METODY WYZNACZANIA CHARAKTERYSTYK PRZEPŁYWOWYCH DŁAWIKÓW HYDRAULICZNYCH

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "METODY WYZNACZANIA CHARAKTERYSTYK PRZEPŁYWOWYCH DŁAWIKÓW HYDRAULICZNYCH"

Transkrypt

1 METODY WYZNACZANIA CHARAKTERYSTYK PRZEPŁYWOWYCH DŁAWIKÓW HYDRAULICZNYCH Małgorzata SIKORA 1 1. WPROWADZENIE Łożyska oraz prowanice hyrostatyczne jako ukłay hyrauliczne zasilane olejem o stałym ciśnieniu wymagają stosowania ławików umieszczonych na opływie każej z komór. Ogrywają one szczególnie istotny wpływ na właściwości ukłaów w przypaku zespołów wrzecionowych i prowanicowych precyzyjnych obrabiarek. Należy namienić iż w chwili obecnej zespoły hyrostatyczne znajują zastosowanie w takich przypakach, w których inne typowe rozwiązania nie są w stanie sprostać stawianym ekstremalnym wymaganiom. Tym samym niezmiernie istotna jest kompleksowa znajomość właściwości i zależności obowiązujących la elementów skłaowych tych zespołów, o których należą ławiki. 2. OBIEKT ANALIZY Stosowane ławiki mogą być stałe lub sterowane automatycznie. Dławiki sterowane automatycznie pozwalają na uzyskiwanie barzo użej sztywności zespołów jenak wykazują gorsze właściwości ynamiczne oraz są mniej pewne w ziałaniu i roższe [2]. Dlatego też w większości przypaków zastosowanie znajują ławiki stałe zapewniające wystarczająco obre cechy statyczne i ynamiczne zespołów. W niniejszym opracowaniu rozważaniom poano ławik stały z przepływem laminarnym, który pozwala na uniezależnienie właściwości łożysk lub prowanic hyrostatycznych o lepkości oleju, zmieniającej się w czasie pracy. Ponato ławik ten powinien posiaać następujące cechy: zwarta konstrukcja, łatwość wykonania, oporność na obliterację oraz nagłą utratę rożności. 1 Politechnika Łózka, Instytut Obrabiarek i TBM, ul. Stefanowskiego 1/15, Łóź

2 Wszystkie wymienione cechy jakimi powinny charakteryzować się ławiki posiaa ławik szczelinowy przestawiony na rysunku 1. Dławiki szczelinowe głównie są stosowane w konstrukcjach opracowywanych w Instytucie Obrabiarek i Technologii Buowy Maszyn Politechniki Łózkiej prowanic szlifierek o wałków i zespołów wrzecionowych szlifierek, poanych analizie mięzy innymi w [1, 4]. Rys. 1. Konstrukcja ławika szczelinowego: 1 korpus, 2 tulejka, 3 płytka Doatkowo zaletą tej konstrukcji jest możliwość precyzyjnego ustalenia szczeliny ławiącej h (tzw. ostrojenie ławika). Czynność tę w sposób nieskomplikowany wykonuje się poczas montażu przez ocieranie czoła korpusu ławika 1, albo tulejki ystansowej METODY WYZNACZANIA CHARAKTERYSTYK Strumień objętości oleju przepływającego przez ławik szczelinowy Q w zależności o spaku ciśnienia p można wyznaczyć na trzy sposoby. Na roze eksperymentalnej albo teoretycznej wykorzystując zależności analityczne lub metoy numeryczne METODY ANALITYCZNE Strumień objętości oleju przepływającego przez ławik szczelinowy Q można obliczyć z wzoru (1), słusznego la przepływu laminarnego [5]: Q 3 π h = 6 η ln z w p (1) w którym: z śrenica zewnętrzna ławika, w śrenica wewnętrzna ławika, η lepkość ynamiczna oleju. 350

3 Drugą możliwością teoretycznego wyznaczenia charakterystyk jest przeprowazenie symulacji numerycznych przy wykorzystaniu aktualnie ostępnych programów symulacyjnych, o których zaliczyć można mouł Simulation CFD programu Autoesk Inventor [6]. Przy czym w tym wariancie obliczeń analizie poany został kompletny ławik w przeciwieństwie o wzoru (1) gzie przyjęto założenie iż straty występują tylko głównej szczelinie ławiącej h BADANIA EKSPERYMENTALNE W celu przeprowazenia baań eksperymentalnych zbuowano stanowisko o baania zależności strumienia objętości Q oleju przepływającego przez ławik o spaku ciśnienia p. Schemat oraz wiok niniejszego stanowiska przestawiono na rysunku 2. Olej poawano na stanowisko przez filtry: wstępny 1 i okłany 3, pompą zębatą 2. Ciśnienie p 1, panujące prze baanym ławikiem 5, nastawiano za pomocą zaworu przelewowego 4, zaś ciśnienie p 2 za ławikiem za pośrenictwem zaworu progowego 9. Wartości ciśnień p 1 i p 2 oczytywano na rejestratorze 12 na postawie sygnału z przetworników ciśnienia 6 i 7 o klasie okłaności 0,25%. Tym samym spaek ciśnienia na ławiku p był równy p = p 1 p 2. Rys. 2. Schemat oraz wiok stanowiska o baania ławików: 1 filtr wstępny, 2 pompa zębata, 3 filtr okłany, 4 zawór przelewowy, 5 baany ławik, 6,7 przetworniki ciśnienia, 8 termopara, 9 zawór progowy, 10 przepływomierz zębatkowy, 11 licznik impulsów, 12 rejestrator, 13 chłonica, 14 grzałka, 15 termopara, 16 regulator 351

