Dinozaury wspierają Bałtów
|
|
- Ludwika Szymańska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Dinozaury wspierają Bałtów Pokazaliśmy, że dzięki wspólnemu działaniu władz, organizacji pozarządowych i zwykłych ludzi można zmienić świat wokół siebie mówi Jarosław Kuba ze Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Gminy Bałtów Bałt. I rzeczywiście, Bałtów udowadnia, że współpraca czyni cuda.
2 informacje ogólne kontekst/tło/historia nazwa przedsięwzięcia Kompleks turystyczno-rekreacyjny Bałtowski Park Jurajski cele/misja Rozwój turystyczno-gospodarczy gminy Bałtów. Zwiększenie liczby miejsc pracy, rozwój lokalnej przedsiębiorczości i infrastruktury turystyczno-gastronomicznej. Integracja i aktywizacja mieszkańców umożliwiająca im indywidualny rozwój działalność Tworzenie i promowanie oferty turystycznej wokół Bałtowskiego Parku Jurajskiego, działalność agroturystyczna forma prawna Stowarzyszenia (w tym 2 prowadzące działalność gospodarczą), spółka z ograniczoną odpowiedzialnością dane teleadresowe Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Bałtów Bałt Bałtów 55 tel./fax biuro@baltow.info osoba do kontaktu Jarosław Kuba dyrektor stowarzyszenia Bałt rozpoczęcie działalności 2002 rok Czterotysięczna gmina Bałtów leży koło Ostrowca Świętokrzyskiego. W okresie PRL największym pracodawcą była tutaj Huta Ostrowiec. W okresie transformacji ustrojowej huta radykalnie ograniczyła zatrudnienie z 14 tys. do 2 tys. pracowników. W pierwszej kolejności miejsca pracy straciły osoby zamieszkujące obszary wiejskie, wśród nich mieszkańcy Bałtowa. Wskaźnik bezrobocia w Bałtowie osiągnął wówczas ponad 35%. Młodzi bałtowianie w poszukiwaniu pracy masowo migrowali do większych miast lub wyjeżdżali za granicę. Gminą zarządzano w nieudolny sposób: nie było wodociągów, kanalizacji ani telefonii komórkowej. Nie istniał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Nieuregulowane sprawy własnościowe zniechęcały potencjalnych inwestorów. Władze nie były zainteresowane sięganiem po środki przedakcesyjne, dzięki którym można by poprawić infrastrukturę. Efektem nieudolności samorządu były bieda, marazm mieszkańców, rozpad więzi społecznych. Wszystko zmienił bezprecedensowy społeczny zryw tych mieszkańców Bałtowa, którzy w 2001 roku uznali, że w gminie potrzebne są zmiany. Na zorganizowane przez nich spotkanie przyszło 120 osób: przedsiębiorców, nauczycieli, rolników i rzemieślników. Zarejestrowali oni w 2001 roku Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Bałtów Bałt i wspólnie zaczęli szukać sposobu na wykorzystanie walorów krajobrazu, co mogłoby przyciągnąć turystów i ożywić gminę. Niektóre z pomysłów wydawały się absurdalne jak zorganizowanie spływu tratwami po rzece Kamiennej (która wówczas była zbiorowym śmietniskiem) czy stworzenie pierwszego w Polsce parku jurajskiego. Jednak to właśnie takie pomysły oraz determinacja, wytrwałość i wola zmian sprawiły, że udało się dokonać cudu: w gminie prawie nie ma bezrobocia, a Bałtów odwiedza kilkaset tysięcy turystów rocznie (w 2009 roku ponad 500 tys.). Utworzenie stowarzyszenia Bałt zaowocowało powołaniem w ciągu kolejnych pięciu lat 2 podmiotów ekonomii społecznej oraz fundacji powstawały one w miarę poszerzania się oferty turystyczno-gospodarczej adresowanej do mieszkańców Bałtowa i okolic. Nowe podmioty powołano także dlatego, że w stowarzyszeniu Bałt działali ludzie z różnymi oczekiwaniami i różną wizją działania, a trudno byłoby realizować odmienne cele w jednej organizacji. Teraz 4 przedsięwzięcia mają jasno sprecyzowane i zróżnicowane cele działania, nie dublują się, lecz uzupełniają.
3 działalność Oferta turystyczna Bałtowa jest bardzo bogata i ciągle się rozwija. Głównymi atrakcjami pozostają Bałtowski Park Jurajski (obecnie: JuraPark Bałtów), spływ rzeką Kamienną i Zwierzyniec Bałtowski. JuraPark Bałtów Odnalezione w Bałtowie ślady dinozaurów członkowie stowarzyszenia Bałt postanowili wykorzystać jako atrakcję turystyczną. Pod koniec 2003 roku utworzyli drugą organizację pozarządową Stowarzyszenie Delta. W 2004 roku przystąpiło ono do budowy na terenie dawnego tartaku parku jurajskiego, przez który prowadzi ścieżka edukacyjna pokazująca kolejne epoki w dziejach Ziemi, wzbogacona o kolorowe tablice z opisami zwierząt i roślin. Główną atrakcją jest ponad 70 modeli dinozaurów naturalnej wielkości. Nad krętym strumykiem unoszą się makiety ważek i ptaków sprzed 300 mln lat. Przed wejściem do parku znajduje się rozległy plac, na którym ustawiono stragany z pamiątkami. Pierwszego dinozaura allozaura z żywicy epoksydowej, który stanął przed urzędem gminy stowarzyszenie sprowadziło z Niemiec, ponieważ w Polsce takich kopii jeszcze nikt wtedy nie wykonywał. Kosztował on ok. 30 tys. zł. Stowarzyszenie Bałt ogłosiło narodową zrzutkę rozpowszechniło ulotkę zapowiadającą w Bałtowie niespotykane atrakcje i zachęcającą do datków i w 2 tygodnie zebrało pieniądze wśród mieszkańców gminy, urzędów i przedsiębiorców. Na następne okazy dinozaurów udało się uzyskać fundusze m.in. z Programu Operacyjnego SAPARD. Od 2004 roku pod kuratelą Państwowego Instytutu Geologicznego i Muzeum Ewolucji PAN wciąż powstają nowe rekonstrukcje gadów. Do realizacji tego przedsięwzięcia powołano nowy, odrębny podmiot ekonomii społecznej Stowarzyszenie Delta. Dzięki temu Bałt mógł skupić się głównie na działalności społecznej: wspieraniu zespołów ludowych, organizowaniu imprez kulturalnych, opracowywaniu programów edukacyjnych. Natomiast Delta zajęła się przede wszystkim działalnością gospodarczą i tworzeniem miejsc pracy. W maju 2008 roku Stowarzyszenie Delta otworzyło drugi park JuraPark Solec Kujawski. Bliźniaczy brat parku w Bałtowie jest dużo większy zajmuje obszar ponad 12 ha. Obecnie znajduje się tu około 100 figur dinozaurów i stale przybywają nowe. Oprócz doskonałych rekonstrukcji prehistorycznych stworzeń JuraPark Solec może poszczycić się największym w Polsce muzeum paleontologicznym, w którym znajdują się tysiące skamieniałych roślin i zwierząt. Wokół JuraParku w Bałtowie powstało i powstaje nadal wiele innych aktywności: Spływ tratwami po rzece Kamiennej W czerwcu 2003 roku ruszyły spływy tratw po 4-kilometrowym odcinku rzeki. Początek nie był jednak łatwy trzeba było uzyskać wiele
