Błędy wychowawcze rodziców

Transkrypt

1 Katarzyna Karwowska Nauczyciel Publicznej Szkoły Podstawowej w Nowej Pogorzeli Błędy wychowawcze rodziców Poniższa ankieta powstała w celu stwierdzenia jakiego rodzaju błędy wychowawcze popełniają najczęściej rodzice dzieci uczęszczających do naszej szkoły. Wyniki badania posłużą członkom Rady Pedagogicznej w zaplanowaniu cyklu spotkań(warsztatów), jakie chcemy przeprowadzić z rodzicami dzieci u których zauważyliśmy symptomy nieprzystosowania do roli ucznia. Celem tych spotkań będzie uświadomienie rodzicom, że to w jaki sposób ich dziecko funkcjonuje w szkole jest w znacznym stopniu zależne od nich. W rodzinie dziecko nawiązuje pierwsze kontakty z innymi ludźmi i zdobywa doświadczenia, które stają się podwaliną i zaczątkiem jego rozwoju społecznego, rzutując często w decydujący sposób na całe jego życie. Niewłaściwe wzory rodzicielskie, nieodpowiednie metody wychowawcze, słaby kontakt z dzieckiem mają swe odzwierciedlenie w pełnionych przez nie rolach społecznych. Wielość różnorodnych sytuacji w rodzinie, ich zróżnicowanie wymaga od rodziców wysokiego poziomu kultury pedagogicznej. Przedstawiona ankieta pozwoli nam uświadomić rodzicom jakie popełniają błędy wychowawcze. Badania przeprowadziłam w lutym 23 roku wśród 3 rodziców dzieci z klas I-III mających trudności z przystosowaniem się do roli ucznia. Szkoła do której uczęszczają te dzieci funkcjonuje w środowisku wiejskim i jest oddalona o 9 km od Mińska Mazowieckiego. Ankieta składa się z 23 pytań dotyczących reakcji rodziców na różnorodne sytuacje wychowawcze. Uzupełniający ankietę zakreślali kółkiem jedną z odpowiedzi lub dopisywali inną odpowiedź. Wśród 23 pytań:4 dotyczyły rygoryzmu rodziców, 2 agresji, 2 hamowania aktywności, 2 obojętności, 3 eksponowania siebie, 4 uległości, 3 zastępowania i 3 idealizacji dziecka. Poniżej przedstawiam klucz do opracowania wyników ankiety. Oznaczenia: - brak wskaźników błędnego zachowania - wskaźnik błędnego zachowania a.o.- analiza odpowiedzi innych Błąd Rygoryzm Pytanie Odpowiedzi numer a b c d e f a.o. a.o. a.o. Agresja 5 6 a.o. Hamowanie aktywności 7 8 a.o. Obojętność 9

2 Eksponowanie siebie 2 3 Uległość Zastępowanie Idealizacja gdy jednocześnie zakreślone są obie odpowiedzi to W toku badań interesowały mnie najpopularniejsze wśród rodziców błędy, do których należały: rygoryzm, agresja, hamowanie aktywności, obojętność, eksponowanie siebie, uległość, zastępowanie oraz idealizacja. Ankieta pozwoliła zidentyfikować te błędy w badanej grupie i określić ich nasilenie. Uzyskane wyniki przedstawia poniższa tabela. Rodzaj błędu Ilość dzieci których rodzice popełniają go % rygoryzm 23 4,2 agresja 28 7,3 hamowanie aktywności 6,8 obojętność 6 3,7 eksponowanie siebie 26 6, uległość 2 2,4 zastępowanie 2 3, idealizacja 26 6, Zaprezentowany rozkład wskazuje na dominację w zachowaniach rodziców agresji, a po niej według kolejności: idealizacji, eksponowania siebie, rygoryzmu, zastępowania, uległości. Najmniej zidentyfikowano błędów obojętności i hamowania aktywności. Po przeprowadzeniu ankiety i przeanalizowaniu jej wyników podjęliśmy następujące działania, których celem było uświadomienie rodzicom jakie popełniają błędy i jakie są ich skutki: zorganizowaliśmy spotkanie rodziców z psychologiem; na podstawie analizy rysunku,, Moja rodzina omówiliśmy z poszczególnymi rodzicami w jaki sposób ich dziecko postrzega stosunki interpersonalne w swoim domu; przeprowadziliśmy zajęcia warsztatowe na temat:,,jak mówić aby dziecko nas słuchało? ; zorganizowaliśmy konkurs pt.,,wiem co zrobisz! ; Z wypowiedzi rodziców wynika, że osiągnęliśmy zamierzone efekty, gdyż o wiele częściej zastanawiają się jak postępować ze swoimi pociechami. Wypróbuj nasze metody!