4 Do pomiaru chwilowego strumienia objętości przepływającego przez ławik wykorzystano przepływomierz zębatkowy 10 o zakresie 0,0012 0,24 m 3 /s i klasie okłaności 0,3%. Pomiar temperatury oleju za ławikiem realizowano za pomocą termopary Pt100 8 o zakresie pomiarowym C. Sygnały pomiarowe z przetworników ciśnienia 6, 7, przepływomierza 10 oraz czujnika temperatury zbierano przy wykorzystaniu rejestratora anych 12 połączonego z komputerem. Doatkowo stanowisko zostało wyposażone w ukła automatycznej stabilizacji temperatury, którego ukłaem sterującym był regulator 16, elementem pomiarowym temperatury oleju w zbiorniku termopara 15, natomiast zespołami wykonawczymi chłonica 13 oraz grzałka 14. Zależność lepkości oleju η o temperatury τ wyznaczono oświaczalnie przy wykorzystaniu lepkościomierza Hoepplera. Dla oleju L-HL 46 użytego w baaniach zależność ta jest następująca: η = 23,4 τ -1, WYNIKI BADAŃ Celem określenia zgoności wyników uzyskanych na roze analizy teoretycznej ławików szczelinowych z rzeczywistymi charakterystykami przepływowymi, rozważaniom poano wa ławiki charakteryzujące się śrenicą wewnętrzną w = 1,95 mm i śrenicą zewnętrzną z = 6,5 mm, natomiast różniące się wielkością szczeliny h = 105 µm oraz h = 120 µm. Baania ławików wykonano w zakresie temperatur C. Otrzymane charakterystyki przepływowe Q = f( p) la przebaanych ławików przestawiono na rys. 3. Przebiegi teoretyczne uzyskane na postawie zależności analitycznej (1) naniesiono liniami ciągłymi, wyniki z symulacji linią wupunktową a oświaczalne punktami i linią przerywaną. Do punktów uzyskanych z baań eksperymentalnych opasowano linie trenów, posługując się metoą najmniejszych kwaratów przy wykorzystaniu programu Microsoft Excel. Zgonie z zależnością teoretyczną opisującą baany ławik, linie trenów były liniami prostymi. O obrym opasowaniu prostych o wyników oświaczeń świaczyły wartości współczynników korelacji, które w większości przypaków były nie mniejsze niż 0,995. Jeynie la temperatury 55 C współczynnik ten wynosił 0,975. Wartości uzyskanych współczynników korelacji pozwalają uznać, iż zależności la temperatur o 50 C Q = f( p) są liniowe. Należy zauważyć, że w temperaturze 55 C punkty z baań ławików ochylają się o charakterystyki liniowej w poobny sposób: przyrosty natężeń przepływu są coraz to mniejsze o opowiaających im przyrostów spaków ciśnień. Ochylenia te są niewielkie, ale wyraźne i systematyczne. Może to świaczyć o tenencji o przechozenia przepływu laminarnego w pośreni, co potwierza [4]. 352

5 Rys. 3. Zależność natężenia przepływu Q o spaku p la ławika o szczelinie: a) h = 120 µm, b) h = 105 µm Aby ocenić zgoność wyników uzyskanych rogą eksperymentalną z wynikami obliczeń teoretycznych, określono różnice wzglęne δ Q natężeń przepływu: ( Q ) ( Q ) e t ( Q ) δ = 100% (2) Q gzie (Q ) t oznacza teoretyczną, a (Q ) e oświaczalną wartość natężenia przepływu. Otrzymane wyniki obliczeń la przebiegów funkcji Q = f( p) zestawiono w tab. 1. Na postawie zestawienia przestawionego w tabeli 1 można uznać, że rozbieżności mięzy wynikami teoretycznymi uzyskanymi na postawie zależności analitycznej a oświaczeniem są większe o wyników otrzymanych w wyniku obliczeń numerycznych. Należy zauważyć iż we wszystkich przypakach wartości uzyskane na postawie wzoru analitycznego są większe o rzeczywistych, natomiast t 353

6 w przypaku wyników symulacyjnych sytuacja w 75% przypaków jest omienna, jest to zapewne spowoowane przyjętymi założeniami co o strat ciśnienia. TABELA 1. Różnice wzglęne δ Q natężeń przepływu Temperatura oleju τ [ C] Lp. Dławik Teoria Lepkość oleju η [Pa s] 0,0608 0,0351 0,0245 0,0209 Różnica wzglęna δ Q [%] 1. h =105 wzór (1) -18,17-21,32-23,58-18,95 symulacja -5,35 0,70 5,92 1,38 2. h =120 wzór (1) -30,70-27,66-35,41-39,85 symulacja -10,00 12,97 7,39 5,26 4. PODSUMOWANIE Można przyjąć, że w zakresie baanych parametrów zależność natężania przepływu o spaku ciśnienia jest funkcją liniową la temperatur oleju poniżej 50 C. Należy jenak pamiętać, że przestawione wyniki onoszą się o ławików o określonych wymiarach geometrycznych. Jeśli zatem ławik znacznie obiega wymiarami o opisywanych, to konieczne są jeszcze baania oświaczalne. Dzięki możliwościom jakie aje oprogramowanie symulacyjne już na etapie projektowania można przeprowazić optymalizację poszczególnych pozespołów jak i całego opracowywanego ukłau, oszczęzając tym samym czas i obniżając koszty. Przestawione wyniki baań mają przee wszystkim znaczenie praktyczne, co oznacza, że mogą okazać się przyatne w oborze optymalnej szczeliny ławiącej. LITERATURA [1] FRONCKI W., Optymalizacja prowanic hyrostatycznych zamkniętych. W: Hyraulika i Pneumatyka, nr 5, 2010, [2] KALENIK G., LEWANDOWSKI D., Powyższenie sztywności poprzecznych łożysk hyrostatycznych rogą automatycznej regulacji ławienia. W: Zeszyty Naukowe Politechniki Łózkiej 2000 Nr 860 Cieplne Maszyny Przepływowe Nr 118, [3] PRZYBYŁ R., Charakterystyki przepływowe ławików. W: Hyraulika i Pneumatyka, nr 6, 1997, [4] PRZYBYŁ R., Przykłay współczesnych zastosowań łożysk hyrostatycznych. W: Zeszyty Naukowe Politechniki Łózkiej 2000 nr 860 Ciep. Masz. Przepł. nr 118, 9-22 [5] SIKORA M., Baania ławików stosowanych w łożyskach hyrostatycznych. W: Hyraulika i Pneumatyka, nr 6, 2007, 5-8. [6] STOJEK J., Wykorzystanie techniki CFD o moelowania zjawisk przepływowych w hyraulicznych zaworach wzniosowych. W: Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji, 2008, vol. 28 nr 4,

INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 5

INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 5 INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKUTYWACJI aboratorium z mechaniki płynów ĆWICZENIE NR 5 POMIAR WSPÓŁCZYNNIKA STRAT PRZEPŁYWU NA DŁUGOŚCI. ZASTOSOWANIE PRAWA HAGENA POISEU A 1. Cel

Bardziej szczegółowo

SYSTEM DO POMIARU STRUMIENIA OBJĘTOŚCI WODY ZA POMOCĄ ZWĘŻKI

SYSTEM DO POMIARU STRUMIENIA OBJĘTOŚCI WODY ZA POMOCĄ ZWĘŻKI Postawy Metrologii i Technik Eksperymentu Laboratorium SYSTEM DO POMIARU STRUMIENIA OBJĘTOŚI WODY ZA POMOĄ ZWĘŻKI Instrukcja o ćwiczenia nr 6 Zakła Miernictwa i Ochrony Atmosfery Wrocław, listopa 2010

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne

Zajęcia laboratoryjne Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 1 Charakterystyka zasilacza hydraulicznego Opracowanie: R. Cieślicki, Z. Kudźma, P. Osiński, J. Rutański, M. Stosiak Wrocław 2016 Spis

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie H-4

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie H-4 POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN Ćwiczenie H-4 Temat: WYZNACZANIE SPRAWNOŚCI OGÓLNEJ I OBJĘTOŚCIOWEJ WIELOTŁOCZKOWEGO OSIOWEGO SILNIKA HYDRAULICZNEGO. Konsultacja i redakcja:

Bardziej szczegółowo

Temat /6/: DYNAMIKA UKŁADÓW HYDRAULICZNYCH. WIADOMOŚCI PODSTAWOWE.