4 działalność zezwoleń, oczyścić ze śmieci rzekę i brzegi, znaleźć flisaków, którzy zgodnie z przepisami musieli mieć patent starszego marynarza. Stowarzyszenie Bałt dało ogłoszenia do gazet zgłosiły się 2 osoby i to mieszkające niedaleko Bałtowa! Dziś zatrudnionych jest 8 flisaków. Spływy są organizowane od kwietnia do października i cieszą się ogromnym powodzeniem. Jednym z flisaków jest Jarosław Walerowicz z Goździelina, który mówi: Osiem lat pływałem na statkach dalekomorskich, mam wszystkie certyfikaty honorowane w marynarce. Przeczytałem ogłoszenie w prasie i rozśmieszyło mnie, że potrzebują marynarzy w samym środku Polski! Ale ta praca daje mi wiele radości. Poza tym każda woda jest żywiołem Kamienna, choć rzeczka, ma w najgłębszym miejscu 5 metrów głębokości. Niedawno dostałem propozycję wyjazdu do Indii, ale wolę pracować tutaj. Spływy tratwami są jedną z form działalności gospodarczej stowarzyszenia Bałt. Przychody przeznaczane są na działalność statutową (np. na projekty dotyczące wspierania osób i instytucji, które chcą rozwijać działalność turystyczną Struktura organizacyjna Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Gminy Bałtów Bałt spływy po rzece Kamiennej zarządzanie terenem rekreacyjno- -sportowym Okręglica działalność edukacyjna i projektowa prowadzenie grupy młodzieżowej Junior Bałt 300 członków 9 pracowników i okołoturystyczną, na pracę z młodzieżą, seniorami i zespołami ludowymi czy rękodzielnikami). Stok narciarski Szwajcaria Bałtowska Został utworzony w 2007 roku na terenach prywatnych, dzierżawionych przez Stowarzyszenie Delta. Chodziło przede wszystkim o to, by po sezonie turystycznym 120 osób pracujących dla obu stowarzyszeń miało zatrudnienie. Powstanie stoku narciarskiego wydłużyło sezon i zapewniło ciągłość zatrudnienia (np. zimą flisacy pływający po rzece Kamiennej zajmują się obsługą i konserwacją stoku). Ośrodek jazdy konnej Kraina Koni Ośrodek działa od 2005 roku jako dodatkowa atrakcja dla turystów. Oferuje zainteresowanym konie zimnokrwiste rasy małopolskiej oraz hucuły. Zwierzyniec Bałtowski Kolejna oferta turystyczna ostoja dzikich zwierząt, dostępna od 2007 roku. Podczas ekosafari można zobaczyć alpaki, lamy, strusie, daniele i ptaki egzotyczne. Wszystkie zwierzęta pochodzą z polskich hodowli. Stowarzyszenie Delta JuraParkBałtów i JuraPark Solec Kujawski stok narciarski Szwajcaria Bałtowska ośrodek jazdy konnej Kraina Koni Zwierzyniec Bałtowski 30 członków 181 pracowników (stan na koniec 2009 r.) Allozaur obsługa turystów i utrzymanie infrastruktury Do obsługi turystów oraz utrzymania porządku w Bałtowskim Parku Jurajskim w 2006 roku utworzono (w ramach projektu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL Gospodarka społeczna na bursztynowym szlaku ) nowe przedsiębiorstwo społeczne w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Allozaur. Jest to rodzaj zakładu komunalnego, któremu stowarzyszenia Bałt i Delta zlecają różne prace. Świadczy on usługi dla mieszkańców oraz obu stowarzyszeń. 25 pracowników Allozaura zajmuje się obsługą turystów i pracami na rzecz gminy: opiekuje się gminną zielenią, sprząta szlaki turystyczne, parkingi i brzegi rzeki. Zakład organizuje także imprezy rozrywkowe i wytwarza pamiątki. Aby powstał Allozaur, Stowarzyszenie Delta i jego prezes wnieśli wkład założycielski w postaci aportu m.in. sprzętu budowlanego o wartości ponad 50 tys. zł. Udziałowcy nie czerpią zysków z działalności spółki, zyski te są przeznaczane w całości na działalność społeczną. Allozaur sp. z o.o. obsługa ruchu turystycznego w gminie utrzymanie infrastruktury i zieleni wyrób pamiątek 25 pracowników
5 Działalność pozostała Forma prawna Pozostała działalność stowarzyszenia Bałt to: zespół ludowy Bałtowianie, który powstał w 2006 roku jest wspierany organizacyjnie i finansowo przez stowarzyszenie Bałt. Posiada zróżnicowany repertuar, pokazujący bałtowską historię i tradycję. Zespół w 20-osobowym składzie uświetnia występami wiele okolicznościowych imprez. organizacja imprez kulturalnych, m.in. pikników, festynów czy jarmarków. ścieżka edukacyjna Żydowski Jar trasa wiedzie przez miejsca, gdzie odkryto tropy dinozaurów. Za 20 tys. zł stowarzyszenie przygotowało ścieżkę prowadzącą przez 2 wąwozy i punkty widokowe; jej pokonanie zajmuje 45 minut. program szkoleniowo-doradczy. Obecnie w gminie działa ok. 25 gospodarstw agroturystycznych. Aby poprawić jakość ich usług, stowarzyszenie organizuje (ze środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki czy Funduszu Inicjatyw Obywatelskich) szkolenia dla właścicieli gospodarstw, obejmujące marketing, promocję i opracowanie wspólnych standardów. organizacja wizyt studyjnych. Poprzez kompleksową organizację wizyt studyjnych stowarzyszenie upowszechnia zdobyte dotychczas doświadczenie w zakresie ekonomii społecznej i partnerstwa trójsektorowego. Program każdej takiej wizyty łączy wiedzę teoretyczną z praktyką, składa się z części seminaryjno-wykładowej oraz zajęć w terenie. Jest to dobra okazja do zapoznania się z dobrymi praktykami w zakresie rozwoju społeczno-gospodarczego wspólnot lokalnych. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Krzemienny Krąg Najpierw, w 2002 roku, z inicjatywy stowarzyszenia Bałt i Miejskiego Centrum Kultury z Ostrowca Świętokrzyskiego powstała Grupa Partnerska Krzemienny Krąg jako grupa nieformalna. Następnie, w 2006 roku, przekształciła się ona w Fundację Partnerstwo Krzemienny Krąg partnerskie porozumienie samorządów 11 gmin z powiatów opatowskiego i ostrowskiego w województwie świętokrzyskim, lipskiego w województwie mazowieckim oraz miasta Ostrowiec Świętokrzyski, a także organizacji pozarządowych, mediów, placówek edukacji i kultury, przedsiębiorców. Celem fundacji było zbudowanie wspólnego markowego produktu turystycznego, zdolnego konkurować na wolnym rynku na bazie bałtowskich doświadczeń z zakresu działalności turystycznej. W 2008 roku fundacja ze względów formalno-prawnych została przekształcona w Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Krzemienny Krąg, działające na rzecz rozwoju gmin objętych partnerskim porozumieniem. Stowarzyszenie zarządza dotacją z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, przeznaczonego m.in. na odnowę wsi, małe dotacje, tworzenie mikroprzedsiębiorstw czy różnicowanie działalności na obszarach wiejskich. Wspiera promocję miejsc interesujących pod względem turystycznym na obszarze objętym swoim działaniem (Muzeum Archeologiczne Krzemionki, Żywe Muzeum Porcelany, pływalnia Rawszczyzna z kompleksem odnowy biologicznej czy Ośrodek Rekreacyjny Gutwin z parkiem linowym). I. Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Gminy Bałtów Bałt stowarzyszenie prowadzące działalność gospodarczą, organizacja pożytku publicznego. II. Stowarzyszenie Delta stowarzyszenie prowadzące działalność gospodarczą, nieposiadające statusu organizacji pożytku publicznego. III. Allozaur spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, której zyski nie są dystrybuowane między udziałowców (przedsiębiorstwo społeczne), założona przez stowarzyszenie i osobę fizyczną; dochód spółki jest przeznaczony na cele społeczne (zapisane w akcie notarialnym).