3 Ankieta Poniższa ankieta jest adresowana do rodziców uczniów klas młodszych tj. I-III. Jej celem jest uzyskanie informacji w jaki sposób reagujecie Państwo w różnych sytuacjach wychowawczych. Ankieta jest anonimowa. Proszę o szczere odpowiedzi na pytania wybierając i zakreślając kółkiem jedną z podanych możliwości. Pleć Wiek Wykształcenie Data badania. Chce Pan /Pani/ aby dziecko posprzątało swój pokój. W jaki sposób Pan /Pani mu to powie? a) idź i posprzątaj swój pokój b) posprzątaj swój pokój poukładaj zabawki i książki, pościeraj kurze, odkurz podłogę a potem podlej kwiaty. c) inaczej, jak? Czy sprawdza Pan /Pani/ jak dziecko wykonało swą pracę? a) nie sprawdzam czy wykonało moje polecenie b) sprawdzam,czy było posłuszne i wykonało to o co je prosiłem / prosiłam c) sprawdzam czy to co wykonało zrobiło dokładnie tak jak mu mówiłem /mówiłam/ d) inna odpowiedź, jaka? Jeśli dziecko posprzątało swój pokój na Pana /Pani/ polecenie, lecz zrobiło to niedokładnie co Pan /Pani/ robi? a) chwalę dziecko, że ładnie posprzątało pokój b) chwalę dziecko, że próbowało posprzątać, a jednocześnie pokazuję mu co zrobiło źle i wyjaśniam jak może to poprawić c) stwierdzam, że brzydko posprzątało i nakazuję mu zrobić to jeszcze raz d) mówię, że zrobiło to niedokładnie i sam /sama/ sprzątam e) inna odpowiedź, jaka? Czy mówiąc dziecku o tym, że ma coś wykonać od razu informuje je Pan /Pani/ w jaki sposób zostanie ukarane jeśli tego nie zrobi? 5. Czy zdarza się, że dziecko dostaje od Pana /Pani/ klapsa?, często b) tylko od czasu do czasu c) nigdy nie biję dziecka 6. Jak najczęściej zachowuje się Pan /Pani/ gdy dziecko zdenerwuje Pana /Panią/? a) tłumaczę dlaczego mnie zdenerwowało b) krzyczę c) daję klapsa d) obrażam się e) wymyślam dziecku karę f) inna odpowiedź, jaka? Jeśli dziecko np. rysuje a Pan /Pani/ uważa, że jest to mu niepotrzebne to co Pan /Pani/ robi: a) zabraniam mu rysować