Temat /6/: DYNAMIKA UKŁADÓW HYDRAULICZNYCH. WIADOMOŚCI PODSTAWOWE. 1 Temat /6/: DYNAMIKA UKŁADÓW HYDRAULICZNYCH. WIADOMOŚCI PODSTAWOWE. Celem ćwiczenia jest doświadczalne określenie wskaźników charakteryzujących właściwości dynamiczne hydraulicznych układów sterujących

Bardziej szczegółowo

Laboratorium. Hydrostatyczne Układy Napędowe

Laboratorium. Hydrostatyczne Układy Napędowe Laboratorium Hydrostatyczne Układy Napędowe Instrukcja do ćwiczenia nr Eksperymentalne wyznaczenie charakteru oporów w przewodach hydraulicznych opory liniowe Opracowanie: Z.Kudżma, P. Osiński J. Rutański,

Bardziej szczegółowo

Temat: Równowaga dynamiczna koryt rzecznych

Temat: Równowaga dynamiczna koryt rzecznych INŻYNIERIA RZECZNA Konspekt wykłau Temat: Równowaga ynamiczna koryt rzecznych Koryto rzeczne jest w równowaze ynamicznej (jest stabilne ynamicznie) jeżeli w ługim okresie czasu (kilkunastu, kilkuziesięciu

Bardziej szczegółowo

MECHANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM

MECHANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM MECHANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM Ćwiczenie nr 2 Wyznaczanie współczynnika oporów liniowych i współczynnika strat miejscowych w ruchu turbulentnym. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z laboratoryjną metoą

Bardziej szczegółowo

Metrologia Techniczna

Metrologia Techniczna Zakła Metrologii i Baań Jakości Wrocław, nia Rok i kierunek stuiów Grupa (zień tygonia i gozina rozpoczęcia zajęć) Metrologia Techniczna Ćwiczenie... Imię i nazwisko Imię i nazwisko Imię i nazwisko Błęy

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Podstawy Automatyki Przygotowanie zadania sterowania do analizy i syntezy zestawienie schematu blokowego

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 4 OKREŚLENIE WSPÓŁCZYNNIKA STRAT LOEKALNYCH

INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 4 OKREŚLENIE WSPÓŁCZYNNIKA STRAT LOEKALNYCH INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI Laboratorium z mechaniki płynów ĆWICZENIE NR 4 OKREŚLENIE WSPÓŁCZYNNIKA STRAT LOEKALNYCH . Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest doświadczalne

Bardziej szczegółowo

MECHANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM

MECHANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM MECANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM Ćwiczenie nr 4 Współpraca pompy z układem przewodów. Celem ćwiczenia jest sporządzenie charakterystyki pojedynczej pompy wirowej współpracującej z układem przewodów, przy różnych

Bardziej szczegółowo

Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI. Badanie pompy ciepła - 1 -

Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI. Badanie pompy ciepła - 1 - Katera Silników Spalinowych i Pojazów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI Baanie pompy - - Wstęp teoretyczny Pompa jest urzązeniem eneretycznym, które realizuje przepływ w kierunku wzrostu temperatury. Pobiera ciepło

Bardziej szczegółowo

Porównanie właściwości wybranych wektorowych regulatorów prądu w stanach dynamicznych w przekształtniku AC/DC

Porównanie właściwości wybranych wektorowych regulatorów prądu w stanach dynamicznych w przekształtniku AC/DC Piotr FALKOWSKI, Marian Roch DUBOWSKI Politechnika Białostocka, Wyział Elektryczny, Katera Energoelektroniki i Napęów Elektrycznych Porównanie właściwości wybranych wektorowych regulatorów prąu w stanach

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie charakterystyk statycznych dwudrogowego regulatora przepływu i elementów dławiących

Wyznaczanie charakterystyk statycznych dwudrogowego regulatora przepływu i elementów dławiących Wydział Mechaniczny Politechniki Białostockiej Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: NAPĘDY PŁYNOWE Ćwiczenie nr: H-3 Wyznaczanie charakterystyk statycznych

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne

Zajęcia laboratoryjne Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 2 Metody sterowania prędkością odbiornika hydraulicznego w układach z pompą stałej wydajności sterowanie dławieniowe Opracowanie: Z.

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM Z MECHANIKI PŁYNÓW

LABORATORIUM Z MECHANIKI PŁYNÓW LABORATORIUM Z MECHANIKI PŁYNÓW SPIS ĆWICZEŃ 1. Baanie pompy ośrokowej. Baanie pompy wirowej 3. Baanie wentylatora ośrokowego 4. Określanie wyatku za pośrenictwem pomiaru rozkłau prękości wyznaczanie współczynnika

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE LABORATORYJNE nr 1. Wyznaczanie współczynnika wydatku otworów z przystawkami oraz otworów zatopionych

ĆWICZENIE LABORATORYJNE nr 1. Wyznaczanie współczynnika wydatku otworów z przystawkami oraz otworów zatopionych ĆWICZENIE LABORATORYJNE nr Wyznaczanie współczynnika wyatku otworów z przystawkami oraz otworów zatopionych Kolejność czynności:. Pomierzyć wymiary geometryczne stanowiska oraz śrenice otworów w płycie

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn specjalność: konstrukcja i eksploatacja maszyn i pojazdów

WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn specjalność: konstrukcja i eksploatacja maszyn i pojazdów WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn specjalność: konstrukcja i eksploatacja maszyn i pojazdów Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Wyznaczanie charakterystyk statycznych

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie symulacji komputerowej do badania właściwości hydraulicznych sieci wodociągowej

Zastosowanie symulacji komputerowej do badania właściwości hydraulicznych sieci wodociągowej Zastosowanie symulacji komputerowej do badania właściwości hydraulicznych sieci wodociągowej prof. dr hab. inż. Andrzej J. OSIADACZ Politechnika Warszawska Wydział Inżynierii Środowiska dr hab. inż. Maciej

Bardziej szczegółowo

Urządzenia do wyposażenia stanowisk smarowniczych w stacjach obsługi pojazdów i maszyn

Urządzenia do wyposażenia stanowisk smarowniczych w stacjach obsługi pojazdów i maszyn Urządzenia do wyposażenia stanowisk smarowniczych w stacjach obsługi pojazdów i maszyn Pompa centralnego smarowania PA 12 i PA12G Pistolet smarowniczy SP 10 i przewód giętki WP 10 Stanowisko do smarowania