6 finanse Dane w tym rozdziale dotyczą wybranych przedsięwzięć opisanych w rozdziale Działalność. Wszystkie dane dotyczące bieżącej działalności pochodzą z 2009 roku. Koszty uruchomienia przedsięwzięć Spływ tratwami działalność stowarzyszenia Bałt 83 tys. zł, w tym: 20 tys. zł stworzenie bazy organizacyjnej wraz z zakupem sprzętu 63 tys. zł zakup tratw JuraPark Bałtów działalność stowarzyszenia Delta ok. 900 tys. zł zakup pierwszej grupy modeli dinozaurów w 2004 roku i prace remontowo-budowlane przy tworzeniu ścieżki dydaktycznej (każdy model średnio ok. 30 tys. zł) Allozaur spółka z o.o. 251,9 tys. zł (koszty operacyjne w 2006 r. tj. pierwszym roku działalności) 55,6 tys. zł wartość sprzętu (samochodu, przyczepy, ciągnika, siewnika, kosiarki, agregatu uprawowego i piły) wniesionego aportem do spółki Źródła finansowania uruchomienia przedsięwzięć Spływ tratwami działalność stowarzyszenia Bałt 7,2 tys. zł dotacja z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na stworzenie 4 miejsc pracy 70 tys. zł pożyczka preferencyjna z Powiatowego Urzędu Pracy na doposażenie stanowisk pracy 22 tys. zł zakup 1 tratwy wraz z wyposażeniem, w formie refundacji z Programu SAPARD Działanie 4.2 JuraPark Bałtów działalność stowarzyszenia Delta 177,5 tys. środki z Programu SAPARD w 2004 r. pozostała kwota środki stowarzyszenia (w tym dotacje, pożyczki i darowizny) Allozaur spółka z o.o. ok. 293 tys. zł, w tym: 117, 3 tys. zł przychody ze sprzedaży usług 172,5 tys. zł pomoc z IW EQUAL na wynagrodzenia pracowników, środki trwałe, odzież i inne ok. 2,6 tys. zł dotacje z PUP Ostrowiec oraz UNDP 55,6 tys. zł kapitał założycielski spółki, w całości wniesiony aportem
7 finanse Koszty bieżącej działalności Spływ tratwami działalność stowarzyszenia Bałt ok. 200 tys. zł. średnioroczne wynagrodzenie 10 flisaków w okresie kwiecień październik: poza sezonem letnim flisacy pracują przy obsłudze stoku narciarskiego ok. 14 tys. zł średnioroczny koszt eksploatacji tratw 20 tys. zł koszty promocji i marketingu JuraPark Bałtów i JuraPark Solec działalność stowarzyszenia Delta 18,58 mln zł koszty działalności operacyjnej i finansowej dwóch parków: w Bałtowie i Solcu Kujawskim, w tym: wynagrodzenia, koszty energii, amortyzacja, koszty sprzedaży i inne Allozaur spółka z o.o. ok. 1,66 mln zł, w tym: koszty działalności operacyjnej i fiansowej Źródła finansowania bieżącej działalności Spływ tratwami działalność stowarzyszenia Bałt 190 tys. zł przychody z działalności gospodarczej 20 tys. zł dotacje ze środków samorządu gminnego, powiatowego i wojewódzkiego JuraPark Bałtów i JuraPark Solec działalność stowarzyszenia Delta 19,29 mln zł przychody z działalność własnej dwóch parków: w Bałtowie i Solcu Kujawskim 73 tys. zł dotacje na inwestycje z Urzędu Pracy, Starostwa Powiatowego i darowizny z innych źródeł 20 tys. zł rozliczenie środków Programu SAPARD Allozaur spółka z o.o. ok. 1,72 mln zł przychodów, w tym: przychody ze sprzedaży produktów rękodzielniczych, obsługi ruchu turystycznego, remontów i innych usług Stopień samowystarczalności ekonomicznej obliczony jako stosunek sumy przychodów ze sprzedaży usług do sumy kosztów całkowitych bieżącej działalności Spływ tratwami działalność stowarzyszenia Bałt Spływ nie jest przedsięwzięciem całkowicie samowystarczalnym co roku przychody wystarczają na pokrycie od 80 do 90% kosztów. JuraPark Bałtów i JuraPark Solec działalność stowarzyszenia Delta 100% samowystarczalności ekonomicznej; kilkuprocentowa (4%) rentowność, liczona jako stosunek wypracowanego zysku do sumy kosztów. Allozaur spółka z o.o. 100% samowystarczalności ekonomicznej; kilkuprocentowa (3%) rentowność, liczona jako stosunek wypracowanego zysku do sumy kosztów spółki.
8 finanse Dodatni wynik finansowy Spływ tratwami działalność Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Gminy Bałtów Bałt : Komentarz: W przypadku uruchomienia spływu tratwami zakładaliśmy 8-letni okres uzyskiwania samodzielności gospodarczej. Na przestrzeni wszystkich lat prowadzenia tej aktywności gospodarczej na koniec każdego następującego po sobie roku odnotowujemy nadal ujemny wynik finansowy, choć co roku coraz lepszy, a to z pewnością dobrze rokuje na przyszłość. Nadmienić trzeba również, że rok 2009 był kluczowy dla zarządzania spływem. Stowarzyszenie Bałt jest bowiem organizacją poważnie traktującą zatrudnianie ludzi. Chcieliśmy zapewnić pracę całoroczną pracownikom spływu tratwami. Postanowiliśmy więc zawrzeć umowę dzierżawy ze Stowarzyszeniem Delta (będącym właścicielem stoku narciarskiego), któremu wydzierżawiliśmy spływ. Korzyści są po obu stronach: Bałt otrzymuje opłatę dzierżawy, nie ponosząc ryzyka straty sezonowego działania, a Delta ma tych samych pracowników zatrudnionych przez cały rok przy dwóch swoich działaniach. Biorąc pod uwagę fakt, iż sezon turystyczny, związany z prowadzeniem spływu tratwami, trwa 7 miesięcy, to wynik ujemny w kwocie 24 tys. zł jest na poziomie dopuszczalnym. Ujemny wynik finansowy związany jest także z ograniczoną przepustowością liczby turystów, która wynika z prawa dotyczącego żeglugi śródlądowej. Dodatkowym utrudnieniem, na które nie mamy wpływu są warunki pogodowe, w szczególności opady deszczu. Warto dodać, że na terenie objętym spływem znajdują się punkty sprzedaży artykułów spożywczych i pamiątek, które przynoszą dochód Stowarzyszeniu Delta. JuraPark Bałtów i JuraPark Solec działalność Stowarzyszenia Delta : Od 2004 uzyskujemy dodatni wynik finansowy; za 2009 rok był on lepszy, niż za rok poprzedni. Allozaur spółka z o.o.: W każdym roku uzyskujemy dodatni wynik finansowy. Kredyty, pożyczki, inne Spływ tratwami działalność Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Gminy Bałtów Bałt : W chwili obecnej stowarzyszenie korzysta z kredytu obrotowego w rachunku bankowym na wartość 90 tys. zł. JuraPark Bałtów i JuraPark Solec działalność Stowarzyszenia Delta : Stowarzyszenie korzysta z kredytów: 1) kredytu w rachunku bankowym (debet), żeby nie utracić płynności, ze względu na sezonowość działalności całego przedsięwzięcia; 2) kredytu na inwestycje; 3) kredytu obrotowego na działalność bieżącą. Allozaur spółka z o.o.: Przedsiębiorstwo korzysta z kredytu w rachunku bankowym (debet), żeby nie utracić płynności, ze względu na sezonowość działalności całego przedsięwzięcia.
9 Rezultaty Współpraca ze środowiskiem lokalnym Wszystkie przedsięwzięcia dają pracę mieszkańcom gminy, stwarzają im także możliwości indywidualnego rozwoju i poprawy warunków życia. Ci, którzy byli i są członkami stowarzyszenia lub zaczynali pracę w stowarzyszeniu Bałt jako pracownicy fizyczni (sprzątacze, konserwatorzy zieleni), dziś są kierownikami sklepów, punktów gastronomii albo zakładają własne przedsiębiorstwa stolarnie, zakłady fryzjerskie, hoteliki, pasieki, gospodarstwa agroturystyczne. Dzięki systemowi zarządzania przeszli kilkuletni proces kształcenia i samokształcenia. Park Jurajski przyczynił się także do tego, że w Ostrowcu Świętokrzyskim powstała największa w Europie wytwórnia modeli dinozaurów plastycy projektują je pod okiem specjalistów z Państwowego Instytutu Geologicznego. Początkowo działania stowarzyszenia Bałt koncentrowały się tylko na gminie Bałtów. Idea gospodarczego ożywienia gminy poprzez turystykę zakładała współpracę wszystkich społecznych graczy na tym terenie: władz samorządowych, instytucji edukacji i kultury, lokalnego biznesu. Nie chodziło o to, by wyręczać samorząd w jego ustawowych działaniach, ale by zaprosić go do partnerstwa mówi Jarosław Kuba, dyrektor generalny We wszystkich trzech podmiotach prawnych utworzono około 200 miejsc pracy, głównie dla długotrwale bezrobotnych. Wskaźnik bezrobocia w gminie wynosi obecnie 4%. Powstała infrastruktura turystyczna (szczególnie wspierana przez stowarzyszenie Bałt ), m.in. 5 obiektów hotelarsko-gastronomicznych, zatrudniających od 5 do 10 osób każdy, 25 gospodarstw agroturystycznych, 5 jednoosobowych firm (m.in. stolarskich, garncarskich, pszczelarskich). Odtworzono infrastrukturę społeczną, miejsca na działalność społeczną, kulturalną oraz na imprezy plenerowe. Rocznie Bałtów odwiedza kilkaset tysięcy turystów (w 2007 roku 300 tys., w 2008 i 2009 roku po 500 tys.). stowarzyszenia. W efekcie samorząd nie traktuje nas jak konkurencji, ale partnerów. Władze gminy wspierają promocję działań bałtowskich stowarzyszeń, biorą udział w imprezach kulturalnych czy bałtowskich jarmarkach. Bez współpracy z gminą niemożliwe byłoby funkcjonowanie spółki Allozaur, która jest formą przedsiębiorstwa komunalnego, świadczącego usługi gminie. Wsparcia finansowego stowarzyszeniom udziela Starostwo Powiatowe w Ostrowcu Świętokrzyskim. Rada Powiatu przyjęła strategię rozwoju turystyki. Bałtów ujęty jest w wieloletnich planach inwestycyjnych powiatu. Ważnym partnerem jest także Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego. Bałtów pojawia się we wszystkich publikacjach urzędu promujących atrakcje turystyczne regionu. Po sukcesach działalności ekonomicznej stowarzyszeń Bałt i Delta, zwłaszcza spływów po rzece Kamiennej i Bałtowskiego Parku Jurajskiego, kluczową decyzją było rozszerzenie działań poza obszar gminy. Oznaczało to także budowanie nowych partnerstw. Nie zamknęliśmy się w Bałtowie, nie spoczęliśmy na laurach mówi Jarosław Kuba. Zaczęliśmy myśleć o rozwoju całego regionu. Widzieliśmy, jak zmieniły mieszkańców Bałtowa nasze działania, jak ludzie otrząsnęli się z marazmu, otwierają własne firmy, zmieniają rzeczywistość. Dzięki powołaniu Lokalnej Grupy Działania Krzemienny Krąg gminy mogą odkryć swój potencjał, a ich mieszkańcy żyć lepiej. Lokalna Grupa Działania jest przykładem wielosektorowego działania samorządów gminnych, powiatowych i wojewódzkich, organizacji pozarządowych, szkół, placówek kultury, mediów, lokalnego biznesu w zakresie tworzenia planów rozwoju, pozyskiwania środków na projekty oraz medialnej promocji przedsięwzięć.