4 b) przerywam rysowanie i mówię mu aby np. poczytał książkę c) tłumaczę, że rysowanie nie jest mu potrzebne, lepiej aby umiało czytać i pisać d) pokazuję, jak można ładnie rysować e) nie przeszkadzam mu w rysowaniu f) inna odpowiedź, jaka? W której z niżej podanych sytuacji dziecko zasłużyłoby na specjalną nagrodę? a) na Pana /Pani/ polecenie bardzo ładnie posprzątało w swoich zabawkach b) samo doszło do wniosku, że w zabawkach jest nieporządek i posprzątało tam c) poukładało zabawki ponieważ Pan /Pani/ kazał/a mu to zrobić, ale przy tej pracy stwierdziło, że na półce z książkami jest też bałagan i posprzątało tam chociaż nie musiało tego robić 9.Jak wyglądają Pana /Pani/ kontakty i relacje z dzieckiem? a) mam z nim bardzo bliski kontakt, mówi mi zawsze sam o swych problemach b) dbam przede wszystkim o to, aby miało ładne zabawki, ubrania, aby nie było gorsze /biedniejsze/ od innych dzieci c) kiedy mam chwilę wolnego czasu to czasami poświęcam go dziecku, bawię się z nim, rozmawiam d) dzieckiem i jego sprawami zajmuje się mój współmałżonek, ponieważ ja nie mam do niego cierpliwości e) w sprawy dziecka ingeruję tylko wtedy gdy na mą interwencję czekają np. sąsiedzi ponieważ dziecko zbiło szybę Jak według Pana /Pani dziecko powinno rozwiązywać swoje problemy?: a) powinno zawsze radzić sobie samo, bo później w życiu nikt mu nie pomoże b) dziecko nie ma problemów c) powinno mi o nich mówić, może razem rozwiązalibyśmy je d) jeśli problem jest poważny, to musi mnie wysłuchać i postąpić tak jak mu powiem. Czy zdarza się, że gdy dziecko nie potrafi czegoś wykonać np. zasznurować butów to stwierdza Pan /Pani/, że będąc w jego wieku umiał /a/ Pan /Pani/ już to robić, a poza tym nawet sam /a/ przygotowywał /a/ Pan /Pani/ sobie kanapki do szkoły- nie tak jak ono: a) mówię tak aby starało się być samodzielne b) czasami tak mówię, gdy mnie zdenerwuje, że nie umie robić takich prostych rzeczy d) nigdy tak nie mówię, bo jest mu przykro 2. Czy zdarza się, że nie pozwala Pan /Pani/ dziecku np. oglądać programu w telewizji, ponieważ jest Pan /Pani/ zmęczony/ zmęczona i ma dość ciągłego grania telewizora a) czasami tak się zdarza b) często tak bywa, chcę odpocząć c) nigdy nie przeszkadzam mu w robieniu tego na co ja akurat nie mam ochoty 3. W jaki sposób okazuje Pan /Pani/ dziecku, że się Pan /Pani/ na nie obraził /obraziła? a) nie odzywam się zauważam dziecka c) karzę je d) tłumaczę mu dlaczego jest mi przykro e) wypominam mu, że mnie obraziło f) nie obrażam się wcale 4.Czy często zdarzają się sytuacje w których nie wie Pan/Pani jak się zachować w stosunku do dziecka? 5. Jeśli ustalił Pan /Pani z dzieckiem, że na podwórko może wyjść, dopiero po odrobieniu lekcji, a ono dziś chce wyjść wcześniej, prosi, płacze to czy pozwala mu Pan /Pani nato?

5 6.Jak zachowuje się Pan /Pani gdy dziecko jest nieposłuszne? a) zmuszam je do wykonania mego polecenia b) tłumaczę mu dlaczego powinno postąpić tak jak mu mówię c) pozwalam mu nie robić tego 7.Jak Pan /Pani/ zachowuje się w sytuacji gdy dziecko nie potrafi odrobić lekcji? a) staram się mu wytłumaczyć jak odrobić poprawnie pracę domową b) odrabiam lekcje za nie c) stwierdzam, że pewnie nie uważało na lekcji, gdy pani tłumaczyła i nie wtrącam się do tego co robi 8.Jeśli zauważa Pan /Pani/, że dziecko jest zmęczone czy pakuje mu Pan /Pani/ tornister? 9.Niech Pan /Pani/ zakreśli właściwe stwierdzenie a) moje dziecko jest takie słabe, delikatne, że muszę je chronić przed wszelkimi trudnościami c) moje dziecko musi się nauczyć pokonywać trudności, dlatego nie usuwam mu każdej przeszkody spod nóg 2. Czy w Pana /Pani/ domu najważniejszym członkiem rodziny jest dziecko? 2. Czy stale mówi Pan /Pani/ dziecku czego nie powinno robić, aby mu się nic złego nie stało? 22. Czy chce Pan /Pani aby dziecko: a) najlepiej się uczyło w klasie tak nie b) było najgrzeczniejsze tak nie 23.Czy zdarza się, że jeśli Pan /Pani pozwolił/ pozwoliła dziecku np. pojechać do kina to potem zmienia Pan /Pani swą decyzję? Dziękuję