Bardziej szczegółowo

DAF 516. Regulatory różnicy ciśnień Nastawialna Δp Do montażu na zasilaniu

DAF 516. Regulatory różnicy ciśnień Nastawialna Δp Do montażu na zasilaniu DAF 516 Regulatory różnicy ciśnień Nastawialna Δp Do montażu na zasilaniu IMI TA / Regulatory różnicy ciśnień / DAF 516 DAF 516 Kompaktowy regulator różnicy ciśnień o buowie liniowej opowieni o systemów

Bardziej szczegółowo

Aparatura Chemiczna i Biotechnologiczna Projekt: Filtr bębnowy próżniowy

Aparatura Chemiczna i Biotechnologiczna Projekt: Filtr bębnowy próżniowy Aparatura Chemiczna i Biotechnologiczna Projekt: Filtr bębnowy próżniowy Opracowanie: mgr inż. Anna Dettlaff Obowiązkowa zawartość projektu:. Strona tytułowa 2. Tabela z punktami 3. Dane wyjściowe do zadania

Bardziej szczegółowo

1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie zależności współczynnika strat liniowych λ w funkcji liczby Reynolsa i porównanie uzyskanych wyników

1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie zależności współczynnika strat liniowych λ w funkcji liczby Reynolsa i porównanie uzyskanych wyników ZAKŁAD MECHANIKI PŁYNÓW I AERODYNAMIKI LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW ĆWICZENIE NR 3 WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA STRAT LINIOWYCH λ opracował: Piotr Strzelczyk Rzeszów 1999 1 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

OBLICZENIA SILNIKA TURBINOWEGO ODRZUTOWEGO (rzeczywistego) PRACA W WARUNKACH STATYCZNYCH. Opracował. Dr inż. Robert Jakubowski

OBLICZENIA SILNIKA TURBINOWEGO ODRZUTOWEGO (rzeczywistego) PRACA W WARUNKACH STATYCZNYCH. Opracował. Dr inż. Robert Jakubowski OBLICZENIA SILNIKA TURBINOWEGO ODRZUTOWEGO (rzeczywistego) PRACA W WARUNKACH STATYCZNYCH DANE WEJŚCIOWE : Opracował Dr inż. Robert Jakubowski Parametry otoczenia p H, T H Spręż sprężarki, Temperatura gazów

Bardziej szczegółowo

dr inż. Piotr Pawełko / Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia patrz punkt 6!!!

dr inż. Piotr Pawełko / Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia patrz punkt 6!!! Laboratorium nr2 Temat: Sterowanie pośrednie siłownikami jednostronnego i dwustronnego działania. 1. Wstęp Sterowanie pośrednie stosuje się do sterowania elementami wykonawczymi (siłownikami, silnikami)

Bardziej szczegółowo

KOOF Szczecin: www.of.szc.pl

KOOF Szczecin: www.of.szc.pl LVIII OLIMPIADA FIZYCZNA (2008/2009). Stopień II, zaanie oświaczalne D. Źróło: Autor: Nazwa zaania: Działy: Słowa kluczowe: Komitet Główny Olimpiay Fizycznej. Ernest Groner Komitet Główny Olimpiay Fizycznej,

Bardziej szczegółowo

1. Wodne grawitacyjne instalacje centralnego ogrzewania

1. Wodne grawitacyjne instalacje centralnego ogrzewania 1. Wone grawitacyjne instalacje centralnego ogrzewania Materiały o ćwiczeń z ogrzewnictwa 1 1.1 Wprowazenie Krążenie woy w instalacji spowoowane jest przez ciśnienie grawitacyjne powstałe w wyniku różnicy

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW

LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie numer 2 Pomiar współczynnika oporu liniowego 1. Wprowadzenie Stanowisko służy do analizy zjawiska liniowych strat energii podczas przepływu laminarnego i turbulentnego przez rurociąg mosiężny

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 4 WYMIENNIK CIEPŁA

ĆWICZENIE NR 4 WYMIENNIK CIEPŁA ĆWICZENIE NR 4 WYMIENNIK CIEPŁA 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest doświadczalne zbadanie wymiany ciepła w przeponowym płaszczowo rurowym wymiennika ciepła i porównanie wyników z obliczeniami teoretycznymi.

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW

LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie numer 5 Wyznaczanie rozkładu prędkości przy przepływie przez kanał 1. Wprowadzenie Stanowisko umożliwia w eksperymentalny sposób zademonstrowanie prawa Bernoulliego. Układ wyposażony jest w dyszę

Bardziej szczegółowo

PROFIL PRĘDKOŚCI W RURZE PROSTOLINIOWEJ

PROFIL PRĘDKOŚCI W RURZE PROSTOLINIOWEJ LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N 7 PROFIL PRĘDKOŚCI W RURZE PROSTOLINIOWEJ . Cel ćwiczenia Doświadczalne i teoretyczne wyznaczenie profilu prędkości w rurze prostoosiowej 2. Podstawy teoretyczne:

Bardziej szczegółowo

prędkości przy przepływie przez kanał

prędkości przy przepływie przez kanał Ćwiczenie numer 5 Wyznaczanie rozkładu prędkości przy przepływie przez kanał 1. Wprowadzenie Stanowisko umożliwia w eksperymentalny sposób zademonstrowanie prawa Bernoulliego. Układ wyposażony jest w dyszę

Bardziej szczegółowo

Zalecenia do dyplomów z Kanalizacji

Zalecenia do dyplomów z Kanalizacji Zalecenia o yplomów z Kanalizacji A Kanalizacja eszczowa - miejskiej jenostki osaniczej Aktualny stan prawny nakłaa na projektantów systemów kanalizacyjnych obowiązek bezpiecznego ich wymiarowania, tj.

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 7 - obiekty regulacji. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 7 - obiekty regulacji. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 7 - obiekty regulacji Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2018 Obiekty regulacji Obiekt regulacji Obiektem regulacji nazywamy proces technologiczny podlegający oddziaływaniu zakłóceń, zachodzący

Bardziej szczegółowo

STANOWISKO DO SMAROWANIA WĘZŁÓW TRĄCYCH W ŚRODKACH TRANSPORTOWYCH Typ SA 1 i SA1G

STANOWISKO DO SMAROWANIA WĘZŁÓW TRĄCYCH W ŚRODKACH TRANSPORTOWYCH Typ SA 1 i SA1G STANOWISKO DO SMAROWANIA WĘZŁÓW TRĄCYCH W ŚRODKACH TRANSPORTOWYCH Typ SA 1 i SA1G Stanowisko do smarowania SA 1 Zastosowanie Stanowisko jest przeznaczone do smarowania węzłów trących w podwoziach pojazdów

Bardziej szczegółowo

SPRĘŻ WENTYLATORA stosunek ciśnienia statycznego bezwzględnego w płaszczyźnie

SPRĘŻ WENTYLATORA stosunek ciśnienia statycznego bezwzględnego w płaszczyźnie DEFINICJE OGÓLNE I WIELKOŚCI CHARAKTERYSTYCZNE WENTYLATORA WENTYLATOR maszyna wirnikowa, która otrzymuje energię mechaniczną za pomocą jednego wirnika lub kilku wirników zaopatrzonych w łopatki, użytkuje

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW

LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie numer 3 Pomiar współczynnika oporu lokalnego 1 Wprowadzenie Stanowisko umożliwia wykonanie szeregu eksperymentów związanych z pomiarami oporów przepływu w różnych elementach rzeczywistych układów

Bardziej szczegółowo

AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 15 WYMIENNIK CIEPŁA CHARAKTERYSTYKI DYNAMICZNE

AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 15 WYMIENNIK CIEPŁA CHARAKTERYSTYKI DYNAMICZNE AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 15 WYMIENNIK CIEPŁA CHARAKTERYSTYKI DYNAMICZNE Celem ćwiczenia jest wyznaczenie charakterystyk dynamicznych wymiennika ciepła przy zmianach obciążenia aparatu.