10 Plany na przyszłość Wskazówki/rady/wnioski Stowarzyszenie Bałt chce stworzyć 20 podmiotów ekonomii społecznej na bazie gospodarstw agroturystycznych, które wykorzystywałyby metodę narracji towarzyszącej zwiedzaniu miejsc, nazywaną questingiem. Jest to wymyślona przez Amerykanów metoda zwiedzania, oparta na zabawie, w wielu elementach przypominająca podchody i harcerskie gry terenowe. Różnica polega jednak na tym, że questing jest ściśle związany z konkretnym miejscem zabytkiem, pomnikiem przyrody, atrakcją przyrodniczą. Jego celem jest rozwijanie poczucia związku z danym regionem i promocja wyjątkowych miejsc. Pierwszą atrakcją turystyczną w Bałtowie funkcjonującą na zasadzie questingu jest od sezonu wakacyjnego 2010 Żydowski Jar (quest Zaginiony świat dinozaurów odkrycia w Żydowskim Jarze ), gdzie występują tropy dinozaurów i gdzie działa obecnie ścieżka edukacyjna. Została ona wyposażona w typowe dla questingu elementy, m.in. ukryte skamieniałości, które trzeba odszukać. Jarosław Kuba, dyrektor generalny stowarzyszenia Bałt i prezes zarządu Stowarzyszenia Lokalnej Grupy Działania Krzemienny Krąg : Po pierwsze: nie bać się przedsiębiorczości Problemem dziś jest to, że w Polsce ścierają się 2 filozofie działania organizacji pozarządowych. Jedna przyjmuje, że dobre funkcjonowanie organizacji pozarządowej wymaga etatowych pracowników, dobrze zarabiających, a więc z motywacją do kształcenia, rozwoju i profesjonalizmu. Drugie spojrzenie zakłada, że sektor społeczny ma opierać się tylko na pracy społecznej. Buduje to postawy roszczeniowe, narzekanie, że organizacja nie dostaje pieniędzy. Bycie przedsiębiorczym ma wciąż, niestety, złe konotacje. Tymczasem to dzięki rozsądnemu połączeniu działań komercyjnych ze społecznymi Bałtów jest dziś rozpoznawalny na turystycznej mapie Polski. Nie należy od początku nastawiać się na żebraninę, roszczenia, ale stawiać na kreatywność, przedsiębiorczość i rozwój. Ekonomia społeczna powinna w połowie być finansowana ze środków pomocowych, ale drugą część powinny stanowić środki finansowe wypracowane przez działalność gospodarczą. Rzecz w tym, by uczestnicy procesu nie byli biernymi beneficjentami, z roku na rok bardziej roszczeniowymi, lecz świadomie brali udział w działaniach. Postawa wyczekująca nie przynosi zysków, nie stwarza szansy dla rozwoju ludzi. Trzeba myśleć o zyskach, także tych społecznych. Im są wyższe, tym więcej można przeznaczać na budowanie społeczeństwa obywatelskiego. Po drugie: budować zaufanie Jeśli w komercyjnej firmie przychody nie pokrywają kosztów, przeprowadza się redukcję pracowników. Przeżywaliśmy takie sytuacje z powodu kryzysu czy źle zrealizowanej inwestycji (np. przeszacowaliśmy liczbę turystów). Wtedy pracownicy sami ograniczali sobie wynagrodzenie albo przechodzili na pół etatu. To wymagało ogromnego zaufania do nas. Sytuacje kryzysowe były do przezwyciężenia, dlatego że ludzie brali udział we wszystkich przedsięwzięciach. Po trzecie: charyzmatyczny lider W tego rodzaju działalności nie można być samozwańczym liderem, tylko autentycznym, który ma pomysł i pasję. Bardzo wiele inicjatyw upada przez formułę pierwszego spotkania zaprasza się ludzi i proponuje dyskusję. Uczestnicy nie mają pomysłów, tylko chcą usłyszeć coś ciekawego, jakiś konkret. Połowa powie: to nie dla mnie, ale połowa podchwyci pomysł. Trzeba pogodzić się z tym, że część pozostanie niezadowolona. Nie należy bać się konfrontacji z własnymi pomysłami.
11 Warszawa 2010 Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych Tekst: Jolanta Koral Zdjęcia: Mikołaj Grynberg Redakcja: Ewa Rościszewska, Anna Sikorska-Michalak Korekta: Danuta Kownacka Projekt graficzny i skład: rzeczyobrazkowe.pl Informacje zbierane w listopadzie 2010 roku Opis powstał w ramach projektu Zintegrowany System Wsparcia Ekonomii Społecznej współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Dinozaury wspierają Bałtów
Dinozaury wspierają Bałtów Pokazaliśmy, że dzięki wspólnemu działaniu władz, organizacji pozarządowych i zwykłych ludzi można zmienić świat wokół siebie mówi Jarosław Kuba ze Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju
Bardziej szczegółowoIdea partnerstwa trójsektorowego i ekonomii społecznej kluczem do powstania i rozwoju Bałtowskiego Kompleksu Turystycznego
Idea partnerstwa trójsektorowego i ekonomii społecznej kluczem do powstania i rozwoju Bałtowskiego Kompleksu Turystycznego 25 kwietnia na terenie Bałtowskiego Kompleksu Turystycznego będącego największym
Bardziej szczegółowoPromocja Atrakcji Turystycznych Krzemiennego Kręgu Jako Markowego Produktu Turystycznego woj. Świętokrzyskiego. Jarosław Kuba
Promocja Atrakcji Turystycznych Krzemiennego Kręgu Jako Markowego Produktu Turystycznego woj. Świętokrzyskiego Jarosław Kuba Poniżej przedstawiamy wersję roboczą propozycji uregulowania opracowaną przez
Bardziej szczegółowoDobra praktyka Wioska tematyczna Kraina Dinozaurów jako inicjatywa oddolna Stowarzyszenia Rozwoju Gminy Bałtów
Projekt pn. Edukacja dla inicjatywy lokalnej w Gminie Lubomierz jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet IX, działanie
Bardziej szczegółowoZA TREŚĆ ODPOWIADA CENTRALNA BIBLIOTEKA ROLNICZA Prezentacja zrealizowanych projektów przez Lokalne Grupy Działania
ZA TREŚĆ ODPOWIADA CENTRALNA BIBLIOTEKA ROLNICZA Prezentacja zrealizowanych projektów przez Lokalne Grupy Działania 2007 2010 2011 PLANY PODMIOTY WSPÓŁPRACUJĄCE 2002 Gmina Bałtów - ok. 4 tys. mieszkańców,
Bardziej szczegółowoPlanowanie, a nie plan rozwoju regionu
Konferencja Planowanie, a nie plan rozwoju regionu 1-2 października 2014 roku Krasnostawski Dom Kultury w Krasnymstawie Konferencja organizowana jest w ramach realizacji zadania Wykonanie analiz, badań
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2. Karty przedsięwzięć dotyczących komponentu społeczno-gospodarczych
Załącznik nr 2. Karty przedsięwzięć dotyczących komponentu społeczno-gospodarczych Nr 1 Atrakcyjni na rynku pracy, koszt w PLN Szkolenia i kursy skierowane do osób dorosłych (bezrobotnych), które z własnej
Bardziej szczegółowoINFORMATOR SZKOLENIOWY
INFORMATOR SZKOLENIOWY O STOWARZYSZENIU Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Bałtów Bałt posiada ponad 10-cio letnie doświadczenie w ekonomii społecznej, turystyce, tworzeniu i zarządzaniu produktem sieciowym,
Bardziej szczegółowoLokalna Grupa Działania Roztocze Tomaszowskie
Lokalna Grupa Działania Roztocze Tomaszowskie Wizja rozwoju Lokalnej Grupy Działania: Roztocze Tomaszowskie zielona, gościnna i atrakcyjna dla turystów nadgraniczna kraina rozwijająca się w oparciu o swe
Bardziej szczegółowoZmianie ulega część 5 w Lokalnej Strategii Rozwoju tj. Część 5 Cele LGD. Otrzymuje ona następujące brzmienie :
