo do emerytury, świadczenia przedemerytalnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej, renty socjalnej, zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli organ rentowy, który przyznał świadczenie, nie dokonał jego pomniejszenia na zasadach określonych w art. 78 ustawy koszty szkolenia, w przypadku określonym w art. 41 ust. 6 lub w przypadku gdy skierowanie na szkolenie nastąpiło na podstawie nieprawdziwych oświadczeń lub sfałszowanych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd powiatowego urzędu pracy przez osobę skierowaną na szkolenie

24 Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych Świadczenia nienależnie pobrane określa art. 76 ustawy i są to: koszty przygotowania zawodowego dorosłych, w przypadku określonym w art. 53h ust. 1 lub w przypadku gdy skierowanie na przygotowanie zawodowe dorosłych nastąpiło na podstawie nieprawdziwych oświadczeń lub sfałszowanych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd powiatowego urzędu pracy przez osobę skierowaną na przygotowanie zawodowe dorosłych; zasiłek wypłacony za okres, za który, w związku z orzeczeniem sądu, wypłacono wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy lub odszkodowanie z tytułu wadliwego wypowiedzenia umowy o pracę; świadczenie pieniężne wypłacone z Funduszu Pracy za okres po śmierci uprawnionego; świadczenie przedemerytalne wypłacone w kwocie zaliczkowej, jeżeli organ rentowy odmówił wydania decyzji ustalającej wysokość emerytury w celu ustalenia wysokości świadczenia przedemerytalnego.

25 Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych Świadczenia nienależnie pobrane określa art. 76 ustawy i są to: zasiłek, stypendium lub inne świadczenie pieniężne finansowane z FP wypłacone osobie za okres, za który nabyła prawo do emerytury, świadczenia przedemerytalnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej, renty socjalnej, zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli organ rentowy, który przyznał świadczenie, nie dokonał jego pomniejszenia na zasadach określonych w art. 78 ustawy koszty szkolenia, w przypadku określonym w art. 41 ust. 6 lub w przypadku gdy skierowanie na szkolenie nastąpiło na podstawie nieprawdziwych oświadczeń lub sfałszowanych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd powiatowego urzędu pracy przez osobę skierowaną na szkolenie koszty przygotowania zawodowego dorosłych, w przypadku określonym w art. 53h ust. 1 lub w przypadku gdy skierowanie na przygotowanie zawodowe dorosłych nastąpiło na podstawie nieprawdziwych oświadczeń lub sfałszowanych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd powiatowego urzędu pracy przez osobę skierowaną na przygotowanie zawodowe dorosłych;

26 Przedawnienie Roszczenia z tytułu zasiłków, stypendiów i innych świadczeń pieniężnych finansowanych z Funduszu Pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia spełnienia warunków do ich nabycia przez uprawnioną osobę. Roszczenia powiatowego urzędu pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia ich wypłaty. Roszczenia do należnych a niepobranych kwot zasiłków dla bezrobotnych i innych świadczeń finansowanych z Funduszu Pracy ulegają przedawnieniu z upływem 6 miesięcy od dnia postawienia ich do dyspozycji. Roszczenia pracodawców z tytułu refundacji z Funduszu Pracy należnych świadczeń ulegają przedawnieniu z upływem 12 miesięcy od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne

27 Opracowano na podstawie: 1.Z. Góral (red.)., Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Komentarz, Warszawa 2016