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW

LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie numer Pomiar współczynnika oporu liniowego 1. Wprowadzenie Stanowisko służy do analizy zjawiska liniowych strat energii podczas przepływu laminarnego i turbulentnego przez rurociąg mosiężny o

Bardziej szczegółowo

DA 516. Regulatory różnicy ciśnień Nastawialna Δp DN 15-50

DA 516. Regulatory różnicy ciśnień Nastawialna Δp DN 15-50 DA 516 Regulatory różnicy ciśnień Nastawialna Δp DN 15-50 IMI TA / Regulatory różnicy ciśnień / DA 516 DA 516 Kompaktowy regulator różnicy ciśnień o buowie liniowej opowieni o systemów grzewczych i chłoniczych

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK POMPY WIROWEJ

ĆWICZENIE WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK POMPY WIROWEJ ĆWICZENIE WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK POMPY WIROWEJ 1. Cel i zakres ćwiczenia Celem ćwiczenia jest opanowanie umiejętności dokonywania pomiarów parametrów roboczych układu pompowego. Zapoznanie z budową

Bardziej szczegółowo

Projektowanie siłowych układów hydraulicznych - opis przedmiotu

Projektowanie siłowych układów hydraulicznych - opis przedmiotu Projektowanie siłowych układów hydraulicznych - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Projektowanie siłowych układów hydraulicznych Kod przedmiotu 06.1-WM-MiBM-MiUW-P-15_15 Wydział Kierunek

Bardziej szczegółowo

STAD. Zawory równoważące DN 15-50

STAD. Zawory równoważące DN 15-50 STA Zawory równoważące N 15-50 IMI TA / Zawory równoważące / STA STA Zawór równoważący STA umożliwia okłaną regulację hyrauliczną instalacji. Iealny o stosowania w instalacjach grzewczych, chłoniczych

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY AUTOMATYKI IV. URZĄDZENIA GRZEJNE W UKŁADACH AUTOMATYCZNEJ REGULACJI

PODSTAWY AUTOMATYKI IV. URZĄDZENIA GRZEJNE W UKŁADACH AUTOMATYCZNEJ REGULACJI PODSTAWY AUTOMATYKI IV. URZĄDZENIA GRZEJNE W UKŁADACH AUTOMATYCZNEJ REGULACJI Ćwiczenie nr 4 BADANIE TERMOSTATYCZNYCH GŁOWIC GRZEJNIKOWYCH Rzeszów 2001 2 1. WPROWADZENIE Termostatyczne zawory grzejnikowe

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne

Zajęcia laboratoryjne Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 10 Badania porównawcze układów sterowania i regulacji prędkością odbiornika hydraulicznego Opracowanie: H. Kuczwara, Z. Kudźma, P. Osiński,

Bardziej szczegółowo

Laboratorium. Hydrostatyczne Układy Napędowe

Laboratorium. Hydrostatyczne Układy Napędowe Laboratorium Hydrostatyczne Układy Napędowe Instrukcja do ćwiczenia nr 5 Charakterystyka rozdzielacza hydraulicznego. Opracowanie: Z.Kudźma, P. Osiński J. Rutański, M. Stosiak Wiadomości wstępne Rozdzielacze

Bardziej szczegółowo

Hydrostatyczne Układy Napędowe Laboratorium

Hydrostatyczne Układy Napędowe Laboratorium Hydrostatyczne Układy Napędowe Laboratorium Temat: Eksperymentalne wyznaczenie charakteru oporów w przewodach hydraulicznych opory liniowe Opracował: Z. Kudźma, P. Osiński, J. Rutański, M. Stosiak CEL

Bardziej szczegółowo

Akademia Górniczo- Hutnicza Im. Stanisława Staszica w Krakowie

Akademia Górniczo- Hutnicza Im. Stanisława Staszica w Krakowie Akademia Górniczo- Hutnicza Im. Stanisława Staszica w Krakowie PODOBIEŃSTWO W WENTYLATORACH TYPOSZEREGI SMIUE Prowadzący: mgr inż. Tomasz Siwek siwek@agh.edu.pl 1. Wstęp W celu umożliwienia porównywania

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Sterowanie odbiornikiem hydraulicznym z rozdzielaczem typu Load-sensing

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Sterowanie odbiornikiem hydraulicznym z rozdzielaczem typu Load-sensing Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Sterowanie odbiornikiem hydraulicznym z rozdzielaczem typu Load-sensing Wstęp teoretyczny Poprzednie ćwiczenia poświęcone były sterowaniom dławieniowym. Do realizacji

Bardziej szczegółowo

U L T R A ZAKŁAD BADAŃ MATERIAŁÓW

U L T R A ZAKŁAD BADAŃ MATERIAŁÓW U L T R A ZAKŁAD BADAŃ MATERIAŁÓW Zał 1 instr Nr02/01 str. 53-621 Wrocław, Głogowska 4/55, tel/fax 071 3734188 52-404 Wrocław, Harcerska 42, tel. 071 3643652 www.ultrasonic.home.pl tel. kom. 0 601 710290

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie D-3

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie D-3 POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN Ćwiczenie D-3 Temat: Obliczenie częstotliwości własnej drgań swobodnych wrzecion obrabiarek Konsultacje: prof. dr hab. inż. F. Oryński

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Napęd hydrauliczny

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Napęd hydrauliczny Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Napęd hydrauliczny Sterowanie układem hydraulicznym z proporcjonalnym zaworem przelewowym Opracowanie: Z. Kudźma, P. Osiński, M. Stosiak 1 Proporcjonalne elementy

Bardziej szczegółowo

2, 3 i 4 - drogowe zawory VZ

2, 3 i 4 - drogowe zawory VZ Opis VZ 2 VZ 3 VZ 4 Zawory VZ zapewniają wysokiej jakości regulację i oszczęne rozwiązanie la systemów regulacji temperatury woy ciepłej i/lub zimnej w klimakonwektorach oraz małych ukłaach ogrzewania