Załącznik nr 1 do Uchwały Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Dorzecze Bobrzy z dnia 3 stycznia 2013 roku w sprawie zmian w Lokalnej Strategii Rozwoju Zmianie ulega część 5
Bardziej szczegółowoDobre przykłady aktywizacji społeczności lokalnych. Prowadzący: Mirosława Tomasik Robert Tomasik
Dobre przykłady aktywizacji społeczności lokalnych Prowadzący: Mirosława Tomasik Robert Tomasik Bałtów U początków powstania Bałtowskiego Kompleksu Turystycznego stoi JuraPark Bałtów - pierwszy w Polsce
Bardziej szczegółowoStowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Dolina Soły"
Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Dolina Soły" Lokalna Grupa Działania Dolina Soły to stowarzyszenie o charakterze trójsektorowym. Członkami LGD są 72 podmioty, tym: organizacje pozarządowe stowarzyszenia,
Bardziej szczegółowoAgroturystyka jako sposób aktywizacji lokalnej społeczności. Anna Bakierska Wojewódzki Urząd Pracy w Olsztynie
Agroturystyka jako sposób aktywizacji lokalnej społeczności Anna Bakierska Wojewódzki Urząd Pracy w Olsztynie 1 Rozwój agroturystyki wymaga zgodności z: warunkami przyrodniczymi: ochrona krajobrazu, uwzględnienie
Bardziej szczegółowoKRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW PRZEZ LGD "RAZEM DLA RADOMKI" OKREŚLONE W LSR:
KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW PRZEZ LGD "RAZEM DLA RADOMKI" OKREŚLONE W LSR: Rada LGD składająca się z 14 osób dokonuje złożonych przez Beneficjentów wniosków w odpowiedzi na ogłoszone konkursy. Do kompetencji
Bardziej szczegółowoWioska Garncarska dobra praktyka
Projekt pn. Edukacja dla inicjatywy lokalnej w Gminie Lubomierz jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet IX, działanie
Bardziej szczegółowoCzęść II. Opracowanie celów strategicznych, operacyjnych oraz projektów, działań
II warsztat strategiczny gmina Gorzków Część I. Opracowanie Misji i Wizji gminy MISJA Grupa 1: 1. Bezpieczne przejścia szlaki komunikacyjne (ścieżka rowerowa, szlaki konne, trasy spacerowe, chodniki łączące
Bardziej szczegółowoKierunki i zadania do Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2014-2020
Kierunki i zadania do Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2014-2020 Obszar I Infrastruktura społeczna. 1. Wspieranie aktywności oraz integracji społeczności lokalnej. 2. Wspieranie i aktywizacja mieszkańców
Bardziej szczegółowoZakres Obszarów Strategicznych.
Zakres Obszarów Strategicznych. Załącznik nr 2 do Strategii Rozwoju Gminy Lipnica na lata 2014-2020. Konstrukcja Obszarów Strategicznych Strategii Rozwoju Gminy Lipnica na lata 2014-2020 zakłada wpisywanie
Bardziej szczegółowoPROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY SADOWIE
Załącznik nr 1 do uchwały Nr --/--/2012 Rady Gminy Sadowie z dnia ---------------- 2012 roku PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY SADOWIE Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ INNYMI PODMIOTAMI PROWADZĄCYMI DZIAŁALNOŚĆ
Bardziej szczegółowoInstrumenty i środki finansowe wdrażania programu rozwoju ruchu rowerowego DARIUSZWOŹNIAK SKARBNIK POWIATU ŚWIECKIEGO
Instrumenty i środki finansowe wdrażania programu rozwoju ruchu rowerowego DARIUSZWOŹNIAK SKARBNIK POWIATU ŚWIECKIEGO Gdańsk, 1 października 2010 Agenda: 1. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA POLITYKI ROWEROWEJ 2. ŚRODKI
Bardziej szczegółowoKARTA KONKURSOWA DLA GRUPY I
Dane osoby do kontaktu KARTA KONKURSOWA DLA GRUPY I DANE O KLASIE/GRUPIE BIORĄCEJ UDZIAŁ W KONKURSIE Pełna nazwa placówki Ulica, nr Kod pocztowy Miasto Województwo www szkoły e-mail szkoły Dyrektor Imię
Bardziej szczegółowoOdnowa i rozwój wsi: Preferowane będą operacje związane z zakupem strojów ludowych, folklorystycznych, instrumentów muzycznych, innych elementów
Odnowa i rozwój wsi: Preferowane będą operacje związane z zakupem strojów ludowych, folklorystycznych, instrumentów muzycznych, innych elementów wyposażenia niezbędnych do kultywowania tradycji, operacje
Bardziej szczegółowoOFERTA WSPÓŁPRACY ZE STOWARZYSZENIEM NA RZECZ ROZWOJU WSI SUCHY BÓR
OFERTA WSPÓŁPRACY ZE STOWARZYSZENIEM NA RZECZ ROZWOJU WSI SUCHY BÓR ADRES: Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Wsi Suchy Bór ul. Szkolna 2 46-053 Suchy Bór, Polska TELEFON: Waldemar Pogrzeba - Prezes Zarządu:
Bardziej szczegółowoCEL OGÓLNY (CO) CEL SZCZEGÓŁOWY (CS) PRZEDSIĘWZIĘCIE (P) PREFEROWANE TYPY OPERACJI
Opis operacji odpowiadającej działaniu z zakresu Odnowa i rozwój wsi pod kątem spełniania kryteriów wyboru określonych w Lokalnej Strategii Rozwoju Lokalnej Grupy Działania Partnerstwo na Jurze Tytuł projektu:
Bardziej szczegółowoCEL OGÓLNY (CO) CEL SZCZEGÓŁOWY (CS) PRZEDSIĘWZIĘCIE (P) PREFEROWANE TYPY OPERACJI
Opis operacji odpowiadającej działaniu z zakresu Małe projekty pod kątem spełniania kryteriów wyboru określonych w Lokalnej Strategii Rozwoju Lokalnej Grupy Działania Partnerstwo na Jurze Tytuł projektu:
Bardziej szczegółowoSTATUT Fundacja Rozwoju Seniora AKTYWNY SENIOR
STATUT Fundacja Rozwoju Seniora AKTYWNY SENIOR Rozdział I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. Fundacja Aktywny Senior zwana dalej Fundacją ustanowiona została przez Fundatorów założycieli w akcie erekcyjnym sporządzonym
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZTWO KUJAWSKO POMORSKIE
WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO POMORSKIE 1 Turystyka Sport i zdrowie Edukacja Produkty lokalne Ekologia Tradycja Lider projektu Partnerzy Obszar Okres realizacji Budżet Lokalna Grupa Działania Zakole Dolnej Wisły
Bardziej szczegółowoPROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY GNIEW Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI, 24 KWIETNIA 2003 ROKU O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU
PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY GNIEW Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI, O KTÓRYCH MOWA W ART. 3 UST. 3 USTAWY Z DNIA 24 KWIETNIA 2003 ROKU O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO I O WOLONTARIACIE NA
Bardziej szczegółowoPROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY KONOPNICA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ Z PODMIOTAMI PROWADZĄCYMI DZIAŁALNOŚĆ POŻYTKU PUBLICZNEGO NA 2016 ROK WSTĘP
PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY KONOPNICA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ Z PODMIOTAMI PROWADZĄCYMI DZIAŁALNOŚĆ POŻYTKU PUBLICZNEGO NA 2016 ROK WSTĘP 1 Ilekroć w niniejszym programie współpracy Gminy Konopnica
Bardziej szczegółowoEuropejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Szkolenia dla liderów na obszarach wiejskich Materiał opracowany przez Izbę Rolniczą Województwa Łódzkiego.