Bardziej szczegółowo

2, 3 i 4 - drogowe zawory VZ

2, 3 i 4 - drogowe zawory VZ Opis VZ 2 VZ 3 VZ 4 Zawory VZ zapewniają wysokiej jakości regulację i oszczęne rozwiązanie la systemów regulacji temperatury woy ciepłej i/lub zimnej w klimakonwektorach oraz małych ukłaach ogrzewania

Bardziej szczegółowo

1 OPTOELEKTRONIKA 3. FOTOTRANZYSTOR

1 OPTOELEKTRONIKA 3. FOTOTRANZYSTOR 1 3. FOORNZYSOR Wprowazenie. Konstrukcja fototranzystora jest zbliżona o konstrukcji zwykłego tranzystora wzmacniającego z tą różnicą, że obuowa umożliwia oświetlenie obszaru jego bazy (rysunek 1). W większości

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: HYDRAULIKA, PNEUMATYKA I SYSTEMY AUTOMATYZACJI PRODUKCJI Hydraulics, pneumatics and production automation systems Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D.02.01.01 45112000-5. WYKONANIE WYKOPÓW W GRUNTACH NIESKALISTYCH. CPV: Roboty ziemne i wykopaliskowe.

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D.02.01.01 45112000-5. WYKONANIE WYKOPÓW W GRUNTACH NIESKALISTYCH. CPV: Roboty ziemne i wykopaliskowe. SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D.02.01.01 45112000-5 WYKONANIE WYKOPÓW W GRUNTACH NIESKALISTYCH. CPV: Roboty ziemne i wykopaliskowe. 32 1. WSTĘP 1.1. Przemiot ST Przemiotem niniejszej specyfikacji

Bardziej szczegółowo

Badania charakterystyki sprawności cieplnej kolektorów słonecznych płaskich o zmniejszonej średnicy kanałów roboczych

Badania charakterystyki sprawności cieplnej kolektorów słonecznych płaskich o zmniejszonej średnicy kanałów roboczych Badania charakterystyki sprawności cieplnej kolektorów słonecznych płaskich o zmniejszonej średnicy kanałów roboczych Jednym z parametrów istotnie wpływających na proces odprowadzania ciepła z kolektora

Bardziej szczegółowo

Metrologia cieplna i przepływowa

Metrologia cieplna i przepływowa Metrologia cieplna i przepływowa Systemy Maszyny i Urządzenia Energetyczne IV rok Badanie manometru z wykorzystaniem piezoelektrycznego przetwornika ciśnienia Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych

Bardziej szczegółowo

Ćw. 4. BADANIE I OCENA WPŁYWU ODDZIAŁYWANIA WYBRANYCH CZYNNIKÓW NA ROZKŁAD CIŚNIEŃ W ŁOśYSKU HYDRODYNAMICZNYMM

Ćw. 4. BADANIE I OCENA WPŁYWU ODDZIAŁYWANIA WYBRANYCH CZYNNIKÓW NA ROZKŁAD CIŚNIEŃ W ŁOśYSKU HYDRODYNAMICZNYMM Ćw. 4 BADANIE I OCENA WPŁYWU ODDZIAŁYWANIA WYBRANYCH CZYNNIKÓW NA ROZKŁAD CIŚNIEŃ W ŁOśYSKU HYDRODYNAMICZNYMM WYBRANA METODA BADAŃ. Badania hydrodynamicznego łoŝyska ślizgowego, realizowane na stanowisku

Bardziej szczegółowo

POMIAR WSPÓŁCZYNNIKA PRZEWODNOŚCI CIEPLNEJ ALUMINIUM

POMIAR WSPÓŁCZYNNIKA PRZEWODNOŚCI CIEPLNEJ ALUMINIUM POMIAR WSPÓŁCZYNNIKA PRZEWODNOŚCI CIEPLNEJ ALUMINIUM I. Cel ćwiczenia: pomiar współczynnika przewoności cieplnej aluminium. II. Przyrząy: III. Literatura: zestaw oświaczalny złożony z izolowanego aluminiowego

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do laboratorium Materiały budowlane Ćwiczenie 12 IIBZ ĆWICZENIE 12 METALE POMIAR TWARDOŚCI METALI SPOSOBEM BRINELLA

Instrukcja do laboratorium Materiały budowlane Ćwiczenie 12 IIBZ ĆWICZENIE 12 METALE POMIAR TWARDOŚCI METALI SPOSOBEM BRINELLA Instrukcja o laboratorium Materiały buowlane Ćwiczenie 1 ĆWICZENIE 1 METALE 1.1. POMIAR TWAROŚCI METALI SPOSOBEM BRINELLA Pomiar twarości sposobem Brinella polega na wciskaniu przez określony czas twarej

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie sił w śrubach strzemiona w złączu ciernym obudowy górniczej

Wyznaczanie sił w śrubach strzemiona w złączu ciernym obudowy górniczej r inż. JAROSŁAW BRODNY Politechnika Śląska Wyznaczanie sił w śrubach strzemiona w złączu ciernym obuowy górniczej W artykule przestawione zostały wyniki analizy wytrzymałościowej śrub strzemion pracujących

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne

Zajęcia laboratoryjne Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 3 Metody ograniczenia strat mocy w układach hydraulicznych Opracowanie: Z. Kudźma, P. Osiński, U. Radziwanowska, J. Rutański, M. Stosiak

Bardziej szczegółowo

STAD. Zawór równoważący DN ENGINEERING ADVANTAGE

STAD. Zawór równoważący DN ENGINEERING ADVANTAGE Zawory równoważące STAD Zawór równoważący DN 10-50 Utrzymanie ciśnienia i Ogazowanie Równoważenie i Regulacja Termostatyka ENGINEERING ADVANTAGE Zawór równoważący STAD umożliwia okłaną regulację hyrauliczną

Bardziej szczegółowo

BUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW ELEKTROPNEUMATYKI

BUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW ELEKTROPNEUMATYKI INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-3 BUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW ELEKTROPNEUMATYKI Koncepcja i opracowanie: dr hab. inż. Witold Pawłowski dr inż. Michał

Bardziej szczegółowo

P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A

P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A WYDZIAŁ BUDOWNICTWA, MECHANIKI I PETROCHEMII INSTYTUT INŻYNIERII MECHANICZNEJ LABORATORIUM NAPĘDÓW I STEROWANIA HYDRAULICZNEGO I PNEUMATYCZNEGO Instrukcja do

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE WZGLĘDNEJ PRZENIKALNOŚCI DIELEKTRYCZNEJ RÓŻNYCH MATERIAŁÓW DIELEKTRYCZNYCH

WYZNACZANIE WZGLĘDNEJ PRZENIKALNOŚCI DIELEKTRYCZNEJ RÓŻNYCH MATERIAŁÓW DIELEKTRYCZNYCH INTYTUT ELEKTRONIKI I YTEMÓW TEROWANIA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKA CZĘTOCHOWKA LABORATORIUM FIZYKI ĆWICZENIE NR E-3 WYZNACZANIE WZGLĘDNEJ PRZENIKALNOŚCI DIELEKTRYCZNEJ RÓŻNYCH MATERIAŁÓW DIELEKTRYCZNYCH

Bardziej szczegółowo

Metrologia cieplna i przepływowa

Metrologia cieplna i przepływowa Metrologia cieplna i przepływowa Systemy Maszyny i Urządzenia Energetyczne IV rok Badanie manometru z wykorzystaniem tensometrycznego przetwornika ciśnienia Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie Nr 2. Temat: Zaprojektowanie i praktyczna realizacja prostych hydraulicznych układów sterujących i napędów

Ćwiczenie Nr 2. Temat: Zaprojektowanie i praktyczna realizacja prostych hydraulicznych układów sterujących i napędów Ćwiczenie Nr 2 Temat: Zaprojektowanie i praktyczna realizacja prostych hydraulicznych układów sterujących i napędów 1. Wprowadzenie Sterowanie prędkością tłoczyska siłownika lub wału silnika hydraulicznego

Bardziej szczegółowo

Projektowanie Systemów Elektromechanicznych. Wykład 3 Przekładnie

Projektowanie Systemów Elektromechanicznych. Wykład 3 Przekładnie Projektowanie Systemów Elektromechanicznych Wykła 3 Przekłanie Zębate: Proste; Złożone; Ślimakowe; Planetarne. Cięgnowe: Pasowe; Łańcuchowe; Linowe. Przekłanie Przekłanie Hyrauliczne: Hyrostatyczne; Hyrokinetyczne

Bardziej szczegółowo

Projektowanie systemów pomiarowych

Projektowanie systemów pomiarowych Projektowanie systemów pomiarowych 03 Konstrukcja mierników analogowych Zasada działania mierników cyfrowych Przetworniki pomiarowe wielkości elektrycznych 1 Analogowe przyrządy pomiarowe Podział ze względu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie laboratoryjne Parcie wody na stopę fundamentu

Ćwiczenie laboratoryjne Parcie wody na stopę fundamentu Ćwiczenie laboratoryjne Parcie na stopę fundamentu. Cel ćwiczenia i wprowadzenie Celem ćwiczenia jest wyznaczenie parcia na stopę fundamentu. Natężenie przepływu w ośrodku porowatym zależy od współczynnika

Bardziej szczegółowo

Zawór zwrotny bliźniaczy, sterowany typ Z2S6 służy

Zawór zwrotny bliźniaczy, sterowany typ Z2S6 służy Zawór zwrotny bliźniaczy, sterowany typ Z2S6 3 WN6 o 31,5 Ma o 50 m /min KAR ARA KAALOGOWA - INSRU RUKCJA OBSŁUGI WK 450 360 01.2012 ZASOSOWANIE Zawór zwrotny bliźniaczy, sterowany typ Z2S6 służy o ocinania

Bardziej szczegółowo

Urządzenie i sposób pomiaru skuteczności filtracji powietrza.

Urządzenie i sposób pomiaru skuteczności filtracji powietrza. Urządzenie i sposób pomiaru skuteczności filtracji powietrza. dr inż. Stanisław Kamiński, mgr Dorota Kamińska WSTĘP Obecnie nie może istnieć żaden zakład przerabiający sproszkowane materiały masowe bez

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 7 BADANIE POMPY II

INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 7 BADANIE POMPY II INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI Laboratorium z mechaniki płynów ĆWICZENIE NR 7 BADANIE POMPY II 2 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową i działaniem

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO HUTNICZA INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH: TECHNIKA PROCESÓW SPALANIA

AKADEMIA GÓRNICZO HUTNICZA INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH: TECHNIKA PROCESÓW SPALANIA AKADEMIA GÓRNICZO HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE WYDZIAŁ INŻYNIERII METALI I INFORMATYKI PRZEMYSŁOWEJ KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ I OCHRONY ŚRODOWISKA INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH:

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Badanie aktuatora elektrohydraulicznego. Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów Przemysłowych - laboratorium. Instrukcja laboratoryjna

Ćwiczenie 1. Badanie aktuatora elektrohydraulicznego. Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów Przemysłowych - laboratorium. Instrukcja laboratoryjna Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów Przemysłowych - laboratorium Ćwiczenie 1 Badanie aktuatora elektrohydraulicznego Instrukcja laboratoryjna Opracował : mgr inż. Arkadiusz Winnicki Warszawa 2010 Badanie

Bardziej szczegółowo

WZÓR. Raport z Badań. ALNOR systemy wentylacji Sp. z o.o. Ul. Aleja Krakowska Wola Mrokowska

WZÓR. Raport z Badań. ALNOR systemy wentylacji Sp. z o.o. Ul. Aleja Krakowska Wola Mrokowska Kraków 2013.06.20 Zleceniodawca: Raport z Badań ALNOR systemy wentylacji Sp. z o.o. Ul. Aleja Krakowska 10 05-552 Wola Mrokowska Przedmiot badań: Wykonanie badania szczelności wew. przepustnicy DATL-315

Bardziej szczegółowo

PL 203461 B1. Politechnika Warszawska,Warszawa,PL 15.12.2003 BUP 25/03. Mateusz Turkowski,Warszawa,PL Tadeusz Strzałkowski,Warszawa,PL

PL 203461 B1. Politechnika Warszawska,Warszawa,PL 15.12.2003 BUP 25/03. Mateusz Turkowski,Warszawa,PL Tadeusz Strzałkowski,Warszawa,PL RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 203461 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 354438 (51) Int.Cl. G01F 1/32 (2006.01) G01P 5/01 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data

Bardziej szczegółowo

Wpływ czynników zewnętrznych na obciążalność kabli

Wpływ czynników zewnętrznych na obciążalność kabli Wpływ czynników zewnętrznych na obciążalność kabli Wybrane zaganienia Franciszek Spyra ZPBE Energopomiar Elektryka Gliwice Wstęp W artykule przestawiono wpływ czynników zewnętrznych na obciążalność kabli.

Bardziej szczegółowo

Przepływomierz zębaty VCL 0,1

Przepływomierz zębaty VCL 0,1 Przepływomierz zębaty VCL 0, dla technologii lakierniczych Wymiary Przepływomierz zębaty VCL 0, - dla technologii lakierniczych VCL 0, P RS /25 Spis treści Tytuł Strona Spis treści Opis Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Wykłady z Hydrauliki- dr inż. Paweł Zawadzki, KIWIS WYKŁAD 3

Wykłady z Hydrauliki- dr inż. Paweł Zawadzki, KIWIS WYKŁAD 3 WYKŁAD 3 3.4. Postawowe prawa hyroynamiki W analizie problemów przepływów cieczy wykorzystuje się trzy postawowe prawa fizyki klasycznej: prawo zachowania masy, zachowania pęu i zachowania energii. W większości

Bardziej szczegółowo

Zawór zwrotny bliźniaczy, sterowany typ Z2S10 służy

Zawór zwrotny bliźniaczy, sterowany typ Z2S10 służy Zawór zwrotny bliźniaczy, sterowany typ Z2S10 3 WN10 o 31,5 Ma o 80 m /min KAR AR KALOGOWA - INSTRU RUKCJA OSŁUGI WK 450 309 01.2012 ZASTOSOWANIE Zawór zwrotny bliźniaczy, sterowany typ Z2S10 służy o ocinania

Bardziej szczegółowo

Technote. Frese SIGMA Compact Automatyczny ogranicznik przepływu. Opis. Zastosowanie. Działanie. Zalety. Cechy.