Bardziej szczegółowoKARTA WSPÓŁPRACY GMINY SIEDLEC Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA LATA 2005 2010
KARTA WSPÓŁPRACY GMINY SIEDLEC Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA LATA 2005 2010 Wrzesień 2005 ROZDZIAŁ I Definicje i określenia 1. Definicje: - działalność pożytku publicznego jest to działalność społecznie
Bardziej szczegółowoPlan Rozwoju Lokalnego Gminy Stawiski na lata KONSULTACJE SPOŁECZNE
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Stawiski na lata 2015-2020 KONSULTACJE SPOŁECZNE CELE OPERACYJNE ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I AKTYWIZACJA ZAWODOWA ROZWÓJ INFRASTRUKTURY SPOŁECZNEJ I DZIAŁALNOŚCI SPORTOWEJ
Bardziej szczegółowoWYCIECZKI SZKOLNE OFERTA SPECJALNA. Oferta ważna od 1 września do 31 października 2012 R.
WYCIECZKI SZKOLNE OFERTA SPECJALNA Oferta ważna od 1 września do 31 października 2012 R. Wieloletnia współpraca Partnerstwa Krzemienny Krąg z JuraPark Bałtów oraz uczestnictwo we wspólnym przedsięwzięciu
Bardziej szczegółowoLokalna Grupa Działania Ziemia Pszczyoska.
Lokalna Grupa Działania Ziemia Pszczyoska www.lgdziemiapszczynska.pl Dlaczego powstała LGD? Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 Oś 4 Leader Stowarzyszenie LGD Ziemia Pszczyoska powstało z inicjatywy
Bardziej szczegółowoAnkieta monitorująca
Ankieta monitorująca Ankieta monitorująca z realizacji operacji w zakresie działania "WdraŜanie lokalnych strategii rozwoju" w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Stowarzyszenie
Bardziej szczegółowoMAŁE PROJEKTY Nabór wniosków spotkanie informacyjne. Podegrodzie, 22.02.2011 r.
MAŁE PROJEKTY Nabór wniosków spotkanie informacyjne Podegrodzie, 22.02.2011 r. Cele ogólne LSR - przedsięwzięcia CEL OGÓLNY 1 Rozwój turystyki w oparciu o bogactwo przyrodnicze i kulturowe obszaru CELE
Bardziej szczegółowoStandardy usług w zakresie zatrudnienia i edukacji osób bezdomnych
Projekt Systemowy 1.18 Tworzenie i Rozwijanie Standardów Usługi Pomocy i Integracji Społecznej zadanie (nr 4) w zakresie standaryzacji pracy z bezdomnymi w tym: opracowanie modelu Gminnego Standardu Wychodzenia
Bardziej szczegółowoSpis treści. Rozdział I Wprowadzenie Rozdział II Postanowienia ogólne Rozdział III Cel główny i cele szczegółowe programu...
2016 Roczny Program Współpracy Gminy Gniew z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Bardziej szczegółowoATLAS DOBRYCH PRAKTYK EKONOMII SPOŁECZNEJ. Bałtów gmina, którą ożywiły dinozaury
ATLAS DOBRYCH PRAKTYK EKONOMII SPOŁECZNEJ Bałtów gmina, którą ożywiły dinozaury Warszawa 2007 1 Warszawa, 2007 Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych www. fise.org.pl ISBN 83-85928-26-x całość ISBN
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorcza Łomża otwarci na Biznes
PROGRAM ROZWOJU MIASTA ŁOMŻA DO ROKU 2020 PLUS CEL HORYZONTALNY I: KULTURA, EDUKACJA I SPORT JAKO BAZA ROZWOJU SPOŁECZNO GOSPODARCZEGO CEL HORYZONTALNY II: INFRASTRUKTURA JAKO BAZA ROZWOJU SPOŁECZNO -
Bardziej szczegółowoUchwała Nr III /15/10 Rady Gminy Kramsk z dnia 29 grudnia 2010 roku
Uchwała Nr III /15/10 Rady Gminy Kramsk z dnia 29 grudnia 2010 roku w sprawie Programu współpracy na 2011 rok Gminy Kramsk z organizacjami pozarządowymi, podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego
Bardziej szczegółowoNazwa innowacji: Ekonomia i finanse - innowacyjny moduł programowy dla przedmiotu Podstawy przedsiębiorczości
Nazwa innowacji: Ekonomia i finanse - innowacyjny moduł programowy dla przedmiotu Podstawy przedsiębiorczości Rodzaj innowacji: programowa i metodyczna Etap kształcenia: IV etap edukacyjny Podstawa opracowania
Bardziej szczegółowoIV ZACHODNIOPOMORSKIE FORUM TURYSTYKI
IV ZACHODNIOPOMORSKIE FORUM TURYSTYKI Rola jednostek samorządu terytorialnego w rozwoju turystyki WAŁCZ 15-16 grudnia 2011 ZBIGNIEW FRĄCZYK TURYSTYFIKACJA FAKTEM ŚWIAT: zatrudnienie 235 mln osób PKB ~
Bardziej szczegółowoPrzede wszystkiej liczy się pomysł
Przede wszystkiej liczy się pomysł ciekawy, nowatorski możliwy do realizacji i odpowiadający oczekiwaniom społeczności lokalnej nt.: - organizacja szkoleń w zakresie prowadzenia działalności turystycznej
Bardziej szczegółowoModele Funkcjonowania Lokalnego Funduszu Młodych
Modele Funkcjonowania Lokalnego Funduszu Młodych Załącznik. Dokument końcowy, który powstał w wyniku seminarium, przedstawiający koncepcję tworzenia Lokalnego Funduszu Młodych. W dniach 08 09 marca 2008r.
Bardziej szczegółowoSTATUT Teatru Zdrojowego Centrum Kultury i Promocji
Załącznik do Uchwały nr XLIV/257/2013 Rady Miejskiej w Polanicy-Zdroju z dnia 22 października 2013 r. STATUT Teatru Zdrojowego Centrum Kultury i Promocji Rozdział I Postanowienia ogólne 1 Teatr Zdrojowy
Bardziej szczegółowoStrategia rozwoju społeczno - gospodarczego gminy Wodzisław na lata 2000-2015
Cel: 1 Strategia rozwoju społeczno - gospodarczego gminy Wodzisław na lata 2000-2015 Poprawa efektywności gospodarstw rolnych m.in. poprzez specjalizację produkcji rolniczej, tworzenie zorganizowanych
Bardziej szczegółowoROCZNY PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY GNIEW
ROCZNY PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY GNIEW Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI, O KTÓRYCH MOWA W ART. 3 UST. 3 USTAWY Z DNIA 24 KWIETNIA 2003 ROKU O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO I O WOLONTARIACIE
Bardziej szczegółowoMatryca logiczna określająca wskaźniki realizacji celów i przedsięwzięć dla Czarnorzecko-Strzyżowskiej LGD
Rozdział IV.1 OKREŚLENIE WSKAŹNIKÓW REALIZACJI CELÓW ORAZ PRZEDSIĘWZIĘĆ Matryca logiczna określająca wskaźniki realizacji celów i przedsięwzięć dla Czarnorzecko-Strzyżowskiej Przedsięwzięcia Produktu Cel
Bardziej szczegółowoHarmonogram konkursów na realizację zadań publicznych Województwa Dolnosląskiego w 2013 r. Termin ogłoszenia konkursu. Termin realizacji zadania
Harmonogram konkursów na realizację zadań publicznych Województwa Dolnosląskiego w 2013 r. Wydział odpowiedzialny Nazwa zadania priorytetowego/konkursu Aktywizacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych.
Bardziej szczegółowoUchwała nr XXVI/150/12 Rady Gminy Przemęt z dnia 19 czerwca 2012 roku. w sprawie: nadania statutu Gminnemu Ośrodkowi Kultury w Przemęcie
Uchwała nr XXVI/150/12 Rady Gminy Przemęt z dnia 19 czerwca 2012 roku w sprawie: nadania statutu Gminnemu Ośrodkowi Kultury w Przemęcie Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku
Bardziej szczegółowoHarmonogram konkursów na realizację zadań publicznych Województwa Dolnosląskiego w 2013 r. Termin ogłoszenia konkursu
Harmonogram konkursów na realizację zadań publicznych Województwa Dolnosląskiego w 2013 r. Wydział odpowiedzialny Nazwa zadania priorytetowego/konkursu Termin ogłoszenia konkursu Termin realizacji zadania
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XLVI/572/2014 RADY MIEJSKIEJ W GRYFICACH. z dnia 28 marca 2014 r.
UCHWAŁA NR XLVI/572/2014 RADY MIEJSKIEJ W GRYFICACH z dnia 28 marca 2014 r. w sprawie nadania statutu samorządowej instytucji kultury Gryfickiemu Domowi Kultury. Na podstawie art. 13 ustawy z dnia 25 października
Bardziej szczegółowoEkonomia społeczna w procesach rewitalizacji. możliwość rozwoju działań w perspektywie finansowej
Ekonomia społeczna w procesach rewitalizacji możliwość rozwoju działań w perspektywie finansowej 2014-2020 ES wpisuje się w rewitalizację REWITALIZACJA proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów
Bardziej szczegółowoStatut Fundacji Wspierania Inicjatyw Lokalnych SERAFINY
Statut Fundacji Wspierania Inicjatyw Lokalnych SERAFINY ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Fundacja nosi nazwę (Fundacja Wspierania Inicjatyw Lokalnych SERAFINY, zwana dalej "Fundacją" i została ustanowiona
Bardziej szczegółowoStrachówka. 30 września 2014 r.
Strachówka 30 września r. Moja i Twoja Historia to projekt realizowany na terenie gminy Strachówka przez partnerstwo organizacji: Stowarzyszenie Rzeczpospolita Norwidowska, Zespół Szkół im. Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XVII/110/2015 RADY MIEJSKIEJ W NOWYM MIEŚCIE NAD PILICĄ z dnia 29 grudnia 2015 roku
UCHWAŁA NR XVII/110/2015 RADY MIEJSKIEJ W NOWYM MIEŚCIE NAD PILICĄ z dnia 29 grudnia 2015 roku w sprawie utworzenia samorządowej instytucji kultury pod nazwą Miejsko- Gminny Ośrodek Kultury w Nowym Mieście
Bardziej szczegółowoEkonomia społeczna płaszczyzną współpracy
Ekonomia społeczna płaszczyzną współpracy XII Małopolskie Forum Organizacji Pozarządowych Konferencja Małopolskiego Forum Organizacji Pozarządowych Instytucje wsparcia organizacji pozarządowych w Małopolsce
Bardziej szczegółowoROWEREM I KAJAKIEM PO ZIEMI KOZIENICKIEJ Organizator Powiatowy Urząd Pracy w Kozienicach Diagnoza problemu i opis projektu Problem: Słabo rozwinięta baza rowerowo-wodna wodna w regionie Powiatu Kozienickiego
Bardziej szczegółowoProgram Wsparcia Merytorycznego Organizacji Pozarządowych w gminie Serokomla
Program Wsparcia Merytorycznego Organizacji Pozarządowych w gminie Serokomla I. Wykaz organizacji pozarządowych działających na terenie gminy Serokomla 1.Ochotnicza Straż Pożarna w Serokomli -organizacja
Bardziej szczegółowoJednostka miary. Wzrost dochodów mieszkańców % 0 3% GUS/ dane statystyczne. Wzrost liczby turystów odwiedzających obszar % 0 5% GUS/ dane statystyczne
Tabela 5.4. Cele, przedsięwzięcia i wskaźniki 1.0 CEL OGÓLNY 1 PODNIESIENIE JAKOŚCI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW I WARUNKÓW FUNKCJONOWANIA PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH 1.1 CELE 1.1. Poprawa stanu infrastruktury publicznej,
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE FINANSOWE
SPRAWOZDANIE FINANSOWE STOWARZYSZENIA AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ I ARTYSTYCZNEJ AFART W BIELSKU-BIAŁEJ UL. WIŚNIOWA 9/24, 43-303 BIELSKO-BIAŁA za rok obrotowy 2013 I. WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
Bardziej szczegółowoS P R A W O Z D A N I E M E R Y T O R Y C Z N E Z DZIAŁALNOŚCI ZA ROK 2010
S P R A W O Z D A N I E M E R Y T O R Y C Z N E Z DZIAŁALNOŚCI ZA ROK 2010 S T O W A R Z Y S Z E N I A I N I C J A T Y W S P O Ł E C Z N O G O S P O D A R C Z Y C H W Ś W I D W I N I E I. Informacje ogólne:
Bardziej szczegółowoRozszerzone i dodatkowe przedsięwzięcia w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju Tygiel Doliny Bugu
Rozszerzone i dodatkowe przedsięwzięcia w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju Tygiel Doliny Bugu W miesiącu lipcu br. planowane jest ogłoszenie konkursu przez Samorządy Województw na realizację dodatkowych
Bardziej szczegółowoUchwała Nr XIX/214/13 Rady Miejskiej w Kowalewie Pomorskim z dnia 19 sierpnia 2013 roku
Uchwała Nr XIX/214/13 Rady Miejskiej w Kowalewie Pomorskim z dnia 19 sierpnia 2013 roku w sprawach: przystąpienia Gminy Kowalewo Pomorskie do Lokalnego Funduszu Pożyczkowego Samorządowa Polska Kowalewo
Bardziej szczegółowoRozpoczęcie działalności
Spółdzielnia Socjalna Osób Prawnych Centrum Usług Środowiskowych model trójsektorowej spółdzielni Aleksandra Pęcherzewska Rozpoczęcie działalności 2 października 2012 r. została zarejestrowana w Krajowym
Bardziej szczegółowoPROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY POLICE NA LATA
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY POLICE NA LATA 2014 2020 1 Spis treści 1. Wstęp 3 2. Cele Programu Aktywności Lokalnej 5 3. Kierunki działań 6 4. Adresaci Programu 7 5. Metody wykorzystywane do realizacji
Bardziej szczegółowoJan Zawadka. SGGW w Warszawie
Jan Zawadka SGGW w Warszawie PROW 2014-2020 W ramach PROW 2014-2020 wsparcie turystyki wiejskiej będzie realizowane w ramach 6. priorytetu Włączenie społeczne, redukcja ubóstwa i promowanie rozwoju gospodarczego
Bardziej szczegółowo5. Czy jest Pan/i zadowolony z życia na terenie obszaru wdrażania LSR Bialskopodlaskiej Lokalnej Grupy Działania? Tak Nie Trudno powiedzieć
ANKIETA - KONSULTACJE SPOŁECZNE PRZYGOTOWANIA BIALSKOPODLASKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA DO OPRACOWANIA LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU NA OKRES 2014-2020 W związku ze zbliżającym się końcem działań finansowanych
Bardziej szczegółowoINNOWACYJNY MODUŁ PROGRAMOWY DLA PRZEDMIOTU PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
INNOWACYJNY MODUŁ PROGRAMOWY DLA PRZEDMIOTU PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Nazwa innowacji: Ekonomia i finanse - innowacyjny moduł programowy dla przedmiotu Podstawy przedsiębiorczości Rodzaj innowacji: programowa
Bardziej szczegółowoWyniki konsultacji projektu Programu Współpracy na rok 2014
Wyniki konsultacji projektu Programu Współpracy na rok 2014 Zgłaszający: Towarzystwo Miłośników Czarnej Białostockiej i Okolic Lp. Zapis w projekcie Programu Współpracy Propozycja zapisu Uzasadnienie Opinia
Bardziej szczegółowoTWORZENIE I ROZWÓJ MIKROPRZEDSIĘBIORSTW
TWORZENIE I ROZWÓJ MIKROPRZEDSIĘBIORSTW Z A P L A N O W A N O WYKORZYSTANO P O Z O S T A Ł O l.p. Ogólna wartość wnioskowanej "AORTA" - Akademia Obsługi Ruchu Turystycznego 60 000,00 zł Preferowane będą
Bardziej szczegółowoSPÓŁDZIELNIA SOCJALNA RAZEM DO SUKCESU W KRAMSKU
GMINA KRAMSK SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA RAZEM DO SUKCESU W KRAMSKU W czerwcu 2011 roku w siedzibie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kramsku na wspólnym spotkaniu przedstawicieli instytucji Gminy Kramsk,
Bardziej szczegółowoLokalna Grupa Działania na terenie powiatu świeckiego
Lokalna Grupa Działania na terenie powiatu świeckiego Koordynatorem działań zmierzających do utworzenia LGD na terenie powiatu świeckiego jest Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Gospodarczego Ziemi Świeckiej
Bardziej szczegółowoUchwała Nr XXV/142/04 Rady Miejskiej w Sianowie z dnia 26 października 2004 roku
1 Uchwała Nr XXV/142/04 Rady Miejskiej w Sianowie z dnia 26 października 2004 roku w sprawie Programu współpracy z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami na rok 2005. Na podstawie art. 5 ust.