Technote. Frese SIGMA Compact Automatyczny ogranicznik przepływu. Opis. Zastosowanie. Działanie. Zalety. Cechy. Strona 1 z 21 Opis jest nastawianym zewnętrznie automatycznym ogranicznikiem przepływu stosowanym w instalacjach grzewczych i chłodniczych, zapewniającym prostą, precyzyjną i niezawodną regulację przepływu.

Bardziej szczegółowo

BADANIA LABORATORYJNE ZMODERNIZOWANEGO REGULATORA PRZEPŁYWU 2FRM-16 STOSOWANEGO W PRZEMYŚLE

BADANIA LABORATORYJNE ZMODERNIZOWANEGO REGULATORA PRZEPŁYWU 2FRM-16 STOSOWANEGO W PRZEMYŚLE Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (25) nr 1/2010 Paweł GLEŃ BADANIA LABORATORYJNE ZMODERNIZOWANEGO REGULATORA PRZEPŁYWU 2FRM-16 STOSOWANEGO W PRZEMYŚLE Streszczenie. W pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych,

Bardziej szczegółowo

1\:r.o:cpnięcie Metali i Stopów, Nr 33, 1997 PAN- Oddzial Katowice l' L ISSN 0208-9386

1\:r.o:cpnięcie Metali i Stopów, Nr 33, 1997 PAN- Oddzial Katowice l' L ISSN 0208-9386 33/32 Solidiiikation of Metllls and Alloys, No. 33, 1997 1\:r.o:cpnięcie Metali i Stopów, Nr 33, 1997 PAN- Oddzial Katowice l' L ISSN 0208-9386 KONCEPCJA STEROWANIA PROCESEM MECHANICZNEJ REGENERACJI OSNOWY

Bardziej szczegółowo

J. Szantyr Wykład nr 19 Warstwy przyścienne i ślady 1

J. Szantyr Wykład nr 19 Warstwy przyścienne i ślady 1 J. Szantyr Wykład nr 19 Warstwy przyścienne i ślady 1 Warstwa przyścienna jest to część obszaru przepływu bezpośrednio sąsiadująca z powierzchnią opływanego ciała. W warstwie przyściennej znaczącą rolę

Bardziej szczegółowo

Pomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i prędkości.

Pomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i prędkości. Zakład Napędów Wieloźródłowych Instytut Maszyn Roboczych CięŜkich PW Laboratorium Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie E3 - protokół Pomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie laboratoryjne z Ogrzewnictwa i Wentylacji. Ćwiczenie Nr 12. Temat: RÓWNOWAśENIE HYDRAULICZNE INSTALACJI

Ćwiczenie laboratoryjne z Ogrzewnictwa i Wentylacji. Ćwiczenie Nr 12. Temat: RÓWNOWAśENIE HYDRAULICZNE INSTALACJI Ćwiczenie Nr 12 Temat: RÓWNOWAśENIE HYDRAULICZNE INSTALACJI Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z zaworami równowaŝącymi i porównanie róŝnych rodzajów równowaŝenia hydraulicznego instalacji. 1 A.

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. Napędy hydrauliczne są to urządzenia służące do przekazywania energii mechanicznej z miejsca jej wytwarzania do urządzenia napędzanego.

Wprowadzenie. Napędy hydrauliczne są to urządzenia służące do przekazywania energii mechanicznej z miejsca jej wytwarzania do urządzenia napędzanego. Napędy hydrauliczne Wprowadzenie Napędy hydrauliczne są to urządzenia służące do przekazywania energii mechanicznej z miejsca jej wytwarzania do urządzenia napędzanego. W napędach tych czynnikiem przenoszącym

Bardziej szczegółowo

BUDOWA PNEUMATYCZNEGO STEROWNIKA

BUDOWA PNEUMATYCZNEGO STEROWNIKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-18 BUDOWA PNEUMATYCZNEGO STEROWNIKA Koncepcja i opracowanie: dr inż. Michał Krępski Łódź, 2011 r. 2 Temat ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie stałej Kerra

Wyznaczanie stałej Kerra Ćwiczenie Nr 557:. Literatura; Wyznaczanie stałej Kerra 1. Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki. Cz praca zbiorowa po reakcją. Kruk i J. Typka. Wyawnictwo Uczelniane PS. Szczecin 007.. Problemy teoretyczne:

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania SYSTEMY DYNAMICZNE

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania SYSTEMY DYNAMICZNE Politechnika Gańska Wyział Elektrotechniki i Automatyki Katera Inżynierii Systemów Sterowania SYSTEMY DYNAMICZNE Stabilność systemów ynamicznych Materiały pomocnicze o ćwiczeń Termin T7 Opracowanie: Kazimierz

Bardziej szczegółowo

STAD ZAWORY RÓWNOWAŻĄCE

STAD ZAWORY RÓWNOWAŻĄCE ZAWORY RÓWNOWAŻĄCE ZAWÓR RÓWNOWAŻĄCY Zawór równoważący STAD ostarcza okłaanej regulacji w barzo szerokim zakresie zastosowań. Iealny o montowania po stronie wtórnej w instalacjach grzewczych, chłoniczych

Bardziej szczegółowo

KO OF Szczecin:

KO OF Szczecin: XXXI OLIMPIADA FIZYCZNA (1981/198) Stopień III, zaanie teoretyczne T Źróło: Nazwa zaania: Działy: Słowa kluczowe: Komitet Główny Olimpiay Fizycznej; Anrzej Kotlicki; Anrzej Naolny: Fizyka w Szkole, nr

Bardziej szczegółowo

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA oprac. dr inż. Jarosław Filipiak Cel ćwiczenia 1. Zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania statycznej

Bardziej szczegółowo

Dysze PN6... PN200 (kg/cm ) Rozróżnia się następujące rodzaje zwężek: Do pomiarów szczelinowych Kryza ISA - rodzaj K /według rysunku 1/

Dysze PN6... PN200 (kg/cm ) Rozróżnia się następujące rodzaje zwężek: Do pomiarów szczelinowych Kryza ISA - rodzaj K /według rysunku 1/ ZWĘŻKI POMIAROWE uża okłaność pomiarowa Możliwość pracy w parametrach nakrytycznych Niezawoność ziałania ze wzglęu na prostą konstrukcję Instalowanie zwężek w rurociągach o zakresie śrenic nominalnych

Bardziej szczegółowo