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK DO STRATEGII ROZWOJU GMINY LESZNO NA LATA
ZAŁĄCZNIK DO STRATEGII ROZWOJU GMINY LESZNO NA LATA 2016 2026 WYKAZ ZADAŃ I KIERUNKÓW DZIAŁAŃ DLA POSZCZEGÓLNYCH CELÓW STRATEGICZNYCH I OPERACYJNYCH 1 Wykaz zadań i kierunków działań dla poszczególnych
Bardziej szczegółowoROCZNY PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY TRZESZCZANY
Załącznik do Uchwały Nr / /2012 Rady Gminy Trzeszczany z dnia listopada 2012r. ROCZNY PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY TRZESZCZANY z organizacjami pozarządowymi oraz z innymi podmiotami, o których mowa w art.3
Bardziej szczegółowoOptymalny model odnowy wsi. Katowice 14.12.2012 r.
Optymalny model odnowy wsi Katowice 14.12.2012 r. Trzon programu stanowi oś URZĄD MARSZAŁKOWSKI GMINA SOŁECTWO Urząd Marszałkowski - Ustala zasady funkcjonowania, - Dokonuje naboru gmin, - Wprowadza elementy
Bardziej szczegółowoProgram Współpracy Gminy Gniew
Program Współpracy Gminy Gniew Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI, O KTÓRYCH MOWA W ART. 3 UST. 3 USTAWY Z DNIA 24 KWIETNIA 2003 ROKU O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO I O WOLONTARIACIE NA
Bardziej szczegółowoKRYTERIA WYBORU OPERACJI LGR Opolszczyzna
KRYTERIA WYBORU OPERACJI LGR Opolszczyzna Nazwa kryterium Waga Punktacja Uwagi I. Wzmocnienie konkurencyjności i utrzymanie atrakcyjności obszarów zależnych od rybactwa Operacja dotyczy rozwoju infrastruktury
Bardziej szczegółowoMożliwości finansowania działalności gospodarstw opiekuńczych Konrad Stępnik
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 - Minister Rolnictwa i
Bardziej szczegółowoFunkcjonowanie Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy
Funkcjonowanie Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy 1. Informacje ogólne. Szwajcarsko Polski Program współpracy jest formą bezzwrotnej pomocy zagranicznej przyznanej przez Szwajcarię Polsce i 9 innym
Bardziej szczegółowoAnimacja działań społecznych w środowisku lokalnym. Lubycza Królewska, 19 grudnia 2014 roku
Animacja działań społecznych w środowisku lokalnym Lubycza Królewska, 19 grudnia 2014 roku Czym jest animacja? Animacja to: - działalność, która ożywia społeczność lokalną, - metoda budowania kapitału
Bardziej szczegółowoCzłowiek - najlepsza inwestycja
Człowiek - najlepsza inwestycja Publikacja podsumowująca projekt Obrotny Kaszeba zrealizowany przez Starostwo Powiatowe w Kościerzynie Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego
Bardziej szczegółowoINFORMACJA DODATKOWA. dla Wnioskodawców MAŁE PROJEKTY
INFORMACJA DODATKOWA dla Wnioskodawców ubiegających się o przyznanie pomocy w ramach działania 4.1/413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju: MAŁE PROJEKTY Numer wniosku o dofinansowanie* *Rubryka wypełniana
Bardziej szczegółowoWSPARCIE DZIAŁAŃ INWESTYCYJNYCH W RPO WM 2014-2020 Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
WSPARCIE DZIAŁAŃ INWESTYCYJNYCH W RPO WM 2014-2020 Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego dr Stanisław Sorys Wicemarszałek Województwa Małopolskiego 1_GOSPODARKA WIEDZY 2_CYFROWA MAŁOPOLSKA 3_PRZEDSIĘBIORCZA
Bardziej szczegółowoFINANSOWANIE Z FUNDUSZY UE
WYDZIAŁ TRANSPORTU I ELEKTROTECHNIKI KONCEPCJA ZINTEGROWANEGO PRODUKTU TURYSTYCZNEGO GMINY JEDLNIA- LETNISKO W RAMACH MARKI GMINY FINANSOWANIE Z FUNDUSZY UE dr Ewa Ferensztajn-Galardos ZAKŁAD LOGISTYKI
Bardziej szczegółowoWŁASNA FIRMA PIENIĄDZE NA START
WŁASNA FIRMA PIENIĄDZE NA START Możliwości finansowania nowych podmiotów gospodarczych Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Gospodarki i Pracy w ramach Programu Aktywizacji Zawodowej Absolwentów
Bardziej szczegółowoSpotkania konsultacyjne z mieszkańcami Przygotowanie Lokalnej Strategii Rozwoju LGD Bądźmy Razem na lata Twój pomysł ma znaczenie!
Spotkania konsultacyjne z mieszkańcami Przygotowanie Lokalnej Strategii Rozwoju LGD Bądźmy Razem na lata 2014-2020 Twój pomysł ma znaczenie! Doświadczenia LGD 2007-2013 Diagnoza obszaru LGD Bądźmy Razem
Bardziej szczegółowoKWESTIONARIUSZ ANKIETY
KWESTIONARIUSZ ANKIETY Płeć: Kobieta Mężczyzna Wiek: 18-25 lat 26-30 lat 31-35 lat 36-40 lat 41-50 lat powyżej 50 lat Okres prowadzenia przedsiębiorstwa: do 1 roku 1-3 lata 3-10 lat 10-20 lat powyżej 20
Bardziej szczegółowoNaszyjnik Północy - czynnik integrujący grupę osób, marka promująca region, produkty i osoby.
Produkt lokalny wyrób lub usługa, z którą utożsamiają się mieszkańcy regionu, produkowana w sposób niemasowy i przyjazny dla środowiska, z surowców lokalnie dostępnych. Produkt lokalny staje się wizytówką
Bardziej szczegółowoRozdział I Postanowienia ogólne
Załącznik nr 1 do uchwały nr.. Rady Gminy Wińsko z dnia.. PROJEKT Program współpracy Gminy Wińsko z organizacjami pozarządowymi oraz z podmiotami, o których mowa w art. 3 ust.3 ustawy z dnia 24 kwietnia
Bardziej szczegółowoDziałania Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Województwa Śląskiego na rzecz ekonomii społecznej w latach 2014 2015. Katowice 31 marca 2015
Działania Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Województwa Śląskiego na rzecz ekonomii społecznej w latach 2014 2015 Katowice 31 marca 2015 Koordynacja ekonomii społecznej w ustawie o pomocy społecznej
Bardziej szczegółowoMłody obywatel. 18 sierpnia 2010 r. Opis
18 sierpnia 2010 r. Młody obywatel Opis Młodzie ludzie przy wsparciu nauczycieli i władz samorządowych badają kapitał społeczny w swojej miejscowości. Przedstawiają wnioski władzom lokalnym. Na podstawie
Bardziej szczegółowoPROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY WYRY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI PROWADZĄCYMI DZIAŁALNOŚĆ POŻYTKU PUBLICZNEGO NA 2019 ROK
PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY WYRY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI PROWADZĄCYMI DZIAŁALNOŚĆ POŻYTKU PUBLICZNEGO NA 2019 ROK 1. Ilekroć w treści programu mówi się o: Rozdział 1. Postanowienia ogólne
Bardziej szczegółowoKryteria wyboru operacji przez Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Przymierze Jeziorsko
Kryteria wyboru operacji przez Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Przymierze Jeziorsko Wybór operacji podlegających wsparciu nastąpi spośród operacji zgodnych z Lokalną Strategią Rozwoju i najlepiej
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności biura Stowarzyszenia Wspierania Przedsiębiorczości Powiatu Gostyńskiego za okres 01.01.2012-31.12.2012
Sprawozdanie z działalności biura Stowarzyszenia Wspierania Przedsiębiorczości Powiatu Gostyńskiego za okres 01.01.2012-31.12.2012 Ze wszystkich usług oferowanych przez SWPPG w 2012 roku skorzystało łącznie
Bardziej szczegółowoMożliwości uzyskania wsparcia na realizację polsko-czeskich projektów
Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej RCz-RP 2007-2013 Możliwości uzyskania wsparcia na realizację polsko-czeskich projektów 23.11.2007 Racibórz / 30.11.2007 Cieszyn / 7.12.2007 Bielsko-Biała spotkanie
Bardziej szczegółowoIII KONGRES ODNOWY WSI CO TO JEST ODNOWA WSI I JAK SIĘ JĄ ROBI?
III KONGRES ODNOWY WSI CO TO JEST ODNOWA WSI I JAK SIĘ JĄ ROBI? Program zadziała tylko gdy: 1. Zadziałają dobrzy liderzy 2. Władze gminy rozumieją i wspierają program 3. Jest opracowana wizja i plan rozwoju
Bardziej szczegółowo